- Нүүр
- Монгол Улсын хууль
- НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ИЛ ТОД БАЙДЛЫН ТУХАЙ
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2021 оны 12 сарын 17 өдөр
Төрийн ордон, Улаанбаатар хот
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ИЛ ТОД БАЙДЛЫН ТУХАЙ
/Шинэчилсэн найруулга/
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилго
1.1.Энэ хуулийн зорилго нь хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу иргэний мэдээлэл хайх, хүлээн авах эрхийг хангах, нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн эрх зүйн үндсийг тогтоох, төрийн үйл ажиллагааг цахим хэлбэрээр явуулах, нээлттэй, ил тод, шуурхай байлгах, төрийн үйл ажиллагаанд олон нийтийн хяналтыг бий болгоход оршино.
2 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын хууль тогтоомж
2.1.Нийтийн мэдээллийн ил тод байдлын хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Архив, албан хэрэг хөтлөлтийн тухай хууль, энэ хууль болон эдгээр хуультай нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл.Хуулийн үйлчлэх хүрээ
3.1.Хуулиар төрийн нууцад хамааруулахаар заасан мэдээллийг ил болгохтой холбогдсон харилцааг энэ хуулиар зохицуулахгүй.
3.2.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн үйл ажиллагааг цахим хэлбэрээр явуулахтай холбогдсон харилцааг тухайлсан хуулиар зохицуулснаас бусад харилцааг энэ хуулиар зохицуулна.
4 дүгээр зүйл.Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
4.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараах нэр томьёог доор дурдсан утгаар ойлгоно:
4.1.1."мэдээллийн систем" гэж мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, хайх, илгээх, хүлээн авах, ашиглах болон аюулгүй байдлыг хангах зорилго бүхий программ хангамж, техник хангамж, мэдээллийн сан, бусад бүрэлдэхүүн хэсэг, тэдгээрийн иж бүрдлийг;
4.1.2."мэдээллийн сүлжээ" гэж хоёр, түүнээс дээш хэрэглэгчийн хооронд мэдээлэл илгээх, дамжуулах, хүлээн авах программ хангамж болон техник хэрэгслийн иж бүрдлийг;
4.1.3."мэдээллийн эзэн" гэж Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн 4.1.5-д заасан хүн болон тухайн мэдээллээр тодорхойлогдож байгаа хуулийн этгээдийг;
4.1.4."мэдээлэл ашиглах" гэж мэдээллийг цуглуулах, боловсруулахаас бусад хэлбэрээр үйл ажиллагаандаа хэрэглэх, дамжуулах болон мэдээлэлтэй танилцахыг;
4.1.5."мэдээлэл боловсруулах" гэж мэдээллийг ангилах, хадгалах, дүн шинжилгээ хийх, өөрчлөх, устгах, сэргээх үйл ажиллагаа, тэдгээрийн нийлбэрийг;
4.1.6."мэдээлэл цуглуулах" гэж мэдээллийг олж авах, бүрдүүлэх, бүртгэх үйл ажиллагааг;
4.1.7."нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц" гэж нийтийн мэдээлэл хариуцагч хуульд заасан чиг үүргийнхээ хүрээнд мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, ашиглах, аюулгүй байдлыг хангахад ашиглаж байгаа мэдээллийн систем, мэдээллийн сүлжээг;
4.1.8."нийтийн мэдээлэл" гэж нийтийн мэдээлэл хариуцагч хуульд заасан чиг үүргийнхээ хүрээнд цуглуулсан, боловсруулсан, ашиглаж байгаа өгөгдлийн бүрдлийг;
4.1.9."цахим баримт бичиг" гэж мэдээллийн системийг ашиглан үүсгэх, боловсруулах, хадгалах, илгээх болон хүлээн авах боломжтой мэдээллийг.
5 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн үйл ажиллагааны зарчим
5.1.Нийтийн мэдээллийн үйл ажиллагаанд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаас гадна дараах зарчмыг баримтална:
5.1.1.хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх;
5.1.2.хуульд өөрөөр заагаагүй бол мэдээлэл ил тод, нээлттэй байх;
5.1.3.мэдээллээр хангах, үйлчилгээ үзүүлэх үйл ажиллагаа шуурхай, хялбар байх;
5.1.4.мэдээлэл, үйлчилгээ нь ойлгомжтой, үнэн зөв, бүрэн байх;
5.1.5.нийтийн мэдээллийг ашиглах үйл ажиллагаанд хүн, хуулийн этгээд эрх тэгш байх;
5.1.6.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц нь харилцан уялдаатай, нэгдмэл бодлого, төлөвлөлттэй байх;
5.1.7.нийтийн мэдээлэл хариуцагч нь өөрт байгаа, эсхүл нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийг ашиглан олж авах, солилцох боломжтой мэдээллийг хүн, хуулийн этгээдээс шаардахгүй байх.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЭЛ ХАРИУЦАГЧ, НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН АНГИЛАЛ
6 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээлэл хариуцагч
6.1.Дараах байгууллага нийтийн мэдээлэл хариуцагч /цаашид "мэдээлэл хариуцагч" гэх/ байна:
6.1.1.төрийн байгууллага;
6.1.2.төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хувийн эрх зүйн хуулийн этгээд;
6.1.3.хууль, эсхүл гэрээний үндсэн дээр төрийн байгууллагын тодорхой чиг үүргийг гүйцэтгэж байгаа этгээд;
6.1.4.олон нийтийн радио, телевиз;
6.1.5.улс төрийн нам.
6.2.Мэдээлэл хариуцагч хуульд заасан чиг үүргийнхээ хүрээнд нийтийн мэдээллийг цуглуулах, боловсруулах, ашиглах, удирдлага, зохион байгуулалт, мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах, шаардлагатай бусад арга хэмжээ авах үүрэгтэй.
7 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн ангилал
7.1.Нийтийн мэдээллийг нээлттэй, хязгаарлалттай, хаалттай гэж ангилна.
7.2.Хуульд ил тод, нээлттэй байхаар заасан, эсхүл хязгаарлалттай болон хаалттай мэдээлэлд хамаарахгүй мэдээллийг нээлттэй мэдээлэл гэж үзнэ.
7.3.Танилцах, ашиглахад хуулиар хязгаарлалт тогтоосон албаны нууц болон хүн, хуулийн этгээдэд хамаарах мэдээллийг хязгаарлалттай мэдээлэл гэж үзнэ.
7.4.Хуульд хаалттай байхаар заасан, эсхүл төрийн нууцад хамаарах мэдээллийг хаалттай мэдээлэл гэж үзнэ.
7.5.Хуульд ил тод, нээлттэй байхаар заасан мэдээллийг албаны нууцад хамааруулж тогтоохгүй.
7.6.Хаалттай болон хязгаарлалттай мэдээлэлд хамаарах төрийн болон албаны нууцтай холбогдох Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулиар зохицуулснаас бусад харилцааг энэ хуулиар зохицуулна.
7.7.Нийтийн мэдээллийг ашиглахад хуульд зааснаас бусад тохиолдолд иргэний мэдээлэл авах эрх, эрх чөлөөг үл хязгаарлах, төрийн байгууллагын үйл ажиллагаа олон нийтэд ил тод, нээлттэй байх, хүн, хуулийн этгээд хуулиар хязгаарлалт тогтоогоогүй аливаа мэдээллийг саадгүй олж авах нөхцөл боломжийг бүрдүүлнэ.
8 дугаар зүйл.Нээлттэй мэдээлэл
8.1.Төрийн үйл ажиллагааг ил тод, нээлттэй байлгах, төрийн үйл ажиллагаанд олон нийтийн хяналтыг бий болгох зорилгоор мэдээлэл хариуцагчийн чиг үүрэг, үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалт, хүний нөөц, төсөв, санхүү, худалдан авах ажиллагаа, үзүүлж байгаа үйлчилгээ болон хуулиар хаалттай, хязгаарлалттай гэж тогтоосноос бусад мэдээллийг ил тод, нээлттэй байлгана.
8.2.Мэдээлэл хариуцагч өөрийн чиг үүрэг, үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалтын талаарх дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байлгана:
8.2.1.эрхэм зорилго, үйл ажиллагааны стратегийн зорилт, зорилго, тэргүүлэх чиглэл, тэдгээрийн хүрээнд авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ, түүний үр дүн;
8.2.2.чиг үүрэг, бүтэц, зохион байгуулалт, хаяг, байршил, харилцах утасны дугаар, шуудангийн хаяг, олон нийттэй харилцах, мэдээлэл хүргэх нийгмийн сүлжээний хаяг;
8.2.3.эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн үзүүлэлт, үйл ажиллагааны тайлан, мэдээлэл хариуцагчийн үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ, дотоод аудит, санхүүгийн хяналт шалгалтын тайлан, акт, дүгнэлт, албан шаардлага, зөвлөмж;
8.2.4.хуулийн хэрэгжилтийн үр дагаврын үнэлгээний тайлан;
8.2.5.хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн баримт бичгийн хэрэгжилтийн тайлан;
8.2.6.үйл ажиллагаандаа мөрдөж байгаа хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэр, бусад эрх зүйн акт;
8.2.7.албан тушаалын тодорхойлолт, албан тушаалтны эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, албаны харилцах утасны дугаар, албаны цахим шуудангийн хаяг;
8.2.8.өргөдөл, гомдлын шийдвэрлэлтийн тайлан, мэдээ;
8.2.9.хуульд өөрөөр заагаагүй бол хариуцсан салбарын үйл ажиллагааны статистик мэдээлэл;
8.2.10.мэдээлэл хариуцагчаас зохион байгуулах олон нийтийн арга хэмжээний хөтөлбөр.
8.3.Мэдээлэл хариуцагч өөрийн хүний нөөцийн талаарх дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байлгана:
8.3.1.ажлын байрны сул орон тооны талаарх мэдээлэл;
8.3.2.албан хаагч, ажилтныг сонгон шалгаруулах журам;
8.3.3.албан хаагч, ажилтны ёс зүйн дүрэм;
8.3.4.хүний нөөцийн стратеги, түүний хэрэгжилтийг хянаж үнэлэх журам;
8.3.5.хүний нөөцийн удирдлагын ил тод байдлыг хангах чиглэлээр авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээ;
8.3.6.албан хаагчийн ажлын гүйцэтгэлийг үнэлэх журам.
8.4.Мэдээлэл хариуцагч төсөв, санхүү, худалдан авах ажиллагааны талаарх дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байлгана:
8.4.1.өмнөх оны төсвийн гүйцэтгэл, тухайн жилийн төсөв, дараа оны төсвийн төсөл, Төсвийн тухай хуулийн 8.4.3-т заасан төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн жилийн төсвийн санал, Төсвийн тухай хуулийн 54.5.4-т заасан мэдээлэл;
/Энэ заалтад 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.4.2.төсвийн гүйцэтгэлийн биелэлт болон хагас, бүтэн жилийн санхүүгийн тайлан;
8.4.3.санхүүгийн тайланд хийсэн аудитын дүгнэлт;
8.4.4.хууль тогтоомжийн дагуу төвлөрүүлэх төлбөр, хураамж, зохицуулалтын үйлчилгээний хөлсний хэмжээ;
8.4.5.төсвийн хэмнэлт, хэтрэлт, түүний шалтгааны тайлбар;
8.4.6.таван сая, түүнээс дээш төгрөгийн үнийн дүн бүхий худалдан авсан бараа, ажил, үйлчилгээний нэр, санхүүжилтийн хэмжээ, нийлүүлэгчийн нэр, хаяг;
8.4.7.цалингийн зардлаас бусад таван сая, түүнээс дээш төгрөгийн үнийн дүн бүхий орлого, зарлагын мөнгөн гүйлгээг гүйлгээ тус бүрээр, гүйлгээний агуулга, хүлээн авагчийн нэрийн хамт;
8.4.8.бонд, зээл, өрийн бичиг, баталгаа, түүнтэй адилтгах санхүүгийн бусад хэрэгсэл, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ, төсөв, өмч, хөрөнгө, мөнгө зарцуулах, өр, авлага үүсгэсэн аливаа шийдвэр;
/Энэ заалтад 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
8.4.9.шилэн дансны хөтлөлт, хэрэгжилт, аудитын тайлан, зөвлөмжийн дагуу авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний мэдээлэл;
8.4.10.төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах ажиллагааны төлөвлөгөө, тайлан, тендерийн баримт бичиг, тендер шалгаруулалтыг явуулах журам, тендерийн урилга, тендерт оролцохыг сонирхогчид тавих шалгуур үзүүлэлт, тендерт шалгарсан болон шалгараагүй оролцогчийн талаарх товч мэдээлэл, шалгарсан болон шалгараагүй хуулийн үндэслэл, шалтгаан;
8.4.11.худалдан авах ажиллагаанд хийсэн үнэлгээ болон аудит, бусад хяналт шалгалтын тайлан, дүгнэлт;
8.4.12.мэдээлэл хариуцагч болон захиалагч байгууллагын хүсэлтээр холбогдох этгээдийг худалдан авах ажиллагааны мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө, зааварчилгаагаар хангасан тухай мэдээлэл;
8.4.13.төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах ажиллагаанд оролцох эрхийг хязгаарласан этгээдийн жагсаалт;
8.4.14.Засгийн газрын гадаад улс, олон улсын байгууллагаас авсан зээл, тусламжийн гэрээ, хэлэлцээрийн талаарх мэдээлэл;
8.4.15.улсын төсөв, Нийгмийн даатгалын сангийн төсвийн орлого, зарлага, хөрөнгө оруулалт, хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөр, арга хэмжээ бүрийн код, төсвийн нэгдсэн үзүүлэлт;
/Энэ заалтад 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.4.16.Засгийн газрын гадаад зээл, тусламжийн ашиглалтын мэдээлэл;
8.4.17.Засгийн газрын гадаад, дотоод өрийн мэдээлэл;
8.4.18.улсын төсвийн хэмнэлт, хэтрэлт, түүний шалтгааны тайлбар;
8.4.19.нэгдсэн төсвийн гүйцэтгэлийн сарын мэдээ;
8.4.20.төсвийн гүйцэтгэл болон аудит хийсэн санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан;
8.4.21.төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэх зорилгоор гаргасан Засгийн газрын дотоод үнэт цаасны мэдээлэл;
8.4.22.концессын зүйлийн жагсаалт болон түүнд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлт;
/Энэ заалтыг 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
8.4.23.төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн гэрээ байгуулсан тухай бүрд хувийн хэвшлийн түншлэгч, түүний байгууллагын нууцад хамаарахаас бусад мэдээлэл, түншлэлийн зүйл, гүйцэтгэх ажил, үзүүлэх үйлчилгээний талаарх мэдээлэл;
/Энэ заалтыг 2022 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
8.4.24.хөрөнгө оруулалтыг санхүүжүүлэх зорилгоор гаргасан Засгийн газрын гадаад үнэт цаасны мэдээлэл;
8.4.25.улсын төсвийн нэгдсэн үзүүлэлтийг макро эдийн засгийн үзүүлэлт, холбогдох бусад үзүүлэлттэй уялдуулсан судалгаа, тооцоо;
8.4.26.төсвийн хөрөнгөөр болон гадаадын зээл, тусламжаар хэрэгжүүлж байгаа төсөл, хөтөлбөрийн санхүүжилт, хэрэгжилт, явц, үр дүн;
8.4.27.мэдээлэл хариуцагчийн захиалгаар хийгдсэн судалгаа, шинжилгээний ажил, түүний тайлан;
8.4.28.хууль тогтоомжид заасан бусад.
8.5.Мэдээлэл хариуцагч хуульд заасан чиг үүргийн хүрээнд үзүүлж байгаа үйлчилгээний талаар дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байлгана:
8.5.1.үйлчилгээний төрөл, шийдвэрлэх журам, хугацаа, бүрдүүлэх баримт бичиг, түүний загвар, төлбөр, хураамж, зохицуулалтын үйлчилгээний хөлсний хэмжээ, төлбөр төлөх дансны мэдээлэл;
8.5.2.зөвшөөрөл олгох, сунгах, түдгэлзүүлэх, сэргээх, хүчингүй болгох үндэслэл, журам, олгосон, сунгасан, түдгэлзүүлсэн, сэргээсэн, хүчингүй болгосон зөвшөөрлийн талаарх мэдээлэл, зөвшөөрөл эзэмшигчийн нэр, хаяг, салбар, төлөөлөгчийн газар, зөвшөөрөл олгосон болон зөвшөөрлийн хүчинтэй хугацаа.
/Энэ заалтад 2022 оны 6 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
8.6.Мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 8.2, 8.3, 8.4, 8.5-д зааснаас гадна өөрийн эрхлэх асуудлын хүрээний дараах мэдээллийг байнга ил тод, нээлттэй байлгана:
8.6.1.олон нийтээр хэлэлцүүлж, санал авч байгаа хууль тогтоомж болон захиргааны хэм хэмжээний актын төсөл, тэдгээрийн танилцуулга, холбогдох судалгаа, бусад байгууллага, иргэнээс өгсөн санал;
8.6.2.эзэмшиж байгаа оюуны өмчийн эрхийн жагсаалт;
8.6.3.хот болон газар зохион байгуулалтын төлөвлөлт, түүнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шийдвэрийн явцын талаарх мэдээлэл;
8.6.4.мэдээлэл хариуцагчийн эзэмшиж байгаа газрын мэдээлэл;
8.6.5.төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хувийн эрх зүйн хуулийн этгээдийн нэр, хаяг, дүрэм, үйл ажиллагааны чиглэл, эрх бүхий этгээдийн оруулсан хөрөнгийн хувь хэмжээ, ашиг, алдагдлын тайлан, нэгдсэн төсөвт төлсөн татварын хэмжээ, ногдол ашиг;
8.6.6.төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хувийн эрх зүйн хуулийн этгээдийн удирдах зөвлөл, хяналтын зөвлөлийн бүтэц, бүрэлдэхүүн, тэдгээрийн гишүүн болон гүйцэтгэх удирдлагын эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, авч байгаа цалин хөлс, урамшууллын дүн, албаны цахим шуудангийн хаяг, тухайн хуулийн этгээдийн удирдлагад тавигдах шаардлага, удирдлагыг сонгон шалгаруулах журам, сонгон шалгаруулах ажиллагааны тов, сонгон шалгаруулалтад оролцогчдын талаарх мэдээлэл;
8.6.7.стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч хуулийн этгээдийн хувьд нэгдсэн төсөв болон Үндэсний баялгийн санд оруулж байгаа татвар, хөрөнгийн хэмжээ;
8.6.8.төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгийг хүн, хуулийн этгээдэд ашиглуулах, шилжүүлэх, хувьчлах, төсвийн хөрөнгийн ашиглалт болон түүнийг ашиглалтаас гаргах, ашиглалтаас гаргаснаас орсон орлогын талаарх мэдээлэл;
8.6.9.хүн, хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаа, үйлдвэрлэл, үйлчилгээний явцад байгаль орчинд учруулж болзошгүй сөрөг нөлөөлөл, үр дагавар, тэдгээрийг арилгах арга хэмжээг тогтоосон байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээний талаарх мэдээлэл, газрын хэвлийн баялгийг ашигласнаар байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийн мэдээлэл;
8.6.10.мэдээлэл хариуцагчийн явуулж байгаа үйл ажиллагаа, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, ашиглаж байгаа техник, технологийн хүн, мал, амьтны эрүүл мэнд, байгаль орчинд үзүүлэх буюу үзүүлж байгаа нөлөөллийн талаарх мэдээлэл;
8.6.11.барилга байгууламжийг ашиглалтад оруулах комиссын бүрэлдэхүүн, дүгнэлт;
/Энэ заалтыг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
8.6.12.тусгай хамгаалалттай газар нутаг дэвсгэрт олгосон газар ашиглах гэрчилгээ, байгуулсан гэрээ, газар ашигласны төлбөр төлөлтийн байдал;
8.6.13.Ашигт малтмалын тухай хуулийн 42 дугаар зүйлд заасны дагуу байгаль орчныг хамгаалах, уурхай ашиглах, үйлдвэр байгуулахтай холбогдсон дэд бүтцийг хөгжүүлэх, ажлын байр нэмэгдүүлэх асуудлаар нутгийн захиргааны байгууллагаас тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчтэй байгуулсан гэрээ;
8.6.14.шүүн таслах ажиллагааны дүн мэдээ;
8.6.15.Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцэд гаргасан өргөдөл, гомдол, хүсэлтийн дагуу маргаан хянан шийдвэрлэсэн ажиллагааны дүн мэдээ;
8.6.16.улс төрийн намын дүрэм, гишүүнчлэл, хөрөнгө, түүнд өгсөн хандивын мэдээлэл;
8.6.17.Монгол Улсын нэгдэн орсон олон талт олон улсын гэрээгээр хүлээсэн үүрэг, хүргүүлсэн тайлан, Монгол Улсад өгсөн зөвлөмж, зөвлөмжийн хэрэгжилтийг хариуцах байгууллагын талаарх мэдээлэл;
8.6.18.зүй ёсны монополь аж ахуй эрхлэгчийн үнийн бүрдлийн мэдээлэл болон давамгай байдалтай аж ахуй эрхлэгчийн жагсаалт;
8.6.19.хуулийн этгээдийн эцсийн эзэмшигч, эцсийн өмчлөгчийн талаарх мэдээлэл;
8.6.20.нэвтрэх, ашиглахад хязгаарлалт тогтоогоогүй мэдээллийн сан дахь нээлттэй өгөгдөл;
8.6.21.мэдээлэл хариуцагчийн зардлаар суралцагчийн эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, суралцсан болон суралцаж байгаа улс, сургуулийн нэр, мэргэжил, суралцах хугацаа, мэдээлэл хариуцагчаас санхүүжүүлсэн сургалтын зардлын дүн, гэрээний хэрэгжилт;
/Энэ заалтад 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.6.22.хууль болон олон улсын гэрээгээр нээлттэй байхаар заасан бусад мэдээлэл.
8.7.Энэ хуулийн 8.4.1-д заасан мэдээллийг төсвийн ерөнхийлөн захирагчид, 8.4.13, 8.4.14, 8.4.15, 8.4.16, 8.4.17, 8.4.18, 8.4.19, 8.4.20, 8.4.21, 8.4.22, 8.4.23, 8.4.24, 8.4.25, 8.6.7-д заасан мэдээллийг санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, энэ хуулийн 8.6.9, 8.6.12-т заасан мэдээллийг байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, энэ хуулийн 8.6.14-т заасан мэдээллийг Монгол Улсын дээд шүүх, энэ хуулийн 8.6.15-д заасан мэдээллийг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц, энэ хуулийн 8.6.16-д заасан мэдээллийг улс төрийн нам, энэ хуулийн 8.6.17-д заасан мэдээллийг гадаад харилцааны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, энэ хуулийн 8.6.18-д заасан мэдээллийг өрсөлдөөний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага, энэ хуулийн 8.6.19-д заасан мэдээллийг улсын бүртгэлийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага тус тус хариуцан нээлттэй, ил тод байлгана.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 07 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
8.8.Мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 8.2, 8.3, 8.4, 8.5, 8.6-д заасан байнга ил тод, нээлттэй байлгах мэдээллийг олон нийтэд хүргэхдээ цахим хуудас, мэдээллийн самбар, мэдээллийн бусад хэрэгсэл ашиглана.
8.9.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 8.2, 8.3, 8.4, 8.5, 8.6-д заасан тайлан, мэдээ, үр дүн, статистик мэдээллийг улирал, хагас жил, жилээр гаргах бөгөөд дараагийн улирал, хагас жил, жилийн эхний сард багтаан бүрэн бүтэн, үнэн зөв байдлыг хангаж цахим хуудсандаа болон нээлттэй мэдээллийн системд байршуулна.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
8.10.Мэдээлэл хариуцагчийн үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ, дотоод аудит, санхүүгийн хяналт шалгалтын тайлан, акт, дүгнэлт, албан шаардлага, зөвлөмж, хуулийн хэрэгжилтийн үр дагаврын үнэлгээний тайлан, ажлын байрны сул орон тоо, мэдээлэл хариуцагчийн зардлаар суралцагчийн талаарх зэрэг бусад мэдээллийг мэдээлэл хариуцагч тухай бүр нь цахим хуудсандаа болон нээлттэй мэдээллийн системд байршуулна.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
8.11.Мэдээлэлд өөрчлөлт оруулсан бол өөрчлөлт оруулснаас хойш ажлын гурван өдрийн дотор өөрчлөлтийг тусгаж, мэдээллийг шинэчлэн нийтэлнэ.
8.12.Мэдээллийн бусад хэрэгсэл ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээлэл хариуцагч цахим хуудас, мэдээллийн самбарыг заавал ажиллуулах ба цахим хуудсаар нээлттэй мэдээлэлтэй танилцах нөхцөлийг бүрэн хангана.
8.13.Нээлттэй мэдээллийг дэлгэрүүлж авах, тодруулах тохиолдолд тус мэдээллийг өгөх эх сурвалжийг цахим хуудсанд тодорхой заасан байна.
8.14.Цахим хуудсанд байршуулсан мэдээллийн үнэн зөвийг баталгаажуулж бүртгэл хөтөлнө.
8.15.Энэ хуулийн 8.4-т заасан мэдээллийг нээлттэй, ил тод байлгахтай холбогдсон нарийвчилсан харилцааг Шилэн дансны тухай хуулиар зохицуулна.
8.16.Энэ хуулийн 8.8-д заасан цахим хуудас хөтлөх, ил тод, нээлттэй мэдээллийг цахим хэлбэрээр байршуулж нийтлэх, шинэчлэх, хяналт тавих нийтлэг журмыг Засгийн газар батална.
8.17.Нээлттэй мэдээллийн ил тод байдлын хэрэгжилтийг зохион байгуулах, үнэлгээ хийх, зөвлөмж гаргах чиг үүрэг бүхий, Авлигатай тэмцэх газар, Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комисс, цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, төрийн бус байгууллагын төлөөллөөс бүрдсэн орон тооны бус зөвлөл хууль зүйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын дэргэд ажиллана.
8.18.Энэ хуулийн 8.17-д заасан зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, ажиллах журмыг хууль зүйн болон цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран батална.
8.19.Нээлттэй мэдээллийг ил тод байлгах болон ил тод байдлын шалгуур үзүүлэлт тогтоох, үнэлгээ хийх журмыг Засгийн газар батална.
9 дүгээр зүйл.Хязгаарлалттай мэдээлэл
9.1.Албаны нууцад хамаарах мэдээллийг Төрийн болон албаны нууцын тухай хуульд заасан үндэслэл, журамд заасны дагуу ашиглана.
9.2.Энэ хуулийн 7.3-т заасан хүн, хуулийн этгээдэд хамаарах хязгаарлалттай мэдээлэлд дараах мэдээлэл хамаарна:
9.2.1.хуульд өөрөөр заагаагүй бол гэмт хэрэг, зөрчил шалган шийдвэрлэх, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааны явцад цуглуулсан мэдээлэл;
9.2.2.төрийн хяналт шалгалтын явцад болон шийдвэр хүчин төгөлдөр болох хүртэлх хугацаанд цуглуулсан мэдээлэл;
9.2.3.нээлттэй байлгах нь соёлын хосгүй үнэт өвд аюул учруулж болзошгүй мэдээлэл;
9.2.4.хуульд заасан бусад.
9.3.Энэ хуулийн 9.2.1, 9.2.2-т зааснаас бусад хүн, хуулийн этгээдэд хамаарах хязгаарлалттай мэдээллийг хуульд заасан үндэслэл, журам, эсхүл мэдээллийн эзний зөвшөөрлөөр танилцах, ашиглах, эсхүл гуравдагч этгээдэд дамжуулна.
9.4.Энэ хуулийн 9.2.1, 9.2.2-т заасан мэдээлэлтэй мэдээллийн эзний зөвшөөрөл авахгүйгээр эрх бүхий этгээд хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу танилцах, ашиглах, эсхүл гуравдагч этгээдэд дамжуулна.
9.5.Мэдээлэл хариуцагчид байгаа хязгаарлалттай мэдээллийг тухайн мэдээллийн эзэн өөрөө хэдийд ч авч ашиглаж болно.
9.6.Мэдээллийн эзнээс зөвшөөрөл авахдаа дараах нөхцөлийг танилцуулна:
9.6.1.мэдээлэл авах зорилго;
9.6.2.мэдээлэл авагч нь хувь хүн бол эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, хуулийн этгээд бол хуулийн этгээдийн нэр, холбоо барих хаяг, харилцах утасны дугаар;
9.6.3.мэдээлэл хариуцагчийн нэр, холбоо барих хаяг, харилцах утасны дугаар;
9.6.4.авах мэдээллийн жагсаалт, мэдээлэл авах хэлбэр;
9.6.5.мэдээлэл боловсруулах, ашиглах хүрээ, хадгалах хугацаа;
9.6.6.мэдээллийг ил болгох эсэх;
9.6.7.мэдээллийг бусдад дамжуулах эсэх;
9.6.8.зөвшөөрлөө цуцлах хэлбэр.
9.7.Мэдээллийн эзэн зөвшөөрлөө хэдийд ч цуцалж болох бөгөөд зөвшөөрлөө цуцлахаас өмнө мэдээлэл хариуцагчийн тухайн мэдээллийг гуравдагч этгээдэд өгсөн, дамжуулсан ажиллагааг хууль ёсны гэж үзнэ.
9.8.Мэдээлэл хариуцагчийн худалдан авах ажиллагаа, тендер сонгон шалгаруулалтын ил тод байдлыг хангах зорилгоор тендерт шалгарсан оролцогчийн зөвшөөрлийг үндэслэн тендерийн нууцлаагүй хэсгийг бусад оролцогчид ил болгоход энэ хуулийн 9.7 дахь хэсэг хамаарахгүй.
9.9.Мэдээллийн эзэн зөвшөөрлөө бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр өгч, цуцална.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
9.10.Мэдээллийн эзэн Иргэний хуулийн 16, 17, 18, 19 дүгээр зүйлд заасан хүн бол түүнд хамаарах хязгаарлалттай мэдээллийг түүний хууль ёсны төлөөлөгчийн зөвшөөрлийн үндсэн дээр өгнө.
9.11.Мэдээлэл хариуцагч нь хүн, хуулийн этгээдэд хамаарах хязгаарлалттай мэдээллийг мэдээллийн эзний зөвшөөрлийг үндэслэн бусдад өгсөн, дамжуулснаа нотлох үүрэгтэй.
9.12.Төрийн байгууллага болон хуульд заасан бусад этгээд чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу хязгаарлалттай мэдээллийг ашиглах бол мэдээллийн эзний зөвшөөрөл шаардахгүй.
9.13.Энэ хуулийн 9.12-т заасны дагуу мэдээлэл хариуцагч мэдээллийг гуравдагч этгээдэд өгсөн, дамжуулсан бол мэдээллийн эзэнд энэ талаар хуульд заасан журмын дагуу мэдэгдэл хүргүүлнэ.
9.14.Мэдээлэл хариуцагч хязгаарлалттай мэдээллийг ашиглах хүсэлт гаргасан, гуравдагч этгээдэд өгсөн, дамжуулсан талаарх бүртгэл хөтөлнө.
9.15.Энэ хуулийн 9.14-т заасан бүртгэлд хүсэлт гаргасан этгээд, он, сар, өдөр, мэдээллийн эзнийг тодорхойлох мэдээлэл, зөвшөөрөл өгсөн хэлбэр, баталгаажуулалт, он, сар, өдөр, цахим тодорхойлогч, байгууллага, албан тушаалтны хандсан он, сар, өдөр, авсан мэдээллийн агуулга, мэдээлэл авсан зорилго, мэдээлэл ашигласан этгээд нь хувь хүн бол эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, хуулийн этгээд бол хуулийн этгээдийн нэр, албан тушаалтны эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, харилцах утасны дугаар зэрэг мэдээллийг тусгасан байна.
9.16.Энэ хуулийн 9.13, 9.14-т заасан мэдэгдэл хүргүүлэх, бүртгэл хөтлөх журмыг Засгийн газар батална.
9.17.Хязгаарлалттай мэдээллийг гуравдагч этгээдэд өгсөн, дамжуулсан үйл ажиллагаа, мэдээлэл хүссэн бүртгэл болон дараах мэдээлэлтэй мэдээллийн эзэн танилцах эрхтэй:
9.17.1.мэдээлэл авсан этгээд;
9.17.2.авсан мэдээллийн жагсаалт, мэдээлэл авсан хэлбэр;
9.17.3.мэдээлэл авсан он, сар, өдөр;
9.17.4.тухайн мэдээллийг авах хууль зүйн үндэслэл.
9.18.Энэ хуулийн 9.17-д заасны дагуу гаргасан танилцах хүсэлтийг мэдээлэл хариуцагч хүлээн авсан өдрөөс хойш ажлын таван өдрийн дотор шийдвэрлэнэ.
9.19.Хязгаарлалттай мэдээллийг гүйцэтгэх ажлын хүрээнд эрх бүхий байгууллагад дамжуулсан бол энэ хуулийн 9.13, 9.17, 9.18 дахь хэсэг үйлчлэхгүй.
10 дугаар зүйл.Хаалттай мэдээлэл
10.1.Хаалттай мэдээлэлд дараах мэдээлэл хамаарна:
10.1.1.төрийн нууцад хамааруулсан мэдээлэл;
10.1.2.Улсын бүртгэлийн ерөнхий хуулийн 12.3-т заасан мэдээлэл;
10.1.3.хуульд заасан бусад мэдээлэл.
10.2.Хаалттай мэдээлэлтэй хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу танилцаж, ашиглаж, ил болгоно.
10.3.Хүнд хамаарах хаалттай мэдээллийг мэдээллийн эзний зөвшөөрлөөр хуульд заасан зорилго, нөхцөл, журмын дагуу ашиглана.
11 дүгээр зүйл.Нийтийн мэдээллийг устгах, өөрчлөлт оруулах
11.1.Мэдээлэл хариуцагч цуглуулж, боловсруулж, ашиглаж байгаа нийтийн мэдээллийг дараах үндэслэлээр устгана:
11.1.1.тухайн мэдээллийг хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, боловсруулж, ашиглаагүй бол мэдээллийн эзний хүсэлтээр;
11.1.2.хууль, Монгол Улсын олон улсын гэрээ, хуулийн хүчин төгөлдөр шүүхийн шийдвэрээр мэдээллийг устгахаар мэдээлэл хариуцагчид үүрэг хүлээлгэсэн;
11.1.3.хуульд заасан бусад.
11.2.Энэ хуулийн 11.1-д зааснаас бусад тохиолдолд нийтийн мэдээллийг устгахыг хориглоно.
11.3.Өөрт хамаарах мэдээлэл нь алдаатай, буруу ташаа, худал байх тохиолдолд мэдээллийн эзэн мэдсэн даруйд мэдээлэл хариуцагчид мэдэгдэж, холбогдох нотлох баримтыг хүргүүлэн мэдээллийг үнэн зөв болгож, өөрчлөлт оруулах эрхтэй.
12 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийг нээлттэй өгөгдөл болгох
12.1.Хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчихгүйгээр, тэдгээрийн эрэлт, хэрэгцээг харгалзан эдийн засаг, бизнесийг дэмжих, судалгаа, шинжилгээний ажлыг хөгжүүлэх, мэдээллийн ил тод байдал, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор нээлттэй, хязгаарлалттай болон хаалттай мэдээллийн хүн, хуулийн этгээд, төрийн болон албаны нууцад хамаарах мэдээллийг тодорхойлох боломжгүй болгон боловсруулж, нээлттэй өгөгдөл болгож болно.
12.2.Энэ хуулийн 12.1-д заасан нээлттэй өгөгдлийг мэдээлэл хариуцагч өөрийн цахим хуудас болон төрийн нээлттэй өгөгдлийн нэгдсэн системд нийтэлнэ.
12.3.Нээлттэй өгөгдлийг төлбөртэй болон төлбөргүйгээр ашиглуулж болох бөгөөд хандахад хялбар байх, хуулах, эрэмбэлэх, хайлт хийх боломжтой байх, ашиглах нөхцөлийг тодорхойлсон байна.
12.4.Мэдээлэл хариуцагч өөрийн боловсруулсан нээлттэй өгөгдлийг тогтмол шинэчилж байна.
12.5.Мэдээлэл хариуцагчаас нээлттэй өгөгдөл бий болгох, нийтлэх, ашиглах нөхцөл, журам, нээлттэй өгөгдөлд тавигдах шаардлага болон төрийн нээлттэй өгөгдлийн нэгдсэн системийн үйл ажиллагааны журмыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг харгалзан Засгийн газар батална.
12.6.Нээлттэй өгөгдлийн жагсаалт, нээлттэй өгөгдлийг нийтлэх хугацааг Засгийн газар тогтооно.
12.7.Хууль болон энэ хуулийн 12.6-д заасан жагсаалтад заасан нээлттэй өгөгдлийг үнэ төлбөргүй нийтэлнэ.
12.8.Энэ хуулийн 12.6-д заасан жагсаалтад ороогүй, эсхүл нээлттэй өгөгдлийг нийтлэхээс өмнө авах хүсэлт гаргасан бол мэдээлэл хариуцагч нээлттэй өгөгдлийг төлбөртэйгээр өгч болно.
12.9.Энэ хуулийн 12.8-д заасан төлбөр тооцох аргачлалыг Засгийн газар батална.
12.10.Дараах тохиолдолд нээлттэй өгөгдлийг нийтлэхийг хориглоно:
12.10.1.тухайн нээлттэй өгөгдлөөр дамжуулан төрийн болон албаны нууц, хүн, хуулийн этгээдийг тодорхойлох боломжтой бол;
12.10.2.тухайн нээлттэй өгөгдөл нь оюуны өмчийн эрхийг зөрчихөөр бол;
12.10.3.тухайн нээлттэй өгөгдлийг нийтэлснээр хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчихөөр бол;
12.10.4.хуульд заасан бусад.
12.11.Нээлттэй өгөгдөл нь хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн талаар ирүүлсэн гомдлыг мэдээлэл хариуцагч ажлын 10 өдрийн дотор шийдвэрлэнэ.
12.12.Энэ хуулийн 12.11-д заасан үндэслэлээр гомдол ирүүлсэн тохиолдолд мэдээлэл хариуцагч нь тухайн нээлттэй өгөгдөлд хандах хандалтыг гомдол шийдвэрлэх хүртэл хугацаанд түр зогсооно.
12.13.Энэ хуулийн 12.11-д заасан гомдлыг хянан шийдвэрлэсэн мэдээлэл хариуцагчийн шийдвэрийг хүн, хуулийн этгээд эс зөвшөөрвөл шүүхэд гомдол гаргаж болно.
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
МЭДЭЭЛЭЛ АВАХ ЭРХИЙГ ХАНГАХ
13 дугаар зүйл.Хүн, хуулийн этгээд мэдээлэл авах
13.1.Хүн, хуулийн этгээд мэдээллийг хүсэлт гаргаж, эсхүл цахим хэлбэрээр, нээлттэй, ил тод байршуулсан мэдээллийг хүсэлт гаргалгүйгээр тухайн цахим хуудсанд хандаж авч болно.
13.2.Нээлттэй мэдээлэл авах бол хүсэлтийг амаар, эсхүл бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр, хязгаарлалттай мэдээлэл авах бол хүсэлтийг бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр гаргана.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан./
13.3.Цаасан болон хуульд заасны дагуу цахим хэлбэрээр гаргасан хүсэлтийг бичгээр гаргасан хүсэлт гэж үзнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
13.4.Бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр гаргасан хүсэлтэд дараах мэдээллийг тусгасан байна:
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
13.4.1.хүсэлт гаргагч нь хувь хүн бол эцэг /эх/-ийн нэр, өөрийн нэр, хуулийн этгээд бол хуулийн этгээдийн нэр;
13.4.2.хүсэлт гаргагчийн оршин суугаа, эсхүл оршин байгаа газрын хаяг, шуудангийн хаяг, харилцах утасны дугаар;
13.4.3.хязгаарлалттай мэдээлэл авах бол мэдээлэл авах зорилго, мэдээллийн эзний зөвшөөрөл;
13.4.4.мэдээллийн агуулга, мэдээлэл хүлээн авах хэлбэр.
13.5.Цаасан хэлбэрээр гаргах хүсэлтийг хүн гарын үсэг зурж, хуулийн этгээд бол хуулийн этгээдийг төлөөлөх эрх бүхий этгээд гарын үсэг зурж, тамга, тэмдэг дарж баталгаажуулна.
13.6.Хүн, хуулийн этгээдийн цахим хэлбэрээр гаргасан хүсэлт нь тухайн хүн, хуулийн этгээдийг хуульд заасан журмын дагуу таньж баталгаажуулах боломжтой байна.
13.7.Хүсэлт гаргагч хүн хүсэлтдээ хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар гарын үсгээ зурж чадахгүй бол түүнийг төлөөлөн хууль ёсны төлөөлөгч нь гарын үсэг зурна.
13.8.Хүсэлтийг иргэд хамтран гаргасан бол түүнд бүгд гарын үсэг зурах, эсхүл тэдгээрийн төлөөлөгч гарын үсэг зурж, төлөөлөх эрхийг нотлох баримт бичгийг хавсаргана.
13.9.Хүсэлтэд хуульд зааснаас бусад шаардлага тавихыг хориглоно.
14 дүгээр зүйл.Хүсэлт гаргагчийн эрх, үүрэг
14.1.Хүсэлт гаргагч мэдээлэл авах талаар дараах эрх эдэлнэ:
14.1.1.мэдээлэл авах хэлбэрээ сонгох;
14.1.2.нээлттэй мэдээлэл авах бол мэдээлэл авах зорилго, үндэслэлээ тайлбарлахгүй байх;
14.1.3.мэдээлэлтэй холбогдсон асуудлаар нэмэлт тайлбар авах;
14.1.4.мэдээллийн агуулгын талаар тайлбарлуулах;
14.1.5.мэдээллийн албан ёсны эх сурвалжийг мэдэх;
14.1.6.мэдээлэл авах эрхийг нь зөрчсөн гэж үзвэл мэдээлэл хариуцагчийн дээд шатны байгууллага, албан тушаалтанд, дээд шатны байгууллага, албан тушаалтан байхгүй бол шүүхэд гомдол гаргах;
14.1.7.мэдээллийг нээлттэй өгөгдөл болгох талаар холбогдох мэдээлэл хариуцагчид хүсэлт гаргах;
14.1.8.хуульд заасан бусад.
14.2.Хүсэлт гаргагч мэдээлэл авах эрхээ хөндөгдсөн гэж үзвэл Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комисст гомдол гаргаж болно.
14.3.Хүн, хуулийн этгээд мэдээлэл авах талаар дараах үүрэг хүлээнэ:
14.3.1.хуульд заасан мэдээлэл авах журмыг биелүүлэх;
14.3.2.мэдээлэл авах эрхээ эдлэхдээ Монгол Улсын Үндсэн хууль, бусад хууль, бусдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчихгүй байх;
14.3.3.авах мэдээллээ боломжит байдлаар тодорхойлсон байх;
14.3.4.хуульд заасан бусад.
15 дугаар зүйл.Мэдээлэл авах хүсэлт бүртгэх, шийдвэрлэх
15.1.Мэдээлэл хариуцагч мэдээлэл авах хүсэлтийг хүлээн авч, бүртгэл хөтөлж, энэ хуулийн 13 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг хангасан эсэхийг хянан үзэж дараах шийдвэрийн аль нэгийг гаргана:
15.1.1.хүсэлтийг хүлээн авч, мэдээллээр хангах;
15.1.2.хүсэлтийг холбогдох мэдээлэл хариуцагчид шилжүүлэх;
15.1.3.хүсэлтийг буцаах.
15.2.Энэ хуулийн 15.1-д заасан бүртгэлд дараах зүйлийг тусгана:
15.2.1.хүсэлт гаргасан хүн, хуулийн этгээдийн нэр, харилцах утасны дугаар, хаяг;
15.2.2.хүссэн мэдээллийн товч агуулга;
15.2.3.хүсэлт хүлээн авсан, мэдээлэл өгсөн он, сар, өдөр, хэлбэр;
15.2.4.хүсэлтийг буцаасан тохиолдолд буцаасан үндэслэл, хэлбэр;
15.2.5.мэдээллийг бүрэн, эсхүл хэсэгчлэн өгсөн эсэх;
15.2.6.шаардлагатай бусад.
15.3.Энэ хуулийн 13 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг хангаагүй, эсхүл урд өмнө нь хариу өгсөн асуудлаар дахин хандсан, эсхүл хүсэлтэд дурдсан мэдээлэл байхгүй бөгөөд хүсэлтийг холбогдох байгууллагад шилжүүлэх боломжгүй бол уг хүсэлтийг буцааж болох ба үндэслэлийг тодорхой заана.
15.4.Мэдээлэл хариуцагч тухайн байгууллагын үйл ажиллагаатай холбоотой, хуулиар нээлттэй, ил тод байлгах мэдээллийг хүн, хуулийн этгээдэд тэдгээрийн хүсэлтийг үндэслэн бүрэн гүйцэд, үнэн зөв, тодорхой өгнө.
15.5.Мэдээллийг амаар, бичгээр, цахим болон хуульд харшлахгүй бусад хэлбэрээр өгч болох бөгөөд хүн, хуулийн этгээдийг хүсвэл мэдээлэлтэй биечлэн танилцуулж болно.
15.6.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүсэлтийг хүлээн авсан мэдээлэл хариуцагч мэдээллийг дараах хугацаанд өгнө:
15.6.1.шууд өгөх боломжтой мэдээллийг хүсэлтийг хүлээн авсан даруй;
15.6.2.энэ хуулийн 15.6.1-д зааснаас бусад мэдээлэл авах хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш ажлын таван өдрийн дотор.
15.7.Тухайн мэдээллийн цар хүрээ, мэдээллийг бэлтгэх шаардлагатай хугацааг харгалзан энэ хуулийн 15.6-д заасан хугацааг тухайн мэдээлэл хариуцагчийн эрх бүхий албан тушаалтан ажлын 10 хүртэл өдрөөр сунгаж болно.
15.8.Хүсэлтийг иргэд хамтран гаргасан бол тэдгээрийг төлөөлөх эрх бүхий хүнд мэдээллийг өгнө.
15.9.Мэдээллийг өгсөн он, сар, өдөр, хариу бэлтгэсэн албан тушаалтны нэр, мэдээлэл олгосон хэлбэр, мэдээллийг бүрэн, эсхүл хэсэгчилж өгсөн эсэх зэрэг мэдээллийг тусган бүртгэл хөтөлнө.
15.10.Цахим мэдээллийн сангаас авч болох мэдээллийн цахим холбоосыг хүсэлт гаргагчид мэдэгдсэнээр хүсэлтийг шийдвэрлэсэнд тооцно.
16 дугаар зүйл.Мэдээлэл өгөх үйлчилгээний зардал
16.1.Хүн, хуулийн этгээд цаасан хэлбэрээр мэдээлэл авахдаа хуульд өөрөөр заагаагүй бол мэдээлэл өгөхтэй холбогдон гарсан зардлыг төлнө.
16.2.Энэ хуулийн 16.1-д заасан зардал нь уг мэдээллийг өгөхтэй холбогдон гарах хувилах, шуудангаар хүргүүлэх зэрэг шууд зардлаас ихгүй байна.
16.3.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүн, хуулийн этгээд цахим хэлбэрээр мэдээлэл авахад энэ хуулийн 16.1-д заасан зардлыг төлөх үүрэг хүлээхгүй.
16.4.Энэ хуулийн 16.1-д заасан зардлын хэмжээг энэ хуульд заасны дагуу мэдээлэл хариуцагч тогтоох бөгөөд зардал тооцох аргачлал, зардлыг төлөх, түүнээс хөнгөлөх, чөлөөлөх журмыг Засгийн газар батална.
16.5.Энэ хуулийн 16.1-д заасан зардлыг хууль тогтоомжид заасан бусад төлбөр, хураамжтай давхардуулан авахгүй.
17 дугаар зүйл.Мэдээлэл авах эрхийг хангах талаарх мэдээлэл хариуцагчийн хүлээх үүрэг
17.1.Мэдээлэл хариуцагч хуульд өөрөөр заагаагүй бол хүн, хуулийн этгээдийн мэдээлэл авах эрхийг хангах талаар дараах үүрэг хүлээнэ:
17.1.1.хүсэлт гаргагчийг хүлээн авч уулзах байр, хүсэлтийг хүлээн авах цагийн хуваарийг нийтэд мэдээлэх;
17.1.2.хуульд заасан журмын дагуу мэдээллийг хүн, хуулийн этгээд саадгүй авах нөхцөлийг бүрдүүлэх;
17.1.3.хүн, хуулийн этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн аливаа шийдвэр, үйл ажиллагааны талаар урьдчилан мэдээлэх;
17.1.4.мэдээлэл авах хүсэлт, түүнийг шийдвэрлэсэн үйл ажиллагааны талаарх бүртгэлийг хөтлөх;
17.1.5.мэдээлэл авах хүсэлтийг энэ хуульд заасан хугацаанд шийдвэрлэх;
17.1.6.мэдээлэл авах хүсэлтийг шийдвэрлэж, хариуг хүсэлт гаргагчийн сонгосон хэлбэрээр өгөх;
17.1.7.хүсэлтэд дурдсан мэдээлэл нь хаалттай, эсхүл хүсэлт гаргагчид хамаарахгүй хязгаарлалттай мэдээлэл бөгөөд мэдээллийн эзний зөвшөөрөлгүй бол, эсхүл хүсэлт нь хуульд заасан шаардлагыг хангаагүй бол энэ талаар үндэслэл бүхий хариу өгөх;
17.1.8.энэ хуулийн биелэлтийг хангах талаар авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний тайланг харьяалах дээд шатны байгууллагад жил бүр тайлагнах;
17.1.9.энэ хуулийн 8 дугаар зүйлд заасан мэдээллийг ил тод, нээлттэй байлгах, цахим хуудсаар нээлттэй мэдээлэлтэй танилцах нөхцөлийг бүрэн ханган байршуулах, мэдээллийг тухай бүр шинэчлэх;
17.1.10.нээлттэй өгөгдлийн жагсаалтын дагуу төрийн нээлттэй өгөгдлийн нэгдсэн системд холбогдох нөхцөл, шаардлагыг хангасан нээлттэй өгөгдлийг энэ хуулийн 12.6-д заасан хугацаанд нийтлэх, тухай бүр шинэчлэх;
17.1.11.хуульд заасан бусад.
17.2.Мэдээлэл хариуцагч хүн, хуулийн этгээд мэдээлэл авах эрхээ хэрэгжүүлэхэд нь саад учруулахыг хориглоно.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ДЭД БҮТЭЦ
18 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц
18.1.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц нь үндсэн систем, дэмжих систем, мэдээлэл хариуцагчийн систем, мэдээллийн сүлжээ болон нийтийн мэдээллийн сангаас бүрдэнэ.
18.2.Энэ хуульд заасан үндсэн систем, дэмжих систем, мэдээлэл хариуцагчийн систем нь нийтийн мэдээллийн системд хамаарна.
18.3.Үндсэн систем нь суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн сангийн мэдээллийг төрийн байгууллага, хүн, хуулийн этгээд ашиглах, мэдээлэл солилцох боломжийг бүрдүүлсэн төрийн мэдээлэл солилцооны систем байна.
18.4.Дэмжих систем нь үндсэн болон мэдээлэл хариуцагчийн системийн хэвийн, найдвартай, аюулгүй ажиллагааг хангах зорилго бүхий бие даасан мэдээллийн систем байна.
18.5.Дэмжих системд дараах систем хамаарна:
18.5.1.танилт, нэвтрэлтийн систем;
18.5.2.нийтийн түлхүүрийн дэд бүтэц;
18.5.3.албан бичиг солилцооны дундын систем;
18.5.4.мэдээлэл солилцооны бүртгэлийн систем;
18.5.5.мэдэгдэл хүргэх систем;
18.5.6.төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем;
18.5.7.төлбөр тооцооны систем;
18.5.8.хуульд заасан бусад;
18.5.9.Засгийн газраас шаардлагатай гэж үзсэн бусад систем.
18.6.Мэдээлэл хариуцагчийн систем нь төрөөс баримтлах харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн чиглэл, мэдээллийн аюулгүй байдлын стандартад нийцсэн байна.
18.7.Мэдээлэл хариуцагч, хүн, хуулийн этгээд нь үндсэн болон дэмжих системд холбогдоход энэ хуулийн 18.11-д заасан болон бусад хуульд заасан нөхцөл, шаардлагыг хангасан байна.
18.8.Үндсэн системийг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага Засгийн газрын шийдвэрээр үүсгэх бөгөөд тус системийн үйл ажиллагааг хариуцан зохион байгуулж, хяналт тавина.
18.9.Мэдээлэл хариуцагч хоорондоо болон мэдээлэл хариуцагчаас хүн, хуулийн этгээдтэй цахим хэлбэрээр мэдээлэл солилцохдоо үндсэн системийг ашиглана.
18.10.Үндсэн системийн үйл ажиллагааг зохицуулах, систем ашиглаж үйлчилгээ үзүүлэх, мэдээлэл солилцох журмыг Засгийн газар батална.
18.11.Үндсэн систем, дэмжих системийн техникийн нөхцөл, шаардлага, заавар, аргачлалыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална.
18.12.Үндсэн системийг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт байршуулна.
18.13.Мэдээлэл хариуцагч нь хүн, хуулийн этгээдэд үйлчилгээ үзүүлэхдээ энэ хуулийн 18.3-т заасан үндсэн системээр дамжуулан олж авах, солилцох боломжтой мэдээллийг хүн, хуулийн этгээдээс шаардахгүй.
18.14.Энэ хуулийн 18.13-т заасан мэдээллийг мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 18.3-т заасан үндсэн системээс татан авч бүрдүүлнэ.
18.15.Мэдээлэл хариуцагчаас бусад хуулийн этгээд нь хүн, хуулийн этгээдэд үзүүлэх үйлчилгээгээ энэ хуулийн 18.11-д заасан нөхцөл, шаардлагыг хангаж, үндсэн болон дэмжих системийг ашиглан үзүүлж болно.
18.16.Энэ хуулийн 18.15-д заасан хуулийн этгээд үндсэн болон дэмжих систем ашиглан үйлчилгээ үзүүлэх бол цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай гэрээ байгуулна.
18.17.Энэ хуулийн 18.16-д заасан гэрээний загвар, зардал тооцох аргачлал, гэрээ байгуулах журмыг Засгийн газар батална.
18.18.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц нь эрх бүхий байгууллагаас тогтоосон цагийн улсын эталоныг ашиглана.
18.19.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системээр дамжуулан үзүүлсэн үйлчилгээний төсөвт төвлөрүүлсэн орлогын 50 хувьтай тэнцэх хэмжээний хөрөнгийг үндсэн болон дэмжих систем хөгжүүлэх, хэвийн үйл ажиллагааг хангахад зориулан төсвөөс санхүүжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
19 дүгээр зүйл.Танилт, нэвтрэлтийн систем
19.1.Төрөөс хүн, хуулийн этгээдэд цахим хэлбэрээр үйлчилгээ үзүүлэхдээ хүн, хуулийн этгээдийг цахим гарын үсэг болон Засгийн газраас тогтоосон арга, хэрэгсэл бүхий танилт, нэвтрэлтийн системийг ашиглан таньж, баталгаажуулна. Тус системээр таньж, баталгаажуулсан мэдээллийг хүн, хуулийн этгээдээс цаасан хэлбэрээр шаардахгүй бөгөөд шаардлагатай тохиолдолд мэдээлэл хариуцагч цахим хэлбэрээр бүрдүүлнэ.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
20 дугаар зүйл.Нийтийн түлхүүрийн дэд бүтэц
20.1.Нийтийн түлхүүрийн дэд бүтэцтэй холбогдсон харилцааг тухайлсан хуулиар зохицуулна.
21 дүгээр зүйл.Албан бичиг солилцооны дундын систем
21.1.Мэдээлэл хариуцагч хоорондоо албаны цахим шуудангаас бусад хэлбэрээр цахимаар албан бичиг илгээх, хүлээн авахдаа албан бичиг солилцооны дундын системтэй холбогдож, ашиглана.
21.2.Хүн, хуулийн этгээд нь мэдээлэл хариуцагчтай албаны цахим шуудангаас бусад хэлбэрээр цахимаар албан бичиг илгээх, хүлээн авахдаа албан бичиг солилцооны дундын системтэй холбогдож, ашиглаж болно.
22 дугаар зүйл.Мэдээлэл солилцооны бүртгэлийн систем
22.1.Үндсэн системээр илгээсэн, хүлээн авсан мэдээллийг илгээсэн, хүлээн авсан хугацаа, илгээгч, хүлээн авагч, мэдээллийн агуулгыг илэрхийлсэн дахин давтагдашгүй утга болон бусад мэдээллийг мэдээлэл солилцооны бүртгэлийн системээр бүртгэнэ.
23 дугаар зүйл.Мэдэгдэл хүргэх систем
23.1.Мэдээлэл хариуцагч мэдэгдэл хүргэх системийг ашиглан хүн, хуулийн этгээдэд дараах тохиолдолд цахим хэлбэрээр мэдэгдэл хүргэнэ:
23.1.1.хүн, хуулийн этгээдэд хамаарах хаалттай, хязгаарлалттай мэдээлэлд бусад этгээд хандсан;
23.1.2.мэдээлэл хариуцагчид гаргасан хүсэлт, гомдлын шийдвэрлэлтийн явц, шийдвэрийн талаарх;
23.1.3.хүн, хуулийн этгээдэд төрийн үйлчилгээ авах шаардлага гарсан талаарх сануулга;
23.1.4.татвар төлөлт, торгох шийтгэлийн төлбөрийн талаарх;
23.1.5.ард нийтийн санал асуулга болон сонгуулийн санал өгөх өдрийн тов.
23.2.Мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 23.1-д зааснаас бусад хүлээн авч болох мэдэгдэл, түүнийг хүлээн авах боломжтой хэлбэрийн талаар хүн, хуулийн этгээдэд мэдээлж болно.
23.3.Иргэний улсын бүртгэлийн тухай хуулийн 4.1.1-д заасан иргэний бүртгэлийн дугаараар хүнд, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн дугаараар хуулийн этгээдэд цахим шуудангийн хаягийг хүн, хуулийн этгээдийн хүсэлтээр мэдэгдэл хүргэх системд үүсгэнэ.
23.4.Хүн, хуулийн этгээд энэ хуулийн 23.3-т зааснаас бусад цахим шуудангийн хаягийг мэдэгдэл хүргэх системд бүртгүүлсний үндсэн дээр хэрэглэж болно.
23.5.Хаалттай, хязгаарлалттай мэдээллийг гүйцэтгэх ажлын хүрээнд эрх бүхий байгууллагад дамжуулсан бол энэ хуулийн 23.1.1 дэх заалт үйлчлэхгүй.
24 дүгээр зүйл.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем
24.1.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн систем нь хүн, хуулийн этгээдэд нийтийн мэдээлэл, төрийн болон бусад үйлчилгээг цахим хэлбэрээр хүргэх хэрэгсэл байна.
24.2.Мэдээлэл хариуцагч нь хүн, хуулийн этгээдэд цахим хэлбэрээр үзүүлж байгаа үйлчилгээгээ төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системийг ашиглан үзүүлнэ.
24.3.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системээр дамжуулан мэдээлэл хариуцагчаас олгох лавлагаа, тодорхойлолтын загварыг Засгийн газар батална.
24.4.Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системээс олгосон давтагдашгүй дугаар бүхий цахим баримт бичиг нь цаасан баримт бичгийн нэгэн адил хүчинтэй байна.
25 дугаар зүйл.Төлбөр тооцооны систем
25.1.Төлбөр тооцооны системтэй холбогдсон харилцааг тухайлсан хуулиар зохицуулна.
26 дугаар зүйл.Төрийн мэдээллийн нэгдсэн сүлжээ
26.1.Төрийн мэдээллийн нэгдсэн сүлжээтэй холбогдсон харилцааг тухайлсан хуулиар зохицуулна.
27 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн сан
27.1.Нийтийн мэдээллийн сан дараах төрөлтэй байна:
27.1.1.суурь мэдээллийн сан;
27.1.2.төрөлжсөн мэдээллийн сан;
27.1.3.байгууллагын мэдээллийн сан.
27.2.Суурь мэдээллийн санг хуулиар эрх олгогдсон байгууллага хуульд заасны дагуу үүсгэн бүрдүүлэх бөгөөд уг мэдээллийн сан нь анхдагч эх сурвалж байна.
27.3.Суурь мэдээллийн санд Улсын бүртгэлийн ерөнхий хуулийн 6, 7, 8 дугаар зүйл, Геодези, зураг зүйн тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлд заасан мэдээллийн сан хамаарна.
27.4.Суурь мэдээллийн сангийн мэдээлэлд үндэслэн, эсхүл мэдээлэл хариуцагчаас хууль тогтоомжоор хүлээсэн чиг үүргийнхээ хүрээнд төрөлжсөн мэдээллийн санг үүсгэнэ.
27.5.Байгууллагын мэдээллийн санд суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн сан хамаарахгүй, мэдээлэл хариуцагчийн дотоод үйл ажиллагаанд зориулсан мэдээллийн сан хамаарна.
27.6.Суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн сантай давхардуулан мэдээллийн сан үүсгэхийг хориглоно.
27.7.Суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн санг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт байршуулна.
27.8.Мэдээлэл хариуцагч суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн санг цахим хэлбэрээр шинээр үүсгэх, бүтцийн өөрчлөлт оруулах, ашиглалтаас гаргах тухай бүр цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад бүртгүүлнэ.
27.9.Суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн санг цахим хэлбэрээр шинээр үүсгэх, бүтцийн өөрчлөлт оруулах, ашиглалтаас гаргах нөхцөл, бүртгүүлэх журмыг Засгийн газар батална.
27.10.Цахим хэлбэрээр үүсгэх нийтийн мэдээллийн сан нь нэгдсэн ангилал, код, тайлбартай байна.
27.11.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол энэ хуулийн 27.10-т заасан нэгдсэн ангилал, код, тайлбарыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага холбогдох мэдээлэл хариуцагчтай хамтран батална.
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
ТӨРИЙН ЦАХИМ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА
28 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлт
28.1.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлтийг Засгийн газар батална.
28.2.Мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 28.1-д заасан ерөнхий төлөвлөлтөд нийцүүлэн байгууллагын нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн төлөвлөлтийг гарган хэрэгжүүлнэ.
28.3.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн төлөвлөлтийн нийтлэг журмыг Засгийн газар батална.
29 дүгээр зүйл.Нийтийн мэдээллийн систем байгуулах
29.1.Мэдээлэл хариуцагч энэ хуулийн 29.4-т зааснаас бусад нийтийн мэдээллийн систем үүсгэхийн өмнө дараах асуудлаар цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаар зөвлөмж, дүгнэлт гаргуулна:
/Энэ хэсэгт 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
29.1.1.нийтийн мэдээллийн систем хоорондын харилцан уялдаа;
29.1.2.нийтийн мэдээллийн системийн эдийн засгийн үр ашигтай байдал;
29.1.3.хэрэглэх технологийн нийцэл, хүний хэрэглээнд тохирсон байдал;
29.1.4.аюулгүй, найдвартай байдлын шийдэл;
29.1.5.бусад шаардлагатай асуудал.
29.2.Энэ хуулийн 34.1.2-т заасан стратеги төлөвлөгөө болон нийтийн мэдээллийн дэд бүтцэд хамаарах төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээ нь энэ хуулийн 28.1-д заасан ерөнхий төлөвлөлт, энэ хуулийн 32.1.10-т заасан баримтлах чиглэлтэй нийцсэн байна.
29.3.Энэ хуулийн 29.1, 29.2-т заасан үйл ажиллагаанд зөвлөмж, дүгнэлт гаргах журмыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
29.4.Мэдээлэл хариуцагч нийтийн мэдээллийн систем үүсгэхийн өмнө энэ хуулийн 29.5-д заасан ангилалд хамаарах системд техник, эдийн засгийн үндэслэлийг хийлгэж ирүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
29.5.Техник, эдийн засгийн үндэслэл хийлгэх шаардлагатай нийтийн мэдээллийн системийн ангиллыг цахим хөгжил, харилцаа холбооны болон санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд хамтран тогтооно.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
30 дугаар зүйл.Цахим баримт бичиг үйлдэх
30.1.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол мэдээлэл хариуцагч баримт бичгийг үйлдэх, дамжуулах, хүлээн авах, хадгалах, хамгаалах болон ашиглахдаа цахим баримт бичигт суурилна.
30.2.Төрийн байгууллага, албан тушаалтан хуульд заасан чиг үүргийнхээ хүрээнд цахим хэлбэрээр харилцахдаа албаны цахим шуудан болон энэ хуулийн 21, 23, 24 дүгээр зүйлд заасан дэмжих системийг ашиглана.
30.3.Цахим хэлбэрээр үйлдэгдээгүй баримт бичгийг цахим баримт бичигт хөрвүүлж болно.
30.4.Цахим баримт бичиг хөтлөлтийг Архив, албан хэрэг хөтлөлтийн тухай хуулийн 34.2-т заасан журмаар зохицуулна.
30.5.Хуульд өөрөөр заагаагүй бол цахим баримт бичиг нь цаасан баримт бичигтэй нэгэн адил хүчинтэй байна.
ЗУРГАДУГААР БҮЛЭГ
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ДЭД БҮТЭЦ БОЛОН ТӨРИЙН ЦАХИМ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТОГТОЛЦОО
31 дүгээр зүйл.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон төрийн цахим үйл ажиллагааны талаарх Засгийн газрын бүрэн эрх
31.1.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон төрийн цахим үйл ажиллагааны талаар Засгийн газар дараах бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
31.1.1.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, нээлттэй өгөгдөл бий болгох, төрийн цахим үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийг жил бүрийн төсөвт тусган шийдвэрлэх, тоног төхөөрөмж, техник хэрэгслээр хангах, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ, технологийн шинэчлэл хийх, хүний нөөцийн хөгжлийн төсөл, хөтөлбөр баталж хэрэгжүүлэх;
31.1.2.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагаанд хамаарах цахим төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээний нэгдсэн бүртгэл хөтлөх журам батлах;
31.1.3.хуульд заасан бусад.
32 дугаар зүйл.Цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын чиг үүрэг
32.1.Цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
32.1.1.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагаа, нээлттэй өгөгдлийн талаар төрөөс баримтлах бодлого, нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлтийн төслийг боловсруулах;
32.1.2.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагаа, нээлттэй өгөгдлийн талаарх хууль тогтоомж, Засгийн газар болон эрх бүхий бусад байгууллагын шийдвэрийн хэрэгжилтийг хангах;
32.1.3.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагааны талаар хуулиар эрх олгосны дагуу дүрэм, журам, заавар, аргачлал баталж, хэрэгжилтийг хангах;
32.1.4.үндсэн систем, дэмжих системийн үйл ажиллагааг боловсронгуй болгох арга хэмжээг авах;
32.1.5.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагааны талаарх эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох талаар санал боловсруулах;
32.1.6.хариуцсан асуудлаар олон улс, бүс нутаг, гадаад улсын нийтийн мэдээллийн системийн байгууллагатай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх;
32.1.7.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагаанд хамаарах цахим төсөл, хөтөлбөр, арга хэмжээний нэгдсэн бүртгэл хөтлөх;
32.1.8.энэ хуулийн 29 дүгээр зүйлд заасны дагуу мэдээлэл хариуцагчийн хэрэгжүүлэх нийтийн мэдээллийн системд зөвлөмж, дүгнэлт гаргах;
32.1.9.нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн ерөнхий төлөвлөлтийн хэрэгжилтэд хяналт тавих;
32.1.10.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, нээлттэй өгөгдөл хөгжүүлэхэд ашиглах технологийн талаар баримтлах чиглэлийг батлах, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
32.1.11.суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн сан, нээлттэй өгөгдлийн бүртгэл хөтлөх;
32.1.12.Үндэсний дата төвийн дүрэм, стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, батлагдсан төсвийн хүрээнд бүтэц, орон тоог батлах;
32.1.13.мэдээлэл хариуцагчийн нийтийн мэдээллийн систем, цахим үйл ажиллагаа хариуцсан нэгж, албан тушаалтныг мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах;
32.1.14.үндсэн систем, дэмжих системд холбогдох журам, заавар, аргачлалын хэрэгжилтийг зохион байгуулан ажиллах;
32.1.15.үндсэн систем, дэмжих систем, төрийн нээлттэй өгөгдлийн нэгдсэн системийг хариуцах;
32.1.16.нээлттэй өгөгдөл бий болгох талаар мэдээлэл хариуцагчийг мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангах;
32.1.17.нээлттэй өгөгдлийн нөхцөл, шаардлага, стандарт боловсруулж, эрх бүхий байгууллагаар батлуулах;
32.1.18.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц, төрийн цахим үйл ажиллагаа, нээлттэй өгөгдлийн талаар олон нийтэд сурталчлах, иргэний харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн талаарх мэдлэгийг дээшлүүлэх арга хэмжээ, сургалт зохион байгуулах;
32.1.19.энэ хуулийн 8.16-д заасан цахим хуудас хөтлөх, ил тод, нээлттэй мэдээллийг цахим хэлбэрээр байршуулж, нийтлэх, шинэчлэх, хяналт тавих журмын төсөл боловсруулах;
32.1.20.энэ хуулийн 321.1-д заасан чиг үүргийн хэрэгжилтэд хяналт тавих, зөвлөмж, чиглэл өгөх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
32.1.21.хуульд заасан бусад.
/Энэ заалтын дугаарт 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
32.2.Энэ хуулийн 32.1.4, 32.1.13, 32.1.14, 32.1.15, 32.1.16, 32.1.18-д заасан чиг үүргийг бусад этгээдээр холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу гүйцэтгүүлж болно.
321 дүгээр зүйл.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага
/Энэ зүйлийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.1.хүн, хуулийн этгээдийн гаргасан үйлчилгээ авах хүсэлтийг хүлээн авах, бүртгэх, шийдвэрлэх, эрх бүхий байгууллагад шилжүүлж шийдвэрлүүлэх, хүн, хуулийн этгээдэд хариу мэдэгдэх ажлыг шуурхай зохион байгуулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.2.төрөөс үзүүлж байгаа үйлчилгээний талаар баталсан хууль тогтоомж, Засгийн газар болон эрх бүхий бусад байгууллагын шийдвэр, дүрэм, журмыг дагаж мөрдөх, хэрэгжилтийг зохион байгуулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.3.өөрийн үйл ажиллагаанд дагаж мөрдөх дүрэм, журмыг энэ хууль, бусад хууль тогтоомжид нийцүүлэн баталж, биелэлтийг хангуулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.4.төрөөс үзүүлж байгаа үйлчилгээтэй холбоотой асуудлаар хүн, хуулийн этгээдэд зөвлөгөө өгөх, мэдээллээр хангах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.5.төрийн үйлчилгээ хүргэх ажлыг боловсронгуй болгох арга хэмжээг авах, бусад байгууллага, гадаад улсын байгууллагатай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.6.хүн, хуулийн этгээдийн гаргасан үйлчилгээ авах хүсэлтийг хүлээн авах, бүртгэх, шилжүүлэх, хариу мэдэгдэх үүрэг бүхий үндсэн болон бусад системтэй холбогдон ажиллах дэд системийг хөгжүүлэх, хэвийн үйл ажиллагааг хангах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.7.орон нутгийн хэмжээнд төрийн үйлчилгээг хүргэх ажлыг үр дүнтэй зохион байгуулах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.8.гадаад улсын туршлагад үндэслэн төрийн үйлчилгээ хүргэх ажилтнуудыг сургах, мэргэшүүлэх, харилцааны соёлыг дээшлүүлэх чиглэлээр сургалт, холбогдох бусад арга хэмжээг тогтмол зохион байгуулах, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавих;
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.1.9.хуульд заасан бусад.
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.2.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага, түүний орон нутаг дахь газар, хэлтэс, тасаг нь суурь мэдээллийн сан хариуцсан төрийн байгууллагаас бусад төрийн байгууллагын энэ хуулийн 321.1-д заасан чиг үүргийг хариуцан хэрэгжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.3.Энэ хуулийн 321.2-т заасан байгууллага нь орон нутагт салбар, нэгжгүй төрийн захиргааны болон Улсын Их Хурлаас удирдлага нь томилогддог байгууллагын үйлчилгээг хариуцан хэрэгжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.4.Цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагын бүтэц, орон тоог баталж, нийслэл, орон нутаг дахь газар, хэлтэс, тасгийн даргыг томилж, чөлөөлнө.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.5.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагын дарга нь энэ хуулийн 321.4 дэх хэсэгт заасны дагуу баталсан бүтэц, орон тооны хязгаарт багтаан тус байгууллагад ажиллах албан хаагчдыг томилж, чөлөөлж, орон нутаг дахь газар, хэлтэс, тасгийн бүтэц, орон тоог батална.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.6.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагын нийслэл, орон нутаг дахь газар, хэлтэс, тасгийн дарга нь тус байгууллагад ажиллах албан хаагчдыг томилж, чөлөөлнө.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.7.Энэ хуулийн 321.1-д заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд холбогдох төрийн болон нутгийн өөрөө удирдах байгууллага, бүх шатны Засаг дарга дэмжлэг үзүүлж ажиллана.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.8.Төрийн үйлчилгээний асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага, түүний орон нутаг дахь газар, хэлтэс, тасгаас хүн, хуулийн этгээдэд үйлчилгээ үзүүлэх үйл ажиллагааны журам болон үйлчилгээний жагсаалтыг Засгийн газар батална.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
321.9.Энэ хуулийн 321.1.1, 321.1.6, 321.1.8-д заасан зарим чиг үүргийг гэрээний үндсэн дээр бусад этгээдээр гүйцэтгүүлж болно.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
33 дугаар зүйл.Үндэсний дата төв
33.1.Цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын харьяанд Үндэсний дата төв ажиллана.
33.2.Суурь болон төрөлжсөн мэдээллийн сан, түүний нөөцийг Үндэсний дата төвд хадгална.
33.3.Байгууллагын мэдээллийн сангийн нөөцийг Үндэсний дата төвд хадгалж болно.
33.4.Мэдээлэл хариуцагчийн системийг Үндэсний дата төвд байршуулж болно.
33.5.Үндэсний дата төв дараах чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
33.5.1.үндсэн системээр мэдээлэл солилцох холболт үүсгэх;
33.5.2.үндсэн системд холбогдох хуулийн этгээдийн мэдээллийн системд тавигдах техникийн нөхцөл, шаардлагыг боловсруулах;
33.5.3.үндсэн болон дэмжих системийн үйлдлийн бүртгэл үүсгэх, хадгалах, хамгаалах, холбогдох байгууллагыг мэдээллээр хангах;
33.5.4.хуульд заасан бусад.
33.6.Мэдээлэл хариуцагч хуульд заасан чиг үүргийнхээ хүрээнд стандартын шаардлагыг хангасан дата төв байгуулж болох бөгөөд Үндэсний дата төвтэй үйл ажиллагаагаа уялдуулна.
34 дүгээр зүйл.Мэдээлэл хариуцагчийн нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн талаар хүлээх үүрэг
34.1.Мэдээлэл хариуцагч нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн талаар дараах үүрэгтэй:
34.1.1.үндсэн систем, дэмжих системд холбогдсон мэдээллийн системийн тасралтгүй, хэвийн үйл ажиллагааг хангах;
34.1.2.салбарын болон байгууллагын үйл ажиллагаа, үйлчилгээг цахим хэлбэрт шилжүүлэх, дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх стратеги төлөвлөгөөтэй байх;
34.1.3.хариуцаж байгаа мэдээллийн системд хийгдсэн үйлдлийн бүртгэл, хадгалалт, хамгаалалтыг хариуцах;
34.1.4.чиг үүрэг, үйл ажиллагааны хүрээнд үүссэн мэдээллийн сангийн бүрдүүлэлт, өөрчлөлт, хадгалалт, хамгаалалт, аюулгүй байдлыг хариуцах;
34.1.5.хариуцаж байгаа мэдээллийн санг хүн, хуулийн этгээдээс цахим хэлбэрээр ашиглах нөхцөлийг бүрдүүлэх;
34.1.6.нээлттэй өгөгдлийг мэдээллийн системд уншигдах хэлбэрээр байршуулж, хүн, хуулийн этгээд ашиглах боломжийг бүрдүүлэх, төрийн нээлттэй өгөгдлийн нэгдсэн системд холбох;
34.1.7.хариуцаж байгаа мэдээллийн системийг энэ хуулийн 18.11-д заасан нөхцөл, шаардлагыг хангаж нийтийн мэдээллийн дэд бүтцэд холбох;
34.1.8.өөрийн чиг үүрэгт хамаарах үйлчилгээг цахим хэлбэрээр болон нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц ашиглан хүн, хуулийн этгээдэд үзүүлэх;
34.1.9.мэдээллийн санг цахим хэлбэрээр шинээр үүсгэх, бүтцийн өөрчлөлт оруулах, ашиглалтаас гаргах тухай бүр энэ хуулийн 27.8-д заасны дагуу бүртгүүлэх;
34.1.10.хуульд өөрөөр заагаагүй бол мэдээлэл хариуцагчийн систем ашиглах болон байгууллагын мэдээллийн сан бүрдүүлэх, ашиглах, аюулгүй байдлыг дотооддоо хангахтай холбогдсон журмыг батлах;
34.1.11.нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийн талаарх хууль тогтоомж, Засгийн газар болон бусад эрх бүхий байгууллагын гаргасан шийдвэрийн хэрэгжилтийг харьяа байгууллагын хэмжээнд хангах.
ДОЛДУГААР БҮЛЭГ
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ДЭД БҮТЭЦ БОЛОН ТӨРИЙН ЦАХИМ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЛААРХ ХҮН, ХУУЛИЙН ЭТГЭЭДИЙН ЭРХ, ҮҮРЭГ
35 дугаар зүйл.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон төрийн цахим үйл ажиллагааны талаарх хүн, хуулийн этгээдийн эрх, үүрэг
35.1.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон төрийн цахим үйл ажиллагааны талаар хүн, хуулийн этгээд дараах эрхтэй:
35.1.1.нийтийн мэдээллийн сан дахь өөрт хамаарах мэдээлэлтэй танилцах, хуулбарлаж авах, дамжуулах;
35.1.2.мэдэгдэл хүлээн авах хэлбэрээ сонгох, энэ хуулийн 23.1-д зааснаас бусад мэдэгдлээс бүхэлд нь, эсхүл хэсэгчлэн татгалзах;
35.1.3.төрөөс үзүүлж байгаа үйлчилгээг цахим хэлбэрээр болон нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц ашиглан авах.
35.2.Нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон төрийн цахим үйл ажиллагааны талаар хүн, хуулийн этгээд дараах үүрэгтэй:
35.2.1.мэдээллийн эзний зөвшөөрлийн үндсэн дээр хязгаарлалттай мэдээллийг ашиглах;
35.2.2.хуульд заасны дагуу олж авсан хязгаарлалттай мэдээллийг мэдээллийн эзний зөвшөөрөлгүйгээр бусдад дамжуулахгүй, задруулахгүй байх;
35.2.3.нийтийн мэдээллийн дэд бүтцэд ашигладаг нэвтрэх нэр, нууц үг, бусад хамгаалалтын арга, хэрэгслийн нууцлалыг бусдад задруулахгүй байх;
35.2.4.нийтийн мэдээллийн дэд бүтэц болон хүний нууцалсан буюу хамгаалагдсан систем, мэдээлэлд халдахгүй, доголдол үүсгэхгүй байх, бусдын эрх, нууц үгээр нэвтрэхгүй байх;
35.2.5.нийтийн мэдээллийн дэд бүтцэд ашигладаг нэвтрэх нэр, нууц үг, бусад хамгаалалтын хэрэгслийн нууцлал зэргийг алдсан, үрэгдүүлсэн, гээгдүүлсэн, зөвшөөрөлгүй этгээд ашигласан, гуравдагч этгээд мэдсэн байж болзошгүй гэж үзсэн, эсхүл өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй нэвтэрсэн тохиолдолд даруй нийтийн мэдээллийн систем хариуцагчид мэдэгдэх.
НАЙМДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
36 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
36.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэргийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хууль, эсхүл Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
36.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
37 дугаар зүйл.Шилжилтийн үеийн зохицуулалт
37.1.Энэ хуулийг дагаж мөрдөхөөс өмнө нийтийн мэдээллийн системийг ашиглан үйлчилгээ үзүүлж байгаа хуулийн этгээд цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас тогтоосон хугацаанд энэ хуульд заасан шаардлагыг хангах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ.
37.2.Энэ хуулийн 37.1-д заасан этгээд 2023 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийн дотор гэрээ шинэчлэн байгуулах хүсэлтийг цахим хөгжил, харилцаа холбооны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад ирүүлж, гэрээ байгуулна.
38 дугаар зүйл.Хууль хүчин төгөлдөр болох
38.1.Энэ хуулийг 2022 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Г.ЗАНДАНШАТАР
Текст томруулах
A
A
A
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2022.12.06-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
December 17, 2021 Ulaanbaatar city
ON TRANSPARENCY OF PUBLIC INFORMATION
/Revised edition/
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1.Purpose of the law
1.1.The purpose of this law is to ensure the right of citizens to seek and receive information in accordance with the grounds and procedures outlined in the law, and to establish the legal basis of public information infrastructure, conduct state activities in an electronic form by creating a public information system, and to establish public supervision over government activities.
Article 2.Legislation on Transparency of Public Information
2.1.Legislation on transparency of public information consists of the Constitution of Mongolia, the Law on Archives and Record Management, this law and other laws and legal acts enacted in conformity therewith.
2.2.If an international treaty, to which Mongolia is party, provides otherwise, the provision of such international treaty shall apply.
Article 3.Scope of the Law
3.1.This law shall not regulate the relations with respect to the disclosure of information designated as state secrets by law.
3.2.This law shall regulate any relations other than those regulated by the law specifically referred to the public information infrastructure and conducting government activities in electronic form.
Article 4.Definition of Legal Terms
4.1.The following terms used in this law shall have the following meanings:
4.1.1."information system" means software, hardware, databases, other components, and their sets for the purpose of collecting, processing, seeking, searching, sending, receiving, using information and ensuring security of information;
4.1.2."information network" means a set of software and hardware for sending, transmitting and receiving information between two or more users;
4.1.3."owner of information" means a person set out in Article 4.1.5 of the Law on Protection of Personal Information, and a legal entity defined by the information;
4.1.4."use of information" means using, transmitting and familiarizing with information in other ways than collecting and processing information;
4.1.5."data processing" means activities of classifying, storing, analyzing, changing, deleting, and restoring information, and a set of such activities;
4.1.6."data collection" is an activity of obtaining, compiling and recording information;
4.1.7."public information infrastructure" means information system and information network used by public information respondent to collect, process, use, and ensure security of information within the scope of his/her duties stipulated by law;
4.1.8."public information" means a set of data collected, processed, and used by public information respondent within the scope of his/her duties stipulated by law;
4.1.9."electronic document" means information that can be created, processed, stored, sent and received using the information system.
Article 5.Principles of Public Information Operation
5.1.In addition to the second part of Article One of the Constitution of Mongolia, the following principles shall be followed in the public information operation:
5.1.1.the rights and legal interests of person or legal entity are respected;
5.1.2.information is transparent and open, unless otherwise specified by law;
5.1.3.activities to provide information and services are quick and easy;
5.1.4.information and services are clear, accurate and complete;
5.1.5.person or legal entity has equal rights in an activity of using public information;
5.1.6.public information infrastructure should be interconnected and have a unified policy and planning;
5.1.7.a public information respondent shall not demand from person or legal entity any information that they have or that can be obtained or exchanged using public information infrastructure.
CHAPTER TWO
PUBLIC INFORMATION RESPONDENT AND PUBLIC INFORMATION CATEGORY
Article 6.Public Information Respondent
6.1.The following organizations shall be a public information respondent /hereinafter referred to as "information respondent":
6.1.1.state organization;
6.1.2.state owned or local owned, state and local partially owned private legal entity;
6.1.3.entity performing certain functions of a government organization on the basis of law or contract;
6.1.4.public radio and television;
6.1.5.political party.
6.2.An information respondent is responsible for collecting, processing and using public information, and ensuring management, organization and security of information, and taking other necessary measures within the scope of his/her duties stipulated by the law.
Article 7.Classification of Public Information
7.1.Public information is classified as open, restricted and closed.
7.2.Open information is defined as information not subject to restricted or closed information that is considered to be open and transparent by the law.
7.3.Restricted information is information of which disclosure and use is restricted by law that are referred to individuals and legal entities.
7.4.Closed information is defined as state secrets and information that is considered to be closed by the law.
7.5.The information provided by the law to be transparent and open shall not be classified as official secrets.
7.6.Any relations other than those regulated by the Law on State and Official Secrets related to state and official secrets related to closed and restricted information shall be regulated by this law.
7.7.To use the public information, except as provided by law, the right and freedom of citizens to obtain information shall not be restricted, and activities of government organizations shall be transparent and open to the public, and person or legal entity shall be able to freely obtain any information that is not restricted by law.
Article 8.Open Information
8.1.To keep government activities transparent and open, and to create public supervision over government activities, the information on institutional functions, operational strategy and organizational information of information respondent, its human resources, budget, finance, and procurement, and information on available services, and other information other than those determined to be closed and restricted by law must be transparent and open.
8.2.Information respondent shall keep the following information on its functions, operational strategy and organization transparent and open:
8.2.1.mission, operational strategic objectives, goals, priorities, measures taken within their scope, and their outcomes;
8.2.2.function, structure, organization, address, location, contact phone number, postal address, social network address for communicating with the public and delivering information;
8.2.3.economic and social development indicators, operations reports, and reports of monitoring, evaluation, internal audit, financial auditing conducted in activities of information respondent, relevant acts, conclusions, official requirements, and recommendations;
8.2.4.evaluation report on consequences of law enforcement;
8.2.5.report on performance of development policy and planning document;
8.2.6.legislations, government decisions and other legal acts that are applied in activities;
8.2.7.job description, name or surname /father/mother's name/ of officer, official contact phone number, official e-mail address;
8.2.8.reports and news on resolution of applications and complaints;
8.2.9.statistical information on activities of its responsible branch, unless otherwise specified by law;
8.2.10.program of public events to be organized by information respondent.
8.3.Information respondent shall keep the following information on its human resources transparent and open at all times:
8.3.1.information on job vacancies;
8.3.2.procedure for selection of officials and employees;
8.3.3.code of conduct for officials and employees;
8.3.4.procedures for monitoring and evaluating human resource strategy and its implementation;
8.3.5.measures taken to ensure transparency of human resources management;
8.3.6.procedure for performance evaluation of civil servant.
8.4.Information respondent shall keep the following information on its budget, finance, and procurement process transparent and open:
8.4.1.execution of the previous year's budget, current year's budget, next year's budget draft;
8.4.2.budget performance and half-year and full-year financial reports;
8.4.3.audit opinions on financial statements;
8.4.4.amount of fees, payment, and regulatory service fees to be collected in accordance with the law;
8.4.5.budget savings and overruns, explanations of their causes;
8.4.6.name of purchased goods, works and services with the value of MNT five million or more, and amount of financing, name and address of a supplier.
8.4.7.cash flow of income and expenses with the value of MNT five million or more, excluding salary expenses, for each transaction, along with details of the transaction, and name of a recipient;
8.4.8.bonds, loans, debentures, guarantees, other similar financial instruments, public and private sector partnership agreements, concessions, or budgets, property, assets, money spending, or any decision on debts and receivables;
8.4.9.information on measures taken according to audit reports and recommendations, records of glass account and its implementation;
8.4.10.plans, reports, tender documents, procedures for the procurement of goods, works and services with state and local property funds, tender invitations, criteria for tender applicants, brief information on successful and unsuccessful bidders, and legal grounds or reasons for the selected and unselected tender;
8.4.11.evaluations and audits conducted in procurement activities, and reports and conclusions on other inspections;
8.4.12.information on provision of procurement expertise and methodical advice and instructions to the relevant entity at the request of information respondent or client organization;
8.4.13.list of entities whose right to participate in procurement of goods, works, and services with state and local property assets is restricted;
8.4.14.information on loans and assistance contracts and agreements received by the government from foreign countries and international organizations;
8.4.15.state budget, social insurance fund's budget revenue, expenditure, investment, and integrated budget indicators;
8.4.16.information on the use of government foreign loans and aid;
8.4.17.information on external and internal government debts;
8.4.18.state budget saving and overruns, explanations of their causes;
8.4.19.monthly report on the implementation of consolidated budget;
8.4.20.budget performance and audited consolidated financial report;
8.4.21.information on the government's internal securities issued to finance the budget deficit;
8.4.22.list of concession items and amendments thereto;
8.4.23.information other than confidential information of a concessionaire and his/her organization every time a concession contract is concluded, or any information on concession items, work to be performed, and services to be provided;
8.4.24.information on government foreign securities issued for the purpose of financing investment;
8.4.25.research and estimation of integrated indicators of the state budget with macroeconomic and other related indicators;
8.4.26.financing, implementation, progress and results of projects and programs implemented with budget funds and foreign loans and assistance;
8.4.27.research and analysis work ordered by the information respondent, and its report;
8.4.28.others prescribed by law.
8.5.Information respondent shall always keep the following information transparent and open for services provided within the scope of the law:
8.5.1.type of service, settlement procedure, period, documents to be prepared, their templates, payments, fees, amount of fee for regulatory services, details of bank account;
8.5.2.grounds and procedures for granting, extending, suspending, restoring, revoking permits, or information on permits granted, extended, suspended, restored, or revoked, and name, address, branch, representative office of permit owner, and permit issued or validity period .
/The word "license" of this provision, as well as the word "special", were removed by the law as of June 17, 2022, and shall enter into force on January 1, 2023/
8.6.In addition to the provisions of Articles 8.2, 8.3, 8.4, and 8.5 of this law, the information respondent shall always keep the following information of its affairs transparent and open:
8.6.1.draft laws and administrative norms that are being discussed and voted on by the public, their presentation, relevant studies, and opinions given by other organizations and citizens;
8.6.2.list of intellectual property rights that are owned;
8.6.3.urban and land management planning, and information on the progress of decisions on its amendments;
8.6.4.information on the land owned by information respondent;
8.6.5.name, address, charter, direction of activity of the state-owned or local-owned legal entity, state or locally partially owned private legal entity, share of capital contributed by an authorized entity, profit and loss report, amount of taxes paid to the consolidated budget, dividends;
8.6.6.structure and composition of the board of directors and controlling board of the state-owned or local-owned legal entity, state or locally partially owned private legal entity, and names, salaries, bonus amount, official e-mail address of their members' and executive management, and requirements for the management of a legal entity, management selection procedure, selection dates, and information on participants in the selection process;
8.6.7.amount of taxes and capital contributed to the unified budget and the National Wealth Fund for the legal entity holding a license to use mineral deposits of strategic importance;
8.6.8.information on the use, transfer and privatization of state and local property by individuals or legal entities, the use of budget funds and their decommissioning, and revenue earned from decommissioning;
8.6.9.information on the environmental impact assessment that determined potential adverse impacts and consequences to the environment during the operation, production, and services of person or legal entity, as well as measures to eliminate such consequences, and information on impacts on the environment by using subsoil resources;
8.6.10.Information on current impacts or impacts to be provided from operation, production, services, equipment and technologies used by the information respondent on the health of people, animals, and the environment;
8.6.11.conclusion approved by the state commission on operation of building facility;
8.6.12.certificate granted for land use in specially protected areas, signed agreements, land use payments;
8.6.13.agreement made by a local administrative organization with a license holder on increase of jobs and development of infrastructure related to the environmental protection, mining and establishment of plant as set out in Article 42 of the Minerals Law;
8.6.14.results of litigation proceedings;
8.6.15.results of dispute resolution proceedings under petitions, complaints, and requests submitted to the Constitutional Court of Mongolia;
8.6.16.charter of political party, its membership, equity, and information on donations given to it;
8.6.17.information on obligations assumed by the multilateral international agreements signed by Mongolia, reports submitted, recommendations given to Mongolia, and information on organization responsible for the implementation of recommendations;
8.6.18.information on the price structure of legal monopoly entrepreneurs and a list of dominant entrepreneurs;
8.6.19.final owner of a legal entity and information on final owner;
8.6.20.open data in databases where access and use are not restricted;
8.6.21.name, surname /father/mother's name/ of a student, and country of study, name of school, majoring subject, duration of study, amount of study cost financed by information respondent, and implementation of the contract;
8.6.22.other information stipulated to be open by law and international agreement.
8.7.The information specified in 8.4.13, 8.4.14, 8.4.15, 8.4.16, 8.4.17, 8.4.18, 8.4.19, 8.4.20, 8.4.21, 8.4.22, 8.4.23, 8.4 of this law shall be kept open and transparent by the state central administrative body in charge of finance and budget issues, and the information specified in 8.6.9, 8.6.12 of this law by the state central administrative body in charge of environmental issues, and the information specified 8.6.14 of this law by the Supreme Court of Mongolia, and the information specified in Article 8.6.15 of this law by the Constitutional Court of Mongolia, the information specified in Article 8.6.16 of this law by the political party, and the information specified in Article 8.6.17 of this law by the state central administrative body in charge of foreign relations issues, the information specified in Article 8.6.19 of this law by the state administrative body in charge competition issues and the information specified in Article 8.6.19 of this law by the state administrative body in charge of state registration issues respectively.
8.8.Information respondent shall use the website, notice board, and other means of information to provide the public with the information to be kept transparent and open as specified in 8.2, 8.3, 8.4, 8.5, and 8.6 of this law.
8.9.Unless otherwise specified by the law, the information respondent shall issue reports, news, results, and statistical data specified in clauses 8.2, 8.3, 8.4, 8.5, and 8.6 of this law quarterly, half-yearly, and yearly, and post them in website pages within the first month of the next quarter, half year, and year.
8.10.The information respondent shall place and upload monitoring, evaluation, internal audit, financial audit reports, acts, conclusion, official requirements, recommendations, evaluation reports on the consequences of law enforcement, and other information on job vacancies, and students studied by funds of the information respondent its website from time to time.
8.11.If changes are made to the information, such changes will be reflected and the information will be updated within three working days upon such changes.
8.12.Regardless of the use of other means of information, the information respondent must operate a website and notice board and fully provide the conditions for viewing open information on the website.
8.13.In case of disseminating or clarifying open information, the source of information shall be clearly provided on the website.
8.14.Information posted on the website shall be true and accurate.
8.15.Detailed relations with respect to keeping open and transparent information specified in 8.4 of this law shall be regulated by the Law on Glass Accounts.
8.16.The government shall approve the general procedure for maintaining an online page, uploading and publishing transparent and open information in electronic form, updating and monitoring as specified in Article 8.8 of this law.
8.17.A supernumerary council responsible for organizing, evaluating and recommending the implementation of transparency of open information that is composed of representatives of the Anti-Corruption Agency, the National Human Rights Commission of Mongolia, the state central administrative body in charge of e-development and communications issues, and non-governmental organizations will operate under the state central administrative body in charge of legal issues.
8.18.The Cabinet members in charge of legal, digital development and communication issues shall jointly approve the procedure for operation and composition of the council specified in Article 8.17 of this law.
8.19.The Government shall approve the procedure for keeping open information transparent and establishing and evaluating transparency criteria.
Article 9.Restricted Information
9.1.Information pertaining to official secrets shall be used in accordance with the grounds and procedures specified in the Law on State and Official Secrets.
9.2.The following information applies to restricted information pertaining to persons and legal entities specified in Article 7.3 of this law:
9.2.1.information collected in the process of investigation and resolution of crimes and violations, and execution of court decisions, unless otherwise provided by law,;
9.2.2.information collected during the state inspection or until the decision becomes effective;
9.2.3.information that may cause a danger to uniquely cultural heritage if it is kept open;
9.2.4.others prescribed by law.
9.3.Restricted information pertaining to person or legal entity other than those specified in 9.2.1 and 9.2.2 of this law shall be accessed, used, or transmitted to third parties on the grounds and procedures specified in the law, or with the consent of an owner of information.
9.4.An authorized entity shall review, use, or transmit the information specified in 9.2.1 and 9.2.2 of this law to a third party in accordance with the grounds and procedures specified in the law without obtaining a permission of an owner of information.
9.5.An owner of the information may use the restricted information available to the information respondent at any time.
9.6.When obtaining permission from an owner of the information, the following conditions shall be presented:
9.6.1.purpose of obtaining information;
9.6.2.name, surname /father/mother's name/ if a recipient of information is an individual, and/or name of legal entity, contact address, and contact phone number if a recipient is a legal entity;
9.6.3.name, contact address and contact phone number of information respondent;
9.6.4.list of information to be obtained, and form of obtaining information;
9.6.5.scope of information processing and use, storage period;
9.6.6.whether to disclose information;
9.6.7.whether to transmit information to others;
9.6.8.form of cancellation of permission.
9.7.An owner of information may cancel the consent at any time, and any actions of giving or transmitting information by information respondent to third party prior to the cancellation of the consent are considered legal.
9.8.Clause 9.7 of this law shall not apply to the disclosure of the non-confidential part of a tender to other participants based on the consent of a successful tenderer in order to ensure the transparency of the procurement and tender selection process of information respondent.
9.9.An owner of information shall give or cancel his/her consent in writing.
9.10.If an owner of information is a person specified in Articles 16, 17, 18, and 19 of the Civil Code, restricted information related to him/her will be provided based on the consent of his/her legal representative.
9.11.The information respondent is obliged to prove that he/she has given or transmitted the restricted information related to a person or legal entity to others based on the consent of an owner of the information.
9.12.Government organizations or other persons specified by law shall not be required a consent of an owner of information if they use restricted information for their duties in accordance with the grounds and procedures specified in the law.
9.13.If the information respondent provides or transmits information to a third party in accordance with Article 9.12 of this law, an owner of information shall be notified thereof in accordance with the procedure prescribed by law.
9.14.The information respondent shall keep a record of requests for the use of restricted information, given or transmitted information to third parties.
9.15.A person, who requested for the registration specified in 9.14 of this law, shall provide information including year, month, date, information to identify an owner of information, and year, month, date of issuance of permission, its form and confirmation, and year, month, date of submission of officer, organization or electronic identifier, the content of information obtained, the purpose of information obtained, and name, surname /father/mother's name/ if a person using the information is an individual, and/or name of legal entity, contact address, and contact phone number if a legal entity.
9.16.The Government shall approve the procedure for delivering notices and keeping records specified in 9.13 and 9.14 of this Law.
9.17.An owner of information shall have the right to familiarize with actions of giving or transmitting the restricted information to third party, and records of information requested, and the following information as well:
9.17.1.person who received information;
9.17.2.list and form of received information;
9.17.3.year, month, day of receiving information;
9.17.4.legal basis for obtaining the information.
9.18.A request on review made in accordance with Article 9.17 of this law shall be resolved within five working days from the date of receipt by the information respondent.
9.19.Clause 9.13, 9.17, and 9.18 of this law shall not apply if the restricted information is transferred to the competent authority within the scope of duties.
Article 10.Closed Information
10.1.Closed information refers to the following information:
10.1.1.information referred to state secrets;
10.1.2.information specified in Article 12.3 of the General State Registration Law;
10.1.3.other information provided by law.
10.2.Closed information shall be reviewed, used and disclosed in accordance with the grounds and procedures specified in the law.
10.3.Closed personal information shall be used in accordance with the purposes, conditions and procedures specified in the law with the consent of an owner of information.
Article 11.Deleting and Making Changes to Public Information
11.1.Public information collected, processed and used by the information respondent shall be deleted on the following grounds:
11.1.1.at the request of an owner of information, if the relevant information is not collected, processed and used in accordance with the grounds and procedures specified in the law;
11.1.2.information respondent is obliged to delete the information according to the law, the international agreement of Mongolia, or by the valid court decision;
11.1.3.others prescribed by law.
11.2.Public information shall not be deleted except as specified in Article 11.1 of this law.
11.3.In the event that the information pertaining to him/her is incorrect, inaccurate or false, an owner of information has the right to notify the information respondent as soon as he or she knows, and to provide the relevant evidence documents to correct the information and make changes.
Article 12.Making Public Information as Open Data
12.1.The information related to person or legal entity or state and official secrets of open, restricted and closed information can be processed to be non-identifiable and be made open data in order to support the economy and business, develop research and analysis work, and increase the transparency and availability of information without violating the rights and legal interests of person or legal entity and in consideration of their demands and needs.
12.2.The information respondent shall publish the open data specified in Article 12.1 of this law on its website and on the state integrated open data system.
12.3.Open data can be used with pay or free of charge, and the conditions for ease of access, copying, sorting, and searching are defined.
12.4.The information respondent shall update the open data it has developed on a regular basis.
12.5.The government shall approve the conditions and procedures for creating, publishing, and using open data of the information respondent, the requirements for open data, and the procedure of operation of the state integrated open data system, in consideration of proposals of the state central administrative organization in charge of digital development and communication issues.
12.6.The government shall determine a list of open data and the period of publication of open data.
12.7.Open data specified in the law and in the list specified in Article 12.6 of this law shall be published free of charge.
12.8.If an open data is not included in the list specified in Article 12.6 of this law, or if an open data is requested before its publication, the information respondent may provide the open data with pay.
12.9.The Government shall approve the payment calculation method specified in Article 12.8 of this Law.
12.10.Open data shall not be published in the following cases:
12.10.1.if it is possible to identify public and official secrets, person or legal entity through the open data;
12.10.2.if the open data violates intellectual property rights;
12.10.3.if publishing the open data violates the rights and legal interests of person or legal entity;
12.10.4.others prescribed by law.
12.11.The information respondent shall solve complaints regarding the open data affecting the rights and legal interests of person or legal entity within 10 working days.
12.12.If a complaint is submitted on the grounds specified in Article 12.11 of this law, the information respondent shall temporarily suspend an access to the open data until the complaint is resolved.
12.13.If a person or a legal entity does not agree with the decision of the information respondent who has resolved the complaint specified in Article 12.11 of this law, they may file a complaint with the court.
CHAPTER THREE
PROVISION OF RIGHT TO INFORMATION
Article 13.Obtaining Information by Person and Legal Entity
13.1.Individual or legal entity may address to the website and obtain information by submitting a request for information, or without making a request for access information posted electronically, openly and transparently.
13.2.Requests for open information shall be made verbally or in writing, and requests for restricted information shall be made in writing.
13.3.Requests made on paper or in electronic form according to the law shall be considered as written requests.
13.4.The following information shall be included in the written request:
13.4.1.name, surname /father/mother's name/ if an applicant is an individual, and/or name of a legal entity if an applicant is a legal entity;
13.4.2.residential address, postal address, and contact telephone number of an applicant;
13.4.3.purpose of obtaining information and the consent of an owner of information in case of obtaining restricted information;
13.4.4.content of information and form of receiving information.
13.5.A request to be issued in paper form shall be signed by a person, and in the case of a legal entity, an entity authorized to represent the legal entity shall sign and stamp for confirmation.
13.6.A request submitted in electronic form by a person or legal entity shall enable to identify the person or legal entity in accordance with the procedures specified in the law.
13.7.If an applicant is unable to sign the application by excuse reasons, his/her legal representative shall sign thereon.
13.8.If a request is submitted jointly by citizens, all the applicants shall sign, or their representatives shall sign and documents proving their representation shall be attached thereto.
13.9.Requirements other than those stipulated by law shall not be specified in the request.
Article 14.Rights and Obligations of Applicant
14.1.The applicant shall have the following rights to obtain information:
14.1.1.to choose the form of receiving information;
14.1.2.not to explain the purpose and reason for obtaining information when obtaining open information;
14.1.3.to get additional explanations on issues related to information;
14.1.4.to ensure explanation of the content of information;
14.1.5.to know official sources of information;
14.1.6.to submit a complaint to the higher-level organization or official of information respondent, or if there is no higher-level organization or official, to the court, if it is considered that the right to receive information has been violated;
14.1.7.to make a request to the relevant information respondent to make the information open data;
14.1.8.others prescribed by law.
14.2.If an applicant considers that his/her right to obtain information has been violated, he/she may submit a complaint to the National Human Rights Commission of Mongolia.
14.3.Person or legal entity shall undertake the following obligations for obtaining information:
14.3.1.to comply with the procedure for obtaining information provided by law;
14.3.2.not to violate the Constitution of Mongolia, other laws, the rights and legitimate interests of others when exercising the right to obtain information;
14.3.3.to determine information to be obtained as possible;
14.3.4.others prescribed by law.
Article 15.Registration and Resolution of Requests for Information
15.1.The information respondent shall receive a request for information, keep a record, and review whether the requirements specified in Article 13 of this law are satisfied, and shall make one of the following decisions:
15.1.1.receive requests and provide information;
15.1.2.transfer a request to the relevant information respondent;
15.1.3.return the request.
15.2.The followings shall be specified in the register specified in Article 15.1 of this law:
15.2.1.name, contact phone number and address of person or legal entity who submitted the request;
15.2.2.brief content of requested information;
15.2.3.year, month, day and form of receiving a request and providing information;
15.2.4.grounds and form of the return if a request is returned;
15.2.5.whether the information was provided in full or in part;
15.2.6.other necessary information.
15.3.If the requirements set forth in Article 13 of this Law are not satisfied, or if the request is re-applied for the previous feedback, or if the information mentioned in the request is not available or cannot be transferred to the relevant authority, the request may be returned and the related grounds shall be clearly described.
15.4.The information respondent shall provide complete, accurate, and clear information related to activities of the organization to person or legal entity based on their requests.
15.5.Information may be provided verbally, in writing, electronically, or in other forms that do not violate the law, and if person or legal entity desire, they may be personally presented with the information.
15.6.Unless otherwise specified in the law, the information respondent receiving the request shall provide the information within the following term:
15.6.1.immediately after receiving the request for information that can be provided directly;
15.6.2.within five working days after receiving a request for information other than that specified in Article 15.6.1 of this law.
15.7.In consideration of the scope of the information and the time required to prepare the information, an authorized official of the information respondent may extend time specified in Article 15.6 of this law up to 10 working days.
15.8.If the request is made jointly by citizens, the information will be given to the person authorized to represent them.
15.9.Records shall be kept reflecting information such as the year, month, day of the information provided, the name of an official who prepared a response, the form in which the information was provided, and whether the information was provided in full or in part.
15.10.When the requester is notified of an electronic link to the information that can be obtained from an electronic database, the request will be considered resolved.
Article 16.Cost of Information Service
16.1.Unless otherwise provided by law, when obtaining information in paper form, a person or legal entity shall pay the expenses incurred in connection with provision of information.
16.2.Costs specified in Clause 16.1 of this Law shall not exceed the direct costs of copying and mailing related to provision of information.
16.3.Unless otherwise specified in the law, a person or legal entity shall not be obliged to pay the costs specified in Article 16.1 of this law for obtaining information in electronic form.
16.4.In accordance with this law, the information respondent shall determine an amount of expenses specified in Article 16.1 of this law, and the government shall approve the methodology for calculating expenses and the procedure for paying, discounting, and exempting expenses.
16.5.The payment of expenses specified in Article 16.1 of this law shall not be doubled with other fees and charges specified in the law.
Article 17.Obligations of Information Respondent for Ensuring Rights to Obtain Information
17.1.Unless otherwise provided by law, the information respondent shall undertake the following obligations to ensure the right of person or legal entity to obtain information:
17.1.1.to publicize a meeting place and time schedule for receiving requests;
17.1.2.to create conditions for person or legal entity to obtain information without delay as per the procedure specified in the law;
17.1.3.to inform in advance regarding any decisions or activities affecting the rights and legal interests of person or legal entity;
17.1.4.to keep records of requests for information and actions taken to resolve them;
17.1.5.to resolve the request for information within the time specified in this law;
17.1.6.to resolve the request for information and give a reply in the form chosen by the requester;
17.1.7.to give a response with grounds if the information mentioned in the request is a closed or restricted information that does not refer to the requester, and if there is no consent of an owner of information, or if the request does not meet the requirements stipulated by law;
17.1.8.to report actions to the higher authority on annual basis that are taken to ensure the fulfillment of this law;
17.1.9.to keep the information specified in Article 8 of this law transparent and open, meet the conditions for viewing open information on the website, and update information from time to time;
17.1.10.to publish open data that meet the relevant conditions and requirements in the state unified open data system as per the list of open data within the period specified in Article 12.6 of this law, and update it from time to time;
17.1.11.others prescribed by law.
17.2.The information respondent shall not obstruct the person or legal entity to exercise their rights to obtain information.
CHAPTER FOUR
PUBLIC INFORMATION INFRASTRUCTURE
Article 18.Public Information Infrastructure
18.1.Public information infrastructure consists of the main system, support system, information respondent's system, information network and public database.
18.2.The main system, support system, and information respondent's system specified in this law are subject to the public information system.
18.3.The main system is a state information exchange system that enables the use and exchange of information by state organizations, individuals, and legal entities.
18.4.The support system is an independent information system with the purpose of ensuring the normal, reliable and safe operation of the main and information respondent's systems.
18.5.The following systems are included in the support system:
18.5.1.identification and access system;
18.5.2.public key infrastructure;
18.5.3.shared system of correspondence exchange;
18.5.4.information exchange registration system;
18.5.5.notification delivery system;
18.5.6.unified system of civil services;
18.5.7.payment settlement system;
18.5.8.others prescribed by law;
18.5.9.other systems deemed necessary by the government.
18.6.The information respondent's system should be in compliance with the communication and information technology direction and information security standards adopted by the government.
18.7.The information respondent, person or legal entity shall meet the conditions and requirements specified in Article 18.11 of this law and other laws when connecting to the main or support system.
18.8.The state central administrative body in charge of digital development and communication issues shall create the main system under the decision of the Government, and will be responsible for organizing and monitoring the operation of the system.
18.9.The main system shall be used for electronic exchange of information between the information respondents, and from information respondent to person or legal entity.
18.10.The Government shall approve the procedure for regulating the operation of the main system, providing services using the system, and exchanging information.
18.11.The state central administrative body in charge of digital development and communication issues shall approve the technical conditions, requirements, instructions and methods of the main system and support system.
18.12.The main system will be placed in the territory of Mongolia.
18.13.The information respondent shall not request the information from the person or legal entity that can be obtained and exchanged through the main system specified in Article 18.3 of this law, when providing services to a person or legal entity.
18.14.The information respondent shall download the information specified in 18.13 of this Law from the main system specified in 18.3 of this Law.
18.15.A legal entity other than the information respondent may provide its services to person or legal entity by using the main and support systems, meeting the conditions and requirements specified in Article 18.11 of this law.
18.16.If a legal entity specified in Article 18.15 of this law provides services using the main and support systems, it shall make a contract with the state central administrative body in charge of digital development and communication issues.
18.17.The Government shall approve the contract template, the cost estimation methodology, and the procedure for concluding the contract specified in Article 18.16 of this law.
18.18.The public information infrastructure shall use the national time standard set by the competent authority.
18.19.Funds equal to 50 percent of the revenue collected in the budget for services provided through the integrated system of state services shall be financed from the budget for the development of basic and supporting systems and for ensuring normal operation.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
Article 19.Identification and Access System
19.1.The state shall identify an individual or legal entity using digital signatures and identification and access systems with methods and tools determined by the Government when providing services to an individual or legal entity in an electronic form.
Article 20.Public Key Infrastructure
20.1.Relations with respect to public key infrastructure shall be regulated by the law.
Article 21.Shared System of Correspondence Exchange
21.1.The information respondent shall connect to and use the shared system of official correspondence exchange when sending and receiving official letters electronically other than the official e-mail.
21.2.A person or legal entity may connect to and use the shared system of official correspondence exchange with the information respondent when sending and receiving official letters electronically other than the official e-mail.
Article 22.Information Exchange Registration System
22.1.The information exchange registration system shall record the information sent and received by the main system, as well as the time of sending and receiving, the sender and recipient, the unique value indicating the content of the information and other information.
Article 23.Notification Delivery System
23.1.The information respondent shall deliver notices electronically to person or legal entity using the notification delivery system in the following cases:
23.1.1.closed and restricted information referred to a person or legal entity was accessed by other entities;
23.1.2.information on the process of resolution and decisions of requests and complaints made to the information respondent;
23.1.3.notice to person or legal entity of the need to receive public services;
23.1.4.payment of taxes and fines or penalty;
23.1.5.date of the referendum and election day.
23.2.The information respondent may inform the person or legal entity regarding the notification that can be received and the form in which it can be received, except as specified in Article 23.1 of this law.
23.3.An e-mail address for a person with a civil registration number specified in 4.1.1 of the Law on Civil State Registration and for a legal entity with a legal entity's state registration number shall be created in the notification delivery system at the request of a person or legal entity.
23.4.Person or legal entity may use e-mail addresses other than those specified in Article 23.3 of this Law on the basis of registration in the notification delivery system.
23.5.Clause 23.1.1 of this law shall not apply if the closed and restricted information is transmitted to the competent authority within the scope of duties.
Article 24.Unified System of Civil Services
24.1.The unified system of civil service is a means of delivering public information, state and other services to person or legal entity in electronic form.
24.2.The information respondent shall provide the services to person or legal entity in electronic form using the unified system of civil service.
24.3.The government shall approve a template of reference and description to be provided by information respondent through the unified system of civil service.
24.4.An electronic document with a unique number issued by the unified system of civil service is valid as a paper document.
Article 25.Payment Settlement System
25.1.Relations with respect to the payment settlement system shall be regulated by the law.
Article 26.Integrated State Information Network
26.1.Relations with respect to the integrated state information network shall be regulated by the law.
Article 27.Public Database
27.1.The public database has the following types:
27.1.1.basic database;
27.1.2.specialized databases;
27.1.3.corporate database.
27.2.The basic database shall be established by the organization authorized by law in accordance with the law, and such database shall be a primary source.
27.3.The database specified in Article 6, 7, and 8 of the General Law on State Registration and Article 9 of the Law on Geodesy and Cartography shall apply to the basic database.
27.4.The specialized database shall be created based on the information of the basic database, or within the scope of duties of information respondent specified by the law.
27.5.The corporate database shall not apply to the basic or specialized database. It is subject to the database for internal operations of information respondent.
27.6.It is prohibited to create a database overlapping with the basic or specialized database.
27.7.Basic and specialized databases will be placed in the territory of Mongolia.
27.8.The information respondent shall register any events with the state central administrative body in charge of digital development and communication issues for creating basic and specialized databases in electronic form, restructuring, or decommissioning.
27.9.The Government shall approve the conditions and registration procedures for creating basic and specialized databases in electronic form, restructuring, or decommissioning.
27.10.The public database to be created in electronic form shall have a unified classification, code and description.
27.11.Unless otherwise specified in the law, the unified classification, code, and description specified in Article 27.10 of this law shall be approved jointly by the state central administrative body in charge of digital development and communication issues and the relevant information respondent.
CHAPTER FIVE
GOVERNMENT DIGITAL OPERATION
Article 28.General Planning of Public Information Infrastructure
28.1.The Government shall approve the general planning of public information infrastructure.
28.2.The information respondent shall issue and implement the corporate public information infrastructure planning in compliance with the general planning specified in Article 28.1 of this law.
28.3.The Government shall approve the general procedure for public information infrastructure planning.
Article 29.Establishment of Public Information System
29.1.The information respondent shall engage the state central administrative body in charge of digital development and communication issues to provide recommendations and conclusions on the following issues prior to creating a public information system:
29.1.1.inter-connection between public information systems;
29.1.2.economic efficiency of public information system;
29.1.3.conformity of technology to be used and suitability for human use;
29.1.4.solution for safety and reliability;
29.1.5.other necessary issues.
29.2.The strategic plan and public information infrastructure projects, programs and measures specified in Article 34.1.2 of this law shall be consistent with the general planning set forth in Article 28.1 of this law and the guidelines set forth in Article 32.1.10 of this law.
29.3.The Cabinet member in charge of digital development and communication issues shall approve the procedure for issuing recommendations and conclusions for activities specified in Articles 29.1 and 29.2 of this law.
Article 30.Execution of Electronic Documents
30.1.Unless otherwise specified by law, the information respondent shall rely on electronic documents when processing, transmitting, receiving, storing, protecting and using documents.
30.2.Government organizations and officials shall use the official e-mail and the support system specified in Articles 21, 23, and 24 of this law when communicating electronically within the scope of their duties specified in the law.
30.3.Documents not executed in electronic form can be converted into electronic documents.
30.4.Electronic document management shall be governed by the procedure specified in Article 34.2 of the Law on Archives and Records Management.
30.5.Unless otherwise provided by law, electronic documents are valid in the same way as paper documents.
CHAPTER SIX
PUBLIC INFORMATION INFRASTRUCTURE AND GOVERNMENT DIGITAL OPERATION SYSTEM
Article 31.Powers of the Government for Public Information Infrastructure and Government Digital Operations
31.1.The Government shall exercise the following powers for the public information infrastructure and the government digital operations:
31.1.1.to create public information infrastructure and open data, solve and reflect funds required for the implementation of government digital operations in an annual budget, provide equipment and machinery, innovate products, services, and technology, approve and implement human resource development projects and programs;
31.1.2.to approve a procedure for unified record of electronic projects, programs, and measures related to public information infrastructure and government digital operations;
31.1.3.others prescribed by law.
Article 32.Functions of State Central Administrative Body in Charge of Digital Development and Communication Issues
32.1.The state central administrative body in charge of digital development and telecommunication issues shall perform the following functions:
32.1.1.to develop a general planning draft of public information infrastructure, and government policy for public information infrastructure, government digital operations and open data;
32.1.2.to ensure the implementation of legislations and decisions of the Government and other authorized organizations on public information infrastructure, government digital operations and open data;
32.1.3.to approve and implement rules, regulations, instructions, and methods as authorized by law with respect to public information infrastructure and government digital operations;
32.1.4.to take measures to improve operations of the main system and support system;
32.1.5.to develop proposals for improving the legal framework for public information infrastructure and government digital operations;
32.1.6.to develop cooperation with international public information system organizations or such organizations of foreign countries and regions;
32.1.7.to maintain a unified record of electronic projects, programs, and measures related to public information infrastructure and government digital operations;
32.1.8.to make recommendations and conclusions on the public information system to be implemented by the information respondent in accordance with Article 29 of this law;
32.1.9.to monitor the implementation of general planning of public information infrastructure;
32.1.10.to approve the guidelines for the technology used in the development of public information infrastructure and open data, and monitor its implementation;
32.1.11.to maintain records of basic and specialized databases and open data;
32.1.12.to approve the structure and job vacancy within the framework of rules, strategies, operational plans and approved budget the national data center;
32.1.13.to provide professional and methodological management to the units and officials responsible for the public information system and digital operations of the information respondent;
32.1.14.to organize the implementation of procedures, instructions and methods related to the main system and support system;
32.1.15.to be responsible for the main system, support system, and integrated state open data system;
32.1.16.to provide the information respondent with professional and methodological guidance on the creation of open data;
32.1.17.to develop conditions, requirements and standards of open data and ensure an approval by the competent authority;
32.1.18.to publicize public information infrastructure, government digital operations and open data to the public, and to organize events and trainings to raise awareness of civil communications and information technology;
32.1.19.to develop a draft procedure for maintaining website, uploading, publishing, updating and monitoring transparent and open information in electronic form as specified in Article 8.16 of this law;
32.1.20.to oversee the implementation of the functions stated in Article 3211 of this Law and provide with recommendations and directives;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
32.1.21.others prescribed by law.
/The numbering of this sub-paragraph was amended as "32.1.21" by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
32.2.The functions specified in 32.1.4, 32.1.13, 32.1.14, 32.1.15, 32.1.16, and 32.1.18 of this Law may be performed by other entities in accordance with the relevant legislation.
Article 321.State administrative body in charge of public services
/This article was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.The state administrative body in charge of public services shall perform the following functions:
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.1.to receive, register, and resolve requests for receiving public services made by individual and legal entities, transfer them to the competent authorities for resolving, and promptly organize the work of notifying individuals and legal entities of their responses;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.2.to comply with and organize the implementation of legislation, decisions, rules and procedures of the Government and other competent authorities regarding the public services provided by the state;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.3.to approve the rules and procedures to be adhered to in its activities in accordance with this Law and other legislation, and ensure their implementation;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.4.to advise and provide information to individuals and legal entities on issues related to public services provided by the state;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.5.to take measures to improve the delivery of public services, develop cooperation with other organizations and foreign organizations;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.6.to develop the subsystems to work in connection with the main and other systems with functions of receiving, registering, transferring and responding to requests for receiving services made by individuals and legal entities, and ensure their normal operation;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.7.to effectively organize the delivery of public services at the local level;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.8.based on the experience of foreign countries, regularly organize training and other relevant events in the field of training and qualification of public service delivery personnel, improving communication culture, and supervise their activities;
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.1.9.others prescribed by law.
/This sub-paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.2.State administrative body in charge of public services, their local departments, divisions, and units shall carry out the functions specified in Article 321.1 of this law, except for the state body in charge of basic databases.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.3.The body specified in Article 321.2 of this Law shall carry out the services of the state administrative bodies or the organization whose management is appointed by the State Great Khural without branches or units in the local area.
321.4.Cabinet member in charge of digital development and communication issues shall approve the structure and staff of the state administrative body in charge of public services, and appoint and release the heads of departments, divisions and units in the Capital city and local areas.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.5.The Head of the state administrative body in charge of public service issues shall appoint and release the employees working in the organization within the structure and staff limit approved in accordance with Article 321.4 of this Law, and approve the structure and staff of local departments, divisions, and units.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.6.The heads of the department, division or unit of the state administrative body in charge of public services issues in the Capital city or local area shall appoint and release the employees who will work in the given organization.
321.7.The relevant state and local self-governing bodies and governors of all levels shall support the implementation of the functions specified in Article 321.1 of this law.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.8.The Government shall approve the list of public services and procedures for providing public services to individuals and legal entities by the state administrative body in charge of public services issues, its local departments, divisions, and units.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
321.9.Certain functions specified in Articles 321.1.1, 321.1.6, and 321.1.8 of this Law may be performed by other persons on the basis of a contract.
/This paragraph was added by the Law as of November 11, 2022 and shall enter into force on January 1, 2023/
Article 33.National Data Center
33.1.The National Data Center will work under the state central administrative body in charge of digital development and communication issues.
33.2.Basic and specialized databases and their resources will be stored in the National Data Center.
33.3.Corporate database resources may be stored in the National Data Center.
33.4.The system of information respondent can be placed in the National Data Center.
33.5.The National Data Center shall perform the following functions:
33.5.1.to create a connection to exchange information through the main system;
33.5.2.to develop technical conditions and requirements for the information system of legal entities related to the main system;
33.5.3.to create, store, and protect operating records of the main and support systems, and provide information to relevant organizations;
33.5.4.others prescribed by law.
33.6.Information respondent may establish a data center that meets the requirements of the standard within the scope of its functions stipulated by the law, and shall coordinate its activities with the National Data Center.
Article 34.Obligations of Information Respondent for Public Information Infrastructure
34.1.The information respondent shall have the following obligations for the public information infrastructure:
34.1.1.to ensure continuous and normal operation of information system connected to the main system and support system;
34.1.2.to transfer branch and corporate activities and services to electronic form, and have a strategic plan for introduction of advanced technology;
34.1.3.to be responsible for the registration, storage and protection of actions performed in the information system;
34.1.4.to be responsible for the creation, modification, storage, protection, and security of databases created within the scope of functions and operations;
34.1.5.to create conditions for electronic use of the responsible database by person or legal entity;
34.1.6.to upload open data in the information system in a readable form, ensure an opportunity for person or legal entity to use it, and connect it to the unified state open data system;
34.1.7.to connect the responsible information system to the public information infrastructure that meet the conditions and requirements specified in Article 18.11 of this law;
34.1.8.to provide services related to their functions to person or legal entity in electronic form and using public information infrastructure;
34.1.9.to register creation of database in electronic form, restructuring, or decommissioning in accordance with Article 27.8 of this law;
34.1.10.to approve the procedure related to the use of system, the creation and use of corporate database, as well as ensuring internal security by information respondent, unless otherwise provided by law;
34.1.11.to ensure the implementation of legislations and decisions made by the Government and other authorized organizations on public information infrastructure at the level of affiliated organizations.
CHAPTER SEVEN
RIGHTS AND OBLIGATIONS of PERSON AND LEGAL ENTITY FOR PUBLIC INFORMATION INFRASTRUCTURE AND GOVERNMENT ELECTRONIC OPERATIONS
Article 35.Rights and obligations of person and legal entity for public information infrastructure and government electronic operations
35.1.Person or legal entity shall have the following rights for public information infrastructure and government electronic operations:
35.1.1.to review, copy and transmit personal information in the public database;
35.1.2.to choose the form of receiving notifications, and reject notifications in whole or in part, except as specified in Article 23.1 of this law;
35.1.3.to receive services provided by the government in electronic form and using public information infrastructure.
35.2.Person or legal entity shall have the following obligations for public information infrastructure and government electronic operations:
35.2.1.to use restricted information based on the consent of an owner of the information;
35.2.2.not to transmit or disclose restricted information obtained in accordance with the law without the consent of an owner of the information;
35.2.3.not to disclose to others the confidentiality of login names, passwords, other security methods and tools used in the public information infrastructure;
35.2.4.not to attack public information infrastructure and confidential or protected systems and information, not to create malfunctions, not to access other people's rights or passwords;
35.2.5.to notify a respondent of public information system immediately in case of loss, damage or misappropriation of the login name, password, or confidentiality of other security devices used in the public information infrastructure, or it is deemed that an unauthorized person has used or third party might know, or accessed without his/her permission.
CHAPTER EIGHT
MISCELLANEOUS
Article 36.Liability for Violation of Legislation
36.1.If the act of an official who violates this law is not criminal, he or she shall be liable as provided in the Civil Service Law, or Labor Law.
36.2.Any person or legal entity that violates this law shall be charged with the liabilityy specified in the Criminal Law or the Infringement Law.
Article 37.Arrangements during the Transition Period
37.1.Prior to the compliance with this law, a legal entity providing services using the public information systems shall take measures to meet the requirements of this law within the period determined by the state central administrative body in charge of digital development and communication issues.
37.2.An entity specified in Clause 37.1 of this law shall submit a request to conclude a new contract to the state central administrative body in charge of digital development and communication issues by January 1, 2023, and conclude the contract.
Article 38.Entry into force of the Law
38.1.This law shall be entered into force from May 1, 2022.
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA G.ZANDANSHATAR