legalinfo.mn

+(976)-11-323317

info@legalinstitute.mn

A

A

A

en
Нууц үг сэргээх Шинээр бүртгүүлэх
  • Бүртгүүлэх
Шүүлтүүр
Бүлэг: 1979
Засгийн газрын 2010  оны 289 дүгээр
тогтоолын хавсралт
 
 
АГААРЫН ТЭЭВРИЙГ ХЯЛБАРШУУЛАХ ҮНДЭСНИЙ ХӨТӨЛБӨР
(Засгийн газрын 2021 оны 137 дугаар тогтоолоор хүчингүй болсонд тооцсон)
 
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
 
            1.1. Агаарын хөлөг, багийн гишүүд, зорчигч, ачаа шуудан болон бусад эд зүйлсийг хүндрэл, чирэгдэл, саадгүйгээр улсын хил нэвтрүүлж, хилийн хяналт шалгалтын үйл ажиллагааг давхардалгүй, шуурхай зохион байгуулах, боловсронгуй болгоход Агаарын тээврийг хялбаршуулах үндэсний хөтөлбөр (цаашид "Хөтөлбөр" гэх)-ийн зорилго оршино.
 
            1.2. Хөтөлбөрийг 1944 оны 12 дугаар сарын 7-ны өдөр Чикаго хотноо баталсан Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн холбогдох зүйл болон түүний Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-д тусгагдсан агаарын тээврийг хялбаршуулахтай холбоотой олон улсын стандарт, зөвлөмжид нийцүүлэн боловсруулсан болно.
 
            1.3. Энэ хөтөлбөрт хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно:
 
1.3.1. "агаарын тээвэрлэгчийн шуудан ба эд зүйлс" гэж агаарын тээвэрлэгчийн дотоод үйл ажиллагаанд зориулагдсан өөрийн эсхүл гэрээт байгууллагад хүргүүлэх зорилгоор тээвэрлэгдэх бичиг баримт, хангамжийн материал, техник үйлчилгээний сэлбэг, нислэгийн хоол хүнс, цэвэрлэгээний болон бусад зүйлсийг;
 
1.3.2. "албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэн" гэж Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 37.1-д заасны дагуу Монгол Улсаас албадан гаргагдаж буй этгээдийг; (Энэ заалтад Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөлт орсон)
 
1.3.3. "барааг чөлөөлөх" гэж гаалийн бүрдүүлэлт хийгдсэний дараа гаалийн байгууллагын зүгээс хүлээн авагчид барааг чөлөөт эргэлтэд оруулах зөвшөөрөл олгох үйл ажиллагааг;
 
1.3.4. "буулгах үйл ажиллагаа" гэж агаарын хөлөг газардсаны дараа зорчигч, ачаа, тээш, шуудан, илгээмжийг агаарын хөлгийн тавцангаас буулгах ажиллагааг;
 
1.3.5. “Гадаад улсад зорчих баримт бичиг” гэж Монгол Улсын иргэний хувьд үндэсний гадаад паспорт, Монгол Улс руу буцах үнэмлэх, гадаадын иргэний хувьд тухайн улсаас гадаад улсад зорчих хүчин төгөлдөр паспорт буюу паспортыг орлох баримт бичгийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
1.3.6. "гаалийн түр зөвшөөрөл" гэж гаалийн нутаг дэвсгэрт оруулж байгаа тодорхой нэр төрлийн барааг тусгай нөхцөл болзолтойгоор импортын татвар, хураамжаас бүрэн болон хэсэгчлэн чөлөөлөх ажиллагааг (эдгээр бараа нь тусгайлсан зорилго, хэрэглээний дагуу импортлогдох эсвэл тодорхой хугацааны дараа ердийн ашиглалтыг нь хангах засвар үйлчилгээнээс өөр өөрчлөлт оролгүй буцаан гаргах нөхцөлөөр импортлогдох ёстой);
 
1.3.7. "импортын барааны татвар, хураамж" гэж барааг импортлох үед ногдуулах гаалийн татвар болон бусад татвар, хураамж, төлбөрийн нийлбэрийг /эрх бүхий төрийн байгууллагуудын өмнөөс гаалийн байгууллагын үзүүлж буй үйлчилгээний болон түүнтэй холбоотой бусад төлбөрүүд үүнд хамаарахгүй/;
 
1.3.8. "машинаар уншигдах аяллын баримт бичиг" гэж иргэний нисэхийн олон улсын байгууллага (ICAO)-ын Dоc 9303-ын стандартад нийцүүлсэн, зориулалтын тоног төхөөрөмжөөр уншуулахад баримт бичигт тусгагдсан мэдээлэл нь цахим хэлбэрт шилждэг баримт бичгийг;
 
1.3.9. "мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын хяналт" гэж хар тамхи, мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодисыг агаарын хөлгөөр хууль бусаар тээвэрлэхэд тавих хяналт, шалгалтын арга хэмжээг;
 
1.3.10. "хилийн хяналтын байгууллага" гэж Монгол Улсын хилийн тухай хуулийн 3.1.16-д заасан байгууллагыг;
 
1.3.11. "хилийн хяналтын хоёр (улаан, ногоон) гарцын тогтолцоо" гэж хилийн хяналтын байгууллага нь эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоог ашиглан агаарын хөлгийн баг, зорчигч болон бараа, бүтээгдэхүүнийг шалгах аргачлалыг;
 
1.3.12. "хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигч" гэж Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний нийгмийн хамгааллын тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1-д тодорхойлсон этгээдийг;
 
1.3.13. "хүлээн зөвшөөрөгдөөгүй зорчигч" гэж Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлд заасны дагуу Монгол Улсад орохыг үл зөвшөөрсөн гадаадын иргэнийг;
 
1.3.14. "хэв журам зөрчсөн зорчигч" гэж агаарын хөлгөөр зорчих журам болон олон улсын нислэгийн журам зөрчсөн, нисэх буудал, хилийн хяналтын байгууллагын ажилтан, агаарын хөлгийн багийн зааврыг үл дагаж нисэх буудлын болон нислэгийн хэвийн ажиллагааг алдагдуулж буй этгээдийг;
 
1.3.15. "хэрэгцээгүй чирэгдэл саатал" гэж агаарын хөлөг, агаарын хөлгийн баг, зорчигч, ачаа шуудан, бусад эд зүйлсийг улсын хилээр нэвтрүүлэх ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар оролцогч агаарын тээвэрлэгч, хилийн хяналтын болон бусад байгууллагын харилцан уялдаагүй, давхардсан, боловсронгуй бус үйл ажиллагаанаас шалтгаалж тэдгээрийн хөдөлгөөнийг саатуулах ажиллагааг;
 
1.3.16. "эрсдэлийн удирдлага" гэж эрсдэл бүхий бараа, хөдөлгөөний талаар хилийн хяналтын байгууллагуудыг шаардлагатай мэдээллээр хангаж менежментийн арга, туршлагыг мөрдөж хэрэгжүүлэх системчилсэн үйл ажиллагааг;
 
1.3.17. “Аяллын цахим систем (ETS)” гэж зорчигчоос Монгол Улсад зорчихоор гаргасан хүсэлтийг хүлээн авах, шалгах, цаасан визний оронд цахим виз олгох системийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.18. “залилагч” гэж бусдын хууль ёсны баримт бичгийг хууль бусаар ашиглан хил нэвтрэхийг оролдсон хүнийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.19. “зорчигчийн өгөгдлийн нэг цонх” гэж агаарын тээврийн үйлчилгээнд оролцогч байгууллагууд зорчигчийг хилээр нэвтрүүлэхэд төрийн байгууллагуудаас тавьдаг шаардлагад дурдсан стандартчилагдсан мэдээллийг /API, API, PNR/ нэг цэгт байршуулсан системийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.20. “зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн интерактив систем” гэж агаарын тээвэрлэгчээс зорчигч бүртгэлийн явцад цуглуулсан мэдээллийг хилийн хяналтын байгууллагуудад илгээх, хилийн хяналтын байгууллага мэдээллийг хянаж, зорчигчийг бүртгэх явцад буцаан хүргүүлэх цахим системийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.21. “итгэмжлэгдсэн аж ахуйн нэгж /AEO/” гэж Дэлхийн гаалийн байгууллагын “Худалдааг хөнгөвчлөх, аюулгүй байдлыг хангах багц стандарт”-ын дагуу гаалийн байгууллагаас олгосон итгэмжлэл бүхий бараа нийлүүлэх сүлжээнд оролцогч /үйлдвэрлэгч, импортлогч, экспортлогч, гаалийн зуучлагч, тээвэрлэгч, тээвэр зууч, агуулах эзэмшигч, бараа илгээгч/-ийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.22. “нэг цонхны үйлчилгээ” гэж гадаад худалдаа болон тээвэрлэлтэд оролцогч талуудад барааг улсын хилээр нэвтрүүлэхэд шаардлагатай баримт бичиг олгох, тэдгээрийг мэдээллээр хангах үйлчилгээг нэг цэгт үзүүлэхийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.23. “урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ” гэж агаарын тээвэрлэгч, эсхүл түүнээс эрх олгосон байгууллагын бэлтгэгдсэн ажилтнууд зорчигч агаарын хөлөгт суухаас өмнө дамжин өнгөрөх, зорчих улсын хилээр нэвтрэх аяллын баримт бичиг, шаардлагатай тохиолдолд виз, оршин суух зөвшөөрөлтэй эсэхийг шалгах үйл ажиллагааг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.24. “харгалзан хүргэгч” гэж Монгол Улсын хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх болон албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэнийг дагалдуулахаар томилсон албаны хүнийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.25. “харгалзан дэмжигч” гэж насанд хүрээгүй хүнийг харгалзан дэмжиж, хамт зорчиж буй насанд хүрсэн зорчигчийг (Энэ хүн нь тухайн насанд хүрээгүй хүний эцэг, эх, хууль ёсны асран хамгаалагч биш байж болно); (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.26. “харгалзан дэмжигчгүй зорчигч” гэж ганцаараа, эсхүл насанд хүрээгүй өөр хүнтэй хамт зорчиж буй насанд хүрээгүй хүнийг; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

1.3.27. “цахим автомат гарц” гэж Монгол Улсын иргэний гаргасан хүсэлтийг мэдээлийн нэгдсэн санд бүртгэж, үндэсний гадаад паспорт болон биеийн давхцахгүй өгөгдлийг шалгаж, улсын хилээр нэвтрүүлэх суурин автомат төхөөрөмжийг. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 

 
 
Хоёр. Эрх зүйн үндэслэл
 
      2.1.  Хөтөлбөрт хамаарах Монгол Улсын олон улсын гэрээ, конвенци:
 
-Олон улсын иргэний нисэхийн тухай 1944 оны Чикагогийн конвенци;
-Гаалийн бүрдүүлэлтийн горимыг хялбарчлах, уялдуулах тухай 1973 оны Киотогийн конвенци;
-Дипломат харилцааны тухай 1961 оны Венийн конвенци;
-Консулын харилцааны тухай 1963 оны Венийн конвенци;
-Ачааг хилээр нэвтрүүлэхэд хийх хяналт, шалгалтын нөхцөлийг уялдуулах тухай олон улсын конвенци, 1982 оны Женевийн конвенци.
 
2.2  Энэ хөтөлбөрт хамаарах хуулиуд:
 
-Монгол Улсын Үндсэн хууль;
-Иргэний нисэхийн тухай хууль;
-Агаарын зайг нисэхэд ашиглах тухай хууль;
-Захиргааны хариуцлагын тухай хууль;
-Монгол Улсын хилийн тухай хууль;
-Эрүүгийн хууль;
-Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хууль;
-Гаалийн тухай хууль;
-Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хууль;
-Төрийн хяналт шалгалтын тухай хууль;
-Амьтан ургамал, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд бүтээгдэхүүнийг улсын хилээр нэвтрүүлэх үеийн хорио цээрийн хяналт шалгалтын тухай хууль;
-Улсын бүртгэлийн ерөнхий хууль;
-Иргэний бүртгэлийн тухай хууль;
-Монгол Улсын иргэн гадаадад хувийн хэргээр зорчих, цагаачлах тухай хууль;
-Харьяатын тухай хууль;
-Хүн худалдаалахтай тэмцэх тухай хууль (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
-бусад.
 
Гурав. Агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар иргэний нисэхийн
       болон бусад байгууллагын үүрэг
 
3.1. Иргэний нисэхийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага (цаашид Ерөнхий газар гэх) нь Хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг зохион байгуулна. Ерөнхий газар нь агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.1.1. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга замыг тодорхойлох, оролцогч байгууллагуудын үүргийг уялдуулан зохицуулах;
 
3.1.2. агаарын тээврийг хялбаршуулах дүрэм, журмыг боловсруулах, дагаж мөрдүүлэх;
 
3.1.3. агаарын тээврийг хялбаршуулах олон улсын стандарт, зөвлөмжийн хэрэгжилтэд хяналт тавих, судалгаа хийх, дүгнэлт гаргах;
 
3.1.4. агаарын тээврийг хялбаршуулахтай холбоотой бодлогын санал боловсруулах, нисэх буудал, агаарын тээвэрлэгч болон бусад байгууллагуудад зөвлөмж, зөвлөгөө өгөх, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
 
3.1.5. агаарын тээврийг хялбаршуулахад чиглэсэн сургалтыг холбогдох байгууллагатай хамтран зохион байгуулах;
 
3.1.6. агаарын тээврийн үйл ажиллагаатай холбогдсон барилга байгууламжийн бүтэц, зохион байгуулалт, тоног төхөөрөмжийн ашиглалт, суурилуулалт нь агаарын тээврийг хялбаршуулах зарчимд нийцэж байгаад хяналт тавих, зөвлөмж өгөх;
 
3.1.7. хяналтын байгууллагуудын үйл ажиллагааг шуурхайлах, агаарын хөлгийг хүлээж авах ажиллагааг хөнгөвчлөх зорилгоор зорчигчийн мэдээллийг электрон сүлжээгээр урьдчилан авах тогтолцоо бүрдүүлэх;
 
3.1.8. агаарын тээврийг хялбаршуулах арга хэмжээг нисэхийн аюулгүй байдлыг хангах түвшинг бууруулахгүйгээр төлөвлөн хэрэгжүүлэх;
 
3.1.9. зайлшгүй шаардлагаар агаарын хөлөг олон улсын хилийн боомтгүй нисэх буудалд буулт үйлдсэн тохиолдолд улсын хилийн хяналтыг гүйцэтгүүлэхтэй холбогдсон зохион байгуулалтын арга хэмжээг шуурхай авах;
 
3.1.10.  Гадаад орны эрх бүхий байгууллагаас хүсэлт гаргасан тохиолдолд Ерөнхий газар нь хөтөлбөрийн шаардлагатай хэсгийг хүргүүлэх;
 
3.1.11. Агаарын тээврийг хялбаршуулах үйл ажиллагааг сайжруулах зорилгоор Монгол Улстай агаарын харилцаа бүхий улс орнуудтай хамтран ажиллах;
 
3.1.12. эрх бүхий байгууллага нь цахилгаан тэжээлээр ажилладаг төхөөрөмж, түүний дотор урсамтгай цахилгаан тэжээлээр ажилладаг хөдлөх хэрэгслийг агаарын хөлгөөр тээвэрлэхийг хориглосон тохиолдолд энэ тухай Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага (ICAO)-д мэдэгдэж, хоригийн талаар олон нийтэд мэдээлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.1.13. агаарын хөлгийн ослын улмаас хохирсон зорчигч, тэдгээрийн гэр бүлд туслалцаа үзүүлэх журам, эсхүл бодлого баталж хэрэгжүүлэх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.2.  Улсын бүртгэлийн байгууллага нь агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:

 
3.2.1. гадаад улсад зорчих баримт бичгийг зохиох, хэвлэх, тараах болон нэмэлт өөрчлөлт хийхдээ олон улсын стандартад нийцүүлэх;
 
3.2.2. Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллагын Doc 9303-ын 1 дүгээр хэсэгт заасны дагуу машинаар уншигдах цахим паспорт олгох; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.2.3.   гадаад улсад зорчих баримт бичгийг шинэчлэхдээ дараахь стандартыг баримтална:
 
-паспорт, виз болон гадаад улсад зорчих бусад баримт бичигт биометрикийн нэг буюу түүнээс дээш мэдээллийг цахим аргаар уншигдах байдлаар хадгалах;
 
-цахим аргаар хадгалагдах мэдээлэл нь баримт бичгийн хуудсан дахь тоон гэрэл зураг, машинаар уншигдах мэдээлэлтэй адил байх;
 
-нэмэлт биометрик мэдээллийг машинаар уншигдах паспортад оруулах тохиолдолд ISO/IEC 14443-ын шаардлага хангасан микросхем ашиглах ба Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага (ICAO)-ын стандартад нийцсэн программчлалтай байх;
 
-машинаар уншигдах гадаад улсад зорчих баримт бичигт хугацааны сунгалт хийгдэхгүй ба уншигдах хэсэгт өөрчлөлт, засвар оруулах боломжгүй болгох;
 
3.2.4. аяллын баримт бичгийн маягт алдагдах, баримт бичгийг хууль бусаар ашиглахаас сэргийлэх арга хэмжээ авах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.2.5. аяллын баримт бичгийг мэдүүлэх, хүлээн авах, олгох үйл явцад хяналт тавих; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.2.6. хулгайлагдсан, гээгдсэн болон цуцлагдсан аяллын баримт бичгийн талаарх мэдээллийг “Интерпол”-д нэн даруй мэдэгдэж, “Хулгайлагдсан, гээсэн аяллын баримт бичгийн мэдээллийн сан /SLTD/”-д бүртгүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.2.7. аяллын баримт бичгийг олгох, шинэчлэх, солих хураамжийн хэмжээ нь тухайн баримт бичгийн өртгөөс хэтрэхгүй байх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 

3.3 Агаарын тээвэрлэгч нь агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар  дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.3.1    Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажил, үйлчилгээг санаачлан, агаарын тээврийн үйлчилгээг зорчигчдод хүндрэл саадгүйгээр хүргэх зорилгоор хилийн хяналтын болон нисэх буудлын удирдлагатай идэвхтэй хамтран ажиллах;
 
3.3.2. улсын хилээр нэвтрэх агаарын хөлгийн ачаалалтын талаархи мэдээлэл (зорчигчийн нэрсийн жагсаалт, аяллын баримт бичиг дэх өгөгдлүүд, ачааны дагалдах бичиг, мэдүүлэг)-ийг нисэж очих нисэх буудлын хилийн хяналтын байгууллагад урьдчилан дамжуулж, хилийн хяналтын ажиллагаанд эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоог хэрэгжүүлэх бололцоог олгох;
 
3.3.3. зорчигчийг агаарын хөлөгт суухаас өмнө дамжин өнгөрөх болон очих улсад зорчиход шаардлагатай баримт бичгийг биедээ авч явж байгаа эсэхийг шалгах;
 
3.3.4. зорчигчийг дамжин өнгөрөх болон зорчих улсын хил нэвтрэхэд тавигдах тусгай шаардлагын талаар мэдээллээр хангах;
 
3.3.5. гадаад улсад зорчих баримт бичигтэй холбогдох сургалтад ажилтнаа хамруулах;
 
3.3.6. нислэгийн саатал болон бусад өөрчлөлтийн талаар үйлчлүүлэгч болон холбогдох байгууллагад цаг тухайд нь мэдэгдэх;
 
3.3.7. нисэхийн аюулгүй байдлын болон хилийн хяналтын  байгууллагаар шалгагдаж, тээвэрлэлтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн тээшийг хяналтдаа авах;
 
3.3.8. бүртгэлийн хугацааг багасгах зорилгоор аяллын баримт бичиг унших төхөөрөмж ашиглах;
 
3.3.9. зорчигчийн тээш, ачааг хулгай, тонуулаас хамгаалах арга хэмжээг авах;
 
3.3.10. хилээр нэвтрүүлэхийг хориглосон зорчигч тээвэрлэж ирсэн тохиолдолд тухайн зорчигчийг хүлээн зөвшөөрөх улс руу тээвэрлэх ажиллагааг хариуцах; (Энэ заалтад Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөлт орсон)
 
3.3.11. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид дараалал харгалзахгүй үйлчлэх;
 
3.3.12. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид шаардлагатай тэргэнцэр, тусгай хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж нь овор хэмжээ, жин, аюулгүй ажиллагааны шаардлагыг хангасан тохиолдолд агаарын хөлгийн бүхээгт, эсхүл зориулалтын тээшний хэсэгт, зохих журмыг хангаж байгаа тохиолдолд дагалдах баримт бичигтэй хөтөч амьтныг зорчигчийн суудлын дор тус тус үнэ төлбөргүй тээвэрлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.3.13. олон улсын стандарт шаардлага хангасан суурь болон чингэлгийг ачаа ачихад хэрэглэх;
 
3.3.14. хэв журам зөрчсөн зорчигчийг тээвэрлэхээс зайлсхийх;
 
3.3.15. нислэгийн үед халдварт өвчтэй зорчигч байгаа сэжиг илэрсэн тохиолдолд тухайн зорчигч болон илэрч буй өвчний шинж тэмдгийн талаар буулт хийх нисэх буудалд урьдчилан мэдэгдэх;
 
3.3.16. эрх бүхий байгууллагын шаардсанаар агаарын хөлөг, агаарын хөлгийн баг,  зорчигч, ачаа шуудангийн талаархи мэдээллийг хүргүүлэх;
 
3.3.17. “3орчигчийн нэр, бүртгэлийн өгөгдөл (PNR)”-ийг шилжүүлэхэд   НҮБ-ын Удирдлага, худалдаа, тээврийн цахим өгөгдлийн солилцооны дүрэм (EDIFACT)-д суурилсан “Агаарын тээвэрлэгч-Засгийн газар /PNRGOV/” гэсэн өгөгдөл шилжүүлгийн үндсэн аргыг ашиглах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.18. агаарын тээвэрлэгч, эсхүл нисэх багийн дарга нь нислэгийн аюулгүй ажиллагаа болон аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэнийг  тухайн нислэгээр тээвэрлэхээс татгалзах эрхтэй байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.19. албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэний талаарх лавлагаа, мэдээллийг 24 цагийн турш, тасралтгүй солилцох нөхцөлийг бүрдүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.20. агаарын нэг хөлгөөс нөгөөд шилжин суух хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид туслалцаа үзүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.21. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигч эмнэлгийн тодорхойлолтгүйгээр аялахыг зөвшөөрөх бөгөөд гагцхүү зорчигчийн эрүүл мэндийн байдал өөрт нь болон бусад зорчигчийн аюулгүй, ая тохитой зорчиход сөргөөр нөлөөлөхөөр байна гэж үзвэл эмнэлгийн тодорхойлолт шаардах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.22. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигч нь түүнд туслах хүн хэрэгтэй эсэхийг өөрөө тогтоох бөгөөд гагцхүү уг зорчигчийн биеийн байдал өөрт нь болон бусад зорчигчийн аюулгүй, ая тухтай байдалд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй гэж үзвэл туслах хүнтэй зорчихыг шаардаж болох, энэ тохиолдолд туслах хүнд үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.23. газрын үйлчилгээний болон агаарын хөлгийн бүхээгийн ажилтнуудыг насанд хүрээгүй зорчигчид анхаарал хандуулах, туслах талаар сургаж, бэлтгэсэн байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.24. мэдээллийн нууцлалыг хамгаалсан тохиолдолд насанд хүрээгүй хүний асрамжийн асуудлаар эрх бүхий байгууллагатай 24 цагийн турш мэдээлэл солилцох; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.25. харгалзан дэмжих хүнгүй зорчиж буй насанд хүрээгүй хүнд анхаарч, үйлчлэх хөтөлбөр баталж хэрэгжүүлэх, аяллын явцад шийдвэрлэхэд хүндрэлтэй асуудал тулгарсан тохиолдолд холбогдох эрх бүхий байгууллагын хамгаалалтад нэн даруй шилжүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.3.26. таваас доош насны хүүхдийг харгалзах хүнгүйгээр зорчуулахгүй байх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 

3.4. Гадаадын иргэн, харьяатын асуудал эрхлэх байгууллага нь гадаадын иргэнд Монгол Улсын хилээр нэвтрэх зөвшөөрөл олгох асуудлыг хариуцаж, энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.4.1.  Монгол Улсад нэвтрэх, машинаар уншигдах виз олгох;
 
3.4.2. хууль бус цагаачлалаас үүсэх хүндрэлийг арилгахад бусад холбогдох байгууллага болон хамаарах улсыг шаардлагатай мэдээллээр хангах;
 
3.4.3. хураагдсан эсхүл хүчингүй болсон баримт бичгийн талаар цахим мэдээллийн санг бүрдүүлж ажиллах;
 
3.4.4. хууль тогтоомж зөрчих, нийгмийн хэв журам, аюулгүй байдалд заналхийлэх магадлал бүхий хууль бус цагаачлалын талаар мэдээлэл авах, үндэсний болон олон улсын холбогдох байгууллагуудад мэдээлэл хүргүүлэх;
 
3.4.5. орох/гарах/дамжин өнгөрөх зорчигчдод тавигдах тусгай шаардлагын талаар агаарын тээвэрлэгч болон нисэх буудалд мэдэгдэх;
 
3.4.6. гамшгийн үед судалгаа, шинжлэн шалгах ажиллагаа явуулах багийн гишүүдэд ажил үүргээ гүйцэтгэх үед нь нэвтрэх визийг дараалал харгалзахгүй олгох;
 
3.4.7. хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх зорчигч болон албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэнийг буцаан явуулах ажиллагааг хялбаршуулсан журмаар шийддэг байх; (Энэ заалтад Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөлт орсон)
 
3.4.8. зорчих улсын буюу дамжин өнгөрөх улсын нийгмийн аюулгүй байдлыг алдагдуулсан, хүндрэл учруулсан, хууль тогтоомж зөрчсөний улмаас албадан гаргасан гадаадын иргэнийг нэвтрүүлэхээс зайлсхийх;
 
3.4.9. олон улсын нислэгээр албан ажлаар ирж байгаа агаарын хөлгийн багаас 72 хүртэл цагийн хугацаатай нэвтрэхэд виз шаардахгүй байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.4.10. Монгол Улсаас албадан гаргаж байгаа болон хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх зорчигчийг буцаах агаарын хөлөгт суулгах хүртэл хамгаалалтад авч, тус улсад түр байрлуулах асуудлыг хариуцах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.4.11. Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөлийн хуралдаанд оролцох;
 
3.4.12. хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх зорчигчийг хүлээн зөвшөөрөх улс руу тээвэрлэх хугацааг агаарын тээвэрлэгчтэй зөвшилцөх, тээвэрлэх хугацаа өөрчлөгдөж болохыг зөвшөөрөх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.4.13. харгалзан дэмжигчгүй зорчигч нь хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрсөн, эсхүл албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэн бол онцгой анхаарал хандуулж, түүнийг дамжин өнгөрөх болон хүрэх цэгт хүлээн авах асуудлыг зохицуулах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.4.14. хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх зорчигчийг буцаах бичгийн хамт /нэр, нас, хүйс, иргэншил (мэдэж байгаа тохиолдолд), тээвэрлэн ирсэн агаарын тээвэрлэгчийн мэдээллийг тодорхой тусгасан/ буцааж тээвэрлэх агаарын тээвэрлэгчид хүлээлгэн өгөх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.4.15 албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэнийг буцаах тохиолдолд тээвэрлэгчийн нэг нислэгээр тээвэрлэх албадан гаргаж байгаа гадаадын иргэний тоог тогтоосон  журам, бодлогод нийцүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.4.16. “Аяллын цахим систем”-ийг хэрэгжүүлэх хуваарийг бусад улсын ижил чиг үүрэг бүхий байгууллага, аялал жуулчлалын байгууллага, агаарын тээвэрлэгч болон холбогдох бусад байгууллагад хүргүүлэн, хамтран ажиллах бөгөөд дараахь арга хэмжээг авах: (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

          3.4.16.1. “Аяллын цахим систем”-ийг нэвтрүүлэхдээ “Аяллын өмнөх баталгаажуулалтын систем”-ийг “Зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн интерактив систем (iAPI)”-тэй нэгтгэх;

          3.4.16.2. зорчигч нислэгийн захиалга өгөх үед түүнд “Аяллын цахим систем”-ийн шаардлагын талаар мэдээлэл өгөх;

          3.4.16.3. Монгол Улсад зорчих хүсэлтийг хүлээж авах цахим бүртгэлийн найдвартай платформоор хангаж, уг систем нь албан бус гуравдагч борлуулагч этгээд нэмэлт төлбөр авахыг хязгаарлах зорилготой албан ёсны систем болохыг баталгаажуулах;

          3.4.16.4. зорчих хүсэлтийн маягтыг бөглөх үед алдаа гаргахаас сэргийлэх нэмэлт хэрэгсэл бий болгох, хилээр нэвтрүүлэхийг үл зөвшөөрөх зорчигчийн хүсэлтийг хүлээн авахгүй байх боломж бүрдүүлэх;

          3.4.16.5. цаасан визний оронд цахим мэдэгдэл олгох;

          3.4.16.6. зорчигчид шаардлагатай мэдээлэл нь хууль тогтоомжид нийцсэн, ойлгоход хялбар байх;

          3.4.16.7. “Аяллын цахим систем”-ийг нэвтрүүлсний дараа шинээр тавигдах шаардлагыг биелүүлэх хугацааг тодорхой зааж, тухайн хугацаанд хилээр нэвтрүүлэх зорчигчийг уг шаардлагын талаарх мэдээллээр хангах. 

3.5. Хил хамгаалах байгууллага нь энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд дараахь үйл ажиллагааг  хэрэгжүүлнэ:

 
3.5.1. улсын хилээр нэвтрэх агаарын хөлгийн баг, зорчигчийн гадаад улсад зорчих баримт бичиг болон зорчих, дамжин өнгөрөх улсын виз нь хүчин төгөлдөр эсэхийг шалгах;
 
3.5.2. улсын хилээр нэвтрүүлэх хяналт шалгалтыг шуурхай, чанартай гүйцэтгэх үйл ажиллагааны дараалал, тогтолцоотой байх;
 
3.5.3. нисэх буудал болон хилийн хяналтын бусад байгууллагатай хамтран аюулгүй ажиллагаа, аюулгүй байдлын шаардлагад нийцсэн хяналт шалгалтын бүс, хилийн зурвасыг тогтоож, тэмдэглэх; (Энэ заалтад Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөлт орсон)
 
3.5.4. онцгой нөхцөлөөс бусад тохиолдолд улсын хилээр нэвтрэх зорчигч, агаарын хөлгийн багаас агаарын хөлөг дотор болон хилийн хяналтын цэг дээр очих хүртэлх хугацаанд гадаад улсад зорчих бичиг баримтыг хураан авахгүй, шаардахгүй байх;
 
3.5.5. улсын хилээр нэвтрэхэд шаардагдах орох/гарах хуудсыг Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-д заасан стандартад нийцүүлэн хэвлүүлэх;
 
3.5.6. улсын болон иргэний нисэхийн аюулгүй байдалд заналхийлэл учруулж болзошгүй гадаад, дотоодын гэмт этгээд, алан хядагчийн аялах боломжийг хаах, илрүүлэх, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авах;
 
3.5.7. гадаад улсад зорчих бичиг баримтыг хүчин төгөлдөр эсэхийг таних, мөн хүчинтэй хугацаа болон эзэмшигчийг тодорхойлох талаар агаарын тээвэрлэгч болон холбогдох бусад байгууллагад зориулж сургалт зохион байгуулах, туслалцаа үзүүлэх;
 
3.5.8. техникийн шалтгаанаар нисэх боломжгүй болсон агаарын хөлгийг засварлах зорилгоор ирсэн техникийн ажилтнуудыг түр нэвтрүүлэх арга хэмжээг саадгүй авах;
 
3.5.9. гадаад улсад зорчих бичиг баримт нь улсын хилээр гарсан гэсэн тэмдэглэгээ хийгдсэн эсхүл Монгол Улсын хилээр нэвтрээгүй дамжин өнгөрөх зорчигчийн нислэг саатсан, хойшилсны улмаас тус улсад хонох шаардлагатай болсон нөхцөлд нисэх буудлыг орхих, байрлах газар руу явах боломжоор хангах;
 
3.5.10. хуурамчаар үйлдсэн, засварласан аяллын баримт бичиг болон бусдын баримт бичгийг ашигласан тохиолдолд хураан авч, эргэлтээс нэн даруй хасч, олгосон байгууллага болон тухайн орны Дипломат төлөөлөгчийн газарт хүргүүлэх, тухайн аяллын баримт бичгийг авч үлдэх тохиолдолд дээрх байгууллагуудад мэдэгдэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.5.11. энэ хөтөлбөрийн 3.5.10-т заасан аяллын баримт бичгийг хураан авч, тухайн зорчигчийг буцааж тээвэрлэхийг агаарын тээвэрлэгчээс шаардах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.5.12. улсын хил хамгаалах болон хилээр нэвтрүүлэхтэй холбогдсон хяналт, шалгалтыг үнэ төлбөргүй, шуурхай гүйцэтгэх;
 
3.5.13. зорчигчийг хилээр нэвтрүүлэх үйл ажиллагааг хялбаршуулан, хилийн хяналтын автоматжуулсан системийг нэвтрүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.5.14. Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөлийн хуралдаанд оролцох; 
 
3.5.15. цахим автомат гарцаар нэвтэрч буй зорчигчдын урсгалыг хэвийн байлгах зорилгоор гарц бүрт бэлтгэгдсэн ажилтан ажиллуулах, системд гэмтэл гарсан тохиолдолд аюулгүй байдал болон нэгдмэл байдлыг яаралтай хангах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 
3.5.16. хилээр нэвтэрч буй зорчигч бүрийн аяллын баримт бичгийг Интерполын “Хулгайлагдсан, гээсэн аяллын баримт бичгийн мэдээллийн сан”-гаас боломжийн түвшинд шүүж, тулгах. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 
3.6. Хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.6.1. олон улсын хөл хориот хүн, мал, амьтны халдварт өвчний үед иргэний нисэхийг хамарсан үйл ажиллагааны төлөвлөгөөтэй байх; (Энэ заалтад Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөлт орсон)
 
3.6.2. шаардлагатай тохиолдолд хилийн хяналтын байгууллага, нисэх буудал, агаарын тээвэрлэгчийн ажилтан, зорчигчдод урьдчилан сэргийлэх тарилга хийх ажлыг зохион байгуулах, холбогдох гэрчилгээ олгох;
 
3.6.3. эрх бүхий төрийн захиргааны төв байгууллагаар дамжуулан байгаль орчин, худалдаа, хүнс, хөдөө аж ахуйн чиглэлийн олон улсын агентлаг, судалгааны байгууллагатай байнгын холбоотой байх, эдгээр байгууллагаас ирсэн мэдээллээр үндэсний зөвлөлийн гишүүд болон иргэний нисэхийн үйл ажиллагаанд оролцогч байгууллагуудыг хангах;
 
3.6.4. халдварт өвчний сэжигтэй нисэх буудлын ажилтан болон зорчигч, мал амьтанд халдвар эсэргүүцэх анхан шатны үйлчилгээ, тусламж үзүүлэн мэргэжлийн байгууллагад шилжүүлэх;
 
3.6.5. шаардлагатай тохиолдолд халдварын сэжигтэй зорчигч, мал амьтныг тусгаарлах, түүнчлэн халдвар хамгааллын дэглэмд нийцсэн тусгаарлах байрыг нисэх буудалд байгуулж, шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангах;
 
3.6.6. улсын хилээр нэвтэрч байгаа агаарын хөлөг, зорчигч, тээш, ачаанд хорио цээрийн хяналт, шалгалт хийх тогтолцоотой байх;
 
3.6.7. нисэх буудал болон агаарын тээвэрлэгчийн хоол хүнс бэлтгэх байр, агуулах, нийтийн хоолны үйлчилгээ, усан хангамж болон хүнсний бусад үйлчилгээтэй холбоотой эд зүйлс, техник, тоног төхөөрөмж нь олон улсын стандарт, эрүүл ахуй, аюулгүйн шаардлага хангаж байгаа эсэхэд хяналт тавих;
 
3.6.8. олон улсын нислэгийн үйл ажиллагаатай холбоотой үйлчилгээний байгууллага, тээврийн хэрэгсэл, объектод хөндлөнгийн хяналт тавьж, мэргэжил, арга зүйн зааварчилгаа өгөх;
 
3.6.9. хилээр нэвтрэх бодис, бараа бүтээгдэхүүн болон мал, амьтан, ургамал, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүн нь бичиг баримтын бүрдүүлэлт, хадгалалт, тээвэрлэлтийн шаардлага хангасан эсэхэд хяналт тавих;
 
3.6.10. хяналтад хамрагдсан бодис бараа бүтээгдэхүүнээс зохих журмын дагуу сорьц дээж авч, шинжлэн мэргэжлийн дүгнэлт гаргах;
 
3.6.11. хорио цээр бүхий хог, ургамал, хортон шавьж, мэрэгч илэрсэн тохиолдолд мэргэжлийн байгууллагад мэдэгдэж, холбогдох арга хэмжээ авах;
 
3.6.12. хилийн хяналтын болон бусад байгууллагыг мэргэжлийн хяналт шалгалттай холбогдсон мэдээ мэдээллээр хангах, зөвлөгөө өгөх, сургалт явуулах;
 
3.6.13. халдварт өвчин тархсан, халдварт өвчний нууц үе явагдаж болох бүсээс ирсэн зорчигчоос вакцинжуулалтын гэрчилгээ шаардах;
 
3.6.14. хяналт шалгалтын үзлэгийг төлөвлөхдөө хурдан мууддаг, шуурхай тээвэрлэх шаардлагатай бараа бүтээгдэхүүн болон мал, амьтныг тэргүүн ээлжинд шалгахаар зохион байгуулах;
 
3.6.15. ариутгал, халдваргүйтгэлийн ажлыг агаарын хөлгийн баг, зорчигчдод хүндрэл учруулахгүй байхаар зохион байгуулж, тэдгээрийг холбогдох мэдээллээр хангах;
 
3.6.16. Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөлийн хуралд оролцох.
 
3.7. Гаалийн байгууллага нь энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.7.1. бараа бүтээгдэхүүний гаалийн бүрдүүлэлтийн явцыг шуурхай болгох зорилгоор орчин үеийн технологи болон хяналт шалгалтын тоног төхөөрөмжийг ашиглаж, биет үзлэг шалгалтыг боловсронгуй болгох;
 
3.7.2. агаарын хөлөг, ачаа, зорчигч болон агаарын хөлгийн багт чирэгдэл учруулахгүй байхаар үзлэг шалгалтыг зохион байгуулах;
 
3.7.3. ачааг ирсэн даруйд гаалийн бүрдүүлэлтэд оруулж, 3 цагийн дотор холбогдох баримтыг бүрдүүлэн гаалийн хилээр нэвтрүүлсэн байхаар зохион байгуулж хэрэгжүүлэх;
 
3.7.4. улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглосон, хязгаарласан бараа бүтээгдэхүүн, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисыг илрүүлэх зорилгоор зорчигч, ачаа, шууданг үзэх, шалгах;
 
3.7.5 гаалийн хяналт, шалгалт, бүрдүүлэлтэд эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоог нэвтрүүлж, хялбаршуулах;
 
3.7.6. улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглосон, хязгаарласан бараа, түүнд зөвшөөрөл олгох нөхцөл болон шаардагдах бичиг баримтын жагсаалтыг урьдчилан гаргаж, түгээх;
 
3.7.7. зорчигч гаальд мэдүүлэх бараа авч яваагүй тохиолдолд бичгээр гаалийн мэдүүлэг бөглөхийг шаардахгүй байх;
 
3.7.8 Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-д заасны дагуу агаарын хөлгийг ирэх/явахад шаардлагатай мэдээллийг цахим хэлбэрээр дамжуулах тоног төхөөрөмжтэй байх;
 
3.7.9. гадаадын агаарын тээвэрлэгч, түүний итгэмжилсэн байгууллагаар хүргүүлж байгаа газрын үйлчилгээний болон аюулгүй байдлын тоног төхөөрөмж, эд анги, сургалтын материал болон үзүүлэн таниулах материалыг гаалийн хялбаршуулсан бүрдүүлэлтээр шуурхай нэвтрүүлэх;
 
3.7.10. явах ачааны бүрдүүлэлтийг гаалийн бүрдүүлэлтийн аль ч цэг дээр хийхээр зохион байгуулах;
 
3.7.11. гаалийн хяналт, шалгалтыг үнэ төлбөргүй, шуурхай гүйцэтгэх;
 
3.7.12. Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөлийн хүралд оролцох;
 
3.7.13. итгэмжлэгдсэн аж ахуйн нэгжид зориулан гаалийн бүрдүүлэлтийг хялбаршуулах, гадаад худалдааны аюулгүй байдлыг хангах хөтөлбөр хэрэгжүүлэх, тэдгээр зохицуулалтыг харилцан хүлээн зөвшөөрөх талаар бусад улстай хэлэлцээр байгуулах чиглэлээр ажиллах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.7.14. барааны гаалийн бүрдүүлэлтийг хялбаршуулахын тулд ачааны мэдээллийг урьдчилан авах, ачаа тээвэрлэгчдийн систем хоорондын харилцан ажиллагааг хангах, барааны шилжилт хөдөлгөөнтэй холбоотой мэдээлэл солилцооны цахим системийг боловсронгуй болгох; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.7.15. эрх бүхий төрийн байгууллагаас шаардсан ачаа болон агаарын хөлөг ирэх, буцахтай холбоотой мэдээллийг нэг цонхны үйлчилгээний системд байршуулах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.7.16. бүртгэлийн ажиллагааг удирдах эрх бүхий ажилтан хилээр бараа нэвтрүүлэхэд баримтлах хялбаршуулсан журмыг батлан хэрэгжүүлэх бөгөөд журамд дараахь зохицуулалтыг тусгана: (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

          3.7.16.1. улсын хилээр нэвтрүүлэх барааны мэдүүлэгт аль болох цөөн, шаардлагатай мэдээллийг оруулах;

          3.7.16.2. барааны гаалийн бүрдүүлэлтийг эрх бүхий ажилтны албан байранд, эсхүл гаалийн хяналтын бүсэд хийх; 

          3.7.16.3.  барааны мэдүүлэг нь  эрх бүхий ажилтны бүртгэлд үндэслэх;

          3.7.16.4. барааг улсын хилээр тодорхой хугацаанд, тогтмол давтамжтай нэвтрүүлэх бол нэг мэдүүлгээр гаалийн бүрдүүлэлт хийх.
 

3.8. Цагдаагийн байгууллага нь энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд дараахь арга хэмжээг  хэрэгжүүлнэ:
 
3.8.1. агаарын тээврийг хялбаршуулах эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох талаар холбогдох байгууллагад дэмжлэг үзүүлэх;
 
3.8.2. агаарын хөлөг болон нисэхийн байгууламжид хэв журам зөрчих, бүдүүлэг авир гаргах үйлдлээс урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.8.3. зорчигчийн үйлчилгээнд оролцогч байгууллагын ажилтнуудад эрх зүйн сургалт зохион байгуулах;
 
3.8.4. нисэх буудал, агаарын тээвэрлэгч болон бусад холбогдох байгууллагын ажилтнуудад зориулж хэв журам зөрчсөн зорчигчийг илрүүлэх, саатуулах чиглэлээр сургалт, дадлага зохион байгуулах;
 
3.8.5.   Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөлийн хуралд оролцох;
 
3.8.6. хэв журам зөрчсөн зорчигчийг илрүүлэх, үүссэн нөхцөл байдлыг шийдвэрлэх чиглэлээрх сургалтад холбогдох албан хаагчдыг хамруулсан байх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 
3.9 Нисэх буудал нь агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
3.9.1. нисэх буудлын барилга байгууламжийн зохион байгуулалтыг  оновчтой төлөвлөж зорчигч, тээш, ачааны урсгал хөдөлгөөнийг зохицуулах;
 
3.9.2. нисэх буудалд үйлдэгдэх нислэгийн мэдээллийг зорчигч, үйлчлүүлэгчдэд цаг тухайд нь үнэн зөв, шуурхай мэдээлж байх тогтолцоо бүрдүүлэх;
 
3.9.3. агаарын хөлөг нисэх буудалд эргэлт хийх хугацааг хамгийн бага байхаар зогсоолыг төлөвлөх, хуваарилах, газрын үйлчилгээг зохицуулан бэлэн байлгах;
 
3.9.4. нисэх буудлын тоног төхөөрөмжийг боловсронгуй болгохоор төлөвлөхдөө холбогдох байгууллага, агаарын тээвэрлэгч болон нисэх буудалд үйлчилгээ явуулж байгаа бусад байгууллагатай зөвлөлдөх;
 
3.9.5. мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодис зэрэг улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглосон эд зүйлс, аюултай ачаа, агаарын хөлгийн зорчигчийн бүхээгт хөндлөнгийн хууль бус үйлдэл хийхэд ашиглаж болохуйц багаж, зэвсгийг илрүүлэх ажиллагааг түргэн шуурхай, үр дүнтэй гүйцэтгэх зорилгоор зориулалтын тоног төхөөрөмж ашиглахыг холбогдох байгууллагаас шаардах, талбайгаар хангах;
 
3.9.6. нисэх буудлын барилга байгууламж, үйлчилгээ нь хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчийн хэрэгцээ, шаардлагыг хангасан байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.9.7. агаарын хөлгийн баг, тэдний тээшний үйлчилгээг хөнгөн шуурхай байдлаар зохион байгуулах нөхцөлийг бүрдүүлэх;
 
3.9.8. нисэхийн аюулгүй байдлын хориотой, хамгаалагдсан бүсийг иргэний нисэхийн ажиллагаанд саад учруулахгүйгээр төлөвлөх;
 
3.9.9. хилийн болон гаалийн хяналттай бүсийг нисэх буудал дахь хилийн хяналтын байгууллагатай хамтран төлөвлөх.
 
3.10. Хөтөлбөрийн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулах байгууллагууд нь дараахь ажлыг хамтран зохион байгуулж, гүйцэтгэлд нь хяналт тавина:
 
3.10.1. олон улсын явах нислэгийн зорчигчийн үйлчилгээг бүртгэлээс агаарын хөлөгт суух хүртэл 60 минут, ирэх нислэгийн агаарын хөлгийн зорчигчийн үйлчилгээг агаарын хөлгийн багтаамжаас үл хамааран 45 минутын хугацаанд нэвтрүүлэх чадамжтай байхаар үйл ажиллагааг зохион байгуулах;
 
3.10.2. цахим мэдээлийн солилцоог хялбарчлах зорилгоор улсын болон хувийн байгууллага нь олон улсын түвшинд батлагдсан, холбогдох стандарт, гэрээнд нийцсэн мэдээллийн тогтолцоог ашиглах;
 
3.10.3. зайлшгүй шаардлагаар агаарын хөлөг олон улсын хилийн боомтгүй нисэх буудалд буулт үйлдэх тохиолдолд буулт үйлдэх боломжоор хангах, зогсоол бэлтгэх, агаарын хөлгийн баг, зорчигчдыг түр хугацаагаар буух талбайгаар хангаж, хяналтын үйл ажиллагааг шуурхай зохион байгуулна;
 
3.10.4. зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн систем 24 цагийн тасралтгүй үйл ажиллагаатай байх нөхцөлийг бүрдүүлэх, системийг гэмтэл, саатлаас урьдчилан сэргийлэх, гэмтэл, саатал гарсан тохиолдолд мэдээлэх, хариу арга хэмжээ авах тогтолцоо бүрдүүлэх, хэвийн үйл ажиллагаанд шилжүүлэх нэмэлт төхөөрөмжтэй байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.10.5. нисэх буудал, агаарын тээвэрлэгч, газрын үйлчилгээний болон аялал жуулчлалын байгууллагууд нь хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид тэдний хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн мэдээллийг өгөх, хүндэтгэн харьцах, бусад зорчигчийн адил тусламж, үйлчилгээ авах боломжоор хангах талаар хамтран ажиллах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.10.6. нисэх буудал, агаарын тээвэрлэгч болон газрын үйлчилгээний байгууллагууд нь хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид үйлчлэх сургалтын хөтөлбөр хэрэгжүүлж, ажилтнуудыг сургаж бэлтгэх, ур чадварыг баталгаажуулах. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 

3.11. Хилийн хяналтын байгууллагууд хөтөлбөрийн хүрээнд хамтран дараахь арга хэмжээ авна:
 
3.11.1. дамжин өнгөрөх зорчигч, тээшийг нь аяллын эцсийн нисэх буудалд хянаж, шалгах;
 
3.11.2. ачааны үзлэг, шалгалтыг нислэгийг саатуулахгүй байдлаар хамтран гүйцэтгэх;
 
3.11.3.  агаарын хөлгийн баг, тэдний тээшийг хялбаршуулсан хэлбэрээр шалгах;
 
3.11.4. Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээр дамжин өнгөрөх, бусад улсаас албадан гаргаж байгаа этгээдийн тээвэрлэлтийг хялбаршуулах, түүнийг харгалзах байгууллага, агаарын тээвэрлэгчид дэмжлэг үзүүлэх;
 
3.11.5. агаарын хөлгийн баг болон зорчигчийг хилийн хяналтын хоёр /улаан, ногоон/ гарцын тогтолцоог ашиглан шалгах;
 
3.11.6. Гамшгийн улмаас үүссэн хор хөнөөлийг арилгахад туслах гадаадын тусламжийн багийн бие бүрэлдэхүүнийг хилийн асуудлаар байгуулсан Монгол Улсын олон улсын гэрээний дагуу Засгийн газрын шийдвэрээр улсын хилээр хялбаршуулсан байдлаар нэвтрүүлэх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
3.11.7. агаарын хөлгийг улсын хилээр нэвтрүүлэхэд араб, хятад, англи, франц, орос, эсхүл испани хэлээр үйлдэгдсэн баримт бичгийг хүлээн авах бөгөөд шаардлагатай тохиолдолд өөрийн улсын төрийн албан ёсны хэл дээрх аман болон бичгэн орчуулгыг шаардах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.8. ажилтнуудыг насанд хүрээгүй хүнд анхаарал тавьж, тусламж, үйлчилгээ үзүүлэхэд сургаж, бэлтгэсэн байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.9. зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн өгөгдөл (API, iAPI, PNR) солилцох “Нэг цонхны үйлчилгээ”-г нэвтрүүлж, нэг нислэгийн зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийг дахин шаардахгүй байх, системийн гэмтэл, доголдлоос шалтгаалан мэдээллийг дамжуулаагүй эсхүл дутуу, гэмтсэн мэдээлэл дамжуулсан тохиолдолд агаарын тээвэрлэгчид торгууль ногдуулахгүй байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.10. зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийг цахим хэлбэрээр хүлээн авч байгаа тохиолдолд зорчигчийн манифестыг цаасан хэлбэрээр шаардахгүй байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.11. “зорчигчийн нэр, бүртгэлийн өгөгдөл” шаардахдаа Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага (ICAO)-ын Doc 9944 “Зорчигчийн нэр бүртгэлийн өгөгдлийн удирдамж” болон “Зорчигчийн нэр бүртгэлийн мэдээг хэрэгжүүлэх удирдамж”-д тус тус нийцүүлэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.12. мэдээллийг цуглуулах, дамжуулахдаа нууцлалын аюулгүй байдлыг үндэсний болон бусад улсын системийн хүрээнд авч үзэж, зорчигчийн нэр, бүртгэлийн өгөгдөл солилцохыг хориглодог улстай эрх зүйн шаардлагаа уялдуулах талаар хамтран ажиллах; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

3.11.13. Ирсэн болон дамжин өнгөрсөн зорчигч баримт бичгийн зөрчилтэй болох нь илэрсэн тохиолдолд тухайн зорчигчийн баримт бичгийг урьдчилан шалгаж, шаардлагатай арга хэмжээ авсан болохоо нотолж чадвал агаарын  тээвэрлэгчид торгууль ногдуулахгүй байх. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)
 

Дөрөв. Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөл, түүний үүрэг

 

4.1. Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-ийн Стандарт 8.19, Зөвлөмж 8.21–ийн дагуу иргэний нисэх, гадаад хэрэг, хууль зүй, хүнс, хөдөө аж ахуй, байгаль орчин, аялал жуулчлал, эрүүл мэнд, улсын бүртгэл, гааль, цагдаа, хил хамгаалах, хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага болон хуваарьт нислэг гүйцэтгэдэг агаарын тээврийн байгууллагуудын төлөөлөл бүхий Агаарын тээврийг хялбаршуулах зөвлөл (цаашид "Зөвлөл" гэх) –тэй байна.

 
4.2. Зөвлөл нь агаарын тээврийг хялбаршуулах, нислэгийн саатлаас урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр эрх бүхий байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулна.
 
4.3. Зөвлөлийн дарга нь иргэний нисэхийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн байна.
 
4.4. Зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг энэ Хөтөлбөрийн 4.1-д заасан байгууллагын удирдлагатай зөвшилцсөний үндсэн дээр Зөвлөлийн дарга томилно.
 
4.5. Зөвлөлийн гишүүн нь Зөвлөлийн хуралдаанд биечлэн оролцох бөгөөд боломжгүй тохиолдолд төлөөлөх хүнийг оролцуулж болно. Төлөөлөх хүн нь тухайн байгууллагын нэрийн өмнөөс мэдэгдэл хийх, албан ёсны санал өгөх эрх бүхий албан тушаалтан байна. Зөвлөлийн хуралдаанд шинжээч, мэргэжилтэн урьж оролцуулж болно.
 
4.6.  Зөвлөл нь дараахь эрхтэй байна:
 
4.6.1. агаарын тээврийг хялбаршуулахтай холбогдсон  үйл ажиллагаа, арга хэмжээ, түүнтэй холбогдож гарсан эрх зүйн болон удирдлагын бичиг баримт нь олон улсын стандарт, үндэсний хууль тогтоомжид нийцэж байгаа эсэхэд хяналт тавих;
 
4.6.2. олон улсын нислэгтэй холбогдсон үйл ажиллагааг хялбаршуулах талаар санал боловсруулж, эрх бүхий байгууллагаар шийдвэрлүүлэх;
 
4.6.3. агаарын тээврийг хялбаршуулах үйл ажиллагаатай холбоотой өөрчлөлтийн тухай яам, Засгийн газрын агентлагуудыг мэдээллээр хангах, эдгээр байгууллагад агаарын тээврийг хялбаршуулах асуудлаар зөвлөмж хүргүүлэх;
 
4.6.4. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой байгууллага хоорондын уялдаа холбоо, хамтын ажиллагааны хүрээг тогтоох;
 
4.6.5. агаарын тээврийг хялбаршуулахтай холбогдсон үйл ажиллагаа, арга хэмжээ нь Монгол Улсын аялал жуулчлал, олон улсын худалдааны хөгжилд нөлөөлөх нөлөөллийг тодорхойлох, үнэлгээ өгөх;
 
4.6.6. мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын тээвэрлэлт, хууль бус цагаачлал, хуурамч бичиг баримтаар зорчих зэрэг зөрчил гарахаас урьдчилан сэргийлэх;
 
4.6.7. агаарын тээврийг хялбаршуулах зорилгоор техник технологийн шинэчлэлт хийх, барилга байгууламж барьж байгуулах, эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох талаар зөвлөгөө өгөх, дэмжлэг үзүүлэх;
 
4.6.8.   жил бүрийн I улиралд багтаан Зөвлөлийн жилийн ажлын тайланг бэлтгэж Засгийн газарт танилцуулах;
 
4.7. Зөвлөл нь жилд хоёроос доошгүй удаа хуралдах бөгөөд шаардлагатай тохиолдолд ээлжит бус хуралдааныг зохион байгуулна;
 
4.8. Зөвлөл нь “Зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн интерактив      систем”-ийг нэвтрүүлэхдээ агаарын тээвэрлэгчийн хэрэглэж байгаа систем, техникийн шаардлагуудад үзүүлэх нөлөөг аль болох бага байлгах, Дэлхийн гаалийн байгууллага /WCO/, Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага, Олон улсын агаарын тээврийн холбоо /IATA/-ноос баталсан зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн удирдамжид нийцүүлэх, хэрэглэгч байгууллагуудын хэрэгцээ, шаардлагад нийцсэн зорчигчийн урьдчилсан мэдээллийн бүтцийг тодорхойлж, тэдгээрийн нэрийн өмнөөс мэдээллийн өгөгдлийг хүлээн авах Засгийн газрын агентлагийг тодорхойлно. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

4.9. Монгол Улсад цахим паспорт болон машинаар уншигдах аяллын баримт бичгийг олгох, цахим паспортоор хил нэвтрүүлэх тохиолдолд Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллагын “Олон нийтийн мэдээллийн сан /PKD/”-д нэгдэх, өөрийн мэдээллийг уг санд байршуулах, тус сангаас бусад улсын мэдээллийг авч ашиглан машинаар уншигдах аяллын баримт бичгийн хүчинтэй эсэхийг тогтоох боломж бүрдүүлэх арга хэмжээ авна. (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

4.10. Хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчийн хэрэгцээнд нийцсэн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлэх талаар холбогдох байгууллагуудад шаардлагатай зөвлөмжийг өгөх, нийтийн тээврийн хэрэгслийн хүртээмж хязгаарлагдмал тохиолдолд зохицуулалт хийх, эсхүл бодит, хүлээн авахуйц төлбөртэй тусгай тээврийн хэрэгслээр үйлчлэх арга хэмжээ авна.(Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

Тав. Нислэгийн төлөвлөлт, гүйцэтгэл, хилийн хяналтыг хялбаршуулах арга хэмжээ

 
5.1. Монгол Улсын хилээр нэвтэрч байгаа агаарын хөлгийн багаас ерөнхий мэдүүлэг, зорчигчийн манифест, шуудангийн мэдүүлгийн хуудас, ачааны дагалдах хуудас, маягтын дагуу бөглөсөн, тоо ширхэг болон гарал үүслийн мэдээлэл агуулсан нислэгийн үед хэрэглэх хүнс, барааны нөөцийн жагсаалтаас өөр нэмэлт мэдээллийг шаардахгүй.
 
5.2. Агаарын хөлгийг улсын хилээр нэвтрүүлэхтэй холбоотой бичиг баримт нь дараахь хэлбэрээр байж болно:
 
5.2.1. цахим хэлбэрээр;
5.2.2. цаасан дээр үйлдэж, цахим сүлжээгээр шилжүүлсэн;
5.2.3. Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)–д заасан  маягтын дагуу гараар бичигдсэн.
 
5.3. Агаарын хөлгийн ачаалалтанд өөрчлөлт ороогүй буюу зорчигч, ачаа, шуудан, нөөц ачих/буулгах ажиллагаа явагдаагүй тохиолдолд хилийн хяналтын холбогдох байгууллага нь зөвхөн энэ тухай тэмдэглэгээ хийсэн ерөнхий мэдүүлгийг шаардана.
 
5.4. Хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь халдварт өвчин тархсан, халдварт өвчний нууц үе явагдаж болох бүсээс ирсэн болон шавьж хорхой, мэрэгч амьтан дамжин ирэх магадлалтай гэж үзсэн тохиолдолд агаарын хөлөгт ариутгал, халдваргүйтгэл, устгалыг Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас зөвлөмж болгосон, хүний бие болон агаарын хөлгийн эд ангид сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй байх шаардлага хангасан химийн болон ариутгалын бусад бодис хэрэглэн гүйцэтгэнэ.
 
5.5. Хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь агаарын хөлөгт ариутгал, халдваргүйтгэл, шавьж хорхой, мэрэгч амьтны устгал хийсэн бол ерөнхий мэдүүлэгт тэмдэглэл хийж, Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-д заасан  маягтын дагуу гэрчилгээ олгоно.
 
5.6. Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 9 (Үйл ажиллагааг хялбарчлах)-д заасан  маягтын дагуу олгосон гэрчилгээ бүхий агаарын хөлөгт Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр ариутгал, халдваргүйтгэл хийхгүй байж болно.
 
5.7. Мал амьтан болон түүний бараа бүтээгдэхүүнийг агаарын хөлгөөр тээвэрлэхдээ тусгаарлах зориулалтын чингэлэг ашигласан тохиолдолд  зөвхөн тус чингэлэгт ариутгал, халдваргүйтгэл хийнэ.
 
5.8.  Нислэгийн төлөвлөлт, зөвшөөрөл олгох ажиллагааг хялбаршуулах талаар Ерөнхий газар нь дараахь арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ:
 
5.8.1. Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйлдэгдэх захиалгат болон онцгой, тусгай үүргийн, ерөнхий зориулалтын нислэгт зөвшөөрөл олгохтой холбогдсон мэдээллийг Нисэхийн мэдээллийн эмхэтгэлд (Aeronautical Information Publication) тусган хэвлүүлж тараах;
 
5.8.2. Хилийн хяналтын болон холбогдох бусад байгууллагад ирэх/явах/дамжин өнгөрөх нислэгийн талаар мэдээлэх;
 
5.8.3. төрийн айлчлалын буюу онцгой үүргийн нислэгээс бусад нислэгийн захиалгыг Засгийн газрын шугамаар дамжуулан авахыг шаардахгүй байх;
 
5.8.4. Монгол Улсын агаарын зайгаар дамжин өнгөрөх эсхүл техникийн түр буулт үйлдэх агаарын хөлөгт нислэгийн зөвшөөрөл олгохдоо нислэгийн төлөвлөгөөнд тусгаснаас өөр мэдээлэл шаардахгүйгээр, захиалгыг хүлээн авсан өдрөөс хойш ажлын гурав хоногийн дотор шийдвэрлэхээр зохицуулах;
 
5.8.5. дамжин өнгөрөх эсхүл техникийн түр буулт хийх агаарын хөлгийн хувьд нислэгийн төлөвлөгөөг Монгол Улсын агаарын зайд орж ирэхээс 2-оос багагүй цагийн өмнө урьдчилан мэдэгдсэн байхаар, нислэгийн төлөвлөгөөнд өөрчлөлт орсон тохиолдолд үүнээс илүү хугацааг шаардаж болохоор зохицуулалт хийх.  
 
5.9. Нислэгийн зөвшөөрөл олгохдоо дараахь зарчим баримтална:
 
5.9.1. нислэгийн захиалга авч, шуурхай шийдвэрлэх тогтолцоотой байх;
 
5.9.2 хуваарьт нислэгийг тодорхой хугацаа буюу нислэгийн тоо зааж багцалсан хэлбэрээр олгох;
 
5.9.3. ямар нэгэн төлбөр, хураамж шаардахгүй байх.
 
5.10. Монгол Улсын болон гадаад улсад тохиолдсон гамшиг, онцгой байдлын үед тусламж үзүүлэх агаарын хөлгийн нислэгийг аюулгүй байдлыг хангасан орчинд, хялбаршуулсан хэлбэрээр гүйцэтгэнэ.
 
5.11. Хилийн хяналтын байгууллага нь улсын хилээр нэвтрэх агаарын хөлгийн баг болон зорчигчийг шалгах ажиллагааг нисэхийн аюулгүй байдал, хилийн халдашгүй байдал, мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын эргэлт болон цагаачлалын хяналтыг тооцоолж, оновчтой байдлаар зохион байгуулна.
 
5.12. Улсын хилээр зорчигч, тэдгээрийн тээшийг нэвтрүүлэхдээ Монгол Улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн хүчин төгөлдөр аяллын баримт бичиг, шаардлагатай бол Монгол Улсын хилээр орох/гарах визнээс өөр  баримт бичиг шаардахгүй.
 
5.13. Монгол Улсын иргэнээс Монгол Улсын хилээр нэвтрэх виз шаардахгүй.(Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
5.14. Монгол Улсад оршин суугаа гадаадын иргэнээс бусад гадаадын иргэдээс гарах виз шаардахгүй.
 
5.15. Хил хамгаалах байгууллага нь хилийн орох/гарах хуудсыг зорчигчоос авахдаа түүн дээрх мэдээллээс өөр нэмэлт мэдээлэл болон бусад нотолгоо шаардахгүй.
 
5.16. Хил хамгаалах байгууллага нь хилийн орох/гарах хуудсыг агаарын тээвэрлэгч, аялал жуулчлалын байгууллагуудад үнэ төлбөргүйгээр тараана.
 
5.17. Хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь гоц халдварт өвчний голомттой улсаас ирсэн урьдчилан сэргийлэх тарилгын олон улсын гэрчилгээтэй зорчигчийг улсын хилээр саадгүй нэвтрүүлнэ.
 
5.18. Гаалийн байгууллага нь зорчигч татвар төлөөгүй гэх үндэслэлээр агаарын тээвэрлэгчээс төлбөр, хураамж шаардахгүй.
 
5.19. Хилийн хяналтын байгууллага нь ердийн нөхцөлд зорчигчийн тээшинд  үзлэг, шалгалт хийхдээ өөрийг нь заавал байлцуулахыг шаардахгүй.
 
5.20. Хил хамгаалах байгууллага нь зорчигч болон агаарын хөлгийн багийн гишүүд хилийн шалган нэвтрүүлэх цэг дээр хүрэлцэн ирэхээс өмнө аяллын  баримт бичиг үзүүлэхийг шаардахгүй.
 
5.21. Агаарын тээвэрлэгч нь агаарын хөлгийн баг болон зорчигчийг хилийн шалган нэвтрүүлэх цэг дээр ирэх болон хилээр нэвтрэхийг зөвшөөрөх хүртэл өөрийн хариуцлагад байлгана.
 
5.22. Гааль, хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь агаарын хөлгийн баг болон зорчигчоос зайлшгүй мэдүүлбэл зохих бараа авч яваагаас бусад тохиолдолд мэдүүлэг бөглөхийг шаардахгүй.
 
5.23. Гааль болон хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь эрсдэлийн үнэлгээний тогтолцоог хяналт, шалгалтын ажиллагаандаа нэвтрүүлж, улаан, ногоон хоёр гарцын тогтолцоог ашиглана.
 
5.24. Хилийн хяналтын байгууллага нь агаарын хөлгийн баг болон зорчигчийн  аяллын баримт бичгийг шалгасан даруйд эзэнд нь эргүүлэн гардуулна.
 
5.25. Хилийн хяналтын байгууллага нь нисэх буудалтай хамтран агаарын хөлгийн баг, шилжин суух болон дамжин өнгөрөх зорчигчийг хилийн хяналтын шалгалтаар оруулахгүй байхаар ажлаа зохион байгуулна.
 
5.26. Хилийн хяналтын байгууллага нь Монгол Улсын Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 37.1.2-т заасны дагуу ташаарч тээвэрлэгдсэн тээшийг эзэнд нь хүргэх агаарын тээвэрлэгчид ямар нэгэн татвар, хураамж болон шимтгэл ногдуулахгүй.
 
5.27. Олон улсын нислэгээр ирсэн, эзэнд нь олгогдохгүйгээр дараагийн олон улсын нислэгээр явах тээшийг нисэхийн аюулгүй байдлын болон гааль, хилийн мэргэжлийн хяналтын байгууллагын зүгээс шалгах шаардлагагүй гэж үзсэн тохиолдолд хилийн хяналт шалгалтаар оруулахгүйгээр дараагийн нислэгийн тээвэрлэлтэд хүлээлгэн өгнө. Хэрэв нэг нислэгээс нөгөө нислэгт шууд дамжуулах боломжгүй бол аюулгүй байдлын шаардлага хангасан зориулалтын агуулахад хадгална.
 
5.28. Агаарын тээвэрлэгч нь төөрсөн, нэхэмжлэгдээгүй болон эзэн нь танигдаагүй тээшийг зорчигчийн өмнөөс хилийн хяналтаар шалгуулна.
 
5.29. Агаарын тээвэрлэгч нь аюулгүй байдлын болон хилийн хяналтын байгууллагаар шалгагдан бүртгэгдсэн тээшийг тээвэрлэлтэд хүлээж авах бөгөөд тээшинд ногдуулах татвар, хураамж, төлбөрийг хариуцахгүй.
 
5.30. Хилийн хяналтын байгууллага нь ачаа болон бусад эд зүйлсийг улсын хилээр нэвтрүүлэх үзлэг, шалгалтын үйл ажиллагааг шуурхай байдлаар зохион байгуулах асуудлыг   агаарын тээвэрлэгч болон бусад оролцогч байгууллагатай зөвлөлдөн хэрэгжүүлнэ.
 
5.31. Гаалийн байгууллага нь агаарын хөлөгт ачигдсан ачааг дахин шалгах болсны улмаас нислэг саатах болсон бол агаарын тээвэрлэгч нь уг ачааг шалгуулахаар буулгаж, нислэгээ саатуулахгүйгээр үргэлжлүүлнэ.
 
5.32. Гадаадын иргэн, харьяатын асуудал хариуцсан байгууллага нь улсын хилээр нэвтрэхийг хориглосон зорчигч илэрсэн тохиолдолд агаарын тээвэрлэгч болон хил хамгаалах байгууллагад нэн даруй мэдэгдэж, буцаах бичгийн хамт хүлээлгэн өгнө.
 
5.33. Хил хамгаалах байгууллага нь хилээр нэвтрэхийг хориглосон зорчигчийг буцах нислэгт суулгах хүртэл хамгаалалтад авч, тус улсад түр байрлуулах асуудлыг хариуцна.
 
5.34. Хилээр нэвтрэхийг хориглосон зорчигч тээвэрлэж ирсэн агаарын тээвэрлэгч нь тухайн хүнийг хүлээн зөвшөөрөх улсад нь тээвэрлэх ажиллагааг хариуцна.
 
5.35. Гадаадын иргэн, харьяатын асуудал хариуцсан байгууллага нь албадан гаргаж байгаа этгээдийг тээвэрлэхээс 24-өөс доошгүй цагийн өмнө дараахь мэдээллийг агаарын тээвэрлэгчид хүргүүлнэ:
 
       5.35.1. албадан гаргах тушаалын хуулбар;
 
       5.35.2. нислэгийн аюулгүй байдалд нөлөөлөх эрсдэлийн талаархи холбогдох мэдээлэл;
 
       5.35.3. албадан гаргагдаж байгаа этгээдийг дагалдах албан тушаалтны овог нэр, холбогдох мэдээлэл.
 
5.36. Гадаадын иргэн, харьяатын асуудал хариуцсан байгууллага нь гадаадын иргэний эх орондоо буцах зорилгоор аяллын баримт бичиг авах хүсэлтийг 30 хоногийн дотор хянан үзэж, тодорхой хугацаа заасан аяллын баримт бичиг олгох эсхүл тухайн улсын иргэн биш гэсэн нотолгоо гаргаж өгөх байдлаар асуудлыг шийдвэрлэнэ.
 
5.37. Хилийн хяналтын байгууллага нь агаарын хөлгийн осол, сүйрэлд өртсөн зорчигчийн гэр бүлийн гишүүдийг хялбарчилсан хэлбэрээр улсын хилээр түр нэвтрүүлнэ. Виз шаардлагатай тохиолдолд виз олгох асуудлыг холбогдох байгууллага шуурхай шийдвэрлэнэ.
 
5.38. Хилийн хяналтын байгууллага нь агаарын хөлгийн осол, сүйрэлд өртсөн хүн,  амьд үлдсэн зорчигч, тэдний гэр бүлийн гишүүн, харьяалах улсын албан ёсны төлөөлөгч, агаарын хөлгийн эзэмшигчийг түр хугацаагаар нэвтрүүлж, хилийн хяналт, шалгалтыг хялбаршуулсан байдлаар гүйцэтгэнэ.
 
5.39. Нисэх буудлын барилга байгууламж, тоног төхөөрөмж нь дараахь шаардлагыг хангасан байна:
 
5.39.1. үйлчлүүлэгчид нисэх буудалд зүг чигээ хялбар олох нөхцөлийг бүрдүүлж Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллагын шаардлага (Doc 9636)-д  нийцсэн тэмдэг, тэмдэглэгээг байрлуулах;
 
5.39.2. ирэх/явах нислэгийн аяллын дугаар, тооцоот болон бодит цаг, нислэгийн төлөв, агаарын хөлөгт суух гарцын талаархи мэдээллийг гаргах электрон самбар суурилуулах;
 
5.39.3. нисэхийн аюулгүй байдлын шаардлагыг хангасан тээш хадгаламжийн агуулах, үйлчилгээ үзүүлэх;
 
5.39.4 тээш бүртгэх, дамжуулах, түгээх механикжсан тоноглолтой байх;
 
5.39.5. нисэх буудлын ачаалал, хүчин чадлын судалгаан дээр үндэслэсэн түр болон урт хугацааны автомашины зогсоолтой байх;
 
5.39.6. ачаа, шуудангийн үйлчилгээ үзүүлэх, хадгалах болон хамгаалах үйл ажиллагаанд холбогдох шаардлага, эрүүл ахуй, аюулгүй байдлын стандартыг хангасан агуулахтай байх;
 
5.39.7. нисэх буудлаар үйлчлүүлж байгаа зорчигчдод зориулсан хангалттай тооны тээшний тэргэнцэртэй байх;
 
5.39.8. эрүүл ахуй, ариун цэврийн шаардлага хангасан заал, танхим болон ариун цэврийн өрөө, тоноглол;
 
5.39.9. хүн, мал, амьтан, ургамлын эрүүл мэндийн аюулгүй байдлыг хангах, хамгаалах, хадгалахад шаардлагатай халдвар хамгааллын дэглэмд тохирсон зориулалтын өрөө, тасалгаа тохижуулах;
 
5.39.10. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигч агаарын хөлөг болон зорчигч терминал хооронд хийх шилжилт хөдөлгөөнийг хялбаршуулж, мэдрэгчтэй, босго, саадгүй хаалгатай болгох, эсхүл тусгай зориулалтын өргөх систем, хөдөлгөөнт бусад хэрэгслээр тоноглох.(Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор өөрчлөн найруулсан)
 
5.39.11. сонсголын болон харааны бэрхшээлтэй зорчигчид нислэгийн үйлчилгээнд хамаарах мэдээллийг тэдний хэрэгцээ шаардлагыг хангасан хэлбэрээр хүргэх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

5.39.12. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчийг угтах, үдэх цэг нь нисэх буудлын төв хаалгатай ойр, бартаа, саадгүй замтай байх; (Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

5.39.13. хөгжлийн бэрхшээлтэй зорчигчид зориулсан тээврийн хэрэгслийн зогсоолтой байх, зогсоолоос зорчигч терминалын барилга хүртэл бартаа, саадгүй замтай байх.(Энэ заалтыг Засгийн газрын 2019 оны 14 дүгээр тогтоолоор нэмсэн)

5.40. Ерөнхий газар нь хилийн хяналтын байгууллагуудтай хамтран "Хилийн боомтгүй аэродромд аргагүйдсэн буулт үйлдсэн агаарын хөлөгт хилийн хяналт шалгалтыг хэрэгжүүлэх журам"-ыг боловсруулж батална. Энэхүү журам нь дараахь үйл ажиллагааг зохицуулна:
 
5.40.1. агаарын хөлөг нь аргагүйдсэн буулт үйлдсэний дараа 6 цагийн дотор нислэгээ үргэлжлүүлэх боломжтой тохиолдолд авах арга хэмжээний зохицуулалт;
 
5.40.2. агаарын хөлөг нь аргагүйдсэн буулт үйлдсэний дараа 6 цагаас дээш хугацаагаар саатах эсхүл нислэгээ цаашид үргэлжлүүлэх боломжгүй болсон тохиолдолд авах арга хэмжээний зохицуулалт.
 
5.41. Хил хамгаалах байгууллага нь агаарын хөлгийн осол, сүйрлийн үед эрэн хайх, авран туслах үйл ажиллагаанд оролцох, шинжилгээ судалгаа хийх, агаарын хөлгийг засах, холдуулах зэрэг үүрэг гүйцэтгэх тусгай анги, багийг Олон улсын иргэний нисэхийн тухай конвенцийн Хавсралт 12 (Эрэн хайх, авран туслах) болон Хавсралт 13 (Агаарын хөлгийн осол, сүйрлийг шинжлэн шалгах)-ыг үндэслэн гадаад паспортаас өөр аяллын баримт бичиг шаардахгүйгээр түр нөхцөлтэйгээр саадгүй нэвтрүүлнэ.
 
5.42. Хөдлөх чадвараа алдсан, осол сүйрэлд нэрвэгдсэн агаарын хөлөгт туслалцаа үзүүлэхээр ирсэн агаарын хөлөг, засах, шинжлэн шалгах, эрэн хайх, авран туслах ажиллагаанд ашиглах багаж, сэлбэг хэрэгсэл, тоног төхөөрөмжийг хялбаршуулсан  бүрдүүлэлтээр улсын хилээр оруулж, гаргана.

  Зургаа. Хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг хянах, тайлагнах

6.1. Зөвлөлийн гишүүн байгууллага нь хилийн хяналтын болон бусад үйл ажиллагаа, агаарын тээврийг хялбаршуулах талаар Хөтөлбөрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах санал, төслийг тус тусын чиг үүргийн дагуу боловсруулж Зөвлөлд хүргүүлнэ.
 
6.2.  Зөвлөлийн гишүүн байгууллага нь хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг тус тусын чиг үүргийн дагуу ханган ажиллана.
 
6.3. Ерөнхий газар нь Хөтөлбөрийн хүрээнд хийсэн ажлын тайлангаа жилд нэг удаа Зөвлөлд хүргүүлнэ. Зөвлөл нь хөтөлбөрийн хэрэгжилтэд хяналт тавьж, Засгийн газарт тайлагнана.

  Долоо. Санхүүжилт

 
7.1. Энэхүү хөтөлбөрийн дагуу үүрэг хүлээсэн байгууллага нь хариуцсан үүргээ хэрэгжүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийн эх үүсвэрийг жил бүр төсөвтөө тусган санхүүжүүлнэ.
 
 
 
 
---оОо---
 
 

Текст томруулах

A

A

A