- Нүүр
- Монгол Улсын хууль
- МОНГОЛ УЛСЫН НИЙСЛЭЛ УЛААНБААТАР ХОТЫН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫН ТУХАЙ /Шинэчилсэн найруулга/
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2021 оны 07 сарын 07 өдөр
Төрийн ордон, Улаанбаатар хот
МОНГОЛ УЛСЫН НИЙСЛЭЛ УЛААНБААТАР ХОТЫН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫН ТУХАЙ
/Шинэчилсэн найруулга/
НЭГДҮГЭЭР БYЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл .Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын тусгай болон бусад чиг үүргийг тогтоох, хөгжлийн бодлого, удирдлага, зохион байгуулалтын онцлог, дагуул хот, эдийн засгийн тусгай бүс, төрийн дээд болон төрийн захиргааны төв байгууллага, засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн бусад нэгж, хуулийн этгээд, байгууллагатай харилцахтай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл. Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын хууль тогтоомж
2.1.Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль, энэ хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
3 дугаар зүйл.Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1.Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдалтай холбогдсон энэ хуулиар зохицуулснаас бусад харилцааг холбогдох хуулиар зохицуулна.
4 дүгээр зүйл.Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн үндэс, зохион байгуулалт
4.1.Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Арван гуравдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хот /цаашид "нийслэл хот" гэх/ нь хуулиар тусгайлан олгосон чиг үүрэг, удирдлага, зохион байгуулалттай эрх зүйн байдал бүхий хот мөн.
4.2.Нийслэл нь засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн хувьд дүүрэгт, дүүрэг нь хороонд хуваагдана. Хороо нь хэсгийн зохион байгуулалттай байна.
4.3.Нийслэл хот нь дагуул хоттой байна.
5 дугаар зүйл.Нийслэл хотыг хөгжүүлэх бодлого
5.1.Нийслэл хотыг хөгжүүлэх бодлогыг тодорхойлоход Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хуулийн 5 дугаар зүйлд зааснаас гадна нийслэл хот нь нийгэм, соёлын амьдралын бүхий л хүрээнд тэргүүлэх байр суурь эзлэх нөхцөлийг бүрдүүлэх, иргэдийн эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг хангах зарчмыг баримтална.
5.2.Нийслэл хотын хот байгуулалт, төлөвлөлтийн бодлого нь үндэсний уран барилгын өв уламжлалыг орчин үеийн хотын хөгжлийн нийтлэг жишигтэй хослуулан хөгжүүлэхэд чиглэнэ.
5.3.Нийслэл хот нь нийслэл хотыг хөгжүүлэх бодлого, төлөвлөлтийн хүрээнд газар чөлөөлөх арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх бөгөөд шаардагдах хөрөнгийг улс, нийслэлийн төсөвт жил бүр тусгана.
6 дугаар зүйл.Нийслэлийн нутаг дэвсгэр болон нийслэл хотын эдэлбэр газар, бүсчлэл
6.1.Нийслэл нь Улсын Их Хурлаас баталсан хилийн цэс бүхий нутаг дэвсгэртэй байна.
6.2.Нийслэл хот нь хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөгөөр тодорхойлогдож, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаар баталсан тэг гортиг бүхий эдэлбэр газартай байна.
6.3.Энэ хуулийн 6.2-т заасан эдэлбэр газар нь бүсчлэлтэй байх бөгөөд эдэлбэр газрын бүсчлэл тогтоох шалгуур үзүүлэлтийг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн санал болгосноор Засгийн газар тогтооно.
6.4.Энэ хуулийн 6.3-т заасан шалгуур үзүүлэлтэд нийцүүлэн эдэлбэр газрын бүсчлэл, бүсчлэлийн дүрмийг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал тогтооно.
6.5.Хотын төлөвлөлт, барилгажилтын норм, дүрэмд заасан хүн ам, барилгажилтын нягтралын хязгаарыг давсан газарт инженерийн болон нийгмийн дэд бүтцийн барилга байгууламж, нийтийн эзэмшлийн зам, талбай, ногоон байгууламж барихаас бусад зориулалтаар шинээр газар эзэмших, ашиглах эрх, барилга байгууламж барих зөвшөөрөл олгохгүй.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "хүн амын" гэснийг "хүн ам, барилгажилтын" гэж өөрчлөлт оруулсан./
7 дугаар зүйл.Бэлгэ тэмдэг
7.1.Нийслэл хот бэлгэ тэмдэгтэй байна.
7.2.Нийслэл хотын бэлгэ тэмдгийн загвар, түүнийг хэрэглэх журмыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
НИЙСЛЭЛ ХОТЫН ЧИГ ҮҮРЭГ, ДҮРЭМ
8 дугаар зүйл.Нийслэл хотын чиг үүрэг
8.1.Нийслэл нь засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн хувьд Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 24.1-д зааснаас гадна нийслэл хот болохын хувьд энэ хуульд заасан тусгай болон бусад чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ.
8.2.Нийслэл хот нь дараах тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
8.2.1.Улсын Их Хурал, Ерөнхийлөгч, Засгийн газар, Улсын дээд шүүх, Үндсэн хуулийн цэц, төрийн захиргааны болон төрийн бусад байгууллага, гадаад улсын Дипломат төлөөлөгчийн газар, олон улсын байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг хангахад дэмжлэг үзүүлэх;
8.2.2.хуульд өөрөөр заагаагүй бол үндэсний болон олон улсын хэмжээний баяр наадам, хурал, урлаг, спортын болон бусад арга хэмжээг зохион байгуулах;
8.2.3.олон улсын зорчигч болон ачаа тээвэр, логистикийн үйл ажиллагааны удирдлага, зохицуулалт;
8.2.4.нийслэл дэх үндэсний хэмжээний түүх, соёлын дурсгалт газрын хадгалалт, хамгаалалт;
8.2.5.нийслэлийн нутаг дэвсгэрээр дамжин өнгөрөх олон улсын чанартай авто зам барих, түүний арчлалт, засвар, холбогдох үйл ажиллагаа;
8.2.6.нийслэл хотын хөгжлийн бодлогыг хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалт;
8.2.7.энэ хуульд заасан нийслэл хотын тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай барилга байгууламж, авто зам, нийтийн эзэмшлийн зам талбай, ногоон байгууламж, гэрэлтүүлэг болон бусад дэд бүтцийн засвар, арчлалт, цэвэрлэгээ, үйлчилгээ, хамгаалалт.
8.3.Нийслэл хот нь дараах бусад чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
8.3.1.нийслэлийг хөгжүүлэх сангийн менежмент;
8.3.2.нийслэлийн хүний нөөцийн бодлого, төлөвлөлт, түүний хэрэгжилт;
8.3.3.орчны аюулгүй байдал;
8.3.4.хүнсний хангамж, хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэлийн хөтөлбөр, нийтлэг зохицуулалт;
8.3.5.хот, суурин газрын дахин төлөвлөлт;
8.3.6.нийслэлийн авто замын арчлалт, засвар, төлөвлөлт, хяналт;
8.3.7.хүн амын ундны болон ахуйн хэрэглээний төвлөрсөн усан хангамж;
8.3.8.нийслэлийн цахилгаан эрчим хүч, дулааны төвлөрсөн болон төвлөрсөн бус инженерийн хангамж;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
8.3.9.сууц өмчлөгчдийн холбооны үйл ажиллагааны зохицуулалт, хяналт;
8.3.10.гадна болон явуулын зар сурталчилгааны зохицуулалт, хяналт;
8.3.11.авто замын түгжрэлийг бууруулах, нийтийн тээврийн үйлчилгээний төрөл, чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, нийслэл хотод тулгамдсан бусад асуудлыг шийдвэрлэхэд чиглэсэн төсөл, арга хэмжээ;
8.3.12.гадаадын зээл, тусламжаар нийслэлд хэрэгжиж байгаа төсөл, арга хэмжээний нийслэлийн хариуцах хөрөнгө, зээлийн хүүгийн төлбөр;
8.3.13.нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх голын хамгаалалт, тохижилт;
8.3.14.нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх дархан цаазат болон байгалийн цогцолбор, нөөц, дурсгалт газрыг иргэдийн аялах, амрах орчныг бүрдүүлэх зорилгоор тохижуулах, хамгаалах төсөл, арга хэмжээ;
8.3.15.хотын өөрийн мэдлийн орон сууцны ашиглалт, хуваарилалт;
8.3.16.ус, дулаан, цахилгаан хангах, түгээх, дамжуулах үйл ажиллагаа;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
8.3.17.нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх тусгай хамгаалалттай газар нутгийн менежментийн хэрэгжилт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
8.3.18.хуульд заасан бусад.
/Энэ заалтын дугаарт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
8.4.Засгийн газар энэ хуулийн 8.2-т заасан тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах төрийн өмчийг эзэмших, ашиглах эрхийг хууль тогтоомжид нийцүүлэн нийслэлд шилжүүлж болно.
9 дүгээр зүйл.Нийслэл хотын дүрэм
9.1.Нийслэл хотын дүрэмд дараах харилцааг тусгаж болно:
9.1.1.ногоон байгууламжийн ашиглалт, хамгаалалт;
9.1.2.цэцэрлэгт хүрээлэн /парк/-ийн ашиглалт, хамгаалалт;
9.1.3.хотод тарьж ургуулж болох мод, бут, сөөг;
9.1.4.дуу, чимээний бохирдлын хяналт;
9.1.5.хүүхдийн тоглоомын талбай байгуулах, түүний ашиглалт, тохижилт;
9.1.6.нийтийн зориулалттай эд хөрөнгийн ашиглалт, хамгаалалт;
9.1.7.хөшөө, дурсгал, хүндэтгэлийн самбар байрлуулах;
9.1.8.хашаа, хайсны стандарт, түүнийг барих, ашиглах, буулгах;
9.1.9.явган хүний болон дугуйн зам, талбай төлөвлөлт, ашиглалт, хамгаалалт;
9.1.10.ашиглалтад орсон орон сууц, барилга байгууламжийн нүүр тал /фасад/-д тавих шаардлага, өнгөний шийдэл;
9.1.11.зам дагуух барилга байгууламж, үйлчилгээ эрхлэгчдийн гаднах орчны тохижилт, цэвэрлэгээ, үйлчилгээ;
9.1.12.барилга угсралтын үйл ажиллагаанд ашиглагдаж байгаа тээврийн хэрэгслийн ариутгал, цэвэрлэгээ;
9.1.13.ерөнхий боловсролын сургуулийн эргүүл;
9.1.14.хотын оршин суугчийн соёл, хөршийн холбоо;
9.1.15.сургуулийн хүүхэд тээвэрлэх автобус;
9.1.16.нисгэгчгүй нисэх төхөөрөмж /дрон/ ашиглалт;
9.1.17.гудамж, талбайд олон нийтийг хамарсан арга хэмжээг зохион байгуулах;
9.1.18.нийтийн тээврээр үйлчлүүлэх харилцаа;
9.1.19.зар сурталчилгаа, хаягжилт, гудамжны тоноглол;
9.1.20.нийтийн байрны ашиглалт, зохицуулалт;
9.1.21.алдагдсан эд зүйлсийн зохицуулалт;
9.1.22.нүхэн жорлонгийн шаардлага, ашиглалт.
Энэ хэсгийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
9.2.Нийслэл хотын дүрмийг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
9.3.Нийслэл хотын дүрмийг олон нийтэд тайлбарлан таниулсны үндсэн дээр Захиргааны ерөнхий хуулийн 67.2-т заасны дагуу бүртгүүлснээс хойш гурваас доошгүй сарын дараа дагаж мөрдүүлнэ.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
НИЙСЛЭЛ ХОТЫН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ХАРИЛЦАА
10 дугаар зүйл.Нийслэл хотын эдийн засгийн үндэс
10.1.Нийслэл хотын эдийн засгийн үндэс нь улс, нийслэлийн хөрөнгө оруулалтаар бий болсон хөрөнгө, түүнчлэн нийслэлийн өмч, татварын болон татварын бус орлого, нийслэлийг хөгжүүлэх сангийн хөрөнгөөс бүрдэнэ.
10.2.Нийслэл хотын эдийн засгийн чадавхыг бэхжүүлэх, бие даан хөгжих баталгаагаар хангах нь төрийн үүрэг бөгөөд энэ харилцааг Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль, энэ хууль, холбогдох бусад хууль тогтоомжоор зохицуулна.
11 дүгээр зүйл.Нийслэлийн төсөв
11.1.Нийслэл нь Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 16.1-д заасны дагуу бие даасан төсөвтэй байна.
11.2.Энэ хуулийн 8.2-т заасан тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай хөрөнгийг улсын болон орон нутгийн төсвөөс, 8.3-т заасан бусад чиг үүргийг орон нутгийн төсвөөс санхүүжүүлнэ.
12 дугаар зүйл.Нийслэлийн өмч
12.1.Нийслэл өмчтэй байна.
12.2.Нийслэлийн өмч нь Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 24.1 дэх хэсэг, энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх зорилгоор хуульд заасны дагуу эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах хөрөнгө болно.
12.3.Энэ хуулийн 8.2-т заасан тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай төрийн өмчийн өмчлөх эрхийг хууль тогтоомжид заасны дагуу нийслэлд шилжүүлж болно.
13 дугаар зүйл.Нийслэлийн үнэт цаас
13.1.Нийслэл хуульд заасан нөхцөл, журмын дагуу үнэт цаас гаргаж болно.
13.2.Нийслэлийн үнэт цаас гаргах асуудлыг Өрийн удирдлагын тухай хууль болон холбогдох бусад хуулиар зохицуулна.
14 дүгээр зүйл.Төр, хувийн хэвшлийн түншлэл
/Энэ зүйлийг 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
14.1.Нийслэлд төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр төсөл санаачлах, хэрэгжүүлэх асуудлыг Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн тухай хуульд зааснаар зохицуулна.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
15 дугаар зүйл.Нийслэлийн өмчит хуулийн этгээд
15.1.Нийслэл нь орон нутгийн өмчийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдтэй байж болно.
15.2.Нийслэлийн болон нийслэл хотын чиг үүргийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой хувийн өмчийн хуулийн этгээдээр гүйцэтгүүлэх боломжгүй ажил үйлчилгээг энэ хуулийн 15.1-д заасан хуулийн этгээдээр гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгүүлж болно.
16 дугаар зүйл.Нийслэл хотын албан татвар
16.1.Нийслэл хот албан татвартай байх бөгөөд албан татварыг хуулиар тогтооно.
16.2.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал нь татварын хууль тогтоомжоор эрх олгож, тогтоосон хязгаарын хүрээнд албан татвар, төлбөр, хураамжийн хувь хэмжээг тогтооно.
17 дугаар зүйл.Дэд бүтцийн сан
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.1.Нийслэл хот нь доор дурдсан үйл ажиллагаанд зарцуулах дэд бүтцийн сантай байна:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.1.1.инженерийн болон дэд бүтцийг хөгжүүлэх;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.1.2.дулаан, цахилгаан, холбоо, цэвэр, бохир ус, үерийн хамгаалалтын барилга байгууламж зэрэг инженерийн шугам сүлжээний арчлалт, өргөтгөл шинэчлэлт, эх үүсвэрийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.1.3.инженерийн дэд бүтцийн судалгаа шинжилгээний ажил хийх, холбогдох норм дүрэм, стандарт боловсруулах, нэвтрүүлэх, мэргэжилтэн бэлтгэх, мэргэшүүлэх.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.Дэд бүтцийн сангийн хөрөнгө дараах эх үүсвэрээс бүрдэнэ:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.1.тухайн хотын төсвийн орлогын 1.5-аас доошгүй хувь;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.2.дулаан, цахилгаан, цэвэр усаар хангах, түгээх, бохир ус татан зайлуулах байгууллагын тухайн жилийн дээрх үйл ажиллагааны орлогын 1.5-аас доошгүй хувь;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.3.гадаадын зээл, тусламж, хандивын хөрөнгө;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.4.ус бохирдуулсны төлбөрийн 50 хувь;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.2.5.бусад.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.3.Дэд бүтцийн санд хөрөнгө төвлөрүүлэх, захиран зарцуулах журмыг Засгийн газраас баталсан сан байгуулах, түүнийг бүрдүүлэх, захиран зарцуулах, хяналт тавих нийтлэг журамд нийцүүлэн нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал баталж, хэрэгжилтэд хяналт тавина.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.4.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал энэ зүйлийн 17.3-т заасны дагуу баталсан журмыг Захиргааны ерөнхий хуульд заасны дагуу бүртгүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
17.5.Дэд бүтцийн сангаас зээл олгох, өр, авлага үүсгэх, сангийн хөрөнгийг зориулалтын бус үйл ажиллагаанд зарцуулахыг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171 дүгээр зүйл.Ногоон хөгжлийг дэмжих сан
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171.1.Нийслэл нь ногоон хөгжлийг дэмжих сантай байна.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171.2.Ногоон хөгжлийг дэмжих сангийн хөрөнгийг Үл хөдлөх эд хөрөнгийн албан татварын тухай хуулийн 6.2-т заасны дагуу нэмэгдүүлж ногдуулах албан татварын орлого, хуулиар хориглоогүй бусад орлогоос бүрдүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171.3.Ногоон хөгжлийг дэмжих сангийн хөрөнгийг иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад олгосон ногоон оноог мөнгөн хэлбэрт шилжүүлэхэд зарцуулна.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171.4.Энэ хуулийн 171.1-д заасан сангийн хөрөнгийг бүрдүүлэх, захиран зарцуулах, хяналт тавих журмыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
171.5.Ногоон хөгжлийг дэмжих сангаас зээл олгох, өр, авлага үүсгэхийг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
18 дугаар зүйл.Нийслэл хот дахь хөрөнгө оруулалт
18.1.Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн 3.1.2-т заасан этгээд нийслэлийн өмчит ашгийн төлөө үйл ажиллагаа явуулах хуулийн этгээдийн хөрөнгөд биет болон биет бус хэлбэрээр хөрөнгө оруулалт хийж болно.
18.2.Энэ хуулийн 18.1-д заасны дагуу ирүүлсэн хөрөнгө оруулалт хийх саналыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, түүний эрх олгосноор нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч шийдвэрлэнэ.
19 дүгээр зүйл.Нийслэл хот дахь хөрөнгө оруулалтыг дэмжих
19.1.Нийслэл хотод үйл ажиллагаа явуулж байгаа хөрөнгө оруулагчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах, тэдгээртэй хамтран ажиллаж нийслэл хотыг хөгжүүлэх зорилгоор Хөрөнгө оруулагчдын зөвлөлийг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн дэргэд байгуулна.
19.2.Энэ хуулийн 19.1-д заасан зөвлөл нь орон тооны бус байх ба зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатархотын Захирагч батална.
19.3.Нийслэл хотын удирдлага энэ хуулийн 18.2-т заасны дагуу хөрөнгө оруулалт хийсэн хөрөнгө оруулагчийг дараах баталгаагаар хангана:
19.3.1.энэ хуулийн 18.2-т заасан шийдвэрийг өөрчлөх, хүчингүй болгох, цуцлах асуудлыг шийдвэрлэхдээ Захиргааны ерөнхий хуульд заасан журам, үндэслэлийг баримтлах;
19.3.2.хөрөнгө оруулалттай холбоотой мэдээллээр хангах;
19.3.3.хуульд өөрөөр заагаагүй бол газар эзэмшүүлж, ашиглуулах шийдвэрээ өөрчлөхгүй байх;
19.3.4.хөрөнгө оруулалттай холбоотой үйл ажиллагаанд хуульд заасан тусгай зөвшөөрөл олгох;
19.3.5.хуульд заасан бусад.
19.4.Нийслэл хотын удирдлага хуульд өөрөөр заагаагүй бол нийслэл хот дахь хөрөнгө оруулалтыг үр өгөөжтэй байлгах үүднээс энэ хуулийн 18.1-д заасан хөрөнгө оруулалт авсан хуулийн этгээдийг дараах баталгаагаар хангана:
19.4.1.ажиллах цагийн хуваарийг уян хатан шийдвэрлэх;
19.4.2.нийтийн ашиг сонирхлын үүднээс хөрөнгө оруулалтын төрөл, хэлбэр, зорилгоос хамаарч холбогдох журамд заасан зардлын санхүүжилтийг олгох;
19.4.3.хуульд заасан бусад.
19.5.Нийслэл хотын удирдлага энэ хуулийн 19.3, 19.4-т заасан баталгаагаар хангах асуудлыг шийдвэрлэхдээ Захиргааны ерөнхий хуулийн 42 дугаар зүйлд заасан сонгох боломжийг хэрэглэнэ.
19.6.Нийслэл хот дахь хөрөнгө оруулагчийг энэ хуулийн 19.3, 19.4-т заасан баталгаагаар хангах эсэхийг сонгохдоо нийслэл хотын хөгжлийн тэргүүлэх чиглэлийг шалгуур болгож, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал түүний саналыг үндэслэн шийдвэрлэнэ.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙСЛЭЛ ХОТЫН УДИРДЛАГА, ТҮҮНИЙ БҮРЭН ЭРХ
20 дугаар зүйл.Нийслэл хотын удирдлага, түүний онцлог
20.1.Нийслэл хотын удирдлага дараах тогтолцоотой байна:
20.1.1.нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал;
20.1.2.нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч.
20.2.Нийслэлийн Засаг дарга нь Улаанбаатархотын Захирагч байх бөгөөд ажлын албатай байна.
20.3.Нийслэл хотын удирдлага шийдвэр гаргахдаа Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийг баримтална.
20.4.Засгийн газар нийслэл, дүүргийн захиргааны байгууллагын удирдах, гүйцэтгэх, туслах албан тушаалын ангилал, зэрэглэлийг нутгийн захиргааны бусад адилтгах албан тушаалын ангилал зэрэглэлээс өөрөөр тогтоож болно.
21 дүгээр зүйл.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын бүрэн эрх
21.1.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль болон бусад хуульд зааснаас гадна дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
21.1.1.энэ хуулийн 8.2-т заасан тусгай чиг үүргийн хэрэгжилтийн талаарх нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн тайланг сонсох;
21.1.2.энэ хуулийн 8.3-т заасан бусад чиг үүрэгт хамаарах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэх, хэрэгжилтийн талаарх нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн тайланг дүгнэх;
21.1.3.нийслэл хотын чиг үүргийг хэрэгжүүлэх талаар хуульд нийцүүлэн дүрэм, журам, стандарт, заавар батлах;
21.1.4.нийслэл хотын болон нийтийн эдэлбэр газар, түүний хэмжээ, ашиглалтын журмыг тогтоох;
21.1.5.хуулиар тогтоосон хязгаарын хүрээнд нийслэл хотын эдэлбэр газрын бүсчлэл, үйлчилгээний төрөл, хэлбэр, үйлчилгээ үзүүлэхэд зарцуулах зардал зэргийг харгалзан албан татвар, төлбөр, хураамжийн хувь хэмжээг тогтоох;
21.1.6.хуульд заасан бусад.
22 дугаар зүйл.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн бүрэн эрх
22.1.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хууль болон бусад хуульд зааснаас гадна дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
22.1.1.энэ хуулийн 8.2-т заасан тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах, үр дүнг Засгийн газрын өмнө хариуцаж, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд танилцуулах;
22.1.2.энэ хуулийн 8.3-т заасан бусад чиг үүрэгтэй холбогдох тооцоо, судалгаа бүхий шийдвэрийн төсөл боловсруулж, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын хуралдаанаар хэлэлцүүлэх;
22.1.3.энэ хуулийн 22.1.2-т заасан асуудлаар нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаас гарсан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааг зохион байгуулж, үр дүнг хариуцах;
22.1.4.хуульд заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны хүрээнд Засгийн газарт санал тавих, Засгийн газрын хуралдаанд оролцох;
22.1.5.хуульд заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны хүрээнд хуулийн төсөл санаачлахаас бусад асуудлаар Засгийн газрын шийдвэрийн төслийг холбогдох журмын дагуу санаачлан боловсруулж, Засгийн газрын хуралдаанд оруулж, танилцуулах, хэлэлцүүлэх;
22.1.6.нийслэл хотыг хөгжүүлэх асуудлаар төсөл, хөтөлбөр санаачлах, төсөл, хөтөлбөрт санал, дүгнэлт өгөх, тухайн төсөл, хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд Засгийн газраас дэмжлэг хүсэх;
22.1.7.нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд танилцуулснаар нийслэл хотын дагуул хотын Захирагчийг томилох, чөлөөлөх;
22.1.8.нийслэлийн нутаг дэвсгэрт үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхэлдэг аж ахуйн нэгж, байгууллагын ажиллах цагийн хуваарийг тогтоож, мөрдүүлэх;
22.1.9.дотоод, гадаадад нийслэлийг төлөөлөх;
22.1.10.гадаад улсад нийслэл хотыг төлөөлөх этгээдийг томилох, чөлөөлөх;
22.1.11.зөвлөх эрх бүхий орон тооны бус мэргэжлийн зөвлөл байгуулах, түүний бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг батлах;
22.1.12.Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежерт хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэх бүрэн эрхээ шилжүүлэх;
22.1.13.харьяалах нутаг дэвсгэрийн замын хөдөлгөөнд ачааны, түгээлт, хүргэлтийн үйлчилгээний автомашиныг хязгаарлалттайгаар оролцуулах, дэмжлэг үзүүлэх журам батлах;
/Энэ заалтыг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
22.1.14.хотын нийтийн аж ахуйн үйлчилгээ үзүүлэх, түүнд хяналт тавих журам батлах.
/Энэ заалтыг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
22.1.15.хуульд заасан бусад.
/Энэ заалтын дугаарыг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "22.1.15" гэж өөрчлөлт оруулсан./
22.2.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч нь Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 24.1.7, 24.1.9, 24.1.10, 24.1.11, 24.1.12, 24.1.13, 24.1.14, 24.1.15, 24.1.16, 24.1.17, 24.1.18, 24.1.19, 24.1.21, 24.1.22, энэ хуулийн 8.3.3, 8.3.4, 8.3.6, 8.3.7, 8.3.8, 8.3.9, 8.3.10, 8.3.11, 8.3.12-т заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэх бүрэн эрхээ Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежерт, эсхүл дүүргийн, эсхүл орон нутгийн зэрэглэлтэй хотын захирагчид гэрээний үндсэн дээр шилжүүлж болно.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежерт" гэсний дараа ", эсхүл дүүргийн Засаг даргад" гэж нэмэлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
22.3.Энэ хуулийн 22.2-т заасан гэрээнд нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатархотын Захирагчаасшилжүүлэх бүрэн эрхийн хүрээ, хязгаар, тайлагнах, хяналт тавих журмыг тусгана.
22.4.Энэ хуулийн 22.2-т заасны дагуу бүрэн эрхээ шилжүүлсэн нь нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийг хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэл болохгүй.
22.5.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатархотын Захирагч бүрэн эрхийнхээ хүрээнд захирамж гаргана.
22.6.Дүүргийн Засаг дарга нь хуульд заасан болон энэ хуулийн дагуу гэрээгээр шилжүүлж авсан чиг үүргээ хэрэгжүүлэх бүрэн эрхээ хорооны Засаг даргад шилжүүлж болно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
23 дугаар зүйл.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн бүрэн эрхийн баталгаа
23.1.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхдээ Засгийн газрын гишүүнтэй адил баталгаагаар хангагдана.
24 дүгээр зүйл.Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер, түүний бүрэн эрх
24.1.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч нь нийслэл хотын аж ахуйн чиг үүргийг хэрэгжүүлэх, нэгдмэл байдлыг хангах, холбогдох байгууллагын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах үүрэг бүхий Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер /цаашид "Ерөнхий менежер" гэх/-ийг томилж, чөлөөлнө.
24.2.Ерөнхий менежер ажлаа нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн өмнө хариуцна.
24.3.Ерөнхий менежер дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
24.3.1.хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн нэгдмэл байдлыг хангах ажлыг зохион байгуулах;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
24.3.2.хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн асуудал хариуцсан байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
24.3.3.хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн асуудлаар иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагатай гэрээний үндсэн дээр хамтран ажиллах;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
24.3.4.нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн олгосон эрх хэмжээний хүрээнд хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн асуудлаар дүүргийн удирдлагын үйл ажиллагаанд хяналт тавих, үүрэг өгөх;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
24.3.5.Улаанбаатархотын Захирагчийн ажлын албаны ажилтан, албан хаагчийг томилж, чөлөөлөх;
24.3.6.хуульд заасан бусад.
24.4.Ерөнхий менежер энэ хуульд заасан бүрэн эрхийн хүрээнд дүүргийн Засаг даргатай шууд харилцана.
24.5.хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн нэгдмэл байдлыг хангах чиглэлээр Ерөнхий менежерийн өгсөн үүргийг холбогдох албан тушаалтан, иргэн, хуулийн этгээд биелүүлнэ.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
24.6.Ерөнхий менежер эрх хэмжээнийхээ хүрээнд тушаал гаргах бөгөөд хуульд заасан журмын дагуу тамга, тэмдэг, албан бичгийн хэвлэмэл хуудас хэрэглэнэ.
25 дугаар зүйл.Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба
25.1.Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны бүтэц, орон тооны хязгаарыг Улаанбаатар хотын Захирагчийн санал болгосноор Засгийн газар тогтооно.Захирагчийн ажлын алба нь газар, хэлтэс, тасагтай байна.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "Засгийн газар тогтооно." гэсний дараа "Захирагчийн ажлын алба нь газар, хэлтэс, тасагтай байна." гэж нэмэлт оруулсан./
25.2.Улаанбаатар хотын Захирагч өөрийн чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь туслалцаа үзүүлэх хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн асуудал хариуцсан байгууллагатай байх бөгөөд түүнийг байгуулах, өөрчлөх, татан буулгах асуудлыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал шийдвэрлэнэ.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "хариуцсан газартай" гэснийг "хариуцсан байгууллагатай" гэж өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
25.3.Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба нь нийслэлийн Засаг даргын ажлын албанаас тусдаа байна. Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны дарга нь Ерөнхий менежер байна.
25.4.Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
25.4.1.Улаанбаатархотын Захирагчид мэргэжил, арга зүй, техник, зохион байгуулалтын туслалцаа үзүүлэх, ажиллах нөхцөлөөр хангах;
25.4.2.Улаанбаатархотын Захирагчийг шаардлагатай мэдээллээр хангах;
25.4.3.нийслэл хотын аж ахуй, инженер хангамж, дэд бүтцийн эх үүсвэрийн асуудлыг судлах, шийдвэрийн төслийг боловсруулах, шийдвэрийн хэрэгжилтийг зохион байгуулах, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
/Энэ заалтад 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
25.4.4.иргэн, хуулийн этгээдэд хотын нийтийн аж ахуйн үйлчилгээ үзүүлэх ажлыг зохион байгуулах, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
25.4.5.хуульд заасан бусад.
ТАВДУГААР БYЛЭГ
НИЙСЛЭЛ ХОТЫН УДИРДЛАГА БУСАД ЭТГЭЭДТЭЙ ХАРИЛЦАХ
26 дугаар зүйл.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал Засгийн газар, төрийн захиргааны төв байгууллагатай харилцах
26.1.Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал Монгол Улсын Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 70 дугаар зүйлд заасны дагуу Засгийн газар, төрийн захиргааны төв байгууллагатай харилцана.
27 дугаар зүйл.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Засгийн газартай харилцах
27.1.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Засгийн газартай дараах журмаар харилцана:
27.1.1.Засгийн газрын шийдвэрийн биелэлтийг хангах;
27.1.2.хуульд заасан чиг үүрэгтэй холбоотой асуудлаар Засгийн газарт санал тавих, Засгийн газрын хуралдаанд оролцох, байр сууриа илэрхийлэх, хууль санаачлахаас бусад өөрийн бүрэн эрхэд хамаарах асуудлыг санаачлах, Монгол Улсын Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүнтэй шууд харилцах.
28 дугаар зүйл.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч төрийн захиргааны төв байгууллагатай харилцах
28.1.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч нийслэл хотын эдийн засаг, нийгмийн тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор эрхлэх асуудлыг хамаарах төрийн захиргааны төв байгууллагатай хамтарсан шийдвэр гаргаж, биелэлтийг зохион байгуулна.
28.2.Төрийн захиргааны төв байгууллага нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 61, 62 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг үндэслэн салбарын болон салбар хоорондын шийдвэр гаргахдаа нийслэл хот, түүний оршин суугчийн нийтлэг эрх ашигт хамаарах асуудлаар нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатархотын Захирагчийн саналыг авсан байна.
28.3.Нийслэл хотыг энэ хуульд заасан тусгай чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд эрхлэх асуудлыг хамаарах төрийн захиргааны төв байгууллага дэмжлэг үзүүлж, хамтран ажиллана.
28.4.Холбогдох хуульд заасны дагуу төрийн захиргааны төв байгууллага нийслэлийн нутаг дэвсгэрт иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад газар ашиглуулах тухай шийдвэр гаргахдаа хотын хөгжлийн ерөнхий болон хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө, эдэлбэр газрын бүсчлэлийн дүрэмд нийцүүлэн нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн саналыг авсан байна.
29 дүгээр зүйл.Нийслэл хотын удирдлагаас засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн бусад нэгж, улсын зэрэглэлтэй хоттой харилцах
29.1.Нийслэл хотын удирдлагаас засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн бусад нэгж, улсын зэрэглэлтэй хотын удирдлагатай нийслэл хотын эдийн засаг, нийгмийн асуудлаар хамтран ажиллаж болно.
29.2.Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн бусад нэгж, улсын зэрэглэлтэй хотын удирдлага нийслэл хотын хүн амыг бараа, үйлчилгээгээр хангах, нийслэлд үндэсний их баяр наадам, төрийн ёслол хүндэтгэл, улсын болон олон улсын арга хэмжээ зохион явуулахад хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэрийн дагуу дэмжлэг үзүүлнэ.
29.3.Нийслэл хотыг хөгжүүлэх, нийгэм эдийн засгийн үндсийг бүрдүүлэх зорилгоор үйлдвэр, аж ахуй, хангамжийн байгууллагыг Засгийн газрын шийдвэрээр засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн бусад нэгжийн нутаг дэвсгэрт байгуулж, гэрээний үндсэн дээр ашиглаж болно.
30 дугаар зүйл.Нийслэл хотын удирдлагаас дүүргийн удирдлагатай харилцах
30.1.Нийслэл хотын тусгай чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд дүүргийн удирдлага туслалцаа үзүүлэх үүрэгтэй.
30.2.Дүүрэг хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд гэнэтийн болон давагдашгүй нөхцөл байдал үүссэн тохиолдолд нийслэл хотоос хүний нөөц, техник, эдийн засгийн туслалцаа үзүүлнэ.
30.3.Нийслэл нь чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд шаардагдах өмчийг хуульд заасны дагуу дүүрэгт шилжүүлэх, эсхүл дүүргээс шилжүүлэн авч болно.
30.4.Нийслэл хотын удирдлага дүүргийн оршин суугчдын нийтлэг эрх ашигт хамаарах асуудлаар шийдвэр гаргахдаа тухайн дүүргийн удирдлагын саналыг авсан байна. Дүүргийн удирдлага 14 хоногийн дотор санал өгөх бөгөөд тус хугацаанд санал ирүүлээгүй бол тусгайлан өгөх саналгүй гэж үзнэ.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "авсан байна." гэсний дараа "Дүүргийн удирдлага 14 хоногийн дотор санал өгөх бөгөөд тус хугацаанд санал ирүүлээгүй бол тусгайлан өгөх саналгүй гэж үзнэ." гэж нэмэлт оруулсан./
30.5.Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч нь дүүргийн Засаг даргын санал, хүн амын тоо, үйлчилгээний хүртээмжийг харгалзан дүүргийн Засаг даргын Тамгын газрын бүтэц, орон тооны хязгаарыг тогтоох тухай саналыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлж шийдвэрлүүлнэ.
31 дүгээр зүйл.Аж ахуйн нэгж, байгууллагатай харилцах
31.1.Нийслэлийг хөгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрийг төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр хэрэгжүүлж болох бөгөөд энэ харилцааг холбогдох хуулиар зохицуулна.
31.2.Нийслэл хотын удирдлага энэ хуулийн 8.2, 8.3-т заасан зарим чиг үүргээ холбогдох хуульд заасны дагуу гэрээний үндсэн дээр хувийн өмчит хуулийн этгээдээр гүйцэтгүүлж, холбогдох зардлыг бүрэн, эсхүл хэсэгчлэн санхүүжүүлж болно.
31.3.Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа хуулийн этгээд нь өмчийн хэлбэрээс үл хамааран хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, хотын стандартыг мөрдөх, нийслэл хотын удирдлагаас хуульд нийцүүлэн гаргасан шийдвэрийг биелүүлэх үүрэгтэй.
32 дугаар зүйл.Нийслэл хотын оршин суугчийн эрх, үүрэг
32.1.Нийслэл хотын оршин суугч Монгол Улсын Үндсэн хууль бусад хуульд заасан үндсэн эрх, эрх чөлөөг эдлэхээс гадна дараах эрхтэй:
32.1.1.нийслэл хотын удирдлагын шийдвэрийн талаар мэдээлэл авах;
32.1.2.хотын хөгжлийн ерөнхий болон хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө, эдэлбэр газрын бүсчлэлийн дүрэм боловсруулахад санал өгөх, хэрэгжүүлэхэд оролцох;
32.1.3.нийслэл хотын нийгэм, эдийн засгийн тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх талаар санал гаргах, хувь нэмэр оруулах;
32.1.4.хотын хөгжлийн ерөнхий болон хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө, бүсчлэлд заасан суурьшлын бүсэд оршин суугаа бол дэд бүтцийн үйлчилгээгээр хангагдах;
32.1.5.хуульд заасан бусад.
32.2.Нийслэл хотын оршин суугч дараах үүрэгтэй:
32.2.1.нийслэл хотын удирдлагаас гаргасан шийдвэрийг биелүүлэх;
32.2.2.хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд заасан суурьшлын бүсэд оршин суух;
32.2.3.нийслэл хотын дүрэм, стандартыг дагаж мөрдөх;
32.2.4.нийтийн эзэмшлийн эд зүйлийг зохистой ашиглах, орчныг цэвэр байлгах;
32.2.5.хотын хөгжлийн ерөнхий болон хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө, бүсчлэлийн дүрмийн дагуу орон байр, орчноо тохижуулах;
32.2.6.хуульд заасан бусад.
32.3.Нийслэл хотод зорчигч этгээд энэ хууль, бусад хууль тогтоомж, нийслэл хотын удирдлагаас хуульд нийцүүлэн гаргасан шийдвэрийг сахин биелүүлэх үүрэгтэй.
33 дугаар зүйл.Нийслэл хотыг хөгжүүлэх үйл ажиллагааг дэмжих
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.Нийслэл хотын хөгжилд дараах чиглэлээр хувь нэмэр оруулсан иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг ногоон оноогоор урамшуулна:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.1.ахуйн хэрэгцээнд хэрэглэх зориулалттай нүхэн жорлон, бохир усны нүхийг холбогдох стандартад нийцүүлсэн;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.2.гэр, байшинг дулаалж, дулааны алдагдлыг бууруулсан;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.3.дулааны эх үүсвэрийг цахилгаан, сэргээгдэх эрчим хүч, хийн түлшинд шилжүүлсэн;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.4.мод тарьж ургуулсан;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.5.Хог хаягдлын тухай хуулийн 40.4-т заасан;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.6.унадаг дугуй, нийтийн тээврийн хэрэгслээр зорчсон;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.1.7.хаягдал усыг дахин ашиглах.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.2.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага ногоон оноог музей, номын сан, гадаад хэлний сургалтын төв, спортын клуб, эрчим хүчний төлбөр зэрэг албан татвараас бусад үйлчилгээний төлбөр төлөхөд зарцуулж болно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
33.3.Энэ хуулийн 33.1-д заасан ногоон оноог олгох шалгуур үзүүлэлт, хэмжээ, түүнийг мөнгөн хэлбэрт шилжүүлэх, санхүүжүүлэх, оноо зарцуулах журмыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
НИЙСЛЭЛ ХОТЫН ДАГУУЛ ХОТ, ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТУСГАЙ БҮС
34 дүгээр зүйл.Нийслэл хотын дагуул хот
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.1.Нийслэл хотын дагуул хот /цаашид "дагуул хот" гэх/ нь нийслэл хоттой эдэлбэр газар, хүн ам, эдийн засаг, дэд бүтэц, тээвэр, логистикийн нэгдмэл тогтолцоог бүрдүүлж, газар зүйн байрлал болон нийслэл хотын тусгай чиг үүргийг гүйцэтгэхэд стратегийн ач холбогдолтой, хот бүрдүүлэгч дэд бүтэц бүхий төвлөрсөн суурин газар мөн.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.Дагуул хотыг стратегийн ач холбогдол бүхий дараах нөхцөлийг харгалзан Засгийн газрын өргөн мэдүүлснээр Улсын Их Хурал байгуулна:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.1.улс, нийслэл болон тухайн орон нутгийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжилд үзүүлэх үр нөлөө;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.2.аялал жуулчлал, соёлын үйлчилгээ, үйлдвэрлэлийн ач холбогдол;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.3.үндэсний болон олон улсын тээвэр, логистик болох газар зүйн байрлал;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.4.олон улсын харилцаа, худалдаа, үйлдвэрлэлийн сүлжээ болох дэд бүтэц;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.5.хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх замаар нийслэл хотын төвлөрлийг сааруулахад үзүүлэх нөлөө;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.2.6.шинжлэх ухаан, инновац, мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвийг төрөлжүүлэн хотхон хэлбэрээр хөгжүүлэх боломж.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.3.Дагуул хотыг нийслэлийн болон бусад засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжид, эсхүл засаг захиргааны нутаг дэвсгэрийн хэд хэдэн нэгжид дамнан байгуулж болно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.4.Дагуул хотын эдэлбэр газрыг улсын болон орон нутгийн зэрэглэлтэй хотын эдэлбэр газартай давхардуулан олгож үл болно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.5.Дагуул хотын Захирагчийн ажлын албаны төсвийг нийслэлийн төсөвт тусгайлан тусгаж батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
34.6.Дагуул хоттой холбоотой энэ хуульд зааснаас бусад харилцааг Хот, тосгоны эрх зүйн байдлын тухай хуулиар зохицуулна.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35 дугаар зүйл.Дагуул хотыг байгуулах
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.Дагуул хотыг стратегийн ач холбогдол бүхий дараах нөхцөлийг харгалзан Засгийн газрын өргөн мэдүүлснээр Улсын Их Хурал байгуулна:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.1.улс, нийслэл болон тухайн орон нутгийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжилд үзүүлэх үр нөлөө;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.2.аялал жуулчлал, соёлын үйлчилгээ, үйлдвэрлэлийн ач холбогдол;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.3.үндэсний болон олон улсын тээвэр, логистик болох газар зүйн байрлал;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.4.олон улсын харилцаа, худалдаа, үйлдвэрлэлийн сүлжээ болох дэд бүтэц;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.5.хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх замаар нийслэл хотын төвлөрлийг сааруулахад үзүүлэх нөлөө;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.1.6.шинжлэх ухаан, инновац, мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвийг төрөлжүүлэн хотхон хэлбэрээр хөгжүүлэх боломж.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
35.2.Дагуул хотыг байгуулах шийдвэрт хотын нэр, эдэлбэр газрын хэмжээ, байршлыг тусгана.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36 дугаар зүйл.Дагуул хотын чиг үүрэг
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.Дагуул хотын чиг үүрэгт дараах асуудал хамаарна:
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.1.нийслэл хотын хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн хэрэгжилт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.2.хот тохижилт, олон нийтийн амралт, цэцэрлэгт хүрээлэн, ногоон байгууламжийн арчлалт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.3.унд, ахуйн хэрэгцээний ус хангамж;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.4.авто замын арчлалт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.5.авто зогсоолын төлөвлөлт, арчлалт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.6.орон сууц, нийтийн аж ахуйн үйлчилгээ;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.7.хөшөө дурсгалын арчлалт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.8.гэрэлтүүлгийн арчлалт, хамгаалалт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.1.9.хуульд заасан бусад.
/Энэ заалтыг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
36.2.Дагуул хот шаардлагатай тохиолдолд энэ хуулийн 8.2, 8.3-т заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37 дугаар зүйл.Дагуул хотын удирдлага, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаа явуулах баталгаа
/Энэ зүйлийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.1.Дагуул хотын удирдлага нь Захирагч, түүнд зөвлөх үүрэг бүхий дагуул хотын зөвлөлөөс бүрдэнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.2.Дагуул хотын өдөр тутмын үйл ажиллагааг удирдан чиглүүлж зохион байгуулах үүргийг дагуул хотын Захирагч гүйцэтгэнэ. Дагуул хотын Захирагчийг нээлттэй сонгон шалгаруулалт, сонсголын үндсэн дээр нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч томилно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.3.Дагуул хотын зөвлөл 7-11 гишүүний бүрэлдэхүүнтэй байх бөгөөд зөвлөлийн гишүүнийг тухайн дагуул хот байрлах засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн удирдлага, дагуул хотын нийгэм, эдийн засагт нөлөө бүхий хуулийн этгээдийн төлөөлөл, оршин суугчдаас нээлттэй сонгон шалгаруулж, томилно. Дагуул хотын Захирагч нь дагуул хотын зөвлөлийн дарга байна.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.4.Дагуул хотын зөвлөлийн гишүүдийг сонгон шалгаруулах болон ажиллах журмыг дагуул хотын Захирагч батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.5.Дагуул хотын Захирагч ажлын албатай байх бөгөөд ажлын албаны бүтэц, орон тооны хязгаарыг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.6.Дагуул хотын Захирагчийн ажлын албаны төсвийг нийслэлийн төсөвт тусгайлан тусгаж батална.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
37.7.Энэ хуульд заасан эрх хэмжээнийхээ хүрээнд дагуул хотын Захирагч захирамж гаргах бөгөөд хуульд заасан журмын дагуу тамга, тэмдэг, албан бичгийн хэвлэмэл хуудас хэрэглэнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон бөгөөд 2025 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө./
38 дугаар зүйл.Нийслэл хотын эдийн засгийн тусгай бүс
38.1.Нийслэл хот нь эдийн засгийн тусгай бүс /цаашид "тусгай бүс" гэх/-тэй байж болно. Тусгай бүсийг нийслэлийн нутаг дэвсгэр, дагуул хот болон бусад орон нутагт тухайн засаг захиргааны нэгжтэй тохиролцсоны үндсэн дээр Засгийн газрын шийдвэрээр байгуулна.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "дагуул хотод" гэснийг "нийслэлийн нутаг дэвсгэр, дагуул хот болон бусад орон нутагт тухайн засаг захиргааны нэгжтэй тохиролцсоны үндсэн дээр" гэж өөрчлөлт оруулсан./
38.2.Нийслэл хот нь таваас илүүгүй тусгай бүстэй байж болно.
39 дүгээр зүйл.Тусгай бүс байгуулах чиглэл
39.1.Тусгай бүсийг үйл ажиллагааны дараах чиглэлээр дагнан, эсхүл хослуулж байгуулж болно:
39.1.1.мэдээлэл технологи, инновац;
39.1.2.аялал жуулчлал, соёл амралт;
39.1.3.хүлэмж, агуулахын аж ахуй;
39.1.4.хөнгөн болон хүнсний үйлдвэрлэл;
39.1.5.агаарын хөлгийн засвар, үйлчилгээ, угсралт.
Тайлбар: -Энэ хуулийн 39.1.4-т заасан хөнгөн болон хүнсний үйлдвэрлэл гэдэгт согтууруулах ундаа болон тамхины үйлдвэрлэл хамаарахгүй.
40 дүгээр зүйл.Тусгай бүс байгуулах нутаг дэвсгэр, байршил, төлөвлөгөө
40.1.Тусгай бүс байгуулах газар нутгийн хэмжээ, байршлыг Засгийн газар тогтооно.
40.2.Тусгай бүсийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
40.3.Энэ хуулийн 40.2-т заасан хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд дараах асуудлыг тусгана:
40.3.1.тусгай бүсийг хөгжүүлэх хөтөлбөр;
40.3.2.газар, дэд бүтцийн хөтөлбөр;
40.3.3.хүн амыг суурьшуулах эсэх.
40.4.Тусгай бүсэд хүн амыг суурьшуулахгүй тохиолдолд тусгай бүсийн Захирагч нь уг асуудлыг тухайн засаг захиргааны нэгжийн удирдлагатай хамтран шийдвэрлэнэ.
40.5.Тусгай бүсэд газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах эрхийг аж ахуйн нэгжид нээлттэй дуудлага худалдаагаар болон төсөл сонгон шалгаруулалтаар олгоно.
41 дүгээр зүйл.Тусгай бүсийн Захирагч
41.1.Тусгай бүсийг дагуул хотод байгуулсан тохиолдолд тусгай бүсийн Захирагч нь тухайн дагуул хотын Захирагч байна.
41.2.Энэ хуулийн 41.1-д зааснаас бусад нутаг дэвсгэрт байгуулсан тусгай бүсийн Захирагчийг тухайн шатны иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд танилцуулснаар нийслэлийн Засаг дарга томилно.
/Энэ зүйлийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
42 дугаар зүйл.Тусгай бүсэд үзүүлэх татварын дэмжлэг
42.1.Тусгай бүсэд байнга байрлаж, тогтвортой үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа аж ахуйн нэгжидүйл ажиллагаагаа эхэлсэн өдрөөс нь дараах төрлийн татварын дэмжлэгийг үзүүлж болно:
42.1.1.газрын төлбөр;
42.1.2.үл хөдлөх эд хөрөнгийн албан татвар;
42.1.3.нийслэл хотын албан татвар.
42.2.Энэ хуулийн 42.1-д заасан татварын дэмжлэгийг холбогдох татварын хууль тогтоомжоор зохицуулна.
43 дугаар зүйл.Тусгай бүсэд үзүүлэх татварын бус дэмжлэг
43.1.Тусгай бүсэд байнга байрлаж, тогтвортой үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа аж ахуй нэгжид үйл ажиллагаагаа эхэлсэн өдрөөс нь дараах татварын бус дэмжлэгийг үзүүлж болно:
43.1.1.цахилгаан, дулаан, түрээсийн төлбөр зэрэг урсгал зардалд тодорхой хэмжээгээр дэмжлэг үзүүлэх;
43.1.2.бизнес эрхлэхэд шаардагдах баримт бичиг, зөвшөөрөл, шаардлагуудыг хялбаршуулах;
43.1.3.жижиг, дунд үйлдвэр, үйлчилгээг хөгжүүлэх хөнгөлөлттэй зээлийг тэргүүн ээлжид олгох.
43.2.Тусгай бүсэд үйл ажиллагаа эрхлэх аж ахуй нэгжийг урамшуулах, татварын бус дэмжлэг үзүүлэх асуудлыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаас баталсан журмаар зохицуулна.
44 дүгээр зүйл.Тусгай бүс дэх дэд бүтэц
44.1.Тусгай бүс дэх дэд бүтцийг энэ хуулийн 40.3.2-т заасны дагуу төлөвлөн хөгжүүлнэ.
44.2.Тусгай бүсийн дэд бүтцийг улсын болон орон нутгийн төсөв, нийслэлийн үнэт цаас, нийслэлийг хөгжүүлэх сан, хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт, гадаадын зээл, тусламжаар санхүүжүүлж болно.
44.3.Саарал ус ашиглах, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэх, сэргээгдэх эрчим хүч бүхий эко дэд бүтэц байгуулахад энэ хуульд заасан татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлж болно.
45 дугаар зүйл.Тусгай бүс дэх аж ахуйн нэгжийн бүртгэл
45.1.Тусгай бүсэд аж ахуйн үйл ажиллагаа эрхлэх аж ахуйн нэгж дагуул хотын ажлын албанд дараах баримт бичгийг бүрдүүлэн бүртгүүлнэ:
45.1.1.Монгол Улсын хуулийн этгээд бол өргөдөл, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, бүртгэлийн хураамж төлсөн баримт;
45.1.2.гадаад улсын хуулийн этгээд бол өргөдөл, гадаад улсын хуулийн этгээдийг гэрчилсэн баримт бичгийн хуулбар, итгэмжлэл, бүртгэлийн хураамж төлсөн баримт.
45.2.Тусгай бүсийн Захирагчийн ажлын алба энэ хуулийн 45.1-д заасан баримт бичгийг хүлээн авснаас хойш ажлын таван өдрийн дотор хянаж, холбогдох журамд заасан шаардлага хангасан гэж үзвэл тусгай бүс дэх хуулийн этгээдийн бүртгэлд бүртгэж, гэрчилгээ олгох ба уг гэрчилгээ нь зөвхөн тухайн тусгай бүсэд хүчин төгөлдөр үйлчилнэ.
45.3.Тусгай бүсэд үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа хуулийн этгээдийг дараах үндэслэлээр тусгай бүс дэх хуулийн этгээдийн бүртгэлээс хасна:
45.3.1.тусгай бүс дэх хуулийн этгээдийн бүртгэлийн гэрчилгээ олгосон өдрөөс хойш нэг жилийн хугацаанд гэрээ, дүрэмд заасан үндсэн үйлдвэрлэл, үйлчилгээг эхлүүлээгүй бол;
45.3.2.үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн боловч дараалсан 12 сараас дээш хугацаагаар үйл ажиллагаа нь өөрөөс хамаарах шалтгаанаар тасалдсан, зогссон бол;
45.3.3.татан буулгах тухай шүүхийн шийдвэр гарсан бол.
ДОЛДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД
46 дугаар зүйл.Нийслэл хотын үйл ажиллагааны ил тод байдал
46.1.Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуульд заасны дагуу Нийслэл хотын удирдлагын шийдвэр, нийслэлийн төсөв, үйл ажиллагаа ил тод, нээлттэй байх бөгөөд холбогдох шийдвэр гарснаас хойш ажлын гурван өдрийн дотор цахим хуудаст байршуулж, олон нийтийг танилцах боломжоор хангана.
47 дугаар зүйл.Нийслэл хотын гадаад хамтын ажиллагаа
47.1.Нийслэл хот нь гадаад улсын нийслэл болон бусад хот, олон улсын байгууллагатай хууль тогтоомжид заасан хүрээнд дараах хэлбэрээр хамтран ажиллана:
47.1.1.хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулах;
47.1.2.олон улсын хотуудын холбоог үүсгэн байгуулах, гишүүнээр элсэх;
47.1.3.нийслэл хотын суурин төлөөлөгч харилцан солилцох;
47.1.4.хуульд заасан бусад.
47.2.Нийслэл хот энэ хуулийн 47.1-д заасан гадаад хамтын ажиллагааг хэрэгжүүлэхдээ гадаад харилцааны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас зөвшөөрөл авна.
48 дугаар зүйл.Нийслэл хотын өдөр, шагнал
48.1.Нийслэл хотын өдрийг жил бүр тэмдэглэнэ.
48.2.Нийслэл хотыг хөгжүүлэх үйлсэд онцгой хувь нэмэр оруулсан иргэнийг "Нийслэл хотын хүндэт иргэн"-д өргөмжлөх болон бусад шагналаар шагнана. "Нийслэл хотын хүндэт иргэн"-д өргөмжлөх асуудлыг нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагчийн өргөн мэдүүлснээр нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал шийдвэрлэнэ.
48.3."Нийслэл хотын хүндэт иргэн""-д өргөмжлөх болон бусад шагналаар шагнах журмыг нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
49 дүгээр зүйл.Нийслэл хотын судалгааны байгууллага
49.1.Нийслэл хотын хөгжлийн түүх, хэтийн төлөв, хотжилт, хот байгуулалт, хүн ам, хүрээлэн байгаа орчны талаар тулгамдаж байгаа асуудлыг судлах чиг үүрэг бүхий судалгаа, шинжилгээний төв нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн дэргэд ажиллана.
50 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
50.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэрэг, зөрчлийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
50.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
51 дүгээр зүйл.Хууль хүчин төгөлдөр болох
51.1.Энэ хуулийг 2022 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Текст томруулах
A
A
A
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2022.10.10-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
July 7, 2021 The State Palace, Ulaanbaatar city
on the legal status of ulaanbaatar, the capital city of mongolia
/Revised version/
chapter one
general provisions
Article 1.Purpose of the Law
1.1.The purpose of this law is to determine the special and other functions of Ulaanbaatar, the capital city of Mongolia, and to regulate relations concerning the development policy, management, organizational features, satellite cities, special economic zones, communications with the highest organ of state and central state administrative organizations, other administrative and territorial units, legal entities and organizations.
Article 2.Legislation on the legal status of Ulaanbaatar, the capital, city of Mongolia
2.1.The legislation on the legal status of Ulaanbaatar, the capital city of Mongolia shall consist of the Constitution of Mongolia, Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Governance, this law, and other legislative acts enacted in conformity
with them.
Article 3.The scope of the law
3.1.The relations related to the legal status of Ulaanbaatar the capital city of Mongolia, other than those regulated by this law, shall be regulated by the relevant laws.
Article 4.Legal basis and organization of Ulaanbaatar, the capital city of Mongolia
4.1.Ulaanbaatar, the capital city of Mongolia /hereinafter referred to as the "Capital city"/, stated in Article 13.1 of the Constitution of Mongolia, is a city with legal status, functions especially stipulated by law, management and organization.
4.2.As for the administrative and territorial units, the capital shall be divided into districts, and a district shall be divided into Khoroos. A Khoroo shall have a sectional organization.
4.3.The capital city shall have a satellite city.
Article 5. Development policy for the capital city
5.1.In determining the development policy of the capital city, in addition to Article 5 of the Law on Development Policy, Planning and Its Management, the principle of creating conditions for the capital city to occupy a leading position in all spheres of social and cultural life and ensuring the right of citizens to live in a healthy and safe environment shall be followed.
5.2.The urban development and planning policy of the capital city shall be directed at developing the heritage of national architecture in combination with common standards of modern urban development.
5.3.The capital city will implement land acquisition measures within the framework of the capital city development policy and planning, and the required funds shall be reflected in the state and capital budgets every year.
Article 6.The territory, plots of land, and the zoning of the capital city
6.1.The capital shall have a territory with its borderline approved by the State Great Khural.
6.2.The capital city shall have its measured plots of land as determined by the general development plan of the city and approved by the Citizens' Representative Khural of the Capital.
6.3. Plots of land specified in Article 6.2 of this law shall have zones, and the criteria for establishing plots of land zones shall be determined by the Government upon the proposal of the Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar.
6.4. The Citizens' Representative Khural of the Capital shall determine the land zones and rules of the zones in accordance with the criteria specified in Article 6.3 of this law.
6.5.In places where the population density limit specified in city planning and construction norms and rules is exceeded, no new land possession or use rights or construction permits shall be granted for purposes other than the construction of engineering and social infrastructure structures, public roads, fields, and green spaces.
Article 7.Emblem
7.1.The capital city shall have an emblem.
7.2. The design of the emblem of the capital city and its use regulation shall be approved by the Citizens' Representative Khural of the Capital.
chapter two
functions and rules of the capital city
Article 8.Functions of the capital city
8.1.As an administrative and territorial unit, the capital shall implement the special and other functions specified in this law in addition to the provisions of Article 24.1 of the Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Governance.
8.2.The capital city shall implement the following special functions:
8.2.1.to support the proper functioning of the State Great Khural, the President, the Government, the Supreme Court, the Constitutional Court, other state agencies, diplomatic missions of foreign countries, and international organizations;
8.2.2.unless otherwise provided by law, organization of national and international festivals, conferences, art, sports and other events;
8.2.3.management and coordination of international passenger and cargo transportation and logistics activities;
8.2.4.preservation and safeguarding of the national historical and cultural monuments in the capital;
8.2.5.construction of international roads passing through the territory of the capital, its maintenance, repair, and related activities;
8.2.6.investment of the capital city development policy;
8.2.7.repair, maintenance, cleaning, service and protection of buildings, highways, roads, green spaces, lighting and other infrastructure required for the implementation of the special functions of the capital city specified in this law.
8.3.The capital city shall implement the following other functions:
8.3.1.management of the capital city development fund;
8.3.2.human resources policy of the capital, its planning, and implementation;
8.3.3. environmental safety;
8.3.4.food supply, agriculture, production programs, general regulation;
8.3.5.re-planning of cities and towns;
8.3.6.maintenance, repair, planning and monitoring of capital roads;
8.3.7.centralized water supply of drinking and domestic water for the population;
8.3.8.decentralized engineering supply of water and heat in the capital;
8.3.9.coordination and control of activities of the Association of Housing Owners;
8.3.10.regulation and control of outdoor and mobile advertising;
8.3.11.projects and measures for reducing traffic congestion, increasing the type, quality, and access of public transportation services, and solving other problems in the capital city;
8.3.12.funds and loan interest payments of the capital for projects and measures implemented in the capital with foreign loans and assistance;
8.3.13.protection and landscaping of the rivers in the territory of the capital;
8.3.14.projects and measures of landscape and protection of the protected areas, natural complexes, reserves, and monuments in the territory of the capital for creating a travel and leisure environment for citizens;
8.3.15.the use and distribution of housing owned by the city;
8.3.16.other functions provided by law.
8.4.The government may transfer to the capital the right to possess and use the state property required for the implementation of special functions specified in Article 8.2 of this law in accordance with legislation.
Article 9.Regulation of the capital city
9.1.The matters not specifically regulated by law may be regulated by the regulation of the capital city.
9.2.The regulation of the capital city shall be approved by the Citizens' Representative Khural of the Capital.
9.3.The regulation of the capital city shall be followed at least three months after registration in accordance with Article 67.2 of the General Administrative Law, on the basis of promulgation.
chapter three
economic relations of the capital city
Article 10.The economic basis of the capital city
10.1.The economic basis of the capital city consists of assets created by state and capital investments, as well as capital property, tax and non-tax income, and funds of the capital development fund.
10.2.It is the duty of the state to strengthen the capital city's economic capacity and guarantee its independent development, and these relations shall be regulated by the Law on Administration, Territorial Units of Mongolia and their Governance, this law, and other relevant legislation.
Article 11.The budget of the capital
11.1.The capital shall have an independent budget as stated in Article 16.1 of the Law on Administration, Territorial Units of Mongolia and Their Governance.
11.2.Funds required for the implementation of the special functions specified in Article 8.2 of this law shall be financed from the state and local budgets, and other functions specified in Article 8.3 shall be financed from the local budget.
Article 12.The property of the capital
12.1.The capital shall have properties.
12.2.The property of the capital shall be the assets to be possessed, used, and disposed of in accordance with the law for the purpose of implementing the functions specified in Article 24.1 of the Law on Administration, Territorial Units of Mongolia and their Governance, and Article 8 of this law.
12.3.The ownership rights of the state property required for the implementation of the special functions specified in Article 8.2 of this law may be transferred to the capital in accordance with legislation.
Article 13.The securities of the capital
13.1.The capital city may issue securities according to the conditions and procedures specified in the law.
13.2. Issuance of capital securities shall be governed by the Law on Debt Management and other related laws.
Article 14.Granting a concession
14.1.Projects and programs to be implemented in the capital through concession agreements shall be regulated in accordance with the Law on Concessions.
Article 15.The capital-owned legal entity
15.1.The capital may have legal entities with local ownership or with local ownership participation.
15.2.Work and services related to the implementation of the functions of the capital and the capital city, which cannot be performed by a private legal entity, may be performed by the legal entity specified in Article 15.1 of this law on the basis of a contract.
Article 16.The capital city tax
16.1.The capital city shall have a tax, and the tax shall be determined by law.
16.2.The Citizens' Representative Khural of the Capital shall determine the rates of taxes, fees and charges within the rights and limits set by tax laws.
17.The Capital Development Fund
17.1.The capital may have a capital development fund. Funds from the Capital Development Fund shall be used for the following activities:
17.1.1.to develop the city standards and culture;
17.1.2.to promote the development of smart and digital cities;
17.1.3.to promote production and innovation;
17.1.4.to promote investment;
17.1.5.to promote public and private partnership;
17.1.6.to develop urban development and infrastructure;
17.1.7.to promote green development;
17.1.8.to develop tourism;
17.1.9.to reduce risks.
17.2.The fund specified in Article 17.1 of this law shall be a part of the capital's budget.
17.3.The Citizens' Representative Khural of the Capital shall approve the rules for formation, disposal and monitoring of the funds specified in Article 17.1 of this law and shall supervise its implementation.
17.4.It is prohibited to grant loans and create debts and receivables from the Capital Development Fund.
Article 18.Investment in the capital city
18.1.The person referred to in Article 3.1.2 of the Law on Investment may invest in the assets of a profit-making legal entity owned by the capital, in tangible or intangible form.
18.2.Proposals for investment submitted in accordance with Article 18.1 of this law shall be decided by the Citizens' Representative Khural of the Capital or with its authorization-the Governor of the capital and the Governor of Ulaanbaatar City.
Article 19.Promoting investment in the capital city
19.1.In order to protect the rights and legal interests of investors operating in the capital city, and cooperate with them to develop the capital city, the Council of Investors shall be established, attached to the Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar.
19.2.The council specified in Article 19.1 of this law shall have non-staff members, and the composition and regulation of the council shall be approved by the Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar.
19.3.The management of the capital city shall provide the following guarantees to investors who have invested in accordance with Article 18.2 of this law:
19.3.1.to follow the procedures and grounds specified in the General Administrative Law when changing, revoking, or canceling the decision specified in Article 18.2 of this law;
19.3.2.to provide information related to investment;
19.3.3.unless otherwise provided by law, to not change the decision regarding land possession and use;
19.3.4.to issue special permits stipulated by law for activities related to investment;
19.3.5.other guarantees provided by law.
19.4.Unless otherwise provided by law, the administration of the capital city shall provide the following guarantees to the legal entity that received the investment specified in Article 18.1 of this law in order to ensure the benefit of the investment in the capital city:
19.4.1.to determine working hours to be flexible;
19.4.2.depending on the type, form, and purpose of the investment, to grant financing for the expenses specified in the relevant regulations for the public interest;
19.4.3.other guarantees provided by law.
19.5.The administration of the capital city shall apply the option provided for in Article 42 of the General Law on Administration when deciding on guarantees specified in Articles 19.3 and 19.4 of this law.
19.6.The Citizens' Representative Khural of the Capital shall decide based on a proposal whether to provide the investor in the capital city with the guarantees specified in Articles 19.3 and 19.4 of this law, applying criteria of the priorities of the development of the capital city.
chapter four
administration of the capital city and its power
Article 20.Administration of the capital city and its feature
20.1.The administration of the capital city shall have the following organization:
20.1.1.the Citizens' Representative Khural of the Capital;
20.1.2.the Governor of the capital and the Governor of Ulaanbaatar City.
20.2.The Governor of the capital shall be the Governor of Ulaanbaatar City and shall have its office.
20.3.The administration of the capital city shall adhere to Article 31 of the Law on Administration, Territorial Units of Mongolia, and their Governance when making decisions.
20.4.The government may determine the classification and rank of managerial, executive, and assistant positions of administrative organizations of the capital and districts differently from the classification ranks of other equivalent positions of local administration.
Article 21.Powers of the Citizens' Representative Khural of the Capital
21.1.The Citizens' Representative Khural of the Capital shall exercise the following powers in addition to the powers provided by the Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Governance and by other laws:
21.1.1.to hear the report of the Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar on the implementation of the special functions specified in Article 8.2 of this law;
21.1.2.to discuss and resolve the matters pertaining to other functions specified in Article 8.3 of this law, and evaluate the report on the implementation of the Governor of the capital and the Mayor of Ulaanbaatar;
21.1.3.to approve rules, regulations, standards, and instructions regarding the implementation of the capital city functions in accordance with the law;
21.1.4.to determine the capital and public plot of land, its size, and the usage rules;
21.1.5.within the limits established by law, to determine the rate of taxes, fees and charges considering the zoning of the capital's plot of land, the type and form of services, and the expenditure on services;
21.1.6.other powers provided by law.
Article 22.Powers of the Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar
22.1.The Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar shall exercise the following powers in addition to the powers provided in the Law on the Administrative and Territorial Units Mongolia and their Governance, and by other laws:
22.1.1.to organize the implementation of the special functions specified in Article 8.2 of this law, to be responsible for the results before the Government, and to present them to the Citizens' Representative Khural of the Capital;
22.1.2.to prepare a draft decision with calculations and studies related to other functions specified in Article 8.3 of this law and to present it for the discussion of the Citizens' Representative Khural of the Capital;
22.1.3.to organize the implementation of the decisions made by the Citizens' Representative Khural of the Capital on the issues specified in Article 22.1.2 of this law and to be responsible for the results;
22.1.4.within the framework of the implementation of the functions specified in the law, to make proposals to the Government and participate in Government meetings;
22.1.5.within the framework of the implementation of the functions specified in the law, to initiate and develop draft decisions of the Government in accordance with the relevant regulations, and submit them to the Government meeting, present them for discussion;
22.1.6.to initiate projects and programs for the development of the capital city, to give opinions and evaluations on projects and programs, and request support from the Government for the implementation of such projects and programs;
22.1.7.to appoint and discharge the Mayor of the satellite city of the capital city upon presentation to the Citizens' Representative Khural of the Capital;
22.1.8.to establish and enforce the working hours of business entities and organizations engaged in production and services in the territory of the capital;
22.1.9.to represent the capital domestically and abroad;
22.1.10.to appoint and discharge the representative of the capital city abroad;
22.1.11.to establish a professional advisory council with non-staff members, to approve its composition and regulation;
22.1.12.to transfer the powers to perform the duties stipulated by law to the General Manager of Ulaanbaatar city;
22.1.13.other powers provided by law.
22.2.The Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar may transfer his/her duties specified in Articles 24.1.7, 24.1.9, 24.1.10, 24.1.11, 24.1.12, 24.1.13, 24.1.14, 24.1.15, 24.1.16, 24.1.17, 24.1.18, 24.1.19, 24.1.21, 24.1.22 of the Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Governance and Articles 8.3.3, 8.3.4, 8.3.6, 8.3.7, 8.3.8, 8.3.9, 8.3.10, 8.3.11 and 8.3.12 of this law to the General Manager of Ulaanbaatar City on the basis of an agreement.
22.3.The agreement specified in Article 22.2 of this law shall include the scope, limits, reporting and monitoring procedures of the powers transferred from the Governor of the capital and the Mayor of Ulaanbaatar.
22.4.The transfer of powers in accordance with Article 22.2 of this law shall not ground the release of the Governor of Ulaanbaatar from the responsibility.
22.5.The Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar shall issue orders within his/her powers.
Article 23.Guarantee of the powers of the Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar
23.1. The Governor of the capital city and the Mayor of Ulaanbaatar shall be provided with the same guarantees as a member of the Government when exercising its powers.
Article 24.The General Manager of Ulaanbaatar city and its powers
24.1.The Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar shall appoint and discharge the General Manager of Ulaanbaatar City /hereinafter referred to as the "General Manager"/ who is responsible for implementing the business functions of the capital city, ensuring uniformity, and coordinating the activities of related organizations.
24.2.The General Manager shall report his/her job to the Governor of the Capital City and the Mayor of Ulaanbaatar.
24.3.The General Manager shall exercise the following powers:
24.3.1.to organize the activities for ensuring the uniformity of the city businesses;
24.3.2.to coordinate the activities of organizations responsible for business affairs;
24.3.3.to cooperate with citizens, business entities, and organizations on the basis of a contract on business affairs;
24.3.4.to supervise and assign duties to the activities related to the business affairs of the district management within the authority granted by the Governor City and the Mayor of Ulaanbaatar;
24.3.5.to appoint and discharge employees of the Office of the Governor of Ulaanbaatar;
24.3.6.other powers provided by law.
24.4.The General Manager shall communicate directly with a district governor within the scope of the power provided by this law.
24.5.Relevant officers, citizens, and legal entities shall fulfill the duties assigned by the General Manager related to ensuring the uniformity of city businesses.
24.6.The General Manager shall issue orders within his/her authority and shall use a stamp, seal, and official letterhead in accordance with the regulations by law.
Article 25.Office of the Mayor of Ulaanbaatar
25.1.The structure of the office of the Mayor of Ulaanbaatar and the number of staff shall be determined by the Government upon the proposal of the Mayor of Ulaanbaatar.
25.2.The Mayor of Ulaanbaatar shall have an office in charge of municipal affairs to assist him/her in the implementation of his/her functions, and its establishment, reorganization, and dissolution shall be decided by the Citizens' Representative Khural of the Capital.
25.3.The Office of the Mayor of Ulaanbaatar is separate from the Office of the Governor of the Capital. The head of the Office of the Mayor of Ulaanbaatar City shall be the General Manager.
25.4.The Office of the Mayor of Ulaanbaatar shall perform the following functions:
25.4.1.to provide professional, methodological, technical, and organizational assistance and ensure the working conditions of the Mayor of Ulaanbaatar;
25.4.2.to provide necessary information to the Mayor of Ulaanbaatar;
25.4.3.to research the business matters of the capital city, draft decisions, organize and monitor the implementation of decisions;
25.4.4.to organize and monitor the implementation of public services of the city for citizens and legal entities;
25.4.5.other functions provided by law.
chapter five
COMMUNICATION of the CAPITAL CITY ADMINISTRATION WITH
OTHER persons
Article 26.Communication of the Citizens' Representatives Khural of the Capital with the Government and a state central administrative body
26.1.The Citizens' Representatives Khural of the Capital City shall communicate with the Government and a state central administrative body in accordance with Article 70 of the Law on Administrative and Territorial Units of Mongolia and their Management.
Article 27.Communication of the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar with the Government
27.1.The Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar shall communicate with the Government in the following manner:
27.1.1.to ensure the implementation of the Government decisions;
27.1.2.to make proposals to the Government on the matters related to the functions provided by law, participate in Government meetings, express a position, initiate matters concerning his/her power other than initiating laws, and communicate directly with the Prime Minister of Mongolia and members of the Government.
Article 28.Communication of the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar with a state central administrative body
28.1.The Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar shall make a joint decision with a state central administrative body to solve the economic and social problems of the capital and organize its implementation.
28.2.A state central administrative body shall obtain an opinion of the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar on matters related to the mutual interests of the capital city and its residents when making sectoral and inter-sectoral decisions based on the requirements set forth in Articles 61 and 62 of the General Administrative Law.
28.3.A state central administrative body shall support and cooperate with the capital city in the implementation of its special functions provided in this law.
28.4.A state central administrative body shall obtain an opinion of the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar to make a decision regarding the use of land for citizens, business entities, and organizations in the territory of the capital city based on the relevant law and in conformity with the general and partial general plans of the city development and the zoning rules of plots of land.
Article 29.Communication of the Administration of the capital city with the other administrative and territorial units and a country-level city
29.1.The administration of the capital city may cooperate with the administration of other administrative and territorial units and a country-level city on the economic and social matters of the capital city.
29.2.The administration of administrative and territorial units and a country-level city shall assist in providing goods and services to the population of the capital city, the organization of national festivals, state ceremonies, and national and international events in the capital in accordance with legislation and the Government decisions.
29.3.In order to develop the capital city and form the social and economic basis, industrial, agricultural and supply organizations may be established in the territory of other administrative and territorial units by the decision of the Government and may be used on the basis of a contract.
Article 30.Communication of the Administration of the capital city with an administration of a district
30.1.A district administration shall provide assistance in implementing the special functions of the capital city.
30.2.In the event of a force majeure situation in the performance of a district's functions provided by law, the capital city shall provide human resources, technical and economic assistance.
30.3.The capital may transfer the property required for the implementation of its functions to a district or take it over from a district by the law.
30.4.The administration of the capital city shall obtain an opinion of the administration of the district when making decisions on matters related to the mutual interests of the residents of the district.
30.5.The opinion of the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar on determining the structure and the limit of the number of staff of a District Governor's Office, taking into account the district governor's opinion, the population, and service access shall be discussed and resolved by the Government meeting.
Article 31.Communication with a business entity and organization
31.1.Projects and programs for the development of the capital may be implemented through public-private partnerships, and these relations shall be regulated by relevant laws.
31.2.The administration of the capital city may perform some of its functions specified in Articles 8.2 and 8.3 of this law through a privately owned legal entity based on a contract, and finance the related expenses in full or in part.
31.3.A legal entity operating in the territory of the capital, regardless of the form of ownership, is responsible for following the general development plan of the city, city standards, and complying with decisions made by the administration of the capital city by the law.
Article 32. Rights and obligations of a resident of the capital city
32.1.A resident of the capital city shall have the following rights except for exercising basic rights and freedom stipulated in the Constitution of Mongolia and other laws:
32.1.1.to get information about the decision of the capital city administration;
32.1.2.to express an opinion on the development and of general and partial general plans for urban development, zoning rules for plots of land and participate in its implementation;
32.1.3.to make proposals and contribute to solving the social and economic problems of the capital city;
32.1.4.to be provided with infrastructure services if living in the residential area specified in the general and partial general plans of the city development and zoning;
32.1.5.other rights provided by law.
32.2.A resident of the capital city shall have the following obligations:
32.2.1.to fulfill the decisions made by the administration of the capital city;
32.2.2.to reside in the residential area specified in the general city development plan;
32.2.3.to comply with the rules and standards of the capital city;
32.2.4.to use the public property properly and keep the environment clean;
32.2.5.to furnish his/her residence and surroundings in accordance with the general and partial general plans of city development and zoning rules;
32.2.6.other obligations provided by law.
32.3.A visitor in the capital city is obliged to comply with this law, other laws, and decisions made by the capital city's administration in conformity with the law.
Article 33.Promoting the activities for developing the capital city
33.1.The selected citizen and legal entity who have contributed to the development of the capital city in the following directions shall be rewarded:
33.1.1.to increase green space;
33.1.2.to landscape the environment, repair and improve public property;
33.1.3.to ensure environmental safety;
33.1.4.to solve traffic jams, waste, environmental pollution, and other problems;
33.1.5.other directions provided by law.
33.2.The Citizens' Representative Khural of the capital shall approve the procedures for selecting, promoting and rewarding citizens and legal entities who have contributed and achieved results in accordance with Article 33.1 of this law.
chapter six
satellite CITy AND SPECIAL ECONOMIC ZONES of THE CAPITAL CITY
Article 34.A satellite city of the capital city and its organizational basis
34.1.A satellite city of the capital city /hereinafter referred to as "satellite city"/ forms a unified system of plots of land, population, economy, infrastructure, transportation, and logistics with the capital city, and is a centralized residential land that has strategic importance in its geographical location and performing the special functions of the capital city, and has infrastructure which forms a city.
34.2.A satellite city may be established in the capital and other administrative and territorial units, or across several administrative-territorial units.
34.3.A satellite city plots of land shall not be overlapped with the plots of a country or local level city.
34.4.A satellite city shall have its rules. Matters related to satellite cities other than those regulated by law shall be regulated by rules approved by the Government.
Article 35.Establishing a satellite city
35.1.A satellite city shall be established by the State Great Khural based on the submission of the Government considering the following conditions of strategic importance:
35.1.1.the impact on the economic and social development of the country, the capital and the local area;
35.1.2.the importance of tourism, cultural services and industry;
35.1.3.geographical location for national and international transport and logistics;
35.1.4.the infrastructure in international relations, trade and production network;
35.1.5.the impact on decentralization of the capital city by increasing employment and jobs;
35.1.6.the possibility of developing in campus form by diversifying a center of science, innovation, professional training and production.
35.2.Name of the city, the scale of the plots and the location shall be stated in a resolution to establish a satellite city.
Article 36.Functions of a satellite city
36.1.The functions of a satellite city include the following matters:
36.1.1.implementation of capital city development policy and planning;
36.1.2.city landscaping, maintenance and protection of public leisure parks and green space;
36.1.3.drinking and household water supply;
36.1.4.automobile road maintenance and protection;
36.1.5.parking lot planning, maintenance and protection;
36.1.6.housing and utility services;
36.1.7.monument maintenance and protection;
36.1.8.maintenance and protection of lighting;
36.1.9.other functions provided by law.
36.2.A satellite city shall implement the functions specified in Articles 8.2 and 8.3 of this law if necessary.
Article 37.Management, organization and guarantee of activity of a satellite city
37.1.The management of a satellite city consists of the Governor and the Satellite City Council with an advisory function.
37.2.The Governor of a satellite city shall be responsible for directing and organizing the daily activities of the satellite city. The Governor of a satellite city shall be appointed by the Governor of the capital and the Mayor of Ulaanbaatar based on open selection and hearing.
37.3.The Satellite City Council shall consist of seven to eleven members, and the members of the council shall be openly selected and appointed from the management of the administrative and territorial unit, representatives of legal entities that are influential in the society and economy of the satellite city, and residents. The Governor of a satellite city shall be the head of the satellite city council.
37.4.The procedure for selection and work of the Satellite City Council members shall be approved by the Governor of the satellite city.
37.5.The Governor of a satellite city shall have an office, and the structure and the number of staff of the office shall be determined by the Governor of the Capital and the Mayor of Ulaanbaatar.
37.6.The budget of the Satellite City Governor's Office shall be approved by specifically reflecting it in the budget of the capital.
37.7. The Governor of a satellite city shall issue orders within his/her authority and shall use a stamp, seal, and official letterhead in accordance with the regulations by law.
Article 38.Special economic zone of the capital city
38.1.The capital city may have a special economic zone (hereinafter referred to as "special zone"). Special zones in a satellite city shall be established by the decision of the Government.
38.2.The capital city may have no more than five special zones.
Article 39.Directions for establishing a special zone
39.1.A Special zone may be established exclusively or in combination in the following areas of activity:
39.1.1.information technology and innovation;
39.1.2.tourism, culture and leisure;
39.1.3.greenhouse and warehousing industry;
39.1.4.light and food industry;
39.1.5.repair, service and assembly of aircraft.
Note: - Light and food industry specified in Article 39.1.4 of this law does not include alcoholic beverages and tobacco production.
Article 40.Area, location and plan to establish a special zone
40.1.The size and location of the area for the establishment of special zones shall be determined by the Government.
40.2.The general development plan of the special zone shall be approved by the Citizens' Representative Khural of the Capital.
40.3.The general development plan specified in Article 40.2 of this law shall include the following matters:
40.3.1.special zone development program;
40.3.2.land and infrastructure program;
40.3.3.whether to permit resident population.
40.4.In the event that the special zone is not for the residents, the Governor of the special zone shall solve the matter together with the management of the administrative unit.
40.5.A land possession and use right in the special zone shall be granted to a business entity through open auctions and project selection.
Article 41.The Governor of a special zone
41.1.The Governor of a special zone shall be the Governor of the satellite city of that special zone locates.
Article 42.Tax support in a special zone
42.1.A business entity that is permanently located in the special zone and with stable activity may be provided the following types of tax support from its date of commencement of business:
42.1.1.land fee;
42.1.2.immovable property tax;
42.1.3.capital city tax.
42.2.The tax support specified in Article 42.1 of this law shall be regulated by the relevant tax legislation.
Article 43.The non-tax supports provided in a special zone
43.1.The following non-tax supports may be provided to the business entity permanently located in the special zone and with stable activity, from its date of commencement of business:
43.1.1.to provide a certain amount of support for current expenses such as electricity, heat, and rental fee;
43.1.2.to simplify documents, permits and requirements for doing business;
43.1.3.to grant soft loans for the development of small and medium-sized enterprises and services on a priority basis.
43.2.Matters related to encouraging and providing non-tax support to business entities operating in special zones shall be regulated by the rules approved by the Citizens' Representative Khural of the capital.
Article 44.Infrastructure in a special zone
44.1.The infrastructure in a special zone shall be planned and developed in accordance with Article 40.3.2 of this law.
44.2.The infrastructure of a special zone may be financed by the state and local budgets, capital securities, capital development funds, private sector investments, foreign loans and aids.
44.3.Tax and non-tax support specified in this law may be provided for the use of gray water, the increase of green space, and the establishment of eco-infrastructure with renewable energy.
Article 45.Registration of business entities in a special zone
45.1.Business entities conducting business activities in a special zone shall register the following documents at the Office of the Satellite City:
45.1.1.a letter of application, a copy of the state registration certificate of the legal entity, and a receipt of payment of the registration fee for a legal entity of Mongolia;
45.1.2.a letter of application, a copy of a document certifying the foreign legal entity, a power of attorney, receipt of payment of the registration fee for a foreign legal entity.
45.2.The Governor's office of a special zone shall review the document specified in Article 45.1 of this law within five working days after receiving it, and if it finds that it is in conformity with the requirements specified in the relevant regulations, it shall be registered in the registration of legal entities in the special zone and issue a certificate; and the certificate shall be valid only in that special zone.
45.3.A legal entity operating in a special zone shall be removed from the registration of legal entities in a special zone on the following grounds:
45.3.1.if the main production and services specified in the contract and regulations are not commenced within one year from the date of issuance of the legal entity registration certificate in the special zone;
45.3.2.the activity has been interrupted or stopped for more than 12 consecutive months due to a reason of its own responsibility even the activity was commenced;
45.3.3.if there is a court decision on liquidation
chapter seven
miscellaneous
Article 46.Transparency of the capital city activities
46.1.In accordance with the Law on Information Transparency and the Right to Access Information, the decisions of the Capital City administration, the capital's budget, and activities shall be transparent and open, and shall be posted on the website within three working days after the relevant decision is issued, providing the public with the opportunity to access to it.
Article 47.Foreign cooperation of the capital city
47.1.The capital city shall cooperate with capitals of foreign countries and other cities and international organizations in the following matters within the scope stipulated by the legislation:
47.1.1.to enter into a cooperation agreement;
47.1.2.to establish an international association of cities and become a member of it;
47.1.3.to exchange of resident representatives of the capital city;
47.1.4.other matters provided by law.
47.2.The capital city shall obtain a permit from the state central administrative body in charge of foreign relations when implementing foreign cooperation specified in Article 47.1 of this law.
Article 48.The capital city day and awards
48.1.The Capital City Day shall be celebrated every year.
48.2.A citizen who has made a special contribution to the development of the capital city will be honored with the title of "Honorary Citizen of the Capital City" and granted other awards. The matters of honoring the "Honorary Citizen of the Capital City" shall be decided by the Citizens' Representative Khural of the capital based on the submission by the Governor of the capital and the Mayor of Ulaanbaatar.
48.3.The procedure for honoring "Honorary Citizen of the Capital City" and granting other awards shall be approved by Citizens' Representative Khural.
Article 49.The capital city research organization
49.1.The research and analysis center with the function of studying the problems related to the history and prospects of the development of the capital city, urbanization, urban development, population and environment shall operate, attached to the Governor of the capital and the Mayor of Ulaanbaatar.
Article 50.Liability for the violators of the law
50.1. In case the actions of a civil servant violating this law have no criminal nature, they shall be subject to liability specified in the Civil Service Law.
50.2.Any person or legal entity violating this law shall be subject to liability specified in the Criminal Law or the Law on Violations.
Article 51.Entry into force of the law
51.1.This law shall enter into force on January 1, 2022.
CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA ZANDANSHATAR.G