Гамшгийн төрөл

Шалгуур үзүүлэлт

Аюулт үзэгдэл, ослын нөхцөл байдал

Хор уршгийн нөхцөл байдал

Аюулын эрчимжилт, хор хөнөөлийн түвшин

Үргэлжлэх хугацаа

Нэрвэгдсэн хүний тоо

Нас барсан хүний тоо

Нийт мал, амьтны хорогдол

(тус бүр хувиар)

Нийт мал, амьтны өвчлөл

(тус бүр хувиар)

Хамрах хүрээ

Учирсан бодит хохирлын орон нутгийн төсөвт эзлэх хувь

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Ой, хээрийн гал түймэр

Түймрийн тархах хурд     1 хүртэл км/цаг

Ойн түймэр 15-20 хоног, хээрийн түймэр

3-5 хоног

10-20

2 ба түүнээс дээш

2.0

-

Ойн талбай 200 га-аас дээш,

хээрийн талбай 1000 га-аас дээш, ойролцоо 5 км-ийн бүсэд дэд бүтцийн байгууламж орших, газар тариалан эрхэлж байгаа аж ахуйн нэгж (ААН), иргэний ашиглаж байгаа талбайн 30-аас дээш хувийг хамарсан

2.0

Хүчтэй, хуй салхи

Дундаж хурд 18 м/с, түүнээс их (өрөвхийлэлт 24 м/с түүнээс их)

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан, Дэд бүтцийн байгууламж, улсын онц чухал объектод гэмтэл учрах

2.0

Цасан болон шороон шуурга

Салхины дундаж хурд   10 м/с болон түүнээс их, алсын бараа 2000 м-ээс бага болох

3 цаг, түүнээс дээш

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан, Дэд бүтцийн байгууламж, улсын онц чухал объектод гэмтэл учрах

2.0

Аянга

Дулааны бургилалтын үүл босоо чиглэлд хөгжин хөгжлийн дээд шатандаа хүрч, тодорхой нөхцөлд цахилгаан цэнэг хуримтлагдаж үүл газрын хооронд ниргэлт явагдах үзэгдэл

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

-

2.0

Үер

-Гол, мөрний ус үерийн түвшинд хүрэх,

-Хүчтэй аадар борооны ус гуу жалга, хэвгий даган шавар, шороо, чулуутай холилдож хуйлран урсах

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

10-15 айл өрх,

3-5 хүртэл ААН,

1-3 хүртэл дэд бүтцийн байгууламж

2.0

Ган

Жилийн 5-8 дугаар сард агаарын хамгийн их температур өндөр уулын бүсэд +25⁰С, ойт хээр, хээрийн бүсэд +30⁰С, говь цөлийн бүсэд +32⁰С болон түүнээс их, агаарын харьцангуй чийг 30 хувиас бага буюу хуурайшилттай хоногийн тоо 10 хоногт 5, сард     15-аас олон байх

1 сар ба түүнээс дээш

50 болон түүнээс дээш

-

1 хувь ба түүнээс дээш

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан, газар тариалан эрхэлж байгаа ААН, иргэний ашиглаж байгаа талбайн 30-аас дээш хувийг хамарсан

2.0

Зуд

10 хоног болон сарын дундаж агаарын температур олон жилийн дунджаас 3⁰С болон түүнээс хүйтэн, бэлчээрийн цасны нягт 0.25 г/см³ ба түүнээс их, цасны дундаж зузаан уулын болон ойт хээрийн бүсэд 25 см-ээс, хээрийн бүсэд 22 см-ээс, говь цөлийн бүсэд 12 см-ээс их байх, мал тэжээл, усаар дутагдах, эсвэл цасны өнгөн хэсэг ба гүндээ мөсөн бүрхэвч тогтсоноос мал бэлчээрлэх боломжгүй болох

14 хоног ба түүнээс дээш

50 болон түүнээс дээш

-

2 хувь ба түүнээс дээш

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан

2.0

Газар хөдлөлт

4 ба түүнээс дээш магнитудын хүчтэй

Хугацаа хамаарахгүй

10 ба түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Боловсрол, эрүүл мэндийн болон бусад суурь үйлчилгээ тасалдах, Дэд бүтцийн байгууламж, улсын онц чухал объектод гэмтэл учрах

2.0

Малын гоц халдварт өвчин

Хорио цээрийн дэглэм тогтоох өвчний жагсаалтад орсон өвчин гарсан

Хугацаа хамаарахгүй

50 болон түүнээс дээш

-

Зориудын устгал нь 10 хувь ба түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш аймгийн нутаг дэвсгэрийг хамарсан

2.0

Хүний гоц халдварт өвчин

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас гаргасан “Шинэ ба сэргэн тархаж буй халдварт өвчний ангилал”-ын А, В, С жагсаалтад байгаа болон Олон улсын Эрүүл мэндийн дүрмийн Хавсралт 2 хүснэгтийн дагуу шийдвэр гаргах схемээр зохицуулагдан мэдээлэгддэг хүний халдварт өвчнүүд

Хугацаа хамаарахгүй

50 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан

2.0

Хортон шавьж мэрэгчдийн тархалт

1 га талбайд 100-аас дээш тоотой хортон мэрэгч тархсан

1 м² талбайд 17-оос дээш тоотой хортон шавьж тархсан

Хугацаа хамаарахгүй

-

-

-

-

Нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан

2.0

Объектын гал түймэр

Гал түймэр хүний амь нас, эрүүл мэндэд хөнөөл учруулах хэмжээнд хүрэх, бусад барилга, байгууламжид тархан дэлгэрэх

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Нийтийн барилга, байгууламж,

Улсын онц чухал обьект,

Гал түймрийн эрсдэлийн           1, 2, 3 дугаар зэргийн барилга байгууламж

2.0

Химийн хорт бодис алдагдах

Химийн хорт болон аюултай бодис хүрээлэн байгаа орчин дахь тухайн бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс хэтрэх

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Хордуулах аюул ариутгал, хамгаалалтын бүсээс гадагш тархаж тухайн нутаг дэвсгэрийн гуравны нэгээс дээш хувийг хамарсан

2.0

Цацрагийн осол

Олон улсын атомын энергийн агентлагаас гаргасан Аюулгүй ажиллагааны ерөнхий шаардлага NoGSR Part-7 “Цөмийн болон цацрагийн ослын бэлэн байдал, хариу арга хэмжээ” баримт бичигт заасан нөхцөл байдал үүсч цацраг идэвхт бодис алдагдах

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Цацрагийн хамгаалалт, аюулгүй ажиллагааны үндсэн дүрмийн дагуу ослын шарлагын бүх замуудыг тооцож, эдгээрт хүн амын ослын үед авах эффектив тунгийн түвшин 100 мЗв -ээс их хэмжээтэй цацраг идэвхт бодисоор бохирдох

2.0

Тэсрэлт, дэлбэрэлт

50 кПа ба түүнээс дээш хүчтэй энерги ялгарах

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Боловсрол, эрүүл мэндийн болон бусад суурь үйлчилгээ үзүүлдэг байгууллагын барилга байгууламж,

Дэд бүтцийн байгууламж, улсын онц чухал объектод гэмтэл учрах

2.0

Үйлдвэрлэл, технологийн горим зөрчигдсө-нөөс үүсэх осол

Үйлдвэрлэл, технологийн горим, барилгын норм, норматив зөрчигдсөнөөс тоног төхөөрөмж, барилга байгууламж ноцтой эвдрэх, нурах

Хугацаа хамаарахгүй

10 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

Нийгмийн суурь үйлчилгээ тасалдах, тоног төхөөрөмж, барилга байгууламж эвдрэх нурах, Дэд бүтцийн байгууламж, улсын онц чухал объектод гэмтэл учрах

2.0

Тээврийн хэрэгслийн осол, сүйрэл

Усан болон хуурай зам, агаарын тээврийн хэрэгсэл осолдож сүйрэх

Хугацаа хамаарахгүй

50 болон түүнээс дээш

2 ба түүнээс дээш

-

-

-

2.0