A

A

A

  • Нүүр
  • Засгийн газрын тогтоол
  • ТАРИАЛАН ЭРХЛЭЛТИЙГ ДЭМЖИХ САНГ БҮРДҮҮЛЭХ, ЗАХИРАН ЗАРЦУУЛАХ, ТҮҮНД ХЯНАЛТ ТАВИХ, ТАЙЛАГНАХ ЖУРАМ (Засгийн газрын 2020 оны 16 дугаар тогтоолоор хүчингүй болсонд тооцсон)
Бүлэг: 1979
Засгийн газрын 2005 оны 139 дүгээр
тогтоолын хавсралт
 
ТАРИАЛАН ЭРХЛЭЛТИЙГ ДЭМЖИХ САНГ БҮРДҮҮЛЭХ, ЗАХИРАН ЗАРЦУУЛАХ,
ТҮҮНД ХЯНАЛТ ТАВИХ, ТАЙЛАГНАХ ЖУРАМ
(Засгийн газрын 2020 оны 16 дугаар тогтоолоор хүчингүй болсонд тооцсон)
 
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
 
1. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан /цаашид "сан" гэх/-гийн хөрөнгийг бүрдүүлэх, зарцуулах, хяналт тавих, тайлагнах үйл ажиллагааг энэхүү журмаар зохицуулна.
 
2. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан нь үр тариа, төмс, хүнсний ногоо, малын тэжээлийн үйлдвэрлэлийг эрчимжүүлэх, тариалан эрхлэгчдэд дэмжлэг үзүүлэх чиг үүрэгтэй байна.
 
3. Сангийн хөрөнгийг бүрдүүлэх, зориулалтын дагуу захиран зарцуулах, тайлагнах, санхүүжилтийн байдал болон сангийн бусад үйл ажиллагаанд Хүнс, хөдөө аж ахуйн яам хяналт тавина.
 
4. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан, түүний салбар нь Төрийн санд тусгай данстай байх бөгөөд тэмдэг, албан бичгийн хэвлэмэл хуудас хэрэглэнэ.
 
Хоёр. Сангийн зохион байгуулалт
 
5. Сангийн удирдах зөвлөл /цаашид "удирдах зөвлөл" гэх/ нь 7-9 гишүүнтэй байх бөгөөд Сангийн яамнаас төлөөлөл оролцсон байна. Удирдах зөвлөлийн бүрэлдэхүүн, гүйцэтгэх захирлыг Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд батлах бөгөөд удирдах зөвлөлийн дарга нь Хүнс, хөдөө аж ахуйн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга байна. /Энэ заалтад ЗГ-ын 2015-10-12-ны өдрийн 403-р тогтоолоор өөрчлөлт орсон/
 
6. Удирдах зөвлөлийн үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр нь хуралдаан байх бөгөөд улиралд 1-ээс доошгүй хуралдана. Удирдах зөвлөлийн гишүүдийн гуравны хоёр нь оролцсоноор хуралдааныг хүчинтэйд тооцно.
 
7. Удирдах зөвлөлийн хуралдааны явцын тухай тэмдэглэл хөтөлж, дарга, сангийн гүйцэтгэх захирал нар гарын үсэг зурна. Удирдах зөвлөлөөр хэлэлцсэн асуудлыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхийн саналаар шийдвэрлэж, шаардлагатай гэж үзвэл тогтоол гаргана. Удирдах зөвлөлийн тогтоолд дарга, сангийн гүйцэтгэх захирал гарын үсэг зурна.
 
8. Удирдах зөвлөл дор дурдсан бүрэн эрхтэй байна:
 
8.1. сангийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг батлах, сангийн хөрөнгийг өсгөх талаар гарсан санал, санаачилгыг дэмжих;
8.2. сангийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэх төсөл, хөтөлбөрийг сонгон шалгаруулах ажлыг зохион байгуулах;
 
8.3. сангийн хөрөнгөөс эргэн төлөх нөхцөлөөр олгосон зээлийн ашиглалт, зарцуулалтын байдалд хяналт тавьж, зээлийг хугацаанд нь төлүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
 
8.4. сангийн гүйцэтгэх захирлын үйл ажиллагааны үр дүнг хэлэлцэн, шагнал урамшлын асуудлыг шийдвэрлэх, сангийн үйл ажиллагаанд хяналт тавих;
 
8.5. сангийн төсөв, орлого, зарлагын төлөвлөгөө, түүний тайлан мэдээг хэлэлцэж, Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд, холбогдох бусад байгууллагад хүргүүлэх.
 
9. Сангийн орон нутаг дахь салбарын эрхлэгчийг томилж, тухайн салбарын орон тоо, жилийн орлого, зарлагын төсөв, төлөвлөгөөг Удирдах зөвлөлийн саналыг үндэслэн Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд батална.
 
10. Сангийн гүйцэтгэх захирал энэхүү журам, Удирдах зөвлөлийн даргатай байгуулсан үр дүнгийн гэрээнд заасан эрх хэмжээний дотор сангийн өдөр тутмын үйл ажиллагааг зохион байгуулна.
 
11. Сангийн гүйцэтгэх захирал дор дурдсан үүрэг хүлээж, эрх эдэлнэ:
 
11.1. энэхүү журам болон холбогдох хууль тогтоомж, Удирдах зөвлөлийн шийдвэр, тухайн жилийн үйл ажиллагааны чиглэл, бизнес төлөвлөгөө, Хүнс, хөдөө аж ахуйн яамнаас өгсөн үүрэг даалгаврыг биелүүлэх ажлыг зохион байгуулж, гүйцэтгэлийг хангуулах;
 
11.2. сангийн хөрөнгийг Удирдах зөвлөлийн хурлын шийдвэрийн дагуу захиран зарцуулах;
 
11.3. сантай холбогдон үүссэн өр, авлагыг барагдуулах ажлыг зохион байгуулах;
 
11.4. тариаланчид, гурилын үйлдвэрүүдийн буудайн эрэлт нийлүүлэлтийн тэнцвэрт байдлыг хангах зорилгоор үрийн болон таваарын улаан буудай, таримлын үрийн нөөц бүрдүүлэх, борлуулах;
 
11.5. Удирдах зөвлөлийн даргын зөвшөөрснөөр арилжааны банк, гадаад, дотоодын аж ахуйн нэгж, иргэдтэй гэрээ байгуулах, дүгнэх;
 
11.6. хандивлагч орон, олон улсын байгууллагатай байгуулсан гэрээ, хэлэлцээрт сангийн хөрөнгийг арилжааны банкинд байрлуулахаар тусгайлан заасан бол тухайн сангийн чөлөөт хөрөнгийг банкинд оновчтой байршуулж, эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх;
 
11.7. сангийн үйл ажиллагааны жилийн тайланг Удирдах зөвлөл, Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдын зөвлөлийн хуралд танилцуулах, холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу санхүүгийн тайлан, балансыг гаргах, аудитын дүгнэлт гаргуулах, тайлагнах.
 
12. Сангийн орон нутаг дахь салбарын өдөр тутмын үйл ажиллагааг салбарын эрхлэгч гүйцэтгэж өөрөө өөрийгөө санхүүжүүлэх зарчмаар ажиллана.
 
Гурав. Сангийн хөрөнгийн төлөвлөлт, эх
       үүсвэрийн бүрдүүлэлт, зарцуулалт
 
13. Сангийн хөрөнгийг бүрдүүлэх эх үүсвэр:
 
13.1. улсын төсвөөс хуваарилсан хөрөнгө;
 
13.2. тариалангийн салбарт гадаад орон, олон улсын байгууллагаас олгосон зээл, буцалтгүй тусламж;
 
13.3. сангийн хөрөнгийг банкинд хадгалуулсны хүү;
 
13.4. иргэн, хуулийн этгээдээс өгсөн хандив, тусламж;
 
13.5. хуулиар хориглоогүй бусад эх үүсвэр.
 
14. Сангийн хөрөнгийг дараахь зориулалтаар зарцуулна:
 
14.1. усалгаатай тариаланг хөгжүүлэх, услалтын систем байгуулах, сэргээн засварлах;
 
14.2. тариалангийн газрын хөрсний үржил шимийг сайжруулах, нөхөн сэргээх;
 
14.3. таримал ургамлын үрийн аж ахуйг хөгжүүлэх;
 
14.4. хөдөө аж ахуйн техник, технологийн шинэчлэлт хийх;
 
14.5. тариалангийн үйлдвэрлэл эрхлэгчээс стандартын шаардлага хангасан үрийн болон хүнсний борлогдоогүй үлдсэн буудайг худалдан авах;
 
14.6. сангийн үндсэн хөрөнгөд засвар, үйлчилгээ хийх.
 
15. Хандивлагч орон, олон улсын байгууллагатай байгуулсан гэрээ, хэлэлцээрт зориулалтыг нь тусгайлан заасан тохиолдолд олгосон зээл, буцалтгүй тусламжийг зөвхөн зориулалтын дагуу зарцуулна.
 
Дөрөв. Сангийн үйл ажиллагаа
    
16. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан нь мөнгөн сан байх бөгөөд улсын төсвийн бүрэлдэхүүн хэсэг байна. Гадаадын зээл, тусламжийн бараа, бүтээгдэхүүнийг хүлээн авч хадгалах, хатааж, цэвэрлэх технологийн шаардлагыг ханган борлуулж, сан бүрдүүлнэ. Хүнс, хөдөө аж ахуйн яам Удирдах зөвлөлийн саналыг тусгах замаар сангийн орлого, зарлагын төлөвлөгөөг хянан боловсруулж, төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн төсвийн багцад оруулан төлөвлөж тайлагнана. Сангийн яам сангийн орлого, зарлагыг хянаж, жил бүрийн улсын төсвийн төлөвлөгөөнд тусгана.
 
17. "Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан"-гийн тухайн жилийн орлого, зарлагын төсөв, сангийн хагас жилийн болон жилийн эцсийн төсвийн тайланг Удирдах зөвлөлөөр хэлэлцүүлэн Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд батална.
 
18. Сан нь Засгийн газрын шийдвэрийн дагуу хүнс, хөдөө аж ахуйн салбарт хэрэгжүүлж байгаа зарим хөтөлбөр, төслийн хөрөнгийг Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдын зөвшөөрснөөр захиран зарцуулах, эргэн төвлөрүүлэх ажлыг зохицуулна.
 
19. Сангийн хөрөнгөөр худалдан авах бараа, ажил, үйлчилгээг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр гүйцэтгэнэ.
 
20. Санд худалдан авах болон борлуулах үрийн болон таваарын буудай, таримал ургамлын үрийн хэмжээ, үнийн доод хэмжээг зах зээлийн тухайн жилийн ханшийг харгалзан Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд тогтооно.
 
21. Сан нь худалдан авсан үрийн болон таваарын буудай, таримлын үр, бараа материалыг хадгалах зорилгоор бусад аж ахуйн нэгжийн агуулах, цэвэрлэх, хатаах төхөөрөмжийг сонгон авч түрээсээр ашиглаж болно. Мөн сан нь өөрийн эзэмшлийн агуулах, цэвэрлэх, хатаах болон бусад хөдлөх, үл хөдлөх хөрөнгийг иргэн, аж ахуйн нэгжид түр хугацаагаар гэрээгээр ашиглуулж болно. /Энэ заалтын 2 дахь өгүүлбэрийг ЗГ-ын 2015-10-12-ны өдрийн 403-р тогтоолоор нэмсэн/
 
22. Сангийн орон нутгийн салбар нь буудай болон таримлын үр хадгалах, цэвэрлэх, борлуулах үед зайлшгүй шаардлагатай ажилчид, мэргэжилтнийг түр хугацаагаар гэрээний үндсэн дээр авч ажиллуулж болно.
 
23. Сангийн хөрөнгөөр худалдан авсан хүнсний буудайн борлоогүй үлдэгдлийг Засгийн газрын шийдвэрийн дагуу экспортод гаргаж болно.
 
231. Сан нь хүнсний нөөц бүрдүүлэх, тарианы үр, улаанбуудайн гадаад худалдааны үйл ажиллагааг нэг цонхны бодлогоор зохицуулах ажил, үйлчилгээ эрхэлж болно. /Энэ заалтыг ЗГ-ын 2015-10-12-ны өдрийн 403-р тогтоолоор нэмсэн/
 
 
 
Тав. Сангийн хөрөнгийн зарцуулалтад
   тавих хяналт, тайлагналт
 
24. Сангийн орлого, зарлагын улирлын нэгдсэн тайланг дараа улирлын эхний сарын 20-ны дотор, жилийн эцсийн тайланг дараа оны 2 дугаар сарын 10-ны дотор тус тус гаргаж, Хүнс, хөдөө аж ахуйн яам, Сангийн яаманд тайлагнана.
 
25. Сангийн зарцуулалтын тайланд Төрийн аудитын тухай хуульд заасны дагуу аудитын дүгнэлт гаргуулсан байна.
 
26. Сан нь төсвийн хөрөнгөөс гадна бусад эх үүсвэрээс бүрдэж байгаа бол жилийн эцсийн зарцуулалтын тайланг аудитын дүгнэлтийн хамт тайлан гарснаас хойш 20 хоногийн дотор өдөр тутмын хэвлэлд нийтлүүлж нийтэд мэдээлнэ.
 
Зургаа. Бусад зүйл
 
27. Сан нь дор дурдсан үйл ажиллагаа явуулахыг хориглоно:
 
27.1. Сангийн сайдын зөвшөөрөлгүйгээр гадаад, дотоодын байгууллага, аж ахуйн нэгжээс зээл авах, хамтарсан үйл ажиллагаа эрхлэх;
 
27.2. сангийн хөрөнгийг бусдад барьцаалах, хөрөнгөөрөө бусад байгууллага, аж ахуйн нэгжид баталгаа гаргах;
 
27.3. санд хүлээн авсан буудайг зээлээр олгох, урьдчилгаа төлбөр хийгээгүй нөхцөлд буудайг борлуулах;
 
27.4. Сангийн сайдын зөвшөөрөлгүйгээр сангийн буудайг даатгалд хамруулах;
 
27.5. Сангийн хөрөнгөөр хандив өргөх, төрөл бүрийн арга хэмжээг ивээн тэтгэх, санхүүжүүлэх;
 
27.6. Худалдан авсан буудайн үнийг дотоодын зах зээлийн ханшид нөлөөлөхөөр хэт өсгөх, бууруулах.
 
28. Сангийн хөрөнгийг зориулалтаар бус зүй бусаар зарцуулсан эрх бүхий албан тушаалтанд холбогдох хууль тогтоомжид заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
 
29. "Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан"-г татан буулгасан тохиолдолд түүний өмч хөрөнгөтэй холбоотой асуудлыг холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу шийдвэрлэнэ.
 
 
 
------оОо------