Нүүр
Эрх зүйн акт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Нэмэлт өөрчлөлт 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2016 оны 1 дүгээр сарын 29-ний өдөр
Улаанбаатар хот
ТАРИАЛАНГИЙН ТУХАЙ
/Шинэчилсэн найруулга/
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь тариалан эрхлэх, тариалангийн бүс нутгийг тогтоох, тариалангийн газрыг зүй зохистой ашиглах, хөрсийг хамгаалах, сайжруулах, тариалангийн болон эрчимжсэн мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийг хослуулан хөгжүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл. Тариалангийн тухай хууль тогтоомж
2.1.Тариалангийн тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Газрын тухай хууль, Ургамлын эрүүл мэнд, ургамал хамгааллын тухай, Таримал ургамлын үр, сортын тухай хууль, Хүнсний тухай хууль, Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хууль, энэ хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл. Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
3.1.1."хөрс" гэж Хөрс хамгаалах, цөлжилтөөс сэргийлэх тухай хуулийн 4.1.1-д заасныг;
3.1.2."тариалангийн талбай" гэж тариалангийн зориулалтаар эзэмшиж, ашиглаж байгаа нэгж газрыг;
3.1.3."атар газар" гэж холбогдох судалгаагаар тариаланд тохиромжтой газар гэдэг нь тогтоогдсон, тариалан эрхлэх зориулалтаар ашиглагдаагүй байгаа газрыг;
3.1.4."хөрсний шим тэжээлийн бодис" гэж ургамлын өсөлт, хөгжилтөд шаардагдах хөрсөн дэх бодисыг;
3.1.5."хөрсний үржил шим" гэж ургамлын ургац бүрдүүлэхэд шаардагдах чийг, хөрсний шим тэжээлийн бодис, агаар, дулаан, физик-механик шинж, хими, биологийн орчныг тодорхойлж байгаа хөрсний чадавхыг;
3.1.6."тариалангийн бүс нутаг" гэж таримал ургамал ургуулах хөрс, цаг уурын тохиромжтой нөхцөл бүрдсэн нутагт газар тариалан, эрчимжсэн мал аж ахуйн хөгжлийн зохистой уялдааг хангах зорилгоор төрөөс тусгайлан тогтоосон бүс нутгийг;
3.1.7."эрчимжсэн мал аж ахуй" гэж суурин болон хагас суурин байдлаар өндөр ашиг шимт мал, тэжээвэр амьтныг өсгөн үржүүлэх үйл ажиллагааг.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ТАРИАЛАНГИЙН ГАЗАР
4 дүгээр зүйл. Тариалан эрхлэх газар
4.1.Тариалангийн зориулалтаар эзэмшүүлсэн, ашиглуулсан төрийн өмчийн газарт тариалан эрхэлнэ.
4.2.Иргэн гэр бүлийнхээ хамтын хэрэгцээнд зориулан хүнсний ногоо, жимс, жимсгэнэ, таримал ургамал тарих зориулалтаар эзэмшүүлсэн, өмчлүүлсэн газарт тариалан эрхэлж болно.
5 дугаар зүйл. Атар газрыг тариалангийн газарт шилжүүлэх
5.1.Сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал атар газрыг тариалангийн газарт шилжүүлэх талаарх Засаг даргын саналыг хэлэлцэж шийдвэр гаргана.
5.2.Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын тогтоолыг үндэслэн гаргасан сум, дүүргийн Засаг даргын саналыг нэгтгэж тухайн шатны иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд танилцуулж, холбогдох шийдвэр гаргуулсны үндсэн дээр тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлнэ.
5.3.Газрын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь атар газрыг тариалангийн газарт шилжүүлэх талаарх тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг үндэслэн Засгийн газарт оруулж шийдвэрлүүлнэ.
5.4.Энэ хуулийн 5.1, 5.2 дахь хэсэг улсын тусгай хэрэгцээний газарт хамаарахгүй.
5.5.Энэ хуулийн 5.3-д заасан байгууллагын зөвшөөрөлгүйгээр атар газрыг тариалангийн зориулалтаар эзэмшүүлэх, ашиглуулахыг хориглоно.
6 дугаар зүйл. Тариалангийн газрын ангилал
6.1.Тариалангийн газарт тариалангийн зориулалтаар өмчилж, эзэмшиж, ашиглаж байгаа элдэншүүлэгт оруулсан нийт талбайг хамааруулна.
6.2.Тариалангийн газрыг дараахь ангилалд хуваана:
6.2.1.тариалсан газар;
6.2.2.уриншилсан газар;
6.2.3.өнжөөсөн газар;
6.2.4.атаршсан газар;
6.2.5.тариалангийн талбайн эргэлт-ашиглалтын зурвас;
6.2.6.тариалангийн газрын хамгаалалтын ойн зурвас;
6.2.7.тариалангийн үйлдвэрлэлтэй холбоотой бусад газар.
7 дугаар зүйл. Тариалсан газар
7.1.Тариалсан газарт хүний үйл ажиллагаагаар тарьж ургуулсан таримал ургамал бүхий талбай хамаарна.
7.2.Доор дурдсан таримал ургамал бүхий талбайг тариалсан газарт хамааруулахгүй:
7.2.1.үр цацах, услах, бордох зэргээр сайжруулж тордсон бэлчээр, хадлангийн талбай;
7.2.2.хот, суурингийн дотор тарьж ургуулсан мод болон зүлэгжүүлсэн талбай, хот орчмын ногоон бүс;
7.2.3.элсний нүүдэл зогсоох зорилгоор тарьсан мод, бут, сөөг.
8 дугаар зүйл. Уриншилсан газар
8.1.Уриншилсан газарт хөрсөнд чийг хуримтлуулах, хог ургамлаас цэвэрлэх зорилгоор механик болон химийн аргаар боловсруулж өнжөөсөн тариалангийн талбай хамаарна.
8.2.Таримал ургамлын сэлгээнд ээлжлэн тариалсан болон ногоон бордуурт уриншийн талбайг уриншилсан газарт оруулж тооцно.
9 дүгээр зүйл. Өнжөөсөн газар
9.1.Өнжөөсөн газарт хоёр жилийн хугацаанд тариалалт болон уринш хийгээгүй тариалангийн талбай хамаарна.
10 дугаар зүйл. Атаршсан газар
10.1.Атаршсан газарт гурван жил тариалалт, уринш хийгээгүй тариалангийн газар хамаарна.
11 дүгээр зүйл. Тариалангийн талбайн эргэлт-ашиглалтын зурвас
11.1.Тариалангийн талбайн гадна хэсэг дэх эргэн тойрон 100 метр хүртэл эргэлт-ашиглалтын зурвастай байж болно.
11.2.Тариалангийн талбайн эргэлт-ашиглалтын зурвас нь тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчийн эзэмшиж, ашиглаж байгаа тариалангийн газарт хамаарна.
12 дугаар зүйл. Тариалангийн газрын хамгаалалтын ойн зурвас
12.1.Тариалангийн газрын хамгаалалтын ойн зурвас нь тариалангийн газрын хөрсийг салхины элэгдэл, эвдрэлээс хамгаалах зорилгоор байгуулсан мод, бут бүхий зурвас газар байна.
12.2.Тариалангийн газрын хамгаалалтын ойн зурвас нь тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчийн эзэмшиж, ашиглаж байгаа тариалангийн газарт хамаарна.
13 дугаар зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэлтэй холбоотой бусад газар
13.1.Тариалангийн үйлдвэрлэлтэй холбоотой бусад газарт дараахь газар хамаарна:
13.1.1.хөдөө аж ахуйн туршилт, судалгааны талбай;
13.1.2.тариалангийн болон эрчимжсэн мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн зориулалттай үл хөдлөх эд хөрөнгө, дэд бүтцийн газар.
14 дүгээр зүйл. Тариалангийн газрын зориулалт өөрчлөх
14.1.Тариалангийн газрын зориулалтыг өөрчлөхгүйгээр өөр бусад зориулалтаар эзэмших, ашиглахыг хориглоно.
14.2.Дараахь тохиолдолд тариалангийн газрын зориулалтыг өөрчилж болно:
14.2.1.тариалангийн газрын хөрсний үржил шим алдагдсан, элэгдэлд орсон, давсажсан, намагшсаны улмаас тариалангийн үйлдвэрлэлд тохиромжгүй болсон нь энэ хуулийн 26.2-т заасан шинжилгээгээр тогтоогдсон;
14.2.2.улсын тусгай хэрэгцээнд зориулан авсан.
14.3.Сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал энэ хуулийн 14.2.1-д заасан шинжилгээний дүнд үндэслэсэн тариалангийн газрын зориулалтыг өөрчлөх талаарх Засаг даргын саналыг хэлэлцэж шийдвэр гаргана.
14.4.Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын тогтоолыг үндэслэн гаргасан сум, дүүргийн Засаг даргын саналыг нэгтгэн тухайн шатны иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд танилцуулж, холбогдох шийдвэр гаргуулсны үндсэн дээр тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлнэ.
14.5.Энэ хуулийн 14.4-т заасан саналд тухайн газрын байршлыг харуулсан зураглал, агрохими болон агрофизикийн шинжилгээний дүн, аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрийг хавсаргасан байна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
14.6.Тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага энэ хуулийн 14.4-т заасан саналыг газрын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагатай зөвшилцсөний үндсэн дээр Засгийн газарт оруулж шийдвэрлүүлнэ.
15 дугаар зүйл. Тариалангийн болон эрчимжсэн мал аж ахуйн зориулалтаар газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах
15.1.Газрын нэгдмэл санд бүртгэгдсэн тариалангийн газрыг газрын тухай хууль тогтоомжид заасны дагуу тариалангийн зориулалтаар гэрээ (цаашид "гэрээ" гэх)-ний үндсэн дээр эзэмшүүлж, ашиглуулна.
15.2.Гэрээнд Газрын тухай хуулийн 34.6-д зааснаас гадна дараахь зүйлийг тусгана:
15.2.1.таримлын төрлөөр тариалах талбайн хэмжээ;
15.2.2.хөрс хамгаалах, сайжруулах арга хэмжээ;
15.2.3.энэ хуулийн 20.2-т заасан тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчийн үүрэг.
15.3.Гэрээг Газрын тухай хуулийн 34.8-д заасны дагуу жил бүр дүгнэхдээ сум, дүүргийн тариалангийн асуудал хариуцсан мэргэжилтний санал, дүгнэлтийг тусгана.
15.4.Тариалангийн зориулалтаар газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах гэрээний загварыг газрын болон тариалангийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална.
15.5.Тариалангийн зориулалтаар газрыг эзэмшүүлэхдээ Газрын тухай хуульд заасан ерөнхий хугацааг баримтлах бөгөөд 40 жилээс доошгүй байна.
15.6.Монгол Улсын иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь тариалангийн газар эзэмших эрхээ бусдад шилжүүлэх асуудлыг Газрын тухай хуулийн 38.1-д заасны дагуу шийдвэрлэх бөгөөд доор дурдсан шаардлагыг хангасан байна:
15.6.1.энэ хуулийн 26.2-д заасан шинжилгээний дүнгээр хөрсний үржил шимийг доройтуулаагүй нь тогтоогдсон байх;
15.6.2.хуульд заасан нөхцөл болзол, газар эзэмшүүлэх гэрээг зөрчөөгүй байх;
15.6.3.тариалангийн газрыг зориулалтын дагуу ашигласан байх.
15.7.Тариалангийн газрыг атаршуулсан, атар газрыг эрх бүхий байгууллагын шийдвэргүйгээр хагалсан бол буруутай этгээд нөхөн сэргээж, хохирлыг барагдуулна.
15.8.Энэ хуулийн 15.7-д заасан газрыг нөхөн сэргээх, хохирол тооцох аргачлалыг тариалангийн болон байгаль орчны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
ТАРИАЛАНГИЙН ҮЙЛДВЭРЛЭЛ
16 дугаар зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэл, түүний төрөл
16.1.Тариалангийн үйлдвэрлэлд таримал ургамлыг тариалах, арчлах, ургуулах, хураан авах, тээвэрлэх, хадгалах, худалдах үйл ажиллагаа хамаарна.
16.2.Тариалангийн зориулалтаар эзэмшүүлсэн, ашиглуулсан газарт дараахь төрлийн таримлын үйлдвэрлэл эрхэлнэ:
16.2.1.зусах болон өвөлжих үр тарианы ургамал;
16.2.2.төмс, хүнсний ногоо, мөөг;
16.2.3.жимс, жимсгэнэ;
16.2.4.нэг ба олон наст тэжээлийн таримал;
16.2.5.тосны ургамал;
16.2.6.техникийн ургамал;
16.2.7.эмийн болон цэцэг, гоёл чимэглэлийн таримал;
16.2.8.бусад таримал.
16.3.Тариалангийн газарт хар тамхи, мансууруулах болон хордуулах үйлчилгээтэй таримал тариалахыг хориглоно.
17 дугаар зүйл. Тариалангийн бүс нутаг
17.1.Тариалангийн үйлдвэрлэлийг эрчимжүүлэх, төрөлжүүлэх, эрчимжсэн мал аж ахуйн үйлдвэрлэлтэй хослуулан хөгжүүлэх зорилгоор тариалангийн бүс нутгийг энэ хуульд заасны дагуу тогтоож болно.
17.2.Тариалангийн бүс нутаг, түүний заагийг тогтоох асуудлыг аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрийг харгалзан тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага Засгийн газарт оруулж шийдвэрлүүлнэ.
17.3.Тариалангийн бүс нутаг хөдөө аж ахуйн чөлөөт бүсэд байж болно.
17.4.Тариалангийн бүс нутгийг засаг захиргааны нэгжээр тогтооно.
17.5.Тариалангийн бүс нутагт суурин болон хагас суурин эрчимжсэн мал аж ахуйг тусгайлсан бэлчээрт эрхэлнэ.
18 дугаар зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэлийн техник, технологийн шинэчлэл
18.1.Үр тарианы үйлдвэрлэлд хөрс хамгаалах тэг элдэншүүлгийн болон цомхотгосон технологийг ашиглана.
18.2.Тариалангийн үйлдвэрлэлийн техникийн худалдааг сургалт, сэлбэгийн хангамж, засвар үйлчилгээний тогтолцоог бүрдүүлсэн, мэргэжлийн хүний нөөцтэй, үйлдвэрлэгчийн итгэмжлэлтэй хуулийн этгээд эрхэлнэ.
18.3.Тариалангийн үйлдвэрлэлийн техник нь хөрсийг элэгдэл, эвдрэлээс хамгаалах, үржил шимийг хадгалах, чийгийн ууршилтыг багасгах, эдийн засгийн үр ашигтай, хөдөлмөрийн аюулгүй нөхцөлийг хангасан, экологийн тэнцвэрт байдлыг хадгалах шаардлагад нийцсэн байна.
18.4.Атар болон атаршсан газрыг эхний удаа эргэлтэд оруулах, холбогдох технологийн дагуу усалгаатай талбайг боловсруулах болон ногоон бордуурт уринш хийхээс бусад тохиолдолд үр тарианы үйлдвэрлэлд газрын хөрсийг хөмрүүлж хагалах техник, технологи ашиглахыг хориглоно.
19 дүгээр зүйл. Төрөөс тариалангийн үйлдвэрлэлийг дэмжих, санхүүжүүлэх
19.1.Тариалангийн үйлдвэрлэлд төрөөс мөнгөн болон мөнгөн бус дэмжлэг үзүүлж болно.
19.2.Энэ хуулийн 19.1-д заасан дэмжлэгийн хэмжээг Засгийн газар тогтооно.
19.3.Тариалангийн үйлдвэрлэлийг төрөөс дэмжих, хөгжүүлэх үйл ажиллагааг дараахь эх үүсвэрээс санхүүжүүлж болно:
19.3.1.улсын болон орон нутгийн төсвөөс хуваарилсан хөрөнгө;
19.3.2.тариалангийн салбарт гадаад улс, олон улсын байгууллагаас олгосон зээл, буцалтгүй тусламж;
19.3.3.гадаад, дотоодын иргэн, хуулийн этгээдээс олгосон хандив, тусламж, хөрөнгө оруулалт;
19.3.4.хуулиар хориглоогүй бусад эх үүсвэр.
19.4.Хандивлагч орон, олон улсын байгууллагатай байгуулсан гэрээ, хэлэлцээрээр тариалангийн үйлдвэрлэлийн зориулалтаар олгосон зээл, буцалтгүй тусламжийг зөвхөн зориулалтын дагуу зарцуулна.
19.5.Энэ хуулийн 19.3-т заасан хөрөнгийг дараахь зориулалтаар зарцуулна:
19.5.1.услалтын систем шинээр байгуулах, өргөтгөх, сэргээн засварлах, усан сан, хөв, цөөрөм байгуулах, усалгаатай тариалангийн талбайн хайгуул, судалгаа хийх;
19.5.2.тариалангийн газрын хөрсний үржил шимийг хамгаалах, сайжруулах, нөхөн сэргээх, бордоо, ургамал хамгааллын бодисын зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх, ойн зурвас байгуулах;
19.5.3.үр тариа, тэжээл, төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний сорт бүтээх, сорих, сортын үр, суулгац үржүүлэх, үйлдвэрлэх болон төмсний бичил булцуу үйлдвэрлэх;
19.5.4.үр тариа, тэжээл, төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний үйлдвэрлэлийн техник, технологийн шинэчлэл хийх, засвар болон техникийн үйлчилгээний төв байгуулах;
19.5.5.төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний хадгалалт-борлуулалтын тогтолцоог бүрдүүлэх, өвлийн хүлэмж байгуулах;
19.5.6.үүлэнд зориудаар нөлөөлж хур тунадас оруулах.
19.6.Тариалангийн үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа иргэн, хуулийн этгээдийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнд мөнгөн урамшуулал олгох, мөнгөн бус дэмжлэг үзүүлэх журмыг тариалангийн болон санхүүгийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална.
19.7.Энэ хуулийн 14.2.1-д заасан газрыг тариалангийн эргэлтэд оруулах зорилгоор хөрсний үржил шимийг сайжруулах арга хэмжээ авсан бол төрөөс дэмжлэг үзүүлж болно.
19.8.Мөнгөн урамшуулал олгох, дэмжлэг үзүүлэхэд техник, технологийн шинэчлэл хийсэн, хөрсний үржил шимийн хэвийн байдлыг хадгалсан, ургацын чанарыг тогтвортой дээшлүүлсэн, орон нутгийн иргэдийг ажлын байраар хангасан байдлыг харгалзана.
19.9.Энэ хуулийн 19.8-д заасан ургацын чанарыг итгэмжлэгдсэн лабораторийн шинжилгээний дүнгээр тодорхойлно.
19.10.Тариалангийн үйлдвэрлэлийг даатгалд хамруулах асуудлыг холбогдох хуулиар зохицуулна.
19.11.Дотоодын хэрэгцээнээс илүү гарсан тариалангийн бүтээгдэхүүнийг экспортлож болно.
20 дугаар зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчийн эрх, үүрэг
20.1.Тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгч дараахь эрхтэй:
20.1.1.хууль тогтоомжид заасны дагуу төрөөс дэмжлэг авах;
20.1.2.Газрын тухай хуульд заасны дагуу газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг барьцаалах, шилжүүлэх.
20.2.Тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгч дараахь үүрэгтэй:
20.2.1.өөрийн эзэмшлийн талбай, ургацаа бусдын халдлага болон малаас хамгаалах;
20.2.2.тариалангийн газраа бүхэлд нь, эсхүл тодорхой хэсгийг нь хоёр жил ашиглахгүй өнжөөх бол сум, дүүргийн Засаг даргад албан ёсоор мэдэгдэх;
20.2.3.тариалангийн газарт хорио цээртэй хөнөөлт организм илэрсэн бол мэргэжлийн байгууллагад ажлын таван өдрийн дотор мэдэгдэх, шаардлагатай арга хэмжээг авах;
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
20.2.4.тариалангийн газрын хөрсний үржил шимийг хамгаалах, сайжруулах;
20.2.5.таримлын үрийг таваас доошгүй жил тутам шинэчлэх;
20.2.6.таримлын төрөл тус бүрээр тариалсан болон хураасан ургац, бэлтгэсэн уринш, талбайн ашиглалтын талаарх мэдээг сум, дүүргийн Засаг даргад тухай бүр гаргаж өгөх;
20.2.7.байгаль орчинд ээлтэй, дэвшилтэт техник, технологийг нэвтрүүлэх, сэлгэн тариалалтыг зохих түвшинд хадгалах;
20.2.8.өөрийн эзэмшил, ашиглалтад байгаа тариалангийн газарт хуульд заасан хугацаанд агрохими, агрофизикийн шинжилгээ хийлгэх;
20.2.9.хөдөө аж ахуйн инженер, агрономичтой байх;
20.2.10.тариалангийн үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа сум, дүүрэгтээ бүртгүүлж, иргэдийг ажлын байраар хангасан байх;
20.2.11.талбайн түүх хөтлөх;
20.2.12.эрх бүхий байгууллагаас гаргасан заавар, зөвлөмжийн дагуу тариалангийн технологийг мөрдөх;
20.2.13.хууль тогтоомжид заасан бусад.
20.3.Тариалангийн газрыг атаршуулахыг хориглоно.
20.4.Тариалангийн зориулалтаар газар эзэмшигч, ашиглагч нь хоёроос дээш жил эзэмшил, ашиглалтад байгаа газартаа бүрэн болон хэсэгчлэн тариалалт хийгээгүй бол тариалалт хийгээгүй газрын хэмжээгээр газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг сум, дүүргийн Засаг дарга хүчингүй болгоно.
20.5.Энэ хуулийн 20.2.11-д заасан талбайн түүх хөтлөх дэвтрийн загвар, аргачлалыг тариалангийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
20.6.Энэ хуулийн 20.2.9-д заасан хөдөө аж ахуйн инженер, агрономичид мэргэшлийн зэрэг олгох журмыг тариалангийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
/Энэ хэсгийг 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
21 дүгээр зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэлийн төлөвлөлт
21.1.Тариалангийн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх дунд хугацааны хөтөлбөрийг Засгийн газар батална.
21.2.Тариалангийн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх бодлого, дунд хугацааны хөтөлбөрт тулгуурлан жил бүрийн төлөвлөгөөг тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага баталж, хэрэгжилтийг зохион байгуулна.
21.3.Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга тухайн жилийн тариалангийн үйлдвэрлэлийн төлөвлөгөөг тариалан эрхлэгчдийн саналд тулгуурлан боловсруулж, сум, дүүрэг тус бүрээр баталж, хэрэгжилтийг зохион байгуулна.
21.4.Тариалангийн бүтээгдэхүүний хадгалалтын үеийн хэвийн хорогдлыг тооцох аргачлалыг тариалангийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
22 дугаар зүйл. Төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний аж ахуй
22.1.Хүн амыг дотоодод тариалсан төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэнээр хангах зорилгоор хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ.
22.2.Төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний зоорь, өвлийн хүлэмж, тээвэрлэлт, хадгалалт, худалдааны ложистикийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлд тулгуурлан хэрэгжүүлнэ.
22.3.Иргэнд газар тариалангийн зориулалтаар газар өмчлүүлэх харилцааг Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 4.1.2, 5.1.7, 5.1.8 дахь заалт, 7.3 дахь хэсгийг баримтлан зохицуулна.
23 дугаар зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэлийн тайлан, мэдээллийн сан
23.1.Аймаг, нийслэлийн хөдөө аж ахуйн асуудал хариуцсан нутгийн захиргааны байгууллага нь тариалангийн газрын ангилал тус бүрээр болон тариалсан таримал, сорт, үр, техник, хураасан ургацын мэдээг сум, дүүргээр нэгтгэн, тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад тухайн жилийн 2 болон 4 дүгээр улиралд хүргүүлнэ.
23.2.Энэ хуулийн 23.1-д заасан мэдээг тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага улсын хэмжээнд нэгтгэн, Засгийн газарт танилцуулна.
23.3.Тариалангийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага тариалангийн үйлдвэрлэлийн мэдээллийн сантай байна.
23.4.Энэ хуулийн 23.1-д заасан мэдээ гаргах, хүргүүлэх болон энэ хуулийн 23.3-т заасан мэдээллийн сан бүрдүүлэх журмыг тариалангийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
24 дүгээр зүйл. Тариалангийн үйлдвэрлэлийг хамгаалах
24.1.Тариалангийн үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа газарт дараахь үйл ажиллагаа явуулахыг хориглоно:
24.1.1.мал, тэжээвэр амьтан оруулах, бэлчээх;
24.1.2.ан ав хийх;
24.1.3.дайран өнгөрөх, зам гаргах;
24.1.4.өвс, сүрэл, байгалийн бусад ургамал шатаах;
24.1.5.тариалан эрхлэхтэй холбоогүй бусад үйл ажиллагаа.
24.2.Тариалангийн талбайн захаас гадагш 500 метрийн зайд мал бэлчээх, оторлох болон бэлчээрийн мал аж ахуйн өвөлжөө, хаваржаа, зуслан, намаржаа байхыг хориглоно.
24.3.Энэ хуулийн 24.2-т заасан мал аж ахуй эрхлэгчийн өвөлжөө, хаваржааг тухайн орон нутагт нүүлгэн шилжүүлэхтэй холбогдсон тээврийн зардлыг тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгч нэг удаа хариуцна.
24.4.Энэ хуулийн 24.3-т заасны дагуу нүүн шилжих мал аж ахуй эрхлэгчийн өвөлжөө, хаваржааны газрын асуудлыг сум, дүүргийн Засаг дарга 30 хоногийн дотор шийдвэрлэнэ.
24.5.Тариалангийн талбайд мал, тэжээвэр амьтан орсны улмаас тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчид учруулсан хохирлыг тооцох аргачлалыг тариалангийн, хууль зүйн болон санхүүгийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ТАРИАЛАНГИЙН ГАЗРЫН ХӨРСИЙГ ХАМГААЛАХ
25 дугаар зүйл. Хөрс хамгаалах, сайжруулах үйл ажиллагаа
25.1.Тариалангийн газрын хөрсний үржил шимийг хамгаалах, сайжруулах талаар дараахь үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ:
25.1.1.энэ хуульд өөрөөр заагаагүй бол үр тарианы үйлдвэрлэлд хөрсийг тэг элдэншүүлгийн болон цомхотгосон технологиор боловсруулах;
25.1.2.тариалангийн талбайг хаших;
25.1.3.ойн зурвас байгуулах;
25.1.4.талбайд сүрлэн хучлага тогтоох;
25.1.5.хөнөөлт организм болон ганд тэсвэртэй нутагшсан, ирээдүйтэй сортын үрээр тариалах;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
25.1.6.сэлгээнд буурцагт ургамал тариалах;
25.1.7.эрдэс, органик бордоо, ургамал хамгааллын цогц аргыг хэрэгжүүлэх, төлөвшүүлэх;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
25.1.8.усалгааны горимыг мөрдөх;
25.1.9.талбайн түүхэнд хөрс хамгааллын арга хэмжээг тусган хөтлөх.
26 дугаар зүйл. Тариалангийн газрын хөрсний төлөв байдал, чанар
26.1.Тариалангийн газрын хөрсний төлөв байдал, чанарыг таримал ургамлын өсөлт, хөгжилтийг хангах үржил шим /ялзмаг/, шим тэжээлийн бодис, хөрсний элэгдэл, эвдрэлийн зэргийн үзүүлэлтээр тогтооно.
26.2.Тариалангийн газрын хөрсний төлөв байдал, чанарын үзүүлэлтийг агрохими, агрофизикийн шинжилгээгээр тодорхойлно.
26.3.Агрохими, агрофизикийн шинжилгээг хөрсний сорьц шинжилгээний чиглэлээр Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, тохирлын үнэлгээний итгэмжлэлийн тухай хуульд заасны дагуу итгэмжлэл авсан лаборатори хийж гүйцэтгэнэ.
/Энэ хэсэгт 2017 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
26.4.Агрохимийн шинжилгээг дараахь үзүүлэлтээр гаргана:
26.4.1.хөрсний 0-40 см хүртэл гүний ялзмаг;
26.4.2.нитратын азот;
26.4.3.хөдөлгөөнт фосфор;
26.4.4.хөдөлгөөнт кали;
26.4.5.бусад.
26.5.Агрофизикийн шинжилгээг дараахь үзүүлэлтээр гаргана:
26.5.1.хөрсний бүхэлшил;
26.5.2.хөрсний эвдрэл, элэгдлийн зэрэг;
26.5.3.усалгаатай тариалангийн газрын хөрсний намагжилт, давсжилт;
26.5.4.хөрсний нягт;
26.5.5.бусад.
26.6.Тариалангийн газрыг эзэмшигч, ашиглагч нь энэ хуульд зааснаас гадна нэмэлт үзүүлэлтээр шинжилгээ хийлгэж болно.
26.7.Агрохими, агрофизикийн шинжилгээг таван жил тутамд тариалангийн газрын эзэмшигч, ашиглагч өөрийн хөрөнгөөр хийлгэнэ.
26.8.Тариалангийн газрыг иргэн, хуулийн этгээдэд эзэмшүүлэх, ашиглуулахаар анх удаа олгох, нөхөн олговортойгоор эргүүлэн авах, зориулалтыг өөрчлөхөд агрохими, агрофизикийн шинжилгээг хийлгэх бөгөөд зардлыг улсын төсвөөс санхүүжүүлнэ.
26.9.Тариалангийн зориулалттай газар эзэмших, ашиглах эрх шилжүүлэхэд эрх шилжүүлж байгаа иргэн, хуулийн этгээд нь тариалангийн газарт агрохими, агрофизикийн шинжилгээг өөрийн зардлаар хийлгэсэн байна.
26.10.Агрохими, агрофизикийн шинжилгээ хийсэн итгэмжлэгдсэн лаборатори нь шинжилгээний дүнг кадастрын зурагт буулгаж, зөвлөмжийн хамт газар эзэмшигч, ашиглагчид болон тариалангийн асуудал хариуцсан нутгийн захиргааны байгууллагад хүлээлгэн өгнө.
26.11.Агрохими, агрофизикийн шинжилгээний явцад зөрчил илэрвэл энэ тухай итгэмжлэгдсэн лаборатори сумын газрын даамал болон тариалангийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн, дүүргийн газрын албанд мэдэгдэх үүрэгтэй.
26.12.Тариалангийн газрын хөрсний төлөв байдал, чанарт хийсэн агрохими, агрофизикийн шинжилгээний дүн нь тариалангийн үйлдвэрлэлийн мэдээллийн сангийн бүрэлдэхүүн хэсэг байна.
27 дугаар зүйл. Тариалангийн газрын хөрсний төлөв байдал, чанарт тавих хяналт
27.1.Хөрсний төлөв байдалд тавих хяналтыг тариалангийн асуудал хариуцсан нутгийн захиргааны байгууллага хэрэгжүүлнэ.
27.2.Агрохими, агрофизикийн шинжилгээний дүнгээр хөрсний төлөв байдал, чанарыг өмнөх шинжилгээний дүнгээс дордуулсан нь мэргэжлийн байгууллагын шинжилгээ, дүгнэлтээр тогтоогдсоны дагуу сайжруулах тодорхой арга хэмжээ авах талаар тариалангийн газар эзэмшигч, ашиглагчид хоёроос таван жилийн хугацаатай мэдэгдэл өгч, зөвлөмж хүргүүлнэ.
27.3.Мэдэгдэлд заасан хугацаанд хөрсний төлөв байдлыг сайжруулах арга хэмжээ аваагүй бол тариалангийн асуудал хариуцсан нутгийн захиргааны байгууллага нь газар эзэмших, ашиглах эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгох саналыг зохих шатны Засаг даргад хүргүүлнэ.
27.4.Энэ хуулийн 27.3-т заасан саналыг үндэслэн тухайн шатны Засаг дарга хөрсний төлөв байдлыг дордуулсан иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмших, ашиглах эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, Газрын тухай хуульд заасны дагуу тухайн этгээдэд мэдэгдэнэ.
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
28 дугаар зүйл.Хууль тогтоомж зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
28.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэргийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
28.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
28.3.Тариалангийн тухай хууль зөрчигчид хариуцлага торгууль оногдуулсан нь тухайн зөрчлийг арилгах, зөрчлийн улмаас бусдад учруулсан хохирлыг нөхөн төлөх хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэл болохгүй.
/Энэ зүйлийг 2017 оны 5 дугаар сарын 11-ний хуулиар өөрчлөн найруулсан/
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА З.ЭНХБОЛД
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2023.08.14-ний өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
January 29, 2016 Ulaanbaatar city
ON CROP FARMING
/Revised edition/
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.Purpose of this Law
1.1.The purpose of this Law is to regulate relations in connection with engaging in crop farming, determining the crop farming regions, rational use of crop farming land, soil protection and improvement, and developing by combining the crop farming and intensive livestock production.
Article 2.Legislation on crop farming
2.1.The legislation on crop farming shall consist of the Constitution of Mongolia, the Law on Land, the Law on Plant Protection, the Law on Seeds and Varieties of Cultivated Plants, the Law on Food, the Law on Ensuring the Safety of Food Products, this Law, and other legislative acts issued in conformity with them.
2.2.If an international treaty, to which Mongolia is a party, stipulates otherwise than this Law, the provisions of the international treaty shall prevail.
Article 3.Definitions of terms of the Law
3.1.The following terms used in this Law shall have the following meanings:
3.1.1."soil" means as defined in sub-paragraph 4.1.1 of the Law on Soil Protection and Prevention of Desertification;
3.1.2."crop farming land" means a unit of land being possessed and used for crop farming purposes;
3.1.3."arable land" means land that has been determined to be suitable for crop farming by relevant research and is not used for crop farming;
3.1.4."soil nutrients" means substances in the soil required for plant growth and development;
3.1.5."soil fertility" means the capacity of the soil, which being determined the moisture, soil nutrients, air, heat, physical-mechanical characteristics, chemical and biological environment required for the formation of plant crops;
3.1.6."crop farming region" means the region specially determined by the State in order to ensure the appropriate coordination of crop farming and intensive livestock development in the area with suitable soil and climatic conditions for growing cultivated plants;
3.1.7."intensive livestock husbandry" means the activity of raising high-yielding animals and pets in a fixed or semi-fixed manner.
CHAPTER TWO
CROP FARMING LAND
Article 4.Crop farming area
4.1.Crop farming shall be carried out on state-owned land that possessed and used for crop farming purposes.
4.2.Citizens can engage in crop farming on land possessed or owned with purposes of cultivating vegetables, fruits, berries and cultivated plants for the collective necessities of their families.
Article 5.Transferring the arable land to crop farming land
5.1.The Citizens' Representatives Khural of Soums and Districts shall discuss and make a decision on the proposal of the Governors regarding the transfer of arable land to crop farming land.
5.2.The Governors of aimags and the Capital city shall consolidate the proposals of Governors of soums and districts made based on the resolution of the Citizens' Representatives Khural of soums and districts, and present them to the Citizens Representatives Khural of that level, and submit them to the state central administrative body in charge of crop farming affairs based on the issuance of the relevant decision by the Khural.
5.3.The state central administrative body in charge of land affairs shall submit to the Government for a decision based on the proposal of the state central administrative body in charge of crop farming affairs regarding the transfer of arable land to crop farming land.
5.4.Paragraphs 5.1 and 5.2 of this Law shall not apply to the lands for the state special needs.
5.5.It shall be prohibited to be possessed and used the arable land for crop farming purposes without the permits of the body specified in paragraph 5.3 of this Law.
Article 6.Classification of crop farming land
6.1.Crop farming land shall include the total area being owned, possessed and used for crop farming purposes.
6.2.Crop farming land shall be divided into the following categories:
6.2.1.cultivated land;
6.2.2.irrigated land;
6.2.3.fallow land;
6.2.4.culturable waste land;
6.2.5.circulation-usage strip of crop farming area;
6.2.6.protective forest strip of crop farming land;
6.2.7.other areas related to crop farming production.
Article 7.Cultivated land
7.1.Cultivated land shall include areas with cultivated plants grown by human activities.
7.2.The fields with cultivated plants mentioned below shall not be included in cultivated land:
7.2.1.improved pastures and hayfields by seeding, watering and fertilizing;
7.2.2.trees and lawns planted within cities and towns, green zones around cities;
7.2.3.trees, bushes and shrubs planted to stop the movement of sand.
Article 8.Irrigated land
8.1.Irrigated land shall include the left crop farming land that has been mechanically or chemically treated to accumulate moisture in the soil and clear it of weeds.
8.2.Irrigated land that has been alternately cultivated and green manured in crop rotation shall be considered as irrigated land.
Article 9.Fallow land
9.1.Fallow land shall include crop farming land that has not been cultivated or fallowed for the period of two years.
Article 10.Culturable waste land
10.1.Culturable waste land shall include crop farming land that has not been cultivated or fallowed for the period of three years.
Article 11.Circulation-usage strip of crop farming area
11.1.There may be up to 100 meters of circulation-use strip in the outer part of the crop farming area.
11.2.The circulation-use strip of crop farming area shall apply to the crop farming land being possessed and used by the crop farming producer.
Article 12.Protective forest strip of crop farming land
12.1.The protective forest strip of crop farming land shall be a strip of trees and bushes established to protect the soil of crop farming land from wind erosion and damage.
12.2.The protective forest strip of crop farming land shall apply to the crop farming land being possessed and used by the crop farming producer.
Article 13.Other areas related to crop farming production
13.1.Other areas related to crop farming production shall include the following areas:
13.1.1.agricultural experiment and research area;
13.1.2.real estate and infrastructure land with purpose of crop farming and intensive livestock husbandry production.
Article 14.Changing the purpose of crop farming land
14.1.It shall be prohibited to possess or use crop farming land for other purposes without changing its purpose.
14.2.The purpose of crop farming land may be changed in the following cases:
14.2.1.it was determined by the analysis specified in paragraph 26.2 of this Law that the soil of the crop farming land is unsuitable for crop production due to loss of fertility, erosion, salinization, and waterlogging;
14.2.2.taken for special needs of the state.
14.3.The Citizens' Representatives Khural of Soums and Districts shall discuss and make a decision on the Governor's proposal to change the purpose of crop farming land based on the results of the analysis specified in sub-paragraph 14.2.1 of this Law.
14.4.The Governors of aimags and the Capital city shall consolidate the proposals of soums and districts Governors made based on the resolution of the Citizens' Representatives Khurals of soums and districts and present them to the Citizens' Representatives Khural of that level for making a decision, and submit them to the state central administrative body in charge of crop farming affairs based on the relevant decision.
14.5.A map showing the location of the area, the results of agrochemical and agrophysical analysis, and the decision of the Citizens' Representatives Khural of the aimags, soums, the Capital city, and districts shall be attached to the proposal specified in paragraph 14.4 of this Law.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
14.6.The state central administrative body in charge of crop farming affairs shall submit the proposals specified in the paragraph 14.4 of this Law to the Government for making a decision based on consultation with the state administrative organization in charge of land affairs.
Article 15.Possessing and using the land for crop farming and intensive livestock husbandry purposes
15.1.Crop farming land registered in the Unified Land Fund shall be possessed and used for crop farming purposes on the basis of a contract (hereinafter referred to as "contract") in accordance with the legislation on land.
15.2.In addition to paragraph 34.6 of the Law on Land, the following shall be reflected in the contract:
15.2.1.size of area to be cultivated by type of crop;
15.2.2.soil protection and improvement measures;
15.2.3.duties of crop farming producers specified in paragraph 20.2 of this Law.
15.3.When reviewing the contract in accordance with paragraph 34.8 of the Law on Land annually, the opinion and conclusion of the specialist in charge of soums and districts crop farming matters shall be reflected in the annual review report.
15.4.The model of the contract for land possession and use for crop farming purposes shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of land and crop farming affairs.
15.5.When possessing land for crop farming purposes, the general period stipulated in the Law on Land shall be followed, and it shall not be less than 40 years.
15.6.The issue of transferring the possession rights of the crop farming lands by Mongolian citizens, business entities, and organizations to others shall be resolved in accordance with paragraph 38.1 of the Law on Land, and it shall meet the following requirements:
15.6.1.according to the results of the analysis specified in paragraph 26.2 of this Law, it has been determined that the soil fertility has not been degraded;
15.6.2.not to violate the terms and conditions specified in the law and the land possession contract;
15.6.3.to be used the crop farming land for its intended purpose.
15.7.If the crop farming land is fallowed or arable land is plowed without the decision of the competent authority, the guilty party shall rehabilitate it and compensate for the damage.
15.8.The methodology of land rehabilitation and damage assessment specified in paragraph 15.7 of this Law shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of crop farming and environmental affairs.
CHAPTER THREE
CROP FARMING PRODUCTION
Article 16.Crop farming production and its types
16.1.Crop farming production shall include cultivation, care, growing, harvesting, transportation, storage and sale operations of cultivated plants/crops.
16.2.The following types of cultivated plants production shall be carried out on the land possessed and used for crop farming purposes:
16.2.1.summer and winter crop plants;
16.2.2.potatoes, vegetables and mushrooms;
16.2.3.fruits and berries;
16.2.4.annual and perennial fodder crops;
16.2.5.oil plants;
16.2.6.technical (textile) plants;
16.2.7.medicinal, flower and ornamental cultivation;
16.2.8.other crops.
16.3.It shall be prohibited to cultivate narcotic, intoxicating and poisonous crops in crop farming land.
Article 17.Crop farming regions
17.1.For the purpose of intensification and diversification of crop farming production and development it in combination with intensive livestock husbandry production, the crop farming regions may be established in accordance with this Law.
17.2.The issue of determining the crop farming region and its boundaries shall be submitted by the state central administrative body in charge of crop farming affairs to the Government for making a decision by taking into account the decision of the Citizens' Representatives Khural of aimags and the Capital city.
17.3.Crop farming regions may be in agricultural free zones.
17.4.Crop farming regions shall be determined by the administrative units.
17.5.Fixed and semi-fixed intensive livestock husbandry in crop farming regions shall be carried out in special pastures.
Article 18.Technical and technological innovation of crop farming production
18.1.Zero-fertilization and reduced soil protection technologies shall be used in grain production.
18.2.Crop farming production technical sales shall be conducted by a legal entity that has established a training, spare parts supply, repair and maintenance system, has professional human resources, and is authorized by the manufacturer.
18.3.Crop farming production techniques shall meet the requirements of protecting the soil from erosion and damage, maintaining fertility, reducing moisture evaporation, providing economic efficiency and safe working conditions, and maintaining ecological balance.
18.4.The use of overturning techniques and technologies on the soil of the land for grain production shall be prohibited, except for the first circulation of arable land and culturable waste land, the processing of irrigated fields according to the relevant technology, and fallowing with green manure.
Article 19.State support and financing of crop farming production
19.1.The state can provide monetary and non-monetary support to crop farming production.
19.2.The amount of support specified in paragraph 19.1 of this Law shall be determined by the Government.
19.3.The state support and development of crop farming production can be financed from the following sources:
19.3.1.funds allocated from the state and local budgets;
19.3.2.loans and grants provided by foreign countries and international organizations in the field of crop farming;
19.3.3.donations, assistance, and investments provided by foreign and domestic citizens and legal entities;
19.3.4.other sources not prohibited by law.
19.4.Loans and grants provided for the purpose of crop farming production upon the agreements and treaties concluded with donor countries and international organizations shall be used only for their intended purposes.
19.5.The funds specified in paragraph 19.3 of this Law shall be used for the following purposes of:
19.5.1.building newly, expanding, and restoring an irrigation system, building a reservoir, dam, and pond, exploring and surveying the irrigated crop farming area;
19.5.2.protecting, improving, and restoring the soil fertility of crop farming land, promoting the proper use of fertilizers and plant protection substances, and establishing forest strips;
19.5.3.creation and testing of varieties of grains, fodder, potatoes, vegetables, fruits and berries, propagation and production of variety seeds and seedlings, and production of potato micro tubers;
19.5.4.making technical and technological innovations in the production of grains, fodder, potatoes, vegetables, fruits and berries, and establishing a repair and technical maintenance center;
19.5.5.formation of storage-sale system of potatoes, vegetables, fruits and berries, and construction of winter greenhouse;
19.5.6.deliberately influencing the clouds to cause precipitation.
19.6.The procedures on providing monetary incentives and non-monetary support for products produced by citizens and legal entities being engaged in crop farming production shall be approved jointly by the Cabinet members in charge of crop farming and financial affairs.
19.7.The State may provide support if measures are taken to improve the soil fertility for the purpose of bringing the land specified in sub-paragraph 14.2.1 of this Law into crop farming circulation.
19.8.When providing monetary incentives and support, it shall take into consideration of status of making the technical and technological innovations, maintaining normal soil fertility, steadily improving the quality of crops, and providing jobs to local citizens.
19.9.The quality of the crop specified in paragraph 19.8 of this Law shall be determined by the results of the accredited laboratory analysis.
19.10.The issue of coverage of crop farming production under the insurance shall be regulated by the relevant law.
19.11.Crop farming products in excess of domestic needs can be exported.
Article 20.Rights and obligations of the crop farming producer
20.1.The crop farming producer shall have the following rights:
20.1.1.receive support from the state in accordance with the legislation;
20.1.2.pledge and transfer of land possession right certificate in accordance with the Law on Land.
20.2.The crop farming producer shall have the following obligations:
20.2.1.protect its own possessing land and crops from attacks by others and livestock;
20.2.2.If the whole or a certain part of the crop farming land is left unused for two years, officially notify the Governor of soums and districts;
20.2.3.If prohibited diseases, harmful insects, rodents, or weeds are found in the crop farming land, notify the professional organization within five working days and take necessary measures;
20.2.4.protect and improve the soil fertility of crop farming land;
20.2.5.renew of planting seeds at least every five years;
20.2.6.provide the data on the cultivated and harvested crops, prepared fallows, and area usage for each type of crop to the Governors of soums and districts from time to time;
20.2.7.introduce environmentally friendly and advanced techniques and technologies, and maintain crop rotation at an appropriate level;
20.2.8.be performed agrochemical and agrophysical analysis on crop farming land being possessed and used by them within the period prescribed by law;
20.2.9.have agricultural engineers and agronomists;
20.2.10.be registered in the soums and districts where crop farming production is carried out, and provide jobs to citizens;
20.2.11.record the history of the area;
20.2.12.follow the crop farming technology in accordance with the instructions and recommendations issued by the competent organizations;
20.2.13.others specified in legislation.
20.3.It shall be prohibited to leave the crop farming land as fallowed.
20.4.If the possessor or user of the land for the purpose of crop farming has not fully or partially cultivated the land being possessed or used for more than two years, the Governor of soums and districts shall revoke the land possession right certificate upon the amount of uncultivated land.
20.5.The model and methodology of the book recording the history of the area specified in sub-paragraph 20.2.11 of this Law shall be approved by the Cabinet member in charge of crop farming affairs.
20.6.The procedure for awarding qualification degrees to agricultural engineers and agronomists specified in sub-paragraph 20.2.9 of this Law shall be approved by the Cabinet member in charge of crop farming affairs.
/This paragraph was added by the law as of October 29, 2021/
Article 21.Crop farming production planning
21.1.The Government shall approve the medium-term program for the development of crop farming production.
21.2.The state central administrative body in charge of crop farming affairs shall approve the annual plan based on the crop farming production development policy and medium-term program, and organize its implementation.
21.3.The Governors of aimags and the Capital city shall develop the crop farming production plan for the given year based on the proposals of crop farming producers, approve it for each soums and districts, and organize its implementation.
21.4.The methodology of calculating the normal depreciation during the storage of crop farming products shall be approved by the Cabinet member in charge of crop farming affairs.
Article 22.Farming of potatoes, vegetables, fruits and berries
22.1.A program shall be implemented to supply the population with domestically grown potatoes, vegetables, fruits and berries.
22.2.Cellars, winter greenhouses, transportation, storage, and trade logistics of the potatoes, vegetables, fruits, and berries shall be implemented based on public and private partnerships.
22.3.Relation on land ownership to citizens for crop farming purposes shall be regulated in accordance with sub-paragraphs 4.1.2, 5.1.7, and 5.1.8, and paragraph 7.3 of the Law on Land Ownership to Citizens of Mongolia.
Article 23.Crop farming production reports and databases
23.1.The local administrative body in charge of crop farming affairs of aimags and the Capital city shall consolidate the data on each category of crop farming lands and their cultivated crops, varieties, seeds, techniques, and harvested crops by soums and districts, and shall submit them to the state central administrative body in charge of crop farming affairs within the 2nd and 4th quarters of the respective year.
23.2.The data specified in paragraph 23.1 of this Law shall be compiled by the state central administrative body in charge of crop farming affairs in national level and presented to the Government.
23.3.The state central administrative body in charge of crop farming affairs shall have a database of crop farming production.
23.4.The procedure for issuing and delivering data specified in paragraph 23.1 of this Law and creating a database specified in paragraph 23.3 of this Law shall be approved by the Cabinet member in charge of crop farming affairs.
Article 24.Protection of crop farming production
24.1.The following activities shall be prohibited to be conducted in the land being engaged in crop farming production:
24.1.1.enter and graze livestock and domestic animals;
24.1.2.hunting;
24.1.3.pass through and create a road;
24.1.4.burning grass, straw and other natural plants;
24.1.5.other activities not related to crop farming.
24.2.It shall be prohibited to graze, camp, or herd livestock in winter, spring, summer, or autumn facilities within 500 meters from the edge of the crop farming area.
24.3.The crop farming producer shall bear the transport costs related to the relocation of the livestock breeder's winter and spring facilities specified in paragraph 24.2 of this Law within the respective local areas once.
24.4.The land issue of the winter and spring facilities of the livestock breeder to be relocated in accordance with paragraph 24.3 of this Law shall be resolved by the Governor of soums and districts within 30 days.
24.5.The methodology for calculating the damage caused to crop farming producers due to the entry of livestock and domestic animals into the crop farming area shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of crop farming, legal and financial affairs.
CHAPTER FOUR
PROTECTION OF CROP FARMING LAND SOILS
Article 25.Soil protection and improvement activities
25.1.The following activities shall be implemented to protect and improve the soil fertility of crop farming land:
25.1.1.unless otherwise specified in this Law, process the soil in grain production by using zero-fertilization and reduced soil protection technologies;
25.1.2.fence crop farming areas;
25.1.3.establish a forest strip;
25.1.4.set up straw mulch in the area;
25.1.5.cultivate with seeds of indigenous and promising varieties resistant to diseases, pests, weeds and drought;
25.1.6.cultivate leguminous plants in rotation;
25.1.7.implementation and formation of comprehensive measures for mineral, organic fertilizers and plant protection;
25.1.8.follow the irrigation regime;
25.1.9.reflect and maintain soil protection measures in the history of the area.
Article 26.Condition and quality of crop farming land soil
26.1.The condition and quality of the soil of the crop farming land shall be determined by the indicators of fertility /humus/, nutrients, soil erosion and damage to ensure the growth and development of cultivated plants.
26.2.Soil condition and quality indicators of crop farming land shall be determined by agrochemical and agrophysical analysis.
26.3.Agrochemical and agrophysical analysis shall be carried out by a laboratory accredited in accordance with the Law on Standardization, Technical Regulation and Accreditation of Conformity Assessment in the field of soil sample analysis.
/This paragraph was amended by the law as of December 21, 2017/
26.4.The agrochemical analysis shall be carried out with the following indicators:
26.4.1.deep humus from 0 to 40 cm of the soil;
26.4.2.nitrate nitrogen;
26.4.3.mobile phosphorus;
26.4.4.mobile potassium;
26.4.5.others.
26.5.The agrophysical analysis shall be performed with the following indicators:
26.5.1.soil integrity;
26.5.2.degree of soil damage and erosion;
26.5.3.swamping and salinity of the soil of irrigated crop farming land;
26.5.4.soil density;
26.5.5.others.
26.6.The possessor and user of crop farming land may have conducted analysis by additional indicators in addition to those specified in this Law.
26.7.The agrochemical and agrophysical analysis shall be carried out every five years by the possessors and users of crop farming lands at their own expense.
26.8 Agrochemical and agrophysical analysis shall be carried out for the first allotment of crop farming land for possession and use to citizens and legal entities, for returning them with compensation, or for change of their purposes, and the costs shall be financed from the state budget.
26.9.When transferring the right to possess and use crop farming land, the citizen or legal entity who is transferring the right shall have conducted agrochemical and agrophysical analysis on the crop farming land at their own expense.
26.10.The accredited laboratory that performed the agrochemical and agrophysical analysis shall record the results of the analysis on the cadastral map and hand them over to the land possessors, users and local administrative bodies in charge of crop farming affairs along with its recommendations.
26.11.If a violation is detected during the agrochemical and agrophysical analysis, the accredited laboratory shall be obliged to report this to the land officer and the specialist in charge of crop farming affairs of soums, and land departments of districts.
26.12.The results of the agrochemical and agrophysical analysis conducted in the conditions and quality of the soil of the crop farming land shall be an inseparable component of the crop farming production database.
Article 27.Control of soil condition and quality of crop farming land
27.1.The monitoring of the condition of the soil shall be carried out by the local administrative body in charge of crop farming affairs.
27.2.If it is determined by the analysis and conclusion of the professional organization that the condition and quality of the soil became worse than the results of the previous analysis in accordance with the results of the agrochemical and agrophysical analysis, a notice and recommendations shall be submitted to the possessors and users of the crop farming land with respect to take specific measures to improve them in accordance with above mentioned analysis and conclusions for a period of two to five years.
27.3.If measures are not taken to improve the condition of the soil within the period specified in the notice, the local administrative body in charge of crop farming affairs shall submit a proposal to revoke the certificate of land possession and use rights to the Governor of the appropriate level.
27.4.Based on the proposal specified in paragraph 27.3 of this Law, the Governor of that level shall revoke the certificate of the right to possess and use land of a citizen or legal entity that has deteriorated the condition of the soil, and shall notify that person in accordance with the Law on Land.
CHAPTER FIVE
MISCELLANEOUS
Article 28.Liability to be imposed on the violators of the Legislation
28.1.Unless an action of the official who has breached this Law is subject to criminal liability, he/she shall be held liable pursuant to the Law on Civil Service.
28.2.A person or legal entity that violates this Law shall be subject to liability specified in the Criminal Code or the Law on Violations.
28.3.The imposition of a liability and fine on a violator of the Law on Crop farming shall not be a ground to release him/her from the liabilities to eliminate the respective violation or compensate the damages incurred to others due to the violation.
/This paragraph was modified by the law as of May 11, 2017/
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA ENKHBOLD.Z
