д/д

Тээврийн хэрэгслийн дугаар

Ангиллын тоо хэмжээ

Жин, кг

Тээврийн баримтын дугаар

Манифестын дугаар

Цэвэр

Бохир

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Дүн

ххх ххх ххх

ххх ххх ххх

ххх ххх ххх

Бусад тэмдэглэл

Гүний гаалийн тэмдэглэл

Хилийн гаалийн тэмдэглэл

Хүснэгт

Хүснэгтийн

нэр

Тайлбар

1

Бүрдүүлэлтийн

горим

Нэгдүгээр хүснэгтийн арын хэсэгт бүрдүүлэлтийн горимын кодыг бичих бөгөөд хүснэгтийн эхний хэсэгт тухайн барааг гаалийн хилээр нэвтрүүлж байгаа ялгаанаас хамааран:

-гаалийн хилээр оруулах барааг – “ОР”

-гаалийн хилээр гаргах барааг – “ГА”

-барааг шилжүүлэн ачих бол – “ШИ”

-барааг устгахад – “УС”

-барааг хүлээн авахаас татгалзах – “ТА”

гэсэн 2 үсэгт тэмдэглэгээ системээс бичигдэнэ.

2

Илгээгч/

экспортлогч

Рег№

Утас№

Үндсэн мэдүүлэгт барааг илгээгч аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний нэр, хаяг, утас, регистр (шаардлагатай бол иргэний үнэмлэх, эсхүл түүнтэй адилтгах бичиг баримт)-ийн дугаар, аж ахуйн нэгжийн гэрчилгээний бүртгэлийн дугаарыг бүрэн гүйцэд бичнэ.

ААН-ийн нэрийг улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нэрээр бичнэ.

Импортын  барааг илгээгч, экспортын  барааг хүлээн авагч гадаадын ААН, байгууллага, иргэний нэр, хаягийг кирилл үсгэнд хөрвүүлэх шаардлагагүй бөгөөд, эхний үсгийг томоор бусад үсгийг жижгээр бичнэ.

3

Нэмэлт №

Тухайн мэдүүлгийн хуудасны дарааллын дугаарыг эхний хэсэгт, нийт бичсэн мэдүүлгийн хуудас (нэмэлт мэдүүлгийн хамт)-ны тоог дараагийн хэсэгт бичнэ.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцлан мэдүүлж байгаа тохиолдолд гуравдугаар хүснэгтийн арын хэсэгт “Б” тэмдэглэгээ системээс бичигдэнэ.

4

Хүлээн авагч/

импортлогч

Рег№

Утас№

Бараа хүлээн авагч аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний нэр, хаяг, утас, регистр (шаардлагатай бол иргэний үнэмлэх, эсхүл түүнтэй адилтгах бичиг баримт)-ийн дугаар, аж ахуйн нэгжийн гэрчилгээний бүртгэлийн дугаарыг бүрэн гүйцэд бичнэ.

ААН-ийн нэрийг улсын бүртгэлийн гэрчилгээнд бичигдсэн нэрээр бичнэ.

Импортын барааг илгээгч, экспортын  барааг хүлээн авагч гадаадын ААН, байгууллага, иргэний нэр, хаягийг кирилл үсгэнд хөрвүүлэх шаардлагагүй ба, эхний үсгийг томоор бусад үсгийг жижгээр бичнэ.

5

Санхүүгийн хувьд хариуцагч байгууллага

Гадаад худалдааны төлбөр тооцоо хийсэн банкны нэр, дансны дугаар  бичнэ.

6

Бүгд нэр төрөл

Нэг ачилтад хамрагдах нийт барааны нэр төрлийн тоо.

7

Бараа нийлүүлэх нөхцөл

Эхний хэсэгт Инкотермсийн нэр томъёог,  дараагийн хэсэгт бараа нийлүүлэх газар, боомтын нэрийг хэлцэлд зааснаар бичнэ.

8

Хэлцэл

Хэлцлийн төрлийн кодыг  бичнэ.

9

Мэдүүлэгч байгууллага, Рег№

мэдүүлэгч

Утас

Барааг гаалийн байгууллагад мэдүүлж буй зуучлагч байгууллагын нэр, хаяг, утас, регистрийн дугаарыг бичнэ. Хүснэгтийн доод хэсэгт мэдүүлэгчийн гаалийн бүртгэгдсэн мэргэжилтний үнэмлэхийн дугаар системээс бичигдэж, хүснэгтэн дэх мэдээлэл баталгаажигдана.

Гаалийн зуучлагчаар дамжуулаагүй тохиолдолд барааг гаалийн байгууллагад мэдүүлж буй байгууллагын нэр, хаяг, утас, регистрийн дугаарыг бичнэ. Хүснэгтийн доод хэсэгт мэдүүлэг нөхөн бичсэн тухайн байгууллагын ажилтны бүртгэлийн дугаар системээс бичигдэж, хүснэгтэн дэх мэдээлэл баталгаажигдана.

10

Илгээгч улсын код, нэр

Тээврийн бичиг баримтад бичигдсэн, барааг илгээх улсын код, нэрийг бичнэ.

Холимог тээвэр болон хэд хэдэн тээврийн хэрэгслээр тээвэрлэсэн тохиолдолд эхний тээврийн бичиг баримтад бичигдсэн илгээх улсын код, нэрийг бичнэ.

Гаалийн баталгаат бүс, гаалийн чөлөөт бүсийн хооронд бараа шилжүүлж байгаа тохиолдол илгээгч улс нь Монгол байна.

11

Гэрээлэгч улсын код, нэр

Бараа нийлүүлэхээр гэрээ байгуулсан гадаад гэрээлэгчийн харъяалагдах улсын код, нэрийг бичнэ.

Гаалийн баталгаат бүс, гаалийн чөлөөт бүсийн хооронд бараа шилжүүлж байгаа тохиолдолд гэрээлэгч улс нь хоосон байна.

12

Хүлээн авагч улсын код, нэр

Тээврийн бичиг баримтад бичигдсэн, барааг хүлээн авч байгаа улсын код, нэрийг бичнэ.

Гаалийн баталгаат бүс, гаалийн чөлөөт бүсийн хооронд бараа шилжүүлж байгаа тохиолдолд хүлээн авагч улс нь Монгол байна.

13

Хандивлагч улсын код, нэр

Хүмүүнлэгийн болон буцалтгүй тусламж, засгийн газрын болон засгийн газрын бус зээлийн барааг олгож байгаа улс, олон улсын байгууллагын код, нэрийг бичнэ.  

14

Илгээх үеийн тээврийн хэрэгсэл

Эхний хэсэгт бараа илгээх үеийн тээврийн хэрэгслийн харъяалагдах улсын код, дунд хэсэгт тээврийн төрлийн код, сүүлийн хэсэгт тээврийн хэрэгслийн дугаарыг тус тус бичнэ.

Холимог тээврээр болон хэд хэдэн тээврийн хэрэгсэл дамжин тээвэрлэсэн тохиолдолд 14, 15 дугаар хүснэгтийн үзүүлэлтүүд өөр өөр байна.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд эхний хэсэгт барааг илгээх үеийн тээврийн хэрэгслийн харъяалагдах улсын код, дунд хэсэгт тээврийн төрлийн код, дараагийн хэсэгт тээврийн хэрэгслийн нийт тоог тус тус бичнэ. Тээврийн хэрэгсэл бүрийн дугаарыг гаалийн мэдүүлгийн хавсралтад бичнэ.

15

Хил дээрх тээврийн хэрэгсэл

Эхний хэсэгт бараа Монгол улсын хилээр нэвтрэх үеийн тээврийн хэрэгслийн харъяалагдах улсын код, дунд хэсэгт тээврийн төрлийн код, сүүлийн хэсэгт тээврийн хэрэгслийн дугаарыг тус тус бичнэ.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд эхний хэсэгт Монгол улсын хилээр нэвтрэх үеийн тээврийн хэрэгслийн харъяалагдах улсын код, дунд хэсэгт тээврийн төрлийн код, дараагийн хэсэгт тээврийн хэрэгслийн нийт тоог тус тус бичнэ. Тээврийн хэрэгсэл бүрийн дугаарыг гаалийн мэдүүлгийн хавсралтад бичнэ.

16

Чингэлэг №

Бараа чингэлэгт ачигдсан бол чингэлгийн үсгэн тэмдэглэгээ болон дугаарыг, чингэлэгт ачигдаагүй бол “00” тэмдэглэгээг бичнэ.

17

Ачих буулгах газар

Барааг ачих, буулгах аймаг, хот, газар, өртөөний кодыг эхний хэсэгт, нэрийг дараагийн хэсэгт бичнэ.

18

Барааны байршил

Гаалийн хяналт, шалгалт хийх хяналтын бүсийн кодыг эхний хэсэгт, нэрийг дараагийн хэсэгт бичнэ.

Хяналтын бүсгүй газар, өртөөнд хяналт шалгалт хийх бол өртөөний код, нэрийг бичиж болно.

Хяналтын бүсийн гадна хяналт, шалгалт хийх тохиолдолд эхний хэсгийг хоосон орхиод, дараагийн хэсэгт байршлын нэрийг бичнэ.

19

Валютын код, нийт дүн

Эхний хэсэгт хэлцлийн дагуу төлбөр хийсэн валютын код, дараагийн хэсэгт тухайн валютаар илэрхийлэгдсэн нийт үнийн дүн буюу тухайн ачилтад хамрагдах бүх барааны нийт үнийн дүнг бичнэ.

        Хэрвээ хэлцлээр барааны төлбөр олон төрлийн валютаар хийгдсэн бол хамгийн их үнийн дүнтэй валютаар бусдыг нь илэрхийлж бичнэ.

        Хэлцэл нь төгрөгт хөрвөдөггүй валютаар хийгдсэн бол тухайн валютыг ам.долларт хөрвүүлэн бичнэ. Энэ тохиолдолд барааны үнийн нэхэмжлэх дээр өөр валютад хөрвүүлсэн тухай болон ханшийн талаар тэмдэглэл хийнэ.

20

Ханш

Гаалийн байгууллагад мэдүүлсэн өдөр хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа, 19 дүгээр хүснэгтэд бичигдсэн валютын  төгрөгтэй харьцах ханшийг бичнэ.

21

Барааны нэр, төрөл

Барааны нэр, төрлийг хэлцэлд зааснаар тодорхой бичнэ.

Энэ хүснэгтэд барааны онцлог шинж, савлагаа, агууламж, зориулалт гэх мэт тухайн барааг тодорхойлох үзүүлэлтүүдийг дэлгэрэнгүй бичнэ.

Мэдүүлгийн шивэлтийн /зуучлагчийн/ програм дахь барааны нэр хэсгийн 5 талбарт мэдээллийг дараахь дарааллаар оруулна:

-“Барааны нэр”  талбарт барааны ерөнхий нэрийг бичиж таслал тавин, тухайн барааг тодотгосон онцлог шинжийг бичнэ. Тухайлбал: Тамхи, янжуур, шүүлтүүртэй.

-“Марк” талбарт барааны нэр, стандартыг бичнэ. Барааны нэрийг хэлцэлд туссан байдлаар нь бичих бөгөөд гадаад нэрийг кирилл үсгэнд хөрвүүлэхгүй. Эхний үсгийг томоор бусад үсгийг жижгээр бичнэ. Тухайлбал: Esse

Стандартын үсгэн тэмдэглэгээг том үсгээр бичнэ.

-“Зориулалт" талбарт барааны агууламж, онцлог шинж, чанарын тодорхойлолт, савлагааг  бичнэ. Тухайлбал: 1хайрцаг*50блок*10ж/х*20ш, бохь 20мг, ник 1.6мг

-“Үйлдвэрлэгч” талбарт тухайн барааг үйлдвэрлэсэн компанийн нэрийг бичнэ. Жишээ нь: суудлын автомашины хувьд Toyota; Nissan гэх мэт; телевизор Sony, LG  гэх мэт бичнэ.

-“Үйлдвэрлэсэн он” талбарт тухайн барааг үйлдвэрлэсэн оныг бичнэ.

        Гаалийн хуулийн 3 дугаар зүйлийн 1.1-д заасан тээврийн хэрэгслийн хувьд хөдөлгүүр, арлын дугаар, цилиндрийн багтаамж, өнгө, загварыг “Барааны нэр” талбарт,  автомашины маркийг “Марк” талбарт, үйлдвэрлэсэн компанийг “үйлдвэрлэгч” талбарт тус тус бичнэ.

Автомашины гадаад нэр, маркийн бүх үсгийг томоор бичнэ.

22

Д/Д

Эхний хэсэгт тухайн барааны дарааллын дугаар, дараагийн хэсэгт барааны нийт нэр төрлийн тоог бичнэ.

23

Барааны код

Барааны ангиллын кодыг Уялдуулсан системийн дагуу 8 оронгийн түвшинд бичнэ.

24

Гарал үүслийн улсын код, нэр

Барааны гарал үүслийн улсын код, нэрийг бичнэ.

25

Хэмжих нэгж, тоо хэмжээ /Хэлцэлд заасан/

Хэлцэлд заасан хэмжих нэгжийг эхний хэсэгт, тоо хэмжээг дараагийн хэсэгт бичнэ.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд тухайн мэдүүлэгт хамрагдах бүх тээврийн хэрэгсэлд ачигдсан барааны нийт тоо хэмжээг бичнэ.

26

Хэмжих нэгж, тоо хэмжээ /ангиллын/

Уялдуулсан системийн хэмжих нэгжийг эхний хэсэгт, тоо хэмжээг дараагийн хэсэгт бичнэ.

Ангиллын хэмжих нэгж хэлцлийнхээс өөр байгаа тохиолдолд ангиллын тоо хэмжээг тооцож гаргахдаа хэлцлийн хэмжих нэгжийн тоон утгыг ангиллын хэмжих нэгжээр илэрхийлж, хэлцлийн тоо хэмжээгээр үржүүлнэ.

 Жишээ 1: Хэлцэлд 500 хайрцаг шар айраг (24ш*0.33л) гэж тусгагджээ. Ангиллын дагуу шар айрагны хэмжих нэгж “литр” байдаг. “Хайрцаг” гэсэн хэлцлийн хэмжих нэгжийг ангиллын хэмжих нэгж “литр”-ээр илэрхийлбэл:

       1 хайрцаг =  24ш*0.33л=7.92л болно.

Тэгвэл ангиллын тоо хэмжээ нь:

       7,92*500=3960л болно.

 Жишээ 2: Хэлцэлд 30 хайрцаг янжуур тамхи (50блок*20ж/хайрцаг*20ш) гэж үзвэл,

БТКУС -ын дагуу ангиллын хэмжих нэгж нь мян.ш байна.

       1 хайрцаг= 50*10*20 = 10000ш

Ангиллын хэмжих нэгж нь:

       10000*30=300000ш буюу 300мян.ш болно.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд тухайн мэдүүлэгт хамрагдах бүх тээврийн хэрэгсэлд ачигдсан барааны нийт тоо хэмжээг бичнэ.

27

Баглаа боодол

Эхний хэсэгт тухайн барааны баглаа боодлын код, дараагийн хэсэгт тоо ширхэгийг бичнэ.

Баглаа боодлын код 01, 02 /задгай/ байх тохиолдолд арын хэсэгт “00” гэж бичнэ.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд тухайн мэдүүлэгт хамрагдах бүх тээврийн хэрэгсэлд ачигдсан барааны баглаа боодлын нийт тоог бичнэ.

28

Бохир жин (кг)

Барааны бохир жинг кг-аар илэрхийлнэ. Хадгалалт, хамгаалалт, тээвэрлэлтийн зориулалттай  баглаа боодлын жин нь бохир жинд орно.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд тухайн мэдүүлэгт хамрагдах бүх тээврийн хэрэгсэлд ачигдсан барааны нийт бохир жинг бичнэ.

29

Суурь нэгж үнэ (ангиллын)

Уялдуулсан системийн хэмжих нэгжээр илэрхийлэгдсэн суурь нэгж үнийг бичнэ.

Хэлцэлд өөр хэмжих нэгжээр илэрхийлэгдсэн бол хэлцэл, эсхүл үнийн нэхэмжлэх дэх тухайн барааны нийт үнийн дүнг 26 дугаар хүснэгтийн ангиллын тоо хэмжээнд хувааж ангиллын хэмжих нэгжээр илэрхийлэгдсэн суурь нэгж үнийг гаргана.

Суурь нэгж үнэ нь хэлцэлд заагдсан /19 дүгээр хүснэгтэн дэх/ валютаар илэрхийлэгдэнэ.

Жишээ 1:

26-р хүснэгтийн жишээнд бодсоноор ангиллын тоо хэмжээ нь: 3960 л бол

Суурь нэгж үнэ нь: 6000$/3960=1.52$ /1л шар айрагны үнэ/ болно.

Жишээ 2:

26-р хүснэгтийн жишээ 2-д бодсоноор ангиллын тоо хэмжээ нь: 300 мян.ш  бол

Суурь нэгж үнэ нь: 7500$/300=25$ /1мян.ш янжуур тамхины үнэ/ болно.

30

Тээврийн зардал

Бараа импортлоход Монгол улсын хилийн боомт хүртэл, экспортлоход улсын хил хүртэл тээвэрлэх, ачих буулгах, шилжүүлэн ачихад гарах зардлын тухайн бараанд ногдох дүнг бичнэ.

Тайлбар: Мэдүүлгийн 30 дугаар хүснэгтэд хэлцлийн үнэ дээр нэмэгдэж тооцогдох тээврийн зардлыг тухайн барааны нийт хэмжээнд ногдох хэсгийг хуваарилж тавих бөгөөд эдгээр зардлууд нь 7 дугаар хүснэгтэд бичигдсэн бараа нийлүүлэх нөхцөлөөс хамааран хэлцлийн үнэд шингээгүй, нэмэгдвэл зохих зардал байна. Нэмэгдвэл зохих тээврийн зардал нь 29 дүгээр хүснэгтэд тавигдах суурь нэгж үнэтэй ижил валютаар илэрхийлэгдсэн байх ёстой бөгөөд хэрэв өөр валютаар байвал хөрвүүлнэ.   

Нэг ачилтаар хэд хэдэн төрлийн барааг улсын хилээр оруулж ирсэн тохиолдолд хэлцлийн үнэ дээр нэмэгдэх зардлыг бараа болгонд хуваарилахдаа нийт ачилтын цэвэр жинд тухайн барааны ногдох жинг харьцуулах бөгөөд ийнхүү жинг харьцуулан зардлыг хуваарилах боломжгүй бол эзлэхүүн, эсхүл үнийн дүнг харгалзан зардлыг хуваарилж болно.

Худалдаж авсан чингэлгээр бараа тээвэрлэсэн нөхцөлд чингэлэгт тээврийн зардлыг хуваарилж тооцохгүй.

Энэ хүснэгтийг нөхөн бичихдээ Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн IV, V бүлэгт нийцүүлнэ.

31

Даатгал

Бараа импортлоход Монгол улсын хилийн боомт хүртэл, экспортлоход улсын хил хүртэл гарах даатгалын хураамжийн дүнг бичнэ.

31 дүгээр хүснэгтэд 7 дугаар хүснэгтэд бичигдсэн бараа нийлүүлэх нөхцөлөөс хамааран хэлцлийн үнэд шингээгүй даатгалын зардлыг бичнэ. Нэмэгдвэл зохих даатгалын зардлыг 29 дүгээр хүснэгтийн суурь нэгж үнэтэй ижил валютаар илэрхийлнэ. Өөр валютаар байвал хөрвүүлэн тооцно.   

Тухайн бараанд ногдох даатгалын зардлыг тооцохдоо нийт үнийн дүнд эзлэх хувиар бодно.

32

Нэмэгдэх зардал

Хэлцлийн үнэд нэмэгдвэл зохих тээвэрлэлт, даатгалын зардлаас бусад, Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн IV, V бүлэгт заасан бусад нэмэгдэх зардлын дүнг бичнэ.

Нэмэгдэх зардал нь 29 дүгээр хүснэгтэд тавигдах суурь нэгж үнэтэй ижил валютаар илэрхийлэгдсэн байх ёстой бөгөөд хэрэв өөр валютаар байвал хөрвүүлнэ.   

Тухайн бараанд ногдох зардлуудыг тооцохдоо нийт цэвэр жинд эзлэх хувиар бодно.

33

Цэвэр жин (кг)

Барааны цэвэр жинг кг-аар илэрхийлнэ.

Бараатай хамт хэрэглэгчид очих буюу жижиглэн худалдаагаар хамт борлуулагдах баглаа боодлын жинг цэвэр жинд оруулж тооцно.

Уялдуулсан системийн 2844, 2845 дугаар зүйлд хамаарах барааны цэвэр жинг эрх бүхий байгууллагаар /Цөмийн энергийн комисс/ тодорхойлуулна.

Гаалийн нэг мэдүүлгээр багцалж мэдүүлэх тохиолдолд тухайн мэдүүлэгт хамрагдах бүх тээврийн хэрэгсэлд ачигдсан барааны нийт цэвэр жинг бичнэ.

34

Хасагдах зардал

7 дугаар хүснэгтээс хамаарч импортын барааны хэлцлийн үнээс хасагдвал зохих Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 10.4-д заасан зардлуудын нийлбэрийг, экспортын барааны гаалийн үнээс хасагдвал зохих Монгол улсын хилийн гадна гарах зардлын дүнг бичнэ.

Мэдүүлгийн 34 дүгээр хүснэгтэд хэлцлийн үнээс хасагдах зардлыг 7 дугаар хүснэгтэд бичигдсэн бараа нийлүүлэх нөхцөлөөс хамааран хэлцлийн үнэд шингэсэн тохиолдолд бичнэ. Хасагдах зардал нь 29 дүгээр хүснэгтэд тавигдах суурь нэгж үнэтэй ижил валютаар илэрхийлэгдсэн байх бөгөөд хэрэв өөр валютаар байвал хөрвүүлнэ.   

Нэг ачилтаар хэд хэдэн төрлийн барааг улсын хилээр оруулж ирсэн тохиолдолд хэлцлийн үнээс хасвал зохих зардлыг бараа болгонд хуваарилахдаа нийт ачилтын цэвэр жинд тухайн барааны ногдох жинг харьцуулах бөгөөд ийнхүү жинг харьцуулан зардлыг хуваарилах боломжгүй бол эзлэхүүн, эсхүл үнийн дүнг харгалзан зардлыг хуваарилж болно.

35

Нэгжид ногдох зардал

30, 31, 32 дугаар хүснэгтүүдийн дүнг нэмж, түүнээс 34 дүгээр хүснэгтийн дүнг хасч, гарсан дүнг 26 дугаар хүснэгтийн ангиллын тоо хэмжээнд хувааж нэгжид ногдох зардлыг тооцно.

36

Гаалийн нэгж үнэ

29, 35 дугаар хүснэгтүүдийн нийлбэрийг бичнэ. Энэ нь 19 дүгээр хүснэгтэд бичигдсэн валюттай адил валютаар илэрхийлэгдэнэ.

37

Гаалийн нэгж үнэ (ам.дол)

36 дугаар хүснэгтэд тавигдах гаалийн нэгж үнийг ам.долларт хөрвүүлж бичнэ. 19 дүгээр хүснэгтийн валют нь ам.доллар бол 36, 37 дугаар хүснэгтүүдийн дүн ижил байна.

38

Арга

Гаалийн байгууллага мэдүүлэгчийн тодорхойлсон аргаас татгалзаж, бусад  аргаар гаалийн үнийг тодорхойлсон бол үнэлгээний аргын кодыг бичнэ.

39

Мэдүүлэгчийн тодорохойлсон үнээс татгалзсан шалтгаан

Мэдүүлэгчийн тодорхойлсон  гаалийн үнээс татгалзах болсон шалтгааныг кодоос сонгож тэмдэглэнэ.

40

Харьцуулсан баримт

Гаалийн байгууллага гаалийн үнийг тодорхойлоход харьцуулан ашиглаж буй гаалийн мэдүүлгийн дугаар, олон улсын худалдааны мэдээлэл, бичиг баримтын нэр,  дугаарыг бичнэ.

ГТГТХ-ийн 11-р зүйл, 12-р зүйл болон 15.2.1 дэх заалтын дагуу гаалийн үнийг тодорхойлж байгаа тохиолдолд импортын барааны хэлцлийн үнийн аргаар үнэлэгдэж үнийн мэдээллийн баазад орсон мэдүүлгийн дугаарыг бичнэ.

ГТГТХ-ийн 15.2.2.2, 15.2.2.5, 15.2.2.6 дахь заалтын дагуу гаалийн үнийг тодорхойлж байгаа тохиолдолд дараахь дарааллын дагуу харьцуулсан баримтын мэдээллийг оруулна.

Ж: ГТГТХ-15.2.2.5-03-ҮС1-1355. /Хуулийн заалт, тухайн гаалийн байгууллагын код, үнийн судалгааны товчилсон нэр, дугаар, тухайн  судалгаа, мэдээлэл дэх тухайн барааны үнийн мэдээлэл бичигдсэн мөрийн дугаар/

ГТГТХ-ийн 15.2.2.1, 15.2.2.3, 15.2.2.4 дэх заалтын дагуу гаалийн үнийг тодорхойлж байгаа тохиолдолд дараахь дарааллын дагуу харьцуулсан баримтын мэдээллийг оруулна.

Ж: ГТГТХ-15.2.2.4-02-www.j-ucar.com-2010.06.18

/Хуулийн заалт, тухайн гаалийн байгууллагын код, эх сурвалжийн нэр, тухайн эх сурвалжаас үнийн мэдээллийг авсан огноо/

41

Сонгосон нэгж үнэ

Мэдүүлэгчийн тодорхойлсон аргаас бусад  аргаар гаалийн үнийг тодорхойлоход сонгон авсан харьцуулах баримтын гаалийн нэгж үнийг бичнэ.

42

Залруулга

Сонгон авсан нэгж үнэд нэмэгдэх залруулгыг (+) тэмдэгтэй, хасагдах залруулгыг  (-) тэмдэгтэй тоогоор тус тус бичнэ.

Тайлбар : Тээврийн төрөл, тээвэрлэх зайн ялгаа, тоо хэмжээ, худалдааны түвшин /үйлдвэрээс, бөөний, жижиглэнгийн г.м/ зэргээс хамаарч нэгж үнэд залруулга хийж болно.

43

Гаалийн нэгж үнэ

Гаалийн байгууллагын тодорхойлсон барааны нэгж үнэ буюу 41 дүгээр хүснэгтийн дүн дээр 42 дугаар хүснэгтийн залруулгыг хийж ((+)тэмдэгтэй тоог нэмж, (-) тэмдэгтэй тоог хасч) гарсан дүнг бичнэ.

44

Квот

Эрх бүхий байгууллагаас тогтоосон барааны тоо хэмжээг эхний хэсэгт, тухайн ачилтын дараахь үлдэгдэл тоо хэмжээг дараагийн хэсэгт  бичнэ.

45

Статистик дүн

Гаалийн үнийг гаалийн байгууллага зөвшөөрсөн бол 37, зөвшөөрөөгүй бол гаалийн байгууллагын тодорхойлсон 43 дугаар хүснэгтийн гаалийн нэгж үнийг 26 дугаар хүснэгтийн ангиллын тоо хэмжээгээр үржүүлж статистик дүнг тооцно.

46

Статистик нийт дүн

Үндсэн болон нэмэлт мэдүүлгийн 45 дугаар хүснэгтүүдийн нийлбэр дүнг бичнэ. Тодотгох тоо хэмжээгээр барааны тоо хэмжээнд өөрчлөлт орсон тохиолдолд статистик дүн өөрчлөгдөж системээс бодогдоно.

47

Өмнөх горимын код

Өмнөх мэдүүлгийн гаалийн бүрдүүлэлтийн горимын кодыг бичнэ.

48

Гаалийн баталгаат бүсийн код

Гаалийн баталгаат бүс, чөлөөт бүсийн кодыг бичнэ.

Нэг ачилтаар ирсэн боловч өөр өөр баталгаат бүс, агуулахад орох бараанд тусад нь мэдүүлэг бичнэ.

49

Татвар тооцооны тэмдэглэгээ

Суурь үнэлгээний баганад гаалийн болон бусад татварыг тооцох төгрөгөөр илэрхийлэгдэх дүнг тавина.

Гаалийн бүрдүүлэлтийн хураамжийн нийт дүнг “Хураамж” хэсэгт бичигднэ. “Нийт төлөх дүн” хүснэгтэд тухайн мэдүүлгийн бүх татварын дүн гарна.

“Тариф” баганад тухайн бараанд ногдуулах тарифын хувь, хэмжээ; “Ногдуулсан татвар” баганад татварын ногдуулалт, “Төлөх татвар” баганад татварын төлөлт, хураалт, “Чөлөөлсөн татвар” чөлөөлсөн татвар, энэ тушаалын 11 дүгээр  хавсралтаар батлагдсан татварын төлөлт, чөлөөлөлтийн кодын жагсаалтаас тохирох кодыг “Төлөлт код”, “Чөлөөлөлт код” хүснэгтэд тус тус бичнэ.

Нэмэлт мэдүүлгийн сүүлийн мөрөнд бүх бараанд ногдуулсан, төлөх, чөлөөлсөн татварын дүн татварын төрлөөр харгалзах мөрөнд програмаас бодогдож гарна.

50

Өөрчлөгдөх татварын дүн

Гаалийн мэдүүлгийн “F” хүснэгтэд бичсэн тодотгох тоо хэмжээг үндэслэн нэмж ногдуулах татварын дүнг (+), хасч тооцох татварын дүнг (-) тэмдэгтэйгээр  системээс бодогдож гарна.

51

Төлбөл зохих татвар

50 дугаар хүснэгтэд хорогдуулан, эсхүл нэмэгдүүлэн тооцох татвар бичигдсэн тохиолдолд 49 дүгээр хүснэгтийн “Нийт төлөх дүн”-гээс 50 дугаар хүснэгтийн дүн хасагдан, эсхүл нэмэгдэн системээс бодогдож гарна.

52

Дагалдах баримтууд

Барааг мэдүүлэхэд шаардагдах бичиг баримтын тоог ”тоо” хэсэгт, дугаарыг харгалзах хэсэгт бүрэн бичнэ. Үүнд :

1.ачааны манифест;

2.тээврийн баримт;

3.гадаад худалдааны гэрээ, эсхүл захиалга;

4.үнийн нэхэмжлэх;

5.баглаа боодлын хуудас;

6.гарал үүслийг нотлох бичиг баримт;

7.төрийн эрх бүхий байгууллагаас олгосон тусгай зөвшөөрөл, лиценз;

8.лабораторийн дүгнэлтийн дугаар;

9.горимын шаардлагын дагуу өмнөх мэдүүлгийн дугаар, он;

10.засгийн газар, олон улсын болон төрийн бус байгууллагын шугамаар манай оронд үзүүлж буй зээл, тусламж, төсөл;

11.татварын төлбөрийг хойшлуулсан тухай Засгийн газрын тогтоол, шийдвэр;

12.шаардлагатай бусад бичиг баримтын нэр, дугаар.

А

Мэдүүлгийн №

Он   сар   өдөр

Энэ хэсэгт бүрдүүлэлт хийж байгаа гаалийн байгууллагын код бүхий мэдүүлгийн дугаар компьютерийн системээр бүртгэгдэн олгогдоно.

Мэдүүлсэн өдрийн огноо системээс олгогдоно.

C

Хилийн гааль

Бараанд  гаалийн бүрдүүлэлт хийж байгаа хилийн гаалийн байгууллага горимд тохирох хяналтын тэмдгийг дарж,  хяналт, шалгалт хийсэн гаалийн улсын байцаагч хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарж баталгаажуулна.

Гүний гаалийн байгууллагад бүрдүүлэлт хийгдэх импортын бараанд хилийн гаалийн байгууллагын нэр, огноо систэмээс бичигдэнэ.

Гүний гаалийн байгууллагад бүрдүүлэлт хийгдэж, хяналтад явах экспортын мэдүүлэгт эцсийн бүрдүүлэлт хийгдэх хилийн гаалийн байгууллагын нэрийг бичнэ. Хилийн гаалийн байгууллага эцсийн бүрдүүлэлт хийж, гаалийн хилээр гарсан огноог бичин, мэдүүлгийн хаалтыг хийнэ.

D

Гаалийн хяналт:

-Гаалийн зорилгоор   

 хийсэн битүүмжлэл, тэмдэглэгээ

-Гарын үсэг

-Огноо

Гаалийн шалгалт

 -Гаалийн зорилгоор

  хийсэн битүүмжлэл, тэмдэглэгээ

-Гарын үсэг

-Огноо

Гаалийн хяналт хэсэгт барааг хяналтад авч гаалийн зорилгоор битүүмжлэл, тэмдэглэгээ хийсэн арга, огноог бичиж гаалийн улсын байцаагч гарын үсэг зурж, хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарна.

Гаалийн хяналтад авсан битүүмжлэл, тэмдэглэгээ гэмтээгүй бол шалгасан гаалийн улсын байцаагч хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарж баталгаажуулна. Гэмтсэн бол дахин хийсэн битүүмжлэл, тэмдэглэгээг бичин, гарын үсэн зурж, хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарж баталгаажуулна.

E

Гүний гаалийн тэмдэг

Бараанд  гаалийн бүрдүүлэлт хийж байгаа гүний гаалийн байгууллага горимд тохирох хяналтын тэмдгийг дарж,  хяналт, шалгалт хийсэн гаалийн улсын байцаагч хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарж баталгаажуулна.

F

Тодотгох тоо хэмжээ

Гаалийн шалгалтын явцад бодит тоо хэмжээ нь мэдүүлсэн тоо хэмжээнээс дутсан тоо хэмжээг (-) тэмдэгтэй тоогоор, илүү гарсан тоо хэмжээг (+) тэмдэгтэй тоогоор, ангиллын хэмжих нэгжээр илэрхийлэн хяналт, шалгалт хийсэн гаалийн улсын байцаагч мэдүүлгийн электрон бичлэгт бичиж, баталгаажуулна.

G

Тэмдэглэгээ

Гаалийн шалгалт дахин хийсэн албан тушаалтан хяналт хийсэн огноог бичиж, гарын үсэг зурж,  хувийн дугаар бүхий тэмдэг дарж баталгаажуулна. Системээс сонгогдсон хяналтын төлвөөс хамааран ногоон бол " G ", улбар шар бол "О", улаан бол "R" үсгээр тэмдэглэнэ.",

Кодын орон

1

2

3

4

5

Кодын утга, код

Гаалийн ерөнхий газрын код (01)

Үндсэн нэгж, дэргэдэх байгууллагын

код (100-999)

Харъяа гаалийн газар, хорооны код

(02-19)

Үндсэн нэгж, гаалийн салбар, хэсэг, боомтын код

(100-999)

№

Гаалийн байгууллага

Үндсэн нэгж, дэргэдэх байгууллага, гаалийн салбар, хэсэг, боомт

Код

1

Гаалийн ерөнхий газар

01

Статистик, дүн шинжилгээний хэлтэс

01600

Бүрдүүлэлтийн дараах шалгалтын газар

01400

2

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

02

Бүрдүүлэлтийн 1-р алба

02 201

Бүрдүүлэлтийн 2-р алба

02202

Нефтийн бүрдүүлэлт

02203

ОАТБарааны бүрдүүлэлт

02204

Захиалагчийн материал

02206

Ачаа тээш

02901

АБТЭМА

02902

Материалимпекс

02903

Туушин

02905

Монгол экспресс

02906

Прогрестранс

02907

Монголтранс

02908

Эрин интернэшнл

02909

УБ импекс

02910

МТХХАлба

02912

Толгойт

02913

Би Эль Си

02914

3

Замын -Үүд дэх гаалийн газар

03

Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн хэлтэс

03200

Авто тээврийн хяналтын хэсэг

03201

Төмөр замын тээврийн хяналтын хэсэг

03202

Чингэлэг шалгах рентген төхөөрөмж

03203

Нарийн царигийн хяналтын хэсэг

03204

Макс шайн 

03901

4

Сэлэнгэ аймаг дахь гаалийн газар

04

Сүхбаатар дахь гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

04201

Алтанбулаг  дахь гаалийн шалган нэвтрүүлэх цогцолбор

04202

Сүхбаатар өртөө

04901

Алтанбулаг

04902

Тунгалаг ивэн

04903

Халиун уул

     04904

Видү

04905

Туушин

04906

Болд төмөр Ерөө гол

04907

Сүхбаатар өртөө ачиж буулгах хэсэг

04208

5

Буянт-Ухаа дахь гаалийн газар

05

Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн хэлтэс

05200

Карго терминал

05901

Олон улсын нисэх буудал

05902

А жет

05204

6

Дорнод аймаг дахь гаалийн газар

06

Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн хэлтэс

     06200

Эрээнцав дахь гаалийн салбар

     06201                                 

Ульханмайхан дахь гаалийн салбар

06202

Хавирга дахь гаалийн салбар

06203

Баянхошуу дахь гаалийн салбар

06204-

Сүмбэр дахь гаалийн сaлбар

06205

Дорнод аймаг дахь гүний гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

06901

Баянтүмэн өртөө

06902

Дорнод Шан-лун

06909

Цайрт минерал

06912

Шинь шинь

06913

7

Баян-Өлгий аймаг дахь гаалийн газар

07

Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн хэсэг

07200

Өлгий дэх гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

07201

Цагааннуур дахь гаалийн салбар

07903

Даян хилийн боомт

07904

 Баян-Өлгий дэх нисэх онгоцны буудал

07905

8

Ховд аймгийн Булган дахь гаалийн газар

08

Булган дахь гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

08201

Ховд дахь гаалийн салбар

08202

Байтаг дахь хилийн боомт

08203

Ярант дахь гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

08204

9

Увс аймаг дахь гаалийн газар

09

Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн алба

09200

Улаангом дахь гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

09201

Боршоо дахь гаалийн салбар

09202

Тэс дэх гаалийн салбар

09203     

10

Орхон аймаг дахь гаалийн газар

10

Орхоны төв дэх гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

10201

Бага илэнх дэх хилийн боомт

10202

Эрдэнэт өртөө

10901

Эрдэнэт үйлдвэр

10903

11

Сайншанд дахь  гаалийн газар

11

 Гаалийн хяналт, бүрдүүлэлтийн алба

11200

Бор-Өндөр дэх гаалийн салбар

11203

Ханги-мандалын хилийн боомт

11204

Сайншанд дахь төмөр замын хяналтын хэсэг

11206

Айраг дахь гаалийн салбар

11207

Говьсүмбэр дэх гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

11208

Монголросцветмет

11209

УБ транс

11210

12

Олон улсын шуудан илгээмж дэх гаалийн хороо

12

Төв шуудан дахь бүрдүүлэлтийн хэсэг

12201

DHL  ХХК

12202

13

Дархан-Уул аймаг дахь гаалийн хороо

13

Дарханы төв дэх гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

13201

14

14

Өмнөговь аймгийн Гашуунсухайт дахь гаалийн хороо

Өмнөговь аймгийн Гашуунсухайт дахь гаалийн хороо

14

Гашуун-Сухайтын гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

14201

Энержи ресурс /Цагаан хад/

14902

Таван толгой ХХК

14903

Пүшин Мон ХХК

14904

Ориент

14905

Ухаа худагдахь гаалийн салбар

14906

Оюутолгой дахь гаалийн салбар

14907

Оюутсүмбэр ХХК

14908

Уужим од ХХК

14909

Цонлун ХХК

14910

Дээдийн говь ХХК

14911

Тансаг баян говь ХХК

14912

15

Өмнөговь аймгийн Шивээхүрэн дэх гаалийн хороо

15

Шивээ-Хүрэнгийн г/ бүрдүүлэлтийн хэсэг

15201

Саус гоби сэндс

15902

16

Сүхбаатар аймгийн

Бичигт дэх гаалийн хороо

16

Бичигтийн гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

16201

17

Говь-Алтай аймгийн

Бургастай дах гаалийн хороо

17

Алтай хот дахь гаалийн бүрдүүлэлтийн хэсэг

     17201

Бургастай хилийн боомт

17202

Цагаан байшинт

17901

Алтайн хүдэр

17902

18

Завхан аймгийн Арцсуурь дахь гаалийн хороо

18

Арцсуурь дахь хилийн боомт

18200

19

Хөвсгөл аймгийн Ханх дахь гаалийн хороо

19

Хөвсгөл дэх гүний гааль

19200

Ханх дахь хилийн боомт

19201

Кодын орон

1

2

3

4

5

6

Кодын утга, код

Ялгах код

(3)

Гаалийн газар, хорооны код

(02-19)

Гаалийн хяналтын бүс, түр агуулах,

ачиж, буулгах өртөөний код

(001-999)

Гаалийн хяналтын бүс, түр агуулах, ачиж буулгах өртөө

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

АБТЭМА

  302001

2

Толгойт өртөө

  302002

3

Багануур өртөө

  302003

4

Багахангай өртөө

  302004

5

Монголтранс

  302005

6

Туушин

  302006

7

Монгол-экспресс

  302007

8

Материал Импэкс

  302008

9

Прогресстранс

  302009

10

Эринтранс

  302010

11

Улаанбаатар импекс

  302011

12

УБТЗ-МТХА

  302012

13

Би Эл Си ХХК

  302013

14

Ачаа тээш

  302014

15

Мандал өртөө

  302015

16

Захиалга дуудлага

  302016

17

Мааньт өртөө

  302017

18

Гүн галуут өртөө

  302018

19

Налайх өртөө

  302019

20

Амгалан өртөө

  302020

21

Туул өртөө

  302021

22

Хонхор өртөө

  302022

23

Замын -Үүд дэх гаалийн газар

Автозамын цогцолбор

303001

24

Замын – Үүд өртөө 1

303002

25

Нарийн төмөр зам

303003

26

Чингэлэг шалгах рентген төхөөрөмж

303004

27

Макс шайн

303005

28

Э-транс

303006

29

Замын – Үүд өртөө 2

303009

30

Захиалга дуудлага

303010

31

Сэлэнгэ аймаг дахь гаалийн газар

Сүхбаатар өртөө

304001

32

Алтанбулаг

304002

33

Туушин

304003

34

Гастрак ХХК

304004

35

Видү

304005

36

Сэлэнгэ импекс

304006

37

Болд төмөр-Ерөө гол

304007

38

Халиун уул

304008

39

Тунгалаг ивэн

304009

40

Сүхбаатар өртөө ачиж буулгах хэсэг

304010

41

Тавин өртөө

304011

42

Захиалга дуудлага

304012

43

Алтанбулаг дахь худалдааны чөлөөт бүс

304013

44

Буянт-Ухаа дахь гаалийн газар

Нисэх онгоцны төв буудал

305001

45

Карго терминал

305002

46

Дорнод аймаг дахь гаалийн газар

Дорнод аймаг дахь гаалийн газар

Дорнод дахь гүний гааль

306001

47

Баянтүмэн өртөө

306002

48

Эрээнцав

306003

49

Ульханмайхан

306004

50

Хавирга

306005

52

Баянхошуу

306006

53

Чойбалсан нисэх онгоцны буудал

306007

54

СБ Цайрт минерал

306008

55

Дорнод Шан-лун

306009

56

Сүмбэр

306010

57

Чингисийн далан өртөө

306011

58

Шинь шинь

306012

59

Захиалга дуудлага

306013

60

Баян-Өлгий аймаг дахь гаалийн газар

Өлгий дэх гүний гааль

307001

61

Өлгий дэх олон улсын нисэх онгоцны буудал

307002

62

Цагааннуур

307003

63

Даян

307004

64

Захиалга дуудлага

307005

65

Ховд аймгийн Булган дахь гаалийн газар

Ховд гүний гааль

308001

66

Булган гүний гааль

308002

67

Ярант

308003

68

Байтаг

308004

69

Захиалга дуудлага

308005

70

Увс аймаг дахь гаалийн газар

Увс дахь гүний гааль

309001

71

Боршоо

309002

72

Тэс

309003

73

Захиалга дуудлага

309004

74

Орхон аймаг дахь гаалийн газар

Эрдэнэт өртөө

310001

75

Бага-Илэнх

310002

76

Эрдэнэт үйлдвэр

310003

77

Захиалга дуудлага

310004

78

Сайншанд дахь  гаалийн газар

Шанд Цайрт минерал

311001

79

Олон овоо өртөө

311002

80

Чойр УБ-транс

311003

81

Чойр өртөө

311004

82

Бор – Өндөр өртөө

311005

83

Ханги-Мандал

311006

84

Айраг өртөө

311007

85

Зүүнбаян өртөө

311008

86

МонголРосцветмет

311009

87

Сайншанд өртөө

311010

88

Өргөн өртөө

311011

89

Захиалга дуудлага

311012

90

Олон улсын шуудан илгээмж дэх гаалийн хороо

Монгол шуудан

312001

91

Ди Эйч Эл

312004

92

Захиалга дуудлага

312002

93

Дархан-Уул аймаг дахь гаалийн хороо

Дархан  1 өртөө

313001

94

Дархан 2 өртөө

313002

95

Зүүнхараа өртөө

313003

96

Хөтөл өртөө

313004

97

Баруунхараа өртөө

313005

98

Салхит өртөө

313006

99

Түнхэл өртөө

313007

100

Шарын гол өртөө

313008

101

Захиалга дуудлага

313009

102

Өмнөговь аймгийн Гашуунсухайт дахь гаалийн газар

Гашуунсухайт

314001

103

Энержи ресурс /Цагаан хад/

314002

104

Тавантолгой транс

314003

105

Пүшин Мон

314004

106

Ориент Энержи

314005

107

Ухаа худаг

  314006

108

Оюутсүмбэр

  314007

109

Уужим од

  314008

110

Цонлун

  314009

112

Дээдийн говь

  314010

113

Захиалга дуудлага

  314011

114

Тансаг баян говь

  314012

115

Оюутолгой

314013

116

Өмнөговь аймгийн Шивээхүрэн дэх гаалийн газар

Шивээхүрэн

315001

117

Захиалга дуудлага

315002

118

Саусгобисэндс

315003

119

Сүхбаатар аймгийн

Бичигт дэх гаалийн хороо

Бичигт

316001

120

Захиалга дуудлага

316002

121

Говь Алтай аймгийн Бургастай дахь гаалийн хороо

Говь-Алтай гүний гааль

317001

122

Бургастай

317002

123

Цагаан байшинт

317003

124

Алтайн хүдэр    

317004

125

Захиалга дуудлага

317005

126

Завхан аймгийн Арцсуурь дахь гаалийн хороо

Арцсуурь

318001

127

Захиалга дуудлага

318002

128

Хөвсгөл аймгийн Ханх дахь гаалийн хороо

Хөвсгөл дэх гүний гааль

319001

129

Ханх

319002

130

Захиалга дуудлага

319003

Кодын орон

1

2

3

4

5

6

Кодын утга, код

Ялгах код

(4)

Гаалийн газар, хорооны код

(01-19)

Гаалийн баталгаат агуулахын ангиллын код:

Нээлттэй – (1)

Хаалттай – (2)

Гаалийн баталгаат агуулахын дугаар

(01-99)

Гаалийн баталгаат агуулах

№

Хариуцсан гаалийн газар, хорооны нэр

Нэр

Ангилал

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

Улаанбаатар импекс  ГБА

нээлттэй

402101

2

АБТЭМА дахь ГБА

нээлттэй

402102

3

Магнайтрейд ГБА

нээлттэй

402103

4

Туушин ГБА

нээлттэй

402105

5

Шунхлай групп ГБА

нээлттэй

402107

6

Хэт ГБА

нээлттэй

402108

7

Комитсервис ГБА

нээлттэй

402109

8

НИК ГБА

нээлттэй

402110

9

Номин трэйдинг

нээлттэй

402112

10

Дако-Auto Hall

нээлттэй

402113

11

Би Эл Си

нээлттэй

402207

12

Монгол шуудан транс

нээлттэй

402116

13

Улаанбаатар менежмент

нээлттэй

402117

14

Улаанбаатар БҮК

нээлттэй

402118

15

Моннис интернэшнл ХХК

нээлттэй

402119

16

Дако ГБА

хаалттай

402201

17

Тэнгэр ГБА

хаалттай

402203

18

Жаст ГБА

хаалттай

402205

19

Фотон карс ХХК

хаалттай

402208

20

Вагнер ази тоног төхөөрөмж ХХК

хаалттай

402209

21

Буянт-Ухаа дахь гаалийн газар

Нисэх буудлыг удирдах төв ГБА

нээлттэй

405101

22

МИАТ ГБА

хаалттай

405201

23

А-Жет лимитед

хаалттай

405202

24

Баян-Өлгий аймаг дахь гаалийн газар

Баян-Өлгий Гаалийн газар ГБА

нээлттэй

407101

25

Орхон аймаг дахь гаалийн газар

Эрдэнэт хивс ГБА

нээлттэй

410101

26

Таргэлж ойл ХХК

нээлттэй

410102

27

Дархан-Уул аймаг дахь гаалийн хороо

Магнай трейд Дархан ГБА

нээлттэй

413101

Кодын орон

1

2

3

4

5

6

Кодын утга, код

Ялгах код

(9)

Гаалийн газар, хорооны код

(01-19)

Гаалийн баталгаат бүс (гаалийн баталгаат агуулахаас бусад)-ийн ангиллын код:

Гаалийн баталгаат үйлдвэрийн газар - (1)

Гаалийн баталгаат үзэсгэлэнгийн газар - (2)

Гаалийн баталгаат барилгын талбай - (3)

Татваргүй барааны дэлгүүр - (4)

Гаалийн тусгай бүс - (5)

Чөлөөт бүс - (6)

Гаалийн баталгаат бүс (гаалийн баталгаат агуулахаас бусад)-ийн дугаар

(01-99)

Гаалийн баталгаат үйлдвэрийн газар

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

Шижир интернэшнл ХХК

902101

2

Ховд аймгийн Булган дахь гаалийн газар

РМПК ХХК

908101

Гаалийн баталгаат үзэсгэлэнгийн газар

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

Номин трейдинг ХХК

902201

2

Моннис интернэшнл ХХК

902202

3

Наран моторс ХХК

902203

4

Монгол Хьюндай Киа

902204

Гаалийн баталгаат барилгын талбай

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

Гангар инвест ХХК

902301

Татваргүй барааны дэлгүүр

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

ДФ ХХК

902401

2

Газар сүлжмэл ХК-УБ төмөр замын вокзал

902402

3

DHL ХХК

902403

4

Монгол ньюс ХХК

902404

5

Тус дор ХХК

902405

6

Ди Эф Си ХХК (Ньюпрогресс ХХК)

902406

7

Замын -Үүд дэх гаалийн газар

ДФ ХХК

903401

8

Паспорт ХХК

903402

9

Батсарай ХХК

903403

10

Дако ХХК

903404

11

Сэлэнгэ аймаг дахь гаалийн газар

ДФ Алтанбулаг ХХК

904401

12

ДФ Алтанбулаг – 2 ХХК

904402

13

Газар сүлжмэл ХК – Алтанбулаг

904403

14

Газар сүлжмэл ХК – Төмөр замын вокзал

904404

15

Буянт-Ухаа дахь гаалийн газар

ДФ ХХК

905401

16

Монгол аэропорт сервис ХХК

905402

17

Монгол ньюс ХХК – гарах урсгалд

905403

18

Монгол ньюс ХХК – орох урсгалд

905404

19

Орем ХХК

905405

20

Собу ХХК

905406

21

Ану-Сервис

Ану Санрайс ХХК /ГЕГ-ын даргын 2014-А/122 тушаалаар өөрчлөлт орсон/

905407

905407

22

Алтанжолоо ХХК

905408

23

Ховд аймгийн Булган дахь гаалийн газар

Энэрэл холдинг ХХК

908401

24

Өмнөговь аймгийн Гашуунсухайт дахь гаалийн хороо

Паспорт ХХК

914401

25

Өмнөговь аймгийн Шивээхүрэн дэх гаалийн хороо

Чита Холдинг ХХК

915401

Гаалийн тусгай бүс

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Улаанбаатар хот дахь гаалийн газар

Эрин

902501

Чөлөөт бүс

№

Хариуцсан гаалийн газар, хороо

Нэр

Код

1

Сэлэнгэ аймаг дахь гаалийн газар

Алтанбулаг /худалдааны//

904601

2

Замын -Үүд дэх гаалийн газар

Замын –Үүд /Эдийн засгийн/

903601

3

Баян-Өлгий аймаг дахь гаалийн газар

Цагаан-Нуур /худалдааны/

907601

Кодын орон

1

2

3

4

5

6

Кодын утга, код

Ялгах код

(5)

Гаалийн итгэмжлэгдсэн тээвэрлэгчийн

байгуулагдсан (эрх авсан) он

(00-99)

Гаалийн итгэмжлэгдсэн тээвэрлэгчийн

дугаар

(001-999)

№

Итгэмжлэгдсэн тээвэрлэгч

Итгэмжлэгдсэн тээвэрлэгчийн код

1

УБТЗ

504001

2

“Сайхан халиун” ХХК

508001

3

Интертранс

508002

4

Сүхбаатарын жинчин

508003

5

“Транс-гови” ХХК

510001

6

“Монгол экспресс” ХХК

510002

7

““Ди Эйч Эл” ХХК

510003

8

“А-Жет” ХХК

510004

9

“Шинэ интернэшнл” ХХК

510005

Татвар төлөлтийн хэлбэр

Татвар төлөлтийн код

Бэлэн мөнгө тушаасан

101

Бэлэн бусаар тушаасан

201

Урьдчилгаа төлбөрөөс тооцсон:

     -Урьдчилгаа төлбөрөөс суутгал хийсэн

301

     -Илүү төлснөөс суутгал хийсэн

302

     -Мөнгөн хөрөнгийн барьцааг татварт тооцсон

303

Засгийн газрын шийдвэрээр хойшлогдсон

401

Монгол Улсын хууль, Засгийн газрын шийдвэрээр хэсэгчлэн төлөх

402

Татвар төлөх баталгаа гаргасан:

     -Мөнгөн хөрөнгийн барьцаа гаргасан

501

     -Банкны баталгаа гаргасан

502

     -Бараа барьцаалсан

503

     -Олон улсын гэрээнд заасан бусад хэлбэр

504

Татвараас чөлөөлсөн

600

Түр горимын хугацааг сунгасан

700

Татваргүй горимоор бүрдүүлэлт хийсэн

800

Бусад

900

Горимын код

Хэлцлийн код

Татвараас чөлөөлөгдсөн бараа

Чөлөөлөл-тийн код

Чөлөөлөгдөх татварын

төрөл

403

321

Засгийн газрын шугамаар авсан буцалтгүй тусламжийн бараа

601

Гааль, НӨАТ

401

Олон улсын гэрээний дагуу хандивлагч байгууллагаас авсан тусламжийн бараа

602

Гааль, НӨАТ

603

Бүх татвар

401

110

Олон улсын гэрээний дагуу Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж байгаа байгууллага, төлөөлөгчийн газрын албан хэрэгцээний бараа

604

Гааль,  НӨАТ

605

Бүх татвар

403

322

Засгийн газрын бус шугамаар авсан тусламж

606

Гааль, НӨАТ

402

311

Олон улсын гэрээний дагуу гадаад орны Засгийн газар, банк санхүүгийн байгууллагаас олгож байгаа зээлийн төслийн хүрээнд нийлүүлсэн бараа

607

Гааль, НӨАТ

608

Бүх татвар

403

350

Газрын тосны салбарт бүтээгдэхүүн хуваах талаар Засгийн газартай байгуулсан гэрээний дагуу газрын тос хайх, олборлох, ашиглах үйл ажиллагаанд зориулан импортлосон техник, тоног төхөөрөмж, материал, түүхий эд, сэлбэг хэрэгсэл, автобензин, дизелийн түлш

609

Гааль, НӨАТ

Засгийн газраас хөрөнгө оруулагчтай байгуулсан тогтвортой байдлын, эсхүл хөрөнгө оруулалтын гэрээний хүрээнд импортлосон бараа

610

/Гэрээний нөхцөлөөр/

Гааль

401

350

Монгол-ОХУ-ын хувь нийлүүлсэн Улаанбаатар төмөр зам нийгэмлэгийн БНМАУ-ЗСБНХУ-ын хооронд байгуулсан 1949 оны хэлэлцээрийн хүрээнд импортлосон бараа

611

Гааль, НӨАТ

401

350

Монгол улс, ОХУ-ын Засгийн газар хоорондын 2007 оны 4-р сарын 25-ны өдрийн “Монгол-Оросын Монголросцветмет ХХКомпаний үйл ажиллагааны тухай” хэлэлцээрийн хүрээнд тус компаний үйл ажиллагаанд зориулан ОХУ-аас импортоор оруулах бараа материал, тоног төхөөрөмж

612

Гааль

403

110

Импортоор оруулах бөөрөнхий мод, гуалин, зүсмэл материал, хориглосноос бусад мод, сөөгний үр, тарьц, суулгац

613

Гааль

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд  зориулсан тусгай зориулалтын хэрэгсэл, хиймэл эд эрхтэн, тэдгээрийн эд анги, тоног төхөөрөмж, тусгай зориулалтын автомашин

614

Гааль, НӨАТ

Эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэх цус, цусан бүтээгдэхүүн, эд эрхтэн

615

Гааль, НӨАТ

Иргэний агаарын зорчигч тээврийн хөлөг онгоц, түүний сэлбэг

616

Гааль, НӨАТ

Зэвсэгт хүчин, цагдаа, улсын аюулгүй байдлыг хангах, шүүхийн шийдвэр биелүүлэх, байлууллагын хэрэгцээнд зориулан импортоор оруулж байгаа зэвсэг, тусгай техник хэрэгсэлийг НӨАТ-аас чөлөөлөх

617

НӨАТ

2005 оны 3-р сарын 18-ны өдрийн МУ-ын хуулиар оёмол, сүлжмэл бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн зориулалтаар импортолж байгаа сэлбэг, түүхий эд, үндсэн болон туслах материалыг гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

618

Гааль, НӨАТ

2006 оны 6-р сарын 29-ний өдрийн МУ-ын хуулиар импортоор оруулж ирэх нийтийн зорчигч тээврийн үйлчилгээний стандартын шаардлага хангасан, 24 буюу түүнээс дээш суудалтай, 48 буюу түүнээс дээш зорчигчийн багтаамжтай, үйлдвэрлэснээс хойш 3-аас дээш жилийн хугацаа болоогүй автобус, троллейбусыг 2011 оны 01 сарын 01 хүртэлх хугацаанд гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

619

Гааль, НӨАТ

2006 оны 06-р сарын 29-ний өдрийн хуулиар импортын буудайн үрийг 2006 оны 5-р сарын 10-ны өдрөөс 2011 оны 5-р сарын 10-ны өдрийг хүртэлх хугацаанд нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх

620

НӨАТ

2006 оны 6-р сарын 29-ний өдрийн “Онцгой албан татварын тухай” хуулийн 7.1.5 дахь хэсэгт заасны дагуу хос тэжээлт автомашиныг онцгой албан татвараас чөлөөлөх

621

Онцгой

МУ-ын 2008 оны 5-р сарын 29-ний өдрийн “Гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх тухай” хуулиар импортоор оруулж ирэх хөдөө аж ахуйн зориулалттай шинэ трактор, комбайн, машин механизм, гурилын үйлдвэрийн болон усалгааны тоног төхөөрөмж, бордоо, ургамал хамгааллын бодисыг 2011 оны 12-р сарын 31-ний өдрийг хүртэл гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

622

Гааль, НӨАТ

Хийн түлш, түүний сав, тоног төхөөрөмж, тусгай зориулалтын машин, механизм, техник, хэрэгсэл, тоноглолыг гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

623

Гааль, НӨАТ

МУ-ын 2009 оны 7 дугаар 16-ны өдрийн хуулиар  Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжиж ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, импортыг орлох, экспортыг дэмжсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх зорилгоор импортоор оруулж байгаа жижиг, дунд үйлдвэрийн үйлдвэрлэлийн зориулалт бүхий тоног төхөөрөмж, сэлбэг хэрэгслийг 2012 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

624

Гааль, НӨАТ

МУ-ын 2009 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар Томуугийн А хүрээний /H1N1/ вирусын халдварын оношлогоо, эмчилгээнд хэрэглэх оношлуур, эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, ариутгал, халдваргүйжүүлэлтийн бодисыг  импортоор оруулахад гаалийн болон НӨАТ-аас чөлөөлөх

625

Гааль, НӨАТ

Монгол улсын хуулийн дагуу гаалийн болон бусад татвараас чөлөөлөх

626

Гааль, НӨАТ

627

Бүх татвар

628

Гааль, НӨАТ, Онцгой

404

241

242

валют, гадаадад захиалгаар хийлгэсэн  Монгол Улсын мөнгөн тэмдэгт

629

Гааль, НӨАТ

507

250

Олон улсын гэрээ болон Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу гаалийн болон бусад татвараас бүрэн, эсхүл хэсэгчлэн чөлөөлж гаалийн нутаг дэвсгэрт түр оруулах

630

Гааль,НӨАТ

631

Бүх татвар

Кодын орон

1

2

3

4

Кодын утга, код

Ялгах код

(8)

Банкны байгууллагын дугаар

(001-999)

№

Банкны байгууллагын нэр

Банкны байгууллагын код

1

Монголбанк

8MBXX

2

Худалдаа, хөгжлийн банк

8TDBX

3

Голомт банк

8GLMT

4

Хаан банк

8KHAN

5

Монгол шуудан банк

8MNSH

6

Капитрон банк

8KPTR

7

Капитал банк

8KPTL

8

Төрийн банк

8ТBХХ

9

Төрийн сан банк

8TFBX

10

Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк

8NIBA

Тээврийн төрлийн код

Код

Усан замын тээвэр

10

Төмөр замын тээвэр

20

Авто замын тээвэр

30

Агаарын тээвэр

40

Шуудан илгээмж

51

Буухиа шуудан

52

Холимог тээвэр

60

Хөдөлгөөнт бус тээвэр

70

Усан замын дотоод тээвэр

80

Тээврийн бусад төрөл

90

Бараа нийлүүлэх нөхцөл

      Үсгэн код

Нэр заасан газар хүртэл тээврийн зардал төлөгдсөн

CPT

Усан онгоцны тавцан хүргэх

FOB

Үнэ, даатгал, тээврийн зардал /нэр заасан боомт хүртэл/

CIF

Үнэ, тээврийн хөлс төлөгдсөн /нэр заасан боомт хүртэл/

CFR

Усан онгоцны тавцан дагуу хүргэх

FAS

Үйлдвэрээс, агуулахаас ачих /нэр заасан газар/

EXW

Хилийн гарц хүртэл хүргэх /нэр заасан газар/

DAF

Татвар төлөлттэй хүргэх /нэр заасан газар/

DDP

Тээврийн хөлс ба даатгал /нэр заасан газар хүртэл төлөгдсөн/

CIP

Усан онгоцноос хүргэх

DES

Усан зогсоол /тавцан/-оос хүргэх

DEQ

Татвар төлөлтгүй хүргэх /нэр заасан газар/

DDU

Тээвэрлэгч хүртэл

FCA

Хэлцлийн төрөл

Код

ХУДАЛДААНЫ ЗОРИУЛАЛТТАЙ БАРАА

1

Валютын төлбөртэй бараа

110

2

Бараа солилцоо

120

3

Реэкспорт

130

4

Реимпорт

140

5

Захиалагчийн бараа

150

6

Үзэсгэлэн, яармаг худалдааны бараа

210

ГАДААД ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ БАРАА

7

Боловсруулалт хийсэн бараа

          -боловсруулах, эсхүл баяжуулах бараа

221

          -шинэ бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх

222

          -засвар хийх

223

          -өөр бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд ашиглах

224

8

Олон улсын чанартай хурал, зөвлөгөөн, уралдаан тэмцээн, аялал жуулчлал, урлагийн тоглолт, төрийн айлчлал болон тэдгээртэй адил бусад арга хэмжээний бараа

230

9

Банкны зузаатгалын бараа

          -төгрөг

241

          -бусад валют

242

10

Худалдааны бус бусад бараа (алт, ОАТ-ын тэмдэгт, түр горимын болон загвар, дээжийн бараа)

250

11

Зээлийн бараа

     - Засгийн газрын шугамаар авсан зээлийн бараа

311

     - Засгийн газрын бус шугамаар авсан зээлийн бараа

312

12

Тусламжийн бараа

     - буцалтгүй тусламжийн бараа

321

     - хүмүүнлэгийн тусламжийн бараа

322

13

Засгийн газрын үндсэн өрийн төлбөрийн бараа

330

14

Түрээсийн бараа

     - 1 жилээс доош хугацаанд түрээслэх, түрээслүүлэх бараа

341

     - 1 жилээс дээш хугацаанд түрээслэх, түрээслүүлэх бараа

342

15

Хөрөнгө оруулалтын бараа

350

д/д

Арга

Код

Импортын барааны гаалийн үнийн арга:

1

Хэлцлийн үнийн арга

1

2

Нэг төрлийн барааны хэлцлийн үнийн арга

2

3

Ижил төрлийн барааны хэлцлийн үнийн арга

3

4

Ялгаварт үнийн арга

4

5

Нийлбэр үнийн арга

5

6

Уялдуулан хэрэглэх үнийн арга

6

Экспортын барааны гаалийн үнийн арга:

7

Хэлцлийн үнийн арга

1

8

Зардлаас тооцох үнийн арга

2

9

Нэг төрлийн эсхүл ижил төрлийн барааны хэлцлийн үнийн арга

3

10

Зах зээлийн мэдээлэл, судалгааны арга

4

д/д

Шалгаан

Код

1

Худалдан авагчийн тухайн барааг худалдах, хэрэглэх буюу ашиглах эрхийг Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 10.6-д зааснаас өөр үндэслэлээр хязгаарласан 

01

2

Барааг худалдах, хэрэглэх, ашиглах, эсхүл устгахтай холбоотой худалдан авагчийн эрхийг хязгаарласан хэлцэл хийсэн

02

3

Тухайн барааны үнийг тодорхойлох боломжгүй нөхцөл, болзол, шаардлагыг хэлцэлд тусгасан

03

4

Импортын барааг худалдсан, хэрэглэсэн буюу ашигласнаас орох орлогоос худалдагчид ногдох хэсгийг тодорхойлох боломжгүй

04

5

Мэдүүлэгч нь гаалийн үнийг тодорхойлохдоо ашигласан мэдээлэл, тооцооны үнэн зөвийг гадаад худалдааны болон санхүү, нягтлан бодох бүртгэлийн холбогдох бичиг баримтаар баталгаажуулж, нотлоогүй

05

6

Худалдах, худалдан авах ажиллагаа нь Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 10.8-д заасан харилцан хамааралтай этгээдийн хооронд хийгдсэн бөгөөд хэлцлийн үнэ нь мөн хуулийн 10.9-д заасан шалгуур үнэтэй ойролцоо биш

06

7

Гаалийн үнийг тодорхойлоход ашигласан бичиг баримт баталгаажаагүй, эсхүл түүнд тусгагдсан мэдээлэл зөрсөн, бүрэн бус, тоон үзүүлэлт нь хангалтгүй байсан бол

07

8

Мэдүүлэгч гаалийн үнийн үнэн зөвийг нотолж чадаагүй бөгөөд гаалийн байгууллага мэдүүлэгчийн тодорхойлсон үнийг үндэслэлгүй гэж үзсэн бол

08

English

Монгол

Код

English

Монгол

Код

BULK:

     -solid, fine

      particles

     -solid, granular

      particles

     -solid, large

      particles

ЗАДГАЙ:

    -нарийн ширхэгт

     хатуу

    -үйрмэг, хатуу

    -том ширхэгт,

     хатуу

задгай

BOTTLE, CAN CYLIND RICAL

CHURN

       -bottle, non-

        protected,

        cylindrical

       -bottle, protected,

        Cylindrical

       -can, cylindrical

       -churn

БОРТОГОН ЛОНХ, ТОРХ

   -бортогон лонх,

    хамгаалалтгүй

   -бортогон лонх,

    Хамгаалалттай

   -бортогон лааз

   -хөхүүр

торх

PIPES, TUBES

     -pipe

     -tube

ЗАДГАЙ ХООЛОЙ,ГУУРС

    -хоолой

    -гуурс 

хоолой

BOLT, ROLL

     -bolt

    -roll

ХУЙЛМАЛ, БООЛТОН БЭХЭЛГЭЭ

    -боолтон бэхэлгээ

    -хуйлмал

хуйлмал

CYLINDER, LOGS, RODS

     -cylinder

     -log

     -rod

ЗАДГАЙ ШУРГААГ,САВАА БА ГОНЗГОЙ БОРТОГО

    -гонзгой бортого

    -шургааг

    -саваа

саваа

TANK CYLINDRICAL, DRUM

      -drum

      -tank, cylindrical

JERRYCAN, CYLINDRICAL

ШИНГЭН ЗҮЙЛСИЙН ЦИСТЕРН

     -дамар

     -бортогон юүлэх сав

ШАТАХУУНЫ ЦИСТЕРН

цистерн

COIL, RING

     -coil

     -ring

ОРООМОЛ, ЭВХМЭЛ

    -ороомол

    -эвхмэл

ороомол

JAR, JUG, PITCHER, POT

        -jar

       -jug

       -pitcher

       -pot

ШАВАР, ВААРАН САВТ

        -гүц

        -домбо

        -таглаатай сэнжтэй ваар

        -бортого

ваар

PLATES, SHEETS

     -plate

     -sheet  

ГУЛДМАЙ,НИМГЭН ХАВТАН

    -гулдмай

    -нимгэн хавтан

хавтан

AEROSOL, ATOMIZER, BALLOON, BOTTLE  BULBOUS

   -aerosol

   -atomizer

   -ballon

   -ballon,

    nonprotected

   -bottle, non-

    protected, bulbous

   -bottle, protected,

    bulbous

   -flasck

   -wickerbottle

ХИЙН САВ, БАЛЛОН, ЛОНХ

  -шүршүүр

  -хийгээр цацах    

    сав

  -баллон

  -баллон,  

    хамгаалалтгүй

  -тагдгар лонх,   

   хамгаалалтгүй

  -тагдгар лонх,

   хамгаалалттай

  -дашмаг

  -гөрмөл

   хамгаалалттай

   лонх

баллон

BARS,  BOARDS, GIRDERS,

PLANKS, TRUSS

     -bar

     -board

     -girder

     -plank

     -truss

ТАВЦАНТ, ДАМНУУРТ,

САМБАРТ, ТӨМӨР ОЛСТ

    -бөөрөнхий төмөр

    -тавцан

    -дамнуур

    -самбар

    -төмөр олс

тавцан

BAG, MULTIPLE BAGS, MULTIWALL SACKS

        -bag

        -multiple bags

        -multiwall sacks

УУТАЛСАН, ШУУДАЙЛСАН

    -уут

     -нугалаат цүнх

     -олон талт уут

уут

INGOTS

ЗАДГАЙ ГУЛДМАЙ БИЕТ

гулдмай

BARREL, BUTT, CASK, FIRKIN, HOGSHEAD, KEG, TUN

        -barrel

        -butt

        -cask

        -firkin

        -hogshead

        -keg

        -tun

БАРРЕЛЬ, ТОРХ

        -баррель

        -торх

        -торх

        -торх /жижиг/

        -торх /том/

        -торх

        -ган сав

баррель

BIN, BOX, CANISTER, CASE, PACKAGES, PACKET, TIN

     -bin

     -box

     -canister

     -case

      -matchbox

      -package

      -packet

      -suitcase

      -tea-chest

ХАЙРЦАГЛАСАН, БАГЛАСАН, БООСОН

    -бортогон юүлэвч

     -цаасан хайрцаг

     -канистр

     -модон хайрцаг

      -шүдэнзний       

       хайрцаг

      -баглаа

      -боодол

      -чемодан

      -цайны авдар

хайрцаг

BUCKET, CUP, PAIL, TUB

        -bucket

        -cup

        -pail

        -tub

ХУВИН, ТҮМПЭН

        -хувин

        -хавхагтай хувин

        -хөнөг

        -түмпэн

хувин

CAN, CARTON, SEA-CHEST

      -can

      -carton

      -sea-chest

VAT

БИТҮҮ ЛААЗАЛСАН, САВЛАСАН

       -бидон

       -картон

       -авдар, чингэлэг /тэнгисийн зориулалттай/

ШИНГЭН ЗҮЙЛСИЙН ЛААЗ /БАК/

лааз

COFFIN

АВС

авс

BEER CRATE, FOOTLOCKER,

FRUIT CRATE, HAMPER, JERRI- CAN

       -beer crate

       -footlocker

       -fruit crate

       -hamper

АВДАРЛАСАН

      -пивоны авдар

      -хүнгэрцэг

      -хүнсний ногооны авдар

      -сагсан сав

авдар

BUNCH, BUNDLE, JUTEBAG POUCH, SAHET, TOBE COLLAPSIBLE

        -bunch

        -bundle

        -jutebag

        -pouch

        -sacket

        -tube ollapsible

BALE, SACKS

        -bale, compressed

        -bale, non     

          compressed

        -sack

УЯА, ОЛСОН БАГЛАА

      -уяа

      -боодол

      -олсон шуудай

      -даалин

      -цүнх

      -гуурс, эвхэгддэг

ШАХАЖ БООСОН /ӨВС, НОГОО г.м./

    -багцалсан,    

     шахсан

    -багцалсан,

     шахаагүй

    -хүүдий

боодол

CAGE, FRAME, FRAMED CRATE, SKELETON CASE

        -cage 

        -frame

        -framed crate    

         -skeleton case

NET

ТОРЛОСОН

      -тор /ан амьтан

        зөөвөрлөх/

      -зангидсан яс

        модон хүрээ

      -яс модон

       зангидсан хайр- 

        цаг

      -араг хайрцаг

ТОР

тор

AMPOULE, GASBOTTLE, VIAL

         -ampoule, non-protected

         -ampoule, protected

         -gasbottle

         -vial

ТУНШИЛ /АМПУЛ/-Т

       -туншил, хамгаалалтгүй

       -туншил, хамгаалалттай

       -хийний лонх

       -лонх /жижиг/

ампул

BASKET, CREEL, TRAY

         -basket

        -creel

        -milk crate

        -shallow crate

        -tray

        -tray pack

САГСАНД САВЛАСАН

      -сагс

      -араг сагс

      -зангидмал сав

      -намхан араг

      -тавиур тавцан

      -ачааны тавиур

сагс

VACUUMPACKET, CANVAS, COVER, ENVELOPE, FILMPACK, MAT SHRINK WRAPPED, SLIPSHEET

       -vacuumpacket

       -canvas

       -cover

       -envelope

       -filmpack

       -mat

       -shrinkwrapped

       -slipsheet

УУТ, ДУГТУЙТ

   -битүү уут

   -зотон

   -уут гэр

   -дугтуй

   -хуйлмал хальс

   -бүрээс

   -баадагнасан

     боодол

   -гөлмөн

     гулдмай хавтан

дугтуй

BOTTLECRATE, BOTTLERACK

CARBOY, DEMIJOHN

   -carboy, non

     protected

    -carboy protected

    -demijohn, non-

     protected

    -demijohn,

     protected

ЛОНХОЛСОН

ХҮЧИЛ ХАДГАЛАХ САВ, ЛОНХ

     -бөөрөнхий

      лонх,

      хамгаалалтгүй

     -бөөрөнхий

      лонх, 

      хамгаалалттай

     -галуун хүзүүт

      том лонх,

      хамгаалалтгүй

     -галуун хүзүүт

      том лонх,

      хамгаалалттай

лонхолсон

BOBBIN, REEL, SPINDLE

         -bobbin

         -reel

         -spindle

ДАМАРТ ОРООМОГ

       -ороомог          

        /жижиг/

       -ороомог

        /дамарт/

       -ээрэх тэнхлэг

дамар

OTHER

БУСАД

бусад

УЛС, ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГЫН КОДЫН ЖАГСААЛТ

Код

Монгол нэр

Англи нэр

AD

Андорра

 ANDORRA

AE

Арабын Нэгдсэн Эмират

 UNITED ARAB EMIRATES

AF

Афганистан

 AFGANISTAN

AG

Антигуа ба Барбуда

 ANTIGUA AND BARBUDA

AI

Ангилья

 ANGUILA

AL

Албан

 ALBANIA

AM

Армен

 ARMENIA

AN

Андора

 ANDORRA

AO

Ангол

 ANGOLA

AQ

Антарктид

 ANTARCTICA

AR

Аргентин

 ARGENTINA

AS

Дорнод Самоа

 AMERICAN SAMOA

AT

Австри

 AUSTRIA

AU

Австрали

 AUSTRALIA

AW

Аруба

 ARUBA

AX

Аланийн арал

 ЕLAND ISLANDS

AZ

Азербайжан

 AZERBAJIAN

BA

Босни-Герцеговин

 BOSNIA AND HERZEGOVINA

BB

Барбадос

 BARBADOS

BD

Бангладеш

 BANGLADESH

BE

Бельги

 BELGIUM

BF

Буркино-Фасо

 BURKINA FASO

BG

Болгар

 BULGARIA

BH

Бахрайн

 BAHRAIN

BI

Бурунди

 BURUNDI

BJ

Бенин

 BENIN

BL

Сейнт Бартелем

 SAINT BARTHЙLEMY

KY

Кайман арал (Исл.)

CAYMAN ISLANDS

KZ

Казахстан

 KAZAKHSTAN

BM

Бермудийн арал (Брит)

 BERMUDA

BN

Брунейн Вант Улс

 BRUNEI DARUSSALAM

BO

Боливи

 BOLIVIA

BR

Бразиль

 BRAZIL

BS

Багамын арал

 BAHAMAS

BT

Бутан

 BHUTAN

BV

Буве арал (Исл)

 BOUVET ISLAND

BW

Ботсван

 BOTSWANA

BY

Белорус

 BELARUS

BZ

Белиз

 BELIZE

CA

Канад

 CANADA

CC

Кокосын арал

 COCOS /KEELING/ ISLANDS

CD

Бүгд Найрамдах Ардчилсан Конго улс

 CONGO, THE DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE

CF

Төв Африкийн БНУ

 CENTRAL AFRICAN REPUBLIC

CG

Конго

 CONGO

CH

Швейцарь

 SWITZERLAND

CI

Зааны Ясан Эрэг

 COTE D`IVOIRE

CL

Чили

 CHILE

CM

Камерун

 CAMEROON

CN

БНХАУ

 CHINA

CO

Колумб

 COLOMBIA

CR

Коста-Рика

 COSTA RICA

CU

Куба

 CUBA

CV

Кабо-Верде

 CAPEVERDE

CX

Рождествийн арал

 CHIRISTMASISLAND

CY

Кипр

 CYPRUS

CZ

Чех

 CZECH

DJ

Джибути

 DJIBOUTI

DK

Дани

 DENMARK

DM

Доминикан

 DOMINICA

DZ

Алжир

 ALGERIA

EC

Эквадор

 ECUADOR

EE

Эстон

 ESTONIA

EG

Египет

 EGYPT

EH

Баруун Сахар

 WESTERN SAHARA

ER

Эритр

 ERITREA

ES

Испани

 SPAIN

ET

Этиоп

 ETHIOPIA

FI

Финлянд

 FINLAND

FJ

Фижи

 FIJI

FK

Фолклендын арал (Мальвины арал)

 FALKLAND ISLAND

FM

Микронези

 MINRONESIA

FO

Фарер арал

 FAVROEISLANDS

FR

Франц

 FRANCE

GA

Габон

 GABON

GB

Их Британи

 UNITED KINGDOM

GE

Гүрж

 GEORGIA

GF

Гвиана

FRENCH GUIANA

GG

Гверенс

 GUERNSEY

GH

Гана

 GHANA

GI

Гибралтар (Брит.)

 GIBRALTAR

GL

Гренланд

 GREENLAND

GM

Гамби

 GAMBIA

GN

Гвиней

 GUINEA

GP

Гваделуп

 GUADELOPE

GQ

Экваторын Гвиней

 EQUATORIAL GUINEA

GR

Грек

 GREECE

GS

Өмнөд Жеоржиа ба Өмнөд Сандвикийн арал

 SOUTH GEORGIA AND THE SOUTH SANDWICH ISLANDS

GT

Гватемал

 GUATEMALA

GU

Гуам

 GUAM

GW

Гвиней-Бисау

 GUINEA-BISSAU

GY

Гайана

 GUYANA

HK

Гонконг (Сянган)

 HONG KONG

HN

Гондурас

 HONDURAS

HR

Хорват

 GROATIA

HT

Гаити

 HAITI

HU

Унгар

 HUNGARY

ID

Индонез

 INDONESIA

IE

Ирланд

 IRELAND

IL

Израиль

 ISREAL

IN

Энэтхэг

 INDIA

IO

Энэтхэгийн далай дахь Британийн эзэмшил

 BRITISHINDIAN OCEAN TERRITORY

IQ

Ирак

 IRAQ

IR

Иран

 IRAN (ISLAMIC REPUBLIC OF)

IS

Исланд

 ISLAND

IT

Итали

 ITALY

JE

Жерси

 JERSEY

JM

Ямайк

 JAMAICA

JO

Иордан

 JORDAN

KE

Кени

 KENYA

KG

Киргизстан

 KYRGYZSTAN

KH

Кампуч

 CAMBODIA

KI

Кирибати

 KIRIPATI

KM

Коморын арал

 COMOROS

KN

Сент-Kристофер-Невис

 ST.KITTS-NEVIS

KP

БНАСАУ

 KOREA, DEMOCRATIC PEOPLE`S REPUBLIC OF

KR

БНСУ

 KOREA, REP OF

KW

Кувейт

 KUWAIT

LR

Либери

 LIBERIA

LS

Лисото

 LESOTHO

LT

Литва

 LITHUANIA

LU

Люксембург

 LUXEMBURG

LV

Латви

 LATVIA

LY

Ливан

 LIBERIAN ARAB JAMAHIRIYA

MA

Морокко

 MOROCCO

MC

Монако

 MONACO

MD

Молдав

 MOLDAVIA. REP OF

ME

Монтенегро

 MONTENEGRO

MF

Сейнт Мартин

SAINT MARTIN 

MG

Мадагаскар

 MADAGASCAR

MH

Маршаллын арлууд

 MARSHALL ISLANDS

MK

Македон

 МACEDONIA

ML

Мали

 MALI

MM

Бирм

 MYANMAR

MN

Монгол

 MONGOLIA

MO

Макао

 MACAO

MP

Хойд Марианы арал

 NORTHERN MARIANA ISLANDS

MQ

Мартиник

 MARTINIQUE

MR

Мавритан

 MAURITANIA

MS

Монтсеррат

 MONTSERRAT

MT

Мальт

 MALTA

MU

Маврики (Брит.)

 MAURITIUS

MV

Мальдив

 MALDIVES

MW

Малави

 MALAWI

MX

Мексик

 MEXSIO

MY

Малайз

 MALAYSIA

MZ

Мозамбик

 MOZAMBIQUE

NA

Намиби

 NAMIBIA

NC

Шинэ Kаледони

 NEW CALEDONIA

NE

Нигер

 NIGER

NF

Норфолк арал

 NORFOLK ISLAND

NG

Нигер

 NIGERIA

NI

Никарагуа

 NIGARAGUA

NL

Нидерланд

 NETHERLANDS

NP

Непал

 NEPAL

NR

Науру

 NAURU

NU

Ниуэ

 NIUE

NZ

Шинэ Зеланд

 NEW ZELAND

OM

Оман

 OMAN

PA

Панам

 PANAMA

PE

Перу

 PERU

PF

Францын Полинез

 FRENCHPOLYNESIA

PH

Филиппин

 PHILIPINES

PK

Пакистан

 PAKISTAN

PL

Польш

 POLAND

PN

Питкэрн

 PITCAIRN

PR

Пуэрто-Рико

 PUERTO RICO

PS

Палестины нутаг дэвсгэр

 PALESTINIAN TERRITORY, OCCUPIED

PT

Португал

 PORTUGAL

PW

Палау

 PALAU

PY

Парагвай

 PARAGUAY

QA

Катар

 QATAR

RE

Реюньон

 REUNION

RS

Серби

 SERBIA

RU

ОХУ

 RUSSIA F.R

RW

Руанда

 RWANDA

SB

Соломонын арал

 SOLOMON ISLANDS

SC

Сейшелийн арлууд

 SEYCHELLES

SD

Судан

 SUDAN

SE

Швед

 SWEDEN

SG

Сингапур

 SINGAPORE

SH

Ариун Елений арал

 SAINT HELENA, ASCENSION AND TRIASTAN DA CUNHA

SJ

Шпицберген ба Ян-Майен

 SVALBARD AND JAN MAYEN

SK