Барилга, хот байгуулалтын сайдын 2021 оны 1 дүгээр сарын 14-ний өдрийн 03 дугаар тушаалын хавсралт

1. ХАМРАХ ХҮРЭЭ

Энэхүү норм, дүрэм нь Монгол улсын нутаг дэвсгэрт, нийслэл хот, бүс, аймаг, сумын төв, хот суурин газруудад шинээр барих, сэргээн засварлах, засвар өөрчлөлт хийх эмнэлгийн барилгууд ба орон сууц, олон нийт, үйлдвэрийн барилгын тодорхой хэсэгт байрлах эмнэлгийн зориулалттай өрөө тасалгаанд (өмчийн хэлбэрээс үл хамааран) тавигдах төлөвлөлтийн, технологийн, инженерийн хангамжийн, эрүүл ахуйн ба эргономикийн шаардлагыг тогтооно. Эмнэлгийн барилгыг шинээр барих, сэргээн засварлах, засвар өөрчлөлт хийх эмнэлэг-технологийн даалгаврыг Монгол улсын Эрүүл мэндийн тухай хуулинд [А] зааснаар эмнэлгийн тусгай зөвшөөрөл олгох эрх бүхий байгууллагын гаргаж өгсөн хэрэгцээний тодорхойлолт, "Хот тосгоны төлөвлөлт барилгажилтын норм ба дүрэм" /БНбД 30-01-04/ барилгын норм ба дүрмийн зөвлөмжийн 13-р хавсралтыг тусган боловсруулна. Зураг төслийн даалгаврыг эмнэлэг- технологийн даалгавар болон энэхүү норм дүрмийн шаардлагын үндсэн дээр боловсруулж, эмнэлгийн бүтэц, хүчин чадал, өрөө тасалгааны бүрдэл, талбайг зааж, захиалагч байгууллагын дарга батлана. Эмнэлэг-технологийн даалгавар, зураг төслийн даалгаврыг нэгтгэн хийж болно.

Энэхүү норм, дүрмийг нэгдсэн эмнэлэг, клиник, амаржих газар, асаргаа, сувилгааны төв, сум, тосгоны эрүүл мэндийн төв, сум дундын эмнэлэг, өрхийн эрүүл мэндийн төв, нийгмийн эрүүл мэндийн төв, сувилал, түргэн тусламжийн төв, сэргээн засах төв, хөнгөвчлөх эмнэлэг, тусгай эмнэлэг, төрөлжсөн мэргэжлийн эмнэлэг, сувилахуйн төв, багийн эмчийн салбар зэрэг бүх төрлийн эмнэлгийн барилгын зураг төсөл боловсруулахад мөрдлөг болгоно.

Эмчилгээ, үйлчилгээ хийх эмнэлгийн барилгын зураг төслийг боловсруулахдаа орчин үеийн дэвшилтэт эмчилгээний арга зүй, эмнэлгийн техник технологи, тоног төхөөрөмжийн шаардлагыг харгалзан боловсруулна.

Эмнэлгийн барилгыг төлөвлөхдөө Олон улсын эмнэлгийн барилгыг төлөвлөх зөвлөмж (International "Health Facility Guidelines") [33] -ийг ашиглан төлөвлөх нь зүйтэй.

2. ИШ ТАТСАН НОРМАТИВ БАРИМТ БИЧГИЙН ЖАГСААЛТ

Энэхүү норм, дүрэмд доорх норматив баримт бичгүүдээс иш татав.

Тайлбар – Энэхүү норм дүрмийг хэрэглэхдээ иш татсан стандартуудын (барилгын норм ба дүрмийн, барилгын дүрмийн) хүчинтэй эсэхийг шалгах нь зүйтэй.

3. ЕРӨНХИЙ ЖУРАМ
   1. Эмнэлгийн барилга байгууламж нь хэвтэн эмчлүүлэх болон амбулатори- поликлиникийн үзлэгээр өвчтөнийг оношлох, эмчлэх, сувилах зориулалттай байна. Эмнэлгийн барилга нь ихэвчлэн олон зориулалттай байдаг ба хэвтэн эмчлүүлэх болон өдрийн эмчилгээний өвчтөнүүдэд (хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлэг, поликлиник, амбулатори) зориулсан хэсгээс гадна тэдгээрийн үйл ажиллагааг хангах туслах хэсгүүдээс (ариутгал халдваргүйжүүлэлт, эмгэг-анатомийн тасаг, угаалга, гал тогоо, захиргаа аж ахуй, цус цусан бүтээгдэхүүн сэлбэх болон арьсны төв, эмнэлгийн архив, лаборатори гэх мэт) бүрдэнэ.

Эмнэлгийн барилга нь хариуцлагын энгийн зэрэгт харъяалагдана.

3.2.     Эмнэлгийн барилга ба тасгуудын хүчин чадлыг хүснэгт 3.1.-д үзүүлсэн нэгжээр тодорхойлно.

Хүснэгт 3.1. Эмнэлгийн байгууллагын төлөвлөлтийн хүчин чадлын нэгжүүд

3.3.      Эмнэлэг-технологийн даалгаврыг захиалагч байгууллага боловсруулах бөгөөд хүн амын эмнэлгийн үйлчилгээний эрэлт хэрэгцээний судалгаан дээр үндэслэн мэргэжлийн үйл ажиллагааны төсөл боловсруулж, эмнэлгийн байгууллагын зохион байгуулалтын бүтэц, хэсэг тасгуудын бүрэлдэхүүн, хүчин чадлыг тогтоож, тусгай зөвшөөрөл олгох эрх бүхий байгууллагаар хэрэгцээний үнэлгээ хийлгэж гаргуулсан хэрэгцээний тодорхойлолтыг үндэслэн боловсруулна. Эмнэлэг-технологийн даалгаварт төлөвлөж буй объектын бүтэц зохион байгуулалтыг бүрдүүлэх тасгуудын нэр, хүчин чадал, технологийн онцлогийг тусгах ба эмнэлгийн үндсэн тоног төхөөрөмжийн жагсаалтыг багтаана. Шаардлагатай гэж үзвэл барилга байгууламжид тавих норматив бичиг баримтад заагаагүй зүйлүүдийг агуулсан бичиг баримтыг хавсаргана.

Эмнэлэг-технологийн даалгавар нь зураг төсөл боловсруулах даалгаврын үндэс болно. Эмнэлгийн барилгын зураг төсөл боловсруулах даалгаврыг захиалагчийн гаргаж өгсөн эмнэлэг-технологийн даалгаврын дагуу зураг төслийн байгууллага боловсруулах бөгөөд энэхүү норм дүрмийн шаардлагыг тусгаж, захиалагчаар батлуулсан байна. Зураг төслийн даалгаварт өрөө тасалгааны жагсаалтыг хавсаргана.

Зургийн даалгаварт тодорхойлсон өрөө тасалгааны талбайн тооцооны норматив хэмжээг барилгын ойролцоо тооцооны болон нийт талбайд шилжүүлэх аргачлалыг хавсралт М-д үзүүлэв.

3.4.         Энэхүү норм дүрэмд зөвхөн эмнэлгийн барилга байгууламжийн төлөвлөлттэй холбоотой онцлог болон чухал асуудлуудыг авч үзсэн болно.

4. ЭДЭЛБЭР ГАЗРЫН ТӨЛӨВЛӨЛТӨНД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА
   1. Эмнэлгийн барилгыг чимээ шуугиан багатай, орчны бохирдолгүй, эрүүл, газрын хэвгий налуу багатай, хүртээмжтэй газарт байрлуулна. Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт цаашид өргөтгөл хийх боломжтой зай талбайг бодолцох нь зүйтэй. Өвчтөнүүд нь удаан хугацаагаар хэвтэн эмчлүүлдэг сэтгэцийн эрүүл мэнд, сэргээн засах, сүрьеэ, наркологийн гэх мэт эмнэлгүүдийг хотын захад болон ногоон бүсэд байрлуулах бөгөөд эдэлбэр газар нь харьцангуй том байх шаардлагатай.

Рашаан сувиллын газрыг амралт сувиллын нэмэлт хүчин зүйл болохуйц байгалийн тааламжтай нөхцөлтэй газарт (нарсан ой, нуур, голын эрэг, байгалийн халуун болон бусад рашаан) төлөвлөх зайлшгүй шаардлагатай.

4.2.  Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газрын хэмжээг (трансформаторын дэд станц, хүчилтөрөгчийн станц, дизель генератор байрлаж буй талбай болон автомашины зогсоолын талбайг тооцохгүйгээр) хүснэгт 4.1-н дагуу тооцно.

Хүснэгт 4.1. Нэг оронд ноогдох эдэлбэр газрын хэмжээ

Хүснэгт 4.1а. Амбулатори-поликлиникийн байгууллагын (өөр зориулалтын барилгад байрласнаас бусад) эдэлбэр газрын хэмжээ

Тайлбар: Эдэлбэр газрын талбайн хэмжээг хүүхдийн эмнэлэгт 1.5, амаржих газарт 0.7 гэсэн итгэлцүүрээр үржүүлнэ. Хүн амын суурьшлын гадна бүсэд төлөвлөх Эрүүл мэндийн байгууллагын эдэлбэр газрыг халдварт, хавдар судлалын эмнэлэгт 15%-иар, сүрьеэ, сэтгэцийн эмгэг судлалын эмнэлэгт 25 %-иар, насанд хүрэгчдийн нөхөн сэргээх сувилалд 20%-иар, хүүхдийн нөхөн сэргээх сувилалд 40%-иар нэмэгдүүлэн төлөвлөж болно. Хүн амын суурьшлын бүс доторхи эмнэлгийн эдэлбэр газрын хэмжээг 25% хүртэл бууруулж болно.

4.3.  Хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт эмчилгээний өргөтгөл шинээр нэмж барих тохиолдолд эдэлбэр газрын нэгж үзүүлэлтийг бууруулж болох боловч 20-с илүү хувиар бууруулахыг зөвшөөрөхгүй. Хэрэв хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлгийн туслах барилгын бүрэлдэхүүн нь иж бүрэн бус бол эдэлбэр газрын талбайн хэмжээг зургийн даалгаврын дагуу тохирох хэмжээгээр багасгаж болно. Автомашины зогсоол, трансформаторын дэд станц, хүчилтөрөгчийн станц, дизель генератор зэргийг байрлуулах талбайг нэмэлтээр төлөвлөнө.

4.4.  Хотын нягтрал ихтэй эдэлбэр газарт (барилгажилтын коэффициент нь 0,6 ба түүнээс дээш эсвэл барилгажилтын нягтралын коэффициент нь 1,6 ба түүнээс дээш) шинээр төлөвлөгдөж буй болон засвар, өөрчлөлт хийгдэж буй (шинээр өргөтгөлийн барилга төлөвлөж буй) эмнэлгийн барилгуудыг эдэлбэр газрын улаан шугамын дагуу байрлуулахыг зөвшөөрнө.

4.5.    Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт автомашины зогсоолыг төлөвлөхдөө талбайн хэмжээг Хүснэгт 4.2-н дагуу тооцно.

Хүснэгт 4.2. Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт төлөвлөх автомашины зогсоолыг тооцох

4.6.  Нэгдсэн эмнэлгийн поликлиникийн үзлэгийн хэсгийн орцыг эдэлбэр газар руу орох орцтой ойрхон төлөвлөх нь тохиромжтой.

4.7.   Зураг төсөл боловсруулах даалгаврын дагуу эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт эмнэлгийн ажилтнууд болон үйлчлүүлэгчдийн автомашинд зориулсан газар дээрх болон газар доорх дулаан зогсоолыг төлөвлөж болно. Мөн түүнчлэн эмнэлгийн барилгын хэвтэн эмчлүүлэх тасаггүй (захиргаа аж ахуй, амбулатори, лаборатори, оношлогооны) блокийн зоорийн давхарт тусгай зориулалтын автомашинд (түргэн тусламжийн, эмнэлгийн хоол хүнс, эм тариа, цагаан хэрэглэл зөөх) зориулсан, тусдаа галын бүслэвч болгож төлөвлөсөн, автомашины угаарын хийг зайлуулах системээр тоноглогдсон, "Автозогсоол" БНбД 21-05-10-ын шаардлагыг хангасан авто зогсоол төлөвлөж болно.

4.8.      Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт гол барилга, туслах барилгууд, тэдгээрийн хоорондоо харилцах шаардлагатай хэсэг тус бүрийн технологийн уялдааг хамгийн тохиромжит байдлаар (богино замаар) хангахын тулд, тусдаа байрлаж буй барилгуудыг хооронд нь атриум болон саравчит гудамж, хонгилоор холбосон нэгэн цогц болгож төлөвлөх нь зүйтэй. Тусдаа байрлаж буй барилгуудыг үндсэн барилгаас салангид төлөвлөх зайлшгүй нөхцөлд тэдгээрийг дулаан хүзүүвч болон хонгилоор

холбох нь зүйтэй. Эдгээр барилга хоорондын зай болон тус барилгаас барилгын улаан шугам хүртэлх хамгийн бага зайг Хавсралт А-ийн дагуу тооцно.

4.9.     Эмнэлэг, диспансер, төрөх эмнэлгийн болон амбулатори-поликлиникийн барилгын гол орцын өмнө үйлчлүүлэгчдэд зориулсан нэг ор буюу нэг үзлэгт 0,2м2 талбай ноогдохуйц гэхдээ 50м2-аас багагүй тохижилт бүхий талбайг төлөвлөнө. Хүүхдийн амбулатори-поликлиникийн үүдэнд саравчит талбай эсвэл хүүхдийн тэрэг түр хадгалах өрөө төлөвлөж өгнө.

4.10.  Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт аж ахуйн хангамжийн ба эмнэлгийн хог хаягдлыг зайлуулах автомашины зогсоол бүхий аж ахуйн талбайг тусад нь төлөвлөж өгнө. Удаан хугацааны эмчилгээ хийдэг эмнэлгийн (сэтгэц мэдрэлийн, сүрьеэгийн, сэргээн засах эмчилгээний) эдэлбэр газарт ногоон байгууламж бүхий цэцэрлэг төлөвлөнө. Эдэлбэр газарт гол орц руу, хүлээн авах хэсэг рүү, эмгэг анатомийн тасаг руу, мөн аж ахуйн хэсэг рүү орох автомашины орцыг төлөвлөж өгнө. Эмгэг анатомийн тасаг руу орох орцыг аж ахуйн орцтой нэгтгэж хийхийг зөвшөөрнө.

4.11.     Эмнэлгийн ажилтнууд болон үйлчлүүлэгчдийн орцыг тусд нь төлөвлөх тохиолдолд автомашины зогсоолыг тухайн орцтой ойр байхаар төлөвлөнө. Явган хүний замыг авто замтай огтлолцохгүйгээр төлөвлөнө.

4.12.   Эдэлбэр газарт гадна гэрэлтүүлэг төлөвлөх ба гадна орц, гадна шат, галын гидрантын люк, автомашины зогсоол,авто зам болон явган замын дагуу төлөвлөж өгнө.

4.13.     Эмнэлгийн барилга дотор болон эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газарт (халдвартын болон сүрьеэгийн эмнэлгээс бусад) өдрийн эмчилгээний өвчтөн, өвчтөний төрөл садан болон уригдаж ирсэн тусгай мэргэжилтнүүдийн байрлах амрах байр төлөвлөхийг зөвшөөрнө.

4.14.     Эмнэлгийн байгууллагын эдэлбэр газрын талбайн 60 хувиас доошгүй ногоон байгууламж байна. Эрчимт эмчилгээний хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлэгт ногоон байгууламжийн талбайн хэмжээг нормчлохгүй. Ногоон байгууламжийг төлөвлөхдөө MNS 5973:2009-ийн шаардлагыг мөрдөнө.

4.15.          Барилгажилтын нягтрал ихтэй, ногоон байгууламж төлөвлөхөд хязгаарлагдмал тохиолдолд дээвэр дээрх болон өвлийн цэцэрлэгийг төлөвлөж өгнө (өөр өөр өндөртэй барилгажилтын үед өвчтөний палатны цонхоор дээвэр дээрх ногоон байгууламж харагдаж байхаар төлөвлөх нь тохиромжтой).

4.16.     Эдэлбэр газрын ногоон байгууламжинд ялангуяа хүүхдийн эмнэлгийн байгууллагад харшил үүсгэдэг, хортой, өргөстэй, өвчтөнүүдэд ямар нэгэн аюул учруулах ургамлыг тарьж ургуулж болохгүй.

4.17.     Эдэлбэр газрын хилийн периметрийн дагуу, барилгажаагүй хэсгүүдэд ногоон ургамлан хашаа төлөвлөнө. Барилгын өвчтөний өрөө, эмнэлгийн ажилтны ажлын өрөөний цонхноос модыг 15м-с багагүй, бутыг 5м-с багагүй зайнд байрлуулж суулгана.

4.18.     Хэвтэн эмчлүүлэх хэсэгтэй эмнэлгийн барилга мөн түүнчлэн сувиллын эдэлбэр газар хашаагаар хүрээлэгдсэн байх хэрэгтэй. Сэтгэц мэдрэлийн өвчтөн хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлгийн эдэлбэр газрын хашаа нь гудамж талаас барилга харагдахгүйгээр төлөвлөгдөх ёстой. Хэвтэн эмчлүүлэх хэсэгтэй эмнэлгийн хашааны өндөр 1.6м, харин

сэтгэц мэдрэлийн өвчтөн хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлгийн хашааны өндөр 2.5м-с багагүй байна.

4.19.   Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газрын орц ба гарцан дээр видео хяналтын камер бүхий автоматаар өргөгддөг хаалт байрлуулна. Зургийн даалгаварт заагдсаны дагуу зохих төхөөрөмжөөр тоноглогдсон нэвтрэх хэсгийг төлөвлөж болно. Халдвартын эмнэлгийн эдэлбэр газраас гарах гарцан дээр авто тээврийн хэрэгслийг халдваргүйжүүлэх төхөөрөмж төлөвлөнө.

4.20.     Эмнэлгийн барилгын эдэлбэр газрын аж ахуйн хэсэгт ахуйн хатуу хог хаягдал, хүнсний хог хаягдал, эмнэлгийн хог хаягдлыг цуглуулахад зориулагдсан тус тусдаа цоожтой хаалгатай 3 тасалгаатай, ус нэвчихгүй бетон шалтай, халаалтгүй, ердийн салхижуулалттай хөнгөн чанарын барилга /мод, сэндвич, төмөр амбаар/ барина. Эсвэл тус бүр нь цоожтой тагтай хогийн савнуудыг хашаагаар хүрээлэгдсэн саравч бүхий талбайд байрлуулж болно. Хогийн савнууд байрлуулах талбай нь хогийн савны сууринаас тал бүр тийшээ 1.5м-ээр илүү гарсан хэмжээ бүхий ус нэвтэрдэггүй хатуу хучилтаар хучигдсан байх ба хашаа нь 1.6м-с багагүй өндөртэй байна. Саравч болон хашаа нь хогийн савны талбайн байгалийн салхижуулалтанд саад болох ёсгүй. Хог хаягдлын талбайн хажууд хог ачих авто тээврийн хэрэгслийн эргэх болон маневр хийх зай төлөвлөнө.

4.21.   Эмнэлгийн байгууллагын эдэлбэр газарт нэг буюу хэд хэдэн нисдэг тэрэг буух талбай төлөвлөхийг зөвшөөрнө. Нисдэг тэрэг буух хамгийн бага талбай нь 15,0х15,0м байна. Талбайн хамгийн их налуу 3 градусаас хэтэрч болохгүй. Нисдэг тэрэгний талбайн эргэн тойрны 20м радиус дотор ямар нэгэн саад болох зүйл байж болохгүй ба үүнд 1м-с дээш өндөртэй мод болон бут байрлуулахыг хориглоно.

Зургийн даалгаврын дагуу нисдэг тэрэгний талбай нь барилгын дээвэрт байрлаж болно. Энэ нөхцөлд талбайн хамгийн бага хэмжээ нь 15.0х12.0м байна. Нисдэг тэрэгний талбай төлөвлөх шаардлага СП121.13330 Аэродромы, (7)-д Эдэлбэр газарт болон усан дээр буулт хийхэд тавигдах шаардлага тусгагдсан болно.

4.22.   Рашаан сувиллын эмчилгээний наран шарлагын газар нь эргийн зурвастай нийлж байгаа (усны захаас 100м хүртэлх) нөхцөлд рашаан сувиллын ариун цэврийн хамгаалалтын нэгдүгээр бүсэд хамаарагдах ба наран шарлагын газрыг ашиглахад зориулсан болон өвчтөнд үйлчлэхээс бусад зориулалтын барилга барихыг хориглоно.

4.23.     Эмчилгээний наран шарлагын газрыг эмчилгээний, усанд орох, наран шарлагын газарт үйлчлэх үйлчилгээний гэсэн үндсэн 3 хэсэгт хуваана. Наран шарлагын газрын талбай эргэн тойрондоо хашлагатай байна.

4.24.   Сувиллын байгууллагын наран шарлагын газрын эмчилгээний хэсгийг бүх сувилуулагчдын 100%-д үйлчлэхээр тооцох ба тулгуур эрхтний эмгэгтэй өвчтөнүүдэд нэг хүнд 8-12м2 талбай, харин бусад өвчтөнүүдэд 5м2 талбай байхаар тооцно.

4.25.  Наран шарлагын талбай нь 25 м ба түүнээс дээш өргөнтэй бол 1 хүнд 0.2м- с багагүй эргийн урт ноогдохоор тооцно. Голын усны гадаргуугийн талбай нэг хүнд 5м2- с багагүй, цэнгэг устай усан сан ба урсгал болон бага урсацтай нуур цөөрөмд 10м2-с багагүй талбай оногдохоор тооцож төлөвлөнө.

4.26.   Эмчилгээний наран шарлагын газар нь унтлагын корпусаас явганаар хүрч очих (1-2км хүртэл) боломжтой бүсэд байрлах ба автомашины тохиромжтой орц гарцуудтай байхаас гадна амрагчдад болон түүний дотор хөдөлгөөний хязгаарлалттай амрагчдад тохиромжтой, хялбар (явган зам, шат, цахилгаан шат, урсдаг шат, фуникулер буюу агаарын утсан замаар явдаг бүхээг гэх мэт) орц, гарцуудтай байна. Наран шарлагын газар нь унтлагын байрнаас хол байрлах тохиолдолд тусгай тээврийн хэрэгсэл ашиглахаар тооцно.

4.27.     Наран шарлагын газрын эмчилгээний хэсэгт бүрэн сүүдэрлэгдсэн бүс (ойролцоогоор 20%), нарны тусгалыг сарниулсан бүс (ойролцоогоор 40%), нарны тусгалын идэвхитэй бүс (ойролцоогоор 40%) гэсэн 3 төрлийн эмчилгээний бүсийг төлөвлөх шаардлагатай. Бүс тус бүрт наран шарлагын сандлын эгнээ хоорондуур тэргэнцэр явахад тохиромжтой тэгш хатуу хучилттай зам тавьсан байна.

Хүүхдийн сувиллын наран шарлагын газрыг хэсгүүдэд хуваахдаа хэсэг тус бүрд дээрх эмчилгээний 3 төрлийн бүсийг төлөвлөж өгнө.

4.28.     Гол, нуурын усны усанд орох хэсэгт заавал тэмдэглэгээ хийсэн байх шаардлагатай.

Усанд орох хэсгийн хамгийн их гүний хэмжээ нь:

-         Насанд хүрэгчдийнх 3-4 м;

-         Эцэг эхчүүд хүүхэдтэйгээ орох хэсэгт 2-2,5 м;

-         Хүүхдийнх 1,5 м байна.

Усанд орох налуу эрэгт ХБИ-ийн тэргэнцэр явахад тохиромжтой модон буюу резин хучилттай зам тавина.

4.29.    Усанд орох хэсэг нь хамгийн ихдээ эргээс хөвүүрт тэмдэг хүртэл насанд хүрэгчдэд 75м, хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд 40м, хүүхдүүдэд 30м-с их байхыг хориглоно. Эргийн талбай хангалттай биш тохиолдолд усан дээрх наран шарлагын талбай байгуулж болно.

4.30.   Наран шарлагын газарт үйлчлэх хэсэг нь эмчилгээний хэсгийн үргэлжлэл болох тул түүний бүтцэд наран шарлагын газрын аюулгүй ажиллагааг хангах хэсгүүд болох эмчилгээний цэг, радиоузель, аврах цэг, албан хаагчдын өрөө тасалгаа, ажилчдын цэнгэг устай шүршүүр ба АЦӨ тусгах шаардлагатай. Үүнээс гадна үйлчилгээний хэсэгт хувцас солих хоргууд, өвчтөний АЦӨ (50 хүнд нэг суултуур), цэнгэг устай шүршүүр (75 хүнд нэг шүршүүр), ундны усны цэг (10 хүнд нэг), хөл угаах угаалтуурыг (50 хүнд нэг) төлөвлөж өгнө. Эдгээр ариун цэврийн хэрэгслүүдийн 5%-иас багагүй, гэхдээ 1-ээс цөөнгүй нь ХБИ-ийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн байна.

5. БАРИЛГАД ТАВИГДАХ ЕРӨНХИЙ ШААРДЛАГА

5.1.   Эмнэлгийн байгууллагын төрөл болон бүтэц

Эмнэлгийн байгууллага дараах төрөлтэй байна. Үүнд: өрхийн эрүүл мэндийн төв; сум, тосгоны эрүүл мэндийн төв; хөнгөвчлөх, асаргаа сувилгааны төв; клиник; амаржих газар; нийгмийн эрүүл мэндийн төв; нэгдсэн эмнэлэг; сувилал; түргэн тусламжийн төв;

сэргээн засах төв; тусгай эмнэлэг; тусгай мэргэжлийн төв; төрөлжсөн мэргэшлийн эмнэлэг; сувилахуйн төв [А] *1.

5.1.1.   Эмнэлгийн байгууллагын бүтэц нь түүний чиглэл ба хүчин чадлыг тооцож боловсруулсан эмнэлэг-технологийн даалгавраар тогтоогдох ба өрөө тасалгааны бүтэц нь зургийн даалгавраар тодорхойлогдож, төлөвлөлтийн шийдлээр нарийвчлагдана. Эмнэлгийн байгууллагын бүтэц дэх зарим тасаг хэсгүүдийн (оношлогооны төв, төвлөрсөн ариутгалын тасаг, төв лаборатори, угаалга, гал тогоо, цэвэрлэгээний үйлчилгээ, эмгэг судлалын тасаг гэх мэт) үүрэг зориулалтыг төвлөрсөн байгууллага руу шилжүүлсэн бол эдгээр тасаг хэсгүүд байхгүй байж болно.

5.1.2.    Эмнэлгийн байгууллага нь хэвтэн эмчлүүлэх болон поликлиникийн гэсэн хоёр бүлэгт хуваагдана. Хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлгийн бүрдэлд дараах бүтцийн хэсгүүд байж болно: хэвтэн эмчлүүлэх хэсэг, оношлогоо-зөвлөгөөний тасаг, эмчилгээний тасгууд, туслах барилга, захиргаа-аж ахуйн алба, клиникийн тэнхимийн, өдрийн эмчилгээний г.м.

5.1.3.    Зөвлөгөө-оношлогоо болон эмчилгээний тасгуудыг хэвтэн эмчлүүлэгсэд болон амбулаторийн өвчтөнүүд аль аль нь ашиглаж болохуйцаар нэгдсэн байдлаар төлөвлөнө. Үүний тулд хэвтэн эмчлүүлэгсэд болон амбулаторийн өвчтөнүүдэд тусдаа бие даасан орц, хүлээлгийн танхимтай төлөвлөх нь зохистой. 150 хүртэл ортой эмнэлгийн хувьд үндсэн орц болон хүлээлгийн танхим нь нэгдсэн байж болох ба цагийн хуваариар тусгаарлаж ашиглана.

5.1.4.     Амбулатори-поликлиникийн байгууллагад (АПБ) өрхийн эрүүл мэндийн төв, дүүргийн эрүүл мэндийн төв, сумын эрүүл мэндийн төв, багийн эмчийн салбар, нарийн мэргэшлийн тусгай эмнэлгүүд, диспансер, сэргээн засах эмчилгээний эмнэлэг зэрэг хэвтүүлэхгүйгээр эмчилдэг, үзлэг, оношлогоо хийдэг эмнэлгүүд багтана.

5.1.5.   АПБ-ын бүтцэд амбулатори-поликлиникийн хэсгийн хүлээн авах, зөвлөгөө- оношлогооны тасаг, эмчилгээний тасаг, өдрийн эмчилгээний хэсэг, туслах (үүн дотор гэрээр тусламж үзүүлэх) хэсэг, аж ахуй, үйлчилгээний хэсэг тус тус багтаж болно.

5.1.6.   Хэвтэн эмчлүүлэх орны тоо 1000 хүн ам тутамд 10-11 байвал зохимжтой

[32]*2.

Эмнэлэг-технологийн даалгаварт өөрөөр заагаагүй бол нэгдсэн эмнэлгийн орны

бүтцийг тухайн хот суурингийн (аймаг, сум, дүүргийн) эмнэлгийн нийт орны тооноос хувиар илэрхийлсэн дараах байдлаар тооцож болно. Үүнд:

-         Дотрын ор 30%;

-         хүүхдийн ор 13%;

-         мэс засал ба гэмтлийн ор 10%;

-         төрөхийн ор 8%;

-         эмэгтэйчүүдийн ор 5%;

-         мэдрэлийн ор 7%;

-         сэтгэл мэдрэлийн ор 3%;

*  ном зүйд үзнэ үү.

2 *Ном зүйд үзнэ үү.

-         нүдний ор 1%;

-         чих, хамар хоолойн ор 1% байна.

Халдварт, хавдар, арьс, уламжлалт, гериатри, бөөр, нөхөн сэргээх болон бусад орны тоо хот, аймаг, дүүрэг бүр харилцан адилгүй тул эмнэлэг-технологийн даалгаварт зааснаар төлөвлөнө.

Эмнэлэг-технологийн даалгаварт заасан тохиолдолд орны хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлэх үүднээс бүх төрлийн мэс засал ба гэмтэл, төрөх, хүүхэд, халдварт, арьс өнгө, сэтгэл мэдрэлээс бусад өвчтөнийг ерөнхий эмчилгээний тасагт хэвтүүлэн эмчлэхээр төлөвлөж болно. Энэ тохиолдолд нарийн мэргэжлийн эмч нар нь өвчтөн дээрээ ирж үйлчилдэг байхаар зохион байгуулна.

5.2.   Барилгын эзэлхүүн төлөвлөлтийн шийдэл

5.2.1.         Барилгын төлөвлөлт зохион байгуулалтын бүтэц нь эмнэлгийн технологийн үйл явцын урсгал, дарааллыг хангасан, мөн эмнэлгийн албан хаагчид, өвчтөн, эмнэлгийн хангамжийн ачаа гэсэн үндсэн хөдөлгөөний урсгалуудын туулах замыг аль болох бага байлгаж өвчтөн, үйлчлүүлэгч, эмнэлгийн ажилчдын ая тухыг хангасан, ариун цэвэр эрүүл ахуйн норм дүрмийн шаардлагыг хангасан үйлчлүүлэгчдийн болон тусгай үйлчилгээний орц гарцтай байх шаардлагатай. Эмчилгээ үйлчилгээний технологийн шаардлагаар хоорондоо ойр байрлах тасаг хэсгүүдийн харилцан хамаарлыг хавсралт Ё-д үзнэ үү.

5.2.2.    Эмнэлгийн байгууллагууд руу орох гадна хаалганы довжоог аль болох намхан, 1-2 гишгүүртэй төлөвлөх нь тохиромжтой. Хөдөлгөөний бэрхшээлтэй хүмүүст зориулсан пандусны налууг 5%, өргөнийг 90 см-ээс багагүй төлөвлөх ба пандусны гадаргууг халтирдаггүй материалаар хийж, пандусны 2 талаар 90 см өндөр бариул бүхий хашлага төлөвлөнө. ХБИ-дэд зориулсан төлөвлөлтийг БД 31-112-11-ийн дагуу төлөвлөнө.

5.2.3.       Халдвар тараах өндөр эрсдэл бүхий материалын урсгалыг бусад хөдөлгөөний урсгалаас төлөвлөлтийн шийдлээр болон тусгай зориулалтын тоноглол, төхөөрөмжөөр (битүү түрдэг тэргэнцэр, хог хаягдлын битүүмжлэгдсэн контейнер, дамжин өнгөрөх ариутгагч болон угаагч машин, хашлаган угаалгын машин болон бусад) сайтар тусгаарлаж өгнө. Битүүмжлэгдээгүй ачааг эмнэлгийн ерөнхий цахилгаан шатаар тээвэрлэхийг зөвшөөрөхгүй.

5.2.4.   Палатны тасаг, мэс заслын блок, төрөх тасаг, эрчимт эмчилгээний болон сэхээн амьдруулах тасаг, туяа эмчилгээний тасгийн эмчилгээний хэсэг, гемодиализын тасаг, лаборатори, төвлөрсөн ариутгалын тасаг, туяа болон цацраг идэвхит оношлогооны судалгааны блок, дурангийн тасгуудыг дамжин өнгөрөхөөр төлөвлөж болохгүй.

5.2.5.       Өвчтөн болон эмнэлгийн ажилтнуудыг эмнэлэг доторх халдвараас хамгаалахын тулд палатны тасгийн хүчин чадлыг багасгах, палатны тасгийн орны тоо 30-аас хэтэрвэл секцүүдэд хуваах (секцийн орны тоо 20-30 байх нь тохиромжтой), палатны багтаамжийг 1-2 ортой байхаар хязгаарлах (тэр дундаа эх нь хүүхэдтэйгээ цугтаа байрлах тохиолдол), төрөх тасагт байрлах ганцаарчлан төрөх палат, нэг ортой нэг буюу хэд хэдэн палатыг сэхээн амьдруулах эрчимт эмчилгээний буюу мэдээгүйжүүлэг сэхээн амьдруулах эрчимт эмчилгээний палат болгож тусгаарлах гэх

мэт төлөвлөлтийн төрөл бүрийн орон зайн тусгаарлалтыг хийж өгнө. Үүнээс гадна хүлээн авах тасаг дээр тусгаарлах зориулалтаар ганцаарчилсан төрөх бокс, хүлээн авах оношлогооны боксыг төлөвлөж болно.

5.2.6.    Шат болон цахилгаан шатнаас палатны секц, мэс заслын блок, сэхээн амьдруулах болон эрчимт эмчилгээний хэсэг, мөн лабораторийн хэсэг рүү орохын өмнө дамжих гонх эсвэл цахилгаан шатны хонгилын өмнөх үүдний өрөө төлөвлөнө.

5.2.7.      Оношлогооны тоног төхөөрөмжийн үзүүлэлтэд нөлөөлөх нөлөөллөөс хамгаалахын тулд үйл оношлогооны тоног төхөөрөмж байрлах кабинетийг цахилгаан гэрлэн эмчилгээ, рентгений өрөө, соронзон долгионы томографи ба туяа эмчилгээний тасаг мөн чичиргээ хэлбэлзэл үүсгэх өрөө тасалгаануудтай зэргэлдээ (мөн түүнчлэн харалдаа дээр болон доод давхарт нь) төлөвлөхгүй.

5.2.8.      Цацрагийн эх үүсвэртэй ажилладаг өрөө тасалгаануудыг жирэмсэн эмэгтэйчүүд болон хүүхдийн хэвтэн эмчлүүлэх тасагтай зэргэлдээ (мөн харалдаа дээр болон доод давхарт нь) төлөвлөхийг хориглоно.

5.2.9.   Хүхэрт устөрөгч ванн байрлах өрөө тасалгаа нь хэвтэн эмчлүүлэх тасагтай зэргэлдээ байрлаж болохгүй. Рентгений өрөө болон бусад нарийн тоног төхөөрөмж, аппарат хэрэгсэл бүхий өрөөг угаалгын өрөө, шүршүүр гэх мэт нойтон процесстэй өрөө тасалгааны доор байрлуулахыг хориглоно. Төлөвлөлтийн өөр шийдэл боломжгүй тохиолдолд ус алдахаас хамгаалж, ус тусгаарлалтын өндөржүүлсэн арга хэмжээг тусгаж өгнө.

5.2.10.     Өрөө тасалгааг байгалийн гэрэлтүүлгээр хангахад дотор двор болон атриумыг төлөвлөлтөнд ашиглаж болно. Эмнэлгийн байгууллагын үндсэн өрөө тасалгааны байгалийн болон зохиомол мөн хосолмол гэрэлтүүлгийг хавсралт Н-н дагуу төлөвлөнө.

5.2.11.   Хэвтэн эмчлүүлэгчдийн өрөөний цонхыг ихэвчлэн өмнө ба зүүн өмнө зүгт харуулан байрлуулах ба эмч, сувилагчдын, тарианы ба эмчилгээний өрөө, агуулах болон бусад өрөө тасалгааг хойд, зүүн хойд, баруун хойд зүгт байрлуулах зарчмыг ерөнхийдөө баримталбал зохино. Мэс заслын өрөө, сэхээн амьдруулах өрөө, эрчимт эмчилгээний өрөө, төрөх өрөө, бактериологийн лаборатори, задлан шинжилгээний өрөө, сүрьеэ болон халдвартын палатууд, хүүхдийн палатууд зэрэг "Олон нийт иргэний барилга" БНбД 31-03-03-н 1.24-р заалтад заасан өрөө тасалгааны цонхыг уг заалтад заасны дагуу байрлуулах ба бусад өрөө тасалгааны цонхыг дурын зүг чигт байрлуулж болно. Эмнэлгийн байгууллагын нийт хэвтэн эмчлүүлэх палатын 60 хувь нь нарны тусгалын үргэлжлэх хугацааны норматив (Орон сууц, олон нийтийн барилга, сууцны барилгажилтын бүсийн нарны тусгалын хангамж БНбД 23-04-07)-ыг хангасан байх шаардлагатай. Үүнд, нийт хэвтэн эмчлүүлэх палатын тоонд нарнаас болон хурц гэрлээс хамгаалах арга хэмжээ шаардагддаг тасгуудыг (хагалгааны дараах, төрөх, сэхээн амьдруулах болон эрчимт эмчилгээний, шинэ төрсөн болон дутуу төрсөн нярайн палатууд) оруулж тооцохгүй. Эдгээр өрөө тасалгааг хойд, баруун хойд, зүүн хойд зүгт харуулан байрлуулах нь тохиромжтой. Өдрийн эмчилгээний палатны нарны тусгалын үргэлжлэх хугацааг нормчлохгүй.

Өмнө ба баруун өмнө зүг рүү харсан байрлалтай байнга хүн (өвчтөн болон эмнэлгийн ажилтнууд) байрлах өрөө тасалгаануудад нарны туяанаас хамгаалах арга

хэмжээг тусгах шаардлагатай. Агаарын цэвэр байдлын А ба Б ангиллын өрөө тасалгаанд нарны туяанаас хамгаалах арга хэмжээг цонхны гадна талд хийх ба цахилгаан удирдлагатай жалюзи, гүйдэг хаалт зэргийг тусгавал зохино.

5.2.12.    Өвчтөн үзэх үзлэгийн кабинеттай тасгийн кабинет бүрд, эсвэл доторх үзлэгийн байр (шүдний үзлэгийн сандал, үзлэгийн ор гэх мэт) бүрд 5м2 талбай ноогдохуйц хүлээлгийн өрөө болон талбайг төлөвлөж өгнө. Хүлээлгийн талбайг хонгилыг өргөсгөх, хүлээлгийн задгай танхим буюу карман үүсгэх замаар төлөвлөж болно. Өвчтөнүүдийн урсгалыг зохицуулахдаа компьютерийн систем ашигладаг буюу хуучин барилгад дахин төлөвлөлт хийгдсэн бол хүлээлгийн талбайг багасгаж төлөвлөж болно.

5.2.13.    Хэвтэн эмчлүүлэх тасгийн талбай болон овор хэмжээг тодорхойлохдоо өвчтөний орны 3 талаас (хоёр хажуугийн болон хөл талаас) үйлчлэх боломжийг хангахаар тооцно. Сувиллын амрагчийн өрөөний ба сэтгэцийн өвчтөний (ажиглалтаас бусад) палат, өвчтөнийг дагалдаж буй сахиурын оронд (эх хүүхэд хоёр хамтдаа байрлах тасаг) энэхүү шаардлагыг мөрдөхгүй.

5.2.14.   Өвчтөний орны хөл талаас эсрэг талын орны хөл хүртэл эгнээ хоорондын зай, эсвэл 1 эгнээ ортой бол палатны хана хүртэл зай 1.2 м-с багагүй байна. Хажуу талаараа зэрэгцэж буй хоёр орны хоорондох зай 0.8 м-с багагүй байна, харин сэргээн засах тасгийн, мэдрэлийн мэс заслын, тулгуур эрхтний гэмтэл, түлэнхийн, тахир дутуу иргэдийн болон тэргэнцэртэй өвчтөнүүдийн хэвтэн эмчлүүлэх тасгийн ор хоорондын зай 1.2 м-с багагүй байна.

5.2.14.   а. Хэвтэн эмчлүүлэх өрөөний орны тоо 4-өөс ихгүй байна. Шинэ төрсөн нярайн, хагалгааны дараах, сэхээн амьдруулах, эрчимт эмчилгээний палатын орны тоо 12-оос илүүгүй байх ба сэтгэцийн ажиглалтын палатын орны тоо 6-с илүүгүй байна.

5.2.15.       Эмчилгээний хэсгийн өрөө тасалгааны болон хонгилын зөвшөөрөгдөх хамгийн бага овор хэмжээг хавсралт Б-н дагуу тооцно. Хонгилын өргөнийг аливаа хананаас илүү гарсан хэсэг, багана буюу салхивчийн хоолой, босоо суваг, шугам сүлжээний хайрцаг, галын болон цахилгааны шүүгээ зэргээр нарийсгахыг зөвшөөрөхгүй.

5.2.16.     Мэс заслын болон төрөх тасаг, сэхээн амьдруулах ба эрчимт эмчилгээний тасгийг нэг бүсэд төлөвлөж нэгдсэн жижүүр, үйлчилгээний албатай (шуурхай лаборатори, цус хадгалах алба, яаралтай ариутгал зэрэг) байхаар шийдэх нь зохимжтой.

5.2.17.     Эмнэлгийн ажилтны ариун цэврийн нэвтрэх өрөөг эмэгтэй, эрэгтэй тусдаа төлөвлөнө. АЦНӨ-г ашиглах ажилтны тоо 5-с цөөн бол нэг АЦНӨ төлөвлөж болно. Мэс заслын тасаг, төрөх тасаг, цусны хорт хавдрын болон эд эрхтэн шилжүүлэн суулгах тасгийн ариун блок, мөн түүнчлэн эмгэг нянгаар халдварлагдаагүй туршилтын амьтдын байранд орох орц, цацраг идэвхит эм бэлдмэлийн синтезийн үйлдвэрлэлийн блокийн орох орцон дээр эмнэлгийн ажилтны АЦНӨ нь 3 өрөөнөөс бүрдэх бөгөөд эдгээр нь эмнэлгийн энгийн хувцас хадгалах, эмнэлгийн ажилтны ариутгасан хувцас хэрэглэл сольж өмсөх, хэрэглэсэн хувцас хэрэгслийг цуглуулах гэсэн 3 өрөө байна. Мэс заслын сэхээн амьдруулах, дутуу төрсөн ба шинэ төрсөн нярайн сэхээн амьдруулах тасгийн хажууд эмнэлгийн энгийн хувцас хэрэглэл хадгалах, хувцас солих өрөө гэсэн хоёр

хэсгээс бүрдсэн эмнэлгийн ажилтны АЦНӨ төлөвлөнө. Ариутгал халдваргүйжүүлэлтийн өндөр шаардлагатай дэглэм бүхий бусад тасгуудад (эмчилгээний сэхээн амьдруулах, шинээр төрсөн нярайг асрах палатны секц, төвлөрсөн ариутгалын ариун бүс рүү орох орц) тусгай хувцас өмсөх гар угаах угаалтуур бүхий дамжих гонх төлөвлөнө. Эмнэлгийн ажилтны АЦНӨ-ний эмнэлгийн энгийн хувцас хадгалах өрөөнд бие засах ба усанд орох шүршүүрийн өрөө төлөвлөнө. Мэс заслын 4 ажилтанд 1 шүршүүр (гэвч нэгээс багагүй), жижүүрийн 6 ажилтанд 1 шүршүүр оногдохоор тооцно.

5.2.18.       Зураг төсөл боловсруулах даалгаврын дагуу эмнэлгийн байгууллага дотор 12 м2-с багагүй хэмжээтэй шашны ёслол, зан үйл гүйцэтгэх өрөө төлөвлөхийг зөвшөөрнө.

5.2.19.        Оношлогооны болон сэргээн засах эмчилгээний тасагт эмчилгээний дараах амралтын өрөөг нэг суудалд 2 м2, нэг оронд 4 м2 талбайгаар тооцож төлөвлөнө. Сэргээн засах эмчилгээний тасгийн амралтын суудал бүхий хэсгийг хонгилын гэрлийн карманд байрлуулахыг зөвшөөрнө.

5.2.20.         Эмнэлгийн байгууллагын эмчилгээ, оношлогооны ба туслах өрөө тасалгааны хаалганы нүхний хамгийн бага өргөнийг 5.1 хүснэгтийн дагуу авна.

Хүснэгт 5.1. Эмнэлгийн байгууллагын өрөө тасалгааны хаалганы нүхний хамгийн бага өргөн

5.2.21.       Хоёр болон түүнээс дээш давхар эмнэлгийн барилгад цахилгаан шат төлөвлөнө. Цахилгаан шат нь хөдөлгөөний бэрхшээлтэй иргэдэд зориулагдсан хэвтээгээр эгнэсэн товчлууртай байхаас гадна товчлуур нь харааны бэрхшээлтэй иргэдэд зориулагдсан брайль тэмдэглэгээтэй байна. Ачааны болон зорчигчийн цахилгаан шатнаас гадна дараах тээврийн системийг ашиглаж болно.

Урсдаг шат - Амбулаторийн өвчтөнгүүдийн их хэмжээний урсгалтай бол (3-р давхар хүртэл тээвэрлэхэд);

Урсдаг зам – Эмнэлгийн блокуудын хоорондох хүзүүвч нь их урт бол;

Агаарын даралтат шуудан - бичиг баримт дамжуулах, шинжилгээний бэлдэц зэрэг бага оврын хөнгөн жинтэй ачаа тээвэрлэхэд;

Зам төмөр дээрх контейнер тээвэрлэх систем-(монорельс)-цагаан хэрэглэл, эм, эмчилгээний хэрэгсэл, материал хэрэгсэл гэх мэт зүйлсийг тээвэрлэхэд зориулж 300- 400кг хүртэлх ачааг хэвтээ чиглэлд, эсвэл 25-70 кг хүртэлх жижиг контейнеруудыг хэвтээ болон босоо чиглэлд;

Соронзон чиглүүлэгч бүхий роботжсон контейнер ба жолоочтой жижиг ачааны машин - 500-с дээш ортой том эмнэлгийн барилгад хүнс, цагаан хэрэглэл, эм тариа, эмнэлгийн бусад ачааг тээвэрлэхэд. Жижиг ачааны машин нь хонгил, зам хөндлөн гарах, газар дээгүүрх буюу доогуурх гарц зэрэг дотоод тээвэрт ашиглагдаж болно;

Босоо чиглэлд явах ачаа өргөгч-Палатны тасгаас орыг ариутгах станц руу болон буцаан зөөвөрлөхөд;

Тоос соруулах систем-хог хаягдлыг зайлуулахад.

5.2.22.        Тогтмол хүнтэй, өвчтөн хэвтэх, эмчилгээ оношлогооны өрөөнүүдтэй зэрэгцүүлэн цахилгаан шатны хонгил, цахилгаан шат ажиллуулах төхөөрөмжийн өрөө, хог хаях босоо хоолой, шатны хонгил төлөвлөхийг хориглоно.

5.2.23.         Эмнэлгийн нэг оронд ноогдох нийт талбай ба эзэлхүүнийг (үүнд: техникийн өрөө, агуулах, туслах өрөөнүүд багтсан) ойролцоогоор дараах байдлаар тооцно. Үүнд:

-  Талбай 70-100 м2

-  Эзэлхүүн 200-280 м3

5.2.24.        Шинээр төлөвлөх эмнэлгийн барилгын ашигтай талбайг урьдчилан тооцоход хэсгүүдийн нэгжид ноогдох ашигтай талбайг дараах байдлаар баримжаалж тооцож болно.

Нэгж хүчин чадалд ноогдох ашигтай талбайн хэмжээ (зөвлөмжийн)

5.2.25.      Өрөө тасалгааны хамгийн бага хэмжээг Хавсралт В.-д зааснаас багагүй авна.Тухайн өрөө тасалгаанд явагдах үйл ажиллагаанд сөргөөр нөлөөлөхгүй бол зарим өрөө тасалгааны талбайг 10% хүртэл бууруулж болно.

5.3.   Давхруудад тасгуудыг байрлуулах, давхрын өндөр

5.3.1.   Хэвтэн эмчлүүлэх тасгийг давхруудад дараах байдлаар байрлуулна:

А) Сахиуртай 7 хүртэлх насны хүүхдийн палатыг 5-р давхраас доош давхруудад

Б) Сахиургүй 7 хүртэлх насны хүүхдийн палат, хүүхдийн сэтгэцийн эрүүл мэндийн тасаг(палат), хөнгөвчлөх эмчилгээний болон сувилахуйн тасгийн палат, өндөр настны (гериатрын) палат, өндөр настай тахир дутуу иргэдийн асрамжийн газрын сууцны хэсгийг 2-р давхраас дээш, мөн насанд хүрэгчдийн сэтгэцийн эрүүл мэндийн тасгийг 3-р давхраас дээш төлөвлөхгүй.

Энэ зүйлийн Б-д заагдсан тасгуудын (хөнгөвчлөх эмчилгээний болон сувилахуйн тасгаас бусад) бүх өвчтөнийг зэргэлдээх галын бүслэвч болон аюулгүй бүсэд хэвтээ чиглэлийн дагуу аюулгүй нүүлгэн шилжүүлэх боломжтой нөхцөлд 4 хүртэлх давхарт төлөвлөхийг зөвшөөрнө.

5.3.2.      Цоколийн болон зоорийн давхарт төлөвлөж болох өрөө тасалгааны жагсаалтыг хүснэгт 5.2-т харуулав.

Хүснэгт 5.2. Цоколийн болон зоорийн давхарт төлөвлөж болох өрөө тасалгааны жагсаалт

5.3.3.   Сэхээн амьдруулах ба эрчимт эмчилгээний тасаг, төрөх тасаг болон мэс заслын блокийн хэвтэн эмчлүүлэх палатуудыг (өдрийн эмчилгээнээс бусад) барилгын дээд давхарт төлөвлөсөн нөхцөлд түүний дээр техникийн давхар эсвэл адрын хөндий төлөвлөнө.

5.3.4.     Шинээр төлөвлөгдөж буй барилгын өрөө тасалгааны шалнаас таазны хийцлэлийн доод түвшин (дүүжин таазны доод түвшин) хүртэлх хамгийн бага хэмжээг хүснэгт 5.3-т зааснаар тооцно.

Хүснэгт 5.3.

5.3.5.   Хүнд жинтэй тоног төхөөрөмж байрлах өрөө тасалгаанууд, мөн түүнчлэн хана болон хучилтыг ионжсон цацрагаас хамгаалах (циклотрон, хурдасгуур, гамма- эмчилгээний аппарат, радиохимийн лабораторийн халуун бокс гэх мэт) байнгын хамгаалалт шаардлагатай өрөө тасалгаануудыг нэгтгэн зоорийн давхар, хаяавчийн давхар зэрэг хамгийн доод давхарт байрлуулна.

5.4.   Өрөө тасалгаануудын дотор засал

5.4.1.   Эмнэлэг-технологийн үйл явцыг хангах эмчилгээ, оношлогооны ба туслах өрөө тасалгаануудын хана, хамар ханын гадаргуу нойтон цэвэрлэгээ болон ариутгал халдваргүйжүүлэлт хийж болохуйц тэгш гөлгөр байх ба харин лазер төхөөрөмж ажиллуулдаг өрөө тасалгааны хана болон тааз гэрэл шингээдэг өнгөтэй байна.

Цахилгаан гэрлэн эмчилгээний өрөөний хана, тааз, шалыг керамик хавтанцраар өнгөлөхийг хориглоно. Нүдний эмчийн үзлэгийн өрөөн доторх харанхуй өрөөний хана, таазыг хар өнгийн мат будгаар будна.

5.4.2.   Хуурай нөхцөлтэй оношлогоо, эмчилгээний өрөө тасалгааны (палат, эмч нарын, оношлогооны ба физик эмчилгээний өрөө гэх мэт) хана, таазыг усанд уусдаг акрилл болон силикат будгаар будах эсвэл чийгтэй цэвэрлэгээ болон халдваргүйжүүлэлт хийж болохуйц материалыг ашиглана. Эмнэлгийн барилгын хонгилын ханыг механик гэмтлээс хамгаалж дээд ба доод ханын хамгаалалтыг суулгаж өгөхөөс гадна ханын булангуудад булангийн хамгаалалт хийнэ. Дээд хамгаалалт нь шалнаас 90 см-т байрлах ба өргөн нь 20 см байх бол доод хамгаалалт нь шалнаас эхлэн 15-20 см өндөртэй хонгилын бүх уртын дагуу явна. Дээд болон булангийн хамгаалалтыг мод, хуванцараар, доод хамгаалалтыг мод, зэвэрдэггүй ган хуудсаар хийвэл тохиромжтой.

5.4.3.       Нойтон халдваргүйжүүлэлт хийгддэг (мэс заслын, боолтын, төрөх, хагалгааны өмнөх, мэдээгүйжүүлэлтийн, эмчилгээний ба бусад ижил төстэй өрөө тасалгаанууд), мөн түүнчлэн ус чийгтэй орчин бүхий өрөө тасалгааны (ариун цэврийн, ус ба шавар эмчилгээний, шүршүүр, ванны, клизм тавих, бохир цагаан хэрэглэл ангилах, хадгалах гэх мэт өрөө тасалгаанууд) ханыг мат керамик хавтанцар эсвэл ус чийгэнд тэсвэртэй материалаар өрөөний өндрийн түвшинд өнгөлнө. Мэс заслын өрөөний метал хавтангуудад гялбалтаас хамгаалсан нэмэлт арга хэмжээг авна.

5.4.4.   Бүх өрөө тасалгааны шал нь хальтиргаа үүсгэхгүй гадаргуутай байна.

5.4.5.     Эмнэлгийн байгууллагын барилгын (захиргааны хэсгээс бусад) шалыг өвчтөн болон бусад ачааг тээвэрлэхэд тохиромжтой, халдваргүйжүүлэх ариутгалын уусмалаар өдөр тутам угаах, цэвэрлэхэд хялбар ус нэвтрүүлдэггүй бат бөх материалаар хийнэ.

5.4.6.  Эмнэлгийн зориулалттай өрөө тасалгааны хана ба шалны уулзвар нь хагас дугуйрсан огтлолтой байх ба уулзвар нь сайтар битүүмжлэгдсэн байна. Шаланд хулдаасан өнгөлгөө хийх тохиолдолд хулдаасны ирмэгийг хана руу 10-15см өндөрт өргөж өнгийлгөнө. Хулдаасан шалны уулзваруудыг сайтар битүүмжилнэ.

5.4.7.      Туяа эмчилгээний, радиоцацрагийн оношлогоо (рентген хагалгаанаас бусад), физик эмчилгээний болон төвлөрсөн ариутгалын өрөө тасалгааны шалыг цахилгаан цэнэг үүсгэдэггүй материалаар хийнэ. II ангийн задгай радиоцацрагийн идэвхжил бүхий ажиллагаатай өрөө тасалгааны шалыг шингээлт багатай материалаар хийнэ. Салангид хэсгүүдээс бүрдэж буй шалны материалын уулзваруудыг аль болох цөөн байхаар тооцох ба өөрөө хатуурагч бодисоор цутгадаг уулзваргүй шалны хучилт төлөвлөхийг зөвшөөрнө.

Гүн хөлдөөгч агуулахын шалыг нягт хатуу, сүвэрхэг бус, тоос шороо үүсгэдэггүй, температурын огцом өөрчлөлт болон -200о С-ийн хүйтэнд тэсвэртэй, даац сайтай, гүн хөлдөөгчийг нааш цааш хөдөлгөхөд саад болохгүй, зориулалтын нийлэг хуванцар хучилтаар хучна.

5.4.8.   Хөлийн өрөө болон нийтийн танхимын шалыг механик үйлчлэлд тэсвэртэй материалаар (хиймэл чулуу, плита, цутгамал шал) хийж гүйцэтгэнэ.

Палатны тасгуудад дулаан тусгаарлалт, дуу чимээ тусгаарлалт сайтай шал сонгоно.

Ус ба шавар эмчилгээний өрөөнүүдэд хальтирдаггүй керамик хавтанцар шал буюу түүнтэй ижил шинж чанартай материал сонгоно.

Агаар сэлгэлтийн камерын өрөөний шалыг тоос үүсгэхгүй материалаар хийнэ.

5.4.9.      Мэс заслын, мэдээгүйжүүлэлтийн, сэхээн амьдруулах тасаг, эрчимт эмчилгээний палат, мэс заслын дараах палатны шалыг гүйдэл зайлуулдаг, статик тогны (үрэлтийн цахилгаан цэнэг хуримтлагдах) хамгаалалттай материалаар хийнэ. Өрөө тасалгааны периметрийн дагуу үндсэн шалны доор нэмэлт потенциал тэгшитгэх шинтэй холбогдсон зэс туузыг суурилуулж өгнө.

5.4.10.    Эмнэлгийн өрөө тасалгаануудад дүүжин тааз төлөвлөхийг зөвшөөрнө. Цэвэр байдлын А ба Б зэрэглэлийн өрөө тасалгаануудад мөн түүнчлэн ус чийгтэй өрөө тасалгаануудын дүүжин тааз нь чийгтэй цэвэрлэгээ, халдваргүйжүүлэлт хийж болохуйц материалаар хийгдсэн байна.

Дүүжин таазны хийцлэл нь дүүжин тааз ба хучилтын хоорондох инженерийн шугам сүлжээнд засвар үйлчилгээ хийж болохуйцаар хийгдсэн байх шаардлагатай. Цэвэр байдлын А ба Б зэрэглэлийн өрөөнүүдийн дүүжин таазнуудын зай завсар сайтар чигжигдэж битүүмжлэгдсэн байна. Гэрэлтүүлгүүдийг дүүжин таазны доод гадаргуутай нэг түвшинд суулгаж өгнө.

5.4.11.   Эмнэлгийн барилгын хана, шал, таазанд Барилга байгууламжийн галын аюулгүй байдлын норм БНбД 21-01-02-ын шаардлагад нийцсэн материал сонгох ба хүний эрүүл ахуйд хортой нитрат целлюлоз суурьтай будаг хэрэглэхийг хориглоно.

5.4.12.     Мэс заслын блок, боолтны өрөөний дотор заслын өнгөлгөөнд хүйтэн өнгөтэй цайвар ногоон, цайвар хөх будаг ашиглах, харин палатны өрөөнүүд болон хүүхдийн эмчилгээний өрөөнүүдэд дулаан өнгөтэй цайвар шар, цайвар ягаан будгуудыг ашиглах нь зүйтэй.

Үйлчлүүлэгчид ба албан хаагчдын орон зайн болон мэдээллийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэхийн тулд барилгын дотор орон зайг бүсчилсэн өнгө, дизайны шийдэл, мэдээллийн самбар, барилгын талбайн схем, мөн хамгийн их хөдөлгөөн үүсгэдэг чиглэлд хана ба шалан дээрх чиглэл заасан сум тавих, мөн түүнтэй ижил төстэй арга хэмжээнүүдийг ашиглах хэрэгтэй.

5.4.13.        Эмнэлгийн барилгын хаалганууд нь тэгш гадаргуутай, ариутгал цэвэрлэгээ хийхэд тохиромжтой материалаар хийгдсэн байх ба бактери устгадаг материалтай зориулалтын бариултай байна. ХБИ-дэд хүртээмжтэй байдлыг хангахын тулд хаалганы бариул, цахилгааны унтраалга, залгуурыг 1-1.05 м-ээс ихгүй өндөрт

суулгана. Мөн ХБИ орж гарахад нь саад болохгүйн тулд хаалгыг онгорхой байдалд нь тогтоох зориулалтын соронзон тогтоогчоор тоноглоно.

5.5.   Ариун цэврийн өрөө тасалгаанууд, тэдгээрийн тоноглол

5.5.1.       Палатуудад суултуур, угаалтуур, усанд орох шүршүүр бүхий АЦӨ төлөвлөнө (өдрийн эмчилгээний өрөөнүүдэд усанд орох шүршүүрийг зураг төсөл боловсруулах даалгаварт заагдаагүй бол төлөвлөхгүй байж болно). Палатны АЦӨ-г тэргэнцэртэй хүн ашиглаж болохуйц хэмжээтэй төлөвлөх бөгөөд шүршүүртэй АЦӨ-ний тохиромжит хэмжээг 1.8мх2.2м, угаалтуур бүхий бие засах өрөөг 1.7х1.7м гэж тооцно. Усанд орох шүршүүрийг шалны түвшинд тэвштэй байхаар төлөвлөнө. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан АЦӨ ба бие засах өрөөг тэдгээрийг ашиглахад хялбаршуулсан бариул, хөдөлгөөнт бариул, хананд сөхөгдөж эвхэгддэг сандал гэх мэт тоноглолуудаар тоноглоно. Сэтгэц мэдрэлийн тасагт хурц хэлбэрийн өвчтөн эмнэлгийн ажилтны хяналтан дор усанд орох шүршүүрийн тусдаа өрөө төлөвлөх ба 10 ор тутамд 1 задгай шүршүүр, гэхдээ 2-оос цөөнгүй, 4-өөс олонгүй байхаар тооцож төлөвлөнө. Шүршүүрийн өрөө нь эмнэлгийн ажилтан түрдэг тэргэн дээр хэвтэж буй өвчтөнийг оруулж угаах боломжтой хэмжээтэй байх ба уян хоолойтой шүршүүрээр тоноглогдсон байна.

5.5.2.     Палатны орц нь нэгээс олон палатыг холбосон палатны блокд 5-аас илүүгүй оронд нэг АЦӨ төлөвлөнө. Палат буюу палатны блок дахь орны тоо 4-өөс их байх тохиолдолд бие засах өрөө ба усанд орох өрөөг тусад нь төлөвлөх нь тохиромжтой. Сэтгэц мэдрэлийнхээс бусад шүршүүрийг уян хоолойтой шүршүүрээр тоноглоно. Тусгаарлах боксын АЦӨ-г ваннтай буюу шүршүүртэй төлөвлөхийг зургийн даалгаврын дагуу сонгоно. Өвчтөний ариун цэврийн ба бие засах өрөөний хаалгыг гадагш онгойхоор, эсвэл гүйдэг хаалгатайгаар төлөвлөнө.

Засвар өөрчлөлт хийж байгаа барилгад палатны тасагт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан нэгээс цөөнгүй АЦӨ төлөвлөнө. Тэргэнцэртэй ХБИ-дэд зориулсан ариун цэврийн болон усанд орох өрөөнд гүйдэг хаалга хийх нь тохиромжтой.

5.5.3.  Ажилчдын бие засах өрөөг өвчтөний бие засах өрөөнөөс тусдаа төлөвлөнө. Ажилчдад зориулсан усанд орох шүршүүрийн ба бие засах бүхээгийн овор хэмжээг Захиргаа, аж ахуйн барилга БНбД 31-04-03-ын дагуу төлөвлөнө. Үйлчлүүлэгчдийн бие засах газрын бүхээгийн хэмжээ 1.1х1.6м-с багагүй байна. Эмнэлгийн байгууллагын палатны тасгийнхаас гаднах бие засах өрөөний нэгээс цөөнгүйг Тахир дутуу иргэдэд зориулсан төлөвлөлтийн нормаль БД-31-101-04-н дагуу төлөвлөх бөгөөд ажилчид, үйлчлүүлэгчид, өвчтөнүүдийн аль аль нь ашиглах нийтийн зориулалттай байна.

5.5.4.    Эмчийн үзлэгийн кабинет, палат, эсвэл палатны өмнөх гонх, ажилчдын өрөө тасалгаа, эмчилгээний (тарианы) өрөө, боолтны өрөө, бие засах өрөө, туслах өрөө зэрэг ажилтнууд гар угаах шаардлагатай өрөөнүүдэд угаалтуур эсвэл, угаалтууртай ширээ суурилуулна. Угаалтуур нь халуун хүйтэн устай байх ба холигчоор тоноглогдсон байна. Хүүхдийн болон сэтгэц мэдрэлийн өвчтөний палатны ус гарах цэгийн халуун усны температур 37о С-с их байж болохгүй. Өвчтөнүүдийн усанд орох шүршүүр, мэс заслын тасгийн угаалтуурыг термостат холигчоор тоноглож болно. Палатууд ба палатны өмнөх гонхны хананд гар угаах угаалтуурын оронд гар ариутгах шингэн түгээх савыг байрлуулж болно. Ариун цэврийн зориулалт бүхий өрөө тасалгааны талбайн хэмжээг Хавсралт В-н хүснэгт В.5-н дагуу тооцно.

5.6.   Орцын бүлэг өрөө тасалгаа

5.6.1.     Хэвтэн эмчлүүлэх эмнэлэг, үзлэгийн поликлиник хамт байгаа нөхцөлд үйлчлүүлэгчдийн орцын нэгдсэн хөлийн өрөөг нээлттэй хаалганы зарчмаар төлөвлөж, хүлээн авах ресепшн, цахим бүртгэлийн танхим, эмчлэгч эмчтэй уулзах хэсэг, худалдаа, үйлчилгээний хэсгүүдийг байрлуулах ба тав тухтай, найрсаг угтах байдлыг хангасан байна. Нэгдсэн хөлийн өрөө нь үйлчилгээний хоорондын уялдааг хамгийн тохиромжтой хангахын тулд атриум хэлбэртэй байж болно.

5.6.2.    Эмнэлгийн байгууллагад хүүхдийн үзлэгийн амбулатори байгаа нөхцөлд хүүхдийн тусдаа АЦӨ бүхий насанд хүрэгчид болон хүүхдүүдэд зориулсан дундын хөлийн өрөөтэй байхаар, мөн оношлогооны болон сэргээн засах эмчилгээний тасгуудыг насанд хүрэгчид, хүүхэд хамтран ашиглахаар төлөвлөхийг зөвшөөрнө.

5.6.3.    Эмнэлгийн байгууллагын хөлийн өрөөнд бүртгэлийн газар, хүлээн авах төлөвлөх ба хүүхэд тоглох хэсэг, нийтийн хоолны танхим (ресторан, кафе), ахуйн үйлчилгээний болон ахуйн хэрэгсэл, сонин хэвлэл худалдаалах цэг зэргийг төлөвлөхийг зөвшөөрнө. Рашаан сувиллын бүртгэлийн газарт жижүүр эмчийн өрөө эсвэл эмнэлгийн анхан шатны тусламж үзүүлэх өрөөг төлөвлөж болно. Рашаан сувиллын газрын хүлээн авах бүртгэлийн хэсэгт халдварт өвчтэй байж болзошгүй хүнийг тусгаарлах өрөө төлөвлөнө.