ТӨСВИЙН ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫН ТУХАЙ

Шүүлтүүр

МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ

2010 оны 6 дугаар сарын 24-ний өдөр

Улаанбаатар хот

ТӨСВИЙН ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫН ТУХАЙ

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ

НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ

1дүгээр зүйл.Хуулийн зорилт

Хэвлэх

1.1.Энэ хуулийн зорилт нь нэгдсэн төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад чиглэсэн төсвийн удирдлагын зарчим, төсвийн тусгай шаардлагыг тогтоох, хэрэгжүүлэх, түүнд хяналт тавихад төрийн байгууллагын эрх, үүрэг, хариуцлагыг тодорхойлох, эрдэс баялгийн орлогоор нөхөн сэргээгдэх баялаг бүтээх, эдийн засгийн хөгжлийг дэмжих хөрөнгө оруулалт хийх, санхүүгийн хуримтлал бүрдүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.

2 дугаар зүйл.Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хууль тогтоомж

Хэвлэх

2.1.Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Өрийн удирдлагын тухай хууль, энэ хууль болон эдгээртэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.

/Энэ хэсэгт 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/

3 дугаар зүйл.Хуулийн үйлчлэх хүрээ

Хэвлэх

3.1.Энэ хууль нь Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт нэгдсэн төсвийн тэнцлийн зорилтыг тодорхойлж тусгах, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл болон тухайн жилийн нэгдсэн төсвийн төслийг боловсруулах, өргөн мэдүүлэх, батлах, тэдгээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлийг батлах, хяналт тавих, санхүүгийн хуримтлалын удирдлагыг хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон үйл ажиллагаанд хамаарна.

4 дүгээр зүйл.Хуулийн нэр томъёоны тодорхойлолт

Хэвлэх

4.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно:

4.1.1."төсвийн тусгай шаардлага" гэж нэгдсэн төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад чиглэсэн, төсвийн богино, дунд, урт хугацааны бодлого, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг тодорхойлоход баримтлах, энэ хуулиар тогтоосон зохистой үзүүлэлтийн түвшин, харьцаа, хязгаарлалтыг;

4.1.2."гол нэр төрлийн эрдэс баялаг" гэж тухайн жилийн нэгдсэн төсвийн орлогын гурав ба түүнээс дээш хувийг нь бүрдүүлж байгаа тухайн төрлийн эрдэс баялгийг;

4.1.3."гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн орлого" гэж тухайн жилийн нэгдсэн төсвийн орлогын гурав ба түүнээс дээш хувийг бүрдүүлж байгаа тухайн төрлийн эрдэс баялгаас энэ хуулийн 11.1.3-т заасны дагуу тодорхойлсон үнийн түвшинг баримтлан тооцож төсөвт оруулах орлогын дүнг;

4.1.4."нэгдсэн төсвийн суурь орлого" гэж гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн орлогоос бусад орлогын эх үүсвэрийг;

4.1.5."нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлого" гэж гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн орлого, нэгдсэн төсвийн суурь орлогын нийлбэрээс тухайн төсвийн жилд Ирээдүйн өв санд хуримтлагдсан төсвийн орлогыг хассан дүнг;

/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан ба 2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

4.1.6."нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл" гэж нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлого, нэгдсэн төсвийн нийт зарлагын зөрүүг;

4.1.7."эрдэс баялгийн бус дотоодын нийт бүтээгдэхүүн" гэж уул уурхайн салбараас бусад бүх салбарын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний дүнг;

4.1.8."Засгийн газрын өр" гэж:

4.1.8.а/өрийн хэрэгслээр үүсгэж, Монгол Улсын Засгийн газар, аймаг, нийслэлээс бусдын өмнө хүлээсэн төлбөрийн үүргийг;

4.1.8.б/хууль болон гэрээнд заасны дагуу гаргасан Засгийн газрын өрийн баталгааны дүнг.

/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

4.1.9."дунд хугацаа" гэж дараа жилийн болон түүний дараахь дараалсан хоёр жилийг хамарсан төсвийн гурван жилийг;

4.1.10."дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл" гэж тухайн төсвийн жилийн хүлээгдэж байгаа макро эдийн засгийн болон төсвийн гүйцэтгэлийн төлөв байдал, дунд хугацааны макро эдийн засгийн ба төсвийн үндсэн үзүүлэлтийн төсөөлөлд суурилсан төсвийн бодлогын баримт бичгийг;

4.1.11."нэгдсэн төсөв" гэж Төсвийн тухай хуулийн 21.1-т заасныг;

/Энэ заалтад 2011 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

4.1.12.“нэгдсэн төсвийн суурь зарлага” гэж нийт зарлагаас үнэт цаас болон гадаад зээлээр санхүүжих зардлыг хасаж тооцсон дүнг;

/Энэ заалтад 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

4.1.13.“нэгдсэн төсвийн суурь тэнцэл” гэж нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогоос суурь зарлагыг хассан дүнг.

/Энэ заалтад 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ

ТӨСВИЙН УДИРДЛАГЫН ЗАРЧИМ, ТУСГАЙ ШААРДЛАГА

5 дугаар зүйл.Төсвийн удирдлагын зарчим

Хэвлэх

5.1.Төсвийн удирдлагыг хэрэгжүүлэхэд дараахь зарчмыг баримтална:

5.1.1.төсвийн богино, дунд хугацааны бодлого, стратеги зорилт, урт хугацааны чиг хандлагын төсөөлөл, тэдгээрийн агуулга, хэрэгжилт нь ил тод байх;

5.1.2.төсвийн бодлого, стратегийн зорилт нь макро эдийн засгийн болон татварын тогтвортой орчныг бүрдүүлэх, инфляцийг хязгаарлахад чиглэсэн байх;

5.1.3.төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлэн баталсан дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлээр төсвийн бодлогыг тодорхойлж, түүнд үндэслэн аль ч шатны төсвийн эрх захирагч нь төсвийн тусгай шаардлагыг хангасан дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн үзүүлэлт болон түүнд нийцүүлэн баталсан төсвийн хязгаарт багтаан төсвийн төслөө зохиох;

5.1.4.төсвийн бодлогыг тодорхойлохдоо олон улсад нийтлэг хэрэглэгддэг аргачлал, мэдээллийн эх сурвалжийг ашиглах замаар төсвийн тооцооны хараат бус, үнэн зөв байдлыг хангах;

5.1.5.үндэсний баялгийг хүн ам, нийгмийн бүлэг болон өнөө ба хойч үеийнхэнд шударга, тэнцвэртэй хуваарилах;

5.1.6.төсвийн хөрөнгийн хуваарилалт, байршуулалт, хэрэглээ нь эдийн засгийн үр ашигтай, нийгмийн ач холбогдолтой байх.

6 дугаар зүйл. Төсвийн тусгай шаардлага

Хэвлэх

6.1.Төсөвт дараахь тусгай шаардлагууд нэгэн зэрэг хангагдсан байна:

6.1.1.нэгдсэн төсвийн орлогыг тэнцвэржүүлсэн журмаар тооцдог байх;

6.1.2.нэгдсэн төсвийн суурь тэнцэл нь тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хоёр буюу түүнээс дээш хувийн ашигтай байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

6.1.3.нэгдсэн төсвийн урсгал зарлагын хэмжээ тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 30 хувиас хэтрэхгүй байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

6.1.4.Засгийн газрын өрийн нэрлэсэн дүнгээр илэрхийлэгдсэн үлдэгдэл нь тухайн жилийн оны үнээр тооцсон дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 60 хувиас хэтрэхгүй байх.

/Энэ заалтад 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хууль, 2016 оны 9 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

6.2.Энэ хуулийн 6.1.4-т заасан Засгийн газрын өрийн хязгаар нь эрчим хүч, төмөр зам, уул уурхайн салбарын хуулийн этгээдэд Засгийн газар хувь нийлүүлсэн хөрөнгө оруулах зориулалттай бөгөөд тухайн хуулийн этгээдийн ашгаас эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй байгуулсан гэрээний дагуу авсан Засгийн газрын зээл, эсхүл гэрээний энэхүү нөхцөлөөр гаргасан Засгийн газрын баталгаанд хамаарахгүй.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./

/Энэ хэсгийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар нэмсэн ба 2015 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан/

6.3.Энэ хуулийн 6.1.4-т заасан Засгийн газрын өрийн хязгаарт Засгийн газрын дотоод үнэт цаасаар бүрэн баталгаажсан буюу барьцаа тавьсан өрийн баталгааны үлдэгдлийг оруулж тооцохгүй.

/Энэ хэсгийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

6.4.Энэ хуулийн 6.1.2-т заасан тусгай шаардлагыг 2025 оны төсвийн жил хүртэл, 6.1.4-т заасан тусгай шаардлагыг 2025 оны төсвийн жилээс хэрэгжүүлнэ.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./

6.5.Энэ хуулийн 6.1.2-т заасан тусгай шаардлагын доод хэмжээг бууруулах, 6.1.4-т заасан тусгай шаардлагын дээд хэмжээг нэмэгдүүлэхийг хориглоно.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

/Энэ хэлтэст 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

6.6.Энэ хуулийн 6.1.2-т заасан суурь тэнцлийн ашгийг Засгийн газрын өрийн үндсэн төлбөрийг төлж барагдуулахад зарцуулна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

7 дугаар зүйл.Төсвийн тусгай шаардлагыг баримтлах

Хэвлэх

7.1.Төсвийн тусгай шаардлагыг дараахь үйл ажиллагаанд баримтална:

7.1.1.Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт төсвийн тэнцлийн зорилтыг тодорхойлж тусгах;

7.1.2.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл боловсруулах, батлах;

7.1.3.нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлийг гаргах, тайлагнах, батлах.

7.2.Энэ хуулийн 7.1.1-д заасан төсвийн тэнцлийн зорилтыг дөрвөн жил тутамд нэг удаа өөрчлөн тогтооно.

7.3.Төсвийн төсөл боловсруулах, батлах, батлагдсан төсөвт нэмэлт, өөрчлөлт оруулахдаа дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд нийцүүлнэ.

7.4.Энэ хуульд зааснаас бусад тохиолдолд төсвийн тусгай шаардлагыг баримтлахгүйгээр дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл боловсруулах, батлах болон дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд нийцүүлэхгүйгээр төсвийн төсөл боловсруулах, батлах, батлагдсан төсөвт нэмэлт, өөрчлөлт оруулахыг хориглоно.

7.5.Дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, түүний нэмэлт, өөрчлөлтийг баталснаас хойш гурваас доошгүй сарын хугацаанд жилийн төсвийн төсөл, төсвийн тодотголын төслийг өргөн мэдүүлэх, батлахыг хориглоно.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./

7.6.Гамшгийн аюулын хор уршиг, онцгой нөхцөлийн үр дагаврыг арилгах зорилгоор жилийн төсөв болон төсвийн тодотгол батлах бол энэ хуулийн 7.5-д заасан хязгаарлалт хамаарахгүй.

7.7.Төсвийн тусгай шаардлагыг өөрчлөх, хэрэгжих нөхцөл, хугацаанд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхэд Улсын Их Хурлын гишүүн Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн 8.1.20-д зааснаас бусад тохиолдолд чуулганы хуралдаанд товлосон хугацаанд заавал хүрэлцэн ирж оролцоно.

8 дугаар зүйл.Төсвийн тусгай шаардлагын үйлчлэлийг түр түдгэлзүүлэх тохиолдол

Хэвлэх

8.1.Төсвийн тусгай шаардлагын үйлчлэлийг дараахь тохиолдолд түр хугацаагаар түдгэлзүүлж болно:

8.1.1.тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлт нь өмнөх жилтэй харьцуулахад "0", эсхүл түүнээс бага, хасах хувьтай бол;

8.1.2.гамшгийн аюулын хор уршиг, онцгой нөхцөлийн үр дагаврыг арилгахад төсвөөс нэмж шаардагдах санхүүжилтийн хэмжээ нь тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний таван хувь ба түүнээс дээш хэмжээнд хүрэхээр бол.

8.2.Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 6.1.4-д заасан тусгай шаардлагыг энэ хуулийн 8.1-д зааснаас гадна Засгийн газрын гадаад өрийн багц дахь дийлэнх хувь хэмжээг эзэлж байгаа үндэсний мөнгөн тэмдэгттэй харьцах гадаад валютын Монголбанкнаас зарласан тухайн оны эцсийн албан ханш нь өмнөх оны мөн үеийн албан ханшаас 15 хувь ба түүнээс дээш хувиар өссөн тохиолдолд түр хугацаагаар түдгэлзүүлж болно.

/Энэ хэсгийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ

ТӨСВИЙН ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ ТАЛААРХИ ТӨРИЙН БАЙГУУЛЛАГЫН БҮРЭН ЭРХ

9 дүгээр зүйл.Улсын Их Хурлын бүрэн эрх

Хэвлэх

9.1.Төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад Улсын Их Хурал дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:

9.1.1.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг энэ хуулийн 11.1.3-т заасны дагуу тооцсон гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн үнийг тусгаж тодорхойлсон төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын хэмжээ, төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлж хуульчлан батлах;

9.1.2.жилийн төсөв батлах, түүнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахад энэ хуулийн 11.1.3-т заасны дагуу тооцсон гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн үнийг тусгаж тодорхойлсон төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын хэмжээ, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд нийцүүлэх;

9.1.3.энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд заасныг үндэслэлтэй гэж үзвэл төсвийн тусгай шаардлагын үйлчлэлийг түр хугацаагаар түдгэлзүүлэх шийдвэр болон тусгай шаардлагад нийцүүлэх арга хэмжээг батлах, шаардлагатай гэж үзвэл, тухайн жилийн төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах;

/Энэ заалтад 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

9.1.4.энэ хуулийн 10.1.6-д заасан хөтөлбөрийг хэлэлцэн батлах, түүний хэрэгжилтэд хяналт тавих.

10 дугаар зүйл.Засгийн газрын бүрэн эрх

Хэвлэх

10.1.Төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад Засгийн газар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:

10.1.1.энэ хуулийн 6.1.2-т заасан төсвийн тусгай шаардлагыг дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувиар, жилээр тооцож Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгах;

10.1.2.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлэн Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлөөс боловсруулсан макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт, төлөв байдлын таамаглалд үндэслэн боловсруулж, Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэх;

/Энэ заалтад 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./

10.1.3.төсвийн төсөл болон батлагдсан төсөвт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах санал боловсруулахдаа дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд нийцүүлэх;

10.1.4.төсвийн гүйцэтгэлийг Улсын Их Хуралд тайлагнахдаа дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн үндсэн үзүүлэлтийг хангасан эсэх тухай тайлбарыг хамтад нь хүргүүлэх;

10.1.5.энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд заасан аль нэг тохиолдол бий болсон бол төсвийн тусгай шаардлагын үйлчлэлийг түр түдгэлзүүлэх тухай болон тусгай шаардлагад нийцүүлэх арга хэмжээний санал, шаардлагатай гэж үзвэл, түүнтэй холбогдуулан тухайн жилийн төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг танилцуулга, тооцоо, үндэслэлийн хамт Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэх;

/Энэ заалтад 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

10.1.6.энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд заасан тохиолдол арилсны дараа гурван сарын дотор төсвийн тусгай шаардлагын үйлчлэлийг түр түдгэлзүүлсэн шийдвэрийг хүчингүй болгуулах саналаа энэ дагуу хэрэгжүүлэх арга хэмжээний хөтөлбөрийн хамт Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэх;

/Энэ заалтад 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

10.1.7.төсвийн тусгай шаардлагыг хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон журмыг баталж, нийтэд мэдээлэх.

10.1.8.энэ хуулийн 8.2-т заасан үндэслэлээр өрийн тусгай шаардлагыг түр түдгэлзүүлснээс хойшхи хоёр хүртэлх жилийн хугацаанд тусгай шаардлагад нийцүүлэх арга хэмжээ авах.

/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/

11 дүгээр зүйл.Санхүү, төсвийн болон эдийн засаг, хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын бүрэн эрх

/Энэ зүйлийн гарчигт 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./

Хэвлэх

11.1.Төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад санхүү, төсвийн болон эдийн засаг, хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:

/Энэ хэсэгт 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./

11.1.1.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг төсвийн тусгай шаардлага, Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгагдсан төсвийн тэнцлийн зорилтот үзүүлэлтийг баримтлан боловсруулж, холбогдох тооцоо, дүн шинжилгээний хамт Засгийн газарт өргөн мэдүүлэх;

11.1.2.төсвийн төсөл болон батлагдсан төсөвт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах санал боловсруулахдаа төсвийн тусгай шаардлага, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг баримтлах;

11.1.3.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд болон жилийн төсвийн төсөлд тусгах гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн үнийг дараахь аргачлалаар тодорхойлж байх:

11.1.3.а.тухайн төсвийн жилийн дараахь жилийн төсвийн төсөлд баримтлах, түүний дараагийн хоёр, гурав дахь жилийн төсвийн төсөөлөлд тусгах гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн үнийг Олон улсын валютын сангаас гаргасан түүхий эдийн үнийн статистикт тусгасан тухайн төсвийн жилийн өмнөх дараалсан харгалзах 20, 19, 18 жилийн дундаж үнэ, эрдэс баялгийн үнийн төсөөллийг мэдээлдэг олон улсад нэр хүнд бүхий, Засгийн газраас тодорхойлсон санхүүгийн мэдээллийн байгууллагаас тухайн жилийн гуравдугаар сард анх зарласан өдрийн тухайн төсвийн жилийн болон түүний дараахь гурван жилийн дундаж үнийн төсөөллийг дундажлан тус тус тооцох;

/Энэ заалтад 2015 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

11.1.3.б.энэ хуулийн 11.1.3.а-д заасан гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн тэнцвэржүүлсэн үнийн тооцоонд алтны тухайн төсвийн жилийн өмнөх дараалсан харгалзах жилүүдийн дундаж үнийг тусгахдаа эрдэс баялгийн үнийн төсөөллийг мэдээлдэг олон улсад нэр хүнд бүхий, Засгийн газраас тодорхойлсон санхүүгийн мэдээллийн байгууллагаас гаргасан статистикт тусгасан үнийн дунджаар тооцох;

11.1.4.төсвийн гүйцэтгэл нь дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг хэрхэн хангасан байдалд дүн шинжилгээ хийх;

11.1.5.энэ хуулийн 10.1.6-д заасан хөтөлбөр боловсруулах.

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ

ТӨСВИЙН ТУСГАЙ ШААРДЛАГЫГ ДУНД ХУГАЦААНЫ ТӨСВИЙН ХҮРЭЭНИЙ МЭДЭГДЭЛД БАРИМТЛАХ

12 дугаар зүйл.Дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл

Хэвлэх

12.1.Дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд дараах үзүүлэлтийг тусгана:

/Энэ хэсгийг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.1.дотоодын нийт бүтээгдэхүүний бодит өсөлтийн хэмжээ;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.2.хэрэглээний үнийн өсөлтийн түвшин;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.3.нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын доод хэмжээ;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.4.нэгдсэн төсвийн нийт зарлагын дээд хэмжээ;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.5.нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.6.нэгдсэн төсвийн суурь зарлагын дээд хэмжээ;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.7.нэгдсэн төсвийн суурь тэнцэл;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.1.8.Засгийн газрын өрийн нийт хэмжээ;

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

12.1.9.Нийгмийн халамжийн тухай хуульд заасны дагуу төсвөөс хуваарилах зардлын дээд хэмжээ.

/Энэ заалтыг 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

12.2.Энэ хуулийн 12.1.3-12.1.9-д заасан үзүүлэлтийг төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлэн үнэмлэхүй хэмжээ болон дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувиар тооцно.

12.3.Дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл нь дараахь агуулгатай байна:

12.3.1.төсвийн бодлого, зорилтыг энэ хуулийн 5 дугаар зүйлд заасан төсвийн удирдлагын зарчим, 6 дугаар зүйлд заасан төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлж дунд хугацаагаар тодорхойлсон байдал;

12.3.2.Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт төсвийн тусгай шаардлагад нийцүүлж тусгасан төсвийн бодлогын зорилтыг хангах арга хэмжээ;

12.3.3.макро эдийн засгийн тогтвортой байдалд төсвийн бодлогын нөлөөллийн талаар хийсэн дүн шинжилгээ;

12.3.4.өмнөх хоёр жилийн гүйцэтгэл, тухайн жилийн төсөвлөлт, дараагийн жилийн болон түүний дараахь дараалсан хоёр жилийн төлөв байдлыг хамруулан тооцсон дотоодын нийт бүтээгдэхүүн, хэрэглээний үнийн түвшин, мөнгөний бодлогын үндсэн үзүүлэлт, ажил эрхлэлт болон ажилгүйдлийн түвшин, төлбөрийн тэнцэл, гадаад худалдааны урсгал тэнцлийн талаархи макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлтүүд;

12.3.5.макро эдийн засгийн төлөв байдал, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн үзүүлэлтийг тооцоход хэрэглэсэн аргачлал, тооцооны үндэслэл;

12.3.6.төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогоор тооцсон нэгдсэн төсвийн тэнцэл, улсын хөрөнгө оруулалт, төсвийн нийт орлого, зарлагыг багтаасан төсвийн гол үзүүлэлтүүд, тэдгээрийн төлөвлөгөөг гүйцэтгэл, үр дүнтэй нь харьцуулсан байдал;

12.3.7.төсвийн болзошгүй өр төлбөр, түүний талаархи шинжилгээ;

12.3.8.өмнөх 2 жилийн гүйцэтгэл, тухайн жилийн төсөвлөлт, дараагийн жилийн болон түүний дараахь дараалсан хоёр жилийн төлөв байдлыг хамруулан тооцсон төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын төлөвлөгөө болон түүний гүйцэтгэл, төсвийн нийт зарлагын хэмжээ, түүний өсөлт, төсвийн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ, төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн зорилтот үзүүлэлт, түүний гүйцэтгэл, улсын өрийн нийт үлдэгдэл, авч ашиглах зээл, өрийн бичиг гаргалтын талаархи нэгдсэн төсвийн үндсэн үзүүлэлтүүд;

12.3.9.төсвийн төлөвлөлтийн төсвийн тусгай шаардлагад нийцсэн байдал, дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлээр тавигдсан зорилт, арга хэмжээг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн байдал.

12.3.10.олон нийтийн хэлэлцүүлгийн үр дүнг тусгасан талаарх мэдээлэл.

/Энэ заалтыг 2024 оны 05 дугаар сарын 16-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

12.4.Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төсөл боловсруулахад ашиглах макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт, төлөв байдлын таамаглалыг боловсруулахад хэрэглэсэн аргачлал, тооцооны үндэслэл зэргийг тодорхой гаргаж, энэ хуульд заасан холбогдох төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлнэ.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

13 дугаар зүйл.Төсвийн тусгай шаардлагын хэрэгжилтэд хяналт тавих

Хэвлэх

13.1.Төсвийн тусгай шаардлагын хэрэгжилтэд хяналт тавихтай холбогдсон харилцааг Төрийн аудитын тухай хуульд заасны дагуу зохицуулна.

14 дүгээр зүйл.Төсвийн тусгай шаардлагын хэрэгжилтийг тайлагнах

Хэвлэх

14.1.Засгийн газар төсвийн тусгай шаардлагыг хэрхэн хангасан тухай дүгнэлт, тайланг бэлтгэн төсвийн гүйцэтгэлийн тайланд тусгаж, Улсын Их Хуралд тайлагнана.

14.2.Энэ хуулийн 14.1-д заасан төсвийн гүйцэтгэлийн тайланд төрийн аудитын төв байгууллага аудит хийхдээ төсвийн тусгай шаардлагыг хэрхэн хэрэгжүүлсэн байдалд дүгнэлт гаргана.

15 дугаар зүйл.Төсвийн төсөлд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахад үнэлгээ хийлгэж, дүгнэлт гаргуулах

Хэвлэх

15.1.Улсын Их Хурал нь дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл болон жилийн төсөвт, эсхүл Засгийн газраас Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн эдгээр баримт бичгийн төсөлд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, шинэ хөтөлбөр нэмж тусгах тохиолдолд уг асуудал нь макро эдийн засгийн төлөв байдалд болон төсвийн тусгай шаардлагыг баримтлахад хэрхэн нөлөөлөх талаар Засгийн газраар үнэлгээ хийлгэж, дүгнэлт гаргуулж болно.

ТАВДУГААР БҮЛЭГ

ТӨСВИЙН ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ

16 дугаар зүйл.Төсвийн тогтворжуулалтын сан

Хэвлэх

16.1.Төсвийн удирдлагын зарчим, төсвийн тусгай шаардлагад нийцсэн нэгдсэн төсвийн дунд, урт хугацааны тогтвортой байдлыг хангах зорилготой Төсвийн тогтворжуулалтын сантай байна.

16.2.Төсвийн тогтворжуулалтын санг дараахь эх үүсвэрээс бүрдүүлнэ:

16.2.1.татвар ногдуулж, төлүүлэхэд ашиглагдсан гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн үнэ тухайн жилийн төсөвт тооцсон тэнцвэржүүлсэн үнээс өндөр байсны улмаас нэмэгдэж орсон төсвийн орлого;
16.2.1.а.нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл ашигтай үед 50 хувиар тооцсон орлого;
16.2.1.б.нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл алдагдалтай үед 100 хувиар тооцсон орлого.

/Энэ заалтыг 2024 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16.2.2.төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн ашиг;

16.2.3.Засгийн газрын нөөц сангийн тухайн төсвийн жилийн зарцуулагдаагүй үлдэгдэл;

/Энэ заалтад 2024 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

16.2.4.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн санхүүгийн үйл ажиллагааны цэвэр орлого;

16.2.5.Монгол Улсын Их Хурлаас төсвийн тогтворжуулалтын санд хуваарилахаар тогтоосон бусад орлого.

16.3.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгөөс доор дурдсан санхүүжилт хийх зориулалтаар улсын төсөвт шилжүүлж болно:

16.3.1.урьдчилан тооцох боломжгүй нөхцөл байдлын улмаас төсвийн орлого буурч төсвийн алдагдал баталсан хэмжээнээс дотоодын нийт бүтээгдэхүүний дөрвөн хувиар нэмж буурсан тохиолдолд үнэ болон биет хэмжээ төлөвлөснөөс буурсан гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн Төсвийн тогтворжуулалтын санд өмнө хуримтлагдсан хөрөнгөөс зөвхөн тэнцвэржүүлсэн үнэ болон зах зээлийн үнийн зөрүүгээс үүссэн төсвийн орлогын тасалдлыг;

16.3.2.төсвийн гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн зах зээлийн үнэ төсөвт туссан тэнцвэржүүлсэн үнээс буурсан болон гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн экспортын биет хэмжээ төсөвт туссан биет хэмжээнээс 20 хувиар буурсан тохиолдолд уг үнэ болон биет хэмжээ төлөвлөснөөс буурсан гол нэр төрлийн эрдэс баялгийн Төсвийн тогтворжуулалтын санд өмнө хуримтлагдсан хөрөнгөөс зөвхөн тэнцвэржүүлсэн үнэ болон зах зээлийн үнийн зөрүүгээс үүссэн төсвийн орлогын тасалдлыг;

16.3.3.энэ хуулийн 9.1.3-т заасан нөхцөл үүссэн тохиолдолд гамшгийн аюулын хор уршиг, онцгой нөхцөлийн үр дагаврыг арилгахад төсвөөс нэмж шаардагдах санхүүжилтийн тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний нэг хувиас давсан хэсгийг бүхэлд нь, эсхүл хэсэгчлэн санхүүжүүлэх.

16.4.Төсвийн тогтворжуулалтын санд төвлөрүүлэх эх үүсвэр, зарцуулалтын хэмжээг тооцох аргачлал болон уг санд эх үүсвэр төвлөрүүлэх, түүнээс зарцуулалт хийх журмыг санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.

16.5.Энэ хуулийн 16.3.1, 16.3.2-т заасан зөрүүг нөхөн зарцуулалт хийх шийдвэрийг Засгийн газар гарган хэрэгжүүлж, төсвийн гүйцэтгэлд тусгана.

16.6.Энэ хуулийн 16.3.3-т заасан зориулалтаар зарцуулалт хийх шийдвэрийг Засгийн газрын саналыг үндэслэн Улсын Их Хурал гаргаж, энэ хуулийн 9.1.3-т зааснаар тухайн жилийн төсвийн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд тусган батална.

16.7.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгө энэ хуулийн 16.3.1-д заасан төсвийн алдагдлыг бүрэн санхүүжүүлэхэд хүрэлцэхгүй тохиолдолд уг алдагдлыг санхүүжүүлэх зориулалтаар Засгийн газар Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 6.1.4-т заасан хязгаарт багтаан зээл авч болно.

/Энэ зүйлийг 2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹ дүгээр зүйл.Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл

/Энэ зүйлийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

Хэвлэх

16¹.1.Улсын Их Хурлаас Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн тогтвортой байдлыг хангуулах үүрэг бүхий хараат бус, бие даасан, байнгын ажиллагаатай Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл /цаашид “Зөвлөл” гэх/-ийг байгуулна.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.2.Зөвлөл үйл ажиллагаандаа бие даасан, ил тод байх, бусдын нөлөөнд үл автах, төсвийн тогтвортой байдлыг хангах, нийтийн ашиг сонирхлыг хамгаалах, хамтын удирдлагын зарчмаар асуудлыг чөлөөтэй хэлэлцэж, олонхын саналаар шийдвэрлэх зарчмыг удирдлага болгоно.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.3.Зөвлөл нь орон тооны долоон гишүүнээс бүрдэх бөгөөд Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо нэр дэвшигчийг нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар хүн тус бүрээр шалгаруулж, Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд заасан журмын дагуу нэр дэвшигчийн сонсголыг зохион байгуулна.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

/Энэ заалтыг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.4.Улсын Их Хурал Зөвлөлийн гишүүнийг энэ хуульд заасан журмын дагуу 4 жилийн хугацаатай томилж, чөлөөлнө.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16^1.5.Төсвийн тогтвортой байдлыг хангахад Зөвлөл дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.1.дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төсөл боловсруулахад баримтлах макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт, төлөв байдлын таамаглал боловсруулах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.2.Монгол Улсын дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төсөл, Монгол Улсын тухайн жилийн төсвийн төсөл, төсвийн тодотголын төсөл, улсын хөгжлийн жилийн төлөвлөгөөний төсөл нь Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн 22.1-д заасан шаардлагыг хангасан эсэх талаар дүгнэлт гаргах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.3.Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэл, Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан, улсын хөгжлийн жилийн төлөвлөгөөний гүйцэтгэлийн тайланд дүгнэлт гаргах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.4.Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооноос өгсөн чиглэлийн дагуу төсөвтэй холбоотой хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох, хөгжлийн бодлогын баримт бичгийн төслийн улсын төсөвт нөлөөлөл, ачаалал үзүүлэх эсэх талаар шинжилгээ хийх, дүгнэлт, зөвлөмж гаргаж танилцуулах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.5.энэ хуульд заасан бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай мэдээлэл, судалгааг Засгийн газар, Монголбанк, Үндэсний статистикийн хороо, Санхүүгийн зохицуулах хороо, Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөл, эдийн засаг, хөгжлийн болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, холбогдох бусад төрийн байгууллага, эрдэм шинжилгээ, судалгааны байгууллагаас гаргуулан авах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.5.6.Монгол Улсын дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төсөл, Монгол Улсын тухайн жилийн төсвийн төсөл, төсвийн тодотголын төслийг олон нийтээр хэлэлцүүлэхэд оролцож, санал өгөх.

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.6.Засгийн газар дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төслийг энэ хуулийн 16^1.5.1-д заасан макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт, төлөв байдлын таамаглалд үндэслэн боловсруулаагүй бол түүний үндэслэл, шалтгааныг үзүүлэлт тус бүрээр бодлогын өөрчлөлтөөр тодорхойлж тайлбарлан, уг тайлбарыг дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдлийн төслийн хамт өргөн мэдүүлнэ.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.7.Зөвлөл төсвийн дунд хугацааны таамаглал, төсвийн тогтвортой байдлын болон эрсдэлийн тайлан, бодлогын нөлөөллийн шинжилгээ хийж хуралдаанаараа хэлэлцэн, Улсын Их Хуралд танилцуулж, нийтэд мэдээлэх ба хагас жил тутам олон нийтийн хэлэлцүүлэг зохион байгуулна.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.8.Зөвлөл шаардлагатай тохиолдолд холбогдох төр, хувийн хэвшил, эрдэм шинжилгээ, судалгааны байгууллага, их, дээд сургууль, мэргэжлийн холбоо, төрийн бус байгууллага, судлаачаар судалгаа, шинжилгээний ажил хийлгэж болно.

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.Зөвлөлийн гишүүн нь дараах шаардлагыг хангана:

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.1.эдийн засаг, санхүүгийн чиглэлээр магистр болон түүнээс дээш боловсролын зэрэгтэй байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.2.сүүлийн зургаан жилийн хугацаанд улс төрийн намын гишүүнчлэлгүй, улс төрийн үйл ажиллагаа явуулаагүй байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.3.зээл, батлан даалт, баталгааны гэрээгээр хугацаа хэтэрсэн өргүй байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.4.ёс зүй болон нэр хүнд нь Зөвлөлийн үйл ажиллагаанд сөргөөр нөлөөлөхгүй байх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.9.5.эдийн засаг, санхүүгийн чиглэлээр эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил хийж, олон улсад нэр хүнд бүхий эрдэм, шинжилгээ судалгааны сэтгүүлд нийтлүүлсэн байх, эсхүл эдийн засаг, төсөв, мөнгөний бодлого, санхүү, татварын чиглэлээр мэргэжлээрээ 10-аас доошгүй жил ажилласан туршлагатай байх.

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.Зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшигчийг сонгон шалгаруулахад дараах журмыг баримтална:

/Энэ хэсгийг 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.1.Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо сонгон шалгаруулалт болохоос 30-аас доошгүй хоногийн өмнө Зөвлөлийн гишүүний сонгон шалгаруулалтын зарыг олон нийтийн хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан нийтэд мэдээлэх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.2.энэ хуулийн 16¹.9-д заасан шаардлагыг хангасан иргэн энэ хуулийн 161.10.1-д заасны дагуу сонгон шалгаруулалтын зарыг олон нийтэд мэдээлснээс хойш 30 хоногийн дотор нэр дэвших хүсэлтээ Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороонд ирүүлэх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.3.Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооноос байгуулсан ажлын хэсэг нэр дэвшигч хүсэлтээ ирүүлснээс хойш 15 хоногийн дотор сонгон шалгаруулалтыг зохион байгуулах;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.4.энэ хуулийн 16¹.10.3-т заасан ажлын хэсэг сонгон шалгаруулалтын үр дүнд хамгийн өндөр үнэлгээ авсан иргэнийг Зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшүүлж, томилох саналаа Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлэх;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.10.5.Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо нь Монгол Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын тухай хуулийн 30 дугаар зүйл, Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 130-132 дугаар зүйлд заасны дагуу нэр дэвшигчийн сонсголыг зохион байгуулах.

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

16¹.11.Зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшигчийг сонгон шалгаруулахтай холбогдсон журмыг энэ хуульд нийцүүлэн Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хороо баталж, Улсын Их Хурлын цахим хуудаст байршуулна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.12.Зөвлөлийн гишүүд даргаа олонхын саналаар 2 жилийн хугацаагаар сонгож, чөлөөлнө. Зөвлөлийн даргыг нэг удаа улируулан сонгож болно.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.Зөвлөлийн гишүүнийг дараах тохиолдолд хугацаанаас нь өмнө Улсын Их Хурал чөлөөлнө:

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.1.өөр ажил, албан тушаалд томилогдсон буюу сонгогдсон;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.2.өөрийн хүсэлтээр чөлөөлөгдөх хүсэлт гаргасан;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.3.хуульд өөрөөр заагаагүй бол төрийн алба хаах насны дээд хязгаарт хүрсэн;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.4.гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь шүүхийн хүчин төгөлдөр шийтгэх тогтоолоор батлагдсан;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.5.Зөвлөлийн гишүүн хуульд заасан чиг үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.6.бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх явцад олж мэдсэн төрийн болон албаны нууц, байгууллагын нууц, хүний хувийн мэдээлэлд хамаарах мэдээллийг задруулах, хувьдаа ашигласан;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.7.энэ хуулийн 161.9.3, 161.9.4, 161.25-д заасан шаардлагыг зөрчсөн;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.8.эрх зүйн чадамжгүй болох нь эрх бүхий байгууллагаас тогтоогдсон;

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.13.9.хуульд заасан бусад үндэслэл.

/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.14.Зөвлөлийн гишүүний хөдөлмөрийн харилцаатай холбогдсон энэ хуулиар зохицуулаагүй бусад асуудлыг Төрийн албаны тухай хууль, Хөдөлмөрийн тухай хууль болон холбогдох бусад хуулиар зохицуулна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16^1.15.Зөвлөлийн гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа хуулиар тогтоосон хугацаанаас өмнө дуусгавар болсон бол энэ хуульд заасан журмын дагуу өөр хүнийг нэр дэвшүүлж, саналаа Улсын Их Хуралд оруулна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.16.Энэ хуулийн 16¹.15-д заасны дагуу томилогдсон гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа өмнөх гишүүний бүрэн эрхийн хугацааны үлдсэн хугацаатай адил байна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.17.Зөвлөл энэ хуулийн 16¹.5-д заасан бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхэд мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх, мэдээлэл, нэгдсэн зохион байгуулалтаар хангах үүрэг бүхий ажлын албатай байж болох бөгөөд ажлын алба нь Улсын Их Хурлын Тамгын газрын бүтцэд хамаарна. Ажлын албаны бүтэц, орон тоог Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга батална.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.18.Зөвлөлд төсөвтэй холбоотой судалгаа, шинжилгээ хийхэд дэмжлэг үзүүлэх, туслах чиг үүрэг бүхий долоон орон тоотой төсвийн судалгааны нэгжийг Зөвлөлийн харьяанд ажиллуулна. Судалгааны нэгжийн албан тушаалтныг Зөвлөлийн саналыг харгалзан Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга томилж, чөлөөлнө.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.19.Зөвлөлийн үйл ажиллагааны зардлыг Зөвлөлийн саналыг үндэслэн Улсын Их Хурлын төсөвт тусгана.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.20.Зөвлөлийн шийдвэр нь дүгнэлт, зөвлөмж, тайлан хэлбэртэй байна.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.21.Зөвлөлийн дүрмийг Улсын Их Хурал батална.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.22.Зөвлөл үйл ажиллагаагаа жил бүр Улсын Их Хурлын чуулганд тайлагнана.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.23.Зөвлөлийн дарга, гишүүний албан тушаалын зэрэг зиндаа, цалингийн итгэлцүүрийг Улсын Их Хурал тогтооно.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.24.Зөвлөлийн гишүүнийг энэ хуулийн 16¹.13-т зааснаас бусад тохиолдолд үүрэгт ажлаас нь чөлөөлөхийг хориглоно.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

16¹.25.Зөвлөлийн дарга, гишүүн нь шууд болон шууд бус хэлбэрээр зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх, хуульд өөрөөр заагаагүй бол өөр ажил, албан тушаал хавсран эрхлэхийг хориглоно.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./

ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ

САНХҮҮГИЙН ХУРИМТЛАЛЫН УДИРДЛАГА

17 дугаар зүйл.Санхүүгийн хуримтлал, түүний хөрөнгө оруулалт

Хэвлэх

17.1.Энэ хуулийн 16.1-д заасан Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгийн удирдлагыг санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хэрэгжүүлэх ба шаардлагатай гэж үзвэл гэрээний үндсэн дээр Ирээдүйн өв сангийн тухай хуулиар байгуулагдсан корпорациар удирдуулж болно.

17.2.Энэ хуулийн 17.1-д заасан гэрээнд Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгийн удирдлагыг хэрэгжүүлэх удирдамж, нөхцөл, түүнтэй холбогдох зардал зэрэг асуудлыг тусгана.

17.3.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгө удирдлагын бодлого, түүнийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа дараахь шаардлагыг хангасан байна:

17.3.1.энэ хуулийн 17.4-т зааснаас бусад тохиолдолд зээл авахгүй байх;

17.3.2.зөвхөн олон улсын санхүүгийн зах зээлд гаргасан, гадаад улсын нутаг дэвсгэрт арилжаалагдаж байгаа, Монгол Улсад бүртгэлтэй, эсхүл Монгол Улсын хуулийн этгээдтэй нэгдэл бүхий компанийн нэгдлийн оролцогчоос бусад этгээдийн гаргасан санхүүгийн хэрэгсэлд байршуулах;

17.3.3.зээлжих зэрэглэл тогтоодог нэр хүнд бүхий олон улсын байгууллагаас тогтоосон зээлжих зэрэглэлийн үнэлгээгээр "А" болон түүнээс доош үнэлгээтэй санхүүгийн хэрэгсэлд хөрөнгө оруулахгүй байх;

17.3.4.санхүүгийн хөрөнгө оруулалт хөрвөх чадвартай байх;

17.3.5.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгийг барьцаалах, зээл олгох, зээлийн баталгаа, батлан даалт гаргах болон бусад хэлбэрээр Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгөөр бусдын үүргийн гүйцэтгэлийг хангах гэрээ хэлцэл байгуулахгүй байх;

17.3.6.санхүүгийн хөшүүрэг оролцсон гэрээ, хэлцэл хийхгүй байх;

17.3.7.санхүүгийн үүсмэл хэрэгслийг зөвхөн хөрөнгө оруулалтын эрсдэлийг хаах, бууруулах зорилгоор ашиглах.

17.4.Хөрөнгө оруулах шийдвэрийг гаргах үед зээл авах нөхцөл, шаардлага үүсээгүй, зөвхөн Сангаас хөрөнгө оруулахаар гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлж, тухайн хэрэгсэлд хөрөнгө оруулах төлбөр тооцоог гүйцэтгэхэд дутагдаж байгаа богино хугацааны эх үүсвэрийн дутагдлыг бүрдүүлэх зорилгоор зээл авч болно.

17.5.Энэ хуулийн 17.4-т зааснаар зээл авахад дараахь нөхцөлийг нэгэн зэрэг хангасан байна:

17.5.1.зээлийн хугацаа долоо хоног хүртэл байх;

17.5.2.зээлийн хэмжээ нь сангийн мөнгөн хөрөнгө, зээл төлөгдөх хугацааны дотор орохоор хүлээгдэж байгаа хөрөнгө оруулалтын мөнгөн орлогоор баталгаажсан, түүнээс хэтрээгүй байх;

17.5.3.сангийн зээлийн үлдэгдэл Сангийн хөрөнгийн зах зээлийн үнэлгээний 5 хувиас хэтрэхгүй байх.

17.6.Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн хөрөнгө оруулалтын бодлого болон хөрөнгийн удирдлагатай холбогдох журам, заавар, аргачлалыг энэ хуульд нийцүүлэн санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.

/Энэ зүйлийг 2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

ДОЛДУГААР БҮЛЭГ

БУСАД

18 дугаар зүйл.Хариуцлага хүлээлгэх үндэслэл

Хэвлэх

18.1.Энэ хуулийн 7 дугаар зүйлийг зөрчсөн байгууллага, албан тушаалтанд хуульд заасны дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ.

18.2.Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, тухайн жилийн нэгдсэн төсвийн төсөл нь төсвийн тусгай шаардлагыг хангаагүй тохиолдолд төсвийн төслийг буцаана.

18.3.Нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэл нь төсвийн тусгай шаардлагыг энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд зааснаас бусад шалтгаанаар хангаагүй нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Дөчин гуравдугаар зүйлийн 4-т заасны дагуу Засгийн газрыг огцруулах тухай санал гаргах үндэслэл болно.

/Энэ хэсгийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

18.4.Улсын Их Хурал дунд хугацааны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, жилийн төсөв батлах, тэдгээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулахдаа төсвийн тусгай шаардлагыг хангаагүй нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Гучин гуравдугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1-д заасны дагуу хориг тавих бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх үндэслэл болно.

19 дүгээр зүйл.Хуулийг дагаж мөрдөх журам

Хэвлэх

19.1.Энэ хуулийн 6.1.2-т заасан төсвийн тусгай шаардлагыг 2024 оны төсвийн жилээс, энэ хуулийн 6.1.3-т заасан төсвийн тусгай шаардлагыг 2017 оны төсвийн жилээс эхлэн тус тус дагаж мөрдөнө.

/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэлтэст 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэсгийг 2015 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хууль, 2016 оны 9 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар тус тус өөрчлөн найруулсан ба 2017 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

19.2.Энэ хуулийн 6.1.4-т заасан тусгай шаардлагыг 2024 оны төсвийн жилээс эхлэн дагаж мөрдөнө.

/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэсэгт 2015 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан ба 2016 оны 9 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/

19.3.Энэ хуулийн 6.1.4-т заасан төсвийн тусгай шаардлагыг үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх зорилгоор өнөөгийн үнэ цэнээр илэрхийлсэн Засгийн өрийн үлдэгдлийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь хэмжээг 2015 оны төсвийн жилд 58.3 хувиас, 2016 оны төсвийн жилд 88 хувиас, 2017 оны төсвийн жилд 85 хувиас, 2018 оны төсвийн жилд 80 хувиас, 2019 оны төсвийн жилд 75 хувиас, 2020 оны төсвийн жилд 70 хувиас, 2021 болон 2022 оны төсвийн жилд 70 хувиас, 2023 оны төсвийн жилд 65 хувиас тус тус хэтрүүлэхгүй байна.

/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэлтэст 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэсгийг 2015 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хууль, 2016 оны 9 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан ба 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

19.4.Энэ хуулийн 19.3-т заасны дагуу өнөөгийн цэвэр үнэ цэнээр илэрхийлсэн улсын нийт өрийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь хэмжээний 40 хувиас давсан хэсэгт Засгийн газар зөвхөн энэ хуулийн 17.1-д заасан санхүүгийн хуримтлал бий болгох хүртэлх хугацаанд энэ хуулийн 17.4.1, 17.4.2-т заасан хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын зориулалтаар төрийн өмчит хөгжлийн банкинд зээлийн баталгаа гаргана.

/Энэ хэсгийг 2015 оны 2 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/

~~19.5.Энэ хуулийн 16.2-т заасан нөхцөлийг 2020 оны төсвийн жилээс өмнө хангана.~~

/Энэ хэсэгт 2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан ба 2016 оны 2 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуулиар оруулсан өөрчлөлтийг 2017 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/

/Энэ хэсгийг 2016 оны 09 дүгээр сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан ба 2017 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/

19.6.Энэ хуулийн 6.1.2-т заасан нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн алдагдлын тухайн жилийн оны үнээр тооцсон дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь хэмжээг 2015 онд 5 хувиас, 2016 онд 18.5 хувиас хэтрүүлэхгүй байлгана.

/Энэ хэсгийг 2015 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмсэн ба 2016 оны 9 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан, 2017 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

19.7.Улсын Их Хурлын нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн гуравны хоёроос доошгүй хувийн саналаар энэ хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж болно.

/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/

/Энэ хэсгийг 2015 оны 4 дүгээр сарын 9-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/

19.8.Энэ хуулийн 19.6-д заасны дагуу нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн алдагдлыг тооцоход энэ хуулийн 6.2-т заасан салбарын хуулийн этгээдэд Засгийн газрын гадаад зээллэгийн эх үүсвэрийг дамжуулан зээлдүүлэх замаар хэрэгжүүлэх төсөл, арга хэмжээний санхүүжилтийг оруулж тооцохгүй.

/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./

/Энэ хэсгийг 2015 оны 5 дугаар сарын 21-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/

19.9.Энэ хуульд заасан нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцлийн алдагдлын тухайн жилийн оны үнээр тооцсон дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь хэмжээг 2017 онд 10.4 хувиас, 2018 онд 9.5 хувиас, 2019 онд 6.9 хувиас, 2020 онд 12.5 хувиас, 2021 онд 8.8 хувиас, 2022 онд 5.1 хувиас, 2023 онд 3.6 хувиас, 2024 онд 2.8 хувиас тус тус хэтрүүлэхгүй, 2025 оны төсвийн жилээс эхлэн нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл нь тухайн төсвийн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хоёр хувиас илүүгүй алдагдалтай, эсхүл ашигтай байна.

/Энэ хэсгийг 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./

/Энэ хэсэгт 2024 оны 08 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./

/Энэ хэсгийг 2017 оны 4 дүгээр сарын 14-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Д.ДЭМБЭРЭЛ

Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.

(2022.11.30-ны өдрийн орчуулгын хяналт) Unofficial translation

LAW OF MONGOLIA

June 24, 2010 Ulaanbaatar city

ON FISCAL STABILITY

CHAPTER ONE

GENERAL PROVISIONS

Article 1.Purpose of the law

1.1.The purpose of this Law is to regulate the relations that may arise out of or in connection with establishing fiscal management principles and special fiscal requirements for the purpose of ensuring fiscal stability, determining rights, duties and responsibilities of state bodies regarding implementation and monitoring of these principles and requirements, and creating renewable wealth, making investments that support economic development and generating financial savings with mineral revenues.

Article 2.Legislation on fiscal stability

2.1.The legislation on the fiscal stability shall consist of the Constitution of Mongolia, Law on Debt management, this Law and any other legislative acts adopted in conformity thereof.

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

Article 3.Scope of the application of the Law

3.1.This Law shall apply to activities related to determination and reflection of a state consolidated budget balance target in the Government Action Program, formulation, submission and approval of a draft of the Medium-Term Fiscal Framework Statement and the annual consolidated budget as well as any amendments and alterations to the Medium-Term Fiscal Framework Statement and the annual consolidated budget, approval and monitoring of the execution of the consolidated budget and implementing financial savings management.

Article 4.Definition of terms of the Law

4.1.The following terms used in this Law shall have a following meaning:

4.1.1."Special fiscal requirements" shall mean prudential level, ratios and limitations determined by this Law which shall be followed in formulation of short, medium and long-term fiscal policies and medium-term fiscal framework statement and ensuring fiscal stability of the consolidated budget;

4.1.2."Major mineral" shall mean a certain type of mineral that generates a revenue equal to and greater than three (3) percent of the consolidated budget revenue of a particular fiscal year;

4.1.3."Structural revenue of a major mineral" shall mean a sum of the revenue to be transferred to the State budget based on the price level determined in accordance with Article 11.1.3 of this Law, from a certain type of a mineral that generates a revenue equal to or greater than three (3) percent of the consolidated budget revenue of a particular fiscal year;

4.1.4."Consolidated budget base revenue" shall mean revenue sources other than structural revenue of major minerals;

4.1.5."Consolidated budget structural revenue" shall mean deducted amount of the budget revenue accumulated in the Future Heritage Fund in the particular fiscal year from the sum of structural revenue of major minerals and consolidated budget base revenue;

/This sub-paragraph was modified by the law as of February 18, 2015 and it was amended by the law as of February 5, 2016/

4.1.6."Structural balance of consolidated budget" shall mean difference between the consolidated budget structural revenue and total expenditures of consolidated budget';

4.1.7."Non-mineral gross domestic product" shall mean a gross domestic product of all sectors excluding mining sector;

4.1.8."Government debt" shall mean:

4.1.8.a/payment obligations of Mongolian government, aimags and capital city to others created by debt instrument;

4.1.8.b/amount of Government debt guarantee issued in accordance with the law and contract;

/This sub-paragraph was modified by the law as of February 18, 2015/

4.1.9."medium-term" shall mean a period of three fiscal years that include the next year and the two subsequent consecutive years;

4.1.10."Medium-Term Fiscal Framework Statement" shall mean a fiscal policy document based on an update of macroeconomic outlook and expected actual of the budget execution of the particular fiscal year and macroeconomic and fiscal projections for the medium term;

4.1.11."consolidated budget" shall mean a term as defined in Article 21.1 of the Law on Budget.

/This sub-paragraph was amended by the law as of December 23, 2011/

CHAPTER TWO

FISCAL MANAGEMENT PRINCIPLES AND SPECIAL FISCAL REQUIREMENTS

Article 5.Fiscal management principles

5.1.The following principles shall be followed in the implementation of fiscal management:

5.1.1.short- and medium-term fiscal policies and strategic objectives long-term trend projections, their contents and implementation shall be transparent;

5.1.2.fiscal policy and strategic objectives shall be aimed at creation of macro-economic and tax stability, and restrain inflation;

5.1.3.fiscal policy shall be defined by the Medium-Term Fiscal Framework Statement which is approved in compliance with the special fiscal requirements and based on this policy any level budget entities shall prepare their draft budgets within indicators of the Medium-Term Fiscal Framework Statement, which meets the special fiscal requirements, and within its budget expenditure ceilings;

5.1.4.to ensure independence and accuracy of the budget estimation by using commonly used international methodologies and information sources when formulating a fiscal policy;

5.1.5.to ensure equitable and balanced distribution of national wealth to the population, social groups, and present and future generations;

5.1.6.to ensure budget distribution, allocation and usage to be economically efficient and socially meaningful.

Article 6.Special fiscal requirements

6.1.The following special fiscal requirements shall be followed in the budget at the same time:

6.1.1.consolidated budget revenues shall be estimated by structural procedure;

6 1.2.structural balance of consolidated budget shall have deficit with amount of not more than two percent of the GDP of the particular fiscal year or be in surplus;

6.1.3.total consolidated budget expenditure growth rate of the particular year shall not be more than greatest of the non-mineral GDP growth rate of the particular year and the average of non-mineral GDP growth rate for 12 consecutive years preceding the particular year.

6.1.4.the balance expressed in the current value of Government debt shall not exceed 60 percent of GDP calculated in the annual price of the particular year.

/This sub-paragraph was modified by the laws as of February 18, 2015 and as of September 9, 2016 respectively/

6.2.The Government debt limit stipulated in Article in 6.1.4 of this Law shall be intended for the purpose of investing capital contributed by the government to a legal entity in the energy, railway, and mining sectors, and it does not apply to the Government loan obtained under a contract with the condition of repayment from the profits of the legal entity, or the government guarantee issued under this contract.

/This paragraph was added by the law as of February 18, 2015, and it was amended by the law as of May 21, 2015/

6.3.The Government debt limit specified in Article 6.1.4 of this Law shall not include the debt guarantee balance fully secured or pledged by the internal securities of the Government.

/This paragraph was added by the law as of February 18, 2015/

Article 7.Implementation of special fiscal requirements

7.1.The special fiscal requirements shall be followed in the following activities:

7.1.1.determination and reflection of budget balance target in the Government Action Program;

7.1.2.preparation and approval of the Medium-Term Fiscal Framework Statement;

7.1.3.preparation, reporting and approval of the consolidated budget execution.

7.2. Budget balance target stated in Article 7.1.1 of this Law shall be renewed once every four-year period.

7.3.Formulation and approval of draft budget, amendments and alterations made to the approved budget shall be consistent with the Medium-Term Fiscal Framework Statement.

7.4.Except as provided in this Law, it shall be prohibited to prepare and approve Medium-Term Fiscal Framework Statement without following the special fiscal requirements, and to prepare and approve draft budgets without complying with Medium-Term Fiscal Framework Statement, and to amend and alter the approved budgets.

Article 8.Conditions of temporary suspension of special fiscal requirements

8.1.The special fiscal requirements may be suspended temporarily in the following conditions:

8.1.1.If the GDP growth of a particular year compared with the previous year equals to zero percent or is below this point with a negative rate; and

8.1.2.If the amount of additional funding to be financed from the budget required for eliminating consequences of damages caused by the catastrophic disaster and emergency situation is likely to h the level of five percent or above of the GDP of the particular year.

8.2.The special requirements set forth in Article 6.1.4 of the Law on Fiscal Stability may be suspended temporarily if, the final official exchange rate of the foreign currency announced by the Bank of Mongolia in relation to the national currency, which accounts for the majority of the Government's foreign debt portfolio, increases by 15 percent or more compared to the official exchange rate of the same period of the previous year in addition to the conditions stated in Article 8.1 of this Law.

/This paragraph was added by the law as of February 18, 2015/

CHAPTER THREE

POWERS OF STATE AUTHORITIES ON FISCAL STABILITY

Article 9.Powers of the State Great Khural

9.1.The State Great Khural shall exercise the following powers in order to ensure the fiscal stability:

9.1.1.to enact and legislate the Medium-Term Fiscal Framework Statement ensuring its compliance with structural budget revenue amount determined by considering the price of the major minerals estimated in accordance with Article 11.1.3 of this Law and the special fiscal requirements;

9.1.2.to enact the annual budget and make amendments and alterations to the annual budget ensuring their compliance with structural budget revenue amount determined by considering the price of the major minerals estimated in accordance with Article 11.1.3 of this Law and the Medium-Term Fiscal Framework Statement;

9.1.3.if it is considered that the conditions stipulated in Article 8 of this Law is reasonable, to approve a decision on temporary suspension of the special fiscal requirements, and measures to comply with special requirements, and if necessary, make amendments and alterations to the budget law of the particular year;

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

9.1.4.to discuss and approve the program stipulated in Article 10.1.6 of this law, and monitor its implementation.

Article 10.Powers of the Government (Cabinet)

10.1.The Government (Cabinet) shall exercise the following powers in order to ensure the fiscal stability:

10.1.1.to estimate a special fiscal requirement stipulated in Article 6.1.2 of this Law as a percentage of GDP annually and reflect it in the Government Action Program;

10.1.2.to prepare the Medium-Term Fiscal Framework Statement in compliance with special fiscal requirements and submit it to the State Great Khural;

10.1.3.prepare proposals on making amendments and alterations to the draft budget and the approved budget in compliance with the Medium-Term Fiscal Framework Statement;

10.1.4.when reporting the budget execution report to the State Great Khural, to submit it together with explanation on whether key indicators of the Medium Term Fiscal Framework Statement have been met;

10.1.5.if one of cases stipulated in Article 8 of this Law occurs, to submit to the State Great Khural the proposal on temporary suspension of the special fiscal requirements and measures to comply with special requirements, if deemed necessary, in connection with it, the draft law on amendments and alterations to the budget law of the particular year along with an introduction, estimations and justification;

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

10.1.6.within three months after the cessation of the circumstances stipulated in Article 8 of this Law, to prepare and submit to the State Great Khural a proposal on abolishing the decision on temporary suspension of the special fiscal requirements along with the relevant action program to be implemented;

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

10.1.7.to approve the procedure related to the implementation of the special fiscal requirements and disclose publicly;

10.1.8.to take measures to comply with the special fiscal requirements for a period of up to two years after the temporary suspension of the special debt requirements on the grounds specified in Article 8.2 of this Law.

/This paragraph was added by the law as of February 18, 2015/

Article 11.Powers of the state central administrative body in charge of finance and budget

11.1.The state central administrative body in charge of finance and budget shall exercise the following powers in order to ensure the fiscal stability:

11.1.1.to prepare the Medium-Term Fiscal Framework Statement in compliance with the special fiscal requirements and budget balance target presented in the Government Action Program, and submit it to the Government together with relevant estimations and analysis;

11.1.2.to follow the special fiscal requirements and the Medium Term Fiscal Framework Statement when drafting budget and proposal on making amendments and alterations to the approved budget;

11.1.3.to estimate the structural price of major minerals to be reflected in the Medium-Term Fiscal Framework Statement and annual budget draft based on the following methodology:

11.1.3.a. undertake respectively estimations of the structural price of major minerals to be followed in the budget draft of the subsequent year of the particular fiscal year and to be reflected in the second and third subsequent fiscal years' projections by averaging the average price of corresponding consecutive 20, 19, and 18 years preceding the particular fiscal year presented in the statistics of commodity prices issued by the International Monetary Fund, and average price projections of the particular fiscal year and three subsequent years announced first in March of the particular year by the Internationally reputable financial information institute that announces mineral price projections as identified by the Government;

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

11.11.3.b. in order to reflect the average price of the gold of the corresponding consecutive years preceding the particular fiscal year in the structural price estimation of major minerals as set forth in Article 11.1.3.a of this Law, make estimates using an average price presented in the statistics issued by the internationally reputable financial information institute as identified by the Government;

11.1.4.to make analysis on how the budget execution meets provisions of the Medium-Term Fiscal Framework Statement;

11.1.5.to develop an action program stipulated in Article 10.1.6 of this Law.

CHAPTER FOUR

IMPLEMENTATION OF SPECIAL FISCAL REQUIREMENTS IN THE MEDIUM-TERM FISCAL FRAMEWORK STATEMENT

Article 12.Medium-Term Fiscal Framework Statement

12.1.The Medium-Term Fiscal Framework Statement shall contain the following indicators:

12.1.1.real GDP growth rate;

12.1.2.growth rate of consumer price,

12.1.3.amount of structural revenue of consolidated budget;

12.1.4.maximum level of total expenditure of consolidated budget;

12.1.5.growth rate of total expenditure of consolidated budget;

12.1.6.structural balance of consolidated budget

12.1.7.amount of capital expenditure of consolidated budget;

12.1.8.total amount of the Government debt; and,

/This sub-paragraph was modified by the law as of February 18, 2015/

12.1.9.total amount of expenditure to be financed from the state budget in accordance with the Law on Social Welfare.

12.2.Indicators stated in Article 12.1.3-12.1.9 of this Law shall be estimated in an absolute

term and as a percentage of the GDP in compliance with the special fiscal requirements.

12.3.The Medium-Term Fiscal Framework Statement shall contain the following:

12.3.1.state of determination of fiscal policies and objectives in mid-term in compliance with the fiscal management principles set forth in Article 5 of this Law and the special fiscal requirements stipulated in Article 6 of this Law;

12.3.2.measures and actions to attain fiscal policy objectives set in the Government Action Program in compliance with the special fiscal requirements;

12.3.3.analysis of impact of the Government's fiscal policy on macroeconomic stability;

12.3.4.the main macroeconomic indicators including gross domestic product, the consumer price index, main indicators of the monetary policy, levels of employment and unemployment, the balance of payment and current account position of foreign trade for the consecutive years covering the two previous years actual, the current year's budgeting, next year and two subsequent consecutive years' projections;

12.3.5.justification on methodologies and assumptions used in estimation of macro-economic forecast and the Medium-Term Fiscal Framework Statement;

12.3.6.main fiscal indicators including consolidated budget balance estimated with structural budget revenue, public investment, and total budget revenues and expenditures, and comparison of their actual results to their plans;

12.3.7.contingent liability of the budget and its analysis;

12.3.8.main indicators of the consolidated budget including planned and actual result of structural budget revenue, total budget expenditure and its growth, budget investment, target and actual result of structural budget balance, total balance of the public debt, disbursement and issuance of bonds for the consecutive years covering the two previous years' actual, the current year's budgeting, next year and two subsequent consecutive years' projections;

12.3.9.compliance of budget planning with the special fiscal requirements and fulfillment of targets and actions put forth by the Medium-Term Fiscal Framework Statement.

Article 13.Monitoring on implementation of the special fiscal requirements

13.1.Relations related to monitoring the implementation of the special fiscal requirements shall be regulated according to the Law on State Audit.

Article 14.Reporting on implementation of the special fiscal requirements

14.1.The Government shall prepare and present the conclusion and report on how it met the special fiscal requirements in the budget execution report and report it to the State Great Khural.

14.2.When the state audit authority conducts an audit of the budget execution report stipulated in Article 14.1 of this Law, this authority shall make the opinion on how the special fiscal requirements were met in this report.

Article 15.Making assessment and drawing conclusions on amendments and alterations to be made to the budget draft

If the State Great Khural makes amendments and alterations to the Medium Term Fiscal Framework Statement, and annual budget or to the proposals of these documents submitted by the Government to the State Great Khural, and adds a new program, it may request the Government to make assessment and draw conclusion on how these amendments and alterations impact on macro-economic outlook and implementation of the special fiscal requirements

CHAPTER FIVE

ENSURING FISCAL STABILITY

Article 16.Fiscal Stability Fund

16.1.The Fiscal Stability Fund shall be established for the purpose of ensuring medium-and long-term fiscal stability, and shall adhere to the fiscal management principles and meet the special fiscal requirements

16.2.The Fiscal Stability Fund source shall be not less than 5 percent of the GDP

/This paragraph was annulled by the law as of April 14, 2017/

16.3.The relations in connection with generating source, disbursement, monitoring and reporting of the execution of the Fiscal Stability Fund shall be governed by the Law on Government Special Funds.

Article 16.Fiscal Stability Fund

16.1.The Fiscal Stability Fund shall be established with the purpose of ensuring medium-and long-term fiscal stability of the consolidated budget that meets the fiscal management principles and the special fiscal requirements.

16.2.The Fiscal Stability Fund shall be accumulated from the following sources:

16.2.1.increased budget revenue due to the fact that the price of the major mineral used for taxation and payment was higher than the structural price estimated in the particular year's budget;

16.2.2.profit of the structural balance of budget;

16.2.3.the unspent balance of the Government reserve fund and Government contingency fund for the particular fiscal year;

16.2.4.net revenue from financial activities of the Fiscal Stability Fund;

16.2.5.other revenues determined by the State Great Khural of Mongolia to be allocated to the Fiscal Stability Fund.

16.3.Assets from the Fiscal Stability Fund may be transferred to the state budget for the following purposes of financing:

16.3.1.to finance only the budget revenue disruption caused by the difference between the structural price and market price from the assets previously accumulated in the Fiscal Stability Fund from the major minerals of which the price and physical volume have decreased than planned in the case of due to unforeseeable circumstances, the budget revenue decreased, and the budget deficit is reduced by 4 percent of GDP in addition;

16.3.2.to finance only the budget revenue disruption caused by the difference between the structural price and market price from the assets previously accumulated in the Fiscal Stability Fund from the major minerals of which the price and physical volume have decreased than planned in the case of the market price of the major mineral of the budget has decreased from the structural price reflected in the budget and the physical volume of export of the major mineral has decreased by 20 percent from the physical volume reflected in the budget;

16.3.3.in the event of the conditions specified in Article 9.1.3 of this Law, to finance fully or partially the additional funding required from the budget to eliminate the consequences of damages caused by the catastrophic disasters and emergency situations exceeding one percent of the particular year's GDP.

16.4.The methodology for calculation the amount of sources and expenditures to be collected in the Fiscal Stability Fund, as well as the procedure for collection sources and spending from the fund shall be approved by the member of the Cabinet in charge of finance and budget matters.

16.5.The Government shall make and implement the decision to compensate for the difference specified in Article 16.3.1 and 16.3.2 of this Law and reflect it in the budget execution.

16.6.The decision to make spending for the purpose specified in Article 16.3.3 of this Law shall be made by the State Great Khural based on proposal of the Government and shall be approved in accordance with Article 9.1.3 of this Law by reflecting in the amendment of the Budget Law of the particular year.

16.7.In the event that revenue of the Fiscal Stability Fund is not sufficient to fully finance the budget deficit specified in Article 16.3.1 of this Law, the Government may borrow within the limits specified in Article 6.1.4 of the Law on Fiscal Stability for the purpose of financing the deficit.

/This article was stipulated to be modified by the law as of February 5, 2016, and it was amended by the law as of February 5, 2016. The law dated as of February 5, 2016 was amended by the law as of April 14, 2017 and this article shall be enforced on January 1, 2024/

CHAPTER SIX

FINANCIAL SAVINGS MANAGEMENT

Article 17.Financial savings and its investment

17.1.An appropriate amount of investments to be made at the domestic or foreign markets from financial savings generated by the source of the Fiscal Stability Fund as set forth in Article 16.2 of this Law that exceed 10 percent of the GDP shall be determined every year by a joint decision of the President of the Mongol Bank and Cabinet Members in charge of economic development and finance and budget matters.

/This paragraph was amended by the law as of August 17, 2012/

17.2.The amount stipulated in Article 17.1 of this Law shall be determined in line with the objectives such as limiting inflation within one-digit number, preventing from volatility of tugrug's rate and not disrupting macro-economic and fiscal stability.

17.3.The Government shall purchase long term securities with the condition of redemption issued by the state-owned development bank in accordance with the legislation within the amount of investment to be made at the domestic market by financial savings as determined in Article 17.1 of this Law.

17.4.The state-owned development bank may finance by provision of medium- and long-term loans the following development investment projects and measures only with sources of financial savings mobilized through the state of securities stipulated in Article 17.3 of this Law:

17.4.1.establishment of railroad network, oil processing factories and energy power plants; and

17.4.2.production of export goods and provision of services that meet international and European Union's standards.

17.5. /This paragraph was annulled by the law as of February 10, 2011/

17.6.The State central administrative body in charge of finance and budget matters shall enter into the contract with the Bank of Mongolia to make financial investments in foreign markets determined in accordance with Article 17.1 of this Law.

17.7.It shall be prohibited to use the financial savings stipulated in Article 17.1 of this Law for the purpose other than those stated in Article 17.3 of this Law and make financial investment in the form other than those stated in Article 17.6 of this Law.

Article 17.Financial savings and its investment

17.1.The management of assets of the Fiscal Stability Fund as set forth in Article 16.1 of this Law shall be carried out by the state central administrative body in charge of finance and budget matters and, if deemed necessary, may be managed by a corporation established by the Law on Future Heritage Fund based on a contract.

17.2.The agreement specified in Article 17.1 of this Law shall include the guidelines, conditions and related cost for the management of the assets of the Fiscal Stability Fund.

17.3.The asset management policy of the Fiscal Stability Fund and its implementation activities shall meet the following requirements:

17.3.1.not to take loans except as specified in Article 17.4 of this Law;

17.3.2.to invest only in financial instruments issued in the international financial market, traded in foreign countries, by the person other than a legal entity registered in Mongolia, or a member of conglomerate of a company with same conglomerate with the legal entity of Mongolia;

17.3.3.not to invest financial instruments with rating of "A" or lower according to the credit rating established by a reputable international credit rating organization;

17.3.4.to have liquidity of financial investments;

17.3.5.not to pledge of the Fiscal Stability Fund, grant loan, provide loan warranty, guarantees and other forms of contracts securing the obligation performance to others with the assets of the Fiscal Stability Fund;

17.3.6.not to enter into agreements and transactions involving financial leverage;

17.3.7.to use financial derivatives only to prevent or reduce investment risk.

17.4.A loan may be taken for the purpose of funding the lack of short-term sources missing to perform settlement and payment to be invested in given instrument only when implementing the decisions issued by the Fund to invest and where there are no conditions or requirements for taking a loan at the time of making the decision to invest by the Fund.

17.5.In accordance with Article 17.4 of this Law, the following conditions shall be met simultaneously for obtaining a loan:

17.5.1.the loan period is up to week;

17.5.2.the amount of the loan shall be secured by monetary asset of the Fund and cash income of investment expected to come in during the loan repayment period, and shall not exceed it;

17.5.3.fund loan balance shall not exceed 5 percent of the market value of the fund assets.

17.6.The regulations, instructions and methodologies related to the investment policy and asset management of the Fiscal Stability Fund shall be approved by the member of the Cabinet in charge of finance and budget matters according to this Law.

/This Article was stipulated to be modified by the law as of February 5, 2016, and it was amended by the law as of February 5, 2016. The law dated as of February 5, 2016 was amended by the law as of April 14, 2017 and this Article shall be enforced on January 1, 2024/

CHAPTER SEVEN

MISCELLANEOUS

Article 18.Ground of imposing liabilities

18.1.An organization and an official who violated of Article 7 of this Law shall be subject to liability in accordance with the law.

18.2.If the Medium-Term Fiscal Framework Statement and consolidated budget draft of the particular year submitted by the Government does not meet the special fiscal requirements, the budget draft shall be returned

18.3.If consolidated budget execution does not meet the special fiscal requirements for reasons other than those stipulated in Article 8.1 of this Law, it shall serve as the ground for raising the issue of dismissal of the Government (Cabinet) as provided in paragraph 4 of Article Forty-three of the Constitution of Mongolia.

/This paragraph was amended by the law as of February 18, 2015/

18.4.Failure of the State Great Khural to meet the special fiscal requirements when approving process of the Medium-Term Fiscal Framework Statement and annual budget or making amendments and alterations to them, it shall be the ground for the President of Mongolia to exercise his veto power in accordance with sub-paragraph 1 of paragraph 1 of Article Thirty-three of the Constitution of Mongolia.

Article 19.Procedures for enforcing the law

19.1.The special fiscal requirements stipulated in Article 6.1.2 of this Law shall be followed from the fiscal year of 2025 and the special fiscal requirements stipulated in Article 6.1.3 of this Law shall be followed from the fiscal year of 2017.

/This paragraph was modified by the laws as of January 20, 2015, and as of September 9, 2016, and it was amended by the law as of April 14, 2017/

/This paragraph was amended by the law as of July 7, 2021/

19.2.The special fiscal requirements stipulated in Article 6.1.4 of this Law shall be followed starting from the fiscal year of 2024.

/This paragraph was amended by the law as of January 20, 2015, and it was modified by the law as of September 9, 2016/

/This paragraph was amended by the law as of July 7, 2021/

19.3.In order to meet the special fiscal requirement stipulated in Article 6.1.4 of this law stage by stage, the rate and percentage of the Government debt balance expressed in present value shall not exceed 58.3 percent of GDP in the fiscal year of 2015, 88 percent in the fiscal year of 2016, 85 percent in the fiscal year of 2017, 80 percent in the fiscal year of 2018, 75 percent in the fiscal year of 2019, 70 percent in the fiscal year of 2020, 70 percent in the fiscal year of 2021 and 2022, 65 percent in the fiscal year of 2023 and 60 percent starting from the fiscal year of 2024, respectively.

/This paragraph was modified by the laws as of January 20, 2015, and as of September 9, 2016, and it was amended by the law as of February 18, 2015/

/This paragraph was amended by the law as of July 7, 2021/

19.4.According to Article 19.3 of this Law, the Government shall issue a loan guarantee to the state owned development bank for the amount of the net present value of total public debt that exceeds 40 percent of the GDP for the purpose of development investments as set forth in Articles 17.4.1; 17.4.2 of this Law until the moment of generating financial savings as set forth in Article 17.1 of this Law.

/This paragraph was annulled by the law as of February 18, 2015/

19.5.The condition set forth in Article 16.2 of this Law shall be provided prior to the fiscal year of 2018.

/This paragraph was amended by the law as of February 05, 2016 and the amendments made by the law as of February 05, 2016 was considered to be annulled by the law as of April 14, 2017/

/This paragraph was modified by the law as of September 9, 2016 and it was considered to be annulled by the law as of April 14, 2017/

19.6.The rate and percentage of the structural balance of consolidated budget deficit stipulated in Article 6.1.2 of this Law in the GDP estimated at annual price of the particular year shall not be exceeded 5 percent in 2015 and 18.5 percent in 2016.

/This paragraph was amended by the law as of January 20, 2015/

/This paragraph was annulled by the law as of April 9, 2015/

/This paragraph was added by the law as of January 20, 2015 and the modified by the law as of September 9, 2016. This paragraph was amended by the law as of April 14, 2017/

19.8.When calculating the deficit of the structural balance of consolidated budget according to the Article 19.6 of this Law, the financing of the projects and measures to be implemented by lending the Government's external credit sources to legal entities of the sector specified in Article 6.2 of this Law shall not be included.

/This paragraph was added by the law as of May 21, 2015/

19.9.The rate and percentage of structural balance of consolidated budget deficit stipulated in Article 6.1.2 of this Law in the GDP calculated at the annual prices of the particular year shall be not exceeded by 10.4 percent in 2017, 9.5 percent in 2018, 6.9 percent in 2019,12.5 percent in 2020, 8.8 percent in 2021, 5.1 percent in 2022, 3.6 percent in 2023, and 2.8 percent in 2024 respectively. Starting from fiscal year of 2025, the structural balance of the consolidated budget shall have a deficit with amount of not more than two percent of the GDP of the particular fiscal year or be in surplus.

/This paragraph was added by the law as of April 14, 2017/

/This paragraph was modified by the law as of July 7, 2021/

THE CHAIRMAN OF STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA D.DEMBEREL

Шүүлтүүр

Сонсох:

Эрх зүйн актууд

Санал хүсэлт