Зам, тээврийн хөгжлийн сайдын 2019 оны 6 дугаар сарын 21-ний өдрийн
187 дугаар тушаалын 1 дүгээр хавсралт 

Иргэний нисэхийн багц дүрэм - 1 Монгол Улсад агаарын хөлгийг бүртгэх

Ерөнхий анги

1. Монгол Улсад агаарын хөлгийг бүртгэх иргэний нисэхийн багц дүрмийн бүтэц

Иргэний нисэхийн тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.2.1-д заасан Монгол Улсад агаарын хөлгийг бүртгэх иргэний нисэхийн багц дүрэм нь дараах дүрмээс бүрдэнэ: 1.1.ИНД-47 Агаарын хөлгийн бүртгэл

2. Иргэний нисэхийн багц дүрмийн зохицуулалт

Энэ иргэний нисэхийн багц дүрмээр дараах зохицуулалтын шаардлагыг тогтооно: 2.1.Иргэний нисэхийн тухай хуулийн дагуу агаарын хөлгийн бүртгэлийн болон тэмдэглэгээний шаардлага;

2.2. Агаарын хөлгийн цагдаагийн таних тэмдэг, онцгой будган зураглал болон бүртгэлийн тэмдэглэгээний минимум хэмжээний шаардлага.

3. Хамрах хүрээ

Монгол Улсад агаарын хөлгийг бүртгэх иргэний нисэхийн багц дүрэм нь дараах үйл ажиллагааны хүрээг хамарч зохицуулна:

3.1. Агаарын хөлгийн бүртгэл болон бүртгэлийн гэрчилгээ;

3.2. Агаарын хөлгийн тэмдэглэгээ;
 

ИНД-47 Агаарын хөлгийн бүртгэл A Бүлэг - Ерөнхий зүйл

47.1. Зорилго

Энэ Дүрэм нь дараах зохицуулалтын шаардлагыг тогтооно:

(1)              агаарын хөлгийг Монгол Улсад бүртгэх;

(2)              Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлөгт үндэсний харьяаллын тэмдэг болон бүртгэлийн дугаар олгох;

(3)              Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлөгт таних тэмдэг байрлуулах.

47.3. Нэр томьёо ба товчлол

Энэ Дүрэмтэй холбоотой нэр томьёо болон товчлол нь ИНД-ийн нэр томьёоны тайлбарт багтсан.

B Бүлэг - Агаарын хөлгийн бүртгэл болон бүртгэлийн гэрчилгээ

47.51. Агаарын хөлгийн бүртгэл болон гэрчилгээний шаардлага

(a)              Энэ зүйлийн (b)-д зааснаас бусад тохиолдолд, агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмшиж байгаа этгээд нь, хэрэв агаарын хөлөг нь Монгол Улс руу, Монгол Улсаас, Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт, эсхүл Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээгүүр нисэх бол тухайн агаарын хөлгийг бүртгүүлж, дараах хүчинтэй бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмших үүрэгтэй:

(1)              Даргын олгосон; эсхүл

(2)              ICAO-гийн Хэлэлцэн тохирогч улсын зохих нисэхийн эрх бүхий байгууллагын олгосон; эсхүл

(3)              Монгол Улсын Засгийн газартай, эсхүл ИНЕГ-тай, бүртгэлийг харилцан хүлээн зөвшөөрөх талаар байгуулсан гэрээний оролцогч тал болох бусад улсын нисэхийн эрх бүхий байгууллагын олгосон.

(b)              Энэ зүйлийн (a) хэсэг нь дараах этгээд болон агаарын хөлөгт хамаарахгүй:

(1)              ИНД-148-ын дагуу гэрчилгээжсэн агаарын хөлөг үйлдвэрлэх байгууллагын шинээр үйлдвэрлэсэн бөгөөд шалгах нислэг хийх зорилгоор ИНД-21-ийн дагуу тусгай нислэгийн зөвшөөрөл олгогдсон агаарын хөлөгт; эсхүл

(2)              агаарын хөлөг, эсхүл төхөөрөмжөөр ИНД-101, 105, эсхүл 106-гийн дагуу үйл ажиллагаа гүйцэтгэж байгаа этгээдэд; эсхүл

(3)              энэ Дүрмийн хэрэгжилтийг үйл ажиллагааны нөхцөлөөр шаардсанаас бусад тохиолдолд, Хууль болон ИНД-102-ын дагуу олгосон хүнгүй агаарын хөлгөөр үйл ажиллагаа эрхлэгчийн гэрчилгээний эрхийн хүрээнд, хүнгүй агаарын хөлгөөр үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа этгээдэд.

(c)              Хэрэв тухайн агаарын хөлөг нь бусад Улсын бүртгэлтэй бол Монгол Улсад бүртгэхгүй байж болно.

47.53. Бүртгүүлэх болон гэрчилгээ эзэмших хүсэлт гаргах

(a)              Агаарын хөлгийг бүртгүүлэх болон Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмших хүсэлтийг дараах этгээд, эсхүл түүний нэрийн өмнөөс гаргах үүрэгтэй:

(1)              тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмшиж байгаа этгээд; эсхүл

(2)              хүсэлтэд заасан өдрөөс эхлэн, тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмших эрхтэй болох этгээд.

(b)              Хүсэлт гаргагч нь дараах мэдээллийг шаардсан САА 24047/01 маягтыг бөглөж, зохих төлбөрийн баримтын хамт Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй:

(1)              тухайн агаарын хөлгийн үйлдвэрлэгч, загвар болон серийн дугаар;

(2)              энэ зүйлийн (а)(1), эсхүл (2)-т заасан этгээдийн нэр болон Монгол Улсад үйл ажиллагаа эрхлэх хаяг;

(3)              энэ зүйлийн (а)(1), эсхүл (2)-т заасан агаарын хөлөг болон этгээдтэй холбоотой, тухайн маягтад заасан Даргын шаардаж болох бусад нэмэлт мэдээлэл. 

 

(c)              Дарга хүсэлт гаргагч, эсхүл түүний нэрийн өмнөөс хүсэлт гаргасан этгээдээс тухайн нөхцөл байдалд тохируулан дараах баримтыг бүгдийг, эсхүл заримыг гаргаж өгөхийг шаардаж болно:

(1)              тухайн агаарын хөлгийн үйлдвэрлэгч, загвар болон серийн дугаарыг нотлох баримт;

(2)              энэ зүйлийн (а)(1), эсхүл (2)-т заасан этгээдийг таньж тогтоох нотлох баримт;

(3)              энэ зүйлийн (а)(1), эсхүл (2)-т заасан этгээд тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмшиж байгаа, эсхүл хүсэлтэд заасан өдрөөс эхлэн эзэмших эрхтэй болох тухай албан ёсны мэдүүлэг.

(d)                Агаарын хөлгийг энэ дүрмийн дагуу бүртгүүлэх хүсэлт гаргагч нь Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ авах агаарын хөлгийн хувьд, ИНД-21-ийн дагуу тусгай категорийн- үзүүлбэрийн НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл тусгай категорийн-хязгаарлагдмал НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл гэрчилгээ олгогдох бол 47.55(d)-д шаардсан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдлийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй.

47.55. Бүртгэл болон гэрчилгээ олгох

(a)              Энэ зүйлийн (c)-г харгалзан, хэрэв Дарга дараах шаардлага хангагдсан гэж үзвэл, хүсэлт гаргагч нь агаарын хөлгийг бүртгүүлж, Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмших эрхтэй:

(1)              Хуулийн дагуу тухайн агаарын хөлөг нь өөр улсад бүртгэгдээгүй байх;

(2)              хүсэлт гаргагч нь 47.53(b)-ийн холбогдох шаардлагыг хангасан байх;

(3)              47.53(c)-ийн дагуу шаардаж болох нотлох баримт болон албан ёсны мэдүүлэг нь хүлээн зөвшөөрөхүйц байх;

(4)              тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмших этгээд нь тохирох зөв хүн байх;

(5)              хэрэв тухайн агаарын хөлөг нь ИНД-21-ийн дагуу тусгай категорийн-үзүүлбэрийн НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл тусгай категорийн-хязгаарлагдмал НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл гэрчилгээ олгогдох бол энэ зүйлийн (d)-д шаардсан мэдээлэл нь хүлээн зөвшөөрөхүйц байх;

(6)              тухайн гэрчилгээг олгох нь нисэхийн аюулгүй байдлын ашиг сонирхолд харшлахгүй байх.
(7) 30-аас дээш зорчигчийн суудлын конфигурацитай, агаарын тээврийн зорчигч тээвэрлэх үйл ажиллагаанд ашиглах зорилгоор шинээр бүртгүүлэх нисэх онгоц нь 20-оос доош жилийн настай байх. /энэ хэсгийг ЗТХС-ын 2022 оны А/311 дүгээр тушаалаар нэмсэн.

(b)              Хэрэв Дарга шаардлага хангагдсан гэж үзвэл, энэ зүйлийн (а)-д заасны дагуу бүртгэлийн гэрчилгээ олгож, ИНЕГ нь Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системд дараах мэдээллийг оруулах үүрэгтэй:

(1)              тухайн бүртгэсэн огноо;

(2)              тухайн хүсэлтэд заасан агаарын хөлгийн тодорхойлолт;

(3)              тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмших этгээдийн нэр болон үйл ажиллагаа эрхлэх хаяг;

(4)              Дарга 47.103-ын дагуу тухайн агаарын хөлөгт олгосон бүртгэлийн дугаар;

(5)              47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн, танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээний тодорхойлолт, хэрэв хамааралтай бол.

(c)              ИНД-21-ийн дагуу тусгай категорийн-үзүүлбэрийн НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл тусгай категорийн-хязгаарлагдмал НТЧ-ын гэрчилгээтэй, эсхүл гэрчилгээ олгогдох агаарын хөлгийн хувьд, энэ зүйлийн (a)-ийн дагуу олгосон бүртгэлийн гэрчилгээнд энэ зүйлийн (d)-д заасан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэл дагалдсан байх ёстой.

(d)              Үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэл нь дараах мэдээллийг агуулсан байх ёстой:

(1)              тухайн агаарын хөлгийн хийц, загвар болон бүртгэлийн дугаар;

(2)              дараах этгээдийн нэр:

(i)                тухайн агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигчийг төлөөлж байгаа этгээд;

(ii)               тухайн агаарын хөлгийн нислэгийн үйл ажиллагааг удирдаж байгаа болон багийн гишүүдийн сургалт хариуцсан этгээд; 

 

(iii)             тухайн агаарын хөлгийн техник үйлчилгээг удирдах үүрэг хариуцлага хүлээсэн этгээд;

(3)              минимум түлшний нөөцтэй хэвийн аяллын хурдаар нисэх максимум нислэгийн цагийг багтаасан, VFR-ийн дагуу тухайн агаарын хөлгийн аюулгүй ажиллагаанд шаардлагатай минимум нөөц түлшний дэлгэрэнгүй мэдээлэл;

(4)              тухайн агаарын хөлгийн техник үйлчилгээний үндсэн гүйцэтгэгчийн нэр;

(5)              ИНД-91.605(b)(2)-оор шаардсан техник үйлчилгээний хөтөлбөрийн таних тодорхойлолт;

(6)              тухайн агаарын хөлгөөр, ажиллагаагүй төхөөрөмжтэйгээр үйл ажиллагаа гүйцэтгэх журмын дэлгэрэнгүй мэдээлэл;

(7)              тухайн агаарын хөлгөөр явгалалт үйлдэх этгээдэд тавих хязгаарлалт, эсхүл ур чадварын дэлгэрэнгүй мэдээлэл;

(8)              тухайн агаарын хөлгөөр зорчигч тээвэрлэхтэй холбоотой хязгаарлалтын дэлгэрэнгүй мэдээлэл, хэрэв хамааралтай бол;

(9)              дараах мэдээллийг агуулсан, тухайн агаарын хөлөгт суурилуулсан харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон системийн талаарх мэдээлэл:

(i)                суурилуулсан төхөөрөмжийн дэлгэрэнгүй мэдээлэл;

(ii)               нислэгийн үед ашиглах журам;

(iii)             тухайн агаарын хөлөгт техник үйлчилгээ хийдэг, эсхүл бусад хэлбэрээр түүнд нэвтэрдэг этгээдийн сургалтын журам болон суурилуулсан харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон системийн аюулгүй байдлын дадлага туршлага;

(iv)             харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон системд зориулсан нөөц тэслэгч зэрэг хадгалагдаж байгаа төхөөрөмжийн хяналтыг багтаасан газарт мөрдөх аюулгүй байдлын арга хэмжээ;

(v)              ИНД-66-гийн дагуу олгогдсон MAC эзэмшдэг бөгөөд суурилуулсан харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон системд техник үйлчилгээ хийхээр бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигчийн зөвшөөрсөн этгээдийн нэр;

(vi)             суурилуулсан харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон систем дээр сургалт зохион байгуулах ажлыг хариуцсан этгээдийн нэр;

(vii)           суурилуулсан харвах суудал, гарцын тэсрэх төхөөрөмж, эсхүл жэттисон систем байгаа болохыг, мөн шаардлагатай аюулгүй байдлын урьдчилсан анхааруулгын талаар орон нутгийн онцгой байдлын үйлчилгээний нэгжид мэдээлэх үүрэг хариуцлага хүлээсэн этгээдийн нэр.

47.57. Агаарын хөлгийн эзэмшил солигдох

(a)              Хэрэв Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь бүртгэгдсэн агаарын хөлгийг хууль ёсоор эзэмших эрхээ 28 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар зогсоосон бол гэрчилгээ эзэмшигч тухайн агаарын хөлгийг хууль ёсоор эзэмшихээ зогсоосон өдрөөс эхлэн тухайн гэрчилгээ хүчингүй болно.

(b)              Энэ зүйлийн (a)-ийн дагуу гэрчилгээ нь хүчингүй болсон гэрчилгээ эзэмшигч нь дараах үүрэгтэй:

(1)              хүчингүй болсон өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор:

(i)                Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний ар талын хэвлэмэл маягтыг; эсхүл

(ii)               САА 24047/03 маягтыг бүрэн гүйцэд бөглөж, зохих төлбөрийн баримтын хамт Даргад хүргүүлэх; эсхүл

(2)              хамааралтай бол 47.67(b)-гийн дагуу Даргад мэдэгдэх. 

 

47.59. Гэрчилгээний хугацаа дууссаны дараах агаарын хөлгийн үйл ажиллагаа

(a)              Энэ дүрмийн 47.51(а)-г үл харгалзан, Монгол Улс руу, Монгол Улсаас, Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт, эсхүл Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээгүүр нислэг үйлдэж байгаа агаарын хөлгийг хууль ёсоор эзэмших эрхтэй этгээдийг 47.57(a)-ийн дагуу тухайн гэрчилгээний хугацаа дууссанаас хойш 28 хоногийн хугацаанд хүчинтэй, Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээтэй байхыг шаардахгүй.

(b)              Энэ дүрмийн 47.57(a)-ийн дагуу Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хугацаа дууссанаас 28 хоногийн дараа, Дарга агаарын хөлөгт бүртгэлийн гэрчилгээ олгох хүртэл тухайн агаарын хөлгөөр үйл ажиллагаа эрхлэхгүй.

47.61. Гэрчилгээний мэдээллийн хүчинтэй байдал

(a)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь дараах мэдээллийн хүчинтэй байдалд нөлөөлөх өөрчлөлтийг Даргад цаг алдалгүй мэдэгдэх үүрэгтэй:

(1)              тухайн гэрчилгээнд агуулагдсан мэдээлэл; эсхүл

(2)              47.55(c)-д шаардсан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэлд агуулагдсан мэдээлэл.

(b)              Энэ зүйлийн (а)(1)-ийн дагуу мэдэгдэл хүлээн авсны дараа Дарга Хуулийн дагуу тухайн бүртгэлийн гэрчилгээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, эсхүл хүчингүй болгож, түүний оронд шинэ гэрчилгээ олгох бол ИНЕГ нь Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системийн холбогдох мэдээллийг шинэчлэх үүрэгтэй.

(c)              Хэрэв энэ зүйлийн (a)(2)-ын дагуу мэдэгдсэн өөрчлөлт нь Даргын хүлээн зөвшөөрөхүйц бол Дарга 47.55(c)-д шаардсан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэлд агуулагдсан мэдээлэлд нэмэлт оруулж болно.

(d)              Хэрэв Дарга тухайн өөрчлөлт нь нисэхийн аюулгүй байдлын ашиг сонирхолд шаардлагатай гэж үзвэл, 47.55(c)-д шаардсан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэлд агуулагдсан мэдээлэлд өөрчлөлт оруулж болно.

47.63. Гэрчилгээг солих

(a)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь дараах тохиолдолд, гэрчилгээ солиулах хүсэлт гаргаж болно, хэрэв тухайн гэрчилгээ нь:

(1)              гээгдсэн, алдагдсан, эсхүл устсан бол; эсхүл

(2)              мэдээлэл нь уншигдах боломжгүйгээр гэмтсэн бол.

(b)              Гэрчилгээ солиулах хүсэлт гаргагч нь САА 24047/01 маягтыг бөглөж, дараах баримтын хамт Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй:

(1)              зохих төлбөрийн баримт;

(2)              хамааралтай бол тухайн гэмтэлтэй гэрчилгээ.

47.65. Гэрчилгээний хугацаа

(a)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ нь:

(1)              47.57(a)-ийн дагуу хүчингүй болсон; эсхүл

(2)              Дарга түдгэлзүүлэх, эсхүл хүчингүй болгох хүртэл хүчинтэй байна.

(b)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээг түдгэлзүүлсэн бол эзэмшигч нь зохих баталгаажуулсан тэмдэглэл хийлгэхээр гэрчилгээг Даргад нэн даруй хүргүүлэх үүрэгтэй.

(c)                 Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээг хүчингүй болгосон бол эзэмшигч нь гэрчилгээг Даргад нэн даруй хураалгах үүрэгтэй.

(d)              ИНД-21-ийн дагуу олгогдсон тусгай категорийн-үзүүлбэрийн НТЧ-ын гэрчилгээ, эсхүл тусгай категорийн-хязгаарлагдмал НТЧ-ын гэрчилгээ бүхий агаарын хөлгийн хувьд,

47.55(c)-д шаардсан үйл ажиллагаа эрхлэгчийн мэдэгдэл нь зөвхөн, энэ зүйлийн (a)-ийн дагуу тухайн агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээний хүчинтэй хугацаанд хүчинтэй байна.

47.67. Агаарын хөлөг эвдрэх, устаж алга болох, хулгайлагдах, ашиглалтаас хасагдах, эсхүл гадаадад бүртгүүлэх

(a)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь дараах тохиолдолд, энэ зүйлийн (b)-гийн дагуу Даргад мэдэгдэх үүрэгтэй:

(1)              тухайн агаарын хөлөг дараах нөхцөл байдалд орсныг мэдсэнээс хойш 14 хоногийн дотор:

(i)                эвдэрсэн, устаж алга болсон, эсхүл хулгайлагдсан; эсхүл

(ii)               ашиглалтаас бүрмөсөн хасагдсан; эсхүл

(2)              тухайн агаарын хөлгийг өөр улсын агаарын хөлгийн бүртгэлд бүртгүүлэх хүсэлт гаргасны дараа яаралтай мэдэгдэх.

(b)              Энэ зүйлийн (a)-ийн дагуу гаргах мэдэгдэл нь дараах шаардлагыг хангасан байх ёстой:

(1)              бичгээр үйлдсэн байх;

(2)              тухайн гэрчилгээ эзэмшигч гарын үсэг зурсан байх;

(3)              тухайн болсон нөхцөл байдлыг тодорхойлсон байх;

(4)              тухайн бүртгэлийн гэрчилгээг хавсаргасан байх.

47.69. Бүртгэлийг хүчингүй болгох

(a)              Агаарын хөлөг нь дараах нөхцөл үүсэх хүртэл бүртгэлтэй хэвээр байна:

(1)              бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь тухайн агаарын хөлгийн гэрчилгээг хүчингүй болгох хүсэлтийг гаргасан ба Дарга гэрчилгээг хүчингүй болгосон; эсхүл

(2)              Дарга дараах нотлох баримтыг хангалттай гэж үзэн, тухайн бүртгэлийн гэрчилгээг хүчингүй болгосон:

(i)                тухайн агаарын хөлөг эвдэрсэн, устаж алга болсон, эсхүл хулгайлагдсаныг; эсхүл

(ii)               тухайн агаарын хөлгийг ашиглалтаас бүрмөсөн хассаныг; эсхүл

(iii)             тухайн агаарын хөлгийг 180 хоног, эсхүл түүнээс дээш хугацаагаар хууль ёсоор эзэмшиж байгаа этгээд нь тухайн агаарын хөлгийг өөр улсад бүртгүүлэх хүсэлт гаргасныг; эсхүл

(iv)             тухайн агаарын хөлөг нь Монгол Улсаас өөр Улсад бүртгэгдсэнийг; эсхүл

(3)              Дарга Хуулийн дагуу тухайн бүртгэлийн гэрчилгээг өөр байдлаар хүчингүй болгосон; эсхүл

(4)              Дарга:

(i)                47.57(а)-д заасны дагуу бүртгэлийн гэрчилгээний хугацаа дууссаныг тогтоосон;

(ii)               тухайн гэрчилгээний хугацаа дууссан  өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор 47.53-ын дагуу хүсэлт хүлээж аваагүй.

(b)              ИНЕГ нь дараах тохиолдолд, Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системд тухайн агаарын хөлгийг оруулахгүй байх үүрэгтэй, хэрэв Дарга:

(1)              энэ зүйлийн (а)(1), (2), эсхүл (3)-т заасны дагуу тухайн агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээнд эргэлзэж байгаа бол; эсхүл

(2)              энэ зүйлийн (а)(4)-т заасан асуудал байгааг тогтоосон бол.

(c)              Энэ зүйлийн (a)(1)-ийг үл харгалзан, хэрэв ИНЕГ нь агаарын хөлгийг бүртгэлээс бүрмөсөн хасуулах болон экспортын зөвшөөрөл авахаар хүргүүлсэн хүсэлтийг бүртгэсэн бол бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь тухайн агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээг хүчингүй болгох хүсэлтийг Даргад гаргахгүй байж болно.

47.71. Агаарын хөлгийн үндэсний харьяалал

Энэ дүрмийн 47.55-ын (а)-ийн дагуу Даргын бүртгэсэн агаарын хөлөг нь Монгол Улсын үндэсний харьяалалтай байна.

C Бүлэг - Агаарын хөлгийн тэмдэглэгээ

47.101.Агаарын хөлгийн тэмдэглэгээнд тавих шаардлага

(a)              Энэ зүйлийн (b), (c), (d) болон (e)-д зааснаас бусад тохиолдолд, Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь тухайн гэрчилгээнд хамаарах агаарын хөлөгт дараах тэмдэг тэмдэглэгээг байрлуулсан болохыг бататгах үүрэгтэй:

(1)              47.103-ын дагуу олгосон бүртгэлийн дугаар болон 47.109 - 47.117-гийн шаардлагын дагуу үндэсний харьяаллын тэмдэг;

(2)              47.119-ийн шаардлагын дагуу таних пайз.

(b)                Монгол Улсын бүртгэлтэй дараах маягийн агаарын хөлгийг, Монгол Улс дотор үйл ажиллагаа гүйцэтгэж байгаа үед үндэсний харьяаллын тэмдэг байрлуулахыг шаардахгүй:

(1)              MCTOW нь 2270кг, эсхүл түүнээс бага жинтэй нисэх онгоц;

(2)              роторт-хөлөг;

(3)              глайдер болон моторт-глайдер;

(4)              хүнтэй бөмбөлөг;

(5)              ИНД-21-ийн H Бүлгийн дагуу олгосон тусгай категорийн НТЧ-ын гэрчилгээний хүрээнд үйл ажиллагаа гүйцэтгэж байгаа нисэх онгоц.

(c)              хамааралгүй

(d)              Монгол Улс дотор, Цагдаагийн байгууллагын Даргын зөвшөөрлөөр цагдаагийн үйл ажиллагаа гүйцэтгэж байгаа Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлөгт 47.102-ын дагуу олгосон цагдаагийн таних тэмдэг байрлуулсан бол 47.103-ын дагуу олгосон үндэсний харьяаллын тэмдэг, эсхүл бүртгэлийн дугаар байрлуулахыг шаардахгүй.

(e)              Хэрэв тухайн агаарын хөлөгт 47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг байрлуулсан бол Монгол Улс дотор үйл ажиллагаа гүйцэтгэж байгаа, Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлөгт 47.103-ын дагуу олгосон үндэсний харьяаллын тэмдэг, эсхүл бүртгэлийн дугаар байрлуулахыг шаардахгүй.

(f)                Энэ зүйлийн (е)-гийн дагуу зөвшөөрөгдсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг байрлуулсан агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь 47.109-д заасны дагуу будган зураглал болон тэмдэглэгээг тухайн агаарын хөлөгт үргэлжлүүлэн харуулж байгааг бататгах үүрэгтэй.

47.102. Цагдаагийн агаарын хөлгийн таних тэмдэг

Монгол Улсын бүртгэлтэй цагдаагийн агаарын хөлөгт байрлуулах таних тэмдэг нь дараах тэмдэглэгээнээс бүрдсэн байх ёстой:

(1) "POLICE"-ийн ард Цагдаагийн байгууллагын Даргын олгосон дугаар;

(2) Цагдаагийн байгууллагын Дарга олгоход зориулан Даргын нөөцөлсөн бүртгэлийн дугаар.
 

47.103. Үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар

(a) Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлгийн үндэсний харьяаллын тэмдэг нь "JU" гэсэн том үсэг байх ёстой.

(b) Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлгийн бүртгэлийн дугаар нь дараах шаардлага хангасан байх ёстой:

        (1) тухайн агаарын хөлөгт Дарга оноосон байх;

        (2) дөрвөн тооноос бүрдэх ба үндэсний харьяаллын тэмдгийн ард байрлан, хөндлөн зураасаар тусгаарлагдсан байх.
 

47.104. Танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээний зөвшөөрөл

(a) ИНД-21-ийн H Бүлгийн дагуу тусгай категорийн НТЧ-ын гэрчилгээ олгогдсон агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь, 47.103-ын дагуу олгосон үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар байрлуулахын оронд, тухайн агаарын хөлөгт танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулах зөвшөөрлийг Даргаас хүсэж болно.

(b) ИНД-21-ийн H Бүлгийн дагуу олгосон стандарт, эсхүл хязгаарлалттай категорийн НТЧ-ын гэрчилгээ олгогдсон агаарын хөлөг, эсхүл хэт хөнгөн агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь 47.103-ын дагуу олгосон үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар байрлуулахын оронд, тухайн агаарын хөлөгт түүхэн зорилгоор өөр танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулах зөвшөөрлийг Даргаас хүсэж болно.

(c) Танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээний зөвшөөрөл авах хүсэлт гаргагч нь дараах мэдээллийг шаардсан САА 24047/04 маягтыг бөглөж, зохих төлбөрийн баримтын хамт Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй:

        (1) тухайн агаарын хөлөгт Даргаас олгосон үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар;

        (2) санал болгож байгаа агаарын хөлгийн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээний бичгээр үйлдсэн тодорхойлолт;

        (3) санал болгож байгаа агаарын хөлгийн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг өнгөт зураг, фото зураг, гар зураг, эсхүл төстэй хэлбэрээр үнэн зөв харуулсан гурван-талт зураг;

        (4) Даргын шаардаж болох, эсхүл бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигчтэй холбоотой маягтад заасан бусад нэмэлт мэдээлэл.

(d) Хэрэв будган зураглал болон тэмдэглэгээ нь тухайн агаарын хөлгийг ижил, эсхүл төстэй маяг болон загварын бусад агаарын хөлгөөс ялгахад хангалттай гэж үзвэл, Дарга энэ зүйлийн (а)-ийн дагуу танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулах хүсэлтийг зөвшөөрч болно.

(e) Хэрэв тухайн будган зураглал болон тэмдэглэгээ нь түүхэн, эсхүл бусад тусгай зорилготой тохирч байгаа бөгөөд тухайн агаарын хөлгийг ижил, эсхүл төстэй маяг болон загварын бусад агаарын хөлгөөс ялгахад хангалттай гэж үзвэл, Дарга энэ зүйлийн (b)-гийн дагуу танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулах хүсэлтийг зөвшөөрч болно.

(f) Энэ зүйлийн (d), эсхүл (e)-гийн дагуу зураг, эсхүл гар зургийг үндэслэн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээтэй агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь, зөвшөөрөгдсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг байрлуулсан агаарын хөлгийн гурван-талт фото зургийг Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй.

47.105. Танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээний бүртгэл

(a) 47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг 47.55-ын (b)-гийн дагуу Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системд оруулсан байх үүрэгтэй.

47.106. Танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээг өөрчлөх

(a) Тухайн будган зураглал, эсхүл тэмдэглэгээг өөрчлөхөөр төлөвлөж байгаа, 47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулсан агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь 47.104-ийн дагуу шинэ будган зураглал болон тэмдэглэгээний зөвшөөрөл авах хүсэлтийг Даргад гаргах үүрэгтэй.

(b) Энэ дүрмийн 47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ байрлуулсан агаарын хөлгийн бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь тухайн будган зураглал, эсхүл тэмдэглэгээг хэрэглэхээ зогсоохоор төлөвлөж байгаа бол дараах үүрэгтэй:

        (1) Даргад бичгээр зохих журмаар мэдэгдэх;

        (2) 47.101-ийн дагуу тухайн агаарын хөлөгт таних тэмдэг байрлуулах.

47.107. Бүртгэлийн дугаар нөөцлөх

(a) Агаарын хөлгийг Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системд бүртгүүлэхээр төлөвлөж байгаа этгээд нь зохих төлбөрийг төлж, бүртгэлийн дугаар нөөцлүүлэх хүсэлтийг Даргад гаргаж болно.

(b) Дарга энэ зүйлийн (a)-ийн дагуу гаргасан хүсэлтийг хүлээн аваад, дараах тохиолдолд бүртгэлийн дугаарыг 24 сараас дээшгүй хугацаагаар нөөцөлж болно, хэрэв:

        (1) тухайн дугаарыг олгоогүй, эсхүл нөөцлөөгүй бол;

        (2) тухайн дугаарыг ашиглах нь тохиромжгүй гэж Дарга үзээгүй бол.

        (c) Энэ зүйлийн (b)-гийн дагуу нөөцөлсөн бүртгэлийн дугаарыг нөөцөлсөн хугацаанд, нөөцлөхийг хүссэн этгээд хүсэлт гаргаснаас бусад тохиолдолд, тухайн бүртгэлийн дугаарыг агаарын хөлөгт олгохгүй.
 

47.108. Бүртгэлийн дугаар өөрчлөх

(a)              Монгол Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ эзэмшигч нь гэрчилгээнд заасан, тухайн агаарын хөлөгт олгосон бүртгэлийн дугаарыг шинэ бүртгэлийн дугаараар солих хүсэлтийг Даргад гаргаж болно.

(b)              Хүсэлт гаргагч нь бүртгэлийн дугаар өөрчлөх хүсэлтийг бичгээр гарган, дараах мэдээллийг хавсарган Даргад хүргүүлэх үүрэгтэй:

(1)              тухайн бүртгэлийн гэрчилгээ;

(2)              тухайн хүсэж байгаа бүртгэлийн дугаар;

(3)              зохих төлбөрийн баримт.

(c)              Дарга энэ зүйлийн (b)-д заасны дагуу ирүүлсэн хүсэлтийг хүлээн аваад, тухайн агаарын хөлөгт олгосон бүртгэлийн дугаарыг хураан авч, шинэ бүртгэлийн дугаар олгож болно.

(d)              Энэ зүйлийн (c)-гийн дагуу шинэ бүртгэлийн дугаар олгосон тохиолдолд, ИНЕГ нь тухайн агаарын хөлөгт олгосон шинэ бүртгэлийн дугаарын мэдээллийг Монгол Улсын Агаарын Хөлгийн Бүртгэлийн системд оруулах үүрэгтэй.

47.109.                     Таних тэмдэг байрлуулах

(a)              47.101-ийн дагуу байрлуулахыг шаардсан үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар, эсхүл 47.104-ийн дагуу зөвшөөрсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ нь дараах шаардлагыг хангасан байх ёстой:

(1)              тухайн агаарын хөлөгт будсан, эсхүл түүнтэй төстэй түвшинд тогтвортой байхыг бататгасан аргаар бэхэлсэн байх;

(2)              тухайн агаарын хөлгийн хийц, эсхүл хэлбэрт тохируулан, хамгийн тохиромжтой хэсэгт ил харагдахуйц байрлуулсан байх;

(3)              байнга цэвэр, тод харагдахуйц байх.

(b)              Үндэсний харьяаллын үсэг, бүртгэлийн дугаарын тоо болон холбоос зураас нь ижил өнгөтэй байх ба тэдгээрийг будсан, эсхүл бусад хэлбэрээр бэхэлсэн дэвсгэрээс тод ялгарч харагдахуйц байх ёстой.

(c)              Цагдаагийн байгууллагын Даргын зөвшөөрсөн цагдаагийн үйл ажиллагааны бүх хугацаанд, цагдаагийн таних тэмдгийг энэ Бүлгийн бусад шаардлагын дагуу хийгдсэн болохыг бататгах хэлбэрээр агаарын хөлөгт байрлуулах ёстой.

47.111.          Агаараас хөнгөн агаарын хөлөгт таних тэмдэг байрлуулах

(a)              Дирижабльд, 47.101(а)-ийн дагуу шаардсан таних тэмдгийг дараах байдлаар байрлуулах ёстой:

(1)              дирижаблийн их биеийн максимум хөндлөн огтлолын хэсгийн ойролцоо, уртын дагуу босоо гадаргууд тэгш хэмтэй; эсхүл

(2)              дараах тэнцвэржүүлэгч дээр:

(i)                хэвтээ тэнцвэржүүлэгчийн баруун хагасын дээд гадаргууд болон зүүн хагасын доод гадаргууд, тоо болон үсгийн орой нь дайрах булан тийш чиглэсэн;

(ii)               босоо тэнцвэржүүлэгчийн хоёр талын доод хагаст, тоо болон үсгийг босоогоор.

(b)              Бөмбөрцгөн бөмбөлгийн таних тэмдгийг 47.101(а)-д шаардсаны дагуу, бөмбөлгийн тойргийн максимум хэвтээ тэнхлэгийн хэсэгт, диаметрийн эсрэг хоёр хэсэгт байрлуулах ёстой.

(c)              Бөмбөрцгөн бус бөмбөлгийн таних тэмдгийг 47.101(а)-д шаардсаны дагуу, бөмбөлгийн максимум хөндлөн огтлолын шугамын ойролцоо хоёр талд, сагсыг дүүжилсэн татлага олсны бэхэлгээний дээр, эсхүл бөмбөлгийн доод бүслүүрийн дээр байрлуулах ёстой.

47.113.          Агаараас хүнд агаарын хөлөгт таних тэмдэг байрлуулах

(a)              Энэ зүйлийн (c) болон (d)-д зааснаас бусад тохиолдолд, нисэх онгоц, глайдер болон моторт-глайдерт 47.101(а)-д шаардсан таних тэмдгийг дараах байдлаар байрлуулсан байх ёстой:

(1)              далавчны бүтцийн нэг доод гадаргууд. Хэрэв таних тэмдгийг далавчны захын хэсэгт байрлуулах шаардлагатай бол түүнийг зүүн далавчны доод гадаргууд байрлуулах ёстой. Таних тэмдгийн толгой нь тухайн далавчны дайрах булан руу чиглэсэн байх ба далавчны урд болон хойд ирмэгийн дунд, аль болох тэнцүү зайтай байхаар байрласан байх ёстой;

(2)              далавч болон сүүлний гадаргуугийн хооронд, их биеийн хоёр талд хэвтээгээр, эсхүл сүүлний босоо гадаргуугийн дээд хагаст хэвтээгээр. Ганц босоо сүүлний гадаргуу дээрх таних тэмдэг нь 2 талд байх ёстой. Олон босоо сүүлтэй гадаргуу дээрх таних тэмдэг нь захын гадна гадаргуунууд дээр байрласан байх ёстой.

(b)              Энэ зүйлийн (d)-д зааснаас бусад тохиолдолд, роторт-хөлөгт 47.101(a)(1)-ийн дагуу шаардсан таних тэмдгийг, хэвийн үйл ажиллагааны үед халхлагдахааргүй, ил харагдах хэсэгт дараах байдлаар байрлуулах ёстой:

(1)              их биеийн, эсхүл бүхээгийн гадна доод гадаргууд;

(2)              роторт-хөлгийн хоёр талд тэгш хэмтэй.

(c)              Зөвхөн Монгол Улс дотор үйл ажиллагаа гүйцэтгэдэг нисэх онгоц, глайдер болон моторт-глайдерт, далавчны бүтцийн доод гадаргууд таних тэмдэг байрлуулахыг шаардахгүй.

(d)              Хэрэв нисэх онгоц, глайдер, моторт-глайдер, эсхүл роторт-хөлөг нь:

(1)              энэ дүрмийн холбогдох заалтад дурдсан эд ангигүй бол; эсхүл

(2)              энэ дүрмийн дагуу тэмдэглэх шаардлагатай гадаргуу нь 47.117-д заасан хэмжээтэй таних тэмдгийг байрлуулахад хангалттай том биш бол,

Дарга дараах тохиолдолд, тухайн агаарын хөлгийн өөр аль нэг хэсэгт таних тэмдэг байрлуулахыг зөвшөөрч болно, хэрэв:

(i)                таних тэмдгийг хэвийн үйл ажиллагааны үед халхлагдахааргүй ил харагдах хэсэгт байрлуулах бол;

(ii)               таних тэмдэг нь хялбар танигдахаар бол.

47.115. Таних тэмдгийн тодорхойлолт

(a)              Үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар нь хээ угалзгүй, латин том үсэг болон араб тооноос бүрдсэн байх ёстой.

(b)              Үсэг, тоо бүрийн өргөн болон холбоос зураасны урт нь үсгийн өндрийн гуравны хоёртой тэнцүү байх ёстой.

(c)              Үсэг болон тоо бүр нь үсэг болон тооны өмнө, эсхүл хойно үсгийн өндрийн дөрөвний нэгээс багагүй зайтай байх ба зураас болон тоо нь энэ зорилгоор үсэгтэйгээ адилхан тусгаарлагдсан байх ёстой.

(d)              Үсэг, тоо болон холбоосыг бүрдүүлж байгаа зураас нь тухайн үсгийн өндрийн зургааны нэгтэй тэнцүү өргөнтэй үргэлжилсэн шугамаар бичигдсэн байх ёстой.

47.117. Таних тэмдгийн хэмжээ

(a)              Үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаар нь ижил өндөртэй үсэг болон тооноос бүрдэх ба тэдгээрийг байрлуулсан гадаргуугийн ирмэгээс дотогш 50 мм-ээс доошгүй нөөц зайг үлдээн байрлуулах ёстой.

(b)              Энэ зүйлийн (c)-д зааснаас бусад тохиолдолд, агаарын хөлгийн таних тэмдгийн өндөр нь 250 мм-ээс доошгүй байна.

(c)              Дарга, агаараас хүнд агаарын хөлөгт 250 мм-ийн өндөртэй таних тэмдгийг байрлуулахад гадаргуу нь хангалттай том биш бол 150 - 250 мм-ийн өндөртэй таних тэмдэг байрлуулахыг зөвшөөрч болно.

47.119. Таних пайз

(a)              47.101(а)-ийн дагуу байрлуулахыг шаардсан таних пайзанд үндэсний харьяалал болон бүртгэлийн дугаарыг сийлж дүрслэх, цохиж шигтгэх, эсхүл хэвд цутгаж суулгасан байх ёстой.

(b)              Тухайн таних пайз нь дараах шаардлагыг хангасан байх ёстой:

(1)              физик шинж чанараараа галд тэсвэртэй металл, эсхүл галд тэсвэртэй бусад материалаар хийсэн байх;

(2)              тухайн агаарын хөлөг рүү орох гол хаалганы ойролцоо, ил харагдах байрлалд бэхэлсэн байх.

47.121. Таних тэмдгийг далдлах

Аливаа этгээд нь энэ Дүрмийн дагуу агаарын хөлөгт байрлуулахыг шаардсан үндэсний харьяалал, эсхүл бүртгэлийн дугаар, зөвшөөрөгдсөн танигдахуйц будган зураглал болон тэмдэглэгээ, эсхүл цагдаагийн таних тэмдгийг өөрчилсөн, эсхүл халхалсан аливаа таних тэмдэг, эсхүл билэгдлийг Монгол Улсын бүртгэлтэй агаарын хөлөгт байрлуулахгүй байх үүрэгтэй. 

 

--oOo--