Нүүр
Хүчингүй эрх зүйн акт 
Нэмэлт өөрчлөлт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2016 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдөр
Улаанбаатар хот
ХҮҮХЭД ХАМГААЛЛЫН ТУХАЙ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь хүүхэд хамгааллын үндэсний тогтолцоо, оролцогч талуудын харилцааг тодорхойлж, хүүхдийг үл хайхрах байдал, дарамт, мөлжлөг, хүчирхийллийн бүх хэлбэр, эрсдэлт нөхцөлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах, хариу үйлчилгээ үзүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл. Хүүхэд хамгааллын зарчим, тогтолцоо
2.1.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасан хүүхэд хамгааллын үндсэн зарчим, стандартыг удирдлага болгоно.
2.2.Хүүхэд хамгаалал нийгмийн бүх орчинд хүүхэд бүрийг үл хайхрах байдал, дарамт, хүчирхийлэл, мөлжлөгийн бүх хэлбэрээс, эрсдэлт нөхцөлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх, хариу үйлчилгээ үзүүлэх зорилготой олон талт, цогц, мэргэшсэн үйл ажиллагаанаас бүрдэнэ.
2.3.Хүүхэд хамгаалал гэр бүл төвтэй, дагнасан, шуурхай, тэгш, хүртээмжтэй, үр дүнтэй байна.
2.4.Хүүхэд хамгааллын тогтолцоо Хүүхдийн эрхийн тухай хуульд заасан оролцогч талуудаас авч хэрэгжүүлэх бодлого, хамтын ажиллагаа, цогц үйлчилгээ, статистик мэдээлэл, санхүү төсөв, мэргэшсэн хүний нөөц зэргээс бүрдэнэ.
2.5.Хүүхдэд тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх, хамгаалах талаар Монгол Улсын хууль тогтоомжид тусгайлан заасан тохиолдолд тухайн үйлчилгээ, үйл ажиллагаа, арга хэмжээ нь хүүхэд хамгааллын тогтолцооны бүрэлдэхүүн хэсэг болно.
2.6.Хүүхэд, өсвөр насны хүнийг халамжлах, эмчлэх, удирдан чиглүүлэх, тэдэнд боловсрол олгох үүрэг хүлээсэн эцэг, эх, асран хамгаалагч, бусад хүн тэднийг хүмүүжүүлэх, алдаатай зан авирыг нь засахдаа бие махбодийн болон доромжлон гутаасан бүх төрлийн шийтгэлийн арга хэрэглэхийг хориглоно.
3 дугаар зүйл. Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1.Энэ хууль Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйлчилнэ.
3.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасан тохиолдолд Монгол Улсын хилийн гадна байгаа хүүхэд, түүний асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчид энэ хуульд заасан тусламж, үйлчилгээг үзүүлнэ.
3.3.Монгол Улсын иргэн төрсөн цагаас эхлэн 18 нас хүртэл, эсхүл Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасан тохиолдолд 18 наснаас дээш 21 хүртэл насны хүнд энэ хуульд заасан тусламж, үйлчилгээг үзүүлж болно.
4 дүгээр зүйл. Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
4.1.Энэ хуульд заасан дараахь нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
4.1.1."эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхэд" гэж эрүүл мэнд, амь нас, аюулгүй байдал, хөгжих хэвийн орчин нь алдагдсан, эсхүл асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч, хууль ёсны төлөөлөгчгүй, эсхүл гамшиг, онцгой байдлын нөхцөлд байгаа хүүхдийг;
4.1.2."нийгмийн ажилтан" гэж баг, хорооны, сургуулийн, нийгмийн халамжийн, эрүүл мэндийн, бусад салбарт ажиллаж байгаа нийгмийн ажил, үйлчилгээ, дэмжлэг үзүүлэх чиг үүрэг бүхий мэргэжилтэн, ажилтан, албан тушаалтныг;
4.1.3."хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хороо" гэж гэмт хэрэг, зөрчил үйлдсэн гэж сэжиглэгдэж, мөрдөн шалгагдаж байгаа, эсхүл гэмт хэргийн гэрч, хохирогч болсон, гэмт хэрэг үйлдэж ял шийтгүүлсэн, албадлагын арга хэмжээ авагдсан, зөрчил үйлдэж шийтгэгдсэн хүүхдэд үйлчилгээ үзүүлэх мэргэжлийн байгууллагын төлөөлөл бүхий орон нутгийн нэгжийг;
4.1.4."хууль зөрчсөн хүүхэд" гэж гэмт хэрэг, зөрчил үйлдсэн гэж сэжиглэгдэн, мөрдөн шалгагдаж байгаа, эсхүл зөрчил үйлдэж шийтгэгдсэн, гэмт хэрэг үйлдэж ял шийтгүүлж, албадлагын арга хэмжээ авагдсан, сургалт хүмүүжлийн тусгай байгууллагаас суллагдсан хүүхдийг;
4.1.5."хамтарсан баг" гэж гэр бүлийн болон бусад орчинд үйлдэгдсэн хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, зөрчил, эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд хариу үйлчилгээ үзүүлэх анхан шатны нэгжийг;
/Энэ заалтыг 2016 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
4.1.6."хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээ" гэж эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийг илрүүлэх, нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх, аюулгүй байдлыг хангах, дэмжих, холбон зуучлах, нийгмийн харилцаанд дасган зохицуулах, гэр бүлд нь эргэн нэгтгэх үе шат бүхий үйл ажиллагааг;
4.1.7."хүүхдийн эрхийн ажилтан" гэж хүүхдийн эрхийн улсын байцаагчийн эрх бүхий ажилтан, албан тушаалтныг;
4.1.8."хүүхдийн эсрэг хүчирхийлэл" гэж санаатай эсхүл санамсаргүйгээр хүүхдийн амь нас, эрүүл мэнд, хөгжил, бие махбод, сэтгэл санаанд хор хохирол учруулах үл хайхрах байдал, бэлгийн зүй бус үйлдэл болон бие махбодийн шийтгэл, сэтгэл санааны дарамтыг.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ГЭР БҮЛ, НИЙГЭМ ДЭХ ХҮҮХЭД ХАМГААЛАЛ
5 дугаар зүйл. Гэр бүл дэх хүүхэд хамгаалал
5.1.Эцэг, эх, гэр бүлийн гишүүд, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч нь хүүхэдтэй холбоотой эрх, үүргээ урвуулан ашиглах, хүүхдийг үл хайхрах, дарамт, хүчирхийлэл, мөлжлөгийн бүх хэлбэр, аливаа гэмт хэрэг, зөрчлөөс хамгаалах арга хэмжээг авна.
5.2.Хүүхдийн эрүүл, аюулгүй орчинд өсч хөгжих нөхцөлийг бүрдүүлэхийн тулд хуульд заасны дагуу эвлэлдэн нэгдэх, шаардлага, өргөдөл, гомдол, мэдээлэл гаргаж, түүнийг шийдвэрлүүлэх замаар хүүхдэд ээлтэй орчин бүрдүүлнэ.
5.3.Гэр бүлийн орчинд хүчирхийлэлд өртсөн хүүхдэд үзүүлэх яаралтай тусламж, үйлчилгээг Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуульд заасны дагуу үзүүлнэ.
5.4.Эцэг, эх, хууль ёсны асран хамгаалагч, хамаатан садан, багш сурган хүмүүжүүлэгч нь хүүхдийг өсгөн хүмүүжүүлэх, боловсрол олгох, асран хамгаалахдаа хүчирхийллээс ангид хүмүүжлийн арга хэрэглэнэ.
6 дугаар зүйл. Боловсролын салбар дахь хүүхэд хамгаалал
6.1.Сургалтын байгууллага хүүхэд хамгааллын бодлогыг тухайн байгууллагад хэрэгжүүлэхдээ хөтөлбөр, төлөвлөгөө гарган, мөрдөж ажиллана.
6.2.Сургалтын байгууллага, албан тушаалтан, багш, ажилтан эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаар таамагласан, мэдсэн, илрүүлсэн тохиолдолд Хүүхдийн эрхийн тухай хуулиар үүрэг хүлээсэн оролцогч талуудад заавал мэдээлнэ.
6.3.Сургалтын байгууллагад суралцаж байгаа хүүхэд бүрийг тухайн орчинд бие махбодийн шийтгэл, сэтгэл зүйн болон үе тэнгийнхний дарамт, үл хайхрах байдал, гэмт хэрэг, зөрчил, хорт зуршилд өртөхгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлэхийн тулд дараахь арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ:
6.3.1.сургалтын байгууллагын багш, ажилтан хүүхэд хүмүүжүүлэх эерэг арга эзэмших;
6.3.2.сургалтын байгууллагын багш, ажилтан суралцагчдын эрсдэлт нөхцөлд байгаа эсэхийг үнэлэх, судлах, зөвлөгөө өгөх;
6.3.3.сургалтын байгууллагын багш, ажилтан суралцагчдын хоорондын нөхөрсөг бус харилцаа, маргаан, зөрчлийг эвлэрүүлэх, зохицуулах, гэр бүлд нь мэдэгдэх зэргээр урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авах;
6.3.4.хүүхдийн амь нас, эрүүл мэнд, аюулгүй байдалд хохирол учруулж болохуйц үйл ажиллагаа, арга хэмжээнд хүүхдийг оролцуулахгүй байх;
6.3.5.хүүхдийг согтуурах, мансуурах, донтох байдалд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах арга хэмжээг авах.
7 дугаар зүйл. Эрүүл мэндийн үйлчилгээн дэх хүүхэд хамгаалал
7.1.Эрүүл мэндийн ажилтан ажил, үүргээ гүйцэтгэх явцдаа эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаар таамагласан, мэдсэн тохиолдолд хүүхдийн асуудал эрхэлсэн орон нутгийн ажилтан, албан тушаалтан, эсхүл цагдаагийн байгууллагын алба хаагчид заавал мэдээлнэ.
7.2.Эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэхдээ хүүхдийн, түүний гэр бүл, хувийн нууцад хамаарах мэдээллийг хуулиар зөвшөөрснөөс бусад тохиолдолд байгууллага, албан тушаалтан, хувь хүнд мэдээлэхийг хориглох бөгөөд задруулснаас үүдэн гарах үр дагаврыг өөрөө хариуцна.
7.3.Эрүүл мэндийн байгууллага эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг хуульд заасны дагуу үзүүлнэ.
8 дугаар зүйл. Хэвлэл, мэдээлэл, цахим орчин дахь хүүхэд хамгаалал
8.1.Эцэг, эх, асран хамгаалагч гэр бүлийн орчинд, багш, сургуулийн ажилтан сургуулийн орчинд, хуулиар үүрэг хүлээсэн төрийн байгууллага, хуулийн этгээд бусад орчинд өөрсдийн эрх, үүргээ хэрэгжүүлэх замаар хүүхдийг түүний хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд, сөрөг нөлөө үзүүлэхүйц тоглоом ном, урлагийн бүтээл, мэдээ, мэдээлэл зар сурталчилгаа, цахим сүлжээнээс хамгаална.
/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 2-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.2.Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, цагдаагийн төв байгууллага хүүхдийн хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд сөрөг нөлөө үзүүлэхүйц тоглоом, ном, урлагийн бүтээл, мэдээ, мэдээлэл, зар сурталчилгаа, цахим сүлжээнээс хүүхдийг хамгаалах талаар зөвлөмж, зааварчилгааг олон нийтэд тогтмол мэдээлж, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавьж ажиллана.
/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 2-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.3.Хүүхдэд зориулсан мэдээ, мэдээлэл нь хүүхдийн хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд сөрөг нөлөө үзүүлэх эрсдэлтэй гэж үзсэн иргэн, хүүхэд, түүний хууль ёсны төлөөлөгч, хүүхдийн эрхийн ажилтан энэ тухай гомдол, мэдээллийг холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд хандан шийдвэрлүүлнэ.
8.4.Сонин хэвлэл, телевиз, радио, цахим сүлжээ ашиглаж, хүүхдийн хувийн нууцад халдаж дуу, дуу-дүрсний, дүрсний бичвэр, гэрэл зураг тараасан, эсхүл гэмт хэрэг, зөрчил үйлдсэн гэж мэдээлсэн, олны өмнө гутаасан ажилтан, албан тушаалтан, иргэн, хуулийн этгээдэд хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
8.5.Арван зургаан насанд хүрээгүй хүүхэд бусад хүүхдийнхээ эсрэг хийсэн энэ зүйлийн 8.4-т заасан үйлдлээс үүсэх хохирол, хор уршгийг түүний эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч хуульд заасны дагуу хариуцна.
8.6.Интернэтийн орчинд эрх эзэмшиж байгаа иргэн, хуулийн этгээд хүүхдэд зориулсан тусгай багцын үйлчилгээтэй байх бөгөөд үйлчилгээний гэрээ байгуулахдаа тухайн этгээдийн асран хамгаалалд 18 нас хүрээгүй хүүхэд байгаа эсэхийг заавал асууж, насанд хүрэгчдэд зориулсан тусгай сувгийн үйлчилгээг хэрэглэх эсэхийг тохиролцоно.
9 дүгээр зүйл. Олон нийтийн арга хэмжээ, үйлчилгээн дэх хүүхэд хамгаалал
9.1.Худалдаа үйлчилгээ, соёлын үйл ажиллагаа, урлагийн тоглолт, арга хэмжээ, олон нийтийг хамарсан арга хэмжээ, жагсаал цуглаан, замын хөдөлгөөн, хүүхэд оролцсон шалгалт, уралдаан тэмцээний үед хүүхдийг эрсдэлт нөхцөлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх үүргийг зохион байгуулагч болон оролцогч талууд ханган ажиллана.
/Энэ хэсэгт 2021 оны 7 дугаар сарын 2-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
9.2.Энэ зүйлийн 9.1-д заасан арга хэмжээ, үйлчилгээг зохион байгуулагч хууль, захиргааны хэм хэмжээний акт, гэрээ хэлцлээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас хүүхдийн амь нас, эрүүл мэндэд хохирол учрах нөхцөл бүрдсэн, эсхүл хохирол учирсан бол холбогдох хуульд заасан хариуцлага хүлээнэ.
9.3.Энэ зүйлийн 9.1-д заасан арга хэмжээ, үйлчилгээний үед хүүхдийн эрх зөрчигдсөн гэж үзсэн хувь хүн, хуулийн этгээд орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн байгууллага, албан тушаалтанд, эсхүл цагдаагийн байгууллагад амаар болон бичгээр мэдэгдэнэ.
9.4.Олон нийтийн үйлчилгээ, арга хэмжээний үед хүүхдийг гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх ажлыг Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ хэсэгт 2019 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
91 дүгээр зүйл.Соёл, спортын үйл ажиллагаан дахь хүүхэд хамгаалал
/Энэ зүйлийг 2021 оны 7 дугаар сарын 2-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
91.1.Хүүхдийг соёл, спортын үйл ажиллагаа, урлагийн тоглолт, спортын тэмцээн, бусад арга хэмжээнд эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигчийн бичгээр өгсөн зөвшөөрлийн үндсэн дээр түүний хөгжил, эрүүл мэнд, хүмүүжил, төлөвшилд, сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй орчинд оролцуулна.
91.2.Хүүхдийг соёл, спортын үйл ажиллагаа, урлагийн тоглолт, спортын тэмцээн, бусад арга хэмжээнд оролцуулахдаа хичээл сургалтын үйл ажиллагааг тасалдуулахгүй байх, хоцрогдлыг арилгах арга хэмжээг авна.
91.3.Хичээл сургалтын үйл ажиллагааг тасалдуулахгүй байх, хоцрогдлыг арилгах арга хэмжээг эцэг, эх, асран хамгаалагч, арга хэмжээнд оролцуулсан этгээд хамтран, сургалтын хөтөлбөр, агуулгын хүрээнд болон төрийн захиргааны байгууллагаас улс, бүс, орон нутгийн хэмжээнд зохион байгуулагдаж байгаа арга хэмжээнд оролцсон бол сургуулийн удирдлага тус тус зохион байгуулна.
91.4.Соёл, спорт, олон нийтийн үйл ажиллагаанд хүүхдийг оролцуулах, эрхийг хамгаалах журмыг соёлын болон хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага баталж, мөрдүүлнэ.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
ХҮҮХЭД ХАМГААЛЛЫН ХАРИУ ҮЙЛЧИЛГЭЭ
10 дугаар зүйл. Хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээ
10.1.Эрсдэлт нөхцөлд байгаа, гэмт хэргийн хохирогч болсон, гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдсон, ял шийтгүүлж, албадлагын арга хэмжээ авагдсан, сургалт, хүмүүжлийн тусгай байгууллагаас суллагдсан хүүхдийг нийгэмд хэвийн амьдрахад нь тусалж, дэмжих чиглэлээр дараахь хариу үйлчилгээ үзүүлнэ:
10.1.1.мэдээлэл хүлээн авах, илрүүлэх, шалгах;
10.1.2.нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх;
10.1.3.аюулгүй байдлыг хангах;
10.1.4.дэмжих, холбон зуучлах;
10.1.5.хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хорооны үйлчилгээ үзүүлэх;
10.1.6.гэр бүлд нь эргэн нэгтгэх.
10.2.Хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээг төрийн байгууллага эсхүл тухайн чиглэлээр мэргэшсэн иргэн, магадлан итгэмжлэгдсэн хуулийн этгээд төрийн зарим чиг үүргийг гэрээгээр гүйцэтгүүлэх замаар үзүүлнэ.
10.3.Хүүхэд хамгааллын чиглэлээр үйлчилгээ үзүүлж байгаа төрийн байгууллага болон хуулийн этгээд тусгайлан бэлтгэгдэж, мэргэшсэн хүний нөөцтэй байна.
10.4.Хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээ үзүүлэх хуулийн этгээд нь хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас магадлан итгэмжлэгдсэний үндсэн дээр үйл ажиллагаа явуулах бөгөөд уг журмыг хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
10.5.Хүүхэд хамгааллын үйлчилгээ үзүүлэх журмыг хүүхэд хамгааллын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн, үйлчилгээний зардлын норматив, санхүүжүүлэх аргачлалыг хүүхэд хамгааллын болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална.
/Энэ хэсгийг 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
11 дүгээр зүйл. Мэдээлэл хүлээн авах, илрүүлэх, шалгах
11.1.Хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, зөрчлийн талаар эсхүл эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаар ирүүлсэн мэдээ, мэдээллийг нийгмийн ажилтан, хүүхдийн эрхийн ажилтан, хууль сахиулагч хүлээн авч шалгах, эсхүл шаардлагатай арга хэмжээг хуульд заасны дагуу авна.
11.2.Энэ зүйлд заасан мэдээ, мэдээллийг хүлээн авах, илрүүлэх зорилгоор яаралтай тусламжийн 24 цагийн утас ажиллуулж болно.
11.3.Хүүхдийн эрхийн зөрчлийн талаар ирүүлсэн мэдээ, мэдээлэл гэмт хэрэг, зөрчлийн шинжтэй бол хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу шалган шийдвэрлэх бөгөөд тухайн асуудлыг шалган шийдвэрлэх эрх бүхий албан тушаалтан хамтарсан баг, хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хороо болон орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн байгууллагад заавал мэдэгдэнэ.
11.4.Энэ зүйлд заасны дагуу ирүүлсэн мэдээ, мэдээллийг хүлээн авсан ажилтан, албан тушаалтан тухайн нөхцөл байдлыг газар дээр нь үнэлж, холбогдох тэмдэглэлийг нийгмийн ажилтан, хамтарсан багт хүргүүлнэ.
11.5.Хүүхдийн эрх зөрчсөн, эсхүл эрсдэлт нөхцөлд байгаа талаар мэдээ, мэдээллийг хүлээн авсан ажилтан, албан тушаалтан тухайн мэдээллийг газар дээр нь шалгах, үнэлэх явцад хүүхдийн амь нас, эрүүл мэндэд аюул шууд учирсан, эсхүл уг нөхцөл бүрдсэн, хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, зөрчлийг түүнийг асран хамгаалах, харгалзан дэмжигч үйлдсэн, хүүхдийг тухайн орчинд үлдээх боломжгүй нөхцөл үүссэн бол яаралтай түр тусгаарлах арга хэмжээг эрх бүхий албан тушаалтанд тавьж, шийдвэрлүүлнэ.
11.6.Хүүхдийг түр тусгаарлах шийдвэр гарах хүртэл хугацаанд тухайн мэдээ, мэдээллийг хүлээн авсан нийгмийн ажилтан, албан тушаалтан хуульд заасан боломжит арга хэмжээг гэр бүлийн бусад гишүүн, хууль ёсны төлөөлөгчтэй зөвшилцөн хэрэгжүүлнэ.
11.7.Хүүхдийн эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч тухайн хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, зөрчил үйлдсэн гэх үндэслэл байгаа бол энэ хуульд заасан тусгаарлах арга хэмжээг авахдаа тэдний зөвшөөрлийг шаардахгүй.
11.8.Гэмт хэрэг, зөрчлийн шинжгүй боловч эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаархи мэдээ, мэдээллийг нийгмийн ажилтан дангаар болон багаар газар дээр нь, эсхүл байгаа орчинд нь очиж үзэх, харилцан ярилцах хэлбэрээр шалгаж болно.
11.9.Энэ хуульд заасны дагуу ирүүлсэн мэдээ, мэдээлэл хүүхдийн эрхийн эсрэг зөрчлийн шинжтэй бол хүүхдийн эрхийн ажилтан холбогдох хуульд заасан журмын дагуу шийдвэрлэнэ.
11.10.Хүүхдийн эрхийн эсрэг гэмт хэргийг цагдаагийн байгууллагын алба хаагч холбогдох хуульд заасны дагуу шийдвэрлэнэ.
12 дугаар зүйл. Нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх
12.1.Хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээ үзүүлэх зорилгоор нөхцөл байдлын үнэлгээ хийнэ.
12.2.Нөхцөл байдлын үнэлгээ хүүхдийн амьдарч байгаа орчин, хүүхдэд үүссэн нөхцөл байдал, хүүхдийн эрхийн эсрэг үйлдэл, эс үйлдэхүйн аюул, эрсдэлийн түвшинг үнэлэх, шалгах, дүгнэх үе шатнаас бүрдэнэ.
12.3.Аймаг, сум, баг, нийслэл, дүүрэг, хорооны нийгмийн ажилтан, хүүхдийн эрхийн ажилтан өөрийн санаачилгаар, эсхүл хуулиар хүлээлгэсэн үүргээ биелүүлэх явцдаа холбогдох этгээдээс ирүүлсэн мэдээ, мэдээллийг үндэслэн нөхцөл байдлын үнэлгээ хийнэ.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
12.4.Нийгмийн ажилтан, хүүхдийн эрхийн ажилтан нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх явцдаа тухайн асуудлыг газар дээр нь болон хуульд заасны дагуу холбогдох этгээдээр шийдвэрлүүлэх үндэслэлтэй бол хүүхдэд хувийн хэрэг нээж, зөвлөгөө өгөх, дэмжих, холбон зуучлах үйлчилгээнд хамруулна.
12.5.Эрсдэлд байгаа хүүхдэд нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх журмыг хүүхэд гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн, Хууль зүйн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран батална.
12.6.Нөхцөл байдлын үнэлгээ хийсэн, хариу үйлчилгээ үзүүлсэн нийгмийн ажилтан, хамтарсан багийн гишүүнд нэмэгдэл урамшуулал олгох бөгөөд уг журмыг хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн, санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүнтэй хамтран батална.
13 дугаар зүйл. Хүүхдийн аюулгүй байдлыг хангах
13.1.Эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн нөхцөл байдлын үнэлгээг харгалзан Гэр бүлийн тухай, Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуульд зааснаас гадна хүүхэд асрах хувилбарт үйлчилгээнд хамруулах арга хэмжээг авна.
13.2.Хүүхэд асрах хувилбарт үйлчилгээг төрийн байгууллага, эсхүл магадлан итгэмжлэгдсэн хүүхэд хамгааллын үйлчилгээ үзүүлэгч, хуулийн этгээд, гэр бүл, иргэн, эсхүл тэдгээр нь хамтран үзүүлнэ.
13.3.Хүүхэд асрах хувилбарт үйлчилгээний стандартыг тухайн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага, үйлчилгээ үзүүлэх журмыг хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн тус тус батална.
13.4.Эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд хувилбарт үйлчилгээ үзүүлэх санал, дүгнэлтийг хамтарсан баг, нийгмийн ажилтан гаргах бөгөөд гарсан шийдвэрийн хэрэгжилтэд хүүхдийн эрхийн ажилтан хяналт тавина.
14 дүгээр зүйл. Дэмжих, холбон зуучлах үйлчилгээ
14.1.Нөхцөл байдлын үнэлгээгээр хүүхдэд тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх дүгнэлт гарсан бол иргэний бүртгэл, сэтгэл зүй, хууль зүй, боловсрол, эрүүл мэнд, нийгмийн халамжийн болон бусад шаардагдах үйлчилгээнд нийгмийн ажилтан холбон зуучилна.
14.2.Эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийг дэмжих, холбон зуучлах үйлчилгээний хэрэгжилтэд хүүхдийн эрхийн ажилтан хяналт тавина.
14.3.Хуулиар үүрэг хүлээсэн төрийн байгууллагын ажилтан, алба хаагч дэмжих, холбон зуучлах үйлчилгээг үзүүлээгүй, эсхүл шаардагдах үйлчилгээг үзүүлэхээс үндэслэлгүйгээр татгалзсан бол энэ тухай хүүхдийн эрхийн ажилтан тэмдэглэл үйлдэж, төрийн албаны салбар зөвлөл, мэргэжлийн ёс зүйн хороонд хүргүүлж шийдвэрлүүлнэ.
15 дугаар зүйл. Хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хороо, хүүхэд хамгааллын хамтарсан багийн ажил үйлчилгээ
15.1.Аймаг, дүүргийн Засаг дарга орон нутгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралтай зөвшилцөн хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хороог байгуулах бөгөөд хороо нь дараахь үйл ажиллагаа явуулна:
15.1.1.гэмт хэрэг үйлдэж шүүхээс ял шийтгүүлсэн, хүмүүжлийн чанартай арга хэмжээ авагдсан хүүхдийг шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагаас хүлээн авах, шүүхээс хүүхдэд даалгасан үүргийг биелүүлэхэд зөвлөгөө өгөх, дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх;
15.1.2.сургалт, хүмүүжлийн тусгай байгууллагад хүмүүжиж байгаад суллагдсан хүүхдийг нийгэмд хэвийн амьдрахад нь дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх;
15.1.3.гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдон шалгагдаж байгаа хүүхдийг эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх ажиллагааны сөрөг нөлөөллөөс хөндийрүүлэх зорилгоор хууль сахиулах байгууллагатай хамтран ажиллах, хүүхдэд батлан даагч томилуулахаар санал гаргах;
15.1.4.хууль зөрчсөн хүүхдийг зөв зохистой хүмүүжил олгох сургалт, хөтөлбөрт хамруулах;
15.1.5.эцэг, эх, гэр бүлийн гишүүд, үе тэнгийхэн, сургууль, хамт олонд нь зөвлөгөө өгөх, тогтмол хугацаанд уулзалт, ярилцлага зохион байгуулж, үр дүнг тооцох;
15.1.6.хорт зуршлаас ангижрах эмчилгээнд хамруулах, зөвлөгөө өгөх, ажил, сургууль, мэргэжил олгох сургалтад хамруулах;
15.1.7.Гэрч, хохирогчийг хамгаалах тухай хуулийн үйлчлэлд хамаарахгүй хүүхдэд туслалцаа үзүүлэх, зөвлөгөө өгөх, тэдний эрх ашгийг хамгаалах;
15.2.Хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хорооны ажлын албаны үүргийг орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн байгууллага хэрэгжүүлнэ.
15.3.Хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хорооны бүрэлдэхүүн, зохион байгуулалт, үйл ажиллагааны журмыг хууль зүйн болон хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн хамтран батална.
15.4.Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн 20.1-д заасан хамтарсан баг эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаар нөхцөл байдлын үнэлгээ хийж, цаашид тухайн хүүхдэд шаардлагатай үйлчилгээний талаар дүгнэлт, зөвлөмж гаргаж, хуульд заасны дагуу тусламж, үйлчилгээ үзүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2016 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
15.5.Хамтарсан багийн ажиллах журам, тухайн багийн гишүүдэд урамшуулал олгох журмыг хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
/Энэ хэсгийг 2016 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
16 дугаар зүйл. Хүүхдийг гэр бүлд нь эргэн нэгтгэх
16.1.Хуульд заасан үндэслэлээр гэр бүлээсээ тусгаарлагдсан хүүхдийг боломжтой тохиолдол бүрд гэр бүлд нь эргэн нэгтгэнэ.
16.2.Нийгмийн ажилтан, хүүхдийн эрхийн ажилтан хүүхэд асрах хувилбарт болон төвлөрсөн асрамжийн үйлчилгээнээс хүүхдийг гэр бүлд нь нэгтгэх үйл ажиллагааг зохион байгуулж, хяналт тавина.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ХҮҮХЭД ХАМГААЛЛЫН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА
17 дугаар зүйл. Төрийн байгууллагын хамтын ажиллагаа
17.1.Төрийн байгууллага хуульд заасан чиг үүргийн хүрээнд хүүхэд хамгааллын чиглэлээр дараахь үйл ажиллагаа явуулна:
17.1.1.хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн байгууллагын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэхдээ тус тусын хуулиар заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх, хамтран ажиллах;
17.1.2.хүүхдийн төлөө үндэсний болон орон нутгийн зөвлөл, хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хорооны гишүүнээр тухайн байгууллагын алба хаагч, ажилтныг томилуулахаар санал болгох, үйл ажиллагааг нь дэмжих;
17.1.3.хүүхдийн үүсгэл санаачилгын байгууллага, элчийн үйл ажиллагааг дэмжих, хүүхэд оролцсон арга хэмжээ, үйл ажиллагаанд оролцож, хяналт тавих;
17.1.4.эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд хариу үйлчилгээ үзүүлэх, хууль зөрчсөн хүүхдийг нийгмийн харилцаанд дасган зохицуулахад хамтран ажиллах.
18 дугаар зүйл. Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны, орон нутгийн байгууллагын үйл ажиллагаа
18.1.Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага дараахь үйл ажиллагаа явуулах замаар хүүхэд хамгааллын үндэсний болон орон нутгийн тогтолцоог удирдан зохион байгуулна:
18.1.1.хүүхдийн эрхийн хэрэгжилтийн төлөв байдал, хүүхэд хамгааллын талаар хийсэн ажлыг Монгол Улсын Засгийн газар, Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөлийн өмнө хариуцан жил бүр тайлагнах;
18.1.2.нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх, хариу үйлчилгээ үзүүлэх хуулийн этгээдийг сонгон шалгаруулах, үйл ажиллагааг нь дүгнэх;
18.1.3.хүүхэд хамгааллын сургалтын хөтөлбөр батлан хэрэгжүүлэх, хүүхдийн эрхийн талаар мэдлэг, мэдээллийг сайжруулах арга хэмжээг авах, хүүхэд хамгааллын чиглэлээр эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил явуулах;
18.1.4.хүүхэд хамгааллын үйлчилгээний нэр төрөл, чанарыг дээшлүүлэх арга хэмжээг авах, мэдээлэл, хяналт шинжилгээ, үнэлгээний үндсэн дээр тухайн жилд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааг төлөвлөн зохион байгуулах;
18.1.5.хүүхэд хамгаалалд бүх шатны төрийн байгууллага, хуулийн этгээд, иргэн, гэр бүл, олон нийтийн оролцоо, хамтын ажиллагааг дэмжих;
18.1.6.хүүхдийг гэр бүл, нийгмийн бүх орчинд эрсдэлт нөхцөлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохион байгуулах;
18.1.7.төрийн байгууллага, хуулийн этгээд, шүүх, прокурор, хууль сахиулах байгууллагын хүүхдийн асуудал хариуцсан ажилтан, алба хаагчид, үйлчилгээ үзүүлэгчдийг сургаж, мэргэшүүлэхэд холбогдох байгууллагатай хамтран ажиллах;
18.1.8.хууль сахиулах байгууллагатай хамтран хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэг, зөрчил үйлдсэн иргэн, хуулийн этгээд, хууль зөрчигч хүүхэд, гэрч, хохирогч хүүхдийн талаар мэдээллийн сан бүрдүүлж үйл ажиллагаандаа ашиглах;
18.2.Хүүхэд, гэр бүлийн асуудал хариуцсан орон нутгийн байгууллага хүүхэд хамгааллын чиглэлээр дараахь үйл ажиллагаа явуулна:
18.2.1.нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд хүүхэд хамгааллын талаархи мэдээлэл, судалгаанд нэгдсэн дүгнэлт хийж, цаашид хийх ажлын чиглэлийг тодорхойлох;
18.2.2.төрийн байгууллага, хуулийн этгээд, шүүх, прокурор, хууль сахиулах байгууллагын хүүхдийн асуудал хариуцсан ажилтан, алба хаагчдыг сургах, мэргэшүүлэх,
18.2.3.Хүүхдийн эрхийн тухай хууль болон энэ хуулийн хэрэгжилтэд гурван жил тутамд нэгээс доошгүй удаа анхан шатны хяналт шинжилгээ, үнэлгээ хийх;
18.2.4.нийгмийн ажилтан, хамтарсан баг, хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хороо, хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээ үзүүлэгчийг мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах;
18.2.5.эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаархи мэдээллийн сан бүрдүүлж үйл ажиллагаандаа ашиглах, бүртгэл, статистикийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас баталсан аргачлалын дагуу эрдсэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн халамж, хамгаалал үйлчилгээний талаар бүртгэл хөтөлж, нийгмийн хамгааллын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлэх;
18.2.6.эцэг, эх, асран хамгаалагч, харгалзан дэмжигч, хүүхэд харагчийг сайн дурын болон хуульд заасны дагуу шүүхийн шийдвэрээр албадан сургалтад хамруулах ажлыг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагатай хамтран зохион байгуулах;
18.2.7.гэр бүлээсээ дайжсан, эсхүл эцэг, эх, асран хамгаалагчийн халамж анхаарал, хараа хяналтаас гадуур байгаа хүүхдийг бүртгэх, судалгаанд авах, гэр бүлд нэгтгэх ажлыг орон нутгийн Цагдаагийн байгууллагатай хамтран гүйцэтгэх.
18.3.Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагын даргыг Монгол Улсын Засгийн газрын тухай хуулийн 183 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасны дагуу томилж, чөлөөлнө.
/Энэ хэсгийг 2018 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
18.4.Аймаг, нийслэлийн гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн асуудал хариуцсан газар, хэлтсийн даргыг тухайн шатны Засаг даргатай зөвшилцөн гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагын дарга, дүүргийн гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн асуудал хариуцсан газар, хэлтсийн даргыг тухайн шатны Засаг даргатай зөвшилцөн нийслэлийн гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн асуудал хариуцсан дарга Төрийн албаны тухай хуулиар тогтоосон шаардлагыг хангасан иргэнийг сонгон шалгаруулж томилж, чөлөөлнө.
/Энэ хэсгийг 2018 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
19 дүгээр зүйл. Хүүхдийн эрхийн ажилтан, нийгмийн ажилтны хүүхэд хамгааллын чиглэлээр явуулах үйл ажиллагаа
19.1.Орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал хариуцсан байгууллагын нийгмийн ажилтан, хүүхдийн эрхийн ажилтан дараахь үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ:
19.1.1.эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийг судлан тогтоох, бүртгэх, тэдний эрх ашгийг хамгаалах, хариу үйлчилгээнд хамруулах;
19.1.2.Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийг сурталчлах, хүүхдийг эрсдэлт нөхцөлд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх,
19.1.3.нөхцөл байдлын үнэлгээ хийж, дүгнэлт гаргах;
19.1.4.нөхцөл байдлын үнэлгээг үндэслэн хүүхэд хамгааллын хариу үйлчилгээг үзүүлж, дуусах хүртэл хүүхдийг хамгаалах;
19.1.5.хүүхдийн эрх, хүүхэд хамгааллын хууль тогтоомж зөрчсөн талаар мэдээлэх, уг зөрчлийг арилгуулахаар шаардлага бичих;
19.1.6.эрсдэлт нөхцөлд байгаа, хууль зөрчсөн хүүхдийн талаар бүртгэл, судалгаа хийх, орон нутгийн хүүхэд хамгааллын нөхцөл байдалд дүн шинжилгээ хийх.
20 дугаар зүйл. Нийгмийн ажилтны эрх зүйн байдал
20.1.Орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал хариуцсан байгууллага нь нутгийн өөрөө удирдах байгууллагатай зөвшилцөн сум, баг, дүүрэг, хороонд хүүхдийн асуудал хариуцсан нийгмийн ажилтан ажиллуулна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
20.2.Нийгмийн ажилтны ёс зүйн дүрэм, түүнд тавих шаардлагыг тухайн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн мэргэжлийн холбоодтой зөвшилцөн батална.
20.3.Нийгмийн ажилтан хүүхэд эрсдэлт нөхцөлд байгаа талаархи мэдээлийг хүлээн аваад тухайн газар дээр очиж шалгах, тухайн хүүхэдтэй нөхцөл байдлын талаар харилцан ярилцах, хуулиар хориглоогүй мэдээлэл цуглуулах эрхтэй.
20.4.Нийгмийн ажилтан өөрийн амь нас, эрүүл мэндэд аюултай нөхцөлд хүүхдэд эрсдэлийн нөхцөл байдлын үнэлгээ хийх шаардлагатай болсон тохиолдолд цагдаагийн байгууллагын туслалцааг авна.
20.5.Нийгмийн ажилтныг ажиллах нөхцөл, боломжоор хангах үүргийг сум, баг, дүүрэг, хорооны Засаг дарга хариуцна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
ХЯНАЛТ, ШИНЖИЛГЭЭ, ҮНЭЛГЭЭ, САНХҮҮЖИЛТ
21 дүгээр зүйл. Хүүхэд хамгааллын бодлогын хэрэгжилт
21.1.Монгол Улсын хэмжээнд Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөл, орон нутагт хүүхдийн төлөө зөвлөл нь хүүхэд хамгааллын бодлогын хэрэгжилтэд хяналт тавина.
21.2.Хүүхдийн төлөө үндэсний болон орон нутгийн зөвлөл жил бүрийн 3 дугаар улиралд багтаан хүүхэд хамгааллын тайлан гаргаж, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар төрийн захиргааны байгууллагад чиглэл, нутгийн өөрөө удирдах байгууллага, холбогдох бусад байгууллагад зөвлөмж өгч, бодлого тодорхойлох, шийдвэр гаргах эрх бүхий оролцогч талуудад санал оруулна.
21.3.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал жил бүрийн 4 дүгээр улиралд багтаан өөрийн нутаг дэвсгэр дэх хүүхэд хамгааллын талаар тухайн шатны хүүхдийн төлөө зөвлөлийн тайлан, Засаг даргын саналыг хэлэлцэж, орон нутгийн төсөвт тусган, хэрэгжүүлэх арга хэмжээг авна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
21.4.Олон улсын төрөлжсөн байгууллага, магадлан итгэмжлэгдсэн төрийн бус байгууллага, хуулийн этгээдээр хүүхдийн эрхийн болон хүүхэд хамгааллын талаар хөндлөнгийн хяналт, шинжилгээ хийлгэж болно.
21.5.Гадаад улсын байгууллага, хуулийн этгээд хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагын зөвшөөрөлгүйгээр Монгол Улсад хүүхдийн эрх, хүүхэд хамгааллын талаар тандалт, судалгаа хийхийг хориглоно.
21.6.Орон нутгийн хүүхэд, гэр бүлийн асуудал эрхэлсэн байгууллага хүүхдийн эрхийн хэрэгжилт, хүүхэд хамгааллын нөхцөл байдал, тухайн жилд хэрэгжүүлсэн ажлын талаар жилд нэгээс доошгүй удаа олон нийтэд тайлагнана.
22 дугаар зүйл. Хүүхэд хамгааллын хяналт, шинжилгээ, үнэлгээ
22.1.Хүүхэд хамгааллын нөхцөл байдлыг тодорхойлох, эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд үзүүлэх хариу үйлчилгээг үнэлэх зорилгоор хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага нь дараахь хяналт, шинжилгээ, үнэлгээ хийнэ:
22.1.1.орон нутаг, анхан шатны нэгжээс эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдийн талаар бүртгэл, судалгааг нэгтгэн дүгнэх;
22.1.2.хууль зөрчсөн, гэмт хэргийн гэрч, хохирогч болсон хүүхдийн талаар бүртгэл, судалгааг цагдаагийн болон хууль сахиулах бусад байгууллагатай хамтран гаргаж, дүн шинжилгээ хийх;
22.1.3.эрсдэлт нөхцөлд байгаа хүүхдэд үзүүлсэн үйлчилгээ, түүний үр дүнг үнэлж, шалгах;
22.1.4.хүүхэд хамгаалалд төрийн байгууллагуудын оролцоог үнэлэх;
22.1.5.хүүхэд хамгааллын хүний нөөцийн бодлогыг төлөвлөн хэрэгжүүлэх, сургалтын чанар, үр нөлөөг үнэлэх;
22.1.6.хүүхэд хамгааллын чиглэлээр үйлчилж байгаа захиргааны хэм хэмжээний актын хэрэгжилтийг үнэлж, дүгнэх;
22.1.7.Хууль тогтоомжийн тухай хуульд заасан аргачлалын дагуу Хүүхдийн эрхийн тухай хууль, Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн хэрэгжилтийг үнэлэх.
23 дугаар зүйл. Хүүхэд хамгааллын санхүүжилт
23.1.Хүүхэд хамгааллын үйлчилгээний төсвийг улсын төсөвт тусгаж санхүүжүүлнэ.
23.2.Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, Засаг дарга хүүхэд хамгааллын тогтолцоог бүрдүүлэх зорилгоор хүүхэд хамгааллын хамтарсан баг, хүүхдийн эрхийн хууль зүйн хорооны ажил, үйлчилгээний зардал, нийгмийн ажилтны урамшууллыг улс болон орон нутгийн төсөвт тусган санхүүжүүлнэ.
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
24 дүгээр зүйл. Хууль тогтоомж зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
24.1.Хүүхдийн эрхийн зөрчилд хүлээлгэх хариуцлагыг Зөрчлийн тухай хуулиар, хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэгт оногдуулах ял, албадлагын арга хэмжээг Эрүүгийн хуулиар тус тус тодорхойлно.
25 дугаар зүйл. Хууль хүчин төгөлдөр болох
25.1.Энэ хуулийг 2016 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
25.2.Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.1 дэх хэсгийн 22.1.7 дахь заалтыг Хууль тогтоомжийн тухай /Шинэчилсэн найруулга/ хууль хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА З.ЭНХБОЛД
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2024 оны 01 сарын 17 өдөр
Төрийн ордон, Улаанбаатар хот
ХҮҮХЭД ХАМГААЛЛЫН ТУХАЙ ХУУЛЬ ХҮЧИНГҮЙ БОЛСОНД ТООЦОХ ТУХАЙ
1 дүгээр зүйл.2016 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр баталсан Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцсугай.
2 дугаар зүйл.Энэ хуулийг Хүүхэд хамгааллын тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/ хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2023.07.20-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
February 5, 2016 Ulaanbaatar city
ON CHILDREN PROTECTION
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.Purpose of this Law
1.1.The purpose of this Law is to define the national children protection system and the relations between the stakeholders, and to regulate the relations in connection with the prevention, protection, and providing response services to children from exposure to all forms of neglect, pressure, exploitation, and violence, as well as risky conditions.
Article 2.Principles and systems of children protection
2.1.The basic principles and standards of children protection stipulated in international treaties of Mongolia shall be governed.
2.2.Children protection consists of multifaceted, comprehensive and specialized activities aimed at preventing and responding to all forms of neglect, harassment, violence, and exploitation of every child in all social environments, as well as exposure to risky situations.
2.3.Children protection shall be family-centered, specialized, prompt, equal, accessible, and effective.
2.4.The child protection system consists of policies, cooperation, comprehensive services, statistical information, financial budget and qualified human resources to be implemented by the stakeholders stipulated in the Law on Children's Rights.
2.5.In cases where the legislation of Mongolia specifically provides to provide care and services to children, the respective services, activities and measures shall be a component of the system of the children protection.
2.6.Parents, guardians, and other persons responsible for caring for, treating, guiding, and educating children and teenager shall be prohibited from using all kinds of physical or humiliating methods of punishment when disciplining them or correcting their wrong behavior.
Article 3.Scope of the application of the Law
3.1.This Law shall apply on the territory of Mongolia.
3.2.In the cases of provision in the international treaty of Mongolia, the children who are outside the border of Mongolia, their guardians and custodians shall be provided with the care and services stipulated in this Law.
3.3.The care and services specified in this Law can be provided to Mongolian citizens from birth to 18 years of age, or in the case of provision in the international treaties of Mongolia, to persons over 18 to 21 years of age.
Article 4.Definitions of terms of the Law
4.1.The following terms used in this Law shall have the following meanings:
4.1.1."child at risky situations" means a child whose health, life, safety, or normal development environment has been lost, or who does not have a guardian, custodian, or legal representative, or who is in a disaster or emergency situation;
4.1.2."social worker" means a specialist, employee, or official with functions to provide social work, service, or support that is working in the fields of bagh, khoroo, school, social welfare, health, or other;
4.1.3."legal committee of children's right" means a local unit with a representative of a professional organization that provides services to children who are suspected of having committed a crime or a violation, are being investigated, or are witnesses or victims of a crime, have been imposed the punishment due to conviction of a crime, have been taken a coercive measure, or have been punished for a violation;
4.1.4."child in violation of the law" means a child who is suspected of having committed a crime or violation, is being investigated, or has been punished for committing a violation, has been imposed a penalty due to conviction of a crime, has been subject to coercive measures, or has been released from a special corrective and educational institution;
4.1.5."joint team" means the primary unit for responding to crimes against children committed in the family or other environments, and for children who are at risky conditions;
/This sub-paragraph was invalidated by the law as of December 22, 2016/
4.1.6."child protection response service" means activities that involve the stages of identifying children at risky situations, assessing the situation, ensuring safety, supporting, mediating, adjusting to social relations, and reuniting them with their families;
4.1.7."children's rights worker" means a competent employee or official qualified to be the state inspector of children's rights;
4.1.8."violence against children" means negligence, sexual abuse, physical punishment, emotional pressure that harms the life, health, development, physical or mental health of a child intentionally or unintentionally.
CHAPTER TWO
PROTECTION OF CHILDREN IN THE FAMILY AND SOCIETY
Article 5.Protection of children in the family
5.1.Parents, family members, guardians and custodians shall take measures to protect against abuse of rights and duties related to the child, neglecting the child, all forms of pressure, violence, and exploitation, as well as any crime or violation.
5.2.In order to create conditions for children to grow up in a healthy and safe environment, a child-friendly environment shall be created by exercising a freedom of associations, filing demands, petitions, complaints, and information, and to being resolved them in accordance with the law.
5.3.Emergency care and services for children who have been abused in the family environment shall be provided in accordance with the Law on Combatting Domestic Violence.
5.4.Parents, legal guardians, relatives, teachers and educators shall use non-violent methods of upbringing when upbringing, educating and taking care of the children.
Article 6.Protection of children in education sector
6.1.Educational institutions shall create and implement programs and plans when implementing the child protection policy in the institution.
6.2.In the event that an educational institution, official, teacher, or employee predicts, learns, or discovers a child in a risky situation, it must be reported to the stakeholders who are obligated by the Law on Children's Rights.
6.3.In order to ensure that every child studying in an educational institution is not exposed to physical punishment, psychological and peer pressure, neglect, crime, violation, and bad habits in that environment, the following measures shall be implemented:
6.3.1.teachers and employees of educational institutions should acquire positive methods of educating children;
6.3.2.teachers and employees of educational institution shall assess, study, and advise whether or not the students are in a risky situation;
6.3.3.teachers and employees of educational institutions shall take preventive measures by reconciling, regulating and notifying the families of unfriendly relations, disputes, and violations between students;
6.3.4.not to involve children in activities and events that may harm the life, health and safety of children;
6.3.5.take measures to prevent and protect children from exposure to alcoholism, drug addiction, and addiction.
Article 7.Protection of children in health care
7.1.In the case that a health workers predict or learn about a child in a risky situation while performing their duties, they must inform the local employee and official in charge of children's affairs, or police officer.
7.2.When providing health care and services, it shall be prohibited to health care and service providers from disclosing information related to the children, their family, and personal privacy to organizations, officials, and individuals, unless permitted by the law, and they shall bear the consequences due to the disclosure of it.
7.3.Health care institutions shall provide health care and services to children in risky situations in accordance with the law.
Article 8.Protection of children in press and media, and in digital environment
8.1.Parents, guardians in the family environment, teachers, school employees in the school environment, state bodies and legal entities obligated under the law in other environments upon exercising their rights and duties, shall protect the children from games, books, works of art, news, information, advertisements, and digital environment that have a negative impact on their development, health, upbringing, and maturity.
/This paragraph was amended by the law as of July 2, 2021/
8.2.Communication Regularly Commission and Central police organization regularly inform the public of guidance and instructions on protecting children from games, books, works of art, news, information, advertisements, and digital environment that have a negative impact on children's development, health, upbringing, and maturity, and monitor their activities.
/This paragraph was amended by the law as of July 2, 2021/
8.3.Citizens, children, their legal representatives and children's rights workers who believe that news and information for children may have a negative impact on the development, health, upbringing, and maturity of the child shall address the complaints and information to relevant organizations and officials for the decision.
8.4.Employees, officials, citizens, legal entities which distributed audio, audio-video, video recordings, and photographs or reported to have committed a crime or violation, humiliated in public by using newspapers, television, radio, and digital network and by invading the privacy of children, such person shall be subject to liability specified by law.
8.5.The damages and harms caused due to action specified in paragraph 8.4 of this article which was committed by a child under the age of sixteen against other children shall be carried out by the parents, guardians, or custodians of such child according to the law.
8.6.Citizens and legal entities possessing rights in the internet environment shall have a special package of services devoted for children, and when concluding a service contract, they must ask whether there are children under the age of 18 in their care, and agree whether to use special channel services for adults.
Article 9.Protection of children in public events and services
9.1.Organizers and stakeholders shall ensure that children are not exposed to risky situations during commercial services, cultural activities, art performances, events, public events, demonstrations and assemblies, road traffic, examinations and competitions involving children.
/This paragraph was amended by the law as of July 2, 2021/
9.2.The organizer of the events and services specified in paragraph 9.1 of this Article shall bear the responsibility provided for in the relevant law if the conditions for causing damages to the life or health of a child arise or the damage has occurred due to failure to fulfill the obligations assumed by the law, administrative normative acts, or contracts and transactions.
9.3.Individuals and legal entities who believe that children's rights have been violated during the events and services specified in paragraph 9.1 of this Article shall notify the local organization or official in charge of child and family affairs or the police orally or in writing.
9.4.Prevention of children against crime and violations during public services and events shall be regulated by the Law on Prevention of Crimes and Violations.
/This paragraph was amended by the law as of June 6, 2019/
Article 91.Protection of children in cultural and sports activities
/This article was added by the law as of July 2, 2021/
91.1.Children shall participate in cultural and sports activities, art performances, sports competitions, and other events based on the written consent of their parents, guardians, and custodians in an environment that does not adversely affect their development, health, education, and maturity.
91.2.When participating the children in cultural and sports activities, art performances, sports competitions, and other events, the measures shall be taken not to interrupt educational activities and to eliminate delays.
91.3.Parents, guardians, and the person participating the children in the event shall take measures to prevent disruptions to the educational activities and eliminate delays; and if the children participate in the events organized by the state administrative body within the curriculum and content at the national, regional and local level, the school management shall organize them.
91.4.Procedures for children's participation in cultural, sports, and public activities and protection of their rights shall be approved and implemented by the state administrative body in charge of cultural, child, and family development issues.
CHAPTER THREE
RESPONSE SERVICES ON CHILDREN PROTECTION
Article 10.Response services on children protection
10.1.The following response services shall be provided to help and support children who are at risky situation, victims of crimes, involved in crimes and violations, imposed the punishment and taken coercive measures, or released from special educational and correctional institutions to lead a normal life in society:
10.1.1.to receive, detect and check the information;
10.1.2.to assess the situation;
10.1.3.to ensure safety;
10.1.4.to support and mediate;
10.1.5.to provide services of the legal committee of children's rights;
10.1.6.to reunite them with the family.
10.2.Child protection response services shall be provided by a state body or a citizen specialized in that field or an accredited legal entity upon making a contract on delegation of some government functions to them.
10.3.State bodies and legal entities providing services in the field of child protection shall have specially trained and qualified human resources.
10.4.The legal entity providing child protection response services shall operate on the basis of accreditation by the state administrative body in charge of children and family affairs, and the procedure on it shall be approved by the Cabinet member in charge of children and family affairs.
10.5.The procedure for providing child protection services shall be approved by the Cabinet member in charge of child protection affairs, the norms of service costs and financing methodology shall be approved jointly by the Cabinet members in charge of child protection and financial and budgetary affairs.
/This paragraph was added by the law as of November 12, 2021/
Article 11.Receiving, detecting and checking the information
11.1.Social workers, children's rights workers, and law enforcers shall receive and investigate reports and information submitted about crimes and violations against children or children in risk situations, or take necessary measures in accordance with the law.
11.2.A 24-hour emergency response line may be operated for the purpose of receiving and detecting reports and information specified in this article.
11.3.If the reports and information submitted about the violation of children's rights constitute a criminal or violation nature, it will be investigated and resolved according to the grounds and procedures provided by the law, and the competent official to investigate and resolve the issue shall notify it the joint team, the legal committee for children's rights, and the local organization in charge of child and family affairs.
11.4.The employee or official who receives the reports and information submitted in accordance with this article shall evaluate the situation on the spot and submit the relevant notes to the social worker and the joint team.
11.5.During the on-site inspection and assessment of the reports or information about the violation of children's rights or the child is being in a risky situation by an employee or official who received the respective information, if the child's life or health is in immediate danger, or if the condition exists, if the child's crime or violation has been committed by the guardian or custodian who is taking care of them, or if the child cannot be left alone in that environment, then the immediate temporary isolation measures shall be taken and decided by the competent officials.
11.6.Until the decision on temporary isolation of the child is made, the social worker and official who received the reports and information shall implement the possible measures prescribed by law in consultation with other family members and legal representatives.
11.7.If there is evidence that a child's parents, guardians, or custodians have committed a crime or violation against the child, their consent shall not be required to take the isolation measures provided for in this Law.
11.8.Reports and information about children being in a risky situation which does not have criminal or violation nature, can be checked by a social worker individually or in a team, on the spot, or in the environment, in the form of a conversation.
11.9.If the reports and information submitted in accordance with this Law constitute a nature of violation against the rights of children, the children's rights worker shall decide according to the procedure prescribed by the relevant law.
11.10.Crimes against children's rights shall be resolved by police officers in accordance with the relevant law.
Article 12.Assessing the circumstances/situation
12.1.In order to provide a child protection response service, the assessment on the situations shall be conducted.
12.2.Assessment of the situation shall consist of the stages of evaluating, checking and concluding the environment in which the child lives, the situation the child is in, the level of danger and risk of action or inaction against the rights of the child.
12.3.Social workers and children's rights workers of aimags, soums, baghs, the Capital city, districts, and khoroos on their own initiative or in the course of fulfilling their duties by law, shall evaluate the situation based on the information and data submitted by the relevant parties.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
12.4.During the assessment of the situation, the social worker or children's rights worker shall open a personal case for the child on the spot and provide counseling, support, and mediation services if there is a ground to be resolved the matter by the relevant person in accordance with the law.
12.5.The procedure for assessing the situation of children at risky situation shall be approved jointly with the Cabinet members in charge of legal and child and family development affairs.
12.6.Additional incentives shall be issued to social workers and joint team members who have assessed the situation and provided response services, and the procedure on it shall be approved jointly by the Cabinet members in charge of child and family development and finance and budget affairs.
Article 13.Ensuring the safety of children
13.1.By taking into account the assessment of the circumstances of children at risky situation, in addition to the provisions of the Law on Family and Law on the Combating Domestic Violence, measures shall be taken to include them in alternative child care services.
13.2.The alternative child care services shall be provided by state bodies, accredited child protection service providers, legal entities, families, and citizens, or a combination of them.
13.3.The standard of the alternative child care services shall be approved by the state administrative body in charge of the respective issue, and the service provision procedure shall be approved by the Cabinet member in charge of child and family development issues.
13.4.A joint team and a social worker shall make proposals and conclusions for providing alternative child care services to children at risky situations, and the children's rights worker shall supervise the implementation of the decisions made thereto.
Article 14.Support and mediation services
14.1.If the assessment of the situation results in the provision of assistance and services to the child, the social worker shall contact and intermediate the civil registry, psychological, legal, educational, health, social welfare and other required services.
14.2.Children's rights workers shall supervise the implementation of services to support and mediate children who are at risky situations.
14.3.If an official of a state bodies who is obligated by law does not provide support or mediation services, or refuses to provide the required services without justification, the children's rights worker shall make a note and submit it to the sub-council of the public service and the professional ethics committee for a decision.
Article 15.Works and services of the Legal Committee on Children's Rights and Joint Team on Children Protection
15.1.Governors of aimags and districts shall establish a legal committee on children's rights in consultation with the Citizens' Representatives Khural of the respective level, and the committee shall carry out the following activities:
15.1.1.to receive children who have been sentenced by the court for committing a crime and discipline measures have been taken from the agency for enforcement of court decision, to provide advice, support, and assistance in fulfilling the duties assigned to the child by the court;
15.1.2.to provide support and assistance to children released from educational and correctional special institutions to lead a normal life in society;
15.1.3.to cooperate with law enforcement agencies and make a proposal to appoint a guarantor for a child who is being investigated for a crime or violation in order to distance him/herself from the negative effects of the criminal investigation process;
15.1.4.to enroll children who have violated the law in training and programs for proper upbringing;
15.1.5.to give advice to parents, family members, peers, school and colleagues, organize meetings and interviews at regular intervals and calculate the results;
15.1.6.to get treatment for getting rid of toxic habits, to counsel, and to involve them in work, school, and vocational training;
15.1.7.to provide assistance and advice to children who are not subject to the law on protection of witnesses and victims, and protect their rights and interest;
15.2.The duties of the office of the Legal committee of children's rights shall be carried out by the local organization in charge of child and family affairs.
15.3.The composition, organization, and operational procedure of the Legal committee for children's rights shall be jointly approved by the Cabinet members in charge of legal and child and family development affairs.
15.4.The joint team specified in paragraph 20.1 of the Law on Combating Domestic Violence shall assess the circumstances of the child at risky situations, make conclusions and recommendations on the services required for the respective child, and provide care and services in accordance with the law.
/This paragraph was modified by the law as of December 22, 2016/
15.5.The working procedure of the joint team and the procedure for additional incentives to the members of the team shall be approved by the Cabinet member in charge of children and family affairs.
/This paragraph was invalidated by the law as of December 22, 2016/
Article 16.Reunification of children with their families
16.1.Children separated from their families based on grounds specified in law shall be reunited with their families whenever possible.
16.2.Social workers and children's rights workers shall organize and supervise the reunification of children from alternative child care and centralized orphan's care services with their families.
CHAPTER FOUR
COOPERATION ON THE CHILDREN PROTECTION
Article 17.Cooperation of state bodies
17.1.The state bodies shall carry out the following activities in the field of child protection within the scope of the functions prescribed by law:
17.1.1.when supporting the activities of organizations dealing with children and family issues, to implement and cooperate with the functions prescribed by respective laws;
17.1.2.to propose and to support the activities of the officials and employees of the respective organization as members of national and local councils for child and legal committee for children's rights;
17.1.3.to support the activities of children's initiative organizations and ambassadors, to participate in and monitor events and activities involving children;
17.1.4.to provide response services to children who are at risky situation, and to cooperate in helping children who violate the law get used to social relations.
Article 18.Activities of state administrative and local organizations in charge of child and family development matters
18.1.The state administrative body in charge of child and family development matters shall manage and organize the national and local system of child protection by carrying out the following activities:
18.1.1.to annually report to the Government of Mongolia and the National Council for Children the state of implementation of children's rights and the work done on child protection;
18.1.2.to assess the situation, select legal entities to provide response services, and evaluate their activities;
18.1.3.to adopt a child protection training program, to take measures to improve knowledge and information about children's rights, to carry out academic and research work in the field of child protection;
18.1.4.to take measures to improve the type and quality of child protection services, plan and organize activities to be implemented in the given year on the basis of information, monitoring and evaluation;
18.1.5.to support the participation and cooperation of all levels of state bodies, legal entities, citizens, families, and the public in child protection;
18.1.6.to organize work to prevent children from being exposed to risky situations in all family and social environments;
18.1.7.to cooperate with relevant organizations in training and qualification of employees, public servants and service providers in charge of children's issues of state bodies, legal entities, courts, prosecutor's office, and law enforcement agencies;
18.1.8.in collaboration with law enforcement agencies, to create a database of citizens and legal entities those committed crimes and violations against the children, children who violated the law, children witnesses and victims, and use them in their activities.
18.2.The local organization in charge of children and family issues shall carry out the following activities in the field of child protection:
18.2.1.to make general conclusions on information and research on child protection in the respective territory and determine the direction of further work;
18.2.2.to train and qualify employees and public servants in charge of child issues of state institutions, legal entities, courts, prosecutor's office, and law enforcement agencies;
18.2.3.to carry out initial monitoring and evaluation on the implementation of the Law on Children's Right and this Law at least once every three years;
18.2.4.to provide with professional and methodological guidance to social workers, joint teams, legal committee for children's rights, and child protection response service providers;
18.2.5.to create a database on children at risky situation and use it in their activities, to keep records on welfare and protection services for children at risky situations according to the methodology approved by the state administrative body in charge of registration and statistics, and submit it to the state central administrative body in charge of social protection matters;
18.2.6.to organize the involvement of parents, guardians, custodians, and babysitters in voluntary or compulsory training in accordance with the law by the court order in cooperation with the agency for enforcement of court decision;
18.2.7.to perform the tasks on registering, surveying and reuniting children who have been estranged from the family, or out of the care and supervision of parents or guardians in cooperation with the local police.
18.3.The head of the state administrative body in charge of family, child and youth development issues shall be appointed and dismissed in accordance with paragraph 2 of Article 183 of the Law on the Government of Mongolia.
/This paragraph was added by the law as of June 27, 2018/
18.4.The citizens who meet the requirements set by the Law on Civil Service shall be selected, appointed and released as the head of department and division in charge of family, children and youth development of aimags and the Capital city by the Head of State administrative body in charge of family, children and youth development in consultation with the Governor of that level; and as the heads of departments and divisions in charge of family, children and youth development of the district, by the Head in charge of family, children and youth development of the Capital city in consultation with the Governor of that level, respectively.
/This paragraph was added by the law as of June 27, 2018/
Article 19.Children's rights workers and social workers' activities in the field of child protection
19.1.Social workers and children's rights workers of local organizations in charge of children and family issues shall carry out the following activities:
19.1.1.to research and register children at risky situations, protect their rights, and involve them in response services;
19.1.2.to promote the Law on Children Protection and prevent children from being exposed to risky situations;
19.1.3.to assess the situation and draw a conclusion;
19.1.4.to provide child protection response services based on the assessment of the situation and protect children until its completion;
19.1.5.to report on violations of child rights and child protection legislation, and write demands to remove the violations;
19.1.6.to register and research children who are at risky situations and who violated the law, and to analyze local child protection conditions.
Article 20.Legal status of social workers
20.1.The local organization in charge of children and family issues, in consultation with the local self-governing organization, shall employ a social worker in charge of children issues in soums, baghs, districts, and khoroos.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
20.2.The code of ethics of social workers and the requirements for them shall be approved by the Cabinet member in charge of the respective issue in consultation with the professional associations.
20.3.After receipt of the information about a child being in a risky situation by social worker, she/he shall have the right to visit the place to investigate, to discuss the situation with the child, and to collect information that is not prohibited by law.
20.4.In the event that a social workers needs to assess the risky situation for a child in a situation that is dangerous to their life or health, they shall receive the assistance by the police office.
20.5.The duties of providing social workers with working conditions and opportunities shall be undertook by the Governors of the soums, baghs, districts and khoroos.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
CHAPTER FIVE
MONITORING, ANALYSIS, ASSESSMENT AND FUNDING
Article 21.Implementation of child protection policies
21.1.The National Council for Children in the territory of Mongolia and the Council for Children in local areas shall monitor the implementation of child protection policy.
21.2.National and local councils for children shall issue child protection reports within the third quarter of each year, provide direction to the state administrative body, give recommendation to the local self-governing body, and other relevant organizations regarding measures to be implemented in the future, and make suggestions to the stakeholders who have the authority to define policies and make decisions.
21.3.Within the 4th quarter of each year, the Citizens' Representatives Khurals of the aimags, soums, the Capital city, and districts shall discuss the child protection report of the Council for child and the Governor's proposal at that level, reflect it in the local budget, and take measures to implement it.
/This paragraph was amended by the law as of April 22, 2022/
21.4.International specialized organizations, accredited non-governmental organizations, and legal entities may conduct external monitoring and analysis on child's rights and child protection.
21.5.Foreign organizations and legal entities shall be prohibited from conducting surveillance and research on children's rights and child protection in Mongolia without the permission of the state administrative body in charge of child and family development matters.
21.6.The local organization in charge of child and family matters shall report to the public at least once a year on the implementation of children's rights, the situation of child protection, and the work carried out in that year.
Article 22.Monitoring, analysis and assessment of children protection
22.1.In order to determine the situation of child protection and evaluate the response services to be provided to children at risky situation, the state administrative body in charge of child and family development matters shall conduct the following monitoring, analysis, and assessment:
22.1.1.to summarize and conclude records and research on children at risky situation from local and primary units;
22.1.2.to create and analyze records and research about children who have violated the law, who are witnesses or victims of crimes, in cooperation with the police and other law enforcement agencies;
22.1.3.to evaluate and check the services provided to children at risky situation and their results;
22.1.4.to evaluate the participation of state institutions in child protection;
22.1.5.to plan and implement child protection human resource policy, evaluate the quality and effectiveness of training;
22.1.6.to evaluate and conclude the implementation of administrative normative acts in the field of child protection;
22.1.7.to evaluate the implementation of the Law on Children's Rights and the Law on Children Protection according to the methodology specified in the Law on Legislation.
Article 23. Funding for children protection
23.1.The budget for child protection services shall be included in the state budget and financed.
23.2.In order to create a children protection system, the Citizens' Representatives Khurals and the Governors shall reflect in the state and local budgets the work and service costs of the children protection joint team, the legal committee of children's rights, and the incentives of social workers, and finance them.
CHAPTER SIX
MISCELLANEOUS
Article 24.Liability to be imposed on the violators of the Law
24.1.Liability for violations of children's rights shall be determined by the Law on Violations, and punishments and coercive measures for crimes against children shall be determined by the Criminal Code.
Article 25.Entry into force of the law
25.1.This Law shall be enter into force on September 1, 2016.
25.2.Sub-paragraph 22.1.7 of Paragraph 22.1 of Article 22 of the Law on Children Protection shall enter into force on the date of entry into force of the Law on Legislation /Revised edition/.
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA ENHKBOLD.Z
