Нүүр
Эрх зүйн акт 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
ХэвлэхБарилга, хот байгуулалтын сайдын 2021 оны 10 дугаар сарын 22-ны өдрийн 228 дугаар тушаалын хавсралт
МОДОН БҮТЭЭЦИЙН ТӨСӨЛЛӨЛТ
1. ХЭРЭГЛЭХ ХҮРЭЭ
1.1. Энэхүү норм, дүрэм нь олон нийт, орон сууц, үйлдвэрийн ба бусад төрлийн шинээр барих, ашиглаж байгаа болон өргөтгөн шинэчлэх барилга, байгууламжид хэрэглэх цул болон наамал модон бүтээц (цаашид МБ)-ийг төсөллөх ба тооцох аргуудыг тогтооно.
1.2. Харин энэхүү норм, дүрмийг усны техникийн барилга байгууламж, гүүр, суурь болон шон суурь, цахилгаан дамжуулах агаарын шугамын тулгуурын модон бүтээцийг төсөллөхөд хэрэглэхгүй.
2. НОРМАТИВ ЭШЛЭЛ
Энэхүү норм, дүрэмд дараах норматив баримт бичгүүдээс эшлэл татаж хэрэглэсэн болно.
Тайлбар: Энэхүү норм, дүрмийг мөрдөх явцад эшлэл авсан баримт бичигт нэмэлт, өөрчлөлт хийсэн буюу шинэчилсэн байвал тэдгээр нэмэлт, өөрчлөлт хийсэн, шинэчилсэн баримт бичгийг мөрдөнө.
Үүнд:
MNS 0391:2010 "Шилмүүст төрлийн зүсмэл материал. Техникийн шаардлага"
MNS 6142:2010" Шилмүүст төрлийн бөөрөнхий модон материал. Техникийн шаардлага"
БНбД 20-01-11 "Барилгын бүтээц ба буурийн найдваршил. Ерөнхий шаардлага"
БНбД 21-02-02 "Барилга, байгууламжийн зураг төсөл зохиох галын аюулгүйн норм"
MNS ISO 1182:2008 "Галын аюулаас хамгаалах. Барилгын зориулалттай бүтээгдэхүүний галд тэсвэржилтийн зэргийг тодорхойлох"
MNS EN 13501-1:2013 "Барилгын бүтээц болон материалын галын ангилал. 1-р хэсэг: Галын туршилтаар тогтоосон ангилал"
MNS 2469:1988 Модлог. Статик гулзайлтын үед бат бэхийн хязгаарыг тодорхойлох арга.
MNS 2471:1988 Модлог. Ширхэгийн дагуу шахалтаар бат бэхийн хязгаарыг тодорхойлох арга.
MNS 2474: 1989 Модлог. Ширхэгийн дагуу цуулалтын бат бэхийн хязгаарыг тодорхойлох арга.
БНбД 31-09-07 "Нэг айлын орон сууцны барилгын төлөвлөлт, угсралт"
БНбД 54-01-07 "Модон бүтээц"
БНбД 22-01-01*/2006/2013 "Газар хөдлөлтийн бүс нутагт барилга төлөвлөх"
БНбД 53.03.07 "Ган бүтээц"
БНбД 20-04-17 "Ачаалал ба үйлчлэл"
БНбД 20-03-11"Барилгын бүтээц, байгууламжийг зэврэлтээс хамгаалах"
БНбД 52-01-10 "Бетон ба төмөр бетон бүтээц". Үндсэн дүрэм
3. НЭР ТОМЬЁО БА ТОДОРХОЙЛОЛТ
Наамал модон бүтээц – Зүсмэл модон материалыг нааж хийсэн бүтээгдэхүүн
Хуулга – шпон- 3 мм хүртэл зузаантай модон хуудас. Дурын материал дээр нааж хэрэглэнэ.
Наамал хуулган үет модон хавтан (LVL) – Модон хуудсыг усанд тэсвэртэй цавуугаар үе үеэр нь өндөр температур ба даралтын нөлөөгөөр нааж төрөл бүрийн өргөн, зузаантайгаар үйлдвэрлэдэг наамал үет модон материал.
Нэг чиглэлт хуулга (LVL) – Модон хуудсуудыг ширхэгийн нэг чиглэлд оруулж усанд тэсвэртэй цавуугаар үе үеэр нь өндөр температур ба даралтын нөлөөгөөр нааж төрөл бүрийн өргөн зузаантай үйлдвэрлэдэг наамал үет модон материал
Фанер – Гурав буюу түүнээс олон тоотой хуудсан хуулгуудыг дараалсан үеүдийг нь ширхэгийн харилцан перпендикуляр чиглэлд байрлуулан нааж хийсэн наамал үет модон материал
ФСФ маркийн фанер – Фенолын цавуугаар наасан фанер
ФБС маркийн фанер – Давирхай нэвчүүлэн наасан фанер
Бакелизаци хийсэн фанер - Өндөр даралтаар давирхай нэвчүүлсэн фанер. Бельгийн химич Л. Бакеландагийн гарган авсан нийлэг давирхайгаар нэвчүүлсэн фанер
I бүлгийн хязгаарын төлөв – Барилгын бүтээц даах чадвараа алдахад хүргэх төлөв
II бүлгийн хязгаарын төлөв – Барилгын бүтээцийн хэвийн ашиглалт алдагдахад хүрэх, эсвэл цаашид түүний эдэлгээний тооцоот хугацаа эрс багасахад хүргэх төлөв
Ачаалал – Барилгын бүтээцэд үйлчлэх гадаад механик хүч (бүтээц, элемент, тоног төхөөрөмжийн жин, цасны ачаалал болон хүмүүсийн жин гэх мэт)
Тээг (нагель) - Холбогдож байгаа модон элементүүдийн харилцан шилжилсхийлтийг хорих зориулалттай шилбэ
Квантиль – Математик статистик, тогтоосон магадлалаас хэтрэхгүй байх тохиолдлын хэмжигдэхүүн
Гидрофобизаци – Ус, чийгэнд тэсвэртэй болгох
Шпильки – Сүлбээр
Глухарь – 6 талт толгойтой эрээст шураг
4. ЕРӨНХИЙ ЗҮЙЛ
4.1. Модон бүтээц (МБ)-ийг дараах үзүүлэлтүүдээр ангилна. Үүнд: барилгын зориулалт, ашиглалтын нөхцөл, эдэлгээний хугацаа (Хавсралт А).
4.2. Модон бүтээцийг төсөллөхдөө БНбД 20-01-11-ийн шаардлагуудыг удирдлага болгож, чийгшил, биологийн гэмтэл, өгөршлөөс (идэмхий орчны үйлчлэлд ашиглагдах бүтээцэд) хамгаалах, БНбД 20-03-11-ийн дагуу барилгын бүтээцийг зэврэлтээс, галын аюулаас хамгаалах арга хэмжээ авч, мөн түүнчлэн газар хөдлөлтийн бүс нутагт барилга барихад БНбД 22-01-01*/2006/2013 -ийн дагуу газар хөдлөлтийн нөлөөллийг харгалзан үзэх шаардлагатай.
4.3. Модон бүтээц нь ачааны үйлчлэлийн шинж, үргэлжлэх хугацааг бодолцсон даах чадварын (I бүлгийн хязгаарын төлөв) болон хэвийн ашиглалтад сөрөг нөлөө үзүүлэхээргүй хэв гажилтын (II бүлгийн хязгаарын төлөв) тооцооны шаардлагуудыг хангаж байх ёстой.
4.4. Модон бүтээцийг төсөллөхдөө үйлдвэрт бэлтгэх боломж, түүнчлэн ашиглалтын нөхцөл, тээвэрлэлт болон угсралтын онцлогийг харгалзах хэрэгтэй.
4.5. Хэрэв хүрээлэн буй орчны агаарын температур 50°С – аас хэтрэхгүй бол үечлэн үргэлжилсэн болон тогтмол халалтын нөхцөлд модон бүтээцийг хэрэглэхийг зөвшөөрнө. Наамал модон бүтээцийг (цаашид НМБ) агаарын харьцангуй чийгшил 50%-иас багагүй үед 35°С-аас дээш температурт хэрэглэхийг зөвшөөрнө.
4.6. Модон бүтээцийн удаан эдэлгээг 9-р бүлгийн заалтуудын дагуу бүтээцлэлийн арга хэмжээ авч, мөн шаардлагатай тохиолдолд тэдгээрийг чийг, биологийн гэмтэл, шаталтаас хамгаалах боловсруулалт хийж хангана.
5. МАТЕРИАЛ
5.1. Модон бүтээцэд шилмүүст модыг зонхилон хэрэглэнэ. Навчит төрлийн хатуу модыг тээг, дэр, бусад эд ангид хэрэглэнэ.
5.2. Модон бүтээцийн даацын элементэд ашиглах модон материалын чанар нь Хавсралт Б–д заасан нэмэлт шаардлагыг хангасан байх ёстой. Бат бэхийн анги эсвэл зэрэгт харгалзах модны бат бэх нь Хавсралт В–д үзүүлсэн норматив эсэргүүцлээс багагүй байх ёстой.
5.3. Ашиглалтын температур–чийгшлийн нөхцөлөөс хамааруулан модны ашиглалтын үеийн чийгшлийн хамгийн их утгыг тогтоох ба энэ утгуудаас түүний бат бэх хамаарахыг тооцох хэрэгтэй. Ашиглалтын нөхцөлийн ангиллыг хүснэгт 1-д, бүтээцийг бэлтгэх ба төсөллөх үед энэ ангиллыг тусгах онцлогийг Хавсралт А–ын хүснэгт А.2–д үзүүлсэн болно.
5.4. Ашиглалтын 1а ангид (бүтээцийг байрлуулсан бүсийн агаарын харьцангуй чийгшил 45%-иас бага, 35°С-аас дээшгүй температуртай үед жилдээ 2 – 3 долоо хоног өрөөний хамгийн бага чийгшил богино хугацаагаар буурахыг зөвшөөрнө) гүйцэтгэх үүрэг зориулалтын 1а, 1б, 2а ангийн (Хавсралт А-ийн Хүснэгт А.1) наамал модон бүтээц хэрэглэхийг зөвшөөрөхгүй. Агаарын харьцангуй чийглэг 30%-с доошгүй байхад гүйцэтгэх үүрэг зориулалтын 2б болон 3 ангийн НМБ хэрэглэхийг зөвшөөрнө.
5.5. Ашиглалтын 2, 3 ба 4 ангийн нөхцөлд ашиглагдах цул модон бүтээцэд модны хагсалт нь холбоосын сулралыг нэмэгдүүлэхгүй эсвэл эвдрэл үүсгэхээргүй бол 30%-иас ихгүй чийгшилтэй модыг өмхрөлтөөс хамгаалсан нөхцөлд хэрэглэхийг зөвшөөрнө.
Хүснэгт 1.
Ашиглалтын нөхцөлийн анги | Ашиглалтын үеийн модны чийгшил, % | 20°С температуртай үеийн агаарын хамгийн их харьцангуй чийгшил, % | |
1 (хуурай) | 1а | 8-аас ихгүй | 40 |
1б | 10-аас ихгүй | 50 | |
2 (хэвийн) | 12-оос ихгүй | 65 | |
3 (чийгтэй) | 15-аас ихгүй | 75 | |
4 (нойтон) | 4а | 20- иос ихгүй | 85 |
4б | 20-иос их | 85-аас дээш | |
Тайлбар:
| |||
5.6. Модон тээг, ивүүр болон эд ангиудыг хийх мод нь шулуун ширхэгтэй, яргүй, бусад гэмтэлгүй, чийгшил нь 12%-иас хэтрэхгүй байх ёстой. Өмхрөлтөнд тэсвэр муутай модоор (хус, эвэрлэг мод) хийсэн эд ангиудад үжил эсэргүүцэх арга хэмжээ авна.
5.7. Бүтээцийн элементийн тооцоонд дугуй огтлолтой модон материалын нарийсалтыг 1 м уртад 0,8 см, харин шинэс модонд 1 м уртад 1 см – ээр авна.
5.8. Наамал хуулган үет модон хавтанг /LVL/, хэрэв хуулгын ширхэгийн чиглэл ихэвчлэн нэг чиглэлд байрласан бол барилгын даацын бүтээцэд, зарим хуулгын ширхэг перпендикуляр чиглэлд байрласан бол даацын хашлага бүтээцэд ашиглана.
5.9. Наамал фанеран бүтээцэд ФСФ маркийн болон бакелизаци хийсэн ФБС маркийн фанерыг хэрэглэнэ.
5.10. Бүтээцийн тооцоонд өөрийн жинг тодорхойлохдоо цул ба наамал мод, фанер, ширхэгийн нэг чиглэлт хуулганы нягтыг "Хавсралт Г"-ийн дагуу авна.
5.11. Наамал модон бүтээцийн фанер, LVL болон модыг наахад ашиглах цавууг Хүснэгт 2–ын дагуу авна. Шилбэн арматурыг наах цавууг 8-р бүлэгт үзүүлсэн. Бусад төрлийн цавуу нь Хүснэгт 2–т бүртгэгдээгүй ч тухайн цавууны шинж чанар ба эдэлгээний хугацаа нь тавигдах шаардлагад нийцэж байгаа нөхцөлд ашиглахыг зөвшөөрнө.
Хүснэгт 2.
Цавууны төрөл | Наах материал | Гүйцэтгэх үүрэг-зориулалтын анги (Хавсралт.А-ын -А.1) | Ашиглалтын нөхцөлийн анги (Хавсралт.А-А.2) | Цавууны жишээ |
1 | Мод, модон хавтан материалууд | 1 – 3 | 1 – 4 | Резорцин-фенолформальдегидийн давирхай эсвэл найрлагуудыг нь урьдчилан хольсон меламинийг ашиглан гаргаж авсан |
2 | 1б – 3 | 1 – 3 | Нааж байгаа гадаргуу дээр найрлагуудыг нь тус тусад нь түрхдэг меламин ашиглан гаргаж авсан | |
3 | 2б – 3 | 1,2 | Карбамидийн давирхай, усны үйлчлэлд тэсвэршлийг нэмэгдүүлсэн хоёр найрлагатай ЭПИ цавуу, полиуретанууд | |
4 | Модыг металлтай | 1 – 3 | 1 – 3 | Эпоксидийн давирхай ашиглан гаргаж авсан |
5.12. Модон бүтээцийн ган элементүүдийн ганг "Ган бүтээц" БНбД 53.03.07, арматурын ганг "Бетон ба төмөр бетон бүтээц" БНбД 52-01-10–ын дагуу тус тус авна.
5.13. Гангийн хувьд идэмхий орчны үйлчлэлд ажиллах бүтээцийн элементүүдийн холболтонд зэврэлтэд тэсвэртэй ган, хөнгөн цагааны хайлш, шилэн пластик, модон үет пластик ДСПБ, навчит төрлийн хатуу модыг хэрэглэнэ.
5.14. Наамал шилбэтэй бүтээцэд А400-А600 ангийн иржгэр гадаргуутай шилбэ, мөн ган ба хөнгөн цагааны хайлшаар хийсэн дугуй огтлолтой шилбэ, А240 ангийн арматурыг цавуудсан нийт уртад нь эрээс гаргаж хэрэглэнэ.
5.15. Мод, бетон бүхий хосолмол бүтээцэд /Хавсралт Л/ дараах материалыг ашиглана. Үүнд: модон бүтээц, В20 болон түүнээс дээш ангийн хүнд бетон, Хавсралт Ж–ийн шаардлагуудад нийцсэн шилбэн арматур.
5.16. Модон бүтээцийг хамгаалах боловсруулалтад хэрэглэгдэх материалыг БНбД 20-03-11-ийн шаардлагын дагуу сонгож авна.
6. МАТЕРИАЛЫН ТООЦООНЫ ҮЗҮҮЛЭЛТ
6.1. Зэргээр ангилсан нарс, гацуур, шинэс модны тооцооны эсэргүүцлийг дараах томьёогоор тодорхойлно.
(1)
Энд, 
– модны тооцооны эсэргүүцэл МПа, (Хүснэгт 3 –д үзүүлсэн), ачааллын А горимд 12%- ийн чийгшилтэй (Хүснэгт 4–ийн дагуу), гүйцэтгэх үүрэг зориулалтын 2 ангийн байгууламжид (Хавсралт А), ашиглалтын хугацаа 50 жилээс дээшгүй байх үед;
- илтгэлцүүрүүдийн үржвэр (6.9-р заалтаар авах);
Хүснэгт 3.
Хүчдэлт төлөв ба элементүүдийн үзүүлэлт | Модны зэрэгт харгалзах тооцооны эсэргүүцэл | |||
Тэмдэглэгээ | I | II | III | |
| ||||
а) 50 см ихгүй өндөртэй тэгш өнцөгт огтлолтой элементүүдэд (б, в – д зааснаас бусад). Огтлолын өндөр 50 см –ээс их үед 6.9в заалтыг үзэх. |
| 21 | 19,5 | 13 |
б) 11 - 13 см өргөнтэй, 11 – 50 см өндөртэй тэгш өнцөгт огтлолтой элементүүд |
| 22,5 | 21 | 15 |
в) 13 см – ээс дээш өргөнтэй, 13 – 50 см өндөртэй тэгш өнцөгт огтлолтой элементүүд |
| 24 | 22,5 | 16,5 |
г) Дугуй огтлолтой, тооцооны огтлолдоо нүхгүй элементүүд |
| - | 24 | 15 |
| ||||
а) Цул модон элементүүдэд |
| 15 | 10,5 | - |
б) Наамал элементүүдэд |
| 18 | 13,5 | - |
|
| 2,7 | 2,7 | 2,7 |
| ||||
а) Бүтээцийн тулгуурын хэсэгт, духан тулгуур болон элементүүдийн уулзвар зангилаанд |
| 4,5 | 4,5 | 4,5 |
б) Жийргээр дарагдах хэсэгт холголтын өнцөг 90° – аас 60° байх үед |
| 6 | 6 |
';
$html += ' '; $($html).appendTo('.lawfile1637045484941733').promise().done(function() {
$('div[id="' + $modalId_1637045484941733 + '"]').find('.addition-changebookfull').remove();
}); var $dialog = $('#' + $modalId_1637045484941733); $dialog.modal({
show: false,
keyboard: false,
backdrop: 'static'
}); $dialog.on('shown.bs.modal', function() {}); $dialog.draggable({
handle: ".modal-header"
}); $dialog.on('hidden.bs.modal', function() {
$dialog.modal('hide');
enableScrolling();
$('body').removeClass('modal-open');
$dialog.remove();
}); $dialog.find('.modal-backdrop').remove(); window.CKEDITOR_BASEPATH = URL_APP + 'assets/custom/addon/plugins/ckeditor/';
if (typeof CKEDITOR == 'undefined') {
$.cachedScript('assets/custom/addon/plugins/ckeditor/ckeditor.js?v=1').done(function() {
CKEDITOR.replaceAll('body_' + $modalId_1637045484941733);
});
} else {
CKEDITOR.replaceAll('body_' + $modalId_1637045484941733);
} $dialog.modal('show'); /* $.cachedScript('assets/custom/addon/plugins/tinymce/tinymce.min.js').done(function() {
initTinyMceEditor_1637045484941733('#body_' + $modalId_1637045484941733, '520');
$dialog.modal('show');
}); */ Core.initAjax($dialog);
Core.unblockUI(); } function initTinyMceEditor_1637045484941733($elementSelector, otherheight) {
var _tinymceHeight = $(window).height() - 270;
_tinymceHeight = (_tinymceHeight <= 100) ? '400px' : _tinymceHeight + 'px';
tinymce.dom.Event.domLoaded = true;
tinymce.baseURL = URL + 'assets/custom/addon/plugins/tinymce';
tinymce.suffix = ".min";
tinymce.init({
selector: $elementSelector,
height: _tinymceHeight,
autoresize_max_height: _tinymceHeight,
plugins: [
'autoresize',
'advlist autolink lists link image charmap print preview hr anchor pagebreak',
'searchreplace wordcount visualblocks visualchars code fullscreen',
'insertdatetime media nonbreaking save table directionality',
'emoticons template paste textcolor colorpicker textpattern imagetools moxiemanager mention lineheight fullpage'
],
toolbar1: 'cut copy paste | undo redo | styleselect | bold italic underline | alignleft aligncenter alignright alignjustify | bullist numlist | outdent indent | hr removeformat | customInsertButton currentdate',
toolbar2: 'print preview | forecolor backcolor | subscript superscript strikethrough | charmap codesample | fontselect fontsizeselect | lineheightselect | table | link', // | fullscreen code | link image
fontsize_formats: '8px 9px 10px 11px 12px 13px 14px 15px 16px 17px 18px 19px 20px 21px 22px 23px 24px 25px 36px 8pt 9pt 10pt 11pt 12pt 13pt 14pt 15pt 16pt 17pt 18pt 19pt 20pt 21pt 22pt 23pt 24pt 25pt 36pt',
lineheight_formats: '8px 9px 10px 11px 12px 13px 14px 15px 16px 17px 18px 19px 20px 1.0 1.15 1.5 2.0 2.5 3.0',
image_advtab: true,
setup: function(editor) { function insertImageCustom_1637045484941733() {
$('#upload_1637045484941733').trigger('click');
$('#upload_1637045484941733').on('change', function() {
var file = this.files[0];
if (file) {
$(this).val('');
var reader = new FileReader();
reader.onload = function(e) {
editor.insertContent('';
$html += '';
$html += ' ';
$html += ' |
