- Нүүр
- Монгол Улсын хууль
- ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН ТУХАЙ
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
1988 оны 11 дүгээр сарын 29-ний өдөр
Улаанбаатар хот
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН ТУХАЙ
/Энэ хуулийн гарчигт 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийн тухай Монгол Улсын хуулийн зорилт
Газрын хэвлийн тухай Монгол Улсын хуулийн зорилт нь өнөөгийн болон хойч үеийнхний ашиг сонирхолд нийцүүлэн газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалахтай холбогдсон нийгмийн харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн тухай Монгол Улсын хууль тогтоомж
1.Газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, энэ хууль болон тэдгээртэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
3 дугаар зүйл.Монгол Улсын газрын хэвлий бол төрийн өмч
Монгол Улсын Үндсэн хуульд зааснаар газрын хэвлий нь төрийн өмч, өөрөөр хэлбэл бүх ард түмний хөрөнгө мөн.
Газрын хэвлийг зөвхөн ашиглуулахаар олгоно. Газрын хэвлийг төр өмчлөх эрхийг аливаа хэлбэрээр зөрчихийг хориглоно.
4 дүгээр зүйл.Газрын хэвлий, түүний улсын нэгдмэл сан
1.Хөрснөөс доош газрын гүн рүү үргэлжлэх орон зай, түүнийг эзлэн орших материаллаг бүх зүйлс /бүх төрлийн чулуулаг, ашигт малтмал болон геологийн бусад биет, түүнчлэн барилга байгууламж/-ийг газрын хэвлий гэнэ.
2.Газрын хэвлий нь ашиглаж байгаа эсэхээс үл хамааран бүхэлдээ улсын нэгдмэл санг бүрдүүлнэ.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
5 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн удирдлага
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
6 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи үйл ажиллагааг төрөөс удирдах
1.Улсын Их Хурал газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг тодорхойлох;
2/газрын хэвлийн улсын нэгдмэл санг захиран зарцуулах бодлогын үндсийг тодорхойлж, чиглэлийг тогтоох;
3/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
2.Засгийн газар газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг хэрэгжүүлж, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомжийн биелэлтийг зохион байгуулж хангах;
2/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах техникийн нэгдсэн бодлогыг тодорхойлох;
3/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
3.Геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх, Засгийн газрын шийдвэрийн биелэлтийг зохион байгуулах;
2/газрын хэвлийн баялаг, эрдэс түүхий эдийг зохистой ашиглах бодлогыг тодорхойлж хэрэгжүүлэх;
3/газрын хэвлийг ашиглах, геологийн судалгаа хийх үйл ажиллагаанд төрийн хяналтыг хэрэгжүүлэх;
4/ердийн ашигт малтмалаас бусад ашигт малтмалын орд ашиглахад зориулан аж ахуйн нэгж, байгууллагад зохих хууль тогтоомжийн дагуу уурхайн эдэлбэр олгох;
5/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
4.Байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
1/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх, газрын хэвлийг ашиглах үйл ажиллагааг байгаль орчинд сөрөг нөлөө багатайгаар хэрэгжүүлэхэд төрийн хяналт тавих;
2/газрын хэвлийг зохистой ашиглуулах, хамгаалах бодлогыг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
3/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
7 дугаар зүйл.Аймаг, нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал болон Засаг даргын бүрэн эрх
1.Аймаг, нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлого, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр болон гаргасан шийдвэрийнхээ биелэлтэд хяналт тавих;
/Энэ заалтад 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
2/энэ хэсгийн 1-д заасан асуудлын талаар аймаг, нийслэлийн Засаг даргын тайлан, мэдээллийг хэлэлцэх.
3/улсын төсвийн хөрөнгөөр гүйцэтгэж байгаа бүх төрлийн геологийн судалгааны ажилд дэмжлэг үзүүлэх.
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
2.Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг хэрэгжүүлж, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр, мөн хуульд заасан эрх хэмжээний дотор аймаг, нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрийн биелэлтийг зохион байгуулж хангах;
/Энэ заалтад 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
2/нутаг дэвсгэртээ хийгдсэн геологийн судалгааны болон нутаг дэвсгэртээ оршиж байгаа ашигт малтмалын талаархи мэдээллийг зохих журмын дагуу холбогдох аж ахуйн нэгж, байгууллагаас гаргуулан авч танилцах;
3/нутаг дэвсгэртээ улсын төсвийн хөрөнгөөр гүйцэтгэж байгаа бүх төрлийн геологийн судалгааны ажилд дэмжлэг үзүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
4/энэ хуулийн 21 дүгээр зүйлд заасан тохиолдолд газрын хэвлийг ашиглах эрхийг хуульд заасан эрх хэмжээнийхээ дотор дуусгавар болгох;
5/газрын хэвлийг дур мэдэн ашиглах болон ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж дур мэдэн барихыг зогсоох;
6/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
8 дугаар зүйл.Сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал болон Засаг даргын бүрэн эрх
1.Сум, дүүргийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлого, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр болон гаргасан шийдвэрийнхээ биелэлтэд хяналт тавих;
2/энэ хэсгийн 1-д заасан асуудлын талаар сум, дүүргийн Засаг даргын тайлан, мэдээллийг хэлэлцэх.
2.Сум, дүүргийн Засаг дарга газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаархи төрийн бодлогыг хэрэгжүүлж, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр, мөн хуульд заасан эрх хэмжээнийхээ дотор сум, дүүргийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрийн биелэлтийг зохион байгуулж хангах;
/Энэ заалтад 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
2/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийн баялгийг ашиглуулахтай холбогдуулан эдэлбэр газрыг Ашигт малтмалын болон Газрын тухай хуульд нийцүүлэн олгох;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
3/нутаг дэвсгэртээ улсын төсвийн хөрөнгөөр гүйцэтгэх бүх төрлийн геологийн судалгааны ажил болон ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл бүхий талбайд хувийн хөрөнгөөр гүйцэтгэх хайгуулын ажлаар ашигт малтмалын нөөцийг илрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
4/ердийн ашигт малтмал, газар доорхи цэнгэг усыг ашиглах тухай саналыг холбогдох байгууллагад тавих;
5/нутаг дэвсгэртээ Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 59.1.17, 59.1.18, 62.1.7-д заасан эрхийг хэрэгжүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
6/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
81 дүгээр зүйл.Баг, хорооны иргэдийн Нийтийн Хурал болон Засаг даргын бүрэн эрх
/Энэ зүйлийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
1.Баг, хорооны иргэдийн Нийтийн Хурал газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг судлах ашиглах, хамгаалах талаарх төрийн бодлого, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр болон гаргасан шийдвэрийнхээ биелэлтэд хяналт тавих;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
2/энэ хэсгийн 1-д заасан асуудлын талаар баг, хорооны Засаг даргын тайлан, мэдээллийг хэлэлцэх.
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
2.Баг, хорооны Засаг дарга газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
1/нутаг дэвсгэртээ газрын хэвлийг судлах, ашиглах, хамгаалах талаарх төрийн бодлогыг хэрэгжүүлж, газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомж, Засгийн газрын болон дээд шатны Засаг даргын шийдвэр, мөн хуульд заасан эрх хэмжээнийхээ хүрээнд баг, хорооны иргэдийн Нийтийн Хурлын шийдвэрийн биелэлтийг зохион байгуулж хангах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
2/нутаг дэвсгэртээ улсын төсвийн хөрөнгөөр гүйцэтгэх бүх төрлийн геологийн судалгааны ажил болон ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл бүхий талбайд хувийн хөрөнгөөр гүйцэтгэх хайгуулын ажлаар ашигт малтмалын нөөцийг илрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
3/хууль тогтоомжид заасан бусад бүрэн эрх.
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг ашиглагч
1.Газрын хэвлийг Монгол Улсын аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд ашиглаж болно.
2.Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасан тохиолдолд газрын хэвлийг гадаад улсын хуулийн этгээд, иргэн, харьяалалгүй хүнд зохих журмын дагуу ашиглуулж болно.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
10 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах зориулалт
1.Газрын хэвлийг дор дурдсан зориулалтаар ашиглуулахаар олгоно:
1/геологийн судалгаа хийх;
2/ашигт малтмал олборлох;
3/ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламж, түүний дотор нефть, хий, бусад бодис, материал хадгалах, хортой бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг хамгаалан булах, бохир ус зайлуулахад зориулан барилга байгууламж барих, ашиглах;
4/аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн бусад хэрэгцээг хангах.
2.Газрын хэвлийд ашигт малтмалын хайгуул хийх, ашигт малтмал олборлохтой холбогдсон харилцааг Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
3.Газрын хэвлийг ашиглагчид нь газар эзэмшигч, ашиглагчдаас зохих журмын дагуу зөвшөөрөл авна.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
11 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг ашигласны төлбөр
1.Газрын хэвлийг төлбөртэй ашиглана.
2.Газрын хэвлийг ашигласны төлбөрийн дээд, доод хэмжээг хуулиар тогтооно.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
12 дугаар зүйл.Геологийн судалгаа хийхэд зориулан ашиглуулахаар газрын хэвлийг олгох
1.Геологийн судалгаа хийх /геологийн тогтоц, ашигт малтмалын байршлын зүй тогтлыг судлан ордыг илрүүлж үнэлгээ өгөх, ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газрын хэвлийг ашиглах, уул-техникийн болон шаардлагатай бусад нөхцөлийг тодруулах зэрэг/-эд зориулан ашиглуулахаар газрын хэвлийг олгох асуудлыг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага шийдвэрлэнэ.
2.Геологийн судалгаа хийгч нь энэ зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан үйл ажиллагаагаа явуулах тухайгаа сум, дүүргийн Засаг даргад бүртгүүлсний дараа ажлаа эхэлнэ.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
13 дугаар зүйл.Ашигт малтмал олборлоход зориулан газрын хэвлийг олгох
Уурхайн эдэлбэр олгосон тухай актыг үндэслэн ашигт малтмалыг олборлоход зориулан газрын хэвлийг олгоно.
14 дүгээр зүйл.Ашигт малтмалын ордыг ашиглахад зориулан уурхайн эдэлбэр олгох
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
15 дугаар зүйл.Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар ашиглуулахаар газрын хэвлийг олгох
1.Ашигт малтмал олборлох, газар доор нефть, хий, бусад бодис, материал хадгалах, хортой бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг хамгаалан булах, бохир ус зайлуулахаас өөр зориулалтаар ашиглуулахаар газар доор барилга байгууламж барих, ашиглахад зориулан газрын хэвлийг дор дурдсан байгууллага, албан тушаалтан олгоно:
1/улсын болон аймаг, нийслэлийн чанартай барилга байгууламж барих, ашиглахад зориулан тухайн аймаг, нийслэлийн Засаг дарга;
2/орон нутгийн чанартай барилга байгууламж барих, ашиглахад зориулан тухайн сум, дүүргийн Засаг дарга.
2.Энэ зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан барилга байгууламжийн ажлыг эхлэхдээ тухайн сум, дүүргийн Засаг даргад мэдэгдэнэ.
3.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага эзэмшил газрынхаа хилийн дотор ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар аж ахуйн болон ахуйн хэрэгцээндээ зориулан тухайн сум, дүүргийн Засаг даргаас тогтоосон журмын дагуу газрын хэвлийг ашиглах эрхтэй.
4.Газар доор нефть, хий, бусад бодис, материал хадгалах, хортой бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг хамгаалан булах, бохир ус зайлуулах зориулалттай барилга байгууламж барих, ашиглахад зориулан газрын хэвлийг тухайн аймаг, нийслэлийн Засаг даргын зөвшөөрлийг үндэслэн сум, дүүргийн Засаг дарга олгоно.
5.Газар доор нефть, хий, бусад бодис, материал хадгалах, хортой бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг булах, бохир ус зайлуулахдаа эрх бүхий төрийн захиргааны төв байгууллагаас тогтоосон тусгай нөхцөл, шаардлага хангасан байвал зохино.
6. Хүн амын эрүүл мэнд, мал, ан амьтан, байгаль орчинд онцгой нөлөө бүхий хортой бодисыг хамгаалан булахад зориулан газрын хэвлийг ашиглуулах зөвшөөрлийг Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 8.1 дүгээр зүйлийн 8.3-т заасны дагуу Засгийн газар олгоно.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
7.Энэ зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан зориулалтаар газрын хэвлийг ашиглуулахыг Засгийн газраас зөвшөөрсөн тохиолдолд газрын хэвлийг аймаг, нийслэлийн Засаг дарга олгоно. Гүйцэтгэгч байгууллага нь хортой бодисыг хамгаалан булснаа байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад бүртгүүлнэ.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
8.Энэ зүйлийн 1, 4 дэх хэсэгт заасан зөвшөөрлийг олгох, сунгах, түдгэлзүүлэх, сэргээх, хүчингүй болгохтой холбогдсон харилцааг Зөвшөөрлийн тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9.Энэ зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан зөвшөөрлийг Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 8.1 дүгээр зүйлийн 1.5-д заасан тусгай зөвшөөрөлтэй этгээдэд олгоно.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
10.Засгийн газар энэ зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан зөвшөөрлийн түдгэлзүүлэх, сэргээх эрхийг Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 3.3 дугаар зүйлийн 1-д заасны дагуу байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад шилжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.Энэ зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан зөвшөөрөл хүссэн өргөдөл болон зөвшөөрөл сунгуулах өргөдлийг байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хүлээн авах, магадлан шалгах ажиллагааг ажлын 15 өдрийн дотор явуулах бөгөөд уг ажиллагааг дууссанаас хойш ажлын таван өдрийн дотор холбогдох саналыг Засгийн газарт хүргүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.Засгийн газар энэ зүйлийн 11 дэх хэсэгт заасан саналыг ажлын 15 өдөрт багтаан хэлэлцэж, шийдвэр гаргана.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
13.Энэ зүйлийн 6 дахь хэсэгт заасан тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид тавигдах тусгай болзол, шалгуурыг байгаль орчны болон эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
16 дугаар зүйл.Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын жагсаалт
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
17 дугаар зүйл.Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын ордыг ашиглахад зориулан уурхайн эдэлбэр олгох нөхцөл
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
18 дугаар зүйл.Аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдээс ердийн ашигт малтмал олборлох, газар доорхи цэнгэг усыг ашиглах эрх
/Энэ зүйлийг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
Аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд нь аж ахуйн болон ахуйн хэрэгцээндээ зориулан сум, дүүргийн Засаг даргын зөвшөөрлийг үндэслэн уурхайн эдэлбэр авахгүйгээр ердийн ашигт малтмал олборлох, газар доорхи цэнгэг усыг ашиглах эрхтэй.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
19 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах хугацаа
1.Газрын хэвлийг хугацаагүй буюу хугацаатайгаар ашиглалтад олгож болно.
2.Газрын хэвлийг урьдчилан тодорхой хугацаа тогтоолгүйгээр ашиглалтад олгосон бол хугацаагүй түрээслэн ашиглах гэнэ.
3.Газрын хэвлийг ашиглалтад хугацаатай олгох нийт хугацаа 30 жилээс илүүгүй байна. Шаардлагатай бол тогтоосон хугацааг газрын хэвлийг түрээслэн ашиглуулахаар анх олгосон байгууллагын шийдвэрээр сунгаж болох бөгөөд нэг удаад сунгах хугацаа 20 жилээс дээшгүй байна.
4.Ашигт малтмалын ордыг ашиглах, хугацааг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад уурхайн эдэлбэрийн зөвшөөрлийг бүртгүүлсэн өдрөөс эхлэн тооцно.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
20 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглагчийн үндсэн эрх, үүрэг
1.Ашиглагч нь газрын хэвлийг олгосон зориулалтын дагуу ашиглах үүрэг, эрхтэй.
2.Газрын хэвлийг ашиглагч нь дор дурдсан шаардлагыг хангах үүрэгтэй:
1/газрын хэвлийн геологийн судалгааг бүрэн хийлгэж, зөв зохистой, иж бүрэн ашиглах, хамгаалах;
2/газрын хэвлийг ашиглахдаа ажиллагчдын болон хүн амын аюулгүй байдлыг хангах;
3/газрын хэвлийг ашиглахад үүсч болзошгүй хортой нөлөөнөөс хий мандлын агаар, газар, ой, ус, рашаан, мал ан амьтан, байгаль орчны бусад объект, барилга байгууламжийг найдвартай хамгаалах, түүнчлэн тусгай хамгаалалттай газар, байгалийн болон түүх, соёлын дурсгалт зүйлийн хадгалалт, хамгаалалтыг хангах;
4/газрын хэвлийг ашиглах явцад эвдэрсэн газрыг аюул осолгүй болгож, цаашид ашиглаж болохуйцаар засаж тохижуулан анх зөвшөөрөл олгосон нутгийн захиргааны байгууллагад хүлээлгэн өгөх;
5/газрын хэвлийг ашиглах үед илэрсэн үнэт металл, үнэт чулуу болон шинжлэх ухаан, түүх, соёлын үнэт зүйлийг улсад тушаах.
3.Газрын хэвлийг ашиглагчид нь газар өмчлөх, эзэмших, ашиглах талаархи бусдын эрхийг аливаа хэлбэрээр хөндөхгүй байх үүрэгтэй бөгөөд ийм зөрчлийн улмаас тэдгээрт учруулсан хохирлыг өөрийн хөрөнгө, зардлаар нөхөн төлнө.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
4.Төрийн болон ашиглагч бусад байгууллага, иргэдийн ашиг сонирхлыг хангахын тулд Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасан тохиолдолд тухайн газрын хэвлийг ашиглагчийн эрхийг хязгаарлаж болно.
21 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах эрхийг дуусгавар болгох үндэслэл, журам
1.Газрын хэвлийг ашиглах эрхийг дор дурдсан тохиолдолд бүрэн буюу хэсэгчлэн дуусгавар болгоно:
1/газрын хэвлийг цаашид ашиглах шаардлагагүй болсон;
2/газрын хэвлийг ашиглахаар тогтоосон хугацаа дууссан;
3/төрийн буюу олон нийтийн бусад хэрэгцээнд зориулан газрын хэвлийг буцаан авах зайлшгүй шаардлага гарсан;
4/газрын хэвлийг ашиглаж байсан аж ахуйн нэгж, байгууллагыг татан буулгасан;
5/хүн амын эрүүл мэндэд аюултай байдал бий болсон.
2.Хэрэв газрын хэвлийг ашиглагч нь дор дурдсан зөрчил гаргавал газрын хэвлийг ашиглах эрхийг дуусгавар болгож болно:
1/газрын хэвлийг олгосноос хойш 3 жилийн хугацаанд ашиглаж эхлээгүй;
2/газрын хэвлийг олгосон зориулалтаас өөрөөр ашигласан;
3/энэ хуулийн 20 дугаар зүйлийн шаардлагыг биелүүлээгүй;
4/газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах бусад журмыг өөр хэлбэрээр ноцтой зөрчсөн.
3.Аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд газрын хэвлийг аж ахуйн болон ахуйн хэрэгцээндээ зориулан ашиглах талаар тогтоосон журам, нөхцөлийг зөрчвөл газрын хэвлийг ашиглах эрхийг нь дуусгавар болгож болно.
4.Газрын хэвлийг ашиглах эрхийг дуусгавар болгох өөр үндэслэлийг Монгол Улсын хууль тогтоомжоор тогтоож болно.
5.Газрын хэвлийг ашиглах эрхийг уурхайн эдэлбэр олгосон тухай акт буюу газрын хэвлийг ашиглуулах тухай зөвшөөрөл олгосон байгууллага нь акт буюу зөвшөөрлөө хүчингүй болгох замаар дуусгавар болгоно.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН ГЕОЛОГИЙН СУДАЛГАА
22 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн геологийн судалгаа хийхэд тавих үндсэн шаардлага
Газрын хэвлийн геологийн судалгаа хийж байгаа Монгол Улсын аж ахуйн нэгж, байгууллага болон бусад байгууллага дор дурдсан үндсэн шаардлагыг хангасан байвал зохино:
1/геологийн судалгааны ажлыг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй оновчтой, зөв зохистой, үр ашигтай хийх;
2/газрын хэвлийн геологийн тогтоц, түүнчлэн хайгуул хийсэн ордыг ашиглах, ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламж барих, ашиглахад нөлөөлдөг гидрогеологи, уул-техникийн болон бусад нөхцөлийг бүрэн судлах;
3/үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, тэдгээрт байгаа бүрэлдэхүүн хэсгийг бүрэн илрүүлж, тэдгээрийн нөөцийн хэмжээ, чанар боловсруулах технологийг үнэн зөв тодорхойлох, ашигт малтмалын ордод геологи-эдийн засгийн үнэлгээ өгөх;
4/геологийн судалгааны ажлыг ашигт малтмалын чанарыг бууруулахгүй, зүй бус хаягдал гаргахгүй аргаар хийх;
5/газрын хэвлийгээс гаргасан чулуулаг, ашигт малтмалыг байгаль орчинд хортой нөлөө үзүүлэхгүйгээр хадгалж хамгаалах, тэдгээрийг цаашид ашиглах нөхцөлийг бүрдүүлэх;
6/ордыг ашиглах үед болон аж ахуйн бусад зориулалтаар ашиглаж болох хайгуулын малталт, өрөмдлөгийн цооногийг хүн, мал, ан амьтанд аюулгүйгээр бүрэн бүтэн байлгах, харин ашиглахгүй хайгуулын малталт, өрөмдлөгийн цооногийг дарж цаашид ашиглаж болохуйцаар засаж тохижуулан тухайн сум, дүүргийн Засаг даргад хүлээлгэн өгч, геологийн судалгааны ажлын дүнгээ мэдээлж бүртгүүлэх;
7/газрын хэвлийг цаашид судлах, ашигт малтмалын ордыг хайх, ашиглах, түүнчлэн газрын хэвлийг ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар ашиглахад хэрэглэж болох геологийн болон гүйцэтгэл-техникийн баримт бичиг, чулуулаг, хүдрийн дээж, цооногийн чөмөг, ашигт малтмалын сорьцын хувийг бүрэн бүтэн байлгах.
23 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн геологийн судалгааны ажлын улсын тоо бүртгэл
1.Газрын хэвлийн геологийн судалгааг зэрэгцэн хийхгүй байх зорилгоор геологийн судалгааны ажлыг улсын бүртгэлд бүртгэнэ.
2.Улсын бүртгэлд бүртгүүлэлгүйгээр геологийн судалгаа хийхийг хориглоно.
3.Газрын хэвлийн геологийн судалгааны үр дүнг нэгтгэн ашиглах зорилгоор геологийн судалгааны ажлын үр дүн, уг ажлын явцад илрүүлсэн ашигт малтмалын орд, илрэлийн улсын тоо бүртгэл хөтөлнө.
24 дүгээр зүйл.Эрдэс түүхий эдийн жишиг
1.Ордын үйлдвэрлэлийн үнэт чанарыг тодорхойлох, түүний ашигт малтмалын нөөцийг тооцохын тулд эрдэс түүхий эдийн жишгийг орд тус бүрээр тогтооно. Энэхүү жишиг нь ашигт малтмалын хэмжээ, чанар ордыг ашиглах уул-геологийн болон бусад нөхцөлд тавих эдийн засгийн үндэслэл бүхий шаардлагын цогц байвал зохино.
2.Эрдэс түүхий эдийн жишгийг үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, түүнчлэн тэдгээрт байгаа үнэт бүрэлдэхүүн хэсгийг бүрэн гүйцэд ашиглахаар тооцож боловсруулан батлуулна.
25 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын хайгуул хийсэн ордыг үйлдвэрийн ашиглалтад шилжүүлэх
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
26 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын ордыг анхлан ивээгч
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
АШИГТ МАЛТМАЛЫГ ОЛБОРЛОХ, ЭРДЭС ТҮҮХИЙ ЭДИЙГ БОЛОВСРУУЛАХ ҮЙЛДВЭРИЙН ГАЗРЫН БОЛОН АШИГТ МАЛТМАЛ ОЛБОРЛОХООС ӨӨР ЗОРИУЛАЛТААР ГАЗАР ДООР БАРИХ БАРИЛГА БАЙГУУЛАМЖИЙН ЗУРАГ ТӨСӨЛ ЗОХИОХ, ТЭДГЭЭРИЙГ БАРИХ, АШИГЛАЛТАД ОРУУЛАХ
27 дугаар зүйл.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн зураг төсөл зохиох
1.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн зураг төслийг тэдгээрийг барихаар төлөвлөж байгаа талбайн газрын хэвлийн геологийн болон бусад судалгааны материалыг үндэслэн тухайн нутаг дэвсгэрийн хөгжлийн хэтийн төлөвийг харгалзан зохионо.
2.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын зураг төслийг гагцхүү ашигт малтмалын нөөцийг нь баталж, ордыг үйлдвэрийн ашиглалтад зориулан шилжүүлж, ашиглах техник-эдийн засгийн үндэслэлийг нь баталсны дараа зохионо. Онцгой шаардлага гарвал ашигт малтмал олборлох аж ахуйн нэгж, байгууллагын зураг төслийг Засгийн газрын зөвшөөрснөөр ашигт малтмалын нөөц батлахаас өмнө зохиож болно.
/Энэ хэсгийн сүүлчийн өгүүлбэрийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
3.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн байршлыг тэдгээрийн зураг төслийн ажил эхлэхээс өмнө зохих нутгийн захиргааны байгууллага, геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв болон холбогдох бусад байгууллагатай тохиролцоно.
28 дугаар зүйл.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын зураг төсөл зохиоход тавих үндсэн шаардлага
1.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрын зураг төсөлд дор дурдсан үндсэн шаардлагыг тусгасан байвал зохино:
1/газар дээрх болон доорхи үйлдвэрийн газрын барилга байгууламжийн байршлыг ашигт малтмалын нөөцийг үр ашигтай, зөв зохистой ашиглах шаардлагад нийцүүлэн тогтоох;
2/үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмалын нөөц, тэдгээрт байгаа үйлдвэрлэлийн ач холбогдол бүхий бүрэлдэхүүн хэсгийг газрын хэвлийгээс эдийн засгийн хувьд илүү зохистой, гүйцэд гаргаж авах шаардлагыг хангахуйц ашигт малтмалын ордын нөөцийг олборлохоор нээх арга, ашиглах системийг сонгож тогтоох;
3/ашигт малтмал олборлох тэргүүний техник технологийг нэвтрүүлэх;
4/ашигт малтмалын ордыг ашиглах үед үржил шимтэй хөрсийг тусгайлан хуулж ашиглах буюу хадгалах, уулын малталтын чулуулгийг зөв зохистой ашиглах;
5/үйлдвэрлэлийн явцад дайвраар олборлосон бөгөөд ашиглаагүй байгаа ашигт малтмал, түүнчлэн ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийг агуулсан үйлдвэрлэлийн хаягдлыг бүртгэн авч хадгалж хамгаалах;
6/ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрыг барих, ашиглах явцад газрын хэвлийд геологийн судалгаа хийж геологи, маркшейдерийн баримт бичгийг бүрдүүлэх;
7/хүн амын аюулгүй байдлыг хангах, газрын хэвлийн болон байгаль орчны бусад объект, барилга байгууламжийг хамгаалах.
29 дүгээр зүйл.Эрдэс түүхий эдийг боловсруулах үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн зураг төсөл зохиоход тавих үндсэн шаардлага
1.Эрдэс түүхий эдийг боловсруулах үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн зураг төсөл энэ хуулийн 28 дугаар зүйлийн 7-д зааснаас гадна дор дурдсан шаардлагыг хангасан байвал зохино:
1/олборлосон эрдэс түүхий эдээс үйлдвэрийн ач холбогдол бүхий бүрэлдэхүүн хэсгийг иж бүрэн, бүрэн гүйцэд ялган авч чадахуйц технологи хэрэглэх;
2/боловсруулалтын хаягдлыг бүрэн гүйцэд ашиглах;
3/ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийг агуулсан бөгөөд ашиглаагүй байгаа үйлдвэрлэлийн хаягдлыг бүртгэх, хадгалж хамгаалах.
2.Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барих барилга байгууламжийн зураг төсөл зохиох, барих, ашиглалтад оруулахдаа энэ зүйлийн холбогдох заалт болон энэ хуулийн 20 дугаар зүйлийн шаардлагыг хангасан байвал зохино.
30 дугаар зүйл.Барилга байгууламж барих, ашиглахад тавих үндсэн шаардлага
Ашигт малтмал олборлох, эрдэс түүхий эдийг боловсруулах үйлдвэрийн газрын болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламжийг энэ хуулийн 28, 29 дүгээр зүйлд заасан шаардлагыг хангаагүй зураг төслөөр барих, шинэчлэх, өргөтгөх, ашиглалтад оруулахыг хориглоно.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙГ АШИГТ МАЛТМАЛ ОЛБОРЛОХ ЗОРИУЛАЛТААР АШИГЛАХ
/Энэ бүлгийн гарчгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
31 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг ашигт малтмал олборлох зориулалтаар ашиглах журам
1.Ашигт малтмал олборлох аж ахуйн нэгж, байгууллага батлагдсан зураг төсөл, уулын ажлын төлөвлөгөө, техник ашиглалтын журмын дагуу газрын хэвлийг ашиглана.
2.Ашигт малтмал олборлох аж ахуйн нэгж, байгууллагын техник ашиглалтын журмыг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын зөвшөөрөлтэйгээр холбогдох төрийн захиргааны төв байгууллага батална.
3.Ашигт малтмал олборлох аж ахуйн нэгж, байгууллага нь байгаль орчныг бохирдуулсан, түүний баялгийг зүй бусаар ашигласан, гэмтээж сүйтгэсэн зэргээс учирсан хохирлыг арилгах үүрэгтэй.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
32 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашигт малтмал олборлох зориулалтаар ашиглахад тавих үндсэн шаардлага
/Энэ зүйлийн гарчгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
Газрын хэвлийг ашигт малтмал олборлох зориулалтаар ашиглахдаа дараахь үндсэн шаардлагыг хангасан байвал зохино:
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
1/үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, түүний үйлдвэрлэлийн ач холбогдол бүхий бүрэлдэхүүн хэсгийг үр ашигтай иж бүрэн, бүрэн гүйцэд олборлох аргыг хэрэглэх;
2/ашигт малтмалын хаягдал, бохирдлыг тогтоосон хэмжээнээс хэтрүүлэхгүй байх, ордын зөвхөн баялаг хэсгийг нь сорчлон олборлохгүй байх;
3/ашигт малтмалын ордод хийвэл зохих гүйцээх болон ашиглалтын хайгуул, геологийн бусад ажил, түүнчлэн ашиглалтын геологи, маркшейдерийн ажлыг бүрэн гүйцэтгэж, техникийн зохих баримт бичгийг гүйцэд хөтлөх;
4/ашигт малтмалын нөөцийн байдал, хөдөлгөөн, хаягдал, бохирдлыг тооцож байх;
5/уулын ажлын явцад ашиглаж байгаа болон түүнтэй зэрэгцэн оршиж байгаа ордыг гэмтээхгүй байх, нөөцөд үлдээсэн ашигт малтмалыг хадгалж хамгаалах;
6/үйлдвэрлэлийн явцад дайвраар олборлосон бөгөөд ашиглаагүй байгаа ашигт малтмал, ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийг агуулсан үйлдвэрлэлийн хаягдлыг бүртгэх, хадгалах;
7/уулын малталтын чулуулаг, үржил шимтэй хөрс, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг зөв зохистой ашиглах байршуулах;
8/ажиллагчид болон хүн амын аюулгүй байдлыг хангах, газрын хэвлий, байгаль орчны бусад объект, барилга байгууламжийг хамгаалах, аюул ослоос урьдчилан сэргийлэх, аюул ослын үр дагаврыг арилгах төлөвлөгөөг батлан хэрэгжүүлэх, ордыг ашиглаж дууссаны дараа тогтоосон журмын дагуу дарах буюу улс ардын аж ахуйн хэрэгцээнд цаашид ашиглаж болохуйцаар засаж тохижуулах.
33 дугаар зүйл.Эрдэс түүхий эдийг боловсруулахад тавих үндсэн шаардлага
Эрдэс түүхий эдийг боловсруулахдаа дор дурдсан үндсэн шаардлагыг хангасан байвал зохино:
1/эрдэс түүхий эдэд байгаа ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийг иж бүрэн, бүрэн гүйцэд ялган авах технологи хэрэглэх;
2/эрдэс түүхий эдийн ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийн ялгарцын түвшин, хэмжээг боловсруулалтын шат бүрт бүртгэж, хяналт тавьж байх;
3/эрдэс түүхий эдийн найрлага, технологийн шинж чанарыг цаашид судлан, боловсруулалтын технологийг боловсронгуй болгох;
4/эрдэс түүхий эдийг боловсруулахад гарсан хаягдлыг ашиглах;
5/ашигтай бүрэлдэхүүн хэсгийг агуулсан бөгөөд ашиглаагүй байгаа үйлдвэрлэлийн хаягдлыг бүртгэн тооцож хамгаалж байх.
34 дүгээр зүйл.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрыг өөрчлөн байгуулах, татан буулгах, нөөцөд үлдээх
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
35 дугаар зүйл.Түрээслэгч нь газрын хэвлийг бусдад ашиглуулах
Уурхайн эдэлбэр түрээслэгч нь ордыг үйлдвэрлэлийн аргаар ашиглах боломжгүй болох нь тогтоогдсон хэсгийг аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдэд ажил гүйцэтгэх гэрээгээр ашиглуулж болно.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙГ АШИГТ МАЛТМАЛ ОЛБОРЛОХООС ӨӨР ЗОРИУЛАЛТААР АШИГЛАХ
36 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар ашиглах журам
1.Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламж барих, ашиглах болон бусад ийм зорилгоор газрын хэвлийг ашиглахдаа эрх бүхий байгууллагын зөвшөөрч баталсан зураг төслийг баримтална.
2.Зураг төсөлд үйлдвэрлэлийн хаягдал, бохир ус, хортой болон бусад бодисыг хор хөнөөлгүй болгох буюу тэдгээрийг тогтоосон хилийн дотор тусгайлан хадгалж хамгаалах, газрын гадарга, уулын малталт, усны обьектод нэвтрэхээс сэргийлэх арга хэмжээг тусгана.
3.Энэ зүйлд заасан шаардлагыг зөрчсөн тохиолдолд геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв болон тусгай эрх бүхий төрийн бусад байгууллага нь үйлдвэрлэлийн хаягдал, бохир ус, хортой болон бусад бодисыг газар доор хамгаалан булах буюу урсгах, хадгалахыг таслан зогсоох, хориглох үүрэгтэй.
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙГ АШИГЛАХ АЖЛЫН АЮУЛГҮЙ БАЙДАЛ
37 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах ажлын аюулгүй байдлыг хангах
1.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газрыг болон ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламжийг барих, шинэчлэх, өргөтгөх, ашиглах, геологи хайгуулын болон газрын хэвлийг ашиглахтай холбогдсон бусад ажил гүйцэтгэхдээ хүн амын аюулгүй байдлыг хангах, ажиллагчдын амь нас, эрүүл мэндийг хамгаалах шаардлагыг хангасан байвал зохино.
2.Газрын хэвлийг ашиглаж байгаа аж ахуйн нэгж, байгууллагад аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээний биелэлтийг хангах үүргийг тэдгээрийн эрх баригчид хүлээх бөгөөд тухайн аж ахуйн нэгж, байгууллагын салбар, нэгж бүрт уг дүрэм, хэм хэмжээний биелэлтэд хяналт тавих ажлыг тодорхой ажилтанд тухайлан хариуцуулсан байвал зохино.
38 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах явцад аюулгүй байдлыг хангах үндсэн шаардлага
1.Газрын хэвлийг ашиглахдаа дор дурдсан үндсэн шаардлагыг хангасан байвал зохино:
1/аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээг бүх ажилчин, албан хаагчдаар судлуулж мөрдүүлэх;
2/аюул ослоос урьдчилан сэргийлэх, аюул ослын үр дагаврыг арилгах арга хэмжээг төлөвлөж хэрэгжүүлэх;
3/ажиллагчдын амь насанд аюултай нөхцөл байдал бий болсон тохиолдолд ажлаа зогсоож, тэднийг аюулгүй газарт гаргаж, уг нөхцөл байдлыг арилгаж хэвийн болгох шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авах;
4/аюулгүй ажиллагааны болон ариун цэврийн дүрэм, хэм хэмжээний шаардлагад тохирсон машин техник, тоног төхөөрөмж, материал, ажлын тусгай хувцас, бие хамгаалах бусад хэрэгслээр хангаж хэрэглүүлж байх;
5/тэсрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгслийг зохих ёсоор бүртгэн тооцох, хадгалах, зарцуулах, аюул осолгүй хэрэглэх.
2.Уулын ажил эрхэлдэг аж ахуйн нэгж, байгууллага нь уурхайн доторхи агаарын найрлагыг сайжруулах, уулын ажлын технологи, аюулгүй ажиллагааны арга, техник хэрэгслийг боловсронгуй болгох асуудлыг тусгасан, мэргэжлээс шалтгаалах өвчин, үйлдвэрлэлийн ослоос урьдчилан сэргийлэхэд чиглэгдсэн техник, зохион байгуулалтын иж бүрэн арга хэмжээ авч уулын ажил гүйцэтгэдэг ажилтан, албан хаагчдын аюул осолгүй, хэвийн ажиллаж, амьдрах нөхцөл болон ариун цэврийн дүрэм, хэм хэмжээг байнга боловсронгуй болгож байна.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
3./Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
4.Уулын малталт нь газар доор ажиллаж байгаа хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндэд аюул учруулж болохоор буюу уурхайн доторхи агаарын хүчилтөрөгч, хортой болон тэсрэх аюултай хий, тоосны хэмжээ, түүнчлэн агаарын халуун, хүйтэн нь аюулгүй ажиллагааны болон ариун цэврийн дүрэм, хэм хэмжээний шаардлагад тохирохгүй байвал уулын ажил гүйцэтгэхийг хориглоно.
5.Уулын болон тэсэлгээний ажил удирдахыг зохих тусгай мэргэжлийн ажилтанд, тэсэлгээний ажил хийхийг тийм ажил эрхлэн гүйцэтгэх эрх бүхий хүмүүст тус тус зөвшөөрнө.
39 дүгээр зүйл.Уулын ажил гүйцэтгэж байгаа хүмүүсээс аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээг сахин биелүүлэх талаар гүйцэтгэх үүрэг
Уулын ажил гүйцэтгэж байгаа хүмүүс дор дурдсан үүрэгтэй байна:
1/аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээний шаардлагыг чанд сахин биелүүлэх;
2/ажлын байр, тоног төхөөрөмжийг тогтмол шалган, аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээг гажуудуулсан зөрчлийг нэн даруй арилгах арга хэмжээ авах;
3/ажил дээрээ тусгай хувцас, бие хамгаалах хэрэгслийг зөв хэрэглэх;
4/ажил гүйцэтгэхдээ аюул осол, золгүй тохиолдолд хүргэж болзошгүй арга хэрэглэхийг цээрлэх;
5/аюул осол гарч болох нөхцөл байдал бүрдвэл ажлаа зогсоож, энэ тухай ажил удирдаж байгаа хүнд нэн даруй мэдэгдэж, аюул ослоос урьдчилан сэргийлэх, аюул ослын үр дагаврыг арилгах төлөвлөгөөг чанд баримтлан ажиллах.
40 дүгээр зүйл.Уул уурхайн аврах алба
1.Уулын ажлын аюул ослоос урьдчилан сэргийлэх, аюул ослын үр дагаврыг арилгах үүрэг бүхий уул уурхайн аврах албыг тусгай дүрмийн дагуу байгуулж ажиллуулна.
2.Ашигт малтмал олборлох аж ахуйн нэгж, байгууллага энэхүү албаны үйлчилгээнд хамрагдана.
3.Уул уурхайн аюул ослоос аврах үйл ажиллагааны дүрмийг холбогдох яам, тусгай газар, геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай тохиролцож батална.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
4.Ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийн газарт аюул осол гарсан тохиолдолд нутгийн захиргааны байгууллага, түүнчлэн аж ахуйн нэгж, байгууллага харьяалал харгалзахгүйгээр тээврийн хэрэгсэл, материал тоног төхөөрөмж, эмийн зүйл олгох, холбооны хэрэгслээр үйлчлэх, аюул ослын үр дагаврыг арилгахад шаардагдах бусад тусламж үзүүлэх үүрэгтэй.
ДОЛДУГААР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙГ ХАМГААЛАХ
41 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг хамгаалах талаар тавих үндсэн шаардлага
1.Монгол Улсын газрын хэвлий нь улсын хамгаалалтад байна.
2.Газрын хэвлийг хамгаалахдаа дор дурдсан үндсэн шаардлагыг хангасан байвал зохино:
1/газрын хэвлийн геологийн судалгааг иж бүрэн гүйцэд хийх;
2/газрын хэвлийг ашиглуулахаар олгох журмыг чанд сахин биелүүлэх, түүнийг дур мэдэн ашиглах явдлыг гаргуулахгүй байх;
3/үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, тэдгээрт байгаа бүрэлдэхүүн хэсгийн нөөцийг зөв зохистой, и ж бүрэн, бүрэн гүйцэд ашиглах;
4/ашигт малтмалын нөөцийг ашиглахад үүсч болзошгүй аюул, хортой нөлөөнөөс газрын хэвлийг хамгаалах;
5/ашигт малтмалын ордыг усанд автах, үер, гал түймрээс болон ашигт малтмалын чанар, ордын үйлдвэрийн үнэт чанарыг бууруулах буюу түүний ашиглалтыг хүндрүүлж болох бусад хүчин зүйлээс сэргийлэн хамгаалах;
6/ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж дур мэдэн барих, уг талбайг ашиглах талаар тогтоосон журмыг зөрчихөөс урьдчилан сэргийлэх;
7/ашиглаж байгаа болон нөөцөд үлдээсэн уулын малталт, өрөмдлөгийн цооног, түүнчлэн газар доорхи барилга байгууламжийн бүрэн бүтэн байдлыг газрын хэвлий ашиглах явцад үүсч болзошгүй аюул, хортой нөлөөнөөс хамгаалах.
8/газар доор нефть, хий, материалыг хадгалах, хортой болон бусад бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдлыг хамгаалан булах, бохир ус зайлуулах үед газрын хэвлий бохиртохоос сэргийлэх.
3.Энэ зүйлд заасан шаардлагыг зөрчсөн тохиолдолд геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, тусгай эрх бүхий төрийн бусад байгууллага газрын хэвлийг ашиглахыг Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасан журмаар хязгаарлах, зогсоох буюу хориглох арга хэмжээ аван.
411дүгээр зүйл.Байгаль орчныг хамгаалах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх
1.Газрын хэвлийг ашиглагч нь байгаль орчныг хамгаалах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх үүрэгтэй бөгөөд энэ зорилгоор газрын хэвлийг болон ашигт малтмалын ордыг ашиглах зураг төсөл, техникийн баримт бичигт экологийн магадлан шинжилгээ, байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээг эрх бүхий мэргэжлийн байгууллагаар хийлгэнэ.
2.Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээг үндэслэн байгаль орчинд нөлөөлөх сөрөг нөлөөллийг арилгах, ашигт малтмалын орд, түүний хэсэг дэр малтсан газрыг дарах буюу цаашид ашиглаж болохуйцаар засаж тохижуулах, хөрсийг нь нөхөн сэргээх арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.
3.Газрын хэвлийг ашиглагч энэ зүйлийн 1, 2 дахь хэсэгт заасан арга хэмжээг хэрэгжүүлэх санхүүгийн баталгаа болгож мөнгөн барьцааг сум, дүүргийн нутгийн захиргааны байгууллагад шилжүүлнэ.
4.Мөнгөн барьцааны хэмжээ, түүнийг улсын орлого болгох асуудлыг Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
42 дугаар зүйл.Ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж барих нөхцөл
1.Барилга байгууламж барих талбайн газрын хэвлийд ашигт малтмал байхгүй тухай дүгнэлтийг геологийн байгууллагаас авалгүйгээр хот, суурин газар, үйлдвэрийн цогцолбор, барилга байгууламжийн зураг төсөл зохиох буюу тэдгээрийг барихыг хориглоно.
2.Ердийн ашигт малтмалаас бусад ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж барих, мөн ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газар доор барилга байгууламж барих зөвшөөрлийг гагцхүү онцгой тохиолдолд геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага олгоно. Энэ тохиолдолд газрын хэвлийгээс ашигт малтмал олборлох боломжийг хангасан байвал зохино.
3.Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар газрын хэвлий ашиглах зөвшөөрлийг Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 8.1 дүгээр зүйлийн 8.28-д заасны дагуу тухайн аймаг, нийслэлийн Засаг дарга олгоно.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
4.Энэ зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан зөвшөөрлийг олгох, сунгах, түдгэлзүүлэх, сэргээх, хүчингүй болгохтой холбогдсон харилцааг Зөвшөөрлийн тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
43 дугаар зүйл.Шинжлэх ухаан, түүх, соёлын онцгой үнэт зүйлийг агуулсан газрын хэвлийн хэсгийг хамгаалах
1.Геологийн ховор илэрц, эрдэсжилтийн онцгой тогтоц, палеонтологийн болон шинжлэх ухаан, түүх, соёлын хувьд онцгой үнэт зүйл бүхий газрын хэвлийн хэсгийг төрийн хамгаалалтад авна. Төрийн хамгаалалтад авсан газрын хэвлийн хэсгийн бүрэн бүтэн байдалд харшлах аливаа үйл ажиллагаа явуулахыг хориглоно.
2.Газрын хэвлийг ашиглах явцад геологийн ховор илэрц, эрдэсжилтийн онцгой тогтоц, солир, палеонтологи, археологийн болон шинжлэх ухаан, түүх соёлын хувьд сонирхол татах бусад зүйл илэрвэл газрын хэвлийг ашиглагчид ажлаа зогсоож, энэ тухай төрийн зохих байгууллагад нэн даруй мэдэгдэх үүрэгтэй.
44 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийг хамгаалах, ашиглах арга хэмжээг хэрэгжүүлэхэд олон нийтийн байгууллага, хөдөлмөрийн хамт олон, иргэдийн оролцоо
1.Олон нийтийн байгууллага, хөдөлмөрийн хамт олон нь хууль тогтоомж, дүрмийнхээ дагуу газрын хэвлийг хамгаалах, зохистой ашиглах арга хэмжээг хэрэгжүүлэхэд оролцож, төрийн байгууллагад тус дэмжлэг үзүүлэх үүрэгтэй.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
2.Иргэд нь газрын хэвлийн хамгаалалт, ашиглалтыг сайжруулах тодорхой санал санаачилга гаргаж, энэ талаар илэрсэн зөрчлийг эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд мэдээлж, таслан зогсоох болон төрийн байгууллагаас зохиож байгаа бусад ажилд идэвхтэй оролцож байвал зохино.
НАЙМДУГААР БҮЛЭГ
АШИГТ МАЛТМАЛЫН НӨӨЦ, ОРДЫН БОЛОН ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН УЛСЫН ТОО БҮРТГЭЛ
45 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын нөөц, ордын улсын тоо бүртгэл
1.Ашигт малтмалын нөөц, орд, илрэлийг улсын нэгдсэн тоо бүртгэлд заавал бүртгэнэ.
2.Газрын хэвлийн геологийн судалгааг төлөвлөх, ашигт малтмал олборлох үйлдвэрийг байршуулах, ашигт малтмалын ордыг иж бүрэн, оновчтой ашиглах, түүнчлэн улс ардын аж ахуйн бусад зорилтыг шийдвэрлэх зорилгоор ашигт малтмалын ордын улсын данс хөтөлж, ашигт малтмалын нөөцийн улсын баланс зохионо.
3.Ашигт малтмалын нөөц, ордын болон газрын хэвлийн улсын тоо бүртгэл, ашигт малтмалын ордын данс, нөөцийн балансыг Улсын геологийн сан эрхлэн хөтөлнө.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
46 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын ордын улсын данс
Ашигт малтмалын ордын улсын данс нь үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, тэдгээрт байгаа бүрэлдэхүүн хэсгийн нөөцийн хэмжээ, чанар, ордыг ашиглах уул-техник, гидрогеологийн болон бусад нөхцөл, түүний геологи-эдийн засгийн үнэлгээг орд тус бүрээр, ашигт малтмалыг илрэл бүрээр нь тусган харуулсан байвал зохино.
47 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын нөөцийн улсын баланс
Ашигт малтмалын нөөцийн улсын балансад үйлдвэрийн ач холбогдол бүхий орд тус бүрийн байршил, ашигт малтмалын нөөцийн хэмжээ, чанар, судалсан байдал, үйлдвэрлэлийн ашиглалтын түвшин, олборлолт, хаягдлын тухай болон хайгуул хийсэн ашигт малтмалын нөөцөөр үйлдвэрийг хэрхэн хангасныг тусган харуулна.
48 дугаар зүйл.Ашигт малтмалын нөөцийн үнэмшлийг тогтоох
Газрын хэвлийн хайгуул хийсэн ордын ашигт малтмалын нөөцийг үнэн зөв байдал, тоо хэмжээ, чанар, орших нөхцөл, судалгааны түвшин, эдийн засгийн ач холбогдол, ордыг үйлдвэрлэлийн ашиглалтад бэлтгэсэн байдалд Улсын геологийн сан, мэдээллийн байгууллага магадлан шинжилгээ хийж үнэмшлийг тогтооно.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
49 дүгээр зүйл.Ашигт малтмалын нөөцийг балансаас хасах
Олборлосон ашигт малтмалыг, түүнчлэн үйлдвэрийн ач холбогдлоо алдсан, олборлолтын явцад хаягдсан, геологи, хайгуулын цаашдын ажлын буюу орд ашиглах явцад нотлогдоогүй ашигт малтмалын нөөцийг улсын балансаас хасах асуудлыг уг нөөцийг баталсан байгууллага шийдвэрлэнэ.
50 дугаар зүйл.Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар ашиглах газрын хэвлийн улсын тоо бүртгэл
Ашигт малтмал олборлохоос өөр зориулалтаар ашиглах газрын хэвлийн улсын тоо бүртгэлийг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага эрхлэн хөтөлнө.
ЕСДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН АШИГЛАЛТ, ХАМГААЛАЛТ ГЕОЛОГИЙН СУДАЛГААНЫ АЖИЛД ТАВИХ ХЯНАЛТ
51 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалт геологийн судалгаанд тавих төрийн хяналтын зорилт
1.Газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалтад тавих төрийн хяналтын зорилт нь тус улсын яам, тусгай газар, аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэн, түүнчлэн гадаад улсын хуулийн этгээд, иргэн, харьяалалгүй хүн хэвлийг ашиглах, хамгаалах талаар тогтоосон журмыг сахиж, түүнийг ашиглахад аюулгүй ажиллагааг хангах, болзошгүй аюул, хортой нөлөөнөөс хүн ам болон мал, ан амьтан, байгаль орчин, барилга байгууламжийг хамгаалах, сэргийлэх, уг аюул, хортой нөлөөг арилгах үүргийн биелэлтийг хангах, ашигт малтмалын нөөц, ордын болон газрын хэвлийн улсын тоо бүртгэлийн журам, түүнчлэн газрын хэвлийн тухай хууль тогтоомжийн бусад заалтыг хэрэгжүүлэх явдлыг хангахад оршино.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
2.Газрын хэвлийн геологийн судалгаанд төрийн хяналтыг харьяалал харгалзахгүйгээр тавих бөгөөд түүний зорилт нь холбогдох аж ахуйн нэгж, байгууллагаас геологийн зураглал, эрэл, хайгуул, гидрогеологи, инженер-геологи, геофизик, геохимийн болон газрын хэвлийн геологийн судалгааны бусад ажлыг зохих ёсоор үр ашигтай гүйцэтгүүлэхэд оршино.
52 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалт геологийн судалгаанд хяналт тавих байгууллага
1.Геологи, уул уурхайн болон байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, нутгийн захиргааны байгууллага газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалт, геологийн судалгаанд тус тус хяналт тавина.
2.Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, тэдгээрийн Засаг дарга нь газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалтад тавих төрийн хяналтыг нутаг дэвсгэртээ эрх хэмжээнийхээ дагуу хэрэгжүүлнэ.
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
53 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалтад тавих төрийн хяналтыг хэрэгжүүлэх
1.Геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь дор дурдсан журам шаардлагын биелэлтийг хянаж, илэрсэн зөрчлийг арилгах, түүнээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авна:
1/ашигт малтмалын ордын ашиглалтын байдал, газрын хэвлийн хамгаалалтын шаардлагын биелэлт;
2/олборлох үйлдвэрийн газар ашигт малтмалын нөөцийг бүртгэх, балансаас цаг тухайд нь хасах талаар тогтоосон журмыг биелүүлж байгаа байдал;
3/газрын хэвлийг ашиглах аюулгүй ажиллагааны дүрэм, хэм хэмжээний биелэлт;
4/газрын хэвлийг ашиглахад гарч болзошгүй аюул, хортой нөлөөнөөс хүн ам болон мал, ан амьтан, байгаль орчин, барилга байгууламж, ашиглаж байгаль болон нөөцөд үлдээсэн уулын малталт, өрөмдлөгийн цооногийг хамгаалах, аюул осолгүй байдлыг хангах арга хэмжээний биелэлт;
5/газар доор хадгалсан нефть, хий, материал, хамгаалан булсан хортой болон бусад бодис, үйлдвэрлэлийн хаягдал, бохир ус газрын гадаргад болон уулын малталт, усны обьектод нэвтрэхээс сэрэмжлэн хамгаалах талаар тогтоосон журам, тавьсан шаардлагын биелэлт;
6/ашигт малтмалын орд ашиглах явцад геологи, маркшейдерийн ажил гүйцэтгэх зааврыг биелүүлж байгаа байдал.
2.Геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага дор дурдсан эрх эдэлнэ:
1/аюулгүй ажиллагааны болон газрын хэвлийг хамгаалах журам, хэм хэмжээг зөрчсөн тохиолдолд түүнийг ашиглахтай холбогдсон ажлыг түр зогсоох;
2/газрын хэвлийг дур мэдэн ашиглах болон ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж дур мэдэн барихыг зогсоох;
3/аюулгүй ажиллагааны болон газрын хэвлийг хамгаалах журмыг гажуудуулсан зөрчлийг арилгуулах тухай заавал биелүүлэх шаардлагыг холбогдох аж ахуйн нэгж, байгууллага, албан тушаалтанд тавьж биелэлтийг хангуулах;
4/газрын хэвлийг ашиглах явцад гарсан аюул ослын нөхцөл, шалтгааныг шалган тогтоож, түүний дүнг үндэслэн холбогдох аж ахуйн нэгж, байгууллагын эрх баригчдаас заавал биелүүлбэл зохих заалт, шийдвэр гаргах.
3.Засгийн газар нь газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалтад хяналт тавих үүргийг холбогдох бусад байгууллагад хариуцуулах замаар аюулгүй ажиллагааны болон газрын хэвлийг хамгаалах журам, хэм хэмжээг зөрчихөөс сэргийлэх, зөрчлийг таслан зогсоох арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж болно.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
54 дүгээр зүйл.Газрын хэвлийн геологийн судалгаанд тавих улсын хяналтыг хэрэгжүүлэх
1.Геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь газрын хэвлийн геологийн судалгааны чиглэл, арга зүй, иж бүрэн байдал, чанарт хяналт тавина.
2.Геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь геологийн судалгаатай холбогдуулан дараахь эрх эдэлнэ:
1/газрын хэвлийд геологийн судалгаа хийх үед гарсан зөрчил, дутагдлыг арилгах талаар заавал биелүүлэх шаардлагыг холбогдох аж ахуйн нэгж, байгууллагад тавьж, биелэлтийг нь хангуулах;
2/газрын хэвлийн геологийн судалгаа нь баталсан зураг төсөлд тохироогүй буюу түүнийг улсын бүртгэлд бүртгүүлээгүй, түүнчлэн энэ ажлыг хийх журам, хэм хэмжээг зөрчсөн байвал түүнийг зогсоох.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
3.Засгийн газар нь газрын хэвлийд геологийн судалгаа хийх хэм хэмжээг зөрчихөөс сэргийлэх, зөрчлийг таслан зогсоохтой холбогдсон бусад журам тогтоож болно.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
55 дугаар зүйл.Газрын хэвлийн ашиглалт, хамгаалалтанд тавих дотоодын хяналт шалгалт
1.Яам, тусгай газар, бусад байгууллага нь тус тусын харъяа аж ахуйн нэгж, байгууллагаас газрын хэвлийг ашиглах, хамгаалах, геологийн судалгаа хийх талаар тогтоосон журмыг сахин биелүүлэх, үндсэн болон түүнтэй хамт орших ашигт малтмал, тэдгээрт байгаа бүрэлдэхүүн хэсэг, эрдэс, түүхий эдийг бүрэн гүйцэд ялгаж авах, газрын хэвлийг ашиглахад аюулгүй ажиллагааны шаардлагыг биелүүлэх, хүн амын аюулгүй байдлыг хангах, байгаль орчин, барилга байгууламжийг хамгаалах арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх, ашигт малтмалын нөөц, ордыг бүртгэх журам, түүнчлэн газрын хэвлийн хууль тогтоомжийн бусад заалтыг хэрхэн биелүүлж байгааг хянан шалгана.
2.Геологи, маркшейдерийн болон бусад алба нь ашигт малтмалын ордыг зөв ашиглаж байгаа эсэхэд хяналт тавина.
3.Геологи, маркшейдерийн албаны дүрмийг зохих яам, тусгай газар болон геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай зөвшилцөж батална.
АРАВДУГААР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙГ АШИГЛАХ АСУУДЛААР ГАРСАН МАРГААНЫГ ХЯНАН ШИЙДВЭРЛЭХ
56 дугаар зүйл.Маргааныг хянан шийдвэрлэх харьяалал
1.Газрын хэвлийг ашиглах асуудлаар аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн хооронд гарсан маргааныг дор дурдсан харьяаллын дагуу хянан шийдвэрлэнэ:
1/нутаг дэвсгэрт нь ердийн ашигт малтмалыг олборлох зориулалтаар газрын хэвлийг ашиглах талаар болон энэ хуулийн 18 дугаар зүйлд заасан асуудлаар гарсан маргааныг аймаг, нийслэлийн Засаг дарга;
2/ердийн ашигт малтмалаас бусад ашигт малтмалын ордыг ашиглах, түүнчлэн ашигт малтмалыг олборлохоос өөр зориулалтаар газрын хэвлийг ашиглах асуудлаар гарсан маргааныг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага;
3/газрын хэвлийд геологийн судалгаа хийх асуудлаар гарсан маргааныг геологи, уул уурхайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага.
2.Газрын хэвлийг ашиглах асуудлаар гарсан эд хөрөнгийн маргааныг шүүх хянан шийдвэрлэнэ.
/Энэ хэсгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
57 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг ашиглах асуудлаар гарсан маргааныг хянан шийдвэрлэх журам
1.Газрын хэвлийг ашиглах асуудлаар гарсан маргааныг аль нэг талын хүсэлтээр буюу маргаан шийдвэрлэх байгууллагын санаачилгаар энэ хууль болон Монгол Улсын хууль тогтоомжийн холбогдох бусад актад заасан журмаар хянаж шийдвэрлэнэ.
2.Маргааныг хянан хэлэлцэж байгаа байгууллага зохих материал хүлээн авсан өдрөөс хойш нэг сарын дотор шийдвэр гаргах бөгөөд уг шийдвэрт гарсан зөрчлийг арилгах талаар авах арга хэмжээг заана.
АРВАН НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ГАЗРЫН ХЭВЛИЙН ХУУЛЬ ТОГТООМЖ ЗӨРЧИГЧДӨД ХҮЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА
58 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэргийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
/Энэ хэсэгт 1995 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
/Энэ зүйлийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хууль, 2015 оны 12 дугаар сарын 4-ний өдрийн хуулиар тус тус өөрчлөн найруулсан/
59 дүгээр зүйл.Хохирлыг нөхөн төлөх
Газрын хэвлийн хууль тогтоомжийг зөрчсөний улмаас учруулсан хохирлыг аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасан нөхцөл, журам, хэмжээгээр төлнө. Албан тушаалтан болон бусад ажилтны буруугаас учирсан хохирлыг аж ахуйн нэгж, байгууллага нөхөн төлсөн боол гэм буруутай хүмүүст тогтоосон журмын дагуу материалын хариуцлага хүлээлгэнэ.
60 дугаар зүйл.Газрын хэвлийг дур мэдэн ашиглах буюу ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж дур мэдэн барихыг зогсоох
Газрын хэвлийг дур мэдэн ашиглах буюу ашигт малтмал бүхий талбайд барилга байгууламж дур мэдэн барихыг гаргасан зардлыг нөхөн төлөхгүйгээр зогсоож болно.
АРВАН ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ОЛОН УЛСЫН ГЭРЭЭ
/Энэ бүлгийг 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
/Газрын хэвлийн хуулийн зүйл хэсэг, заалтад «БНМАУ-ын» гэснийг «Монгол Улсын» гэж 1994 оны 12 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Н.БАГАБАНДИ
Текст томруулах
A
A
A
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2023-06-19-ний өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
November 29, 1988 Ulaanbaatar city
ON SUBSOIL
/The title of this Law was amended by the law as of December 5, 1994/
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.The purpose of the Law of Mongolia on Subsoil
The purpose of the Law of Mongolia on Subsoil is to regulate relations concerning the use and protection of subsoil in the interests of the present and future generations.
Article 2.The legislation of Mongolia on subsoil
1.The legislation on subsoil shall consist of the Constitution of Mongolia, this law, and other legislative acts issued in conformity with them.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
2.If an international treaty of Mongolia provides differently than this Law, then the provisions of the international treaty shall prevail.
/This paragraph was added by the law as of December 5, 1994/
Article 3.The subsoil of Mongolia is the property of the State
The subsoil is the property of the State, in order words, it is the property of all people of Mongolia, in accordance with the Constitution of Mongolia.
The subsoil shall be given only for use. It shall be prohibited to change the right of the state to own the subsoil.
Article 4.The subsoil and the unified pool of subsoil of the state
1.Subsoil shall mean the space which spreads into the depth beneath the soil, as well as all material objects in this space (all types of gravel, minerals and other geological objects, as well as constructions and structures).
2.All subsoil shall form a unified pool of subsoil of the state regardless of whether the subsoil is being used.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 5.State management in respect to use and protection of subsoil
/This paragraph was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 6.Oversight of all activities related to use and protection of subsoil by the State
1.The State Great Khural shall exercise the following power with respect to use and protection of subsoil:
1/To formulate the state policy on use and protection of subsoil;
2/To formulate the basis and the general direction of the policy on administration and use of the unified pool of subsoil of the state;
3/Other power as specified in legislation.
2.The Government shall exercise the following power with respect to use and protection of subsoil:
1/To implement the state policy on use and protection of subsoil, and to ensure enforcement of the legislation on subsoil;
2/To formulate the general technical policy on use and protection of subsoil;
3/Other power as specified in legislation.
3.The State central administrative body in charge of geological and mining issues shall exercise the following power with respect to use and protection of subsoil:
1/To implement the state policy on use and protection of subsoil, and to ensure implementation of Government decisions;
2/To formulate and implement the policy of rational use of resources and minerals of subsoil;
3/To make state control over the use and geological surveys of subsoil;
4/To provide rights for mining of all minerals except for widely available minerals, in accordance with relevant legislation;
5/Other power as specified in legislation.
4.The state central administrative body in charge of nature and environment shall exercise the following power with respect to use and protection of subsoil:
1/To implement the state policy on use and protection of subsoil, to make state control over the use of subsoil, aiming to ensure that the negative impact on nature and the environment is minimal;
2/To ensure implementation of policy of rational use and protection of subsoil;
3/Other power as specified in legislation.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 7.The power of Citizens' Representatives Khurals and Governors of aimags and the capital city
1.The Citizens' Representatives Khurals of aimags and the capital city shall exercise the following power with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
1/To oversee enforcement of the state policy on survey, use and protection of subsoil, the legislation on subsoil, Government decisions and their own decisions within their respective territories;
/This sub-paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
2/To discuss reports and briefings of Governors of aimags and the capital city regarding the issue referred to in sub-paragraph 1 of this paragraph.
3/To provide support to all types of geological studies being conducted with state budget.
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
2.The Governors of aimags and the capital city shall exercise the following power with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
1/To implement the state policy on survey, use and protection of subsoil, to ensure implementation of the legislation on subsoil and Government decisions, as well as to implement and to ensure implementation of decisions of Citizens' Representatives Khurals of aimags and the capital city within their authority provided by the law;
/This sub-paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
2/To obtain and review information on geological surveys conducted on their territories, and minerals existing on their territories from relevant business entities or organizations, in accordance with corresponding regulations;
3/To provide support to all types of geological studies being conducted with state budget within their respective jurisdictions;
/This sub-paragraph was modified by the law as of April 22, 2022/
4/To terminate the rights to use the subsoil in circumstances referred to in Article 21 of this law within the authority given to them by legislation;
5/To stop any unauthorized use of the subsoil and unauthorized building of buildings and constructions on land containing minerals;
6/Other power as specified in legislation.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 8.The power of Citizens' Representatives Khurals and Governors of soums and districts
1.The Citizens' Representatives Khurals of soums and districts shall exercise the following power with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
1/To oversee enforcement of the state policy on use and protection of subsoil, the legislation on subsoil, Government decisions and their own decisions within their respective territories;
2.The Governors of soums and districts shall exercise the following power with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
1/To implement the state policy on survey, use and protection of subsoil, to ensure implementation of the legislation on subsoil and Government decisions, as well as to implement and to ensure implementation of decisions of Citizens' Representatives Khurals of soums and districts within their authority provided by the law;
/This sub-paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
2/To issue mine lease areas in relation to utilization of mineral resources within their respective jurisdictions in compliance with Law on Minerals and Law on Land;
/This sub-paragraph was modified by the law as of April 22, 2022/
/This sub-paragraph was modified by the law as of April 22, 2022/
4/To propose to relevant authorities the issue of using widely available minerals and fresh underground water;
5/To exercise the powers specified in Articles 59.1.17, 59.1.18 and 62.1.7 of the Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Governance within their respective jurisdictions;
/This sub-paragraph was modified by the law as of April 22, 2022/
6/Other power as specified in legislation.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 81.The powers of citizens' general meetings and governors of baghs and khoroos
/This article was added by the law as of April 22, 2022/
1.The Citizens' general meetings of baghs and khoroos shall exercise the following powers with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
1/To oversee implementation of state policies, legislation on subsoil, government decisions and their own decisions with respect to survey, use and protection of subsoil within their respective jurisdictions;
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
2/To discuss reports and briefings of Governors of baghs and khoroos regarding the issue referred to in sub-paragraph 1 of this paragraph.
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
2.The Governors of baghs and khoroos shall exercise the following powers with respect to survey, use and protection of subsoil:
/This paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
1/To implement the state policy on survey, use and protection of subsoil, to ensure implementation of the legislation on subsoil and Government decisions, as well as to implement and to ensure implementation of decisions of Citizens' general meetings of baghs and khoroos within their authority provided by the law;
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
2/To provide support to discovery of mineral resources through all types of geological studies being conducted with state budget and exploration being conducted with private funding at licensed areas within their respective jurisdictions;
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
3/Other power as specified in legislation.
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
Article 9.Users of subsoil
1.The subsoil may be used by business entities, organizations and citizens of Mongolia.
2.The subsoil may be used by foreign legal entities, citizens and stateless persons in accordance with relevant regulations, if the legislation of Mongolia provides so.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 10.The purpose of using the subsoil
1.The subsoil shall be given for use for the following purposes:
1/conducting geological surveys;
2/mining of minerals;
3/building and using constructions and structures underground for purposes other than mining, including for storage of oil, gas and other substances and materials; for protecting and burying poisonous substances and industrial waste; and for removing waste water;
4/meeting other needs of business entities, organizations and citizens.
2.Relations concerning the exploration and mining of mineral resources in subsoil shall be regulated by the Law on Minerals.
/This paragraph was added by the law as of December 5, 1994/
3.Users of the subsoil shall obtain relevant authorization from possessors and users of land in according with relevant regulations.
/This paragraph was added by the law as of December 5, 1994/
Article 11.Fees for the use of subsoil
1.The subsoil shall be used upon payment.
2.The maximum and minimum amounts of fees for use of subsoil shall be determined by the law.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 12.Giving the subsoil for the purpose of conducting geological surveys
1.The decision on giving subsoil for geological surveying (studying geological structures, regularity of location of minerals, making assessments, using the subsoil for purposes other than mining, identifying earthwork, operational and other required conditions, etc.) shall be made by the state central administrative body in charge of geology and mining.
2.The conductor of geological surveys shall start them after registering their surveying activities, referred to in paragraph 1 of this article, with Governors of soums and districts.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 13.Giving the subsoil for mining purposes
The subsoil shall be given for mining purposes based on a document certifying that the mining area was given.
Article 14.Giving the mining area for using the mineral deposit
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 15.Giving the subsoil for purposes other than mining
1.Decisions to give the subsoil for purposes other than mining of natural resources; storage of oil, gas and other substances and materials underground, protection and burying poisonous substances and industrial waste, removal of waste water; and building constructions and structures for the above purposes shall be made by the following organizations or officials:
1/For building and using the subsoil for constructions and structures of importance on the national, aimag or capital city level – by Governors of the respective aimag and the capital city;
2/For buildings and using the subsoil for constructions and structures of significance to the localities – by Governors of respective soums or districts.
2.Governors of relevant soums or districts shall be informed on commencing the construction referred to in paragraph 1 of this Article.
3.Citizens, business entities and organizations shall have a right to use subsoil under the land within the boundaries of their possession, for purposes other than mining, for commercial or residential purposes, in accordance with procedures established by the Governors of their soums or districts.
4.Decisions on giving subsoil for building constructions or structures, or for using for storage of oil, gas and other substances and materials; for protecting and burying poisonous substances and industrial waste; and for removing waste water shall be made by Governors of soums or districts, based on authorization of Governors of relevant aimags or the capital city.
5.Special conditions and requirements determined by relevant state central administrative body shall have been met in order to store oil, gas and other substances and materials underground, to bury poisonous substances and industrial waste, and to remove waste water.
6.The Government shall issue a permit on giving the subsoil to use for the purposes of protecting and burying poisonous substances that have very strong effects on health of the people, the livestock, the wildlife and the environment in accordance with paragraph 8.3 of the Article 8.1 of the Law on Permits.
/This paragraph was amended by the law as of January 6, 2023/
7.If the Government allows to give the subsoil to use for the purposes specified in paragraph 6 of this Article, the Governors of aimags or the capital city shall give the subsoil. The responsible organization shall register its action of burying the poisonous substance with the state central administrative body in charge of nature and environment.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
8.The relations in connection with issuing, extending, suspending, restoring and revoking of the permits specified in the paragraphs 1 and 4 of this Article shall be regulated by the Law on Permits.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
9.The permit specified in paragraph 6 of this Article shall be issued to a person with a special permit specified in paragraph 1.5 of Article 8.1 of the Law on Permits.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
10.The Government shall transfer the right to suspend and restore the permits specified in paragraph 6 of this Article to the state central administrative body in charge of nature and environment in accordance with paragraph 1 of Article 3.3 of the Law on Permits.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
11.The state central administrative body in charge of nature and environment shall receive and verify the application for permit and the application for extension of permit specified in paragraph 6 of this Article within 15 working days, and the relevant proposal shall be submitted to the Government within five working days after the completion of the process.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
12.The proposals specified in paragraph 11 of this Article shall be discussed and made a decision within 15 working days by the Government.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
13.The special conditions and criteria for the holders of special permit specified in paragraph 6 of this Article shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of nature and environment and health issues.
/This paragraph was added by the law as of January 6, 2023/
Article 16.The list of widely available minerals
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 17.Conditions to give a mining area for the purpose of using widely available mineral deposit
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 18.Rights of business entities, organizations and citizens to mine common minerals and use fresh underground water
/This article was invalidated by the law as of June 17, 2022/
Upon authorization by Governors of soums or districts, business entities, organizations and citizens shall have a right to mine common minerals and use the pure underground water without obtaining the mining area, for commercial and residential purposes.
/This paragraph was invalidated by the law as of June 17, 2022/
Article 19.Duration of the use of subsoil
1.The subsoil may be given for use for an unlimited period or for a certain period of time.
2.If the subsoil is given for use without pre-specifying a certain period, it shall be called 'unlimited lease'.
3.If the subsoil is given for use for a certain period, the total of such periods shall not exceed 30 years. If necessary, the initial period may be extended by a decision of the authority that first made the decision to lease the subsoil. The duration of one such extension shall not exceed 20 years.
4.The duration of use of mineral deposits shall commence on the day of registration of the mining area permit with the state central administrative body in charge of geology and mining.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 20.The basic rights and duties of users of subsoil
1.The user shall have the right and the duty to use the subsoil in accordance with the purpose for which the subsoil was given.
2.The user of subsoil shall have the duty to meet the following requirements:
1/To have the complete geological survey of the subsoil conducted; to use the subsoil fully and rationally and to protect it;
2/To ensure the safety of employees and people when using the subsoil;
3/To ensure reliable protection of air in the stratosphere, the land, the forests, waters, springs, the livestock, the wildlife, other objects of nature, and constructions and structures, to ensure safety and protection of specially protected areas, and items of importance to natural, historical or cultural studies;
4/To hand over to the local administrative body that issued the permission, after rehabilitating the land that was damaged in the course of using subsoil to ensure its safety and in a way that the land can be used again;
5/To hand over to the state any precious metals, gem stones and valuable scientific, historical or cultural findings that are found during the course of using the subsoil.
3.Users of subsoil shall have the duty not to interfere in any way with rights of others to own, possess and use land. Any damages caused to others due to such interference shall be compensated by the users.
/This paragraph was added by the law as of December 5, 1994/
4.Rights of users of subsoil may be restricted in order to ensure interests of the state and interests of other organizations and citizens using the land, if provided so by the legislation of Mongolia.
Article 21.The grounds for and the procedures to terminate the right to use subsoil
1.The right to use the subsoil shall be terminated, fully or partially, in the following circumstances:
1/The user does not need to use the subsoil further;
2/The period during which it was allowed to use the subsoil ended;
3/There is an inevitable need to remove the subsoil for the state or other public needs;
4/The business entity or organization that was using the subsoil is liquidated;
5/Circumstances dangerous to health of the people arise.
2.The right to use the subsoil may be terminated if the user of the subsoil commits the following violations:
1/Does not start to use the subsoil after 3 years from receiving it;
2/Uses the subsoil for purposes other than allowed;
3/Does not meet requirements referred to in Article 20 of this Law;
4/Seriously violates other regulations on use and protection of subsoil.
3.The right to use the subsoil may be terminated if business entities, organizations or citizens violate regulations and conditions regarding commercial or residential use of subsoil.
4.Other grounds for terminating the rights to use the subsoil may be determined by the legislation of Mongolia.
5.Termination of the rights to use the subsoil shall come into effect when the authority that issued the document giving the mining area or the permission to use the subsoil repeals the document or the permission.
CHAPTER TWO
GEOLOGICAL SURVEYS OF SUBSOIL
Article 22.Basic requirements to be met for conducting geological surveys of subsoil
Mongolian business entities, organizations and other organizations conducting geological surveys of subsoil shall meet the following basic requirements:
1/To conduct geological surveys with scientific justification, properly and efficiently;
2/To study fully the geological structure of subsoil, as well as hydro-geological, earthwork, operation and other conditions that affect construction and use of underground constructions and structures to be used for purposes other than use of prospected deposits and other than mining;
3/To identify completely the core and co-existing minerals, their components; to accurately determine the amount and quality of reserves and the technology to be used in processing them; to make geological and economic assessments of mineral deposits;
4/To conduct geological surveys without impairing the quality of minerals, and without causing unnecessary waste;
5/To store and to protect the gravel and minerals extracted from the subsoil in a way so as not to affect the environment, and to ensure the possibility to use them in the future;
6/To maintain dug and drilled holes to be used during use of the deposits as well as for other commercial purposes, intact and complete without danger for people, the livestock and the wildlife. To hand over the dug and drilled holes that will not be used, to Governors of respective soums or districts after rehabilitating them in way that they can be used in the future; To inform of results of their surveys and to register these results.
7/To maintain complete and undamaged copies of geological, operational and technical documentation, samples of gravel and ores, drilling samples and samples of mineral grades that can be used for further surveying of the subsoil, exploration and use of mineral deposits, as well as for use of subsoil for purposes other than mining.
Article 23.State registration of geological surveys of subsoil
1.Geological surveys shall be registered in the state registry in order to ensure that geological surveys of subsoil do not overlap.
2.It shall be prohibited to conduct geological surveys without registering them with the state registry.
3.The state registry shall contain results of geological surveys, and records of deposits and occurrences found during geological surveys. The registry shall be maintained in order to consolidate and to use results of geological surveys of subsoil.
Article 24.Mineral Resource Samples
1.Mineral resource samples shall be determined for each deposit in order to determine economic value of the deposits and mineral reserves in these deposits. These samples should incorporate all economically feasible requirements on mineral reserves, their quality, earthwork conditions and geological, as well as other conditions.
2.Mineral resource samples shall be prepared and approved taking into account full use of core and co-existing minerals, as well as other valuable components of the deposits.
Article 25.Transfer of mineral exploration deposits to industrial use
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 26.The first patron of mineral deposits
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
CHAPTER THREE
PREPARING DRAWINGS OF PLANTS FOR MINING AND PROCESSING OF MINERAL RESOURCES AND CONSTRUCTIONS AND STRUCTURES TO BE BUILT UNDERGROUND FOR PURPOSES OTHER THAN MINING OF MINERAL RESOURCES, BUILDING AND COMMISSIONING THESE CONSTRUCTIONS AND STRUCTURES
Article 27.Preparing drawings of plants for mining, constructions and structures to be built underground for purposes other than mining and mineral processing plants
1.Drawings for mining plants and/or constructions and structures to be built and used underground for purposes other than mining shall be prepared considering the research materials on geological and other surveys of the areas where construction is planned, as well as long-term development prospects of the localities.
2.Drawings for mining plants shall be prepared only after reserves of corresponding deposits are proven, the deposits are commissioned for commercial use and technical and economic feasibility studies are approved. If a special need arises, the drawings can be prepared before the mineral reserves proven, by the Government authorizing the relevant business entities or organizations that will be mining the deposit to prepare these drawings.
/The last sentence of this paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
3.The location of mining plants and/or constructions and structures to be used for purposes other than mining deposits shall be agreed with the relevant local administrative body, the state central administrative body in charge of geology and mining, as well as other relevant organizations, before starting to prepare their drawings.
Article 28.Basic requirements on preparation of drawings of mining plants
1.The following basic requirements shall apply to drawings of mining plants:
1/the location of the underground and on-the-ground structures of the plant shall be such as to allow efficient, and proper use of mineral resources;
2/to select and to determine a system to open and use the deposit in a way that would allow the most appropriate and full extraction of the core and co-existing mineral reserves and any other components whose production is meaningful;
3/to introduce advanced machinery and technology for mining;
4/to remove or store the fertile layer of soil with special care, to use the excavated gravel;
5/to register and to protect any mined by-products that are not used, as well as overburden containing profitable components;
6/to conduct geological survey of subsoil in the course of building and using mining plants and to compile geological and markscheidering documentation;
7/to ensure safety of people, and to protect other articles in subsoil, objects of nature and constructions and structures.
Article 29.Basic requirements on preparation of drawings of plant for processing of mineral resources and/or constructions and structures to be built underground for purposes other than mining
1.Drawings of plant for processing of mineral resources and/or constructions and structures to be built underground for purposes other than mining should meet the following requirements, in addition to those specified in paragraph 7 of Article 28 of this Law:
1/to use technology that enables full and complete extraction of components whose production is meaningful out of the mined raw materials;
2/to fully use the overburden;
3/to record, protect and store the industrial waste that contains components whose production is meaningful but which are not being used.
2.Requirements of relevant provisions of this Article, as well as requirements set forth in Article 20 of this law should be met when preparing drawings, building and commissioning underground constructions and structures to be used for purposes other than mining.
Article 30.Basic requirements on building and using constructions and structures
Construction, renovation, extension and commissioning of plants for mining and processing mineral resources and underground constructions and structures to be used for purposes other than mining shall be prohibited if they are based on drawings that do not meet requirements of Articles 28 and 29 of this Law.
CHAPTER FOUR
USING SUBSOIL FOR MINING
/The title of this chapter was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 31.Procedures of using subsoil for mining purposes
1.Mining business entities and organizations shall use the subsoil in accordance with approved drawings, earth work plans and technical regulations of use.
2.The relevant state central administrative body shall approve technical regulations of use for mining business entities and organizations upon authorization of the state central administrative body in charge of geology and mining.
3.Mining business entities and organizations shall have the duty to liquidate damages caused by their actions such as environmental pollution, improper use of natural resources, damage and destruction of natural resources.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 32.Basic requirements on use of subsoil for mining
/The title of this article was modified by the law as of December 5, 1994/
The following requirements should be met when using subsoil for mining of mineral raw materials:
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
1/to use methods to extract the core and co-existing minerals, as well as other components whose production is meaningful, fully, completely and efficiently;
2/not to create overburden and waste exceeding the determined level, not to mine minerals selectively only from the rich deposits;
3/to complete final and use surveys, other geological works, as well as geological and markscheidering activities necessary for use of the deposit; to keep complete technical documentation;
4/to continually account for reserves, changes in reserves, overburden and wastes;
5/not to damage the existing deposits that are being used, as well as any nearby deposits during earthworks, to protect and to store the remaining reserves of minerals;
6/to record and to store unused by-products and overburden containing components whose production is meaningful;
7/to properly use and place the extracted gravel, fertile soil and the overburden;
8/to ensure safety for employees and people, to protect the subsoil, other objects of nature, as well as constructions and structures; to take measures to prevent hazards, to approve and to implement plans on liquidation of consequences of hazards, to rehabilitate the deposit after the end of its use in a way that it can be used for economic purposes.
Article 33.Basic requirements on processing of mineral raw materials
The following basic requirements should be met during processing of mineral raw materials:
1/to use technologies to fully and completely extract components of mineral resources whose production is meaningful;
2/to record and control the level and number of extracted components at each state of processing;
3/to further study the composition of the mineral raw material and its technological qualities; to improve the technology;
4/to put into use the overburden from processing of minerals;
5/to record, calculate and protect industrial overburden containing useful components which are not being used.
Article 34.Reorganization, liquidation and reserve of plants for mining
/This article was invalidated by the law as of December 5, 1994/
Article 35.Lessees to let the subsoil
Lessees of mining areas may let business entities, organizations and citizens use parts of their deposit that cannot be deployed using industrial means, on the basis of contracts.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
CHAPTER FIVE
USING SUBSOIL FOR PURPOSES OTHER THAN MINING
Article 36.Procedures on using subsoil for purposes other than mining
1.Drawings approved by relevant authorities shall be followed when building constructions and structures underground for purposes other than mining, using these constructions and structures, as well as using the subsoil for other similar purposes.
2.The drawings shall cover measures of clearing industrial waste, waste water, poisonous and other substances, or storing specifically them within a pre-determined boundary; preventing their leakage into the land surface, excavations, as well as water sources.
3.If requirements specified in this article are violated, the state central administrative body in charge of geology and mining, as well as other specialized state organizations shall have a duty to stop or prohibit the process of burying, pouring and storing industrial waste, waste water, poisonous and other substances underground.
CHAPTER SIX
SAFETY DURING THE USE OF SUBSOIL
Article 37.Ensuring safety during the use of subsoil
1.Those who are building the mining plants and/or constructions and structures for purposes other than mining underground, renovating, expanding or using these structures and plants, as well as performing other geological surveys or other works related to using the subsoil shall ensure safety for people and meet the requirements to protect lives and health of their employees.
2.Managers of business entities and organizations using the subsoil shall have the obligation to ensure enforcement of safety rules and standards. They shall also appoint specific employees in all branches of their business entities or organizations to monitor enforcement of these rules and standards.
Article 38.Basic requirements to ensure safety during the use of subsoil
1.The following basic requirements should be met when using subsoil:
1/to ensure that every employee studies and conforms to safety rules and standards;
2/to plan for prevention of hazards and for liquidation of consequences of hazards; to implement these plans;
3/to take prompt actions in case of life-threatening hazards to employees, including discontinuing operations, evacuating employees to a safe place; to take actions necessary to eliminate hazardous conditions;
4/to supply and ensure use of machinery, equipment, materials, working uniforms and other protecting instruments that meet requirements of safety and hygiene rules and standards;
5/to record, store, expend and use explosives and explosive substances safely and in accordance with relevant procedures.
2.Business entities and organizations doing earth works shall take complete technical and organizational actions to improve air content within mines, to improve earth work technology, operational methods and machinery, and to prevent occupational diseases and industrial accidents. They shall continuously improve living and working conditions of employees engaged in earth works, as well as the rules and standards on hygiene.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
3. /This paragraph was invalidated by the law as of December 5, 1994/
4.Earth works shall be prohibited if digging may be dangerous to lives and health of workers, or if the content of oxygen, poisonous or explosive gases and dust in the air, or air temperature inside the mine does not meet the requirements of safety and hygiene rules and standards.
5.Earth works and explosion works shall be managed by specially qualified employees; explosion works shall be carried out by people authorized to do so.
Article 39.Duties of employees carrying out earth works with respect to implementation of safety rules and standards
Employees engaged in earth works shall have the following duties:
1/to strictly follow requirements of safety rules and standards;
2/to regularly check their work places and equipment, and to take actions to immediately correct any violations of the rules and standards of safety;
3/to use uniforms and protecting instruments properly at their work places;
4/to abstain from using methods that might cause hazards or accidents;
5/to stop operations if potentially dangerous conditions emerge, to immediately report to supervisors, and to operate strictly in accordance with contingency plans on prevention of hazards and liquidation of consequences of hazards.
Article 40.The mining rescue unit
1.A special mining rescue unit shall be established to prevent hazards of earth works and to eliminate consequences of hazards, in accordance with special rules.
2.Business entities and organizations engaged in mining shall obtain services of this unit.
3.Rules of rescue operations from mining hazards shall be approved in consultation with relevant ministries, special agencies and the state central administrative body in charge of geology and mining.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
4.In case of a hazard at an industrial mining site the local administrative bodies, business entities and organizations, regardless of their jurisdiction, shall have the duty to provide their vehicles, materials, equipment, medication and means of communication, as well as provide any other assistance necessary to eliminate consequences of the hazard.
CHAPTER SEVEN
PROTECTION OF SUBSOIL
Article 41.Basic requirements on protection of subsoil
1.The subsoil of Mongolia shall be under the state protection.
2.The following requirements should be met in order to protect subsoil:
1/to conduct full geological surveys of subsoil;
2/to strictly follow the regulations on giving subsoil for use, and to ensure that the subsoil is not used without permission;
3/to use the core minerals, co-existing minerals and their components properly, fully and completely;
4/to protect subsoil from potential hazards and poisons when using it;
5/to prevent flooding of the deposit, filling with water, fires, as well as other conditions that may reduce the quality of the deposit or complicate its use;
6/to prevent unauthorized building of constructions and structures on land containing minerals, and to prevent violation of regulations regarding these lands;
7/to protect earth holes, drilled holes and underground constructions and structures to ensure their completeness from potential hazards and detrimental effects when using the subsoil.
8/to avoid pollution of the subsoil when storing oil, gases and materials, burying poisonous substances, other substances, industrial waste, and removing waste water.
3.The state central administrative body in charge of geology and mining and specialized other state organizations shall take actions to restrict, stop, or prohibit the use of subsoil according to the legislation of Mongolia if requirements specified in this article are violated.
Article 411.Implementation of actions to protect the environment
1.Users of subsoil shall have a duty to implement actions to protect the environment, and shall, for this purpose, have ecological assessments and environmental impact assessments done by relevant professional organizations. They shall keep these assessments together with their drawings of the subsoil and deposits and technical documentation.
2.They shall take actions to eliminate negative impacts on the environment, to cover the deposit and the excavated ground, or otherwise rehabilitate them, and to rehabilitate the soil based on the environmental impact assessment.
3.Users of subsoil shall transfer a monetary pledge as a financial guarantee to carry out activities specified in paragraphs 1 and 2 of this Article, to the local administrative body of the soum or district.
4.The amount of the pledge and the issue of appropriating it into the state budget shall be regulated by the Law on Minerals.
/This article was added by the law as of December 5, 1994/
Article 42.Conditions on building constructions and structures on areas containing minerals
1.It shall be prohibited to prepare drawings of buildings and plants or urban establishments, and to build them without obtaining a judgment of a geological organization confirming that the subsoil under the land in question does not contain minerals.
2.Authorization to build structures on areas containing minerals other than common minerals, as well as building underground constructions and structures for purposes other than mining shall be given by the state central administrative body in charge of geology and mining only in special circumstances. In this case, conditions to enable mining of mineral resources out of the subsoil should be created.
3.Permits for use of subsoil for purposes other than mining shall be issued by the governor of the respective aimag or capital city in accordance with paragraph 8.28 of Article 8.1 of the Law on Permits.
/This paragraph was modified by the law as of January 6, 2023/
4.Relations in connection with issuing, extending, suspending, restoring, and revoking the permit specified in paragraph 3 of this Article shall be regulated by the Law on Permits.
/This paragraph was modified by the law as of January 6, 2023/
Article 43.Protection of parts of subsoil containing invaluable scientific, historical and cultural items
1.Parts of subsoil containing rare geological findings, rare mineral structures, and invaluable items for paleontology, science, history and culture shall be taken into protection of the state. It shall be prohibited to conduct any activities counter to wholeness and completeness of the part of subsoil taken into protection of the state.
2.Users of subsoil shall have a duty to stop their activities and inform immediately the relevant state organizations if they discover any rare geological findings, rare mineral structures, meteor and invaluable items for paleontology, archeology, science, history and culture when using the subsoil.
Article 44.Participation of non-governmental organizations, employee groups and citizens in implementing activities to protect and use the subsoil
1.Non-governmental organizations and employee groups shall have the duty to take actions to protect the subsoil and use it rationally in accordance with legislation and rules, thereby assisting state organizations.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
2.Citizens should take the initiative to improve protection and use of subsoil, to inform relevant authorities and officials of violations or stop these violations, and otherwise participate in other activities of state organizations.
CHAPTER EIGHT
THE STATE REGISTRATION OF RESERVES OF MINERAL RESOURCES, DEPOSITS AND SUBSOIL
Article 45.State registration of reserves of mineral resources and deposits
1.Reserves of mineral resources, deposits and occurrences shall be registered with the unified state registry.
2.The state registry of mineral deposits and the state identity of mineral reserves shall be maintained in order to plan geological surveys of subsoil, to determine location for mining plants, to use mineral deposits fully and rationally, as well as for other economic purposes.
3.The registry of mineral reserves, deposits and the subsoil, the registry of mineral deposits and the state identity of mineral reserve shall be maintained by the State Geological Database.
/This paragraph was added by the law as of December 5, 1994/
Article 46.The state record of mineral deposits
The state record of mineral deposits should contain information on the amount and quality of reserves for the core and co-existing minerals, as well as other components, earth-work machinery, hydrogeological and other conditions for using the deposits, and geological and economic assessments, separately for each mineral deposits and/or mineral occurrence.
Article 47.The state identity of mineral reserves
The state identity of mineral reserves shall contain information on location of deposits whose production is meaningful, amount of their reserves, their quality, surveying, industrial capacity, mined resources and overburden, as well as amount of geologically surveyed reserves supplied.
Article 48.Determining the level of accuracy of assessment of mineral reserves
The State Geological Database and Information authority shall conduct analysis of accuracy of assessment of mineral reserves, the amount and quality of these reserves, existing conditions, the level of surveying, economic feasibility, and the level of readiness of the deposit for mining, and shall determine accuracy of the assessment on the basis of this analysis.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 49.Removing mineral reserves from the state identity of mineral reserves
The issue of removing mined minerals, as well as minerals that are turned into unfeasible reserves, reserves wasted during mining, or reserves that were not proven in the course of further surveying or mining shall be decided by the organization that has proven this reserve.
Article 50.The state registry of the subsoil to be used for purposes other than mining
The state central administrative body in charge of geology and mining shall maintain a state registry of subsoil to be used for purposes other than mining.
CHAPTER NINE
MONITORING OF THE USE AND PROTECTION OF SUBSOIL AND MONITORING OF GEOLOGICAL SURVEYING
Article 51.The purpose of the state monitoring of the use and protection of subsoil and geological surveying
1.The purpose of monitoring of the use and protection of subsoil by the state is to ensure that ministries, special agencies, business entities, organizations and citizens of the country, as well as foreign legal entities, foreign citizens and stateless persons follow regulations on use and protection of subsoil; to ensure safety during the use of subsoil; to protect and prevent hazards or poisonous impacts on people, the livestock, the wildlife, the environment and constructions and structures; to ensure that the duties to eliminate consequences of these hazards or poisonous impact are abided by, to implement regulations on state registration of the mineral reserves, deposits, and subsoil, as well as to implement other provisions of the legislation on subsoil.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
2.State monitoring of geological surveying of the subsoil shall be exercised regardless of the jurisdiction. The purpose of this monitoring is to ensure that business entities and organizations carry out geological mapping, exploration, prospecting, and other activities related to hydrogeological, engineering-geological, geophysical, geochemical surveying and geological surveying of the subsoil appropriately and efficiently.
Article 52.The authorities to monitor the use and protection of subsoil and geological surveying
1.The state central administrative bodies in charge of geology and mining, and nature and environment, as well as local administrative bodies shall monitor the use and protection of subsoil and geological surveying.
2.Citizens' Representatives Khurals and Governors of respective administrative and territorial units shall implement state monitoring of the use and protection of subsoil in their respective territories and within their authorities.
/This article was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 53.Implementing state monitoring of the use and protection of subsoil
1.The state central administrative body in charge of geology and mining shall monitor compliance with the following regulations and requirements, and shall take actions to eliminate and prevent violations:
1/compliance with requirements related to use of mineral deposit and protection of subsoil;
2/compliance with regulations on registration of mineral reserves at mining sites, and removal of reserves from the state identity on a timely basis;
3/compliance with safety rules and standards during the use of subsoil;
4/compliance with requirements to take actions to protect the people, the livestock, the wildlife, the environment, constructions and structures, excavations and drilled holes that are used and left in nature and reserve against possible hazards and poisonous impact when using the subsoil, and to ensure their safety;
5/compliance with regulations and requirements regarding protection and prevention from leakage of oil, gases and materials stored underground, buried poisonous and other substances, industrial waste, and waste water into the land surface, excavations and water sources;
6/compliance with instructions to undertake geological and markscheidering works during mining.
2.The state central administrative body in charge of geology and mining shall have the following rights:
1/to suspend activities to use the subsoil if safety and subsoil protection rules and standards are violated;
2/to terminate unauthorized use of subsoil and unauthorized building of constructions and structures on areas containing minerals;
3/to require business entities, organizations, and officials to correct their violations of rules on safety and use of subsoil, and to ensure these requirements are met;
4/to identify the reasons and conditions of hazards when they occur during the use of subsoil, based on the results of it, to give instruction or to issue decisions that to be abided by the managers of the relevant business entities and organizations.
3.The government may take actions to prevent or stop violation of rules and standards for protection of subsoil and safety rules and standards by requesting relevant organizations to monitor the use and protection of subsoil.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 54.Implementing state monitoring of geological surveys of subsoil
1.The state central administrative body in charge of geology and mining shall monitor the direction of geological surveying of subsoil, its methodology, completeness and quality.
2.The state central administrative body in charge of geology and mining shall have the following rights with respect to geological surveying:
1/to make requirements that have to be abided by relevant business entities and organizations regarding elimination of violations and delinquencies during geological surveying of the subsoil, and to ensure implementation of these requirements;
2/to stop geological surveying if it is not compliant with approved drawings, or not registered with the state registry, or if rules and standards to carry out surveying are not complied with.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
3.The government may approve other regulations to prevent or liquidate violations of rules and standards of geological surveying of subsoil.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 55.Internal monitoring of the use and protection of subsoil
1.Ministries, special agencies and other authorities shall continually monitor the implementation of regulations on use and protection of subsoil, and on conducting geological surveying; implementing requirements to fully extract the core and co-existing minerals, as well as other components, minerals and raw materials; to meet safety requirements during use of subsoil; to take actions to ensure safety of people and protection of the environment and structures; implementation of requirements on registration of mineral reserves and mineral deposits, as well as other provisions of legislation on subsoil by their affiliate business entities and organizations.
2.Geological, markscheidering and other offices shall monitor whether mineral deposits are being used properly.
3.Rules of geological and markscheidering offices shall be approved in consultation with relevant ministries, special agencies and the state central administrative body in charge of geology and mining.
CHAPTER TEN
RESOLUTION OF DISPUTES REGARDING THE USE OF SUBSOIL
Article 56.Jurisdiction for resolution of disputes
1.Disputes between business entities, organizations and citizens regarding the use of subsoil shall be resolved along the following jurisdictions:
1/disputes regarding the use subsoil for mining of common minerals, as well disputes regarding issues specified in Article 18 of this law on their respective territories shall be resolved by Governors of aimags and the capital city;
2/disputes regarding the use of subsoil for using mineral deposits other than common minerals and for purposes other than mining shall be resolved by the state central administrative body in charge of geology and mining;
3/disputes regarding geological surveys of subsoil shall be resolved by the state central administrative body in charge of geology and mining.
2.Disputes regarding property related to the use of subsoil shall be resolved by the court.
/This paragraph was modified by the law as of December 5, 1994/
Article 57.Procedures for resolution of disputes regarding the use of subsoil
1.Disputes regarding the use of subsoil shall be resolved based on a request of at least one of the parties, or the initiative of the organization resolving the disputes, in accordance with procedures specified in this law and in other legislative acts of Mongolia.
2.The organization resolving the dispute shall make its decision within one month after receiving appropriate materials, and, together with this decision, shall take actions to remove the violation.
CHAPTER ELEVEN
LIABILITIES FOR VIOLATION OF LEGISLATION ON SUBSOIL
Article 58.Liabilities for violation of law
1.Unless an official who has breached the legislation is subject to criminal liability, he or she shall be held liable in accordance with the Law on Public Service.
2.An individual, legal entity who has breached this law, is subject to the liability in accordance with Criminal law or Law on Violations.
/This paragraph was amended by the law as of April 17, 1995/
/This article was modified by the laws as of December 5, 1994 and December 4, 2015/
Article 59.Compensation of damages
Business entities, organizations and citizens shall compensate the damages caused due to violation of the legislation on subsoil, in accordance with terms, procedures and in amount specified in legislation of Mongolia. If business entities and organizations compensate the damages caused by the officials or other employees, the guilty persons shall be sanctioned by requesting material compensation in accordance with established procedures.
Article 60.Terminating unauthorized use of subsoil or unauthorized construction of building or structures on areas containing minerals
Unauthorized use of subsoil or unauthorized construction of buildings and structures on areas containing minerals may be terminated without compensating the incurred expenses.
CHAPTER TWELVE
INTERNATIONAL TREATIES
/This chapter was invalidated by the law as of December 5, 1994/
/The term "of People's Republic of Mongolia" in the sub-paragraphs and paragraphs of the Law on Subsoil was amended into the term "of Mongolia" by the law as of December 5, 1994/
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA BAGABANDI.N