Нүүр
Эрх зүйн акт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2021 оны 04 сарын 02 өдөр
Төрийн ордон, Улаанбаатар хот
ХҮНИЙ ЭРХ ХАМГААЛАГЧИЙН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫН ТУХАЙ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлыг тодорхойлох, хөхиүлэн дэмжих, хүндэтгэх, хамгаалах, үйл ажиллагаа явуулах нөхцөлөөр хангах, хамтран ажиллах, Хүний эрх хамгаалагчийн хорооны бүтэц, зохион байгуулалт, үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлын хууль тогтоомж
2.1.Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлын хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комиссын тухай хууль, энэ хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл.Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1.Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт хүний эрх хамгаалах үйлажиллагаа явуулсан, явуулж байгаа хүний эрх хамгаалагчийн эрх зүйн байдлыг энэ хуулиар зохицуулна.
3.2.Гадаад улсын нутаг дэвсгэрт хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаа явуулсан Монгол Улсын иргэний эрх зүйн байдлыг Монгол Улсын олон улсын гэрээний дагуу зохицуулна.
4 дүгээр зүйл.Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
4.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараах нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
4.1.1."хүний эрх хамгаалагч" гэж ганцаараа, эсхүл бусадтай эвлэлдэн нэгдэж, хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаа явуулж байгаа, түүнд оролцож байгаа хүнийг;
4.1.2."хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаа" гэж хүний эрх, эрх чөлөөг хөхиүлэн дэмжиж, хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйн эсрэг хүчирхийллийн бус, тайван аргаар үзэл бодлоо илэрхийлж, олон улсын эрх зүйн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээ, зарчмыг хүндэтгэж, аливаа хэлбэрээр хүний эрхийг хамгаалахыг;
4.1.3."хүний эрх хамгаалагчийн эрхийг хамгаалах" гэж төр, хүн, хуулийн этгээд, тодорхой ашиг сонирхлоор нэгдсэн аливаа этгээдийн зүгээс хүний эрх хамгаалагчийн эрх, эрх чөлөөг зөрчихөөс урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох, зөрчигдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх, учирсан хохирлыг нөхөн төлүүлэхэд чиглэгдсэн төрийн байгууллагын үүргийг;
4.1.4."хүний эрх хамгаалагчийн эрхийг хүндэтгэх" гэж төрийн байгууллага хүн, хуулийн этгээд хүний эрх хамгаалагчийн хууль ёсны үйлдлийг таслан зогсоохгүй, саад учруулахгүй, эсхүл эрх, эрх чөлөөнд нь хууль бусаар халдахгүй байх үүргийг;
4.1.5."хүний эрх хамгаалагчийн эрхийг зөрчих" гэж хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаатай нь холбогдуулан хүний эрх хамгаалагчид болон түүний гэр бүлийн гишүүн, асран хамгаалагч, хамтран амьдрагч, төрлийн хүн, хууль ёсны төлөөлөгчийг аливаа хэлбэрээр доромжлох, гүтгэх, худал мэдээлэл тараах, ялгаварлан гадуурхах, үйл ажиллагааг нь дэмжихгүй байхыг уриалах, албадах, хүч хэрэглэх, хүч хэрэглэхээр заналхийлэх, мөрдөж мөшгих, амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгөнд нь гэм хор учруулах үйлдэл, эс үйлдэхүйг;
4.1.6."эрсдэлийн үнэлгээ" гэж хүний эрх хамгаалагчид болон түүний гэр бүлийн гишүүн, асран хамгаалагч, хамтран амьдрагч, төрлийн хүн, хууль ёсны төлөөлөгчид учирч байгаа аюул, эрсдэлийн түвшнийг тодорхойлсон дүгнэлтийг.
5 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим
5.1.Хүний эрх хамгаалагч үйл ажиллагаандаа дараах зарчмыг баримтална:
5.1.1.Монгол Улсын Үндсэн хууль, бусад хуулийг сахин биелүүлэх;
5.1.2.шударга, хүнлэг ёсыг эрхэмлэх;
5.1.3.авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс ангид байх;
5.1.4.ялгаварлан гадуурхахгүй байх;
5.1.5.бусдын нэр төр, алдар хүнд, эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх.
ХҮНИЙ ЭРХ ХАМГААЛАГЧИЙН ЭРХ, САНХҮҮЖИЛТ, ХОРИГЛОХ ЗҮЙЛ
6 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн эрх
6.1.Хүний эрх хамгаалагч дараах бүрэн эрхтэй:
6.1.1.Монгол Улсын Үндсэн хууль, хууль, олон улсын гэрээгээр баталгаажуулсан хүний эрх, эрх чөлөөг хөхиүлэн дэмжих, хамгаалах үйл ажиллагаа явуулах, сайн дураар оролцох;
6.1.2.хүний эрхийн талаарх шинэ ойлголт, зарчмыг боловсруулах, хэлэлцэх, олон нийтэд таниулах, хүлээн зөвшөөрүүлэхэд нөлөөлөх;
6.1.3.хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах, хөхиүлэн дэмжих зорилгоор аливаа хэлбэрээр эвлэлдэн нэгдэх, төрийн бус байгууллага, эвсэл, холбоо, бүлэг, нэгдэл байгуулах, тэдгээрийн үйл ажиллагаанд оролцох;
6.1.4.хүний эрх хамгаалах үйл ажиллагаа явуулдаг үндэсний болон гадаад улсын, бүс нутгийн болон олон улсын байгууллагатай харилцах, хамтран ажиллах;
6.1.5.хуулийн дагуу нууцад хамааруулснаас бусад мэдээллийг хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах зорилгоор төрийн байгууллага, хуулийн этгээдээс хуульд заасан аргаар хайх, олж авах, хэвлэн нийтлэх, хадгалах, бусадтай хуваалцах;
6.1.6.хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалах явцад олж авсан мэдээллийн эх сурвалжийг тухайн хүний эрхийн зөрчил арилж, эрх нь бүрэн сэргээгдэх хүртэл хугацаанд нууцлах;
6.1.7.хууль тогтоомжийн төслийг хүний эрхийн зарчимд нийцүүлэх зорилгоор олон нийтийн анхааралд хандуулах, тодорхой санал боловсруулах, хэлэлцүүлэх, хууль тогтоогчид хүргүүлэх, хууль тогтоомж, бодлогын баримт бичгийн хэрэгжилтэд дүн шинжилгээ хийх, шаардлагатай санал зөвлөмж боловсруулах;
6.1.8.төрийн байгууллага, албан тушаалтныг хүний эрх, эрх чөлөөг хүндэтгэх, хангах, хамгаалах чиг үүргээ биелүүлэхтэй холбоотойгоор санал, хүсэлт, гомдол гаргах, хүний эрхийн зөрчил, хууль бус үйлдэлд анхаарлыг нь хандуулах, энэ талаар бусдад мэдээлэх;
6.1.9.хүний эрх, эрх чөлөөг хөхиүлэн дэмжих, хамгаалах зорилгоор тухайн этгээдийн бичгээр гаргасан зөвшөөрлөөр түүнийг төлөөлөх;
6.1.10.төрийн байгууллага, албан тушаалтан, хуулийн этгээдийн удирдлагын зүгээс өөрийн болон бусдын эрх, эрх чөлөөг зөрчсөн үйлдлийн талаар холбогдох олон улсын гэрээнд заасан журмын дагуу олон улсын хүний эрхийн байгууллагад хандан гомдол гаргах;
6.1.11.хуульд өөрөөр заагаагүй бол шүүх хуралдаан, нийтийн сонсголд ажиглагчаар оролцох, төрийн байгууллага, албан тушаалтан хууль тогтоомж, Монгол Улсын олон улсын гэрээг дагаж мөрдөж байгаа эсэхэд байр сууриа илэрхийлэх;
6.1.12.хүний эрх хамгаалагчийн хувиар явуулсан үйл ажиллагааныхаа үед халдлагаас хамгаалуулах, зөрчигдсөн эрхээ сэргээлгэх, эдийн болон эдийн бус хохирлоо хуульд заасан журмын дагуу барагдуулах, нөхөн төлбөр авах.
7 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагааны санхүүгийн ил тод нээлттэй байдал
7.1.Хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагаа явуулахтай холбогдсон аливаа санхүүгийн нөөц, эх үүсвэр ил тод, нээлттэй байх бөгөөд санхүүгийн нөөц дараах эх үүсвэрээс бүрдэнэ:
7.1.1.хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүн, хуулийн этгээдээс өгсөн хандив, тусламж;
7.1.2.хуульд заасны дагуу төрөөс үзүүлсэн мөнгөн болон бусад хэлбэрийн санхүүгийн дэмжлэг;
7.1.3.хууль тогтоомжоор хориглоогүй бусад эх үүсвэр.
7.2.Хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагааны санхүүжилтэд дараах нөөц, эх үүсвэрийг хориглоно:
7.2.1.гадаад улсын тусгай албад, түүний халхавч байгууллага болон үндэсний эв нэгдлийг бусниулах, мөнгө угаах, террорист болон экстремист үйл ажиллагаа явуулдаг, санхүүжүүлдэг байгууллага, хувь хүнээс, эсхүл хандивлагч нь тодорхойгүй санхүүжилт авахыг;
7.2.2.хуулиар зөвшөөрснөөс бусад аргаар санхүүгийн нөөц, эх үүсвэрийг хайх, хүлээн авах, захиран зарцуулахыг.
8 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчид хориглох зүйл
8.1.Хүний эрх хамгаалагчид дараах үйлдэл, эс үйлдэхүйг хориглоно:
8.1.1.хүчирхийллийн арга хэрэглэж, тайван бус аргаар үйл ажиллагаа явуулах, явуулахыг уриалах;
8.1.2.хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагааг хувийн ашиг сонирхолд ашиглах;
8.1.3.хүний эрх, эрх чөлөө, бусдын нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаах.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
ТӨРИЙН БАЙГУУЛЛАГА, АЛБАН ТУШААЛТАН, ХУУЛИЙН ЭТГЭЭДИЙН НИЙТЛЭГ ҮҮРЭГ
9 дүгээр зүйл.Нийтлэг үүрэг
9.1.Төрийн байгууллага, албан тушаалтан, хуулийн этгээд хүний эрх хамгаалагчийн үйл ажиллагаанд дараах нийтлэг үүргийг хүлээнэ:
9.1.1.хүний эрх хамгаалагчийн эрхийг хүлээн зөвшөөрөх, зөрчихгүй байх;
9.1.2.үйл ажиллагаанд нь хүндэтгэлтэй хандах;
9.1.3.хүчирхийллийн бус, тайван аргаар үйл ажиллагаа явуулах боломж бүрдүүлэх;
9.1.4.шаардлагатай мэдээллээр хангах;
9.1.5.хуульд заасан үндэслэлгүйгээр хүний эрх хамгаалагчид аливаа хэлбэрээр халдахгүй байх;
9.1.6.хүний эрх хамгаалагчийн үйлдлийг хамгаалах зохицуулалтыг байгууллагын дотоод журамд тусгаж, хэрэгжүүлэх, сургалт зохион байгуулах;
9.1.7.хүний эрх хамгаалагчид халдсан тухай мэдээлэл, гомдлыг шийдвэрлэсэн хариуг гомдол гаргагчид болон Хүний эрх хамгаалагчийн хороонд бичгээр хүргүүлэх.
9.2.Цагдаагийн байгууллага хүний эрх хамгаалагчид халдсан халдлагыг таслан зогсоох, түүнийг өөрийнх нь зөвшөөрснөөр, эсхүл энэ хуулийн 11.8-д заасан эрсдэлийн үнэлгээний дүгнэлтийг үндэслэн Гэрч, хохирогчийг хамгаалах тухай хуульд заасан журмын дагуу хамгаалалтад авна.
9.3.Хүний эрх хамгаалагчийн эрх зөрчигдсөн тохиолдолд хуулиар хариуцсан чиг үүргийн хүрээнд шаардлагатай арга хэмжээг шуурхай авч хэрэгжүүлнэ.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ХҮНИЙ ЭРХ ХАМГААЛАГЧИЙГ ХАМГААЛАХ ТОГТОЛЦОО
10 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн хороо
10.1.Хүний эрхийн Үндэсний Комиссын /цаашид "Комисс" гэх/ дэргэд хүний эрх хамгаалагчийн эрх зөрчигдсөн эсэх талаар дүгнэлт гаргах чиг үүрэг бүхий орон тооны бус Хүний эрх хамгаалагчийн хороо /цаашид "Хороо" гэх/ ажиллана.
10.2.Комиссын Хүний эрх хамгаалагчийн асуудал эрхэлсэн гишүүн Хорооны дарга байх бөгөөд Хорооны үйл ажиллагааг нэгдсэн удирдлага, зохион байгуулалтаар хангаж ажиллана.
10.3.Хороо үйл ажиллагаагаа бие даан явуулах бөгөөд дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
10.3.1.хүний эрх хамгаалагчийн эрх зөрчигдсөн талаарх гомдол, мэдээллийг хүлээн авах;
10.3.2.гомдол, мэдээллийн талаар нотолгоо, баримт, мэдээлэл цуглуулах;
10.3.3.хүний эрх хамгаалагчийг хамгаалах хэрэгцээ шаардлагыг тодорхойлох, энэ хуулийн 11.8-д заасан эрсдэлийн үнэлгээ хийх;
10.3.4.эрсдэлийн үнэлгээнд үндэслэн гаргасан дүгнэлтийг Комисст хүргүүлэх;
10.3.5.энэ хуулийн хэрэгжилт болон хүний эрхийн хамгаалагчийн нөхцөл байдалд хяналт шинжилгээ, судалгаа хийж, жил бүр Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх илтгэлд тусгуулах;
10.3.6.гомдол, мэдээллийн сан бүрдүүлэх.
10.4.Хороо нь энэ хуулийн 10.2-т заасан даргаас гадна зургаан гишүүний бүрэлдэхүүнтэй байх бөгөөд энэ хуулийн 11.4-т заасан хоёр нэр дэвшигчийг шууд, бусад дөрвөн гишүүнийг ашгийн төлөө бус хуулийн этгээдийн төлөөллөөс нэр дэвшүүлэн, нээлттэй сонсголоор сонгон шалгаруулж, Комисс батламжилна.
10.5.Хорооны бүрэлдэхүүнийг томилохдоо жендэрийн тэнцвэртэй байдал болон үндэсний хэмжээнд идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа хүний эрх хамгаалагчийн олон талт төлөөллийг хангана.
10.6.Хорооны гишүүн үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх, шашин шүтэх, эс шүтэх эрх, эрх чөлөөгөө эдлэхдээ өөрийн албан тушаалд хүндэтгэлтэй хандана.
10.7.Хорооны гишүүн улс төрийн намын гишүүнчлэлээс түдгэлзэнэ.
10.8.Хорооны үйл ажиллагааны урсгал зардлыг Комиссын төсөвт тусгах бөгөөд Хорооны гишүүнд урамшуулал олгох журмыг Комисс батална.
10.9.Хорооны ажиллах журмыг Комисс батална.
11 дүгээр зүйл.Хорооны гишүүнийг сонгох
11.1.Ашгийн төлөө бус хуулийн этгээдийн төлөөллөөс Хорооны гишүүнд дараах шаардлагыг хангасан хүнийг нэр дэвшүүлнэ:
11.1.1.хүний эрхийг хамгаалах чиглэлээр үндэсний, эсхүл олон улсын хэмжээнд долоогоос доошгүй жил ажилласан туршлагатай;
11.1.2.хүний эрхийг хамгаалах олон улсын тогтолцоо, эрх зүйн хэм хэмжээний талаар мэдлэг, туршлагатай;
11.1.3.сүүлийн таван жил улс төрийн намын удирдах албан тушаал эрхэлж байгаагүй.
11.2.Хорооны гишүүнийг ашгийн төлөө бус хуулийн этгээдийн төлөөллөөс дараах үе шатаар сонгоно:
11.2.1.Комисс нь хууль зүйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, Комисс, Төрийн албаны зөвлөл, Жендэрийн үндэсний хороо, Комиссын дэргэдэх Иргэний нийгмийн зөвлөлийн төлөөллөөс бүрдсэн таван хүний бүрэлдэхүүнтэй ажлын хэсэг байгуулж, Хорооны гишүүнийг сонгон шалгаруулах ажлыг зохион байгуулах;
11.2.2.ажлын хэсэг Хорооны гишүүнд нэр дэвшигчийг сонгон шалгаруулах тухай зарыг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр 30 хоногийн хугацаанд нийтэд мэдээлэх;
11.2.3.ажлын хэсэг энэ хуулийн 11.2.2-т заасан хугацаа дууссанаас хойш ажлын гурван өдрийн дотор сонгон шалгаруулалтад бүртгүүлсэн нэр дэвшигчийн хувь хүний нууцад хамаарахаас бусад мэдээллийг Комиссын цахим хуудаст байршуулах;
11.2.4.ажлын хэсэг энэ хуулийн 11.2.3-т заасан мэдээллийг байршуулснаас хойш 14 хоногийн дотор нэр дэвшигчээс асуух асуулт, саналыг сонирхсон этгээдээс хүлээн авах;
11.2.5.ажлын хэсэг энэ хуулийн 11.1-д заасан шаардлагыг хангасан нэр дэвшигчийн талаар нээлттэй сонсгол зохион байгуулах;
11.2.6.ажлын хэсэг нээлттэй сонсгол зохион байгуулснаас хойш ажлын таван өдрийн дотор нууц санал хураалт явуулж, хамгийн өндөр оноо авсан нэр дэвшигчээс сул орон тоо гарсан гишүүний тоогоор Хорооны гишүүнээр сонгох.
11.3.Хорооны гишүүнийг сонгон шалгаруулах журмыг Комисс батална.
11.4.Монголын Хуульчдын холбоо, Монголын Өмгөөлөгчдийн холбоо нь тус тусын хуралдаанаараа нэр дэвшигчээ шалгаруулж Комиссын хуралдаанд санал болгоно.
11.5.Энэ хуулийн 11.2, 11.4-т заасан журмаар сонгогдсон хүнийг Комиссын хуралдаанаар Хорооны гишүүнээр батламжилна.
11.6.Хорооны гишүүнийг гурван жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг удаа сонгоно.
11.7.Хорооны гишүүнийг дараах үндэслэлээр хугацаанаас нь өмнө чөлөөлөх асуудлыг Хорооны хурлаар хэлэлцэж шийдвэрлэнэ:
11.7.1.төрийн улс төрийн, төрийн захиргааны, төрийн тусгай албан тушаалд томилогдсон буюу сонгогдсон;
11.7.2.биеийн эрүүл мэндийн байдал, хүндэтгэн үзэх бусад шалтгаанаар Хорооны үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцох боломжгүй болсон тухай хүсэлтээ өөрөө гаргасан;
11.7.3.гэм буруутайд тооцож эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэсэн шүүхийн шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр болсон.
11.8.Энэ хуулийн 4.1.6-д заасан эрсдэлийн үнэлгээ хийх аргачлал, дүгнэлт гаргах журмыг Комисс батална.
12 дугаар зүйл.Хүний эрх хамгаалагчийн хорооны нэгж
12.1.Хорооны гишүүнд туслах чиг үүрэг бүхий орон тооны нэгж ажиллах бөгөөд бүтэц, орон тоог Комисс батална.
12.2.Хорооны нэгжийн ажилтан төрийн захиргааны албан хаагч байна.
12.3.Хорооны нэгж нь Комиссын Тамгын газарт харьяалагдах бөгөөд зөвхөн энэ хуулийн 10.3-т заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ.
13 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
13.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэрэг, зөрчлийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
13.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
14 дүгээр зүйл.Хууль хүчин төгөлдөр болох
14.1.Энэ хуулийг 2021 оны 7 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2022.08.12-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
April 02, 2021 Ulaanbaatar city
ON LEGAL STATUS OF HUMAN RIGHTS DEFENDERS
CHAPTER ONE
General provisions
Article 1. Purpose of the law
The purpose of this Law is to regulate the relations the legal status of human rights defenders, encourage, respect, protect, provide conditions for their activities and cooperate, as well as to regulate relations related to the structure, organization, and activities of the Human Rights Defenders Committee
Article 2. Legislation on the Legal Status of Human rights defenders
1. The Legislation on the Legal Status of human rights defenders shall be based on the Constitution of Mongolia, the Law on the National Human Rights Commission of Mongolia, this law and other legislative acts issued in accordance with these laws.
2. If an international treaty to which Mongolia is a party stipulates otherwise than this law, then the provisions of the international treaty shall prevail.
Article 3. Scope of the law
3.1. The legal status of human rights defenders who have conducted or are conducting human rights protection activities in the territory of Mongolia shall be regulated by this law.
3.2. The civil legal status of Mongolia, that has conducted human rights protection activities in the territory of foreign countries, shall be regulated in accordance with international agreements of Mongolia.
Article 4. Definitions of Legal Terms
4.1. The following terms used in this Law shall have meanings as follows:
4.1.1. "human rights defender" means a person who, alone or in association of others, is conducting or participates in human rights protection activities;
4.1.2 "human rights protection activities" means the protection of human rights in any form by encouraging human rights and freedom, expressing own opinion against act and non-act of human rights violation in non-violent and peaceful manner, and respecting generally accepted norms and principles of international law;
4.1.3 "protection the rights of human rights defenders" refers to obligations of the state organization directed at prevention of human rights and freedom from violation in advance, intervention, restoration of violated rights and compensation for incurred damage by government, person, legal entity, and any entity united under particular interests;
4.1.4 "respect of the rights of human rights defenders" refers to obligation of the state organization and legal entity not to stop or intervene with legal actions of human rights defenders, or to not illegally encroach on their rights and freedoms;
4.1.5 "violation of rights of human rights defenders" refers to acts or non-acts of insulting and slandering in any form, spreading false information, discriminating, calling for non-support of their activities, coercing, using force, threatening to use force, stalking and harming their lives, health or property of human rights defenders, their family members, guardians, cohabitants, relatives, and legal representative;
4.1.6 "Risk assessment" refers to conclusion defining the level of danger and risk faced by human rights defenders and their family members, guardians, co-habitants and legal representatives.
Article 5. Basic principles of human rights defender's activities
5.1. The human rights defender shall adhere to the following principles in his activities:
5.1.1. To uphold the Constitution and other laws of Mongolia;
5.1.2. To value fairness and humanity;
5.1.3. To be free from corruption and conflicts of interest;
5.1.4. Not to discriminate;
5.1.5. Respect honor, reputation, rights and legitimate interests of others.
CHAPTER TWO
Human rights defenders right, financing and prohibitions
Article 6. Human rights defenders' rights
6.1 The human rights defender has the following powers:
6.1.1. To carry out activities of promotion and protection on human rights and freedom guaranteed by the Constitution of Mongolia, laws, and international treaties and participate in such activities voluntarily;
6.1.2. To influence the development, discussion, public awareness and recognition of new understandings and principles of human rights;
6.1.3. To form associations, non-governmental organizations, alliances, associations, groups, and associations, and to participate in their activities for the purpose of protecting and promoting human rights and freedom;
6.1.4. To communicate and cooperate with national and foreign national, regional and international organizations engaged in human rights protection activities;
6.1.5. To search, obtain, publish, store, and share with others information other than those classified as confidential according to the law from government organizations and legal entities in order to protect human rights and freedom;
6.1.6. To keep the source of information acquired during the protection of human rights and freedom until the violation of rights of the given person is removed and the rights are fully restored;
6.1.7. To draw public attention to draft laws in order to comply with the principles of human rights, to develop and discuss specific proposals, to submit them to legislators, to analyze the implementation of laws and policy documents, and to develop necessary recommendations;
6.1.8. To make suggestions, requests, complaints, draw attention to violations of human rights and illegal actions, and inform others about it in connection with the fulfillment of their duties to respect, provide and protect human rights and freedom of government organizations and officials;
6.1.9. To represent the given person with the written consent of the person in order to promote and protect the rights and freedom of the person;
6.1.10. To file a complaint to the international human rights organization in accordance with the procedures specified in the relevant international agreement regarding actions that have violated the rights and freedom of own and others by government organization, official, or legal entity;
6.1.11. To participate as an observer in court and public hearings, to express a position on whether government organizations and officials are complying with laws and international agreements of Mongolia unless otherwise provided by law,;
6.1.12. To be protected against attacks, have his/her violated rights restored, get compensated and receive reimbursement material and non-material damages in accordance with the law during the activities carried out as a human rights defender.
Article 7. Financial transparency of human rights activities.
7.1. Any financial resources and sources related to the activities of the human rights defender shall be transparent and open, and the financial resources shall consist of the following sources:
7.1.1. Donations and assistance given by people and legal entities, unless otherwise specified by law;
7.1.2 Monetary and other forms of financial support provided by the government in accordance with the law;
7.1.3. Other sources not prohibited by law.
7.2. The following resources and sources are prohibited for the financing of human rights defender activities:
7.2.1. to receive funds from organizations and individuals that engage in or finance terrorist and extremist activities, money laundering, undermining national unity, special services of foreign countries, their cover organizations, or individuals whose contributors are unknown;
7.2.2. to seek, receive and dispose of financial resources and sources in ways other than those permitted by law.
Article 8. Prohibition of human right defenders
8.1. Human rights defenders are prohibited from the following acts and non-acts:
8.1.1. To conduct and appeal to conduct activities in a non-peaceful way by using violent means;
8.1.2. To use the activities of the human rights defender for personal benefit;
8.1.3. Defaming human rights and freedom, others' dignity, reputation, and business reputation.
CHAPTER THREE
Common Duties of State Organization, Officials and Legal Trustees
Article 9. Common obligations
9.1. State organizations, officials, and legal entities shall assume the following general duties in the activities of human rights defenders:
9.1.1. To recognize and not violate the rights of human rights defenders;
9.1.2. To treat their activities with respect;
9.1.3. To create opportunities for non-violent and peaceful activities;
9.1.4. To provide with necessary information;
9.1.5. Not to attack human rights defenders in any way without grounds stipulated by law;
9.1.6. To include and implement regulations for the protection of activities of human rights defenders in organizational internal regulations, and organize respective training;
9.1.7. To submit information about attack on the human rights defender and the response to the complaint in writing to the complainants and the Human Rights Defender Committee.
9.2. The police organization shall intervene an attack on human rights defender and place him/her in custody according to procedures stipulated in the Law on the Protection of Witnesses and Victims upon on his/her consent or based on the conclusion of the risk assessment specified in Article 11.8 of this Law.
9.3. In case of violation of rights of the human rights defender, the necessary measures will be taken and implemented promptly within the scope of the legal duties.
CHAPTER FOUR
Human Rights Protection System
Article 10. Human Rights Defenders Committee
10.1 Next to National Human Rights Commission (referred to as "Commission"), a part-time Committee of Human Rights Defenders (referred to as "Committee") with the function of making an option on whether the rights of human rights defenders have been violated will work.
10.2 The member in charge of Human Rights Defenders of the Commission shall be the head of the Committee and shall ensure the activities of the Committee with integrated management and organization.
10.3 The committee will conduct its activities independently and will perform the following functions:
10.3.1 To receive complaints and information about violations of human rights defenders
10.3.2 To collect evidence, facts and information about complaints
10.3.3 To determine the need to protect human rights defenders and perform a risk assessment as specified in Article 11.8 of this law
10.3.4 To submit the conclusions based on the risk assessment to the Commission
10.3.5 to conduct monitoring and research on the implementation of this law and the situation of human rights defenders, and include it in the annual report on the state of human rights and freedom in Mongolia
10.3.6 To create a database of complains.
10.4. In addition to the chairman specified in clause 10.2 of this law, the committee will have six members, and the two candidates specified in clause 11.4 of this law will be nominated directly, whilst the other four members will be nominated by representatives of non-profit legal entities, selected through open hearings, and approved by the Commission.
10.5. When appointing the members of the committee, ensure gender balance and diverse representation of human rights defenders active at the national level.
10.6. Committee members shall treat their position with respect while exercising their rights and freedom to freely express their opinions, speak, publish, and be religious or irreligious.
10.7. Committee member shall be suspended from political party membership.
10.8. The running costs of the Committee's activities shall be included in the Commission's budget, and the Commission shall approve the procedure for awarding bonuses to the members of the Committee.
10.9. The Commission shall approve the working procedure of the Committee.
Article 11. Selection of committee members
11.1. A representative of a non-profit legal entity shall nominate a person who meets the following requirements as a member of the Committee:
11.1.1. having at least seven years of national or international experience in the field of human rights protection;
11.1.2. having knowledge and experience of the international human rights protection system and legal norms;
11.1.3. has not held a leadership position of a political party in the last five years.
11.2. Committee members are selected from representatives of non-profit legal entities in the following stages:
11.2.1. The Commission is to establish a five-member working group consisting of representatives of the central state administrative organization in charge of legal affairs, the Commission, the Civil Service Council, the National Gender Committee, and the Civil Society Council under the Commission, and organize the selection of the Committee members;
11.2.2. The working group is to publicize the announcement about selection of candidates for committee members in the media within period of 30 days;
11.2.3. The working group is to shall upload the information except for the personal secrets of the candidates registered for the selection on the website of the Commission within three working days after the end of period specified in Article 11.2.2 of this law;
11.2.4. The working group is to receive questions and suggestions for the candidate from interested entity within 14 days after the uploading of information specified in Article 11.2.3 of this law;
11.2.5. The working group is to organize an open hearing about the candidate who has met the requirements specified in Article 11.1 of this law;
11.2.6. Within five working days after the working group holds an open hearing, a secret ballot shall be held and the candidate with the highest score shall be elected as a member of the Committee based on the number of vacant positions.
11.3. The Commission shall approve the procedure for selection of committee members.
11.4. The Mongolian Lawyers' Association and the Mongolian Bar Association will select their candidates at their respective meetings and propose them to the Commission meeting.
11.5. The person elected in accordance with the procedure specified in Articles 11.2 and 11.4 of this law shall be approved as a member of the Committee at the Commission meeting.
11.6. Committee members are elected only once for a period of three years.
11.7. The early dismissal of a committee member under the following grounds shall be discussed and resolved at the committee meeting:
11.7.1. if member has been appointed or elected to political, administrative, or special government positions;
11.7.2. at own initiative that he/she is unable to actively participate in activities of the Committee due to his health condition or other reasonable reasons;
11.7.3. if member is definitively convicted of a criminal offence at valid decision of the court.
11.8. The Commission shall approve the risk assessment methodology and conclusion procedure specified in Section 4.1.6 of this Law.
Article 12. Unit of Human Rights Defender Committee
12.1 A full-time unit with the function of assisting the members of the Committee will operate, and the Commission will approve its structure and staff.
12.2 The employee of the committee unit shall be an employee of the state administration.
12.3 The Commission's unit shall belong to the Commission Office and shall only exercise the functions specified in Article 10.3 of this Law.
Article 13. Responsibilities for violators
13.1 If actions of an official violating this Law is not of a criminal nature, he/she shall be subject to liability specified in the Law on Civil Service.
13.2 A person or legal entity that has violated this Law shall be subject to liability specified in the Criminal Code of Mongolia or the Law on Petty Offence.
Article 14. Entry into force of the Law
14.1 This law shall be in effect from July 1, 2021.
SPEAKER OF THE STATE GREAT KHURAL ZANDANSHATAR.G
1
