- Нүүр
- Монгол Улсын хууль
- ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ДЭМЖИХ ТУХАЙ
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2019 оны 06 сарын 06 өдөр
Төрийн ордон,Улаанбаатар хот
ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ДЭМЖИХ ТУХАЙ
/Шинэчилсэн найруулга/
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилго, зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилго нь жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг төрөлжүүлэн хөгжүүлж, өрсөлдөх чадварыг сайжруулах, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, тэдгээрийн эдийн засагт эзлэх хувь оролцоог дээшлүүлэхэд чиглэнэ.
1.2.Энэ хуулийн зорилт нь жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээнд үзүүлэх төрийн дэмжлэгийн хамрах хүрээ, хэлбэр, удирдлага, зохицуулалтын эрх зүйн үндсийг тогтоохтой холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих хууль тогтоомж
2.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Yндсэн хууль, Иргэний хууль, Компанийн тухай хууль, Хоршооны тухай хууль, Нөхөрлөлийн тухай хууль, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хууль, Зээлийн батлан даалтын сангийн тухай хууль, энэ хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл.Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1.Энэ хууль Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт байнга байрлан үйл ажиллагаа эрхэлдэг улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн ашиг олох зорилго бүхий дотоодын жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхэлдэг аж ахуйн нэгжид үйлчилнэ.
3.2.Төрийн бус байгууллага, төрийн болон орон нутгийн өмчит, түүний оролцоотой компани, улсын төсөвт үйлдвэрийн газар, төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн тооцоотой газар, гадаад улсын хуулийн этгээд энэ хуулийн зохицуулалтад хамаарахгүй.
4 дүгээр зүйл.Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
4.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараах нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
4.1.1."жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч" гэж 200 хүртэл ажилтантай, жилийн 2.5 тэрбум төгрөг хүртэл борлуулалтын орлоготой, үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээний салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг аж ахуйн нэгжийг;
4.1.2."борлуулалтын орлого" гэж аж ахуйн нэгжийн санхүүгийн тайланд тодорхойлсон борлуулалтын орлогыг;
4.1.3."ажилтан" гэж Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 3.1.2-т заасныг;
4.1.4."кластер" гэж аж ахуйн нэгж нь үйлдвэрлэл, үйлчилгээний зорилго, төрөл, чиглэл, газарзүйн байршлын хувьд хорших, төрөлжих хэлбэрээр харилцан уялдаатай хамтран ажиллахыг.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭ ЭРХЛЭГЧ
5 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч
5.1.Дараах нөхцөлийг хангасан аж ахуйн нэгжийг жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид хамааруулна:
5.1.1."бичил үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч" гэж 10 хүртэл ажилтантай, үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээний салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг, жилийн 300.0 сая төгрөг хүртэл борлуулалтын орлоготой аж ахуйн нэгжийг;
5.1.2."жижиг үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч" гэж 10-50 хүртэл ажилтантай, үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээний салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг, жилийн 300.0 сая-1.0 тэрбум төгрөг хүртэл борлуулалтын орлоготой аж ахуйн нэгжийг;
5.1.3."дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч" гэж 50-200 хүртэл ажилтантай, үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээний салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг, жилийн 1.0--2.5 тэрбум төгрөг хүртэл борлуулалтын орлоготой аж ахуйн нэгжийг.
5.2.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн борлуулалтын орлогын хэмжээг тогтоохдоо түүнтэй харилцан хамааралтай этгээдийн борлуулалтын орлогын хэмжээг нэгтгэн тооцно.
5.3.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч нь энэ хуулийн 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3-т заасан ангиллын нөхцөлийг нэгэн зэрэг хангаагүй тохиолдолд ажилтны тоог голлох үзүүлэлт болгон зохих ангилалд хамааруулна.
5.4.Аж ахуйн нэгж нь хоёр ба түүнээс дээш чиглэлийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг бөгөөд тэдгээрийн аль нэг нь энэ хуулийн 7 дугаар зүйлд заасан үйл ажиллагаанд хамаарч байвал энэ хуульд заасан жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид хамаарахгүй.
5.5.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч нь компани, хоршоо, нөхөрлөлийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулна.
5.6.Энэ хуулийн 5.2-т заасан "Харилцан хамааралтай этгээд" гэдэгт Татварын ерөнхий хуулийн 27 дугаар зүйлд заасныг ойлгоно.
6 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг бүртгэх
6.1.Энэ хуульд заасан нөхцөлийг хангасан аж ахуйн нэгж жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчээр бүртгүүлэх хүсэлтээ жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага, эсхүл орон нутаг дахь тухайн асуудал хариуцсан эрх бүхий этгээдэд бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр гаргана.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
6.2.Энэ хуулийн 6.1-д заасан хүсэлтэд дараах баримт бичгийг хавсаргана:
6.2.1.улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар;
6.2.2.ажилтныг нийгмийн даатгалд хамруулсан тухай нийгмийн даатгалын байгууллагын тодорхойлолт;
6.2.3.эхлэлтийн баланс, эсхүл өмнөх жилийн санхүүгийн тайлан.
6.3.Хүсэлт гаргагч энэ хуулийн 5.1-д заасан нөхцөлийг хангасан гэж үзвэл хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш ажлын 5 өдрийн дотор түүнийг зохих ангиллын жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчээр бүртгэж, тодорхойлолт олгоно.
6.4.Хүсэлт гаргагч энэ хуулийн 5.1-д заасан нөхцөлийг хангаагүй, эсхүл баримт бичгийн бүрдэл дутуу байвал үндэслэл бүхий бүртгэхээс татгалзсан хариуг ажлын 5 өдрийн дотор бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр мэдэгдэнэ.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
6.5.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн бүртгэл, түүнд орсон нэмэлт, өөрчлөлтийн талаар жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага албан ёсны цахим хуудсаар дамжуулан тухай бүр нийтэд мэдээлнэ.
6.6.Жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага доор дурдсан үндэслэлээр жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг бүртгэлээс хасна:
6.6.1.ажилтны тоо, борлуулалтын орлогын хэмжээ нь энэ хуулийн 4.1.1-д заасан хязгаараас хэтэрсэн;
6.6.2.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч бүртгэлээс хасуулах хүсэлт гаргасан;
6.6.3.бүртгүүлэхдээ хуурамч баримт бичиг бүрдүүлсэн нь тогтоогдсон;
6.6.4.аж ахуйн нэгж татан буугдсан;
6.6.5.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд хортой технологи, материал хэрэглэсэн, экологийн хохирол учруулсан нь тогтоогдсон.
6.7.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг бүртгэхтэй холбогдуулан үйлчилгээний хөлс, хураамж авахыг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
7 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид хамаарахгүй этгээд
7.1.Дараах үйл ажиллагааг эрхэлдэг аж ахуйн нэгж энэ хуульд заасан жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид хамаарахгүй:
7.1.1.Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуулийн 15.2, 15.3, 15.4, 15.5, 15.6, 15.7, 15.8, 15.9, 15.10.4, 15.10.5, 15.10.6, 15.10.7, 15.10.8, 15.10.9, 15.10.10, 15.10.11, 15.10.12, 15.10.13, 15.10.14, 15.10.16, 15.10.17, 15.10.18, 15.10.19, 15.10.20, 15.10.21, 15.10.22, 15.11.1, 15.11.2, 15.11.6, 15.12.4, 15.12.5, 15.12.6, 15.12.7, 15.12.8, 15.12.9, 15.12.10, 15.12.11, 15.13.1, 15.14.3, 15.14.7, 15.15.1, 15.15.2, 15.15.3, 15.15.4, 15.15.5, 15.15.6, 15.15.7, 15.15.8, 15.15.9, 15.15.10, 15.15.11, 15.16, 15.18.1, 15.18.2, 15.18.3, 15.18.4, 15.18.5, 15.18.6, 15.18.7, 15.18.8, 15.19, 15.20-д заасан үйл ажиллагаа;
/Энэ заалтыг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
7.1.2.барьцаалан зээлдүүлэх үйлчилгээ;
7.1.3.зуучлалын үйлчилгээ;
7.1.4.хууль зүйн зөвлөх үйлчилгээ;
7.1.5.худалдаа, үйлчилгээний сүлжээ;
7.1.6.Хадгаламж, зээлийн хоршооны тухай хуулийн 13.4, 13.5-д заасан үйл ажиллагаа;
7.1.7.ашигт малтмал хайх, газрын гадаргуу, түүний хэвлий, хүдрийн овоолго, хаягдал, байгалийн уснаас ашигт малтмал ялган авах, олборлох, түүний ашигт агуулгыг нэмэгдүүлэх, баяжуулах, боловсруулах.
7.1.8.тамхи, согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл, импорт, экспорт;
/Энэ заалтыг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
7.1.9.төлбөрт таавар, бооцоот тоглоом, эд мөнгөний хонжворт сугалаа;
/Энэ заалтыг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
7.1.10.банк, банк бус санхүүгийн үйл ажиллагаа, даатгалын үйлчилгээ.
/Энэ заалтыг 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ДЭМЖИХ ТӨРИЙН БОДЛОГО
8 дугаар зүйл.Төрөөс жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих талаар баримтлах бодлогын чиглэл
8.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний цар хүрээ, хөгжлийн үе шат, бүс нутгийн хөгжилд үзүүлэх нөлөө, гадаад зах зээлд нэвтрэх чадамж, техник, технологийн байдлыг нь харгалзан төрөөс дараах чиглэлийн дэмжлэгийг үзүүлнэ:
8.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний зах зээлийн эрэлт, хэрэгцээ шаардлагыг үндэслэн жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарын хүний нөөцийн чадавхыг нэмэгдүүлэх, сургах, давтан сургах тогтолцоог хөгжүүлэх;
8.1.2.санхүүгийн дараах дэмжлэгийг үзүүлэх:
8.1.2.а.хөнгөлөлттэй зээл олгох;
8.1.2.б.шинээр бий болгосон ажлын байрны тоо, борлуулалтын орлогын хэмжээг харгалзан зээлийн хүүгийн хэмжээг бууруулах;
8.1.2.в.зээлийн давхар батлан даалт гаргах;
8.1.2.г.зээлийн хүүгийн татаас олгох;
8.1.2.д.тоног төхөөрөмжийн санхүүгийн түрээсийн үйлчилгээ, түрээсийн хүүгийн дэмжлэг үзүүлэх.
8.1.3.татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлт үзүүлэх;
8.1.4.экспортыг нэмэгдүүлэх, импортыг орлох өрсөлдөх чадвартай бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, үйлчилгээг дэмжих;
8.1.5.бүтээгдэхүүн, ажил, үйлчилгээний борлуулалтад төрийн худалдан авалтаар дэмжлэг үзүүлэх;
8.1.6.бизнесийн зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх;
8.1.7.шинэ бүтээгдэхүүн хөгжүүлэх, бүтээмжийг нэмэгдүүлэх судалгааг дэмжих;
8.1.8.техник, технологийн дэвшлийг дамжуулах, нутагшуулах, шинжлэх ухаан, технологийн судалгааны үр дүнг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
8.1.9.кластерын хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулдаг жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг тухайн орон нутаг дахь түүхий эдийн болон ажиллах хүчний нөөц, чадавх бусад онцлогоос хамааран дэмжих;
8.1.10.гадаад, дотоод зах зээлд нэвтрэхэд дэмжлэг үзүүлэх.
9 дүгээр зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний кластерыг дэмжих
9.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг кластераар хөгжүүлэхэд төрөөс дараах дэмжлэгийг үзүүлнэ:
9.1.1.түүхий эдийн бэлтгэл, нийлүүлэлт, үйлдвэрлэл, тээвэрлэлт, борлуулалтын харилцан уялдаа бүхий үйл ажиллагаа эрхлэх аж ахуйн нэгжид татвар, санхүүгийн цогц дэмжлэг үзүүлэх;
9.1.2.дэд бүтцийн хангамжийг сайжруулах;
9.1.3.үйл ажиллагаагаараа хорших, төрөлжих, хамтран ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх.
9.2.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч нь кластерын хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулах тохиолдолд тэдгээрийн ажилтны тоо, борлуулалтын орлогын хэмжээг нэгтгэн тооцож, зохих ангилалд хамааруулж болно.
9.3.Энэ хуулийн 9.2-т заасан ажилтны тоо, борлуулалтын орлогын хэмжээг нэгтгэн тооцох үндэслэлийг хянаж, зохих ангилалд хамааруулахтай холбогдсон журмыг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
9.4.Орон нутагт кластерын хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулах аж ахуйн нэгжийн төсөл нь энэ хуулийн 15.1.2-т заасан чиглэлд хамаарч байвал төрөөс тэргүүн ээлжинд дэмжинэ.
9.5.Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 39.1-д заасан чиглэлээр нийслэл хотын тусгай бүсэд үйл ажиллагаа эрхлэх бол тухайн аж ахуйн нэгжийг төрөөс тэргүүн ээлжид дэмжинэ.
/Энэ хэсгийг 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
10 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх хөтөлбөр
10.1.Жижиг, дунд үйлдвэрийн тэргүүлэх чиглэлийг тодорхойлох, өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх, ажлын байр, санхүүгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, кластераар төрөлжүүлэн хөгжүүлэхэд чиглэсэн дунд хугацааны хөтөлбөртэй байна.
10.2.Ахуйн үйлчилгээний салбарт дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэх, стандартад нийцсэн үйлчилгээг иргэдэд хүргэх, албан бус хөдөлмөр эрхлэлтийг багасгаж ажлын байрыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн дунд хугацааны хөтөлбөртэй байна.
10.3.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх хөтөлбөрийг боловсруулах, хэрэгжүүлэх, дүгнэхэд эрдэм шинжилгээний болон төрийн бус байгууллага, олон нийтийн оролцоог хангана.
11 дүгээр зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан
11.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих үйл ажиллагаанд шаардагдах хөрөнгийг санхүүжүүлэх зорилго бүхий Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан /цаашид "Сан" гэх/ байна.
11.2.Сангийн хуульд заасан чиг үүргийг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага хэрэгжүүлнэ.
11.3.Сангийн хөрөнгийг бүрдүүлэх, зарцуулах, гүйцэтгэлийг тайлагнах, хянахтай холбогдсон харилцааг Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулиар зохицуулна.
11.4.Санд Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 16.3-т заасны дагуу улсын төсвөөс жил бүр хөрөнгө хуваарилна.
/Энэ хэсэгт 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
11.5.Сангаас хөнгөлөлттэй зээл олгох, төсөл сонгон шалгаруулах журмыг Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 16.7-д заасны дагуу Засгийн газар батална.
/Энэ хэсэгт 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
11.6.Сангаас жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид нэг удаа олгох зээлийн хэмжээг доор дурдсанаар тодорхойлно:
11.6.1.бичил үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид жилийн борлуулалтын орлогоос хамааруулан 300.0 сая төгрөг хүртэл;
11.6.2.жижиг үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид жилийн борлуулалтын орлогоос хамааруулан 1.0 тэрбум төгрөг хүртэл;
11.6.3.дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид жилийн борлуулалтын орлогоос хамааруулан 2.5 тэрбум төгрөг хүртэл.
11.7.Бичил үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид зээлийг Сангаас шууд, жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид банкаар дамжуулж олгоно. Банкийг сонгон шалгаруулалтаар сонгоно. Банканд Сангийн эх үүсвэрийг байршуулах, зээл олгох журмыг Засгийн газар батална.
11.8.Дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч бүтээгдэхүүнээ экспортод гаргасан тохиолдолд банкнаас авсан зээлийн жилийн хүүгийнх нь 5.0 хүртэл хувийг Сангаас олгож болно.
11.9.Сангаас зээл, зээлийн хүүгийн татаас олгоход доор дурдсан хязгаарлалтыг баримтална:
11.9.1.Сангийн тухайн жилийн улсын төсвийн санхүүжилтийн 80-аас доошгүй хувийг үйлдвэрлэлийг дэмжих зориулалтаар олгох;
11.9.2.зээлийн хүүгийн татаасын зориулалтаар олгох хөрөнгийн нийт хэмжээ нь Сангийн тухайн жилийн улсын төсвийн санхүүжилтийн 20 хувиас хэтрэхгүй байх.
11.10.Энэ хуулийн 11.8-д заасны дагуу Сангаас зээлийн хүүгийн татаас олгох журмыг жижиг, дунд үйлдвэрийн болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална.
11.11.Дараах жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид хөнгөлөлттэй зээл олгохгүй:
11.11.1.Сангаас авсан зээлийн үлдэгдэлтэй;
11.11.2.зээлийн мэдээллийн санд муу зээлийн түүхтэй;
11.11.3.Сангаас авсан зээлийг зориулалтын бусаар ашигласан нь тогтоогдсон;
11.11.4.шүүхийн шийдвэрээр бусдад төлөх өртэй;
11.11.5.төсөл хүлээн авах сүүлийн өдрийн байдлаар нийгмийн даатгал, татварын байгууллагад өртэй.
11.12.Зээлийн эх үүсвэрээр хэрэгжүүлэх төслийн талаар санал, дүгнэлт гаргах, сонгон шалгаруулалт явуулах, шийдвэр гаргахад аливаа этгээд хөндлөнгөөс нөлөөлөхийг хориглоно.
11.13.Албан үүргээ гүйцэтгэхэд нь хөндлөнгөөс нөлөөлсөн гэж үзвэл тухайн албан тушаалтан Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд заасны дагуу эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд мэдэгдэх үүрэгтэй.
11.14.Сангаас хөнгөлөлттэй зээл олгох, төсөл сонгон шалгаруулахад жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 111.1, 111.2-т заасныг хэрэгжүүлсэн эсэхийг харгалзан үзнэ.
11.15.Сан төсөл сонгон шалгаруулсан шийдвэрийг тухайн шийдвэр гарснаас хойш Сангийн албан ёсны цахим хуудас болон өдөр тутмын хэвлэлээр ажлын 5 өдрийн дотор нийтэд мэдээлнэ.
11.16.Сан нь зээлийн болон дамжуулан зээлдүүлэх гэрээний биелэлтэд хяналт тавина.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ САЛБАРЫН ХАРИЛЦААНД ОРОЛЦОГЧ
12 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид үзүүлэх үйлчилгээ
12.1.Хувийн өмчит хуулийн этгээд дараах үйлчилгээг жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид үзүүлж болно:
12.1.1.зөвлөгөө, мэдээллээр хангах;
12.1.2.бизнесийн зөвлөх үйлчилгээ;
12.1.3.сургалт зохион байгуулах;
12.1.4.борлуулалтыг дэмжих үйл ажиллагаа;
12.1.5.үйлдвэрлэл, үйлчилгээний зориулалтаар ажлын байр, тоног төхөөрөмжийг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр түрээслүүлэх;
12.1.6.бизнес инкубацийн үйлчилгээ.
13 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн эрх, үүрэг
13.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч дараах эрх эдэлнэ:
13.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих талаар төрөөс хэрэгжүүлж байгаа хөтөлбөр, төсөл, арга хэмжээнд хамрагдах, санхүүгийн дэмжлэг авах;
13.1.2.төрийн байгууллага, албан тушаалтны хууль бус аливаа шийдвэр, шаардлагыг биелүүлэхээс татгалзах, зохих журмын дагуу гомдол гаргах;
13.1.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид зориулан энэ хуулийн 12.1-д заасан этгээд болон бусад байгууллагаас зохион байгуулж байгаа сургалтад хамрагдах, мэдээлэл, зөвлөгөө авах;
13.1.4.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаар төрөөс хэрэгжүүлж байгаа бодлого шийдвэрийн төсөлд санал өгөх, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
13.1.5.хуульд заасан бусад эрх.
13.2.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгч дараах үүрэг хүлээнэ:
13.2.1.хууль тогтоомж, эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтны хууль ёсны шийдвэр, шаардлагыг биелүүлэх;
13.2.2.зохих стандарт, ариун цэвэр, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээ эрхлэх;
13.2.3.эрхлэх үйл ажиллагаа нь энэ хуулийн 7.1-д заасан чиглэлд хамаарч байвал энэ тухайгаа мэдэгдэж, жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн бүртгэлээс хасуулах;
13.2.4.бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ чанарыг сайжруулж, өрсөлдөх чадвараа дээшлүүлэх, шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэвтрүүлэх;
13.2.5.ажилтны мэдлэг, туршлага, мэргэжлийн ур чадварыг дээшлүүлэх, менежментийн арга барилыг сайжруулах;
13.2.7.ажилтны тоо, борлуулалтын орлогын хэмжээ нь энэ хуулийн 4.1.1-д заасан хязгаараас хэтэрсэн бол жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага, эсхүл орон нутаг дахь тухайн асуудал хариуцсан эрх бүхий этгээдэд мэдэгдэх;
13.2.8.Сангаас олгосон хөрөнгийг зориулалтын дагуу зарцуулах, зээлийн гэрээний үүргээ биелүүлэх;
13.2.9.зээлийн зарцуулалтын явц, байдлын талаарх тайланг Санд 6 сар тутам ирүүлэх;
13.2.10.хуулиар хүлээсэн бусад үүрэг.
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР, ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ТАЛААРХ ТӨРИЙН БОЛОН НУТГИЙН ӨӨРӨӨ УДИРДАХ БАЙГУУЛЛАГЫН БҮРЭН ЭРХ
14 дүгээр зүйл.Улсын Их Хурлын бүрэн эрх
14.1.Улсын Их Хурал жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
14.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэх эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох, санхүү, татвар, зээл, хөрөнгө оруулалтын таатай нөхцөлийг бүрдүүлэхэд чиглэсэн төрийн бодлогыг тодорхойлох;
14.1.2.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих хөтөлбөр, төсөл, арга хэмжээнд шаардагдах хөрөнгийн эх үүсвэрийг батлах;
14.1.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарт улсын төсөв, гадаадын зээл, тусламжийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлж байгаа төсөл, хөтөлбөр, Засгийн газраас авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний биелэлт, гүйцэтгэлийн тайланг хэлэлцэх;
14.1.4.хуульд заасан бусад бүрэн эрх.
15 дугаар зүйл.Засгийн газрын бүрэн эрх
15.1.Засгийн газар жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
15.1.1.энэ хуулийн 10.1, 10.2-т заасан хөтөлбөрийг 5 жилийн хугацаатай баталж, хэрэгжилтийг хангах;
15.1.2.орон нутгийн түүхий эдийн нөөц, эрэлт, хэрэгцээ, энэ хуулийн 18.3-т заасан саналыг харгалзан кластераар бүсчлэн хөгжүүлэх чиглэлийг батлах;
15.1.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх хөтөлбөр, төсөл, арга хэмжээнд шаардагдах хөрөнгийн эх үүсвэрийг гадаадын зээл, тусламж, эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх жил бүрийн үндсэн чиглэл, төсвийн хүрээний мэдэгдэл, улсын төсөвт тусган шийдвэрлүүлэх;
15.1.4.аж үйлдвэрийн парк байгуулах, эдийн засгийн чөлөөт бүсийг хөгжүүлэхэд жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн оролцоог нэмэгдүүлэх;
15.1.5.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг төрөөс дэмжих зорилгоор Улсын Их Хурлын зөвшөөрлөөр Засгийн газрын үнэт цаас гаргах;
15.1.6.хуульд заасан бусад бүрэн эрх.
16 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын бүрэн эрх
16.1.Жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
16.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих хууль тогтоомж, энэ хуулийн 10.1, 10.2, 15.1.2-т заасан хөтөлбөр, баримт бичгийн төслийг боловсруулах, биелэлтэд хяналт тавих;
16.1.2.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарт улсын төсөв, гадаадын зээл, тусламжийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлж байгаа төсөл, арга хэмжээ, Санг нэгдсэн бодлого, удирдлагаар хангах;
16.1.3.Зээлийн батлан даалтын сангийн удирдлагад төрийн төлөөллийг хэрэгжүүлэх;
16.1.4.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид үзүүлэх төрийн үйлчилгээг нээлттэй, шуурхай хүргэх, шат дамжлагыг багасгах, хяналт шалгалт, бүртгэл, зөвшөөрлийн тогтолцоог боловсронгуй болгох санал боловсруулж шийдвэрлүүлэх;
16.1.5.энэ хуулийн 17.1.7-д заасан судалгааны тайланг үндэслэн салбартаа шаардлагатай хүний нөөцийн асуудлыг мэргэжлийн болон техникийн боловсролыг хөгжүүлэх талаарх төлөвлөгөө, үндсэн чиглэл, хөтөлбөр, суралцагч элсүүлэх мэргэжлийн чиглэлд тусгуулах;
16.1.6.хуульд заасан бусад бүрэн эрх.
16.2.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаарх энэ хуульд заасан төрийн зарим чиг үүргийг холбогдох хууль тогтоомжид нийцүүлэн төрийн бус байгууллагад шилжүүлж болно.
17дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагын бүрэн эрх
17.1.Жижиг, дунд үйлдвэрийн талаарх төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх чиг үүргийг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага эрхлэн дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
17.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний хууль тогтоомж, төрийн бодлого, чиглэлийг хэрэгжүүлэх, биелэлтийг тайлагнах;
17.1.2.эрдэм шинжилгээ, судалгааны үр дүнг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх чиглэлээр зохион байгуулалтын арга хэмжээ авах;
17.1.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарын харилцаанд оролцогчидтой харилцах, мэдээлэл солилцох, нэг цонхны үйлчилгээг нэвтрүүлэх;
17.1.4.энэ хуулийн 12.1-д заасан этгээдийг зөвлөгөө, мэдээллээр хангах;
17.1.5.хүний нөөцийг сургах, чадавхжуулах, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэх, олон улсын зах зээлд нэвтрэх болон бусад чиглэлээр сургалт зохион байгуулах;
17.1.6.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих цахим мэдээллийн санг бүрдүүлэх, эрхлэн хөтлөх;
17.1.7.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарт шаардлагатай хүний нөөцийн судалгааг жил бүр хийж, үр дүнг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад тайлагнах;
17.1.8.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаарх судалгааг тогтмол хийж, тэдгээрийг хөгжүүлэх, дэмжихтэй холбогдсон санал боловсруулж шийдвэрлүүлэх;
17.1.9.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид зориулсан үндэсний болон олон улсын хэмжээний үзэсгэлэн, худалдаа, чуулга уулзалт зохион байгуулах;
17.1.10.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах асуудлаар төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран ажиллах, мэдээлэл солилцох;
17.1.11.хариуцсан асуудлаар шаардлагатай мэдээ, судалгаа, холбогдох бусад баримт бичгийг аж ахуйн нэгж, байгууллагаас гаргуулан авах;
17.1.12.цахим худалдаа нэвтрүүлэх, зохион байгуулахад дэмжлэг үзүүлэх;
17.1.13.аймаг, нийслэлийн Засаг даргын дэргэдэх жижиг, дунд үйлдвэр, хоршооны асуудал хариуцсан нэгж, албан хаагчийг мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
17.1.14.хууль тогтоомжид заасан бусад чиг үүрэг.
/Энэ заалтын дугаарт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
18 дугаар зүйл.Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага болон Засаг даргын бүрэн эрх
18.1.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний талаар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
18.1.1.тухайн шатны жил бүрийн төсөвт жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх зориулалтаар хөрөнгө тусгаж батлах;
18.1.2.тухайн нутаг дэвсгэрт жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих орон нутгийн дэд хөтөлбөрийг энэ хуулийн 10.1, 10.2, 15.1.2-т заасан бодлогын баримт бичигт нийцүүлэн батлах, хэрэгжилтэд хяналт тавих.
18.2.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн Засаг дарга жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг дэмжих хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх, дэмжлэг үзүүлэх арга хэмжээг орон нутагт зохион байгуулах ажлыг хариуцан гүйцэтгэнэ.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
18.3.Тухайн шатны Засаг дарга жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг кластераар хөгжүүлэх тухай саналаа боловсруулж, дээд шатны эрх бүхий албан тушаалтанд хүргүүлнэ.
181 дүгээр зүйл.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ, хоршооны асуудал хариуцсан байгууллага, албан тушаалтны эрх, үүрэг
/Энэ зүйлийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.Аймаг, нийслэлийн жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ, хоршооны асуудал хариуцсан байгууллага нь дараах эрх, үүрэгтэй:
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.1.Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж түүний удирдлагын тухай хуулийн 21.1.8, 24.1.6-д заасан аймаг, нийслэлийн жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангийн менежментийн асуудлыг хариуцах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.2.тухайн аймаг, нийслэлийн нутаг дэвсгэрт жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ, хоршоог хөгжүүлэх, дэмжих үйл ажиллагааг төлөвлөх, хэрэгжилтийг зохион байгуулах, сурталчлах, тайлагнах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.3.аймаг, нийслэлийн Засаг даргыг мэдээллээр хангах, арга зүйн зөвлөмж өгөх, үйл ажиллагаанд нь дэмжлэг үзүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.4.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн үйл ажиллагаанд хяналт тавих;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.5.энэ хуулийн 20.1-д заасан мэдээллийг хөтөлж, цахим мэдээллийн санд оруулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.6.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг сургах, дадлагажуулах арга хэмжээг зохион байгуулах, мэдээллээр хангах, түгээн дэлгэрүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.1.7.борлуулалтыг дэмжих үзэсгэлэн худалдаа зохион байгуулах.
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.2.Сум, дүүргийн жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ, хоршооны асуудал хариуцсан албан хаагч нь дараах эрх, үүрэгтэй:
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.2.1.тухайн сум, дүүргийн нутаг дэвсгэрт жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх, үйл ажиллагааг төлөвлөх, хэрэгжилтийг зохион байгуулах, сурталчлах, тайлагнах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.2.2.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийг бүртгэх, мэдээллийг цахим мэдээллийн санд оруулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.2.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ, хоршооны салбарт хийгдсэн дэвшилтэт судалгааны үр дүнг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.2.4.аймаг, нийслэлийн холбогдох байгууллагатай хамтран борлуулалтыг дэмжих үзэсгэлэн худалдаа зохион байгуулах.
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
181.3.Аймаг, нийслэлд энэ хуулийн 181.1-д заасныг хэрэгжүүлэх нэгж, сум, дүүрэгт энэ хуулийн 181.2-т заасныг хэрэгжүүлэх албан хаагчтай байна.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
19 дүгээр зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний бодлогын хэрэгжилтэд хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хийх
19.1.Жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хийнэ.
19.2.Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээг Хууль тогтоомжийн тухай хуулийн 50, 51 дүгээр зүйл, Хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн тухай хуулийн 20.2-т заасан журмын дагуу хийж, тайланг Засгийн газарт хүргүүлнэ.
19.3.Энэ хуулийн 19.1-д заасан хяналт-шинжилгээ, үнэлгээг хийхэд шаардлагатай мэдээллийг цуглуулах, судалгаа, шинжилгээ хийх, жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний салбарын оролцогчдын дунд хэлэлцүүлэг зохион байгуулах, санал зөвлөмжийг авах ажлыг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага гүйцэтгэнэ.
19.4.Хэрэгжилтийн тайланд хийх хяналт-шинжилгээ, үнэлгээг хөндлөнгийн байгууллагаар гүйцэтгүүлж болох ба шаардагдах зардлыг улсын болон орон нутгийн төсвөөс санхүүжүүлнэ.
20 дугаар зүйл.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний цахим мэдээллийн сан
20.1.Жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний цахим мэдээллийн сан /цаашид "Мэдээллийн сан" гэх/ нь дараах мэдээллээс бүрдэнэ:
20.1.1.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний хууль тогтоомж, төрийн байгууллага, албан тушаалтнаас гаргасан холбогдох эрх зүйн акт;
20.1.2.техник, технологийн хөгжил, зах зээлийн мэдээлэл;
20.1.3.гадаад, дотоодын жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээний сайн туршлага;
20.1.4.эрдэм шинжилгээний байгууллага, судлаачийн тайлан, бүтээл;
20.1.5.төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах захиалга;
20.1.6.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг санхүүжүүлэх гадаад, дотоодын буцалтгүй тусламж, зээлээр хэрэгжиж байгаа төсөл, хөтөлбөрийн талаарх мэдээлэл;
20.1.7.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчид зориулан гадаад, дотоодод зохион байгуулах үзэсгэлэн, худалдааны тухай мэдээлэл;
20.1.8.хуулиар нууцад хамааруулаагүй бусад мэдээлэл.
20.2.Мэдээллийн сан нь жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээ эрхлэгчийн эрэлт, нийлүүлэлт, хэрэгцээ, шаардлагыг холбох цахим хөтөчтэй байна.
20.3.Мэдээллийн санг бүрдүүлэх, хөтлөх, мэдээлэл цуглуулах, үйлчилгээ үзүүлэх журмыг жижиг, дунд үйлдвэрийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
21 дүгээр зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
21.1.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
21.2.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэргийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
21.3.Энэ хуулийн 6.3, 6.4, 6.7, 11.6, 11.7, 11.8, 11.9, 11.12-т заасныг зөрчсөн буруутай албан тушаалтныг Төрийн албаны тухай хуульд заасан сахилгын шийтгэл ногдуулна.
21.4.Албан тушаалтан энэ хуулийн 11.13-т заасан үүргээ биелүүлээгүй бол Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн 29.2.2-т заасан, энэ хуулийн 11.12-т заасныг зөрчсөн бол мөн хуулийн 29.2.4-т заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Текст томруулах
A
A
A
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2023.09.11-ний өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
June 06, 2019 Ulaanbaatar city
on SUPPORTING SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES AND SERVICE
/Revised edition/
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.Purpose of the Law
1.1.The purpose of this Law is to diversify and develop small and medium enterprises and services, improve competitiveness, increase workplaces, and increase their participation in the economy.
1.2.The purpose of this Law is to regulate relations in connection with establishing the legal basis of the scope, form, management and regulation of state support to small and medium enterprises and services.
Article 2.Legislation on supporting small and medium enterprises and service
2.1.The legislation on supporting small and medium enterprises and services shall consist of the Constitution of Mongolia, the Civil Code, the Law on Companies, the Law on Cooperatives, the Law on Partnerships, the Law on Government Special Funds, the Law on Credit Guarantee Fund, this Law, and other legislative acts enacted in conformity with these laws.
2.2.If an international treaty, to which Mongolia is a party to, provides differently from this Law, the provision of the international treaty shall prevail.
Article 3.Scope of the application of the Law
3.1.This Law shall apply to domestic small and medium enterprises and service business entities with the purpose of making a profit registered in the state registry and engaging in activities permanently locating in the territory of Mongolia.
3.2.This Law shall not be applied to non-governmental organizations, state-owned or locally owned companies, partially owned by them, state-funded enterprises, state-owned or locally-owned enterprise, and foreign legal entity.
Article 4.Definitions of terms of the Law
4.1.The following terms used in this Law shall have the following meanings::
4.1.1."small and medium enterprise and service provider" shall mean a business entity with up to 200 employees, annual sales income of up to 2.5 billion tugrugs, and operating in the field of production, trade, and services;
4.1.2."sales income" shall mean the sales income defined in the financial statement of the business entity;
4.1.3."employee" shall mean as stated in sub-paragraph 3.1.2 of the Law on Labor;
4.1.4."cluster" shall mean that the business entities cooperate with each other in the forms of cooperation and diversification in terms of the purpose, type, direction, and geographical location of production and service.
CHAPTER TWO
SMALL AND MEDIUM ENTERPRISE AND SERVICE PROVIDER
Article 5.Small and medium enterprise and service provider
5.1.The business entities that meet the following conditions shall be included in the small and medium enterprise and service providers:
5.1.1."micro-enterprise and service provider" means a business entity with up to 10 employees, operating in the field of production, trade, and services, with an annual sales income of up to 300.0 million tugrugs;
5.1.2."small enterprise and service provider" means a business entity with 10-50 employees, operating in the field of the production, trade, and service activities, and with an annual sales income of from 300.0 million to 1.0 billion tugrugs;
5.1.3."medium enterprise and service provider" means a business entity with 50-200 employees, operating in the field of production, trade, and service, and with an annual sales income of from 1.0 billion to 2.5 billion tugrugs.
5.2.When determining the amount of sales income of small and medium enterprise and service providers, the amount of sales income of related parties shall be consolidated.
5.3.If a small and medium-enterprise and service provider does not simultaneously meet the conditions for classification specified in sub-paragraphs 5.1.1, 5.1.2, and 5.1.3 of this Law, is shall be included in the proper classification upon considering that the number of employees as the main indicator.
5.4.If the business entity engages in two or more activities, and one of them belongs to the activities specified in Article 7 of this Law, it does not include in the small and medium enterprise and service providers specified in this Law.
5.5.Small and medium enterprise and service providers shall operate in the form of companies, cooperatives, and partnerships.
5.6."Related person" specified in paragraph 5.2 of this Law shall be understood as stated in Article 27 of the General Law on Taxation.
Article 6.Registration of small and medium enterprise and service providers
6.1.A business entity that meets the conditions specified in this Law shall apply for registration as a small and medium enterprise and service provider in writing or digital form to the state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs, or to the competent entity in charge of the respective affairs in the local.
6.2.The following documents shall be attached to the application specified in paragraph 6.1 of this Law:
6.2.1.a copy of the state registration certificate;
6.2.2.reference of the social insurance authority that the employee is covered under social insurance;
6.2.3.opening balance sheet or the previous year's financial report.
6.3.If the applicant meets the conditions specified in paragraph 5.1 of this Law, within 5 working days after receiving the application, shall be registered as a small and medium enterprise service provider of the appropriate category and shall be given a reference.
6.4.If the applicant does not meet the conditions specified in paragraph 5.1 of this Law, or if the documents are incomplete, the response on rejection to register it with justifiable grounds shall be notified in writing to the applicant within 5 working days.
6.5.The State administrative body in charge of small and medium enterprises affairs shall inform the public in regards with the registration of small and medium enterprise and service providers, as well as amendments and changes made thereto, via its official website.
6.6.The State administrative body in charge of small and medium enterprises affairs shall remove the small and medium enterprise and service providers from registration on the following grounds:
6.6.1.if the number of employees and the amount of sales income exceed the limits stated in sub-paragraph 4.1.1 of this Law;
6.6.2.if small and medium enterprise and service providers have applied a request to remove from registration;
6.6.3.if it was found that the registration documents were forged;
6.6.4.if the business entity is liquidated;
6.6.5.if it is found that the small and medium enterprise and service providers have used technologies and materials harmful to the environment and human health and caused ecological damage.
6.7.It shall be prohibited to collect service fees and charges in connection with the registration of small and medium enterprise and service providers.
Article 7.Entities who do not belong to small and medium enterprise and service providers
7.1.Business entities engaging in the following activities shall not belong to small and medium enterprises and service providers specified in this Law:
7.1.1.activities stated in paragraphs 15.2, 15.3, 15.4, 15.5, 15.6, 15.7, 15.8, 15.9, sub-paragraphs 15.10.4, 15.10.5, 15.10.6, 15.10.7, 15.10.8, 15.10.9, 15.10.10, 15.10.11, 15.10.12, 15.10.13, 15.10.14, 15.10.16, 15.10.17, 15.10.18, 15.10.19, 15.10.20, 15.10.21, 15.10.22, 15.11.1, 15.11.2, 15.11.6, 15.12.4, 15.12.5, 15.12.6, 15.12.7, 15.12.8, 15.12.9, 15.12.10, 15.12.11, 15.13.1, 15.14.3, 15.14.7, 15.15.1, 15.15.2, 15.15.3, 15.15.4, 15.15.5, 15.15.6, 15.15.7, 15.15.8, 15.15.9, 15.15.10, 15.15.11, 15.16, 15.18.1, 15.18.2, 15.18.3, 15.18.4, 15.18.5, 15.18.6, 15.18.7, 15.18.8, and paragraph 15.19, 15.20 of the Law on Licensing of the business activities;
/This sub-paragraph was invalided by the law as of June 17, 2022/
7.1.2.financial leasing service;
7.1.3.mediation service;
7.1.4.legal consulting services;
7.1.5.trade and service network;
7.1.6.activities stated in paragraphs 13.4 and 13.5 of the Law on Savings and Credit Cooperatives;
7.1.7.explore minerals, separate and extract minerals from the surface of the earth and its subsoil, ore piles, wastes, and natural water, increase their useful content, concentrate and process them;
7.1.8.production, import and export of tobacco and alcoholic beverages;
/This sub-paragraph was added by the law as of June 17, 2022/
7.1.9.conducting in paid guessing and gambling games and lottery ticket;
/This sub-paragraph was added by the law as of June 17, 2022/
7.1.10.banking and non-banking financial activities and insurance services.
/This sub-paragraph was added by the law as of June 17,2022/
chapter three
STATE POLICY TO SUPPORT SMALL AND MEDIUM ENTERPRISE AND SERVICE PROVIDERS
Article 8.The directives of the State policy on supporting small and medium enterprises and service providers
8.1.By taking into account of the scope of small and medium enterprises and service providers, the stage of their development, their impact on the development of the region, their ability to enter into foreign markets, as well as their technical and technological state, the State shall provide supports in the following areas:
8.1.1.based on the demand and needs of the market of small and medium enterprises and services, to increase human resource capacity of small and medium enterprises and services, to develop a system of training and retraining;
8.1.2.to provide the following financial support:
8.1.2.a.to provide loans with discounts;
8.1.2.b.to reduce the interest rate of the loan by taking into account of the number of newly created jobs and the amount of sales income;
8.1.2.c.issuance of double loan guarantee;
8.1.2.d.to provide loan interest subsidy;
8.1.2.e.to provide equipment financial leasing services and lease interest support.
8.1.3.to provide tax discounts and exemptions;
8.1.4.to support production and services of competitive products to increase exports and substitute imports;
8.1.5.to support the sale of products, works, and services through government procurement;
8.1.6.to provide business consulting services;
8.1.7.to support research to develop new products and increase productivity;
8.1.8.to provide support in transferring and localizing technical and technological advances, and introducing scientific and technological research results into production;
8.1.9.to support small and medium enterprise and service providers operating in the form of a cluster depending on the resources of raw materials and labor force, their skills, and other features in the locality;
8.1.10.to provide support in accessing to foreign and domestic markets.
Article 9.Support of small and medium enterprises and service clusters
9.1.The State shall provide the following support in order to develop clustering of the small and medium enterprises and services:
9.1.1.to provide complex tax and financial support to the business entity conducting activities with interconnection between raw material preparation, supply, production, transportation, and sales;
9.1.2.to improve infrastructure supply;
9.1.3.to establish conditions for association, diversification and cooperation in the field of activity.
9.2.In the event that a small and medium enterprise and service provider operates in the form of a cluster, they can be included in the appropriate classification upon consolidating and calculating the number of employees and the amount of sales income.
9.3.The Cabinet member in charge of small and medium enterprises affairs shall approve the procedures in connection with the review of the grounds for consolidating and calculating the total number of employees and the amount of sales income stated in paragraph 9.2 of this Law and including them to the appropriate classification.
9.4.If the project of a business entity to operate in the form of a cluster in the local area belongs to the direction stated in sub-paragraph 15.1.2 of this Law, the State shall support it in the first place.
9.5.If the business entity engages in activities at the special zone of the Capital city in the directions specified in paragraph 39.1 of the Law on the Legal Status of Ulaanbaatar, the Capital city of Mongolia, the state shall support it in the first place.
/This paragraph was added by the law as of July 07, 2021/
Article 10.Program for the development of small and medium enterprises and services
10.1.There shall be a medium-term program aimed at determining the priorities of small and medium enterprises, increasing competitiveness, increasing workplaces and financial accessibility, and diversifying development in clusters.
10.2.There shall be a medium-term program aimed at introducing advanced technology in the field of domestic household services, delivering standard services to citizens, reducing informal employment and increasing work places.
10.3.The participation of academic and non-governmental organizations and the public in the development, implementation and evaluation of programs for the development of small and medium enterprises and services.
Article 11.Fund for the development of small and medium enterprises
11.1.There shall be a Small and Medium Enterprise Development Fund (hereinafter referred to as the "Fund") with the purpose of financing funds required for activities supporting small and medium enterprises and services.
11.2.The functions of the Fund specified in the law shall be implemented by the state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs.
11.3.Relations in connection with the formation, spending, performance reporting and monitoring of fund assets shall be regulated by the Law on Government Special Funds.
11.4.Funds shall be allocated per annum from the state budget in accordance with paragraph 16.3 of the Law on Special Government Funds.
/This paragraph was amended by the law as of November 13, 2019/
11.5.The Government shall approve the procedure for granting loans with discounts from the Fund and selection of the projects in accordance with paragraph 16.7 of the Law on Government Special Funds.
/This paragraph was amended by the law as of November 13, 2019/
11.6.The amount of one-time loan from the Fund to small and medium enterprises and service providers shall be determined as follows:
11.6.1.up to 300.0 million tugrugs for micro-enterprises and service providers depending on their annual sales income;
11.6.2.up to 1.0 billion tugrugs for small enterprises and service providers depending on their annual sales income;
11.6.3.up to 2.5 billion tugrugs for medium enterprises and service providers depending on their annual sales income.
11.7.Loans shall be granted directly from the Fund to micro-enterprises and service providers, and through banks to small and medium enterprises and service providers. The bank shall be selected through selection process. The Government shall approve the procedures for depositing the Fund sources at the banks and granting loans by them.
11.8.In the event that a medium enterprise or service provider exports its products, up to 5.0 percent of the annual interest on the loan taken from the bank can be granted by the Fund.
11.9.The following restrictions shall be adhered to in granting loans and loan interest subsidies from the Fund:
11.9.1.to allocate at least 80% of the funds of the current year's state budget for the purpose of supporting production;
11.9.2.the total amount of funds to be allocated for interest subsidy shall not exceed 20 percent of the Fund's state budget funding for the given year.
11.10.Pursuant to paragraph 11.8 of this Law, the procedure for providing loan interest subsidies from the Fund shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of small and medium enterprises and finance and budget affairs.
11.11.Discounted loans shall not be granted to the following small and medium enterprises and service providers:
11.11.1.if there is an outstanding balance of the loans taken from the Fund;
11.11.2.if it has a bad credit history in the credit database;
11.11.3.if it was found that the loan taken from the fund was misused;
11.11.4.if it owes debts to be paid to others by court decision;
11.11.5.as of the last day of receiving the project, if it owes debts to be paid to the social insurance and tax authorities.
11.12.It shall be prohibited for any person to interfere in the making of proposals and conclusions, in conducting selection process, and decision-making on the project to be implemented with loan sources.
11.13.If it is considered that the performance of official duties has been interfered with, the official shall be obliged to inform the competent authorities and officials in accordance with the Law on Regulation of Public and Private Interests and Prevention of Conflict of Interest in Civil Service.
11.14.When granting discounted loans from the Fund and selecting projects, it shall take into account of whether the small and medium enterprises and service providers complied with the provisions specified in the paragraphs 111.1 and 111.2 of the Law on Labor or not.
11.15.The Fund shall announce the project selection decision on the Fund's official website and daily newspapers within 5 working days after the decision is made.
11.16.The Fund shall monitor the fulfillment of the loan and lending contracts.
CHAPTER FOUR
PARTICIPANTS IN RELATIONS OF THE SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES AND SERVICE INDUSTRY
Article 12.Services to be provided for small and medium enterprises and service providers
12.1.Privately owned legal entities may provide the following services to small and medium enterprises and service providers:
12.1.1.to provide advice and information;
12.1.2.business consulting services;
12.1.3.to organize training;
12.1.4.sales promotion activities;
12.1.5.to lease workplaces and equipment for production and service purposes on discounted terms;
12.1.6.business incubation services.
Article 13.Rights and obligations of small and medium enterprises and service providers
13.1.Small and medium enterprises and service providers shall exercise the following rights:
13.1.1.to participate in the programs, projects, and measures being implemented by the State to support small and medium enterprises and services, and receive financial support;
13.1.2.to refuse to comply with any illegal decisions or demands of state bodies or officials, file a complaint according to the appropriate procedure;
13.1.3.to participate in training being organized for small and medium enterprises and service providers by persons specified in paragraph 12.1 of this Law and other organizations, and to receive information and advice;
13.1.4.to provide proposals on draft policies and decisions being implemented by the State in regards with small and medium enterprises and services, and supervise their implementation;
13.1.5.other rights provided by law.
13.2.Small and medium enterprises and service providers shall undertake the following obligations:
13.2.1.to comply with legislation, legal decisions and demands of competent organizations and officials;
13.2.2.to engage in production, trade, and services that meet appropriate standards, sanitary, and hygiene requirements;
13.2.3.if the activity to be engaged in belongs to the direction specified in paragraph 7.1 of this Law, to notify about it and remove it from the register of small and medium enterprises and service providers;
13.2.4.to improve the quality of products and services, improve competitiveness, introduce new products and services;
13.2.5. to improve employee's knowledge, experience, and professional skills, and to improve management methods;
13.2.7.if the number of employees and the amount of sales income exceed the limits specified in sub-paragraph 4.1.1 of this Law, to notify the state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs or the competent person in charge of the respective issues in the local area;
13.2.8.to spend the funds provided by the Fund in accordance with the intended purpose, and fulfill the obligations of the loan agreement;
13.2.9.to submit a report on the progress and status of loan expenditure to the Fund every 6 months;
13.2.10.other duties undertaken by law.
CHAPTER FIVE
POWERS OF STATE AND LOCAL SELF-GOVERNING ORGANIZATIONS IN REGARDS WITH SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES AND SERVICES
Article 14.Powers of the State Great Khural
14.1.The State Great Khural shall exercise the following powers in regards with small and medium enterprises and services:
14.1.1.to define State policies aimed at improving the legal environment for small and medium enterprises and services, and creating favorable conditions for finance, taxation, loan, and investment;
14.1.2.to approve the funds required for programs, projects, and measures to support small and medium enterprises and services;
14.1.3.to discuss the implementation and performance reports of projects and programs being implemented by the assets of state budget, foreign loans, and aid, and measures taken by the Government in the small and medium enterprises and services sectors;
14.1.4.other powers stipulated by law.
Article 15. Powers of the Government
15.1.The Government shall exercise the following powers in regards with small and medium enterprises and services:
15.1.1.to approve the programs specified in paragraphs 10.1 and 10.2 of this Law for a period of 5 years and ensure their implementation;
15.1.2.to approve the direction of regional development by clusters upon taking into account of the local resources, demand, and needs of raw materials, and the proposal specified in paragraph 18.3 of this Law;
15.1.3.to reflect and have decided the asset sources required for programs, projects, and measures for the development of small and medium enterprises and services in the foreign loans and aid, annual main directives on the economic and social development, budget framework statements, and the state budget;
15.1.4.to increase the participation of small and medium enterprises and service providers in the establishment of industrial parks and the development of free economic zones;
15.1.5.to issue Government securities with the permission of the State Great Khural in order to support small and medium enterprises and services;
15.1.6.other powers stipulated by law.
Article 16.Powers of the state central administrative body in charge of small and medium enterprises affairs
16.1.The state central administrative body in charge of small and medium enterprises affairs shall exercise the following powers:
16.1.1.to develop the drafts of the legislation on supporting small and medium enterprises and services, programs and documents specified in Paragraphs 10.1, 10.2, and sub-paragraph 15.1.2 of this Law, and monitor their implementation;
16.1.2.to provide integrated policy and management of projects, measures and the Fund being implemented by assets of the State budget, foreign loans and aid in the sector of the small and medium industries and services;
16.1.3.to implement the state representation in the management of credit guarantee fund;
16.1.4.to develop and to be resolved proposals on the open and prompt delivery of public services to small and medium enterprises and service providers, reduction of steps, and improvement of inspection, registration, and permit systems;
16.1.5.based on the research report specified in sub-paragraph 17.1.7 of this Law, to be reflected the issues of human resources needed in their sector in the plans, main directions, programs and student recruitment professional directions for the development of vocational and technical education;
16.1.6.other powers stipulated by law.
16.2.Some of the functions of the State specified in this Law in regards with small and medium enterprises and services may be transferred to non-governmental organizations in compliance with relevant legislation.
Article 17.Powers of the state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs
17.1.The state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs shall exercise the following powers upon engaging in the functions to implement state policies on small and medium enterprises:
17.1.1.to implement the legislation, state policies and directions of small and medium enterprises and services, and report on their implementation;
17.1.2.to take organizational measures in the field of introduction of scientific analysis and research results into production;
17.1.3.to communicate with participants in relations of small and medium enterprises and service sectors, exchange information, and introduce one-stop services;
17.1.4.to provide advice and information to the person specified in paragraph 12.1 of this Law;
17.1.5.to organize training in human resources training and empowerment, product development, international market entry and other fields;
17.1.6.to create and maintain an electronic database to support small and medium enterprises and services;
17.1.7.to annually conduct a survey of human resources needed in the small and medium enterprises and service sector, and report the results to the state central administrative body in charge of small and medium enterprises affairs;
17.1.8.to regularly conduct research on small and medium enterprises and services, develop and resolve proposals related to their development and support;
17.1.9.to organize national and international exhibitions, trade fairs and conferences for small and medium enterprises and service providers;
17.1.10.to cooperate with state bodies and non-governmental organizations, and exchange information on protecting the rights and legal interests of small and medium enterprises and service providers;
17.1.11.to collect necessary information, research and other related documents from business entities and organizations;
17.1.12.to support the introduction and organization of e-commerce;
17.1.13.to provide professional and methodical management to the units and employees in charge of small and medium enterprises and cooperatives affairs next to the Governors of aimags and the Capital city;
/This sub-paragraph was added by the law as of April 22, 2022/
17.1.14.other functions provided by legislation.
/The numbering of this sub-paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
Article 18.Powers of the local self-governing organization and the Governor
18.1.The Citizens' Representatives Khurals of Aimags, Soums, the Capital city, and Districts shall exercise the following powers in regards with small and medium enterprises and services:
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
18.1.1.to reflect and approve the allocation of funds for the development of small and medium enterprises and services in the annual budget of that level;
18.1.2.to approve local sub-programs for supporting small and medium enterprises and services in the respective territory in compliance with the policy documents specified in Paragraphs 10.1, 10.2, and sub-paragraph 15.1.2 of this Law, and supervise the implementation thereof.
18.2.Governors of aimags, soums, the Capital city, and districts shall be responsible for the implementation of legislation supporting small and medium enterprises and services, and the arrangement of supporting measures thereof at local level.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
18.3.The Governor of the relevant level shall develop proposals for cluster development of small and medium enterprises and services, and submit them to the competent officials of the higher level.
Article 181.Rights and obligations of organizations and officials in charge of small and medium enterprises, services, and cooperatives in aimags, soums, the Capital city, and districts
/This article was added by the law as of April 22, 2022/
181.1.Organizations in charge of small and medium enterprises, services and cooperatives of aimags and the Capital city shall have the following rights and obligations:
181.1.1.to be responsible for the management of the fund for the development of small and medium enterprises of the aimags and the Capital city specified in sub-paragraphs 21.1.8 and 24.1.6 of the Law of Mongolia on Administrative and territorial units and their governance;
181.1.2.to plan the activities to develop and support small and medium enterprises, services, and cooperatives in the territory of the respective aimag and the Capital city, organize the implementation thereof, promote, and report them;
181.1.3.to provide information to Governors of aimags and the Capital city, give methodological recommendations, and support their activities;
181.1.4.to monitor the activities of small and medium enterprises and service providers;
181.1.5.to keep the information specified in paragraph 20.1 of this Law, and enter it into the electronic database;
181.1.6.to organize the training and practicing measures for small and medium enterprises and service providers, to provide them with information, and disseminate the information to them;
181.1.7.to organize trade fairs to support the sales.
181.2.The employee in charge of small and medium enterprises, services and cooperatives issues of Soum and district shall have the following rights and obligations:
181.2.1.to develop small and medium enterprises and services in the respective territory of the soum and district, plan the activities, organize their implementation, promote and report them;
181.2.2.to register small and medium enterprises and service providers, and enter information into the electronic database;
181.2.3.to support the introduction of the results of advanced research conducted in the field of small and medium enterprises, services and cooperatives into production;
181.2.4.to organize trade fairs to support the sales in cooperation with the relevant organizations of the aimags and the Capital city.
181.3.Aimags and the Capital city shall have the units to implement the provisions specified in Article 181.1 of this Law, the soum and districts shall have officers to implement the provisions specified in Article 181.2 of this Law.
Article 19.Monitoring and evaluation of the implementation of policies for small and medium enterprises and services
19.1.The state central administrative body in charge of small and medium enterprises affairs shall monitor and evaluate the implementation of legislation on small and medium enterprises and services.
19.2.Monitoring and evaluation shall be carried out in accordance with the procedures specified in Articles 50 and 51 of the Law on Legislation and paragraph 20.2 of the Law on Development Policy and Planning, and the report shall be submitted to the Government.
19.3.The tasks on collecting information, research and analysis necessary for the monitoring and evaluation specified in paragraph 19.1 of this Law, organizing discussions among participants of small and medium enterprises and service sectors, and receiving suggestions shall be carried out by the state administrative body in charge of small and medium enterprises affairs.
19.4.Monitoring and evaluation of the implementation report may be performed by an external organization, and the necessary expenses shall be financed from the state and local budgets.
Article 20.Electronic database of small and medium enterprises and services
20.1.The electronic database of small and medium enterprises and services /hereinafter referred to as "Database"/ shall consist of the following information:
20.1.1.the legislation on small and medium enterprises and services, and the relevant legal acts issued by state bodies and officials;
20.1.2.technical and technological development, market information;
20.1.3.good experience of foreign and domestic small and medium enterprises and services;
20.1.4.reports and works of academic institutions and researchers;
20.1.5.procurement orders for goods, works and services with state and local property funds;
20.1.6.information on projects and programs being implemented with foreign and domestic grants and loans to finance small and medium enterprises and services;
20.1.7.information about exhibitions and trade to be organized abroad and domestically for small and medium enterprises and service providers;
20.1.8.other information not classified as confidential by law.
20.2.The database shall have an electronic guide to connect the demand, supply, needs and requirements of small and medium enterprises and service providers.
20.3.The procedure for creating and maintaining the database, collecting information, and providing services shall be approved by the Cabinet member in charge of small and medium enterprises affairs.
CHAPTER SIX
MISCELLANEOUS
Article 21.Liabilities to be imposed on the violators of the Law
21.1.Any person or legal entity who violates this Law shall be held responsible as stipulated in the Law on Violations.
21.2.If the actions of officials who violate this Law does not have criminal nature, they shall be held liable as provided in the Law on Civil Service.
21.3.Officials who violate the paragraphs 6.3, 6.4, 6.7, 11.6, 11.7, 11.8, 11.9, and 11.12 of this Law shall be subject to disciplinary punishment as stipulated in the Law on Civil Service.
21.4.If the official fails to fulfill his/her duties specified in paragraph 11.13 of this Law, he/she shall be held liable as specified in the sub-paragraph 29.2.2 of the Law on Regulation of Public and Private Interests and Prevention of Conflict of Interest in Civil Service, and if he/she violates paragraph 11.12 of this Law, he/she shall be held liable as specified in sub-paragraph 29.2.4 of the Law, respectively.
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA ZANDANSHATAR.G