- Нүүр
- Сайдын тушаал
- Цусны донор болон донороос цуглуулсан цусны нэгж, үйлдвэрлэсэн цус, цусан бүтээгдэхүүнд шинжилгээ хийх журам /ЭМС-ын 2020 оны А/373-р тушаалаар хүчингүй болгосон/
/ЭМС-ын 2020 оны А/373-р тушаалаар хүчингүй болгосон/
Эрүүл мэнд, спортын сайдын 2015 оны 02 дугаар тушаалын 4 дүгээр хавсралт
Цусны донор болон донороос цуглуулсан цусны нэгж, үйлдвэрлэсэн цус, цусан бүтээгдэхүүнд шинжилгээ хийх журам
Нийтлэг зүйлс:
Цусны аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр хийгдэх лабораторийн шинжилгээг ЦССҮТ, БОЭТ, аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн лаборатори тус тус хийнэ
ДЭМБ-аас гаргасан цусны аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр баримтлах стратегийг мөрдөж ажиллана
Нэг. Донороос бүхэл цус, сийвэн, ялтаст эсийг цуглуулахын өмнө хийгдэх шинжилгээ
1.1 Бүхэл цусны донорт хийгдэх шинжилгээ
Д.д |
Үзүүлэлт |
Шинжлэх арга |
Лавлах хэмжээ |
1 |
Гемоглобины хэмжээ |
Гематологийн автомат анализатораар эсвэл гемоглобинцианидын, зэсийн байвангийн арга, салийн гемометр, цаасан индикатор хэрэглэх аргуудын аль нэгээр |
≥125 г/л
|
2 |
Ийлдсийн төмөр* |
Бүрэн болон хагас автомат анализатораар эсвэл фотокалориметрийн аргаар |
12-32 мкмоль/л 37-148 мг/дл |
1.2 Сийвэнгийн донорт хийгдэх шинжилгээ
Д.д |
Үзүүлэлт |
Шинжлэх арга |
Лавлах хэмжээ |
1 |
Нийт уураг** |
Бүрэн болон хагас автомат анализатораар эсвэл биуретийн аргаар |
60-80 г/л 6.0 – 8.0 мг/дл |
1.3 Ялтаст эсийн донорт хийгдэх шинжилгээ
Д.д |
Үзүүлэлт |
Шинжлэх арга |
Лавлах хэмжээ |
1 |
Ялтаст эсийн тоо*** |
Гематологийн автомат анализатораар эсвэл Горъяевийн торонд тоолох аргаар |
180-320 х 109/л |
2 |
Улаан эсийн тоо*** |
Эм 3,7-4,7 х 1012/л Эр 4,0-5,0 х 1012/л |
|
3 |
Гемоглобин*** |
≥125 г/л |
|
4 |
Гематокрит*** |
Эм 0,37-0,48 Эр 0,45-0,52 |
Тайлбар:
* Донорын үзлэгийн эмчийн заавраар үзнэ.
** Донорын эрүүл мэндийг хянах зорилгоор сийвэнгийн мөчлөг эхлэх бүрт үзнэ.
*** Тромбоцитоферезийн донороос ялтаст эсийг нь ялгаж авахын өмнө үзнэ.
Хоёр. Цуглуулсан цусны нэгж бүрт хийгдэх шинжилгээ
2.1 Иммуногематологийн шинжилгээ
№ |
Үзүүлэлт |
Шинжлэх арга |
Лавлах хэмжээ |
|||
1 |
Цусны АВО бүлэг |
Наалдах урвалын арга /шууд болон урвуу хавсарсан аргаар тодорхойлно/ |
О, А, В, АВ |
|||
2 |
Резус бүлэг |
Наалдах урвалын арга Д эсрэгтөрөгч эхний шинжилгээгээр сөрөг гарсан үед заавал баталгаажуулах шинжилгээ хийнэ. |
Rh0 (D) эерэг Rh0 (D) сөрөг |
|||
3 |
Келл бүлэг |
Наалдах урвалын арга К эсрэгтөрөгч эхний шинжилгээгээр эерэг гарсан үед заавал баталгаажуулах шинжилгээ хийнэ. |
Келл эерэг Келл сөрөг |
|||
2.2 Ийлдэс судлалын шинжилгээ |
||||||
№ |
Илрүүлэх халдвар |
Шинжлэх арга |
Илрүүлэх маркер |
Лавлах хэмжээ |
||
1 |
ХДХВ1/2 |
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвд:
|
Anti-HIV1/2, О субтип илрүүлэх чадвартай р24, HIV RNA |
Сөрөг |
||
Цусны салбар төвд: Мэдрэг, өвөрмөц чанар өндөр, фермент холбоот эсрэг биеийн урвалын арга (энзимиммуны) эсвэл илүү мэдрэг арга /зөвлөмжөөр/ |
Anti-HIV1/2, р24, О субтип илрүүлэх чадвартай эсвэл combo HIV Ag/ Ab |
|||||
Сумын эрүүл мэндийн төвд: Түргэвчилсэн аргаар |
Anti-HIV1/2 |
|||||
2 |
Гепатитийн В вирүс |
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвд:
|
HBsAg, HBV DNA |
Сөрөг |
||
Цусны салбар төвд: Мэдрэг, өвөрмөц чанар өндөр, фермент холбоот эсрэг биеийн урвалын арга (энзимиммуны) эсвэл илүү мэдрэг арга /зөвлөмжөөр/ Хэрэв анх удаа цусаа өгч байгаа шинэ донор бол анти-HBc тодорхойлох шинжилгээг хийнэ. |
HBsAg Total Anti-HBc |
|||||
Сумын эрүүл мэндийн төвд: Түргэвчилсэн аргаар |
HBsAg |
|||||
3 |
Гепатитийн С вирүс |
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвд:
|
Anti-HCV, HCV RNA |
Сөрөг |
||
Цусны салбар төвд: Мэдрэг, өвөрмөц чанар өндөр, фермент холбоот эсрэг биеийн урвалын арга (энзимиммуны) эсвэл илүү мэдрэг арга /зөвлөмжөөр/ |
Anti-HCV эсвэл HCV Ag/Ab |
|||||
Сумын эрүүл мэндийн төвд: Түргэвчилсэн аргаар |
Anti-HCV |
|||||
4 |
Тэмбүү илрүүлэх |
Цус сэлбэлт судлалын үндэсний төвд:
|
Anti-TP Ig M/IgG |
Сөрөг |
||
Цусны салбар төвд: Мэдрэг чанар өндөр, өвөрмөц арга |
Anti-TP Ig M/IgG |
|||||
Сумын эрүүл мэндийн төвд: Түргэвчилсэн аргаар |
Anti-TP |
|||||
Анхаар: ЦССҮТ-д ФХЭБУ-ийн шинжилгээгээр сөрөг гарсан бүх сорьцонд PCR шинжилгээ хийж сөрөг гарсан ЦЦБ-ийг эмчилгээнд олгоно. Хэрэв PCR шинжилгээ хийгдэх боломжгүй болсон онцгой тохиолдолд мэдрэг чанар сайтай 2 өөр оношлуур эсвэл 2 өөр шинжилгээний аргаар шинжилгээг хийж, шинжилгээний үр дүн хоёулаа сөрөг гарсан бол ЦЦБ-ийг эмчилгээнд олгох ба PCR шинжилгээг заавал нөхөн хийнэ.
2.3 Цуглуулсан цусны нэгж бүрт хийгдэх халдвар илрүүлэх шинжилгээний алгоритм
* Донорт баталгаажуулах шинжилгээ хийлгүүлэхийг зөвлөнө.
Хэрэв ХДХВ илрүүлэх шинжилгээ бол эхний шинжилгээгээр эерэг гарч, зэрэгцээ нүхэнд давтан шинжлэхэд аль нэг нь юм уу, 2 нүхэнд хоёуланд нь эерэг гарвал сорьцыг албан тоотын хамт ХӨСҮТ-ийн ДОХ-ын лавлагаа лабораторид баталгаажуулах шинжилгээнд илгээнэ. Баталгаажуулах шинжилгээгээр эерэг үр дүн гарвал бүх сийвэнгийн бүтээгдэхүүнийг албан тоотын хамт ЦССҮТ-д хүлээлгэж өгнө.
|
Донороос бүхэл цус, сийвэн, ялтаст эсийг цуглуулахын өмнө
Гурав. Үйлдвэрлэсэн цус, цусан бүтээгдэхүүнд хийгдэх чанарын шинжилгээ
Гурав. Үйлдвэрлэсэн цус, цусан бүтээгдэхүүнд хийгдэх чанарын шинжилгээ
Бүтээгдэхүүний нэрс
|
Хийгдэх шинжилгээ |
||||||||||||||
Ариун чанар
|
Хэмжээ |
АВО, резус |
Хаяглалт |
Гематокрит |
Гемоглобин |
Хадгалалтын эцэс дэхь улаан эсийн задрал |
Нийт уураг |
фибриноген |
VIII факторын идэвх |
Ялтаст эсийн тоо |
Улаан эсийн тоо |
РН |
Цагаан эсийн тоо |
Таньцийн идэвх |
|
Бүхэл цус |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Улаан эсийн өтгөрүүлэг |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Даршилсан улаан эс |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Угаасан улаан эс |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
Цагаан эсгүйжүүлсэн бүхэл цус |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
Цагаан эсгүйжүүлсэн ДУЭ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
Цагаан эсгүйжүүлсэн УЭӨ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
Шингэн сийвэн |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
К сийвэн |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Хөлдөөсөн шинэ сийвэн |
+
|
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
+ |
+ |
+ |
|
+ |
|
Ялтаст эсийн өтгөрүүлэг |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
+ |
|
+ |
+ |
|
Криопреципитат |
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
+ |
+ |
|
|
|
|
|
Цусны АВО бүлэг тодорхойлох стандарт ийлдэс |
|
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
Цусны АВО бүлэг тодорхойлох Стандарт улаан эс |
|
+ |
+ |
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
Тайлбар: + үйлдвэрлэсэн цус, цусан бүтээгдэхүүнд стандартын дагуу хийгдэх чанарын шинжилгээ.
3.1.Нян судлалын шинжилгээ:
3.1.1.Нээлттэй системээр үйлдвэрлэл явуулсан тохиолдол бүрд агаарын шинжилгээг үйлдвэрлэл эхлэхээс өмнө болон төсгөл хэсэгт 2 удаа, ажилтны гарын арчдасын шинжилгээг ариун бээлий өмссөн даруйд болон үйлдвэрлэлийн дундуур нийт 2 удаа, ариун материалаас түүврээр арчдасны шинжилгээг тус тус хийнэ;
3.1.2.Донорын тохойн нугалааны арчдасын шинжилгээг 50 донор тутамд 1 удаа авахаар тооцож цус, сийвэн цуглуулсан удаа бүрд хийнэ.
3.2.3.Бүтээгдэхүүнд хийгдэх ариун чанарын шинжилгээг хэрэв үйлдвэрлэл нээлттэй аргаар явагдсан бол цуврал бүрт, хаалттай аргаар үйлдвэрлэл явагдсан бол 7 хоногт 1 удаа тус тус хийнэ.
3.2 Бүтээгдэхүүнд хийгдэх чанарын шинжилгээ:
Бүтээгдэхүүний нэр |
Шинжлэх давтамж |
Үзүүлэлт |
Лавлах хэмжээ |
Бүхэл цус |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Хемоглобин
|
450мл-р цуглуулсан үед Hв ≥45г/нэгж |
Хадгалалтын эцэс дэхь улаан эсийн задрал |
<0.8%
|
||
хэмжээ |
±10% |
||
Угаасан улаан эс |
14 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Хемоглобин
|
≥40гр/нэгж |
Гематокрит |
65-75% |
||
Хадгалалтын эцэс дэхь задрал |
<0.8% |
||
Уураг |
<0,5г/нэгж |
||
Цагаан эсгүйжүүлсэн улаан эс |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид /шүүсний дараа/ |
Лейкоцит |
<1х106/нэгж |
Хемоглобин
|
≥40гр/нэгж |
||
Гематокрит |
50-70% |
||
Хадгалалтын эцэс дэхь улаан эсийн задрал |
<0.8% |
||
Хэмжээ |
Савлалтын 1%-д |
||
Улаан эсийн өтгөрүүлэг |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид /хугацаа дуусахаас 1 хоногийн өмнөх нэгж/ |
Хемоглобин
|
450мл-р цуглуулсан үед HB ≥45г/нэгж |
Гематокрит |
65-80% |
||
Хадгалалтын эцэс дэхь задрал |
<0.8% |
||
Хэмжээ |
±10% |
||
Хөлдөөж угаасан улаан эс |
1 сард 1 удаа |
Хэмжээ |
˃165мл |
Хемоглобин
/супернатант дахь/
|
≥36гр/нэгж
<0,2г/нэгж |
||
Гематокрит |
65-75% |
||
Лейкоцит |
<0,1х109/нэгж |
||
Даршилсан улаан эс |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид /хугацаа дуусахаас 1 хоногийн өмнөх нэгж/ |
Хемоглобин
|
≥45г/нэгж |
Гематокрит |
65-75% |
||
Хадгалалтын эцэс дэхь задрал |
<0.8% |
||
Хэмжээ |
±10% |
||
Ялтаст эсийн өтгөрүүлэг |
Сард 4 нэгж |
Тромбоцит |
>50х109-50 мл д |
PH |
6.2-7.4 |
||
Лейкоцит |
<0.2x106 |
||
Хэмжээ |
±10% |
||
Цитоферезийн аргаар бэлтгэсэн ялтаст эс |
Бүх нэгжид |
Тромбоцит |
>50х109-50 мл д |
PH |
6.2-7.4 |
||
Лейкоцит |
<1,0x106 |
||
Хөлдөөсөн шинэ сийвэн /хөлдөөсний дараа/ |
Улиралд 1 удаа 12 нэгж авах ба энэ нь 1 сар хадгалсан сийвэн байх |
8-р фактор |
≥70% |
Хөлдөөсөн шинэ сийвэн /хөлдөөхийн өмнө/ |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Эритроцит |
<6x109/л |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Лейкоцит |
<0.1x109/л |
|
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Тромбоцит |
<50x109 /л |
|
Криопреципитат
|
Сард 1 сар хадгалсан 4 нэгжид |
Хэмжээ |
15 мл |
8-р фактор |
≥70IU/нэгж |
||
Виллебранд фактор |
100IU/нэгж |
||
фибриноген |
≥140мг/нэгж |
||
Шингэн сийвэн |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
фибриноген |
≥140мг/нэгж |
К сийвэн |
7 хоногт 1 удаа 1 нэгжид |
Хэмжээ |
±10% |
Текст томруулах
A
A
A