Эрүүл мэндийн сайдын  2023 оны 11 дүгээр сарын 24-ний

өдрийн А/406 дугаар тушаалын 01 дүгээр хавсралт

 

 

ХООЛ ҮЙЛДВЭРЛЭЛ, ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ГАЗРЫН

ЭРҮҮЛ АХУЙ, ХАЛДВАР ХАМГААЛЛЫН ҮЛГЭРЧИЛСЭН ДҮРЭМ

 

 

Нэг. Нийтлэг үндэслэл

 1.1.Эрүүл ахуйн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2 дахь заалтад заасны дагуу хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газар нь үйл ажиллагаа, үндсэн зорилго, зорилт, чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ өмчийн төрөл хэлбэр харгалзахгүй эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын үлгэрчилсэн дүрэм (цаашид "дүрэм" гэх)-ийг мөрдлөгө болгоно.

 

 1.2.Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газар нь /цаашид хоолны газар гэх/ Эрүүл ахуйн тухай, Төрийн хяналт шалгалтын тухай, Хүнсний тухай, Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай, Нялх, балчир хүүхдийн хүнсний  тухай,  Органик хүнсний тухай, Согтууруулах ундааны  эргэлтэд хяналт тавих, архидан согтуурахтай тэмцэх тухай, Тамхины хяналтын тухай, Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулиуд болон бусад холбогдох хууль, тогтоомж тэдгээрт нийцүүлэн гаргасан дүрэм, журам, стандартыг үйл ажиллагаандаа удирдлага болгоно.

 

 1.3.Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газар нь (ресторан, кафе, баар, цайны газар, түргэн болон явуулын үйлчилгээтэй хоолны газар, буфет, эмнэлэг, сувилал, сургууль, ясли, цэцэрлэг, оюутан сурагчдын дотуур байр, цэргийн болон хорих ангийн дэргэдэх) Монгол Улсын холбогдох хууль, стандарт, энэхүү үлгэрчилсэн дүрмийг мөрдөж ажиллана.

 

 1.4.Хоолны газар бүр энэхүү үлгэрчилсэн дүрмийг загвар болгон өөрийн онцлог байдал, үйл ажиллагааны чиглэлдээ тохируулан байгууллагын эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын дүрмийг боловсруулан, баталж мөрдөнө.

 

 1.5.Хоолны газрын үйл ажиллагааны үндсэн зорилго, зорилт нь эрүүл ахуй, ариун цэвэр, стандартын шаардлага хангасан газар, орчин, барилга байгууламж, ажлын байранд зориулалтын багаж хэрэгсэл, техник, тоног төхөөрөмжөөр  мэргэжлийн болон мэргэшсэн хүн, чанар, аюулгүй байдлын үзүүлэлтийн шаардлага хангасан, батлагдсан жор, технологийн дагуу ундаа, зууш, нарийн боов, халуун, хүйтэн хоол үйлдвэрлэл явуулж үйлчилгээ үзүүлэхэд оршино.

 

 1.6.Хоолны газрын удирдлага нь хоол бэлтгэн нийлүүлэх бүх шатны төлөвлөлт, бэлтгэх, өөрчлөх, засварлах, хадгалах, угаах, цэвэрлэх, халдваргүйжүүлэх, халуун боловсруулалт хийх, үйлчлэх, түгээх үйл ажиллагаатай холбогдон үүсэх харилцааг, удирдан зохицуулах, сөрөг үр дагавар, илэрсэн зөрчил дутагдлыг шуурхай арилгах ажлыг хариуцан зохион байгуулна.

 

 1.7.Хоолны газар нь энэхүү дүрмийн хэрэгжилтэд дотоодын хяналт тавьж ажиллана.

 

 Хоёр. Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газрын барилга байгууламж, газар сонголтонд тавигдах шаардлага

 

 2.1.Хоолны газрын барилга байгууламж барих газрын байршил тогтоох, барилгын зураг төсөл зохиох, шинээр барих, ашиглалтад оруулах, өргөтгөх, зориулалтыг өөрчлөн засварлах тохиолдолд Эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын хяналтын улсын (ахлах) байцаагчаар дүгнэлт гаргуулна.

 

 2.2.Хоолны газрын барилга байгууламж барих газрыг сонгохдоо тухайн төв суурин газрын төлөвлөлттэй уялдуулан, ноёлох салхины чиглэлээс хамаарч, бохирдуулах эх үүсвэр байгаа бол түүний дээд талд, улсын чанартай автозамаас 50 метрээс доошгүй зайтай байхаар байрлалыг сонгоно.

 

 2.3.Хоолны газрыг шууд болон шууд бус байдлаар хүнс бохирдуулах нөлөөлөл бүхий үйлдвэрлэлийн бүс, хүрээлэн буй орчны бохирдолт ихтэй нутаг дэвсгэр, үер, усны хамгаалалтгүй голын хөндий, уулын бэл газар, хортон шавж мэрэгчид үлийн цагаан оготоно, хулгана, харх, зурам гэх мэт үржиж тархсан бүс, нутаг, ахуйн болон үйлдвэрийн хатуу, шингэн хог хаягдлыг зохистойгоор зайлуулах боломжгүй газарт төлөвлөхийг хориглоно.

 

 2.4.Хоолны газрын барилгын хэв шинж, байршил, үйлчлэх хүрээний тооцоо, зохион байгуулалт, галын аюулаас хамгаалах, дулаан ба усан хангамж, ариутгах татуурга, халаалт, салхивч цахилгаан техникийн байгууламж, тоног төхөөрөмж байрлуулах зайг БНбД 2.09.12-87, БНбД II-80-85-д заасан хэм хэмжээнд тохируулан барьж байгуулан ашиглана.

 

 2.5.Барилга байгууламж нь хортон шавж, амьтан орж үүрлэх боломжгүй, утаа тоос, шороо зэрэг орчны бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх эсвэл бохирдуулахгүй байх нөхцлийг хангасан хийц загвартай, засвар үйлчилгээ, цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйтгэл хийхэд хялбар, бат бөх материалаар хийгдсэн байна.

 

 2.6.Тухайн барилга байгууламжийг барих барилгын материал нь эрүүл ахуйн аюулгүйн үзүүлэлтийн шаардлагыг хангасан байна.

 

 2.7.Хоолны газрын барилга байгууламжийн дотоод бүтэц, өрөө тасалгааны байршил, зохион байгуулалт нь түүхий эд хадгалах өрөө, бэлтгэлийн өрөө, гэсгээх өрөө, угаалгын өрөө, халуун боловсруулалтын өрөө, зэрэг шаардлагатай өрөө тасалгааг технологийн дагуу зохион байгуулж, ажилчдын хувцас солих, амралтын, туслах байр, захиргаа аж ахуйн байр, ариун цэврийн болон техникийн байрууд /цахилгаан, дулаан, агааржуулалтын системийн эх үүсвэр байрласан өрөө гэх мэт/ байх ба түүхий эд, хүнсний бүтээгдэхүүн дамжин бохирдохоос хамгаалагдсан, эрүүл ахуйн зохистой дадал хэрэгжих боломжтойгоор зохион байгуулагдсан байна.

 

 2.8.Хана, шал, тааз, хаалга нь ус нэвтэрдэггүй, хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй, хоргүй материалаар хийгдсэн байх ба цэвэрлэхэд хялбар гөлгөр гадаргуутай, аливаа тоноглол нь хир тоос, уур үл хуримтлагдах, хортон шавж мэрэгч амьтан үржиж үүрлэхээс сэргийлсэн, угаалга цэвэрлэгээ хийх технологийн нөхцөлтэйгээр төлөвлөгдсөн байна.

 

 2.9.Хоолны газрын зориулалтаар өөрчлөн засварласан барилга байгууламж нь бүтэц зохион байгуулалт, хийц нь эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн байна.

 

Гурав. Усан хангамж, ариун цэврийн байгууламжинд тавигдах  шаардлага

 

3.1. Усан хангамж:

 

3.1.1.Хоолны газар нь усан хангамжийн төвлөрсөн болон хэсгийн байх ба зориулалтын шугам, хоолойгоор холбогдсон байна.

 

3.1.2.Ашиглаж буй ундны ус стандартын шаардлага хангасан байх ба төвлөрсөн усан хангамжтай тохиолдолд жилд нэгээс доошгүй удаа, хэсгийн усан хангамжтай тохиодолд жилд хоёроос доошгүй удаа шинжилгээнд хамруулж Эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын хяналтын нэгж, түүний эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын хяналтын байцаагчаар дүгнэлт гаргуулсан байна.

 

3.1.3.Зөөврийн усан хангамжтай тохиолдолд ундны усыг ус түгээх байр болон гүн өрмийн худгаас зориулалтын саваар битүүмжлэлтэйгээр зөөвөрлөж, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан ус нөөцлөх саванд хадгалж 7 хоногт 1-ээс доошгүй удаа тогтмол угааж, халдваргүйжүүлэн хэрэглэх ба тухайн ундны усны эх үүсвэрээс тухайн жилийн лабораторийн шинжилгээний дүн, улсын байцаагчийн дүгнэлтийг авч хадгална.

 

3.1.4.Өөрийн эзэмшилдээ гүн өрмийн худагтай тохиолдолд паспортжуулсан, битүүмжлэл сайтай, эрүүл ахуйн хамгаалалтын бүсийг тогтоосон байна.

3.1.5. Хоол хүнсээр дамжих өвчний сэжигтэй тохиолдол, дэгдэлтийн үед болон бусад шаардлагатай тохиолдолд шинжилгээнд хамруулж хяналтын байгууллагаар эрүүл ахуйн дүгнэлт гаргуулсан байна.

 

3.2. Бохир ус, хог  хаягдал зайлуулах

3.2.1.Хоолны газар нь бохир усыг зайлуулах төвлөрсөн буюу хэсгийн  системтэй байна.

 

3.2.2.Хоолны газрын угаалгын хэсгийн ус ихтэй газарт галны аль нэг талыг хэвгий хийж ус урсаж бохирын системд ороход зориулагдсан ховил цооногтой, торон хаалттай байна.

 

3.2.3.Хоол үйлдвэрлэлийн өрөөнд ил байрласан бохирын трап, сифоныг тогтмол цэвэрлэж, халдваргүйтгэдэг байх

 

3.2.4.Хоол үйлдвэрлэлийн байрны бохир усыг зайлуулах хэсэгт тос баригч суулгаж, байнга халдваргүйтгэлийн  уусмалаар угааж, цэвэрхэн байлгах,

 

3.2.5.Ариун цэврийн төвлөрсөн усан хангамж, ариутга татуургын системд холбогдоогүй хоолны газар нь Монгол Улсын "Нүхэн жорлон, угаадасны нүх. Ерөнхий шаардлага" MNS 5924:2015 стандартын шаардлага хангасан ариун цэврийн байгууламжтай байна. Тухайн хоолны газар өөрийн онцлогт нийцүүлэн жорлонгийн хувилбаруудаас сонгон хэрэглэнэ.

 

3.2.6.Нүхэн жорлон, угаадасны нүх нь үндсэн барилгаас 20 метр, ус түгээх цэгийн байрнаас 20 метр, хоолны газрын хаалга, цонх, бараа буулгах хэсгээс 15 метрээс багагүй зайд, ноёлох салхины доод талд /зүүн ба зүүн урд талд/ байруулж, долоо хоногт 2-оос доошгүй удаа цэвэрлэж, халдваргүйжүүлнэ.

 

3.2.7.Хогийн савыг шаардлагатай хэсэг бүрд байрлуулж, тухай бүр цэвэрлэдэг, битүүмжлэгдсэн тагтай байх

 

3.2.8. Хог хаягдлыг тухайн орон нутгийн аж ахуйн тооцоот үйлдвэрлэлийн газар болон сум, баг, дүүрэг, хорооны Засаг даргатай гэрээ байгуулсан аж ахуйн нэгж, иргэнтэй ачиж зайлуулах гэрээг хийж, тогтмол зайлуулж бүртгэл хөтөлнө.

 

3.2.9.Хог хаягдлыг цуглуулах, зайлуулах /байгууламж/ цэгийг ноёлох салхины доор үйлдвэрийн байрнаас 30 метрээс доошгүй зайтай газарт сонгон байршуулна.

 

3.2.10.Ариун цэврийн шаардлага хангасан "цэгт" хог, хаягдлыг түр хадгалах, ангилан ялгах, цуглуулах бөгөөд тогтмол хугацаанд зайлуулна.

 

3.2.11.Хогийн цэгийн талбай, эргэн тойрныг цементлэсэн /асфалдсан/ байна.

 

3.2.12.Хог, хаягдлыг ачуулж зайлуулсны дараа байгууламжийн дотор, гадна тал, сав, төхөөрөмж зэргийг сайтар цэвэрлэж, зөвшөөрөгдсөн бодис, уусмалаар нийт талбайг хамруулан халдваргүйжүүлнэ.

 

3.2.13.Хоолны газраас ялгарч буй шингэн хаягдлыг халдваргүйжүүлсэний дараа ариутгах татуургын төвлөрсөн сүлжээнд нийлүүлнэ.

 

   3.3. Ариун цэврийн өрөө

3.3.1.Хоолны газрын ариун цэврийн өрөө нь цэвэр, бохир усны системд холбогдсон, агааржуулалттай байна.

 

3.3.2.Ариун цэврийн өрөө нь битүү ханатай, хаалга нь өндөр, нээж хаахад хялбар хийцтэй, зориулалтын угаалтуур, суултуур, шээлтүүр, хогийн сав, толь, гар хатаагч, цаасан сальфетка болон шингэн саван, халдваргүйтгэлийн бодис, уусмал  хийх сав гэх мэт тоног, төхөөрөмжөөр бүрэн хангагдсан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд чөлөөтэй үйлчлүүлэх боломжтой  байна.

 

3.3.3.Халуун, хүйтэн автомат холигчтой угаалтууртай, гар халдваргүйтгэх  бэлдмэл, хатаагууртай байна. Халуун, хүйтэн усны крант нь хосолмол байх бөгөөд гар хүрэлцэхгүйгээр ажилладаг, жорлонгийн суултуурын усыг хөлөөр гишгэхээр хийж, хаалга нь өөрөө хаагддаг байна.

 

3.3.4.Душны өрөөний ханыг плитагаар өнгөлж, таазыг тосон будгаар, шалыг карамик хавтангаар хийнэ.

 

3.3.5.Жорлон душ, угаалгын газрыг хоолны газар, агуулахын дээд  давхарт  байрлуулахгүй

 

3.3.6.Жорлонгийн гадна ажлын хувцасны өлгүүр байрлуулна.

 

3.3.7.Хоолны газрын ариун цэврийн өрөө нь 15-20 хүн тутамд тус бүр 1 угаалтуур, суултуур болон шээлтүүр, шүршүүр байхаар төлөвлөж хийгдсэн, гар угаах хэрэгсэл нь халуун, хүйтэн устай, бие засах газарт орсны дараа гараа тогтмол угааж халдваргүйжүүлж байхыг анхааруулсан санамжийг зурган хэлбэрээр байрлуулна. Хэрэв хоол үйлдвэрлэл үйлчилгээний газар нь 15-аас дээш ажиллагсадтай тохиолдолд ариун цэврийн өрөөг тусад нь төлөвлөнө.

 

3.3.8.Тухайн хоолны газар өөрийн онцлогт нийцүүлэн "Нүхэн жорлон, угаадасны нүх. Ерөнхий шаардлага" MNS 5924:2015 стандартын жорлонгийн хувилбаруудаас сонгон хэрэглэнэ.

 

Дөрөв. Агааржуулалт, халаалтын системд тавигдах шаардлага

 

4.1.  Хоолны газрын агаар сэлгэлтийн систем нь илүүдэл дулаан, уур, чийг, усны дусал, тоос шороо хуримтлагдах, хоол хүнсэнд нөлөөлөхүйц үнэр үйлдвэрлэлийн орчинд тархахаас урьдчилан сэргийлж, ажлын байрны эрүүл ахуйн нөхцлийг хангахаас гадна бүтээгдэхүүний боловсруулалт, хадгалалт, тээвэрлэлтийн үед түүний чанарыг алдагдуулахгүй байх шаардлагыг хангасан байна.

 

4.2.  Хоолны газрын барилга байгууламж нь ердийн болон механик агааржуулалтын системтэй байна.

 

4.3.  Бие даасан салхивчийн сорох системийг нийтийн хоолны газар, агуулах, ажилчдын амрах өрөөнд төлөвлөнө.

 

4.4.  Ердийн агааржуулалтын системийн агаар дамжуулах хоолой нь агаарын солилцоог бүрэн хийх хүчин чадалтай байх, зэвэрдэггүй материалаар хийгдсэн, цэвэрлэхэд хялбар, агаар дамжуулах хоолойны орох, гарах хэсгүүдэд, цонх, салхивчны онгойдог хэсгүүдэд шавж, хорхой, мэрэгч нэвтрэхээргүй торон хаалттай байна.

 

4.5.  Агааржуулалтын механик системийг хоол үйлдвэрлэлийн байрны эзэлхүүн, хүчин чадал, үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай агаар сэлгэлтийг тооцсоны үндсэн дээр зохих хүчин чадалтай агаар сэлгэлтийн төхөөрөмжийг шаардлагатай хэсгүүдэд байрлуулна.

 

4.6.  Агааржуулалтын систем нь агаарын урсгал цэвэр хэсгээс бохирдолтой хэсэг рүү байх чиглэлтэйгээр тоноглогдсон байна.

 

4.7.  Орон сууц болон олон нийтийн байранд байрласан хоолны газрын агааржуулалтын хоолойг ерөнхий агааржуулалтын хоолойноос тусад нь төлөвлөж барилгын дээврийн хэсэгт шууд гаргана.

 

4.8.  Халаалтын систем нь төвлөрсөн буюу хэсгийн шугамд холбогдсон байна.

 

4.9.  Гадна орчны цаг уурын өөрчлөлтөөс үл хамааран дотоод орчны агаарын хэм 150С-220С, агаарын харьцангуй чийглэг нь 30-60% байвал тохиромжтой бөгөөд хүнсний агуулахад хэм, чийглэг хэмжигчийг байрлуулан өдөрт хоёроос доошгүй удаа үзэж тэмдэглэл хөтөлнө.

 

 4.10.Дотоод орчны агаарын хэм, харьцангуй чийглэг өөрчлөлт орсон тохиолдолд нэн даруй шаардлагатай арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж хэвийн хэмжээнд хүргэнэ.

 

 Тав. Байгалийн болон зохиомол гэрэлтүүлэгт тавигдах эрүүл ахуйн шаардлага

 

 5.1.Хоолны газрын байгалийн гэрэлтүүлгийг цонхны хэмжээгээр тооцно.

 

 5.2.Байгалийн гэрэлтүүлэг хүрэлцээтэй байх ба технологийн нөхцөл нь байгалийн гэрэлтүүлэг шаардахгүй буюу огт байхгүй нөхцөлд ажлын өдрийн 50%-иас илүүгүй хугацаанд ажилчдыг байлгах байр байна.

 

 5.3.Барилга байгууламжийн цонхыг тунгалаг шилээр шилэлнэ.

 

 5.4.Гэрэлтүүлгийн хэмжээ хоол үйлдвэрлэлийн байранд 540 люкс, агуулахад 220 люкс, хонгил бусад хэсэгт 110 люксээс багагүй байвал зохино.

 

 5.5.Гэрлийн гадна талын бэхэлгээ нь аюулгүй байдлын шаардлага хангасан, чийдэн хагарах тохиолдолд хүнсийг бохирдуулахаас урьдчилан сэргийлж хамгаалах зориулалтаар бэхэлсэн байна.

 

Зургаа. Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газрын төлөвлөлт, тоног, төхөөрөмж байршуулахад тавигдах шаардлага

 

6.1.Эрүүл ахуйн аюулгүй байдлыг шаардлагын дагуу түүхий эд хадгалах өрөө, бэлтгэлийн өрөө, гэсгээх өрөө, угаалгын өрөө, халуун боловсруулалтын өрөө зэрэг шаардлагатай өрөө тасалгааг технологийн дагуу зохион байгуулж, ажилчдын хувцас солих, усанд орох, амрах, ариун цэврийн өрөө нь хүрэлцэхүйц хэмжээтэй байх бөгөөд хаалга нь үйлдвэрлэл явуулдаг өрөө рүү онгойдоггүй, агаарын урсгал нь шууд нэвтрэхээргүйгээр зохион байгуулагдсан байна. Хувцас өмсөх тайлах хэсэгт толь байна. Эдгээр өрөөнүүдийн агааржуулалт, гэрэлтүүлэг, чийглэг нь эрүүл ахуйн шаардлага хангасан байна.

 

6.2.Хоол үйлдвэрлэл үйлчилгээ эрхэлж байгаа газрууд нь үйлчлүүлэгч (оршин суугчдын орох хаалга)-ийн болон бараа материал оруулах хаалгыг тусад нь төлөвлөнө.

 

6.3.Хөдөлмөр хамгааллын хувцас хэрэгслийг цэвэрлэж, халдваргүйжүүлэх угаалгын газартай байна.

 

6.4.Тоног, төхөөрөмжийг дараах зарчмаар байрлуулна. Үүнд:

 -Техникийн засвар, үйлчилгээ, цэвэрлэгээ хийх боломжтой байх

 - Бүрэн хэмжээгээр ашиглаж хэрэглэх боломжтой байх

 

6.5.Тоног төхөөрөмж нь ариутгаж цэвэрлэхэд хялбар, зориулалтандаа тохирсон хэлбэр, хийцтэй, хоол үйлдвэрлэлийн технологи, шат дамжлагын дэс дарааллаар зөв байрлуулсан, суурилуулалт нь бүтээгдэхүүний чанар, аюулгүй байдалд сөрөг нөлөөлөл үзүүлэхгүй байх, алдаа эрсдэлийг бууруулах боломжтой, тоос шороо болон бусад зүйлсээр дамжин бохирдохоос хамгаалагдсан байна.

 

 6.6. Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд ашиглах тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгсэл, сав суулга нь хорт бодисыг ялгаруулж дамжуулдаггүй, үнэр, амт оруулахгүй, ус шингээдэггүй, зэвэрдэггүй, олон дахин угаах, цэвэрлэх, ариутгахад тэсвэртэй материалаар хийгдсэн байх бөгөөд гадаргуу нь гөлгөр, ан цав, хонхорхойгүй, зөөх хөдөлгөх боломжтой байна. Хамгийн тохиромжтой материалуудад зэвэрдэггүй ган, пластмасс, синтетик, модон материал болон хүнсний зориулалтын хуванцар хэрэгслүүд багтах бөгөөд хортон шавжийн хяналт хийх, тэдгээрийг устгах цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйтгэл хийхэд тохиромжтой, тэсвэртэй байх шаардлагатай.

 

6.7. Хоол, хүнсийг бэлтгэх, чанах, халаах, хөргөх, хөлдөөж хадгалах зориулалтаар ашиглах тоног төхөөрөмж нь шаардлагатай хэмд аль болох түргэн хүргэх, хэмээ тогтвортой барих, дулааны хэмийг хянах тохируулгатай, хийц, бүтэц нь хүнсний аюулгүй байдлын шаардлагад нийцсэн, зориулалтын байвал зохино.

 

6.8. Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд хэрэглэгдэх багаж, хэрэгсэл, сав суулгыг бохирдлоос хамгаалж, төрөлжүүлэн ялгаж хадгална.

 

6.9.Хүнсний савлагааны материал нь зориулалтын, хүнсний бүтээгдэхүүнд сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй, хоргүй, хэрэглээ, хадгалалтын заасан нөхцөлд тохирсон, стандарт, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн байх шаардлагатай.

 

6.10.Боловсруулсан бүтээгдэхүүн, түүхий мах, ногоо, гурил, талхны вандан, хавтгай мод, хутга нь тус тусдаа таних тэмдэгтэй, хэрэглэсэн тухай бүрийн дараа халуун усаар угааж хадгална.

 

6.11.Хүнс үйлдвэрлэх ажиллагааны шинж чанараас хамааран чанах, халаах, хөргөх, хөлдөөх, сэрүүн нөхцөлд хадгалах үеийн температурыг тогтмол хянан үзэх зориулалтын багаж хэрэгслээр хангагдсан /лазераар хэмжигч термометр, гүний термометр, мөнгөн усгүй хөргүүрийн термометр. ....гэх мэт/ байна. Мөнгөн устай термометр хэрэглэхийг хориглоно.

 

6.12.Хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний газарт хэрэглэхээс бусад тоног, төхөөрөмж, багаж хэрэгслийг хүнсний зориулалтын тоног, төхөөрөмж, сав, суулгаас тусад нь хадгална.

 

6.13.Хоолны газарт хэрэглэгдэх багаж, хэрэгсэл, сав суулгыг бохирдлоос хамгаалж, төрөлжүүлэн ялгаж хадгална. Ялангуяа нэг удаагийн хэрэглээний сав, хэрэгслийг ариун нөхцөлд хадгалах шаардлагатай.

 

Долоо. Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүн хүлээн авах, хадгалах, тээвэрлэх үеийн эрүүл ахуйн шаардлага

 

7.1.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүний хадгалалт, тээвэрлэлт, боловсруулалт, савлалт, борлуулалт, ашиглалтын үед хүнсний аюулгүй байдалд тавих хяналтын ерөнхий зарчмыг баримтлана.

 

7.2.Хоол, хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүн, тэдгээрийн сав баглаа боодол  нь Монгол Улсын болон олон улсын стандарт, норматив, техникийн баримт бичиг, эрүүл ахуйн аюулгүйн үзүүлэлтийн шаардлагыг хангасан байна. Хоолны хэрэгсэл, аяга таваг нь төмөр болон хориглосон хуванцар материалтай байхыг хориглоно.

 

7.3.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүний ул мөрийг мөрдөн тогтоох бүртгэлийг хөтөлж, дотоод хяналтын бүртгэл, тэмдэглэл, лабораторийн шинжилгээний хариу зэрэг баримт бичгийг хадгална.

 

7.4.Барааг хүлээн авахдаа гадна уут, сав, баглаа боодол нь эвдэрч, гэмтээгүй, мэдрэхүйн үзүүлэлтээр өнгө, үнэр, гадаад байдал нь муудаж өөрчлөгдөөгүй, хаяг, шошгын мэдээлэл нь бүрэн гүйцэд, үйлдвэрлэсэн он, сар, өдөр нь үнэн зөв тавигдсан эсэх, хэрэглэх болон хадгалалтын хүчинтэй хугацааг нэг бүрчлэн шалгана. Шалгаж хүлээн авах явцад сав, баглаа боодол нь урагдаж, гэмтсэн, муудсан, хаяг, шошгын зөрчилтэй, дагалдах бичиг баримтгүй, баталгаажилтгүй, хэрэглэх болон хадгалалтын хугацаа дууссан, хуурамч, ул мөрийг мөрдөн тогтоох бүртгэлийн хуудасгүй хүнсний түүхий эд,  бүтээгдэхүүнийг нэн дариу буцаах арга хэмжээ авч, бүртгэл хөтөлнө.

 

7.5.Шаардлага хангахгүй түүхий эд, материалуудыг хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд хэрэглэж байгаа түүхий эд материал, бүтээгдэхүүнээс тусад нь хадгалж, "шаардлага хангахгүй" гэсэн таних тэмдэг тавьсан байна.

 

7.6.Хүнсний агуулахууд нь цэвэрлэх, засвар үйлчилгээ хийх, бүтээгдэхүүний чанар, аюулгүй байдалд нөлөөлөхгүй бичил цаг уурын тохиромжтой нөхцөл бүрдүүлсэн, хортон шавьж, мэрэгч нэвтэрч, үүрлэхээс урьдчилан сэргийлэгдсэн, шаардлагатай төхөөрөмжөөр тоноглогдсон байна.

 

7.7.Агуулахад агаарын температур, чийг, урсгалын хурд хэмжигч багажуудыг байрлуулж тогтмол хэмжиж, тэмдэглэл хөтөлж байх шаардлагатай.

 

7.8.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг бүлэглэн, ангилж, төрөлжүүлэн технологийн дагуу хурааж хадгалах зарчмыг баримтлана. Тавиурын нүүрэн талд барааны бүлэг, нэр төрөл, байршил, нөөц тоо хэмжээ, агуулахад хүлээн авсан он, сар, өдөр зэрэг үзүүлэлтийг тодорхойлсон хаяг, тэмдэглэгээг хийсэн байна.

 

7.9.Жижиглэн савласан түүхий мах, сүү, цагаан идээ, өндөг зэрэг бүтээгдэхүүнийг бусад хүнсний бүтээгдэхүүнээс тусад нь хадгалах зориулалтын нөхцлийг бүрдүүлсэн хөргөгч, хөлдөөгчинд хаягжуулан хадгалж, хоол үйлдвэрлэлд хэрэглэнэ.

 

7.10.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг шинж чанар, хадгалалтын нөхцөлийг харгалзан шаардлага хангасан хөргүүр, хөлдөөгчид хадгална. Хөргөгч, хөргүүр -0 хэмээс +5, хөлдөөгч -18 хэмээс доош байх ба термометр байрлуулж, хэмийг тогтмол хянаж бүртгэл хөтөлнө. Түргэн гэмтэж, муудах хүнсний бүтээгдэхүүнийг хөргөгч, хүйтэн зооринд тогтоосон тодорхой хэм, хугацаагаар хадгална.

 

7.11.Агуулах, тээврийн хэрэгсэл нь хүнс бохирдохгүй байх нөхцөлийг хангасан, засвар үйлчилгээ хийх тохиромжтой, хортон шавж, мэрэгчид нэвтрэхээс бүрэн хамгаалагдсан байна. "Худалдааны агуулах. Ерөнхий шаардлага" MNS 5364:2011 стандартын шаардлага хангасан байна.

 

7.12.Түүхий эдийн нөөцийг байнгын эргэлтэд оруулж, хадгалалтын хугацаанд хяналт тавьж «Эхлээд орсон нь эхэлж гарна» гэдэг зарчмаар ажиллана. Үүний тулд түүхий эд материалын бүх цувралыг бүртгэж, нөөцийг ханган, эргэлтийг тогтмол баримтжуулна.

 

7.13.Хоолыг зөөвөрлөх тохиолдолд савлах, тээвэрлэх, хайрцаг савыг зэвэрдэггүй, халуун барьдаг материалаар доторлон байнга угааж халдваргүйжүүлнэ.

 

7.14.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг гэмтээж муутгахгүй, чанар байдлаа алдагдуулахгүй бүхээгтэй, хүнс тээвэрлэх зориулалтын тээврийн хэрэгслээр тээвэрлэнэ.

 

Найм. Бэлэн хоол, хүнсийг борлуулах, түгээх үед тавигдах шаардлага

 

8.1.Бэлэн хоол, зууш, ундыг халуун, хүйтэн байлгах төхөөрөмжөөс зориулалтын халбага, хутгуур, хавчаарыг ашиглаж олгоно.

 

8.2.Хоолны цэсэнд, жин, илчлэгийг тооцооны аргад тулгуурласан тооцоо, махны гарал үүсэл,  хэрэглэсэн амлагчийн нэрийг үнэн бодит мэдээлсэн байна.

 

8.3.Хоол үйлдвэрлэлд дараах зарчмыг баримтална. Шөлтөй хоолыг +75˚С-аас доошгүй хэмд, хоёрдугаар хоолыг +65˚С-аас доошгүй хэмд хадгалж бүртгэнэ. Бүх төрлийн шөл, битүү жигнэж болгосон шөлийг +70˚С-аас дээш хэмд хадгална. Хэмжих хэрэгсэлгүй бол шөлийг халааж 1 минут буцалгасны дараа үйлчилгээнд гаргана. Бусад хоолыг +65˚С-аас доошгүй хэмд хадгална.

 

8.4.Болгосон хоолыг тасалгааны хэмд хадгалдаг бол 2 цагийн дотор хэрэглэх ёстой. Хэрэв энэ хугацаа 2 цагаас дээш өнгөрсөн бол шууд устгана. Хүйтэн хоол, зууш, салатыг +5˚С хэмд хадгалж бүртгэл хөтөлнө. /+4˚-өөс 8˚С хэмийг зөвхөн хүнсний бүтээгдэхүүн боловсруулах үйлдвэр, цехүүдэд мөрдөнө./ Харин нийтээр үйлчлэх хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний хувьд +2˚-4˚С байж болно. Хөргөсөн хоолыг +4˚С хэмээс ихгүй температурт хадгалдаг, гүний температурыг хэмжиж, хугацааг тэмдэглэнэ.

 

8.5.Онцгой хоолны дэглэмтэй /өвчлөл, хүнсний харшил, цагаан хоолтон/ сурагчдын хооллолтын судалгааг гарган түүний мөрөөр тодорхой ажил зохион байгуулж үр дүнг тооцож ажиллана.

 

8.6.0.025 мм болон түүнээс бага зузаантай бүх төрлийн нийлэг хальсан уутыг баглаа боодлын зориулалтаар хэрэглэх, богино долгионы зууханд халааж хэрэглэхийг хориглоно.

 

8.7.Хоолны гүний температурыг хэмжигч багажийг хэрэглэхийн өмнө үргэлж цэвэрлэж, халдваргүйжүүлнэ.

 

8.8.Халуун боловсруулалт хийсэн хоолны үлдэгдлийг шууд устгаж тэмдэглэл хөтөлнө. Өдөрт хийсэн хоол, бэлтгэсэн болон өдрийн төгсгөлд хэдий хэмжээний илүүдэл хоолыг хаясан талаар бүртгэлтэй байна.

 

Ес. Хоолны хордлого, халдвараас урьдчилан сэргийлэх

 

9.1.Хоолны газар нь хоолны хордлого, халдвар гаргахгүй байх асуудлыг бүрэн хариуцаж, үүсэх шалтгаан түүнээс урьдчилан сэргийлэх талаар байгууллагынхаа ажилчдад эрүүл ахуйн сургалт, сурталчилгааг зохион байгуулна.

 

9.2.Бэлтгэсэн хоолны бүх төрлийг үйлчилгээнд гаргахын өмнө ерөнхий (ахлах) тогооч тэдгээрийн амт, үнэр, өнгө, үзэмж, жор найрлага, боловсруулалт зэрэгт чанарын шалгалт хийж үйлчилгээнд гаргах зөвшөөрөл олгож энэ тухай албан ёсоор тэмдэглэл хөтөлнө.

 

9.3.Бүтээгдэхүүний дээжийг журмын дагуу авч зориулалтын хөргөгчид 4С температурт 48 цаг хадгалах, хоолны дээж авалтын бүртгэлийг хөтөлж, дээжийн савыг ариутгаж хэвшинэ.

 

9.4.Хоолны үлдэгдэлийг дахин ашиглах, гурил, будаа, гоймон, хуурай өндөг зэрэг зарим материалыг урьдчилан боловсруулж хонуулах, түүгээр хоол унд хийхийг шууд хориглоно.

 

9.5.Үйлчлүүлсэн хүмүүсийн дунд хоолны хордлого, халдвар гарсан тухай мэдээг хүлээн авсан хоолны газрын ямарч ажилтан нь дор дурдсан арга хэмжээг яаралтай авна. Үүнд:

а. Өөрийн байгууллагын удирдлагад мэдэгдэж үйлчилгээ, үйлдвэрлэлийг зогсооно.

б. Харьяа өрх, дүүргийн эрүүл мэндийн төв, хяналтын байгууллагад шуурхай мэдээлнэ.

 в. Үйлчилсэн халуун, хүйтэн хоол, ундаа, зуушны үлдэгдэл, хоолны хэрэглэлийг цэвэрлэж угаалгүйгээр эмч, эрүүл ахуй халдвар хамгааллын хяналтын  улсын /ахлах/ байцаагч  нар  ирэх хүртэл нь хэвээр нь байлгана.

г. Хоолны газарт хоолны хордлого, халдвар гарсан тухай яаралтай мэдээг хүлээн авсан эмнэлэг, хяналтын байгууллага нь тухайн газар яаралтай очиж  хордлого үргэлжлэх, гарах нөхцлийг таслан зогсоох арга хэмжээ авч хордлого гарсан шалтгааныг зааврын дагуу шалгана.

 

9.6.Эрүүл ахуйн нөхцөл, шаардлагыг сайжруулах, эрүүл ахуйн зохистой дадлыг зөв хэвшүүлэх ажлыг зохион байгуулж, байгууллагын төсөвт хөдөлмөр хамгааллын хувцас, хэрэгсэл, угаалга халдваргүйтгэлийг бодисын санхүү,  сургалтын төсвийг баталсан байх.

 

9.7.Хоол хүнсээр дамжих хурц болон архаг өвчин үүсгэч хүнсний бохирдол,  Эрүүл ахуйн нөхцөл, шаардлагыг сайжруулах, эрүүл ахуйн зохистой дадлыг зөв хэвшүүлэх  сургалтыг мэргэжлийн эрүүл ахуй халдвар хамгааллын хяналтын  улсын (ахлах) байцаагч  нараар сургалт хийлгүүлж, аливаа  өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх ажлын хийнэ.

 

Арав. Бүртгэл, баримт хөтлөх

 10.1.Хоолны газрын үйл ажиллагааны төрөл, хэлбэрээс хамааран өөр өөрийн онцлогт тохирсон бүртгэлийг хөтөлнө. Үүнд:

 

• Эрүүл мэнд, ариун цэврийн үзлэгийн бүртгэл
• Мэргэжлийн сургалтын талаарх бүртгэл
• Хөргөх төхөөрөмж, камер, хөргөгчний хэмийн бүртгэл
• Лабораторийн сорилтын дүнгийн бүртгэл
• Их цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйжүүлэлтийн бүртгэл
• Хортон шавьж устгалын бүртгэл
• Тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээний бүртгэл
• Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүний ул мөрийг мөрдөн тогтоох бүртгэл
• Хүнсний түүхий эд бүтээгдэхүүний ул мөрийг мөрдөн тогтоох "Урагш нэг шат" бүртгэл
•  Хүнсний түүхий эд бүтээгдэхүүний ул мөрийг мөрдөн тогтоох "Хойш нэг шат" бүртгэл
• Шаардлага хангахгүй хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүний устгалын бүртгэл
• Дээжийн бүртгэл
• Хоол, хүнсэнд хийгдсэн температурын бүртгэлүүд
• Өдөрт хийсэн, бэлтгэсэн хоол, хүнс, илүү гарсан хоол, хүнс, түүнийг устгаж хаясан бүртгэл Үйлдвэрлэлийн зохистой дадлын бүх бүрэлдэхүүн хэсгүүдэд бүртгэл хөтөлнө.

 

 10.2.Тээвэрлэлт түгээлтийн бүртгэл, хоол хүнсэнд хийгдсэн температурын бүртгэл зэргийг дотооддоо загварыг боловсруулж хөтөлнө.

 

 10.3.Бүртгэх ажиллагаа нь аль болох хялбар, ойлгомжтой байна. Бүртгэлүүдийн хөтлөлтөд дотоод хяналт хариуцсан ажилтан хянаж, үнэлгээ өгнө.

 

 10.4.Баримт бичгийн агуулга нь хоёрдмол утгагүй байх бөгөөд гарчиг, үндсэн шинж чанар болон зорилго нь тодорхой томьёологдсон байна. Баримт, бүртгэлийг компьютер, фото зураг гэх мэт найдвартай бусад аргуудаар бүртгэж болно.

 

 10.5.Бүртгэлийг бүрэн гүйцэт (ойлгомжтой, гаргацтай, арилахааргүй), бодитой хөтөлнө. Бүртгэлийг нэгдсэн товъёогтой болгож, бүтээгдэхүүний хадгалалтын хугацаа дууссанаас хойш нэг жилээс доошгүй хугацаанд архив бичиг хэргийн стандартын дагуу хадгална.

 

 10.6.Бүртгэлийг эрх бүхий этгээд тогтмол хянаж, он сар, өдрийг тэмдэглэн гарын үсэг зурж баталгаажуулна. Хоол үйлдвэрлэлийн бодит нөхцлийн талаар хөтөлсөн бүртгэл нь ямар нэг асуудал гарсан тохиолдолд шалтгааныг тодруулж, асуудлыг шийдвэрлэхэд тусална. Бүртгэл, баримтанд өөрчлөлт оруулахыг хориглоно. Хуулбарласан тохиолдолд баталгаажуулна.

 

Арван нэг. Ажиллагсадын хувийн ариун цэвэр, эрүүл мэндэд тавигдах шаардлага

 

11.1.Хүнсний түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг гардан боловсруулдаг, үйлдвэрлэдэг, тээвэрлэдэг, худалддаг, түүгээр үйлчилгээ үзүүлдэг хүнсний бүтээгдэхүүн болон хэрэглэх эд зүйлстэй биечлэн харьцдаг ажилтан ажиллагсад эрүүл мэндийн урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээнд 6 сар тутамд хамрагдсан байна. Ажилтан халдварт өвчнөөр өвчилсөн, эсхүл ийм өвчтөнг асарсан тохиолдол бүрд тухайн ажилтныг эрүүл мэндийн үзлэгт хамруулсны дараа ажиллуулна.

11.2.Ажиллагсадын халдварт өвчний нян тээгч болох нь илэрсэн, гэр бүлийн хүмүүсээс гоц халдварт өвчнөөр өвчилсөн тохиолдолд халдварын эсрэг арга хэмжээ авах хүртэл уг хүнийг ажиллуулахыг түр хориглоно.

11.3.Ажиллагсад үйлдвэрлэлийн байранд хөдөлмөр хамгааллын хувцсаар /халад, цамц, гутал, хормогч бээлий, үсийг бүрэн халхлахуйц толгойны өмсгөл зэрэг/ хангагдсан, бүрэн  өмсөж хэвшсэн байна.

11.4.Ажилчид хумсаа ургуулах, ажлын үед уруулаа будах, ажлын  гар утас байлгах, гартаа цаг, бөгж  бусад зүүлт зүүхийг  хориглох ба гарын ариун цэврийг чанд сахих.

11.5.Ажилчид халуун усанд орж, хувийн болон арьс, салст, гар хурууны эрүүл ахуй, ариун цэврийг сайтар сахиж, гараа тогтмол цэвэр байлгах, ил болон халдвар авсан шархгүй байна.

11.6.Хоолны газар нь ажилчдын биед тохирсон, 2-оос доошгүй ээлжийн хөдөлмөр хамгааллын хувцас, хэрэгсэл, мөн үс далдлах зориулалтын малгай, алчуур, нэг удаагийн хэрэглээний бээлий, улавч зэрэг бусад шаардлагатай зүйлээр тасралтгүй хангах үүргийг хүлээнэ.

11.7.Хөдөлмөр хамгааллын хувцас, хэрэгслийг /хормогч, бээлий, малгай, амны хаалт....гм/ шалан дээр унагасан бол эргэж хэрэглэхийг хориглоно.

11.8.Хүнстэй харьцах хэсэгт ажилладаг хүн бүр гараа гоожуурын /халуун/ бүлээн усаар тохирох угаалгын бодис, саван хэрэглэн гар бохирдох бүрд угаана. Ялангуяа бие зассаны дараа, бохир болон түүхий материалтай харьцаж ажилласны дараа, ажил эхлэхийн өмнө гараа заавал угааж хэвшинэ.

11.9.Хоолны газрын үйл ажиллагаатай танилцахаар ирсэн зочдод дотоод журам, ариун цэврийн дэглэм, хүнсний аюулгүй байдлыг сахих талаар урьдчилан ойлгуулж танилцуулна.

11.10.Эрсдэлтэй цэгүүдэд нэвтрүүлэх шаардлага гарсан үед халдварт өвчнүүдийн талаар асуумж авч нэвтрүүлнэ. Хүнсний үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагааны онцлогт тохирсон "халдвар" судалгааны асуумжийн хуудсыг гаргаж, шаардлагатай тохиолдолд хөтөлнө.

11.11.Гадны хүмүүс, зочдод зориулсан хамгаалах өмсгөлийн нөөцтэй байна.

Арван хоёр. Цэвэрлэгээ, угаалга, халдваргүйтгэл, шавж, мэргэчгүйтгэлд тавих эрүүл ахуйн шаардлага

 

12.1.Хоолны газар нь их цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйтгэлийн хөтөлбөр, төлөвлөгөөг боловсруулан баталгаажуулж, түүний хэрэгжилтэнд хяналт тавина.

 

12.2.Угаалга цэвэрлэгээнд эрх бүхий байгууллагаас зөвшөөрсөн угаалгын нунтаг, саван, ариутгал, халдваргүйтгэлийн бодис, уусмал хэрэглэнэ.

 

12.3.Цэвэрлэгээг байнгын, өдөр тутмын, урсгал, их цэвэрлэгээ гэж ангилна. Их цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйтгэлийн хөтөлбөр, төлөвлөгөөнд  тусгаж,  тэмдэглэл хөтлөнө.

 

12.4.Их цэвэрлэгээг 7 хоногт нэгээс доошгүй удаа, төгс цэвэрлэгээг бохирдолтын байдлаас шалтгаалан 2-3 сар тутамд хийх ба таазны хэсгээс эхлэн хана, цонх, шал гэсэн дээрээс доош уруудах чиглэлээр, тоног, төхөөрөмж, лангуу тавиур, эд хогшилыг бүрэн гүйцэт хамруулан хийнэ. Төгс цэвэрлэгээг хийхдээ том овортой тоног төхөөрөмжүүдийг байрнаас нь хөдөлгөх, цахилгаанаас салгах, таазыг цэвэрлэх зэрэгт аюулгүй ажиллагааг хангасан нөхцөлд хийнэ.

 

   12.5.Өдөр тутмын урсгал цэвэрлэгээг өдөрт 2-с доошгүй удаа буюу бохирдсон тухай бүр хийх зааврын дагуу зориулалтын цэвэрлэгээний бодис багаж хэрэгслээр хийдэг хуваарьтай, бүртгэл хөтөлж, гүйцэтгэлд нь дотоодын хяналт тавьж хэвшинэ.

 

12.6.Угаалга, цэвэрлэгээ, ариутгал, халдваргүйтгэлийн заавар, аргачлалд хоолны газрын тоног төхөөрөмж, тээврийн хэрэгслэлүүдийг угаах, цэвэрлэх, ариутгаж халдваргүйжүүлэх, ямар алчуур, сойз, угаалгын бусад хэрэгслэлүүдийг хэрэглэх, тэдгээрийг хэрэглэсний дараа хэрхэн цэвэрлэж халдваргүйжүүлэхийг тусгана.

 

12.7.Барилга байгууламжийн хана, шал, таазны материал, тоног төхөөрөмжийн хүнстэй хүрэлцэх гадаргуу, үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүний онцлог зэргээс хамааран нян, вирусыг үхүүлэх, үржлийг нь зогсоох үйлчилгээ, тухайн бодисуудад тэсвэрлэх /чанар/ чадвар зэргийг харгалзан ариутгал, халдваргүйтгэлийн бодис, уусмал, ариутгах, халдваргүйжүүлэх аргыг зөв сонгоно.

 

12.8.Ариутгал /халдваргүйтгэл /-ын үр дүн нь анхны угаалга, цэвэрлэгээг бүрэн, гүйцэд хийсэн эсэх, хэрэглэж буй бодисын уусмалын концентраци, найруулалт, чанар, түүний хадгалалтаас шалтгаална.

 

12.9. Хортон шавж, мэрэгчдээс урьдчилан сэргийлж, мэрэгчгүйтгэл, шавжгүйтгэлийг мэрэгжлийн байгууллагаар, Химийн хорт болон аюултай бодисын тухай хуулийн 6.1.3-т заасны дагуу баталсан жагсаалтад орсон бодисоор гэрээний үндсэн дээр улирал тутам тогтмол хийлгэж, хийлгэсэн тухай актыг хадгалж, тэмдэглэл хөтөлсөн байна.

 

 

Арван гурав. Эрүүл ахуйн үлгэрчилсэн дүрмийн хэрэгжилтэнд хяналт тавих, хариуцлага тооцох

 

13.1.Энэхүү дүрмийг дагаж мөрдөх үүрэг хариуцлагыг хүнсний үйлчилгээ эрхэлж буй аж ахуйн нэгжийн эзэн, дарга, эрхлэгч, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч бүр хариуцана.

 

13.2.Үлгэрчилсэн дүрмийн хэрэгжилтэнд эрүүл ахуй, халдвар хамгааллын хяналтын улсын байцаагч нар хяналт тавина.

 

13.3.Зөрчил гаргасан буруутай этгээдэд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол "Зөрчлийн тухай" хуулийн дагуу хариуцлага хүлээлгэнэ.