Нүүр
Эрх зүйн акт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2024 оны 01 сарын 12 өдөр
Төрийн ордон, Улаанбаатар хот
НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ,
ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТУХАЙ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь хүн амын эрүүл мэнд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлийг тандах, судлах, үнэлэх, хариу арга хэмжээг авах, өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл мэндийн боловсрол олгох, эрүүл мэндийг дэмжих үйл ажиллагааг зохион байгуулах, санхүүжүүлэх, хяналт тавихтай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомж
2.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хууль, Эрүүл мэндийн тухай хууль, Эрүүл ахуйн тухай хууль, Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хууль, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хууль, Дархлаажуулалтын тухай хууль, Сэтгэцийн эрүүл мэндийн тухай хууль, Хүний дархлал хомсдолын вирусын халдвар, дархлалын олдмол хомсдолоос сэргийлэх тухай хууль, Боловсролын ерөнхий хууль, Хүнсний тухай хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл.Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараах нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
3.1.1."нийгмийн эрүүл мэнд" гэж хүн, байгаль, нийгмийн зохицлыг хангаснаар хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах, дэмжих, өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл, аюулгүй амьдрах орчин бүрдүүлэх чиглэлээр хувь хүн, хамт олон, байгууллага, салбар хоорондын зохицуулалттай, судалгааны үр дүн, нотолгоонд суурилсан нийтээр хэрэгжүүлэх цогц арга хэмжээг;
3.1.2."нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ" гэж Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 13.2-т заасныг;
3.1.3."нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдал" гэж хүний болон зоонозын халдварт өвчний дэгдэлт, шалтгаан тодорхойгүй өвчлөл, өвчлөлийн шинэ тохиолдол, хими, цацрагийн осол, хордлогод хүн ам өртсөн, эсхүл өртөх нөхцөл үүссэнийг;
3.1.4."эрүүл мэндийг дэмжих" гэж Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 3.1.19-д заасныг;
3.1.5."эрүүл мэндийг хамгаалах" гэж Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 3.1.2-т заасныг;
3.1.6."тандалт" гэж хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх эерэг, сөрөг нөлөөллийг ажиглах, судлах, мэдээ, мэдээлэл цуглуулах, дүн шинжилгээ хийх, үнэлэх, мэдээлэх, холбогдох арга хэмжээг төлөвлөх үйл ажиллагааг;
3.1.7."эрсдэлийн үнэлгээ" гэж хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх хүчин зүйлийг тогтоож, өвчинд өртөх магадлалыг тооцон, өртсөн тохиолдолд гарч болох үр дагаврыг үнэлэх явцыг;
3.1.8."хариу арга хэмжээ" гэж нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын эрсдэлийн үнэлгээний дүнд үндэслэн тухайн эрсдэлийг бууруулах үйл ажиллагааг;
3.1.9."тохиолдлын удирдлагын тогтолцоо" гэж нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх үүрэг бүхий байгууллагуудын удирдлагын цогц үйл ажиллагааг;
3.1.10."эрт илрүүлэг" гэж хүн амыг нас, хүйс, эрүүл мэндийн эрсдэлд суурилсан, өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээ, оношилгоонд хамруулан эрсдэлт хүчин зүйл, өвчин эмгэгийг илрүүлэх үйл ажиллагааг;
3.1.11."эрсдэлт хүчин зүйл" гэж хүний эрүүл мэндэд нөлөөлж, сөрөг үр дагавар үүсгэгчийг;
3.1.12."эрүүл мэндийн боловсрол" гэж хүн амыг эрүүл мэндээ хамгаалах, эрүүл зан үйлийг төлөвшүүлэх зорилгоор мэдлэг олгох, дадал хэвшүүлэх үйл ажиллагааг;
3.1.13."зоонозын халдвар" гэж мал, амьтан, шавж, мэрэгч, дамжуулагчаас хүнд халдварладаг халдварыг;
3.1.14."сайн дурын ажилтан" гэж нийгмийн сайн сайхны төлөө өөрийн цаг болон хүч хөдөлмөрөө зориулах замаар хүн амын эрүүл мэндэд хувь нэмрээ оруулж байгаа хүнийг;
3.1.15."нийгмийн эрүүл мэндийн мэргэжилтэн" гэж их, дээд сургууль, коллежийг нийгмийн эрүүл мэндийн чиглэлээр төгссөн, тухайн мэргэжлээрээ энэ хуулийн 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4-т заасан байгууллагад ажиллаж байгаа ажилтныг;
3.1.16."нийгмийн эрүүл мэндийн бусад мэргэжилтэн" гэж их, дээд сургууль, коллежийг энэ хуулийн 3.1.15-д зааснаас бусад чиглэлээр төгсөж, энэ хуулийн 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4-т заасан байгууллагад энэ хуулийн 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8, 5.9-д заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэн ажилладаг бусад ажилтныг;
3.1.17."нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтан" гэж нийгмийн эрүүл мэндийн мэргэжилтэн болон нийгмийн эрүүл мэндийн бусад мэргэжилтнийг;
3.1.18."нийгмийн эрүүл мэндийн мэдээллийн сан" гэж нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний төрөл, үйл ажиллагааны чиглэлээр мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, ашиглах зорилго бүхий мэдээллийн санг.
4 дүгээр зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний зарчим
4.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг үзүүлэхэд дараах зарчмыг баримтална:
4.1.1.ил тод байх;
4.1.2.өмчийн хэлбэр үл харгалзах;
4.1.3.шинжлэх ухааны судалгааны үр дүн, нотолгоонд суурилах;
4.1.4.төр, иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хамтын үйл ажиллагаанд тулгуурлах;
4.1.5.үндэсний онцлог, уламжлалд суурилан олон улсын жишиг, хөгжлийн чиг хандлагад нийцсэн байх;
4.1.6.ялгаварлан гадуурхалтаас ангид, хүний эрхийг дээдлэх;
4.1.7.олон нийтийн, сайн дурын ажилтны оролцоог хангах;
4.1.8.чанар, үр ашигтай байх;
4.1.9.тэгш хүртээмжтэй байх;
4.1.10.жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ,
ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТӨРӨЛ, ЧИГЛЭЛ
5 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний төрөл, үйл ажиллагааны чиглэл
5.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ нь дараах төрөлтэй байна:
5.1.1.халдварт болон халдварт бус өвчний хяналт;
5.1.2.орчны эрүүл мэнд;
5.1.3.хөдөлмөрийн эрүүл мэнд;
5.1.4.хүнсний аюулгүй байдал, шим судлал;
5.1.5.нийгэм, сэтгэц-зан үйл;
5.1.6.нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд;
5.1.7.нийгмийн эрүүл мэндийн лаборатори;
5.1.8.нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын хариу арга хэмжээ.
5.2.Энэ хуулийн 5.1.1-д заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд дараах үйл ажиллагаа явуулна:
5.2.1.халдварт болон халдварт бус өвчний эрсдэлт хүчин зүйлийн тархалтыг тандан судлах, тодорхойлох, урьдчилан сэргийлэх, хянах арга хэмжээг орчин үеийн болон уламжлалт анагаах ухааны судалгааны үр дүн, нотолгоонд суурилан зохион байгуулах;
5.2.2.нийгмийн эрүүл мэндийн мэдээллийн сан бүрдүүлэх, мэдээ, мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх.
5.3.Энэ хуулийн 5.1.2-т заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд хүн амын суурьшлын орчин, агаарын чанар, уур амьсгалын өөрчлөлт, ус хангамж, хог хаягдал, хөрсний бохирдлоос шалтгаалсан өвчин эмгэг,хордлогоос хүн амыг хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх үйл ажиллагаа явуулна.
5.4.Энэ хуулийн 5.1.3-т заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд ажил, хөдөлмөртэй холбоотой хүчин зүйлээр үүсгэгддэг мэргэжлээс шалтгаалсан өвчлөл, осол, гэмтэл, хордлогоос ажилтныг хамгаалах, хөдөлмөрийн чадварыг хадгалах үйл ажиллагаа явуулна.
5.5.Энэ хуулийн 5.1.4-т заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд дараах үйл ажиллагаа явуулна:
5.5.1.хүнсний аюулгүй байдал, шим тэжээлийн зохистой байдал алдагдсанаас шалтгаалсан өвчлөл, хордлогоос урьдчилан сэргийлэх;
5.5.2.хүнсний аюулгүй байдал, шим тэжээлийн зохистой байдал алдагдсанаас шалтгаалсан өвчлөл, хордлогод нөлөөлж байгаа хүчин зүйлийг тогтоох, тандалт, судалгаа хийх.
5.6.Энэ хуулийн 5.1.5-д заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд дараах үйл ажиллагаа явуулна:
5.6.1.нийгэм болон хүрээлэн байгаа орчноос үүдэлтэй сэтгэц-зан үйлийн эмгэгт нөлөөлж байгаа хүчин зүйлийг тогтоох, тандалт, судалгаа хийх, урьдчилан сэргийлэх, хянах, бууруулах;
5.6.2.хүнийг амьдралын зөв хэв маягт сургах.
5.7.Энэ хуулийн 5.1.6-д заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд хувь хүн, хосууд эрүүл мэнд, эдийн засаг, амьдралын байдалд тохируулан гэр бүл төлөвлөх, тэдний нөхөн үржихүйн эрхийг хамгаалах, мэдлэг олгох үйл ажиллагаа явуулна.
5.8.Энэ хуулийн 5.1.7-д заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд лабораторийн сорилт, шинжилгээгээр хүн амын эрүүл мэнд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлийг тогтоох, тандах, хянах үйл ажиллагаа явуулна.
5.9.Энэ хуулийн 5.1.8-д заасан нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүрээнд нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед хүн амд үзүүлэх эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний бэлэн байдлыг хангах, хариу арга хэмжээг авах үйл ажиллагаа явуулна.
5.10.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний төрлийг дараах чиглэл тус бүрээр үзүүлнэ:
5.10.1.тандах, судлах;
5.10.2.эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах;
5.10.3.эрүүл мэндийн боловсрол олгох;
5.10.4.урьдчилан сэргийлэх, үнэлэх, хянах;
5.10.5.олон нийтийн оролцоо, хамтын ажиллагааг хангах.
5.11.Энэ хуулийн 5.10.3-т заасан чиглэлээр нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх асуудлыг Монгол Улсын хөгжлийн бодлогод тусгана.
5.12.Энэ хуулийн 5.11-д заасан хөгжлийн бодлогын баримт бичгийн төслийг боловсруулах, эрх бүхий этгээдэд танилцуулахтай холбогдсон харилцааг Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хуульд заасны дагуу зохицуулна.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ, ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ
УДИРДЛАГА, ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТ
6 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний зөвлөл
6.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудлыг хэлэлцэх, салбар дундын үйл ажиллагааны уялдаа холбоог хангах чиг үүрэг бүхий Нийгмийн эрүүл мэндийн орон тооны бус үндэсний зөвлөл /цаашид "Зөвлөл" гэх/ Ерөнхий сайдын дэргэд ажиллана.
6.2.Энэ хуулийн 6.1-д заасан Зөвлөлийн шийдвэр нь дүгнэлт, зөвлөмж хэлбэртэй байх бөгөөд Зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг Ерөнхий сайдын санал болгосноор Засгийн газар батална.
7 дугаар зүйл.Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүний бүрэн эрх
7.1.Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн нь нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
7.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн мэдээллийн сангийн ажиллах журмыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран батлах;
7.1.2.нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед тохиолдлын удирдлагын тогтолцоогоор ажиллах журмыг гамшгийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран батлах.
8 дугаар зүйл.Төрийн захиргааны төв байгууллагуудын чиг үүрэг
8.1.Төрийн захиргааны төв байгууллагууд нь нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаар дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
8.1.1.хүн амын эрүүл мэндийг дэмжих, аливаа эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг бодлого, үйл ажиллагаандаа тусгаж, хэрэгжүүлэх;
8.1.2.энэ хуулийн 14.1.3-т заасан чиг үүрэг;
8.1.3.Зөвлөлийн гаргасан дүгнэлт, зөвлөмжийг бодлого, шийдвэртээ тусгаж, хэрэгжүүлэх.
8.2.Энэ хуулийн 8.1-д заасан чиг үүргийн биелэлтийн тайланг жил бүрийн 02 дугаар сарын 15-ны өдрийн дотор эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлнэ.
9 дүгээр зүйл.Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын чиг үүрэг
9.1.Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаар дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
9.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж, биелэлтийг хангуулах;
9.1.2.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хөгжлийн бодлого, чиглэлийг болон хүний нөөц, тоног төхөөрөмж, технологийн хэрэгцээг тодорхойлж, хэрэгжүүлэх;
9.1.3.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээнд төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн бодлогыг тодорхойлох, мэргэжлийн удирдлагаар хангах;
9.1.4.нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед тохиолдлын удирдлагын тогтолцоонд шилжин ажиллаж байгаа байгууллагыг арга зүйгээр хангаж ажиллах;
9.1.5.энэ хуулийн 8.2-т заасан тайланг нэгтгэн, Зөвлөлд жил бүрийн 04 дүгээр сарын 15-ны өдрийн дотор хүргүүлэх.
10 дугаар зүйл.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн Засаг даргын бүрэн эрх
10.1.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн Засаг дарга нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний чиглэлээр дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
10.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдуулан Засгийн газар, төрийн захиргааны төв болон нутгийн өөрөө удирдах байгууллагаас гаргасан шийдвэрийг харьяа нутаг дэвсгэртээ хэрэгжүүлэх, биелэлтэд хяналт тавих, тайлагнах;
10.1.2.харьяа нутаг дэвсгэрийн хүн амын эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах асуудлаар хөтөлбөр, төсөл, арга хэмжээний төлөвлөгөө боловсруулж, шаардлагатай санхүүжилтийг эрх бүхий байгууллагаар батлуулан хэрэгжилтийг зохион байгуулах;
10.1.3.харьяа нутаг дэвсгэрийн нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх байгууллагад ажиллаж байгаа нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтны нийгмийн баталгааг хангах, тогтвор суурьшилтай ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
10.1.4.эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх, эрүүл мэндийн боловсрол олгох чиглэлээр нийтийг хамарсан арга хэмжээнд аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэнийг татан оролцуулах, урамшуулах;
10.1.5.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаарх мэдээ, мэдээллийг олон нийтэд хүргэх, хүн амын эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах, эрүүл мэндийн боловсрол олгох асуудлаар эрүүл мэндийн байгууллага, ажилтныг дэмжиж ажиллах.
11 дүгээр зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний удирдлага, зохион байгуулалт
11.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг дараах байгууллага, нэгж, алба үзүүлнэ:
11.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан үндэсний төв;
11.1.2.аймаг, дүүргийн нийгмийн эрүүл мэндийн төв;
11.1.3.өрх, сум, тосгоны эрүүл мэндийн төв;
11.1.4.эрүүл мэндийн байгууллагын нийгмийн эрүүл мэндийн нэгж, алба;
11.1.5.аж ахуйн нэгж, байгууллага.
11.2.Энэ хуулийн 12.1-д заасан байгууллагын дүрмийг Засгийн газар, бүтцийг эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
11.3.Энэ хуулийн 11.1.2-т заасан байгууллагын бүтэц, дүрмийг хүн амын төвлөрөл, газар нутгийн байршлыг харгалзан эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн баталж, удирдлагыг Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 12.2-т заасны дагуу аймаг, нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын дарга томилж, чөлөөлнө.
11.4.Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 15.1.3, 15.1.4, 15.1.5, 15.1.7, 15.1.11, 15.1.12, 15.1.13-т заасан эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх байгууллага нь энэ хуулийн 11.1.4-т заасан нэгж, албатай байна.
11.5.Энэ хуулийн 11.1.3-т заасан байгууллагын иргэдэд үзүүлэх эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний тэргүүлэх чиглэл нь нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ байна.
11.6.Өрх, сум, тосгоны эрүүл мэндийн төвд халдварт болон халдварт бус өвчний асуудал хариуцсан нийгмийн эрүүл мэндийн мэргэжилтнийг ажиллуулна.
11.7.Энэ хуулийн 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4-т заасан байгууллага нь боловсролын сургалтын байгууллагын эмч, сэтгэл зүйч, хоол зүйч нарыг мэргэжил, арга зүйгээр хангаж ажиллана.
11.8.Энэ хуулийн 11.1.1, 11.1.2-т заасан байгууллага нь энэ хуулийн 11.1.4-т заасан нэгж, албыг мэргэжил, арга зүйгээр хангаж ажиллана.
11.9.Энэ хуулийн 5.10.1, 5.10.2, 5.10.3, 5.10.4-т заасан тусламж, үйлчилгээг хувийн хэвшлийн, төрийн бус байгууллагаар гэрээгээр гүйцэтгүүлж болно.
11.10.Хувийн хэвшлийн эрүүл мэндийн байгууллага, аж ахуйн нэгж, байгууллага, боловсролын сургалтын байгууллагад нийгмийн эрүүл мэндийн нэгж, алба, нийгмийн эрүүл мэндийн мэргэжилтнийг ажиллуулж болно.
12 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг үзүүлэх байгууллагын чиг үүрэг
12.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан үндэсний төв нь дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
12.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн талаар баримтлах хөгжлийн бодлого, чиглэл, төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх;
12.1.2.энэ хуулийн 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4, 11.1.5-д заасан байгууллага, нэгж, алба, нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтныг мэргэжил, арга зүйгээр хангах;
12.1.3.энэ хуулийн 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8, 5.9-д заасан үйл ажиллагааг үндэсний хэмжээнд зохион байгуулах, хянах, мэдээлэх, холбогдох байгууллагад санал, зөвлөмж өгөх;
12.1.4.эрүүл зан үйлийг төлөвшүүлэх чиглэлээр сургалт зохион байгуулах;
12.1.5.эрүүл мэндийн чиглэлээр үндэсний хэмжээний судалгаа хийх, зохион байгуулах, санал, зөвлөмж гаргах;
12.1.6.нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний хэмжээний лавлагаа лабораторитой байх;
12.1.7.шуурхай удирдлагын нэгжтэй байх бөгөөд нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед тохиолдлын удирдлагын тогтолцооны горимоор ажиллаж, хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
12.1.8.биотехнологи, инновацын бүтээгдэхүүнийг турших, үйлдвэрлэх, ханган нийлүүлэх;
12.1.9.нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтныг чадавхжуулах, мэргэшүүлэх сургалт зохион байгуулах;
12.1.10.нийгмийн эрүүл мэндийн мэдээ, мэдээллийг цуглуулах, нэгтгэн боловсруулах, дүн шинжилгээ хийх, үндсэн үзүүлэлтүүдийг тооцох, эмхэтгэн түгээх, эргэн мэдээлэх.
12.2.Аймаг, дүүргийн нийгмийн эрүүл мэндийн төв нь дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
12.2.1.нийгмийн эрүүл мэндийн талаар баримтлах хөгжлийн бодлого, чиглэл, төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх асуудлаар эрүүл мэндийн байгууллагыг мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах;
12.2.2.хүн амын эрүүл мэндэд нөлөөлөх орчны хүчин зүйлийг тогтоох, тандалт, судалгаа хийх, урьдчилан сэргийлэх, хянах, холбогдох арга хэмжээг нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд төлөвлөн зохион байгуулах;
12.2.3.шуурхай удирдлагын нэгжтэй байх бөгөөд нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үеийн бэлэн байдлыг хангах, хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
12.2.4.халдварт болон халдварт бус өвчин, түүний эрсдэлт хүчин зүйлээс урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлгийг зохион байгуулж, хэрэгжүүлэх;
12.2.5.хүнсний аюулгүй байдал, шим тэжээлийн зохистой байдал алдагдсанаас шалтгаалсан өвчлөл, хордлогоос урьдчилан сэргийлэх, өвчлөлд нөлөөлж байгаа хүчин зүйлийг тогтоох, тандалт, судалгаа хийх, дүнг мэдээлэх;
12.2.6.хүн амд эрүүл мэндийн боловсрол олгох үйл ажиллагааг зохион байгуулах;
12.2.7.сэтгэц-зан үйлийн эмгэгт нөлөөлөх нийгэм, орчны сөрөг хүчин зүйлээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авах;
12.2.8.нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэжлийн удирдлага, арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх, хяналт, үнэлгээ хийх;
12.2.9.нийгмийн эрүүл мэндийн лабораторийн үйл ажиллагааг эрхлэх.
12.3.Өрх, сум, тосгоны эрүүл мэндийн төв нь дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
12.3.1.дархлаажуулалтыг зохион байгуулж, хэрэгжүүлэх;
12.3.2.өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл мэндийн боловсрол олгох үйл ажиллагааг зохион байгуулах;
12.3.3.эрт илрүүлгийг зохион байгуулж, хэрэгжүүлэх;
12.3.4.нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үеийн бэлэн байдлыг хангах, хариу арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх;
12.3.5.харьяа нутаг дэвсгэрийн хүн амын эрүүл мэндэд нөлөөлж байгаа эрсдэлт хүчин зүйлийг тогтоох, тандалт, судалгаа хийх, үнэлэх, дүнг мэдээлэх, хянах.
12.4.Энэ хуулийн 11.1.4-т заасан нэгж, алба нь дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
12.4.1.тухайн эрүүл мэндийн байгууллагын эмч, ажилтанд нийгмийн эрүүл мэндийн талаар мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгөх, сургалт зохион байгуулах;
12.4.2.тухайн эрүүл мэндийн байгууллагын төрөлжсөн чиглэлээр тандалт, судалгаа хийх;
12.4.3.тухайн эрүүл мэндийн байгууллагаар үйлчлүүлэгчдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгох, өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх зөвлөгөө өгөх.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ИРГЭН, АЖ АХУЙН НЭГЖ, БАЙГУУЛЛАГА,
ОЛОН НИЙТИЙН ОРОЛЦОО
13 дугаар зүйл.Иргэний эрх, үүрэг
13.1.Иргэн нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг авахад дараах эрх эдэлнэ:
13.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлж байгаа байгууллага, албан тушаалтнаас үнэн зөв, бодит мэдээлэл авах;
13.1.2.эрт илрүүлэгт хамрагдах;
13.1.3.нийгмийн эрүүл мэндийн асуудлаар холбогдох мэргэжлийн байгууллага, албан тушаалтанд хандах;
13.1.4.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд олон нийтийн хяналт тавихад оролцох;
13.1.5.хуульд заасан бусад.
13.2.Иргэн нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг авахад дараах үүрэг хүлээнэ:
13.2.1.эрүүл мэндийн боловсрол эзэмших;
13.2.2.гэр бүл, хамт олны дунд эрүүл зан үйл, амьдралын зөв дадал хэвшлийг бий болгоход нөлөөлөх;
13.2.3.тандалт, судалгаа, тархвар судлалын асуумжид шаардлагатай үнэн, зөв мэдээлэл өгөх;
13.2.4.нийгмийн эрүүл мэндийг дэмжих, хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр нийтийг хамарсан арга хэмжээнд оролцох;
13.2.5.хүн амын эрүүл мэндэд аюул бүхий өвчин, хордлого, орчны сөрөг нөлөөлөл, сэжигтэй тохиолдлын талаарх мэдээллийг холбогдох байгууллагад мэдэгдэх.
14 дүгээр зүйл.Аж ахуйн нэгж, байгууллагын эрх, үүрэг
14.1.Аж ахуйн нэгж, байгууллага нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаар дараах эрх, үүрэгтэй:
14.1.1.нийгмийн эрүүл мэндийг дэмжих чиглэлээр төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран ажиллах, зөвлөгөө, мэдээлэл авах;
14.1.2.байгууллагын түвшинд нийгмийн эрүүл мэндийг дэмжих чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах;
14.1.3.ажлын байранд ажилтны эрүүл мэндийг дэмжих орчин бүрдүүлэх асуудлыг байгууллагын хөдөлмөрийн дотоод хэм хэмжээнд тусган, хэрэгжүүлэх;
14.1.4.ажилтнаа эрт илрүүлэг болон өвчин эмгэгээс урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээнд хамрагдах боломжоор хангах;
14.1.5.байгууллагын үйл ажиллагааны чиглэл, нутаг дэвсгэрийн онцлогт уялдуулан ажилтныг дархлаажуулалтад хамруулах арга хэмжээг авах.
15 дугаар зүйл.Олон нийтийн оролцоо
15.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ нээлттэй ил тод байх бөгөөд түүнд олон нийтийн оролцоог хангах, хяналт тавих боломжийг бүрдүүлсэн байна.
15.2.Энэ хуулийн 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4-т заасан байгууллага нь нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэхдээ олон нийтийн оролцоог дараах байдлаар хангана:
15.2.1.байнгын ажиллагаатай цахим хуудсаар дамжуулан мэдээлэл хүргэх, санал авах;
15.2.2.иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын сайн дурын оролцоог хангах, урамшуулах.
15.3.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээнд олон нийтийн оролцоог хангах, сайн дурын ажилтныг урамшуулах журмыг эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
16 дугаар зүйл.Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын оролцоо
16.1.Хэвлэл мэдээллийн байгууллага нь нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаар иргэд, олон нийтэд үнэн зөв, бодит мэдээлэл хүргэнэ.
16.2.Нийгмийн эрүүл мэндийн ноцтой байдлын үед нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний талаарх мэдээллийг иргэд, олон нийтэд үнэ төлбөргүй хүргэнэ.
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН АЖИЛТНЫ ЭРХ, ҮҮРЭГ,
НИЙГМИЙН БАТАЛГАА
17 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтны эрх, үүрэг
17.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтан дараах эрх эдэлнэ:
17.1.1.Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 28.1.1, 28.1.4, 28.1.5-д заасан эрх;
17.1.2.нийгмийн баталгаагаар хангагдах;
17.1.3.хууль тогтоомжид заасан бусад.
17.2.Нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтан дараах үүрэг хүлээнэ:
17.2.1.нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний хууль тогтоомжийг мөрдөж ажиллах;
17.2.2.хүн амд эрүүл зан үйлийг төлөвшүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх, мэргэжлийн асуудлаар төрийн болон төрийн бус байгууллага, иргэн, аж ахуйн нэгжид зааварчилгаа, зөвлөгөө өгөх;
17.2.3.мэргэжлийн ур чадвараа тасралтгүй дээшлүүлэх;
17.2.4.үйл ажиллагаандаа хүнлэг, энэрэнгүй үзлийг эрхэмлэж, ёс зүйн хэм хэмжээг сахин биелүүлэх;
17.2.5.хүн амын эрүүл мэндэд аюул бүхий өвчин, хордлого, орчны сөрөг нөлөөллийн талаар холбогдох байгууллагад мэдээлэх;
17.2.6.хууль тогтоомжид заасан бусад.
18 дугаар зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтны нийгмийн баталгаа
18.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтан энэ хууль болон Эрүүл мэндийн тухай хууль, Төрийн албаны тухай хууль[13], Хөдөлмөрийн тухай хуульд[14] заасан нийгмийн баталгаагаар хангагдана.
18.2.Нутгийн захиргааны болон нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх байгууллага нь нийгмийн эрүүл мэндийн ажилтныг урамшуулах, нийгмийн баталгааг сайжруулахад дэмжлэг үзүүлнэ.
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ,
ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ САНХҮҮЖИЛТ
19 дүгээр зүйл.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний санхүүжилт
19.1.Энэ хуулийн 19.2-т зааснаас бусад нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг улсын төсвөөс санхүүжүүлнэ.
19.2.Холбогдох хуульд заасны дагуу нийгмийн эрүүл мэндийн зарим тусламж, үйлчилгээг Эрүүл мэндийн даатгалын болон Эрүүл мэндийг дэмжих сангаас санхүүжүүлэх бөгөөд хандив, тусламж, дэмжлэг, хууль тогтоомжоор хориглоогүй бусад эх үүсвэрээс санхүүжүүлж болно.
19.3.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний зардлыг эдийн засгийн ангиллаар болон тохиолдолд суурилсан, нэг иргэнээр тооцсон төлбөрийн, үр дүнд суурилсан гүйцэтгэлийн аргаар тус тус тооцож санхүүжүүлнэ.
19.4.Нийгмийн эрүүл мэндийн зарим тусламж, үйлчилгээг төлбөртэй үзүүлж болно.
19.5.Нийгмийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний багц, төлбөрийн хэмжээ, санхүүжүүлэх, төлбөртэй тусламж, үйлчилгээний төрөл, орлого, хандив тусламжийг зарцуулах журмыг эрүүл мэндийн болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална.
ДОЛДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
20 дугаар зүйл.Хориглох зүйл
20.1.Нийгмийн эрүүл мэндийн асуудлаар олон нийтийг төөрөгдүүлэх, худал мэдээлэл тараахыг хориглоно.
21 дүгээр зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
21.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэлд хуульд өөрөөр заагаагүй бол Төрийн албаны тухай хууль болон Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасан хариуцлага ногдуулна.
21.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
22 дугаар зүйл.Хууль хүчин төгөлдөр болох
22.1.Энэ хуулийг 2024 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2024.07.09-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
January 12, 2024 State Palace, Ulaanbaatar city
ON PUBLIC HEALTH CARE AND SERVICES
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.Purpose of this Law
1.1.The purpose of this Law shall be to regulate relations in connection with exploring, studying, evaluating, and taking the retaliatory measures to the health of the population and the factors affecting it, preventing from diseases and disorders, providing health education, and organizing, financing, and supervising the health promotion activities.
Article 2.Legislation on public health care and services
2.1.Legislation on public health care and services shall consist of the Constitution of Mongolia, Law on National Security, Law on Health, Law on Hygiene, Law on Labor Safety and Hygiene, Law on Health Insurance, Law on Immunization, Law on Mental Health, Law on Prevention of Human Immunodeficiency Virus Infections and Acquired Immune Deficiency Syndrome, General Law on Education, Law on Food, and other legislative acts issued in accordance with them.
2.2.If an international treaty, to which Mongolia is a party, stipulates otherwise than this Law, the provisions of the international treaty shall prevail.
Article 3.Definition of terms of the Law
3.1.The following terms used in this Law shall have the following meanings:
3.1.1."public health" shall mean comprehensive measures to be implemented by all based on the research results and evidence, as well as with the regulation and coordination between individuals, communities, organizations, and sectors in the field of protecting and supporting the health of the population, preventing from diseases and disorders, and creating a healthy and safe living environment upon ensuring the harmony of people, nature, and society;
3.1.2."public health care and services" shall mean as defined in Article 13.2 of the Law on Health;
3.1.3."serious public health emergencies" shall mean exposure or exposure conditions have arisen to the population due to outbreaks of human and zoonotic infectious diseases, diseases with unknown cause, new incidents of diseases, chemical and radiation accidents;
3.1.4."health promotion" shall mean as defined in Article 3.1.19 of the Law on Health;
3.1.5."health protection" shall mean as defined in Article 3.1.2 of the Law on Health;
3.1.6."reconnaissance" shall mean the activity of observing, studying, collecting information and data, analyzing, evaluating, reporting and planning relevant measures of positive and negative effects on human health;
3.1.7."risk assessment" shall mean the process of determining the factors that adversely affect human health, calculating the probability of exposure to the disease, and assessing the consequences that may occur in the event of exposure;
3.1.8."counter-measures" shall mean actions to reduce the risk based on the risk assessment of public health severity;
3.1.9."incident management system" shall mean the complex management activities of organizations with duties for taking counter-measures in the event of a public health severity;
3.1.10."early detection" shall mean the activity of detecting risk factors and diseases by subjecting the population to preventive examination, analysis and diagnosis based on age, gender and health risk;
3.1.11."risk factor" shall mean a factor affecting human health and causing negative consequences;
3.1.12."health education" shall mean activities on providing knowledge and habits to the population in order to protect their health and build healthy habits;
3.1.13."zoonotic diseases" shall mean an infection transmitted to humans by livestock, animals, insects, rodents, or vectors;
3.1.14."volunteer" shall mean a person who contributes to the health of the population by devoting his/her time and effort to the welfare of society;
3.1.15 "public health specialist" shall mean an employee who has graduated from a university or college in the field of public health and is working in the organization specified in Articles 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, and 11.1.4 of this Law;
3.1.16."other public health specialist" shall mean other employees who graduated from universities and colleges in fields other than those specified in Article 3.1.15 of this Law and working in the organization specified in Articles 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, and 11.1.4 of this Law by performing the functions specified in Articles 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8, and 5.9 of this Law;
3.1.17."public health worker" shall mean public health specialist and other public health specialist;
3.1.18."public health database" shall mean a database with the purpose of collecting, processing and using information on the types and activities of public health care and services.
Article 4.Principles of public health care and services
4.1.The following principles shall be followed in the provision of public health care and services:
4.1.1.to be transparent;
4.1.2.to be regardless of the ownership form;
4.1.3.to be based on scientific research results and evidence;
4.1.4.to rely on joint activities of the state, citizens, business entities, and organizations;
4.1.5.to comply with international standards and development trends based on national characteristics and traditions;
4.1.6.to be free from discrimination and to respect human rights;
4.1.7.to ensure the participation of the public and volunteers;
4.1.8.to ensure quality and efficiency;
4.1.9.to provide equal accessibility;
4.1.10.to ensure gender equality.
CHAPTER TWO
TYPES AND DIRECTIONS OF PUBLIC HEALTH CARE AND SERVICES
Article 5.Types of public health care and services and activity directions
5.1.Public health care and services shall have the following types:
5.1.1.control of infectious and non-infectious diseases;
5.1.2.environmental health;
5.1.3.occupational health;
5.1.4.food safety and biochemistry;
5.1.5.social, psycho-behavioral;
5.1.6.reproductive health;
5.1.7.public health laboratory;
5.1.8.counter measures against the serious public health emergencies.
5.2.The following activities shall be carried out within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.1 of this Law:
5.2.1.to organize measures for detecting, identifying, preventing and controlling the spread of risk factors of infectious and non-infectious diseases based on the results and evidence from modern and traditional medical research;
5.2.2.to create the public health database and analyse the data and information.
5.3.Within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.2 of this Law, activities shall be carried out to protect and prevent the population from diseases and poisonings caused by the population's living environment, air quality, climate change, water supply, waste, and soil pollution.
5.4.Within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.3 of this Law, activities shall be carried out to protect employees from occupational diseases, accidents, injuries, and poisonings caused by factors related to work and employment and to preserve their workability.
5.5.The following activities shall be carried out within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.4 of this Law:
5.5.1.to prevent from diseases and poisoning caused by food safety lapses and nutritional inadequacy;
5.5.2.to determine, monitor and research the factors affecting diseases and poisoning caused by food safety lapses and nutrient inadequacy.
5.6.The following activities shall be carried out within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.5 of this Law:
5.6.1.to identify, monitor, research, prevent, control, and reduce the factors affecting mental and behavioral disorders caused by society and the surrounding environment;
5.6.2.to train people to adopt healthy lifestyles.
5.7.Within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.6 of this Law, the activities shall be carried on behalf of the individuals and couples for the purpose of family planning, safeguarding their reproductive rights, and to provide them with knowledge in accordance with their health, economy, and living conditions.
5.8.Within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.7 of this Law, the activities shall be carried out to determine, monitor and control the health of the population and the factors affecting it through the laboratory tests and analyses.
5.9.Within the scope of providing public health care and services specified in Article 5.1.8 of this Law, the activities shall be carried out to ensure the readiness of health care and services to be provided to the population and take counter-measures in case of severity of the public health.
5.10.Types of public health care and services shall be provided in each of the following directions:
5.10.1.to monitor and research;
5.10.2.to promote and protect health;
5.10.3.to provide health education;
5.10.4.to prevent, evaluate, and control;
5.10.5.to ensure public participation and cooperation.
5.11.The provision of public health care and services in the directions specified in Article 5.10.3 of this Law shall be reflected in the development policy of Mongolia.
5.12.The relations in connection with preparing drafts of the development policy documents specified in Article 5.11 of this Law, and presenting them to the competent officials shall be regulated in accordance with the Law on Development policy, planning and its management.
CHAPTER THREE
MANAGEMENT AND ORGANIZATION OF PUBLIC HEALTH CARE AND SERVICES
Article 6.National Council of Public Health
6.1.The non-permanent National Council of Public Health (hereinafter referred to as "Council") shall work alongside the Prime Minister, with the function of discussing pressing issues of public health and ensuring the coordination of inter-sectoral activities.
6.2.The decision of the Council referred to in Article 6.1 of this Law shall be in the form of conclusions and recommendations, and the composition and working procedures of the Council shall be approved by the Government upon the proposal issued by the Prime Minister.
Article 7.Powers of the Government member in charge of health issues
7.1.The Government member in charge of health issues shall exercise the following powers regarding public health care and services:
7.1.1.to approve the working procedure of the public health database jointly with the Government member in charge of digital development and communication;
7.1.2.to approve the procedures for managing the incident management system during the serious public health emergencies jointly with the Government member in charge of disaster issues.
Article 8.Functions of state central administrative bodies
8.1.The state central administrative bodies shall implement the following functions regarding public health care and services:
8.1.1.to incorporate and implement measures aimed at supporting the health of the population and preventing from any risk in their policies and activities;
8.1.2.to implement functions specified in Article 14.1.3 of this Law;
8.1.3.to reflect and implement the conclusions and recommendations made by the Council in their policies and decisions.
8.2.The report on the fulfillment of the functions specified in Article 8.1 of this Law shall be submitted to the state central administrative body in charge of health issues by February 15th of each year.
Article 9.Functions of the state central administrative body in charge of health issues
9.1.The state central administrative body in charge of health issues shall implement the following functions regarding public health care and services:
9.1.1.to organize and ensure the implementation of legislation on public health care and services;
9.1.2.to determine and implement the development policy and directions of public health care and services, as well as the needs of human resources, equipment, and technology;
9.1.3.to determine the policy of public and private partnership in public health care and services, and provide with professional management;
9.1.4.to provide with methodologies to the organization that is working upon transferring into the incident management system during serious public health emergencies;
9.1.5.to consolidate the report specified in Article 8.2 of this Law and submit it to the Council by April 15th of each year.
Article 10.Powers of governors of aimags, soums, capital city and districts
10.1.Governors of aimags, soums, capital city and districts shall exercise the following powers in the field of public health care and services:
10.1.1.to implement decisions made by the Government, the state central administrative and local self-governing organizations in connection with the implementation of the legislation on public health care and service in their respective territories, to monitor and report on their implementation;
10.1.2.to develop a program, project, and action plan for the promotion and protection of the health of the population of their respective territories, and organize the implementation thereto upon approving the necessary funding by the competent authority;
10.1.3.to provide support for ensuring the social guarantees and creating stable working conditions for public health workers who are working in public health care and service providers in their respective territories;
10.1.4.to engage business entities, organizations, and citizens in public events in the field of promoting, protecting, and preventing the health, and providing education on health;
10.1.5.to deliver news and information about public health care and services to the public, and to work upon supporting the health care institutions and employees in regards with matters on promoting and protecting the health of population, as well as providing health education.
Article 11.Management and organization of public health care and services
11.1.The following organizations, units, and offices shall provide public health care and services:
11.1.1.National Center for Public Health Issues;
11.1.2.aimag and district public health center;
11.1.3.family, soum, and village health center;
11.1.4.public health units and offices of health care institutions;
11.1.5.business entities and organizations.
11.2.The charter of the organization specified in Article 12.1 of this Law shall be approved by the Government, and the organizational structure the respective organization shall be approved by the Government member in charge of health issues.
11.3.The structure and charter of the organization specified in Article 11.1.2 of this Law shall be approved by the Government member of in charge of health issues by taking into account of the population concentration and geographical location, and the management shall be appointed and dismissed by the head of the health department of the aimag and capital city in accordance with Article 12.2 of the Law on Health.
11.4.Organizations providing health care and services specified in Articles 15.1.3, 15.1.4, 15.1.5, 15.1.7, 15.1.11, 15.1.12, and 15.1.13 of the Law on Health shall have units and offices specified in Article 11.1.4 of this Law.
11.5.The priority direction of health care and services to be provided to citizens by the organizations specified in Article 11.1.3 of this Law shall be public health care and services.
11.6.A public health specialist in charge of infectious and non-infectious diseases shall be employed in the health centers of family, soum and village.
11.7.The organizations specified in Articles 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, and 11.1.4 of this Law shall provide doctors, psychologists, and dietitians of educational institutions with the professional training and methodologies.
11.8.The organizations specified in Articles 11.1.1 and 11.1.2 of this Law shall provide the units and offices specified in Article 11.1.4 of this Law with professional training and methodologies.
11.9.Care and services specified in Articles 5.10.1, 5.10.2, 5.10.3, and 5.10.4 of this Law may be performed by the private sector and non-governmental organizations upon making a contract.
11.10.Public health units, offices, and public health specialists may be employed in private health institutions, business entities, organizations, and educational institutions.
Article 12.Functions of organizations providing public health care and services
12.1.The National Center for Public Health Issues shall perform the following functions:
12.1.1.to implement public health development policies, directions and plans;
12.1.2.to provide the organization, unit, office, and public health workers with the professional training and methodologies specified in Articles 11.1.2, 11.1.3, 11.1.4, and 11.1.5 of this Law;
12.1.3.to organize, monitor and report on the activities specified in Articles 5.2, 5.3, 5.4, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8, and 5.9 of this Law at the national level, and give suggestions and recommendations to relevant organizations;
12.1.4.to organize training programs in the field of developing healthy behaviors;
12.1.5.to conduct and organize national-level research in the field of health, and make suggestions and recommendations;
12.1.6.to have a national-level public health reference laboratory;
12.1.7.to have an emergency management unit, and in the event of a serious public health emergency, to work according to the procedure of the incident management system, take and implement counter-measures;
12.1.8.to test, produce and supply of biotechnology and innovation products;
12.1.9.to organize capacity building and qualification training for public health workers;
12.1.10.to collect, synthesize, and analyze the public health data and information, to calculate key indicators thereto, compile and distribute, and report back them.
12.2.Aimag and district public health centers shall perform the following functions:
12.2.1.to provide health institutions with professional and methodical management on the matters of implementing development policies, directions, and plans for public health;
12.2.2.to determine the environmental factors affecting the health of the population, conduct surveillance, research, prevent and control, and plan and organize related measures at the territorial level;
12.2.3.to have an emergency management unit and to ensure preparedness and implement counter-measures against the serious public health emergencies;
12.2.4.to organize and implement prevention and early detection of infectious and non-infectious diseases and their risk factors;
12.2.5.to prevent from diseases and poisoning caused by food safety lapses and nutritional inadequacy, determine factors affecting the disease, to conduct surveillance, research and report the results thereto;
12.2.6.to organize health education activities for the population;
12.2.7.to take measures to prevent negative social and environmental factors affecting mental and behavioral disorders;
12.2.8.to provide professional management and methodological support, and to conduct monitoring and evaluation in the field of reproductive health;
12.2.9.to conduct public health laboratory activities.
12.3.Family, soum, and village health center shall carry out the following functions:
12.3.1.to organize and implement immunization programs;
12.3.2.to organize activities for preventing from disease and providing the health education;
12.3.3.to organize and implement early detection programs;
12.3.4.to ensure preparedness and implement counter-measures in case of serious public health emergencies;
12.3.5.to identify risk factors affecting the health of the population of their respective territories, to conduct surveillance, to research, evaluate, report and control the results thereto.
12.4.The units and offices specified in Article 11.1.4 of this Law shall perform the following functions:
12.4.1.to provide with professional and methodical advice on public health to doctors and employees of the respective health institution, and organize training thereto;
12.4.2.to carry out reconnaissance and research in the specialized field of the respective health institution;
12.4.3.to provide health education and disease prevention advice to clients through the respective health institutions.
CHAPTER FOUR
PARTICIPATION OF CITIZENS, BUSINESS ENTITIES, ORGANIZATIONS, AND THE PUBLIC
Article 13.Rights and obligations of citizens
13.1.Citizens shall have the following rights to receive public health care and services:
13.1.1.to obtain accurate and factual information from organizations and officials responsible for providing public health care and services;
13.1.2.to participate in early detection;
13.1.3.to contact relevant professional organizations and officials on public health issues;
13.1.4.to participate in public monitoring of the implementation of legislation on public health care and services;
13.1.5.others stipulated by law.
13.2.Citizens shall have the following obligations to receive public health care and services:
13.2.1.to acquire health education;
13.2.2.to influence in order to create healthy behavior and good lifestyle among families and communities;
13.2.3.to provide true and correct information necessary for reconnaissance, research, and epidemiological questionnaires;
13.2.4.to participate in public events in the field of promotion, protection and prevention of public health;
13.2.5.to report information about diseases, poisonings, adverse effects of the environment, and suspicious cases against the public health to the relevant authorities.
Article 14.Rights and obligations of business entities and organizations
14.1.Business entities and organizations shall have the following rights and obligations regarding public health care and services:
14.1.1.to cooperate with governmental and non-governmental organizations in the field of public health promotion, and to obtain advice and information;
14.1.2.to carry out activities in the field of public health promotion at the organizational level;
14.1.3.to reflect and implement the issue of creating an environment to support the health of employees in the workplace at the internal policy of the labor of the organization;
14.1.4.to provide employees with the opportunity to participate in early detection and disease prevention examinations and tests;
14.1.5.to take measures to include employees in immunization in accordance with the direction of the organization's activities and the characteristics of the territory.
Article 15.Public participation
15.1.Public health care and services shall be open and transparent, and the possibility of public participation and control thereupon shall be provided.
15.2.The organization specified in Articles 11.1.1, 11.1.2, 11.1.3, and 11.1.4 of this Law shall provide public participation in providing public health care and services as follows:
15.2.1.to deliver information and receive suggestions through a permanent website;
15.2.2.to provide and encourage the voluntary participation of citizens, business entities and organizations.
15.3.The member of the Government in charge of health matters shall approve the procedures for public participation in public health care and services and for encouraging volunteers.
Article 16.Participation of press and media organizations
16.1.Press and media organizations shall provide accurate and factual information to citizens and the public about public health care and services.
16.2.In case of serious public health crisis, the information about public health care and services shall be provided free of charge to citizens and publics.
CHAPTER FIVE
RIGHTS, OBLIGATIONS AND SOCIAL GUARANTEE OF PUBLIC HEALTH WORKERS
Article 17.Rights and obligations of public health workers
17.1.The public health worker shall have the following rights:
17.1.1.the rights specified in Articles 28.1.1, 28.1.4, and 28.1.5 of the Law on Health;
17.1.2.to be provided with social guarantees;
17.1.3.others stipulated by law.
17.2.The public health worker shall have the following obligations:
17.2.1.to work in compliance with legislation on public health care and services;
17.2.2.to support the formation of healthy behavior in the population, provide instructions and advice to governmental and non-governmental organizations, citizens, and business entities on professional matters;
17.2.3.to improve continuously their professional skills;
17.2.4.to value humanity and compassion as well as to uphold ethical norms in their activities;
17.2.5.to report to the relevant authorities about diseases, poisonings, and adverse effects to the environment that are dangerous to the health of the population;
17.2.6.others stipulated by law.
Article 18.Social guarantee of public health workers
18.1.The public health worker shall be provided with the social guarantees specified in this Law, the Law on Health, the Law on Civil Service, and the Law on Labor.
18.2.Local administrative bodies and public health care service providers shall support the promotion of public health workers and the improvement of social guarantee.
CHAPTER SIX
FINANCING THE PUBLIC HEALTH CARE AND SERVICES
Article 19.Financing the public health care and services
19.1.Public health care and services other than those specified in Article 19.2 of this Law shall be funded from the state budget.
19.2.According to the relevant law, some public health care and services shall be funded by the Health Insurance and Health Promotion Funds, and may be funded from donations, assistance, support, or other sources not prohibited by legislation.
19.3.The cost of public health care and services shall be calculated and funded by economic category, case-based, per-citizen payment, and result-based performance method respectively.
19.4.Some public health care and services may be provided for a fee.
19.5.The procedure on package of public health care and services, the amount of payment, financing, types of care and services with payment, and spending of income, donation, and assistance shall be jointly approved by the members of the Government in charge of health and financial and budgetary issues.
CHAPTER SEVEN
MISCELLANEOUS
Article 20.Prohibited actions
20.1.It shall be prohibited to mislead and spread false information to the public about public health issues.
Article 21.Liability to be imposed on the violators of the Law
21.1.The actions of officials who violate this Law shall be subject to liability provided for in the Law on Civil Service and the Law on Labor, unless otherwise provided by law.
21.2.Any person or legal entity who violates this Law shall be charged with the liability specified in the Law on Violations.
Article 22.Entry into force of the Law
22.1.This Law shall be enter into force on April 1, 2024.
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA
ZANDANSHATAR G.
