Д/д

Өвчний нэр, үе шат

Хөдөлмөрийн чадвар алдалтын хувь, хэмжээ

1. Мэргэжлээс шалтгаалсан уушигны өвчнүүд

Уушиг тоосжих өвчин:

1.1

Уушиг тоосжих өвчний I үе, амьсгалын дутал илрээгүй

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

1.2

Уушиг тоосжих өвчний I үе, амьсгалын дутлын I үе, архаг сүрьеэ, уушиг тэлэгдэлт, уушиг-зүрхний дутал хавсарсан

50-60

1.3

Уушиг тоосжих өвчний I үе, уушигны идэвхтэй сүрьеэ хавсарсан, уушиг- зүрхний дутлын I, II үе

61-65

1.4

Уушиг тоосжих өвчний II үе, уушиг-зүрхний дутлын I-II үе, уушиг тэлэгдэлт, гялтангийн наалдац

70-80

1.5

Уушиг тоосжих өвчний II үе, уушиг- зүрхний дутлын II үе, уушиг тэлэгдэлт, уушигны үрэвслийн хүндрэл, уушигны хавдар

81-100

Тоосжилтын болон хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн архаг үрэвсэл:

1.6

Тоосжилтын болон хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн архаг үрэвсэл, амьсгалын дутал илрээгүй

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

1.7

Тоосжилтын болон хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн архаг үрэвсэл, амьсгалын дутлын I үе, уушиг тэлэгдэлт

50-55

1.8

Тоосжилтын болон хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн архаг үрэвсэл, уушиг тэлэгдэлт, уушиг-зүрхний дутлын I-III үе

60-65

1.9

Тоосжилтын болон хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн архаг үрэвсэл, уушиг тэлэгдэлт, уушиг-зүрхний дутлын II-III үе, уушигны үрэвслийн хүндрэл, уушигны хавдар

70-100

Тоосжилт, харшил, хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн багтраа:

1.10

Тоосжилт, харшил, хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн багтраа өвчний хөнгөн хэлбэр, уушиг-зүрхний дуталгүй үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

1.11

Тоосжилт, харшил, хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн багтраа өвчний дунд зэргийн хэлбэр, уушиг-зүрхний дутлын I-II үе

50-70

1.12

Тоосжилт, харшил, хордлогын шалтгаант гуурсан хоолойн багтраа өвчний хүнд хэлбэр, багтраа нь байнгын дахилттай, уушиг-зүрхний дутлын II-III үе

71-90

2.Химийн бодисын архаг хордлогын улмаас үүсэх эмгэг

Металлын хордлого:

2.1

Хар тугалга, хром, кадми, зэс, цинк, берилли, бусад металлууд, ангилагдаагүй металлууд

а/ Хөнгөн хэлбэр

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ Дунд хэлбэр

50-70

в/ Хүнд хэлбэр

71-90

2.2

Мөнгөн ус ба түүний нэгдлийн хордлого

а/ Хөнгөн хэлбэр

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ Дунд хэлбэр

50-70

в/ Хүнд хэлбэр

71-90

Зарим ароматик бодисуудын хордлого:

2.3

Бензол, тетрахлор метан, трихлор этилен,тетрахлор этилен, дихлор метан, хлорфлюро карбон, өөхний ба анхилуун нүүрс ус төрөгчийн галогены уламжлалын хордлого түүний үлдэгдлийн хэлбэр

а/ Хөнгөн хэлбэр буюу I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ Дунд хэлбэр буюу II үе

50-70

в/ Хүнд хэлбэр буюу III үе

71-90

Амьсгалын замыг цочроогч, боогдуулагч бодисын /хий, уур/ хордлого:

2.4

Азотын исэл, хүхрийн хоёрч исэл, формальдегид, нулимс асгаруулагч хий, хлорын хий, фторт устөрөгч, нүүрсхүчлийн хий, хлорпекрин, бусад хий

а/ Хөнгөн хэлбэр буюу I үе

50

б/ Дунд хэлбэр буюу II үе

51-70

в/ Хүнд хэлбэр буюу III үе

71-90

Пестицидийн хордлого:

2.5

Шавьж, мөөгөнцөр, мэрэгч устгагчид болон бусад пестицидүүд

А.Хөнгөн хэлбэр буюу I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

Б.Дунд хэлбэр буюу II үе

50-70

В. Хүнд хэлбэр буюу III үе

71-90

Органик бус нэгдлүүдийн хурц хордлого, түүний үлдэгдлийн хэлбэрүүд:

2.6

Хүнцэл, фосфорын болон марганцын нэгдлүүд, цианид устөрөгч бусад органик бус бодисууд

а/ Хөнгөн хэлбэр буюу I үе

50

б/ Дунд хэлбэр буюу II үе

51-70

в/ Хүнд хэлбэр буюу III үе

71-90

Угаарын хийн хордлого:

2.7

Угаарын хийн хордлого

а/ Хөнгөн хэлбэр

50

б/ Дунд хэлбэр

51-70

в/ Хүнд хэлбэр

71-90

3. Арьсны харшилт өвчин:

3.1

Эм, химийн сэдрээгч бодис, будах, тослох материал, металл, нефтийн бүтээгдэхүүнээс үүссэн харшлын гаралтай байнга дахидаг арьсны өвчнүүд

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 50

3.2

Ажил мэргэжилтэй холбоотой нарны илч, хэт халуун, хүйтэн, цацраг идэвхт туяатай байнга ажилласнаас үүссэн арьсны өвчнүүд

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 50

3.3

Дээрх арьсны харшилт өвчнүүд хүндэрч архаг намарс үүссэн

51-65

4. Нүдний өвчин:

4.1

Салстын архаг үрэвсэл

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих

4.2

Нулимсны хүүдийн архаг үрэвсэл

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих

4.3

Нүдний болрын хатуурлын эмгэг

а/ Нэг нүдний

40

б/ Хоёр нүдний

50-70

4.4

Харааны мэдрэлийн хатангиршил

а/ Нэг нүдний

69

б/ Хоёр нүдний

70-100

4.5

Нүдний эвэрлэг бүрхүүлийн архаг үрэвсэл болон сөнөрлийн өөрчлөлтүүд

а/ Эвэрлэгийн архаг үрэвсэл

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 50

б/ Эвэрлэг бүрхүүл цоорох

50-70

в/ Эвэрлэг бүхэлдээ сорвижих /хараанд нөлөөлсөн эсэхээс хамаарч/

40-70

4.6

Нүдний торлог бүрхүүлийн сөнөрлийн өөрчлөлтүүд /цус харвалт, хууралт/

а/ Нэг нүдний хараа 0,03 хүртэл, захын хараа 10 хүртэл буурах

60-65

б/ Хоёр нүдний хараа муу, сайн хардаг нүд нь 0,03-аас доош буурах, захын хараа бүх талаасаа 10-аас дээш нарийсах

80

4.7

Шилэнцэр, солонголог, торлог, судаслаг бүрхүүлийн өвчнүүд

50-60

4.8

Мэргэжилтэй холбоотойгоор нүдний дотоод даралт ихсэлт (даралтын зохицуулалт, харааны байдлаас хамаарч)

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 50

4.9

Гажиггүй нүдэнд ажил мэргэжилтэй холбоотой харааны сульдал үүсч хөдөлмөрийн бүтээмжинд мэдэгдэхүйц нөлөөлөх

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

5.Бусад өвчнүүд

5.1

Доргионы өвчин

а/ I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ II үе

50-60

в/ III үе

61-80

5.2

Цахилгаан соронзон талбай, лазер, радио долгионы нөлөөллөөс үүсэх өвчин

а/ I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ II үе

50-60

в/ III үе

61-80

5.3

Сонсгол бууралтын өвчин

а/ Сонсгол бууралтын II үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих

б/ Сонсгол бууралтын III үе

50-60

в/ Сонсгол бууралтын IV үе, хэл ярианы өөрчлөлттэй

65-80

5.4

Дууны эрхтэний эмгэг

а/Эргэх хэлбэрийн

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих

б/Дууны хөвчийн хэсэгчилсэн саатай

50

в/ Дууны хөвчийн бүрэн саатай

55-65

г/Уг өвчний суурин дээр төвөнхийн өмөн үүссэн

70-100

5.5

Хамрын салстын архаг хатангиршсан үрэвсэл

а/ II үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих

б/ III үе: Хамрын таславчинд цооролт үүссэн /хэмжээ, үйл ажиллагаанаас хамаарч/

50-60

в/ IY үе: Хамрын хэлбэр өөрчлөгдсөн, хамар дайврын өмөн үүссэн бол

65-100

5.6

Туяаны өвчин:

А. Радио идэвхт бодисоос үүссэн туяаны өвчин

В. Рентген туяаны өвчин

а/ I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40-45

б/ II үе

50-80

в/ III үе

81-100

5.7

Доод мөчдийн хураагуур судас өргөсөх өвчин

а/ I үе-доод мөч, аарцгийн эрхтний судасны мэдэгдэхүйц тэлэгдэлтийн үе-судасны өргөсөлт зангилаа үүссэн

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 45

б/ II үе-өмнөх өөрчлөлтүүд, гүний судсанд үечилсэн бөглөрөлт өгч, хэсгийн байдалтай хавагнаж, эдгэрэл муутай шарх үүссэн

50-60

в/ III үе-өмнөх өөрчлөлтүүд, мэдэгдэхүйц тромбоз, тромбофлебит хавсарсан

61-70

г/ IY үе-өмнөх өөрчлөлтүүд, мэдэгдэхүйц их хэмжээний шарх үүсч, зөөлөн эд, ясны идээт үрэвсэл өгөх, судасны үрэвсэл, бөглөрөлт, судасны дотор давхаргын үрэвсэл хавсарсан

75-85

5.8

Захын мэдрэл, булчин мэдрэлийн өвчнүүд

а/ I үе

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

б/ II үе

50-60

в/ III үе

65-80

5.9

Тулгуур эрхтний үе мөчний хэлбэр, хөдөлгөөн алдагдах өвчин:

а/ Нэг үений хөдөлгөөн алдагдаж, 40 градус хүртэл хязгаарлагдсан

Хөдөлмөрийн нөхцөл солих эсхүл 40

б/ 2-3 үений хөдөлгөөн 40 градус хүртэл хязгаарлагдсан

45-50

в/ 1-2 үений хөдөлгөөн хязгаарлагдаж 40-90 градус хүртэл болох, ясны эмгэг ургалттай

51-70

г/ 2-3 үений хөдөлгөөн 41-90 градус хүртэл хязгаарлагдах

71-80

д/ 2-3 үений хөдөлгөөн 90 градусаас дээш буюу бүрэн хязгаарлагдаж өвчтөн өөртөө үйлчилж чадахгүй болсон тохиолдолд

81-100

5.10

Артерийн судасны олдмол нарийсал ба бөглөрөл

а/ I үе: Томоохон судсууд хэсэгчилсэн байдлаар нарийсах, бөглөрөх

50-60

б/ II үе: Томоохон судсууд нэлэнхүйдээ нарийсах, бөглөрөх, хурууны үзүүр үхжиж эхлэх

61-70

в/ III үе: I,II үеийн өөрчлөлтүүд гүнзгийрч, гар болон хөлийн хуруу, шилбээр тайралт хийсэн

71-80

5.11

Дээд мөчний бичил гэмтэл, даарч хөрөх, үрэвслийн гаралтай өвчнүүд /үений хүүдийн үрэвсэл, дал мөрний үений холбоосын өвчин, шөрмөсний ба уутанцрын үрэвсэл.../

50

5.12

Доод мөчний бичил гэмтэл, эмгэг яс ургалт, үрэвслийн гаралтай өвчнүүд, тавхай хавтгайрах

50