Нүүр
Эрх зүйн акт 
Нэмэлт өөрчлөлт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
1999 оны 7 дугаар сарын 8-ны өдөр
Улаанбаатар хот
ТАГНУУЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ТУХАЙ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь Монгол Улсын тагнуулын байгууллага /цаашид "тагнуулын байгууллага" гэх/-ын тогтолцоо, зохион байгуулалтын бүтэц, үйл ажиллагааны үндсэн зарчмыг тодорхойлж, тагнуулын алба хаах журам, тагнуулын ажилтны эрх зүйн байдалтай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын тухай хууль тогтоомж
2.1.Тагнуулын байгууллагын тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, энэ хууль болон эдгээртэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
/Энэ хэсэгт 2001 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт, 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
3 дугаар зүйл.Хуулийн нэр томъёо
3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно:
3.1.1."гадаад тагнуулын үйл ажиллагаа" гэж гадаад улс, түүний байгууллагын Монгол Улсын үндэсний язгуур ашиг сонирхлыг хөндсөн бодлого, үйл ажиллагаа, чадавхийн талаар мэдээ олох, цуглуулах, дүн шинжилгээ хийж мэдээлэх, үндэсний аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн тодорхой асуудлаар төрийн бодлого, шийдвэрийг хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх цогц арга хэмжээг;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
3.1.2."сөрөх тагнуулын үйл ажиллагаа" гэж Монгол Улсын эсрэг гадаад улсын тусгай алба, байгууллага, иргэдээс явуулж буй тагнах болон бусад үйл ажиллагаа, Тагнуулын ерөнхий газарт хуулиар харьяалуулсан гэмт хэргийг илрүүлэх, таслан зогсоох, түүнээс урьдчилан сэргийлэх ажиллагааг;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
3.1.3."гадаадын тусгай алба" гэж тагнуулын үйл ажиллагаа, эсхүл тагнуулын үйл ажиллагааны тодорхой чиг үүргийг хэрэгжүүлдэг гадаад улсын байгууллага, түүний салбар, нэгжийг;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
3.1.4."тагнуулын арга" гэж үүрэг зорилтоо хэрэгжүүлэхэд ач холбогдол бүхий нууц болон бусад мэдээ, баримт, сэлтийг олох зорилгоор тусгай албаны ашиглаж буй арга хэмжээний цогцыг;
3.1.5."тагнуулын мэдээ" гэж тусгай алба үндсэн үүрэг зорилтынхоо дагуу нууц арга, хэрэгслээ ашиглан олж буй мэдээ, баримт сэлтийг;
3.1.6."нууц арга, хэрэгсэл" гэж мэдээ, баримт сэлт нууцаар олоход зориулагдсан арга хэрэгслийг;
3.1.7."халхавчлах" гэж тагнуулын ажлын зорилтыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагааг өөр байгууллага, хүн, өөр үйл ажиллагаа, баримт бичиг болон бусад зүйл ашиглан далдлахыг;
3.1.8."нууц гүйцэтгэх ажилтан" гэж өөр байгууллагад халхавчийн дор ажиллаж байгаа тусгай албаны ажилтныг;
3.1.9."туслагч" гэж гүйцэтгэх ажил явуулах эрх бүхий байгууллагатай нууцаар хамтран ажиллаж байгаа хүнийг;
3.1.10."туслах ажилтан" гэж гүйцэтгэх ажил явуулах эрх бүхий байгууллагатай тодорхой гэрээ, урамшууллын үндсэн дээр нууцаар хамтран ажиллаж байгаа хүнийг.
4 дүгээр зүйл.Тагнуулын байгууллага
4.1.Тагнуулын байгууллага гэж Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдлыг тагнуулын арга замаар хангах зорилго бүхий байгууллагуудын тогтолцоог хэлнэ.
5 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын үйл ажиллагааны үндсэн зарчим
5.1.Тагнуулын байгууллага үйл ажиллагаандаа үндэсний ашиг сонирхлыг урьтал болгох, хүний эрх, эрх чөлөөг хангах, нэгдмэл төвлөрсөн удирдлагатай байх, нууцлалыг хангах, үйл ажиллагааны ил болон нууц арга, хэрэгслийг хослуулах, байгууллага, иргэний туслалцаа, дэмжлэгт тулгуурлах, харилцан ажиллах, шинжлэх ухаан, орчин үеийн техник, технологи, мэдээллийн сүлжээний ололтыг ашиглах зарчмыг удирдлага болгоно.
5.2.Энэ хуулийн 5.1-д заасан үндэсний ашиг сонирхлыг урьтал болгох, шинжлэх ухаан, орчин үеийн техник, технологи, мэдээллийн сүлжээний ололтыг ашиглах зарчмыг доор дурдсан утгаар ойлгоно:
5.2.1.тагнуулын байгууллага энэ хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ зөвхөн үндэсний язгуур ашиг сонирхлыг эрхэмлэж, улс төрийн нам, бүлгийн болон хувийн ашиг сонирхлоос ангид ажиллах;
5.2.2.тагнуулын байгууллага тагнуулын мэдээ олох, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагаандаа шинжлэх ухаан, орчин үеийн техник, технологийн дэвшилтэт ололт, шийдлийг ашиглах;
5.2.3.тагнуулын байгууллага чиг үүргээ бүрэн хэрэгжүүлэх хэмжээнд тусгай зориулалтын тээврийн хэрэгсэл, гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгсэл, мэдээлэл, өгөгдлийн сан, тэдгээртэй холбоотой засвар-үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, инженерийн дэд бүтцээр хангагдах.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
6 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын үйл ажиллагаанд хүний эрх, эрх чөлөөг хангах
6.1.Тагнуулын байгууллага нь хуульд зааснаас бусад тохиолдолд хүний эрх, эрх чөлөөнд халдах, хязгаарлахыг хориглоно.
6.2.Иргэн, хуулийн этгээд өөрийн эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлыг тагнуулын ажилтан хууль бусаар зөрчсөн гэж үзвэл тухайн ажилтныг шууд харьяалах дээд албан тушаалтан, байгууллагад гомдол гаргах эрхтэй.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
6.3.Иргэн, хуулийн этгээдээс тагнуулын байгууллагад гаргасан өргөдөл, гомдлыг хуулийн дагуу шийдвэрлэнэ.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
6.4.Тагнуулын байгууллагын албан тушаалтан албан үүргээ гүйцэтгэх явцад иргэн, хуулийн этгээдийн эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хууль бусаар зөрчсөн бол тагнуулын байгууллага өөрөө, эсхүл прокурор, шүүх нь тухайн иргэн, хуулийн этгээдийн зөрчигдсөн эрх, эрх чөлөөг сэргээж, учруулсан хохирлыг арилгах, гэм буруутай этгээдэд хууль тогтоомжид заасан хариуцлага хүлээлгэх үүрэгтэй.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
6.5.Тагнуулын үйл ажиллагааны явцад тодорхой болсон иргэний нэр төр, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндөж болох хувийн амьдралтай нь холбоотой мэдээ, мэдээллийг хуульд зааснаас бусад тохиолдолд гагцхүү уг хүний зөвшөөрснөөр ил болгож болно.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
7 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын төсөв
7.1.Тагнуулын байгууллагыг улсын төсвөөс санхүүжүүлж, үйл ажиллагаагаа явуулах эдийн засгийн баталгааг төр хангана. Тагнуулын байгууллагын төсөв нь үүрэг, зорилтоо бүрэн хэрэгжүүлэх шаардлагыг хангасан байна.
/Энэ хэсэгт 2003 оны 1 дүгээр сарын 2-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт орсон/
7.2.Тагнуулын байгууллагын төсвийг Улсын Их Хурлын Тусгай хяналтын дэд хорооноос хянаж санал болгосноор Улсын Их Хурал тусгай зүйл болгон батална.
/Энэ хэсэгт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
7.3.Тагнуулын байгууллагын тухайн жилийн төсвийг өмнөх оны батлагдсан төсвийн хэмжээнээс бууруулан батлахыг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
/Энэ хэсгийг 2015 оны 11 дүгээр сарын 10-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
7.4.Хилийн тагнуулын газрын үйл ажиллагааны зардлыг тагнуулын байгууллагын төсөвт тусгаж санхүүжүүлнэ.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
8 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагад туслалцаа үзүүлэх
8.1.Тагнуулын байгууллага, түүний ажилтнаас хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь төрийн болон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэн шаардлагатай туслалцаа үзүүлэх үүрэгтэй. Ийнхүү туслалцаа үзүүлснээс гарсан зардал, учирсан эд хөрөнгийн хохирлыг тагнуулын байгууллага хариуцаж нөхөн төлнө.
/Энэ хэсэгт 2001 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн хууль, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
81дүгээр зүйл.Төрийн байгууллага, албан тушаалтантай харилцан ажиллах
81.1.Төрийн байгууллага, албан тушаалтан нь үндэсний аюулгүй байдлыг хангах асуудлаар мэдээ, мэдээлэл солилцож, дэмжлэг үзүүлэх талаар тагнуулын байгууллагатай харилцан ажиллана.
81.2.Төрийн байгууллага нь тагнуулын байгууллагад шаардлагатай мэдээллийг саадгүй гаргаж өгөх, өөрийн мэдээлэл, өгөгдлийн санг үнэ төлбөргүй ашиглуулах үүрэгтэй.
81.3.Төрийн байгууллага, албан тушаалтан нь албан үүргээ гүйцэтгэх явцад олж мэдсэн тагнуулын байгууллага, ажилтны болон халхавчлах үйл ажиллагаатай холбоотой аливаа мэдээллийг задруулахыг хориглоно.
81.4.Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн Засаг дарга нь харьяалах нутаг дэвсгэртээ тагнуулын байгууллагын үйл ажиллагаанд шаардлагатай дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх үүрэгтэй.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 22-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
81.5.Засгийн газар болон Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэх үндэсний аюулгүй байдалтай холбогдох асуудлын талаар Тагнуулын ерөнхий газарт урьдчилан мэдэгдэж, санал авсан байна.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ТАГНУУЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ТОГТОЛЦОО, ЧИГ ҮҮРЭГ, ЭРХ ХЭМЖЭЭ
9 дүгээр зүйл.Тагнуулын байгууллагын тогтолцоо
9.1.Монгол Улсын тагнуулын байгууллагын тогтолцоо нь тагнуулын төв байгууллага /цаашид “Тагнуулын ерөнхий газар” гэх/, түүний төв, орон нутаг дахь салбар, нэгж болон цэргийн тагнуулын байгууллагаас бүрдэнэ.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
/Энэ хэсэгт 2001 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуулиар нэмэлт, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
10 дугаар зүйл. Тагнуулын ерөнхий газар, түүний чиг үүрэг
10.1.Тагнуулын ерөнхий газар нь тагнуулын байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах, үндэсний аюулгүй байдлыг тагнуулын аргаар хангах бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэх зорилго бүхий Засгийн газрын тохируулагч агентлаг мөн.
/Энэ хэсэгт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.2.Тагнуулын ерөнхий газрыг байгуулах, өөрчлөх, татан буулгах асуудлыг Улсын Их Хурал шийдвэрлэж, дүрмийг нь Засгийн газар батална.
10.3.Тагнуулын ерөнхий газрын харьяа тагнуулын салбар, нэгжийг Засгийн газрын шийдвэрээр нутаг дэвсгэрийн болон чиг үүргийн зарчмаар байгуулна.
10.4.Тагнуулын ерөнхий газар нь гадаад тагнуул, сөрөх тагнуул, эдийн засгийн тагнуул, хилийн тагнуул, тэдгээрт дэмжлэг үзүүлэх, мэдээллийн дүн шинжилгээ хийх, мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах, мөрдөн байцаах, дотоод хяналт-аюулгүй байдлыг хангах болон захиргаа, удирдлагын чиг үүргийг хэрэгжүүлэх үндсэн бүтэцтэй байна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсгийг 2015 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/
/Энэ хэсэгт 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
10.5.Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний дээд удирдлагыг цэрэг-улс төрийн болон цэрэг-стратегийн тагнуулын мэдээгээр хангах чиг үүргийг Тагнуулын ерөнхий газрын цэргийн тагнуулын газар хэрэгжүүлэх бөгөөд тус газрын дүрэм, ажиллах журмыг Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, Зэвсэгт хүчний Жанжин штабын даргатай хамтран батална.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
10.6.Хил хамгаалах байгууллагын дээд удирдлагыг хил орчмын нөхцөл байдлын талаарх тагнуулын мэдээгээр хангах чиг үүргийг Тагнуулын ерөнхий газрын хилийн тагнуулын газар хэрэгжүүлэх бөгөөд тус газрын дүрэм, ажиллах журмыг Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, хил хамгаалах байгууллагын даргатай хамтран батална.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
10.7.Тагнуулын ерөнхий газрын харьяанд сургууль, сургалт, эрдэм шинжилгээ, тусгай архив, аж ахуй, хангалт үйлчилгээний байгууллага, харуул хамгаалалтын болон тусгай бэлтгэл, зориулалт бүхий нэгж, тусгай сургалтын болон спорт-нөхөн сэргээх төв байгуулж болно.
/Энэ хэсэгт болон дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2020 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.8.Тагнуулын ерөнхий газар бэлгэ тэмдэгтэй байна. Бэлгэ тэмдгийн загвар, хэрэглэх журмыг Тагнуулын ерөнхий газрын дарга батална.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.9.Тагнуулын ерөнхий газар тогтоосон журмаар үйдсэн тамга, тэмдэг, албан бичгийн хэвлэмэл хуудас хэрэглэнэ.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.Тагнуулын ерөнхий газар дараахь чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ:
10.10.1.гадаад тагнуулын ажиллагаа явуулах;
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.2.сөрөх тагнуулын ажиллагаа явуулах;
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.3.хуулиар харьяалуулсан гэмт хэрэгтэй тэмцэх;
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.4.эдийн засгийн тагнуулын ажиллагаа явуулах;
/Энэ заалтыг 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
10.10.5.үндэсний аюулгүй байдлыг хангахтай холбоотой асуудлаар мэдээлэл боловсруулж холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд танилцуулах;
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
/Энэ заалтын дугаарт 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.6.хилийн тагнуулын үйл ажиллагаа явуулах;
/Энэ заалтад 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ заалтыг 2015 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/
/Энэ заалтын дугаарт 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.7.терроризмтой тэмцэх;
/Энэ заалтыг 2015 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар нэмсэн/
/Энэ заалтын дугаарт 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
10.10.8. хуульд заасан бусад чиг үүрэг.
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
/Энэ заалтын дугаарт 2019 оны 10 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
11 дүгээр зүйл.Тагнуулын ерөнхий газрын үүрэг
11.1.Тагнуулын ерөнхий газар дараахь үүрэг гүйцэтгэнэ:
11.1.1.Монгол Улсын ашиг сонирхлыг хамгаалах, үндэсний аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн асуудлаар тагнуулын мэдээ олох, цуглуулах, задлан шинжилгээ хийж, дүгнэлт гарган Монгол Улсын Ерөнхий сайд болон Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн бусад гишүүд, энэ хуульд заасан эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд мэдээлэх, төрийн бодлого, шийдвэрийг хэрэгжүүлэх;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
11.1.2.гадаад улсын тусгай алба, байгууллага, иргэн, тэдгээрийн төлөөний этгээдийн тагнах болон бусад үйл ажиллагааг илрүүлэх, таслан зогсоох;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
11.1.3.улсын эдийн засгийн аюулгүй байдалд ноцтой хохирол учруулж болзошгүй ажиллагаанаас урьдчилан сэргийлэх, түүнийг илрүүлэх, таслан зогсоох;
11.1.4.Тагнуулын ерөнхий газарт хуулиар харьяалуулсан гэмт хэргийг илрүүлэх, хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалт явуулах болон уул гэмт хэрэг үйлдсэн буюу сэжиглэгдэж буй этгээдийг эрэн сурвалжлах;
11.1.5.Монгол Улсын хил, Зэвсэгт хүчин, бусад цэргийн аюулгүй байдлыг эрх хэмжээнийхээ хүрээнд гүйцэтгэх ажлын шугамаар хамгаалах;
11.1.6.төрийн болон онц чухал мэдээллийн сүлжээ, харилцаа холбооны аюулгүй байдлыг хангах, цахим аюул, заналтай тэмцэх;
/Энэ заалтад 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
11.1.7.хилийн чанадад байгаа Монгол Улсын байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэнийг гадаадын тусгай албаны ажиллагаанд өртөхөөс сэргийлэх;
11.1.8.улсын эдийн засагт онцгой ач холбогдол бүхий объектод ноцтой осол сүйрэл гарахаас сэргийлэх, хүн, мал ургамлын гоц халдварт өвчин болон томоохон осол, сүйрлийн шалтгааныг тогтоох ажлыг холбогдох эрх бүхий байгууллагатай хамтран хийх;
11.1.9.гүйцэтгэх ажил явуулах эрх бүхий байгууллагын үйл ажиллагаанд мэргэжлийн туслалцаа үзүүлж, хамтран ажиллах;
11.1.10.үндэсний аюулгүй байдлыг тагнуулын аргаар хангах бодлого боловсруулж, хэрэгжүүлэх;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.11.төрийн болон албаны нууцыг хадгалах, хамгаалах, ашиглах үйл ажиллагааг улсын хэмжээнд зохицуулах, хяналт тавих, мэргэжил арга зүйн удирдлагаар хангах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
/2016 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
11.1.12.хуульд заасан арга хэрэгслээр гүйцэтгэх ажлын хууль тогтоомжийг сахиулах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.13.Гүйцэтгэх ажлын тухай хуулийн 9.1.2-9.1.6-д заасан байгууллагаас ирүүлсэн харилцаа холбооны сүлжээнд хяналт тавих, хуулийн дагуу тавьсан хүсэлтийг гүйцэтгэх техникийн нөхцөлийг бүрдүүлэх;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.14.олон улсын болон бүс нутгийн цэрэг, улс төрийн байдал, үүсч болзошгүй цэргийн аюул заналыг судалж, учирч болох аюулаас урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсоох, үүнтэй холбогдох мэдээллээр төрийн болон зэвсэгт хүчний дээд удирдлагыг хангах;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.15.хил хамгаалах байгууллагын дээд удирдлагыг хил орчмын нөхцөл байдлын талаарх тагнуулын мэдээгээр хангах;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.16.төрийн шифр харилцаа, криптологийн үйл ажиллагааг улсын хэмжээнд зохицуулах, түүнд хяналт тавих, Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт болон хилийн чанадад төрийн шифр харилцааг эрхлэн явуулах;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
11.1.17.хуульд заасан бусад үүрэг.
/Энэ заалтын дугаарыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн/
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
12 дугаар зүйл.Тагнуулын ерөнхий газрын эрх
12.1.Тагнуулын ерөнхий газар дараахь эрх эдэлнэ:
12.1.1.хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэхийн тулд нууцаар ажиглах, үзлэг хийх, шуудан харилцаа хянах, харилцаа холбооны болон мэдээллийн бусад сүлжээнд нэвтрэх, гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгсэл, полиграф болон бусад арга хэрэгсэл ашиглах;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
12.1.2.хуульд заасан үүргээ биелүүлэхэд шаардлагатай мэдээ, баримт сэлтийг төрийн болон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, албан тушаалтан, иргэнээс гаргуулан авах;
12.1.3.гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгсэл олж авах, улсын хилээр нэвтрүүлэх, ашиглах зөвшөөрөл олгох. Хуулиар эрх олгоогүй байгууллага, албан тушаалтан, иргэний хувийн зорилгоор хэрэглэсэн гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгслийг тэмдэглэл үйлдэн хураан авч, улсын орлого болгох, шилжүүлэх, устгах;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
12.1.4.хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу байгууллага, аж ахуйн нэгж, иргэний орон байранд нэвтрэх, албан тушаалтан, иргэдээс тайлбар авах, биеийн байцаалтыг нь шалгах, бие, эд зүйл, тээврийн хэрэгсэлд нь үзлэг хийх, Тагнуулын ерөнхий газарт хуулиар харьяалуулсан гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдох бүхий баримт сэлт, эд зүйлийг уул асуудлыг шийдэгдэх хүртэл түр хураах;
12.1.5.Тагнуулын ерөнхий газарт хуулиар харьяалуулсан гэмт хэргийн сэжиг бүхий этгээдийг түр албадан саатуулах, шалгах;
12.1.6.халхавчийн байгууллага, аж ахуйн нэгж байгуулан ажиллуулах;
12.1.7.тагнуулын байгууллагын объект, эсхүл тодорхой үйл ажиллагааг нууцлахын тулд өөр байгууллагын хаяг, баримт бичиг, албаны дүрэмт хувцас болон бусад зүйлийг халхавч болгон ашиглах;
12.1.8.судалгаа, шинжилгээ хийх, энэ ажилд мэргэжлийн байгууллага, хүний туслалцаа авах, татан оролцуулах;
12.1.9.хүн ам, экологийн аюулгүй байдалд хохирол учруулж болзошгүй тэсэрч дэлбэрэх, цацраг идэвхт, хүчтэй хордуулах, мансууруулах бодис болон галт зэвсгийг улсын хилээр нэвтрүүлэх, хадгалж хамгаалах, ашиглах тухай хууль тогтоомжийн биелэлтэд хяналт тавих;
12.1.10.байгууллага, ажилтныхаа аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээ авах;
12.1.11.эрх тэгш байх, харилцан хүндэтгэх, дотоод хэрэгт үл оролцох зарчмын үндсэн дээр гадаад улсын тусгай алба, байгууллагатай хамтран ажиллах;
12.1.12.өмчийн хэлбэрээр ялгаварлахгүйгээр байгууллага, аж ахуйн нэгжийн аюулгүй байдлаа хангах, бизнесийн нууцаа хамгаалахад нь мэргэжлийн туслалцаа үзүүлэх;
/Энэ заалтад 2000 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт орсон./
12.1.13.тагнуулын байгууллагын чиг үүрэгт холбогдох асуудлаар мэдээ, мэдээлэл худалдан авах;
12.1.14.үндэсний аюулгүй байдлыг хангах талаархи хууль тогтоомжийн холбогдох заалтыг хэрэгжүүлэхтэй холбогдох зааврыг эрх хэмжээнийхээ хүрээнд хуульд нийцүүлэн батлах;
12.1.15.хуульд заасан чиг үүргээ хэрэгжүүлэх явцад илэрсэн гэмт хэрэг, зөрчлийн шалтгаан, нөхцөлийг арилгуулах, тэдгээрийг гарахаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор төрийн болон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгжид заавал биелүүлэх шаардлага, иргэнд сэрэмжлүүлэг өгөх;
12.1.16.терроризмтой тэмцэхэд чиглэсэн төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.1.17.Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдалд харш үйлдэл хийсэн гадаадын иргэнийг Монгол Улсаас албадан гаргах тухай саналаа эрх бүхий байгууллагад гаргах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.1.18.хуулиар олгогдсон бүрэн эрхийн хүрээнд гүйцэтгэх ажил явуулах эрх бүхий байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.1.19.Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэх асуудал, гарах шийдвэр нь үндэсний аюулгүй байдлыг хөндөж байгаа бол тухайн асуудлаар санал, дүгнэлт өгөх;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.1.20.Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдлыг хангах эрх ашгийн үүднээс гаргасан санал, дүгнэлттэй холбогдуулан тайлбар, нотлох баримт гаргаж өгөхгүй байх;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
12.1.21.хуульд заасан бусад эрх.
/Энэ заалтын дугаарыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
13 дугаар зүйл.Цэргийн тагнуулын байгууллага
13.1.Цэргийн тагнуулын байгууллага нь Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний дээд удирдлагыг цэрэг-улс төрийн болон цэрэг-стратегийн тагнуулын мэдээллээр хангах үндсэн чиг үүрэг бүхий цэргийн байгууллага мөн.
13.2.Цэргийн тагнуулын байгууллагыг Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагчтай зөвшилцсөний үндсэн дээр Засгийн газар байгуулж, өөрчилж, татан буулгана.
13.3.Цэргийн тагнуулын байгууллагын дүрмийг Зэвсэгт хүчний ерөнхий штабын дарга болон Тагнуулын ерөнхий газрын даргын хамтарсан тушаалаар батална.
13.4.Цэргийн тагнуулын байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулахад энэ хуулийн холбогдох заалтыг дагаж мөрдөнө.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
131дүгээр зүйл.Хилийн тагнуулын алба
131.1.Хилийн тагнуулын алба нь хил хамгаалах байгууллагын дээд удирдлагыг хил орчмын нөхцөл байдлын талаархи тагнуулын мэдээгээр хангах үндсэн чиг үүрэг гүйцэтгэнэ.
131.2.Хилийн тагнуулын албаны бүтэц, орон тоог хууль зүйн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
131.3.Хилийн тагнуулын албаны дүрмийг хил хамгаалах байгууллагын дарга болон Тагнуулын ерөнхий газрын даргын хамтарсан тушаалаар батална.
131.4.Хилийн тагнуулын алба үйл ажиллагаагаа явуулахдаа энэ хуулийн холбогдох зүйлийг дагаж мөрдөнө.
/Энэ зүйлийг 2001 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуулиар нэмсэн, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
132 дугаар зүйл.Цэргийн тагнуулын байгууллага
/Энэ зүйлийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
132.1.Цэргийн тагнуулын байгууллага нь Монгол Улсын Зэвсэгт хүчний удирдлагыг үндэсний аюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон цэрэг-улс төрийн болон цэрэг-стратегийн тагнуулын мэдээллээр хангах үндсэн чиг үүрэг бүхий цэргийн байгууллага мөн.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
132.2.Цэргийн тагнуулын байгууллагыг Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагчтай зөвшилцсөний үндсэн дээр Засгийн газар байгуулж, өөрчилж, татан буулгана.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
132.3.Цэргийн тагнуулын байгууллагын даргыг Тагнуулын ерөнхий газрын даргад танилцуулж, Зэвсэгт хүчний Жанжин штабын дарга томилно.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
132.4.Цэргийн тагнуулын байгууллагын дүрэм, ажиллах журмыг Зэвсэгт хүчний Жанжин штабын дарга болон Тагнуулын ерөнхий газрын даргын хамтарсан тушаалаар батална.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
132.5.Цэргийн тагнуулын байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулахад энэ хуулийн холбогдох заалтыг дагаж мөрдөнө.
/Энэ хэсгийг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
ТАГНУУЛЫН ЕРӨНХИЙ ГАЗРЫН УДИРДЛАГА, ТҮҮНИЙ БҮРЭН ЭРХ
14 дүгээр зүйл.Тагнуулын ерөнхий газрын удирдлага
14.1.Тагнуулын ерөнхий газрын даргаар төрийн албанд 15-аас доошгүй жил ажилласан, сүүлийн 5 жил төрийн албанд тасралтгүй ажиллаж байгаа Монгол Улсын иргэнийг Ерөнхий сайд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөн санал болгосноор Засгийн газар 6 жилийн хугацаагаар томилж, чөлөөлнө.
/Энэ хэсгийг 2000 оны 8 дугаар сарын 3-ны өдрийн хууль, 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
14.2.Тагнуулын ерөнхий газрыг түүний дарга нэгдмэл захирамжийн зарчмаар удирдах бөгөөд даргын дэргэд зөвлөх эрх бүхий зөвлөл ажиллана.
14.3.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд даргыг дараах тохиолдолд үүрэгт ажлаас нь чөлөөлнө:
14.3.1.өөрөө хүсэлт гаргасан;
14.3.2.биеийн эрүүл мэндийн байдлын улмаас үүрэгт ажлаа гүйцэтгэх боломжгүй болсон;
14.3.3.бүрэн эрхийн хугацаа дуусгавар болсон.
/Энэ хэсгийг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
14.4.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд дарга гэмт хэрэг үйлдсэн нь нотлогдож, шүүхийн шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон бол энэ өдрөөс эхлэн түүнийг албан тушаалаас нь огцруулсанд тооцно.
/Энэ хэсгийг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
14.5.Хуульд зааснаас бусад үндэслэлээр Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд даргыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлөх, бүрэн эрхийг нь түдгэлзүүлэх буюу огцруулахыг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
14.6.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд дарга нөхөн томилогдвол тэдгээрийн бүрэн эрх нь томилогдсон өдрөөс эхлэн энэ хуулийн 14.1, 15.2-т заасан бүрэн эрхийн хугацаа дуустал үргэлжилнэ.
/Энэ хэсгийг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
14.7.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд дарга гэмт хэрэгт холбогдсон, түүнчлэн энэ хуулийн 24.4-т заасны дагуу баривчлагдсан бөгөөд Улсын ерөнхий прокурор түүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг Засгийн газарт оруулсан бол уг саналыг хүлээж авснаас хойш 14 хоногийн дотор хэлэлцэж шийдвэрлэнэ.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15 дугаар зүйл.Тагнуулын ерөнхий газрын даргын бүрэн эрх
15.1.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга Гүйцэтгэх ажлын тухай хуульд зааснаас гадна дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
15.1.1.төв байгууллагыг шуурхай, орон нутгийн салбар, нэгжүүдийг нэгдсэн удирдлагаар хангах;
15.1.2.баталсан төсөвт багтаан байгууллагын зохион байгуулалтын бүтэц, орон тоо, цалингийн сан, ажилтны цалингийн сүлжээ, хэмжээг тогтоож, төсвийг захиран зарцуулах;
15.1.3.тагнуулын болон гүйцэтгэх ажилд дагаж мөрдөх зааврыг хуульд нийцүүлэн гаргах, биелэлтэд нь хяналт тавих ажлыг зохион байгуулах;
15.1.4.Гүйцэтгэх ажлын тухай хуульд заасны дагуу нууц арга хүч, хэрэгсэл ашиглах зөвшөөрөл олгох;
15.1.5.гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгсэл олж авах, эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах, шийдвэр гаргах;
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
15.1.6.үндэсний аюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон асуудлаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайдыг мэдээллээр хангах, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн болон Засгийн газрын хуралдаанд оролцож тагнуулын төв байгууллагын байр суурийг илэрхийлэх, зөвлөх эрхтэйгээр оролцох, мэдээлэл өгөх;
/Энэ заалтад 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
15.1.7.Тагнуулын ерөнхий газар, түүний ажилтны үйл ажиллагаанд хяналт тавьж, тэдгээрийн хэвийн аюулгүй байдлыг хангах ажлыг зохион байгуулах;
15.1.8.Тагнуулын ерөнхий газрыг төлөөлж дотоод, гадаадын байгууллагатай харилцах;
15.1.9.тагнуулын албан хаагчийг томилох, чөлөөлөх, түүнд цэргийн цол олгох;
15.1.10.халхавчийн байгууллага байгуулах, татан буулгах шийдвэр гаргах, үйл ажиллагаанд нь хяналт тавьж чиглүүлэх;
15.1.11.төрийн байгууллагад байх халхавчийн орон тооны талаар Засгийн газарт санал оруулах;
15.1.12.Тагнуулын ерөнхий газрын дотоод асуудлаар тушаал, заавар гаргах;
15.1.13.гүйцэтгэх ажлын тусгай техник хэрэгслийн нэгдсэн тоо бүртгэл хөтөлж, тэдгээрийн ашиглалтад хяналт тавих журмыг Улсын ерөнхий прокурортой зөвшилцөн батлах;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
/Энэ заалтад 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
15.1.14.тагнуулын байгууллагын тусгай мэргэжил, мэдлэг, чадвар, туршлага шаардсан ажил, албан тушаалд Монгол Улсын иргэнийг гэрээгээр ажиллуулах;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15.1.15.тагнуулын байгууллагын албан хаагчдын мэдлэг, ур чадварыг дээшлүүлэх, сургах, мэргэшүүлэх хөтөлбөр боловсруулж хэрэгжүүлэх;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15.1.16.тагнуулын байгууллагын хүний нөөцийн хэрэгцээг төлөвлөж, хангалтыг зохион байгуулах;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15.1.17.цэргийн тагнуулын газрын даргыг Зэвсэгт хүчний Жанжин штабын даргатай зөвшилцөн томилох;
/Энэ заалтыг 2022 оны 4 дүгээр сарын 15-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15.1.18.хилийн тагнуулын газрын даргыг хил хамгаалах байгууллагын даргатай зөвшилцөн томилох;
/Энэ заалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
15.1.19.хуульд заасан бусад бүрэн эрх.
/Энэ заалтын дугаарыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн/
/Энэ заалтын дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
15.2.Тагнуулын ерөнхий газрын даргын түр эзгүйд түүний бүрэн эрхийг дэд дарга хэрэгжүүлнэ. Тагнуулын ерөнхий газрын дэд даргаар төрийн албанд 10-аас доошгүй жил ажилласан, гүйцэтгэх ажлын мэдлэг, туршлагатай, сүүлийн 5 жил төрийн албанд тасралтгүй ажиллаж байгаа Монгол Улсын иргэнийг Тагнуулын ерөнхий газрын даргын санал болгосноор Засгийн газар 6 жилийн хугацаагаар томилж, чөлөөлнө.
/Энэ заалтад 2000 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар нэмэлт орсон./
/Энэ хэсэгт 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хууль, 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
16 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын үйл ажиллагаанд тавих хяналт
16.1.Улсын Их Хурал бүтцийнхээ зохих хэсгээр дамжуулан тагнуулын байгууллагын үйл ажиллагаанд хууль тогтоомжийг хэрхэн сахин биелүүлж байгааг хянан шалгаж, тагнуулын байгууллагын даргын илтгэл, мэдээллийг сонсоно.
16.2.Монгол Улсын Ерөнхийлөгч-Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн тэргүүн нь шаардлагатай гэж үзвэл тагнуулын байгууллагын даргын илтгэл, мэдээллийг сонсож, тэдгээртэй холбоотой үйл ажиллагаатай танилцаж, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэн тогтсоны үндсэн дээр үндэсний аюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон асуудлаар даалгавар өгнө.
16.3.Монгол Улсын Ерөнхий сайд Тагнуулын ерөнхий газрын даргын мэдээллийг сонсож, тус байгууллагаас үндэсний аюулгүй байдлыг хангах талаар тухайн төсвийн жилд анхаарч ажиллах чиглэлийг тогтоож, төрийн бодлого боловсруулахад ач холбогдол бүхий мэдээ, баримт сэлт олох, хуулиар харьяалуулсан гэмт хэрэгтэй тэмцэх талаар даалгавар өгнө.
16.4.Тагнуулын ерөнхий газрын дотоод хяналт-аюулгүй байдал хариуцсан нэгж нь тагнуулын байгууллагын албан хаагчийг гэмт хэрэг, зөрчил үйлдэх, ёс зүй, сахилгын болон ашиг сонирхлын зөрчил гаргахаас урьдчилан сэргийлэх, тэдгээрийн шалтгаан, нөхцөлийг арилгуулах, төрийн болон албаны нууцын хадгалалт, хамгаалалтын байдалд хяналт тавих үүргийг хэрэгжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
ТАГНУУЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН АЛБАН ХААГЧИЙН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДАЛ
17 дугаар зүйл.Тагнуулын байгууллагын албан хаагч
17.1.Энэ хуульд заасан тангараг өргөж, тагнан турших болон түүнтэй адилтгах ажил эрхэлж буй төрийн тусгай албан хаагчийг тагнуулын ажилтан гэнэ.
17.2.Хуульчдаас сонгон шалгаруулах тухай хуульд заасан сонгон шалгаруулалтад тэнцэж, гэрчилгээ авсан иргэнийг тагнуулын байгууллагын хэрэг бүртгэгч, мөрдөн байцаагчаар томилно.
/Энэ хэсгийг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн, 2007 оны 8 дугаар сарын 2-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
17.2.Тагнуулын ажилтны албан тушаалд иргэнийг судлах, сонгон шалгаруулах, туршилтын хугацаагаар ажиллуулах журмыг Тагнуулын ерөнхий газрын даргын саналыг үндэслэн Монгол Улсын Ерөнхий сайд батална.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
17.3.Тагнуулын ажилтанд тавих ёс зүйн шаардлага, шалгуур үзүүлэлтийг тагнуулын байгууллагын дарга тогтооно.
/Энэ хэсэгт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч 1999 оны 7 дугаар сарын 29-ний өдөр хориг тавьсан бөгөөд 2000 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон./
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
17.4.Тагнуулын ажилтан цэргийн цол, дүрэмт хувцас хэрэглэнэ.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
17.5.Тагнуулын байгууллагын удирдах албан тушаалтанд цэргийн дээд цол олгож болно.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
17.6.Тагнан турших болон түүнтэй адилтгах ажил эрхэлсэн хугацааг цэргийн жинхэнэ алба хаасан хугацаанд тооцно. Ийнхүү тооцох болзол, журмыг Засгийн газар тогтооно.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
17.7.Тагнан турших ажилтай адилтгах ажил, албан тушаалын жагсаалтыг Тагнуулын ерөнхий газрын даргын санал болгосноор Засгийн газар тогтооно.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
17.8.Тагнуулын байгууллагын захиргаа, үйлчилгээний ажилтны эрх зүйн байдлыг Төрийн албаны тухай хууль болон Хөдөлмөрийн хууль, хууль тогтоомжийн бусад актаар зохицуулна.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2003 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
171дүгээр зүйл.Тагнуулын ажилтны эрх, үүрэг
171.1.Тагнуулын ажилтан доор дурдсан үүрэгтэй:
171.1.1.шууд удирдах албан тушаалтны өгсөн хууль ёсны үүрэг, даалгаврыг биелүүлэх, хууль бус үүрэг, даалгаврыг биелүүлэхээс татгалзах;
171.1.2.хууль тогтоомж, холбогдох заавар, журмын дагуу тагнуулын арга хэмжээ, ажиллагааг хэрэгжүүлэх;
171.1.3.туслагч, туслах ажилтан шаардлагатай тохиолдолд түүний гэр бүлийн гишүүдийн аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээг зохион байгуулах;
171.1.4.албан үүргээ гүйцэтгэх явцад мэдсэн буюу тодорхой болсон мэдээ, баримтыг хувийн болон улс төрийн зорилгоор ашиглахгүй байх;
171.1.5.тагнуулын арга хэмжээ, ажиллагааг явуулахдаа бусдыг өдөөн хатгаж гэмт хэрэгт турхирахгүй байх;
171.1.6.албан үүргээ гүйцэтгэх явцад олж мэдсэн төрийн болон албаны нууц, байгууллагын нууц, хүний эмзэг мэдээллийг хамгаалах;
/Энэ заалтад 2021 оны 12 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
171.1.7.хуульд заасан бусад үүрэг.
171.2.Тагнуулын ажилтан доор дурдсан эрх эдэлнэ:
171.2.1.албан үүргээ гүйцэтгэх явцад байгууллага, хувь хүний барилга байгууламж, эзэмшил газар, хилийн боомт, зурвас, гаалийн болон тусгай хамгаалалттай бусад бүсэд хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу саадгүй нэвтрэх;
171.2.2.хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу байгууллага, иргэний орон байранд нэвтрэх, албан тушаалтан, иргэдээс тайлбар авах, хувийн байдлыг нь тогтоох, бие, эд зүйл, тээврийн хэрэгсэлд нь үзлэг хийх, хуулиар харьяалуулсан гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдох баримт сэлт, эд зүйлийг уг асуудлыг шийдэгдэх хүртэл хугацаанд түр хураах;
171.2.3.ажлын зайлшгүй шаардлагатай үед агаарын болон төмөр замын тээврийн хэрэгслийн тасалбарыг дараалал харгалзахгүй авах, тасалбар дууссан тохиолдолд тухайн тээврийн хэрэгслээр зорчих хүсэлтийг холбогдох албан тушаалтанд тавьж шийдвэрлүүлэх;
171.2.4.өөрийн болон туслагч, туслах ажилтан, тэдгээрийн үйл ажиллагааг далдлах зорилгоор халхавчийн баримт бичиг, бусад зүйл ашиглах;
171.2.5.өөрийн болон гэр бүлийн гишүүний амь нас, аюулгүй байдалд аюул учрах нөхцөл үүссэн, эсхүл үүсч болзошгүй тохиолдолд шууд харьяалах дээд шатны албан тушаалтанд мэдэгдэж, хамгаалуулах;
171.2.6.ажил үүргээ гүйцэтгэж байхдаа галт зэвсэг, тусгай хэрэгсэл, биеийн хүчийг тогтоосон үндэслэл, журмын дагуу хэрэглэх;
171.2.7.хуульд заасан бусад эрх.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
18 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтны тангараг
18.1.Монгол Улсын иргэн тагнуулын албанд орохдоо:
"Монгол Улсын иргэн Би улсынхаа тусгаар тогтнол, аюулгүй байдлын төлөө амь бие хайргүй зүтгэж, төрийн хуулийг дээдлэн сахиж, төрийн болон албаны нууцыг чандлан хамгаалж, тагнуулын ажилтны үүрэг, ёс зүйн хэм хэмжээг чин шударгаар сахин биелүүлэхээ батлан тангараглая.
Би энэ тангаргаасаа няцваас төрийн хуулийн цээрлэл хүлээнэ" хэмээн тагнуулын ажилтны тангараг өргөнө.
18.2.Тагнуулын ажилтны тангараг өргөх журмыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч батална.
19 дүгээр зүйл.Тагнуулын ажилтанд тавих ёс зүйн тусгай шаардлага
19.1.Тагнуулын байгууллагын удирдах албан тушаалтны шийдвэрийг бусад албан хаагч биелүүлэх үүрэгтэй. Удирдах албан тушаалтны шийдвэр хууль тогтоомж болон энэ хуулийн 19.2-т нийцсэн байна.
19.2.Тагнуулын ажилтанд Төрийн албаны тухай хууль болон Авилгалын эсрэг хуульд1 зааснаас гадна дараахь зүйлийг хориглоно:
19.2.1.хүний эрх, эрх чөлөөнд хууль бусаар халдах, эрхийг нь хязгаарлах;
19.2.2.албан тушаал, байгууллагын нэрээр бусдыг эрхшээлдээ оруулахыг эрмэлзэх, далайлган сүрдүүлэх;
19.2.3.албан тушаалаа болон захирагдагчаа хувийн зорилгоор ашиглах;
19.2.4.удирдлагын тусгайлан өгсөн зөвшөөрөлгүйгээр албан ажлынхаа талаар нийтэд болон бусдад мэдээлэх, мэдээлэл дамжуулах;
19.2.5.хуульд зааснаас бусад тохиолдолд ажил хавсран гүйцэтгэж цалин хөлс авах;
19.2.6.ажил хаях, тагнуулын байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулахад чиглэсэн бусад арга хэмжээ төлөвлөх, зохион байгуулах, тэдгээрт оролцох;
19.2.7.ажиллаж байх хугацаандаа болон ажлаас халагдсан, чөлөөлөгдсөний дараа 2 жилийн хугацаанд тагнуулын байгууллагын эрх бүхий албан тушаалтны зөвшөөрөлгүй гадаадад зорчих;
19.2.8.төрийн албан хаагчид хуулиар хориглосон бусад зүйл.
20 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтанд хүлээлгэх хариуцлага
20.1.Тагнуулын ажилтан нь хууль болон ёс зүйн шаардлагыг зөрчсөн бол энэ хууль, бусад хуульд заасан хариуцлага хүлээнэ.
21 дүгээр зүйл.Тагнуулын ажилтанд хүлээлгэх сахилгын шийтгэл
21.1.Сахилгын зөрчил гаргасан тагнуулын ажилтанд дор дурдсан сахилгын шийтгэл оногдуулна:
21.1.1.сануулах;
21.1.2.албан тушаалын үндсэн цалинг 3 сар хүртэл хугацаагаар, 20 хүртэл хувиар бууруулах;
21.1.3.цэргийн цолыг бууруулах буюу хасах;
21.1.4.албан тушаал бууруулах;
21.1.5.тагнуулын албанаас халах.
21.2.Тагнуулын ажилтны сахилгын дүрмийг Засгийн газар батална.
22 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтны цалин
22.1.Тагнуулын ажилтны цалин нь Төрийн албаны тухай хуулийн 28.2.3-т заасан цалин, нэмэгдлээс бүрдэнэ.
22.2.Тагнуулын ажилтны албан тушаалын цалин дээр нэмж олгох албан ажлын онцгой нөхцөлийн, төрийн алба хаасан хугацааны нэмэгдлийг Засгийн газар тогтооно.
22.3.Тагнуулын байгууллагын албан тушаалын ангилал, зэрэглэл, цалингийн жишгийг Тагнуулын ерөнхий газрын даргын санал болгосноор Засгийн газар тогтооно.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
23 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтны амралт
23.1.Тагнуулын ажилтанд жил бүр ажлын 15 өдрийн амралт олгоно.
23.2.Тагнуулын ажилтанд төрийн алба хаасан 5 жил тутамд ажлын 2 өдрийн нэмэгдэл амралт олгоно.
24 дүгээр зүйл.Тагнуулын ажилтны үүргээ биелүүлэх баталгаа
24.1.Тагнуулын ажилтнаар хуулиар хүлээлгэсэн үүрэгт нь үл хамаарах ажил гүйцэтгүүлэхийг хориглоно.
24.2.Тагнуулын ажилтны эрх хэмжээнийхээ хүрээнд тавьсан хууль ёсны шаардлагыг иргэн, албан тушаалтан харьяалал харгалзахгүйгээр биелүүлэх үүрэгтэй.
24.3.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд даргыг Монгол Улсын Ерөнхий сайдын, тагнуулын ажилтныг Тагнуулын ерөнхий газрын даргын зөвшөөрөлгүйгээр албадан саатуулах, цагдан хорих, баривчлах, орон байр, албан тасалгаа, унаа болон биед нь үзлэг, нэгжлэг хийхийг хориглоно.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
24.4.Тагнуулын ерөнхий газрын дарга, дэд даргыг гэмт хэрэг үйлдэж байхад нь буюу гэмт хэргийн газар гэмт үйлдлийнх нь нотлох баримттайгаар баривчилсан бол Монгол Улсын Ерөнхий сайдад, бусад ажилтныг Тагнуулын ерөнхий газрын даргад 24 цагийн дотор мэдэгдэнэ.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.5.Тагнуулын ажилтан гэрч, хохирогчийн хувиар ажил үүрэгтэй холбоотой нууцад хамаарах асуудлаар мэдүүлэг өгөх тохиолдолд Тагнуулын ерөнхий газрын даргаас зөвшөөрөл авна.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.6.Үүргээ ёсчлон биелүүлснээс тагнуулын ажилтанд учирсан, мөн гүйцэтгэх ажлын арга хэмжээ зохиох, хэрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах ажиллагааны явцад тагнуулын ажилтны буруутай үйл ажиллагаанаас бусдад учирсан хохирлыг төр хариуцна.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
24.7.Эрх бүхий албан тушаалтны өгсөн тушаал, даалгаврыг тагнуулын ажилтан ёсчлон биелүүлснээс үүссэн хохирол, сөрөг үр дагаврыг тушаал, даалгавар өгсөн албан тушаалтан хариуцна.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
24.8.Хуулиар эрх олгогдоогүй байгууллага, албан тушаалтан тагнуулын ажилтны албаны үйл ажиллагаанд хөндлөнгөөс оролцох, нөлөөлөх, саад учруулахыг хориглоно.
/Энэ хэсэгт болон дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
24.9.Орон нутагт томилогдон ажиллаж байгаа тагнуулын байгууллагын албан хаагчийн ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлж, уналга, холбооны техник хэрэгсэл, албаны орон байраар хангана.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.10.Тагнуулын ажилтан албан дайчилгаанаас чөлөөлөгдөнө.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.11.Албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлэхтэй нь холбогдуулан тагнуулын ажилтан, түүний гэр бүлийн гишүүний амь нас, эрүүл мэндэд бодит аюул заналхийлсэн тохиолдолд тагнуулын байгууллага аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээ авна.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.12.Тагнуулын байгууллага нь аюулгүй байдлаа өөрөө хамгаалах бөгөөд төв, орон нутаг дахь салбар, нэгжийн байр нь төрийн хамгаалалтад байна.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.13.Тагнуулын ажилтныг гурван жил тутам мэргэшүүлэх сургалтад хамруулна.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
24.14.Тагнуулын ажилтан нь хуульд заасан бусад баталгаагаар хангагдана.
/Энэ хэсгийн дугаарт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
25 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтанд үзүүлэх хөнгөлөлт, нөхөх төлбөр
25.1.Улсын хил дээр ажиллаж байгаа тагнуулын ажилтанд Хилийн тухай хуулийн1 36.4, 36.6-д заасан нь нэгэн адил хамаарна.
25.2.Албан үүргээ гүйцэтгэж яваад илчлэгдсэн буюу хүндэтгэн үзэх бусад шалтгаанаар тагнуулын байгууллагад цаашид ажиллах боломжгүй болсон тагнуулын ажилтныг өөр ажлаар хангах буюу эсхүл мэргэжил эзэмших, шинээр оршин суух газартаа төвхнөхөд тагнуулын байгууллага туслалцаа үзүүлж холбогдох зардлыг төр хариуцна.
25.3.Өндөржүүлсэн бэлэн байдал, ажлын бус цагаар болон шөнийн ээлжинд ажиллах үед хоол, унааны зардал, сургалт, дадлагын үед хүнсний болон эдийн хангалтыг тагнуулын байгууллага хариуцах бөгөөд шаардлагатай тохиолдолд амраах, нөхөн сэргээх, эмчлүүлэх боломжоор хангана.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
25.4.Албан үүргээ гүйцэтгэхдээ нийтийн тээврийн хэрэгслээр зорчсон тохиолдолд гарсан зардлыг тагнуулын байгууллага хариуцна.
25.5. Байгууллагынхаа шийдвэрээр өөр газарт шилжин ажиллах болсноос түүний эхнэр /нөхөр/ нь эрхэлж буй ажил, хөдөлмөрийн гэрээгээ цуцлахад хүрвэл түүнд тагнуулын ажилтны нэг сарын дундаж цалинтай тэнцэх хэмжээний тэтгэмжийг тагнуулын байгууллага олгоно.
25.6.Ээлжийн амралтаараа хөдөө орон нутаг явах бол түүний болон эхнэр /нөхөр/-ийн ирэх, очих замын зардлыг тухайн үед мөрдөж байгаа автомашин, төмөр замын үнэлгээгээр тооцож 2 жилд нэг удаа олгоно.
25.7.Гадаадын тусгай алба, байгууллага, гэмт бүлэглэлд нэвтрэн тусгай үүрэг гүйцэтгэсэн, ажиглалтын албанд болон техникийн албаны тусгай нэгжид ажилласан нэг жилийг 1 жил 4 сартай дүйцүүлэн тооцно.
/Энэ хэсгийг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
/Энэ хэсэгт 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
25.8.Тагнуулын байгууллагын албан хаагч нь хуульд заасан бусад хөнгөлөлт, нөхөн төлбөр эдэлнэ.
/Энэ хэсгийн дугаарыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчилсөн./
26 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтны тэтгэвэр, тэтгэмж, тусламж
26.1.Тагнуулын ажилтны тэтгэвэр, тэтгэмжийн харилцааг цэргийн албан хаагчийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хууль тогтоомжид зааснаар зохицуулна.
26.2.Гадаадын тусгай алба, байгууллага болон гэмт хэрэг үйлдэхээр зохион байгуулагдсан бүлэглэлд нэвтрэн тусгай үүрэг гүйцэтгэж байгаа тагнуулын ажилтанд тэтгэмж олгох журмыг Засгийн газар тогтооно.
26.3.Тагнуулын ажилтан нь хууль тогтоомжид заасан бусад тусламж авах эрхтэй.
27 дугаар зүйл.Галт зэвсэг, тусгай хэрэгсэл, биеийн хүч хэрэглэх
27.1.Тагнуулын байгууллагын албан хаагч нь энэ хуульд заасан тохиолдолд галт зэвсэг, тусгай хэрэгсэл, биеийн хүч хэрэглэнэ.
/Энэ хэсэгт 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
27.2.Галт зэвсэг, тусгай хэрэгсэл, биеийн хүч хэрэглэх журмыг Улсын ерөнхий прокурортой зөвшилцөн Тагнуулын ерөнхий газрын дарга батална.
/Энэ хэсэгт 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
27.3.Тагнуулын ажилтан нь гэмт үйлдэл, эрх зүйн бусад зөрчлийг таслан зогсоох, түүнийг өдүүлсэн этгээдийг баривчлан албадан саатуулах үүргээ өөр аргаар биелүүлэх боломжгүй бол биеийн хүч, гардан тулааны мэх хэрэглэж болно.
27.4.Тагнуулын байгууллагын албан хаагч нь хуулиар харьяалуулсан гэмт хэрэгтэй тэмцэх, харуул хамгаалалтын үүргээ биелүүлэхэд дор дурдсан тусгай хэрэгсэл ашиглана:
/Энэ хэсэгт 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
27.4.1.нэг бүрийн тусгай хэрэгсэл;
27.4.2.тээврийн хэрэгсэл албадан зогсоох тусгай хэрэгсэл;
27.4.3.хамгаалах тусгай хэрэгсэл.
27.4.4.олон хүнд нөлөөлөх тусгай хэрэгсэл;
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
27.4.5.албаны нохой.
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
27.5.Тагнуулын байгууллагын албан хаагч нь гэмт үйлдлийг өөр арга хэрэгслээр таслан зогсоох боломжгүй бол дараахь тохиолдолд галт зэвсэг хэрэглэж болно:
/Энэ хэсэгт 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
27.5.1.бусад этгээд өөрийн нь буюу туслагч, туслах ажилтны амь нас, эрүүл мэндэд ноцтой хохирол учруулж болзошгүй байдлаар довтолсон;
27.5.2.тагнуулын байгууллагын тусгай хамгаалалттай объектод нэвтрэх зорилгоор зэвсэг хэрэглэж буюу бүлэглэн халдсан;
27.5.3.тагнуулын байгууллагад хуулиар харьяалуулсан хүнд, онц хүнд гэмт хэрэгт сэжиглэгдсэн этгээд зугатсан.
27.5.4.террорист үйлдлийн сөрөг тусгай ажиллагаанд оролцож байгаа.
/Энэ заалтыг 2011 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
27.6.Бололцоотой бүх тохиолдолд галт зэвсэг хэрэглэхийн өмнө урьдчилан анхааруулна.
27.7.Галт зэвсэг хэрэглэснээс хүний амь үрэгдсэн, эрүүл мэндэд нь хохирол учирсан бол зэвсэг хэрэглэсэн тагнуулын ажилтан эмнэлгийн яаралтай тусламж үзүүлэх арга хэмжээ авч, захирах даргадаа, дарга нь прокурорт нэн даруй мэдэгдэнэ.
27.8.Тагнуулын байгууллагад хэрэглэх галт зэвсэг, хамгаалах тусгай хэрэгслийн жагсаалтыг Тагнуулын ерөнхий газрын дарга батална.
28 дугаар зүйл.Тагнуулын ажилтан албан үүргээ гүйцэтгэж байгаад тооцох
28.1.Тагнуулын ажилтан албан үүргээ биечлэн гүйцэтгэж байгаагаас гадна ажилдаа ирэх, ажлаас харих замд явсныг албан үүргээ гүйцэтгэж байгаатай нэгэн адил тооцно.
ТАВДУГААР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
29 дүгээр зүйл.Тагнуулын байгууллагын тухай хууль тогтоомж зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
29.1.Тагнуулын байгууллагын тухай хууль тогтоомж зөрчсөн, тагнуулын байгууллага, ажилтны хууль ёсны шаардлагыг биелүүлээгүй, үйл ажиллагаанд нь саад учруулсан, санаатай худал мэдээлэл өгсөн, төөрөгдүүлсэн албан тушаалтны үйлдэлд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээргүй бол Тагнуулын ерөнхий газрын дарга дараах хариуцлага хүлээлгүүлэхээр харьяалах дээд шатны байгууллага, албан тушаалтанд санал тавьж шийдвэрлүүлнэ:
29.1.1.энэ хуулийн 24.3, 24.8-д заасныг зөрчсөн, мөн хуулийн 81.2, 24.2-т заасан үүргээ биелүүлээгүй албан тушаалтны албан тушаалын цалингийн хэмжээг гурван сар хүртэл хугацаагаар 20 хүртэл хувиар бууруулах;
29.1.2.энэ хуулийн 24.3, 24.8-д заасныг удаа дараа болон 81.3-т заасныг зөрчсөн, мөн хуулийн 24.2-т заасан үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй албан тушаалтныг албан тушаал бууруулах, албан тушаалаас нь огцруулах, төрийн албанаас халах.
29.2.Энэ хуулийн 29.1-д заасан тохиолдолд тухайн албан тушаалтан холбогдох албан тушаалтандаа хариуцлага хүлээлгэж, энэ талаар 14 хоногийн дотор Тагнуулын ерөнхий газрын даргад хариу мэдэгдэнэ.
29.3.Энэ хуулийн 29.2-т заасныг биелүүлээгүй, эсхүл биелүүлэхээс үндэслэлгүйгээр татгалзсан тохиолдолд тухайн албан тушаалтанд хариуцлага хүлээлгэх саналыг Тагнуулын ерөнхий газрын дарга түүнийг томилох, чөлөөлөх эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд тавьж шийдвэрлүүлнэ.
29.4.Тагнуулын ерөнхий газраас хуульд заасан бүрэн эрхийнхээ хүрээнд гаргасан шаардлага, шийдвэрийг хүлээн авсан байгууллага, албан тушаалтан, иргэн түүний дагуу холбогдох арга хэмжээг авч, хариу мэдэгдэх үүрэгтэй.
29.5.Энэ хуулийн 29.4-т заасныг зөрчсөн этгээдийг шүүгч нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг нэгээс тав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгоно.
29.6.Тагнуулын байгууллагын тухай хууль тогтоомж зөрчсөн бусад этгээдэд холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу эрүүгийн, захиргааны болон сахилгын хариуцлага хүлээлгэнэ.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 7 дугаар сарын 9-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Р.ГОНЧИГДОРЖ
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
LAW OF MONGOLIA
July 8, 1999 Ulaanbaatar
(2022.08.19-ний өдрийн орчуулга) Unofficial translation
ON INTELLIGENCE ORGANIZATION
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISIONS
Article 1. Purpose of the Law
1.1. The purpose of this law is to determine the framework, organizational structure and basic principles of operation of Mongolian Intelligence Organization (hereinafter "Intelligence Organization") and to regulate relations concerning procedures of serving in intelligence organizations and legal status of the intelligence officer.
Article 2. Legislation on intelligence organization
2.1. The legislation on Intelligence Organization shall constitute of the Constitution of Mongolia, Law on Intelligence Operations and other legislative acts issued in conformity with aforementioned.
/This paragraph was amended according to the law of 27 December 2001 and added according to the law of 10 June 2011/
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015/
Article 3. Definitions
3.1. The following terms shall be construed as follows in the present law:
3.1.1. "Foreign Intelligence activity" means a comprehensive activity directed at collecting and analyzing information on adversary policy, activity, and capability of foreign countries and their organizations against Mongolian national interest, and at supporting Government policies and activities relating to ensuring national security.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015/
3.1.2. "Counter-Intelligence activity" means an activity to uncover, thwart, and prevent espionage and other activities conducted by foreign intelligence services,
organizations and citizens and crimes prescribed by the law to the General Intelligence Agency.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015/
3.1.3. "Foreign Intelligence Service" means an organization and its subdivisions and units tasked in conducting intelligence operation or certain intelligence activities.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015/
3.1.4. "Intelligence Method" means set of measures employed by intelligence service aimed to gather confidential and other information and evidences significant for implementing its objectives.
3.1.5. "Intelligence" means information and evidence gathered by intelligence service using covert means in line with special service and its primary objectives.
3.1.6. "Covert Means" means methods employed to gather information and evidence.
3.1.7. "Cover" means to conceal an activity to implement the objectives of intelligence operation by using different organization, identity, activity, operation and other items.
3.1.8. "Clandestine Operative" means an officer of intelligence service working undercover in other organizations.
3.1.9. "Asset" means a person covertly working with executive task organization conducting intelligence operation.
3.1.10. "Contracted Assistant" means a person covertly working with executive task organization conducting intelligence operation based on contract and reward.
Article 4. Intelligence Organization
4.1. Intelligence Organization means an organizational framework aimed to ensure Mongolian national security by means of intelligence method.
Article 5. Principles of Operation of the Intelligence Organization
5.1. The main principles of operations of Intelligence Organization are to prioritize and respect the national interests, human rights and freedom, ensure unified and centralized management, ensure secrecy, combine overt and covert means of operations, and rely on the support of organizations and citizens by cooperating with them and exploiting the latest scientific, technical and information technology advancements.
5.2. The principles of prioritizing national interests, exploiting the latest scientific, technical and information technology advancements as stated in Article 5.1 are construed as follows:
5.2.1. Intelligence organization shall only value national root interests and operate separate from political parties and group or private interests when performing its duties stated in the present law.
5.2.2. Intelligence organization shall employ scientific, latest technical and information technology advancements and discoveries in its activities of collecting intelligence information and ensuring national security.
5.2.3. Intelligence shall be provided with special transportation vehicles, special devices, information and database and maintenance, production and service as well as engineering infrastructure within scope of implementing its duties in full.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015/
Article 6. Ensuring Human Rights and Freedom in Activities of the Intelligence Organization
6.1. Intelligence Organization is prohibited from infringing and limiting human rights and freedom except in cases provided in the law.
6.2. Citizen or legal entity has the right to file complaint to the direct commanding authority and organization of officer of the Intelligence Organization if they deem that the officer has unlawfully violated their right, freedom and legal interests.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
6.3. Complaints filed by citizen or legal entity to Intelligence Organization shall be settled in accordance with law.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
6.4. If officer of the Intelligence Organization has violated rights, freedom and interests bestowed according to the law of citizens or legal entities unlawfully, the Intelligence Organization itself, prosecutor or court has responsibility to restore the citizen or entity's violated rights, recover the damage suffered and to charge the guilty personnel according to law.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
6.5. Personal information exposed during the process of intelligence operation that may affect person's reputation and legal interests shall only be disclosed at the discretion of that person except in cases provided in the law.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
Article 7. Budget of the Intelligence Organization
7.1. Intelligence Organization shall be financed from the state budget and the state shall ensure the economic resources for the organization's operation. The budget of the Intelligence Organization shall be sufficient to enable the organization to implement its objectives.
/This paragraph was added according to the law of 2 January 2003/
7.2. The budget for the operations of the Intelligence Organization shall be approved as specific clause upon review and proposal of Special Supervisory Sub-Committee under State Great Khural.
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015/
7.3. It shall be prohibited to approve the budget of the Intelligence Organization for the current year by decreasing from to the approved budget amount for the previous year.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
/This paragraph was invalidated according to the law of 10 November 2015/
7.4. The budget of Military Border Intelligence Organization shall be included within budget of the Intelligence Organization.
/This paragraph was amended according to the law of 15 April 2015/
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
Article 8. Assisting the Intelligence Organization
8.1. Government and non-government organizations, economic entities and citizens are obliged to render necessary assistance to the Intelligence Organization and its officers when they perform their duties specified in law. Intelligence Organization shall be responsible for and recompense the expenses and property damages occurred because of such assistance.
/This paragraph was amended according to the laws of 27 December 2001 and 9 July 2015/
81 Cooperation with Government entity and authority
81.1. Government entity and its authority shall cooperate with the Intelligence Organization in forms of exchanging information and providing assistance necessary concerning national security.
81.2. Government entity is obliged to provide the Intelligence Organization with necessary information it may hold and to allow access to its database without hindrance and charge.
81.3. Government entity and its authority are prohibited to disclose any information exposed to themselves relating to the Intelligence Organization, its personnel and cover operations while performing its duties.
81.4. Provincial, Capital, County and District Governors have responsibility to provide necessary assistance to the activities of the Intelligence Organization within their respective jurisdiction.
/This paragraph was amended according to the law of 22 April 2022/
81.5. The Government entity and its authority shall inform General Intelligence Agency in advance regarding National security issues to be discussed at meeting of the Government and National Security Committee.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015/
CHAPTER TWO
FRAMEWORK, FUNCTION AND RIGHTS OF THE INTELLIGENCE ORGANIZATION
Article 9. Framework of the Intelligence Organization
9.1. The framework of the Intelligence Organization shall comprise central intelligence organization (hereafter referred as the "General Intelligence Agency"), its headquarters, regional subdivisions, units and military intelligence organization.
/This paragraph was modified according to the law of 15 April 2022/
/This paragraph was added according to the law of 27 December 2001 and modified according to the law of 9 July 2015/
Article 10. General Intelligence Agency and its Functions
10.1. General Intelligence Agency is Government regulatory agency which has an objective to coordinate operations of Intelligence Organizations and formulate and implement policy to ensure national security by means of intelligence method.
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015/
10.2. The State Great Khural shall pass resolution to establish, alter and dissolve the General Intelligence Agency and the Government shall approve its regulations.
10.3. The subdivisions and units under the jurisdiction of the General Intelligence Agency shall be established by the Government resolution in line with principles of jurisdiction and functions.
10.4. The General Intelligence Agency shall consist of main functions of foreign intelligence, counter intelligence, economic intelligence, military-strategy intelligence, border intelligence and supportive functions for foregoing, information analysis, information security assurance, investigation, ensuring internal control and security as well as implementation of administration and management duties.
/This paragraph was amended according to the law of 15 April 2022/
/This paragraph was added according to the law of 09 July 2015/
/This paragraph was amended according to the law of 10 October 2019/
10.5. Military Intelligence Department of the General Intelligence Agency has the responsibility to provide the High Command of the Mongolian Armed Forces with military-political and military-strategic information and the Head of the General Intelligence Agency and the Commander of the General Staff of the Armed Forces shall approve its procedures and operational regulations jointly.
/This paragraph was invalidated according to the law of 15 April 2022/
/This paragraph was added according to the law of 09 July 2015/
10.6. Border Intelligence Department of the General Intelligence Agency has the responsibility to provide the High Command of the Border Protection Agency with intelligence information on border area situations and by the Head of the General Intelligence Agency and the Head of the Border Protection agency shall approve its procedures and operational regulations jointly.
/This paragraph was added according to the law of 09 July 2015/
10.7. The General Intelligence Agency, within its structure, may establish school, research, and scientific institution, special archives, service and logistics unit, internal guard, unit of special training and designation, as well as special training and sports rehabilitation centers.
/This paragraph and numbering were amended according to the law of 9 July 2015/
/This paragraph was amended according to the law of 24 April 2020/
10.8. The General Intelligence Agency shall have its own symbol. The design of the symbol and its procedures of use shall be approved by the Head of the General Intelligence Agency.
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 9 July 2015/
10.9. The General Intelligence Agency shall use seal, stamp and official printed form executed in fixed regulations.
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 9 July 2015/
10.10. The General Intelligence Agency shall conduct the following functions:
10.10.1. to conduct foreign intelligence operations;
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 09 July 2015./
10.10.2. to conduct counterintelligence operations;
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 09 July 2015./
10.10.3. to fight against crimes prescribed by the law;
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 09 July 2015/
10.10.4. to conduct economic intelligence operations;
/This subparagraph was added according to the law of 10 October 2019./
10.10.5. to process information related to ensuring national security and present it to respective organizations and officials;
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 09 July 2015./
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 10 October 2019./
10.10.6. to conduct military-strategic and border intelligence operations;
/This subparagraph was amended according to the law of 15 April 2022/
/This subparagraph was added according to the law of 09 July 2015/
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 10 October 2019/
10.10.7. to fight against terrorism;
/This subparagraph was added according to the law of 09 July 2015/
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 10 October 2019/
10.10.8. other functions specified in the law.
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 09 July 2015/
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 10 October 2019./
Article 11. General duties of the General Intelligence Agency
11.1. General Intelligence Agency shall carry out the following duties:
11.1.1. To collect, gather, analyze, and evaluate intelligence related to protecting Mongolian interests and ensuring national security, and inform the Prime Minister of Mongolia, other members of the National Security Council, and state competent organizations and public officials specified in this law, and to implement Government policy and decisions.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015/
11.1.2. To uncover and thwart espionage and other acts conducted by foreign intelligence services, organizations, citizens, and their assets.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
11.1.3. To prevent, uncover and thwart activities that could seriously endanger the national economic security.
11.1.4. To expose, suit, and investigate crimes prescribed by the law to the General intelligence Agency, and search for its offenders and suspects.
11.1.5. To preserve the security of the Mongolian border armed forces and other military forces by means of intelligence operations within its limit of rights.
11.1.6. To ensure the security of the state information and communication systems and fight against cybercrimes.
/This subparagraph was amended according to the laws of 10 June 2011 and 9 July 2015/
11.1.7. To prevent Mongolian organizations, economic entity and citizens abroad from being involved by the activities of foreign intelligence services.
11.1.8. To prevent serious accident and destruction on objects critical to the national economy and to conduct co-operation with authorized organizations to determine the cause of major destruction and disruption, severe infectious diseases of humans, livestock, and plants.
11.1.9. To provide professional support to the activities of the organization that is authorized to conduct Intelligence operations.
11.1.10. To form a policy regarding ensuring national security through intelligence methods and to implement it.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011./
11.1.11. To coordinate, supervise and provide with professional methodology management the efforts of preserving, protecting and utilizing governmental sensitive materials nationwide.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011./
/It was amended according to the law of 01 December 2016./
11.1.12. To enforce legislation of executive task of intelligence operations through means prescribed in the law.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011/
11.1.13. To set up technical capability to fulfill lawful requests of the organizations specified in the Articles 9.1.2 through 9.1.6 of the Intelligence Operations Law to conduct surveillance on communications network.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011./
11.1.14. To study international and regional military, political situation and potential risks, to prevent, thwart threats and to provide political and armed forces leaders with related information.
/This subparagraph was invalidated according to the law of 15 April 2022./
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015./
11.1.15. To provide the high command of the border protection organization with information regarding situations of border areas.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015./
11.1.16. To coordinate and supervise state encrypted communications and cryptology activities nationwide and carry out governmental encrypted communications in and outside the territory of Mongolia.
/This subparagraph was added according to the law of 09 July 2015/
11.1.17. Other duties specified in the law.
/Numbering of this subparagraph was amended according to the law of 10 June 2011/
/Numbering of this subparagraph was amended according to the law of 09 July 2015/
Article 12. Rights of the General Intelligence Agency
12.1. General Intelligence Agency shall exercise the following rights:
12.1.1. To conduct surveillance and covert search, track postal communication, intercept communication and information network and operate technical devices of intelligence operations, polygraph devices and other special means in order to implement the duties specified in the law.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
12.1.2. To obtain information and evidence from government and non-government organizations, economic entity and public officials and citizens necessary for carrying out the duties specified in the law.
12.1.3. To acquire technical devices of the intelligence operations and authorize its use and transportation through national border. To seize, confiscate, transfer and dispose of technical devices of the intelligence operations used by unauthorized organizations, public officials and citizens for private purpose, upon making a note.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
12.1.4. To enter organizational, business and residential premises, question public officials and citizens, verify identification, conduct physical, property inspection and vehicle search according to the regulations stated in the law and withhold all evidences and properties linked to the violation of the crimes prescribed by the law to the General Intelligence Agency until the issue in question is resolved.
12.1.5. To search and detain persons suspected of the crimes prescribed by the law to the General Intelligence Agency.
12.1.6. To establish and operate cover organization and entity.
12.1.7. To use address, identification, official uniform and other items of different organization as a cover in order to conceal objects or specific activities of Intelligence Organization.
12.1.8. To conduct research, analysis and recruit, engage, and receive support from professional organizations and experts.
12.1.9. To supervise the implementation of the legislation on the use, possession and transportation of explosive, radioactive, acute toxic substances and illegal drugs and firearms that could endanger the security of the general population and ecological security.
12.1.10. To take measures to ensure the safety of its organization and the staff.
12.1.11. To collaborate with Foreign Intelligence services and organizations on basis of the principles of equity, mutual respect, and non-intervention.
12.1.12. To ensure the safety of the organization and economic entity without discriminating based on its forms of property and provide professional support for the preservation of the business confidentiality.
/This subparagraph was amended according to the law of 20 January 2000/
12.1.13. To purchase information on matters relating to the functions of the Intelligence Organization.
12.1.14. To approve procedures related to the implementation of the articles relevant to the legislation on ensuring national security within the limit of its rights in accordance with the law.
12.1.15. To have the cause and condition of the uncovered crime and violation exposed during the process of the implementation of the intelligence operation specified in the law eliminated and issue warning to citizens and necessary requirements to follow for government and non-government organizations and economic entity for the purpose of neutralizing the foregoing.
12.1.16. To coordinate activities of governmental and regional administrative organizations against terrorism.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011/
12.1.17. To deliver its recommendations to the concerning authority regarding deportation of foreign citizen threatened national security of Mongolia.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011/
12.1.18. To coordinate activities of the organizations authorized conducting intelligence organizations within its rights given by the law.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011/
12.1.19. To submit its recommendation and assessment should the agenda to be discussed at and resultant decision from Governmental meetings affect national security.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011/
12.1.20. Not to provide explanation or evidence related to proposals and assessments made in order to ensure the interests of national security of Mongolia.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015/
12.1.21 Other rights described in the law.
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 10 June 2011./
/Numbering of this paragraph was amended according to the law of 9 July 2015./
Article 13. Military Intelligence Organization
13.1. Military Intelligence Organization is a military organization with main objective to provide the high authorities of the Mongolian Armed Forces with military-political and military-strategic intelligence.
13.2. The Government, based on the consent of the Commander-in-Chief of the Armed Forces, shall establish, alter, and liquidate Military Intelligence Organization.
13.3. The procedures of the Military Intelligence Organization shall be approved by the joint resolutions of the Chief of the General Staff of the Armed Forces and the Head of the General Intelligence Agency.
13.4. Military Intelligence Organization shall follow the respective articles in this law when performing its activities.
/This Article was invalidated according to the law of 9 July 2015/
Article 13¹. Border Intelligence Service
13.1. Border Intelligence Service shall implement the main objective of providing high authorities of Border Defense Organization with intelligence on conditions of the border area.
13.2. Minister of Justice and Internal Affairs shall approve the structure and the number of personnel of the Border Intelligence Service.
13.3. The procedures of the Border Intelligence Service shall be approved by the joint resolutions of the Head of the Border Defense Organization and the Head of the General Intelligence Agency.
13¹.4. Border Intelligence Service shall follow the respective articles in this law when performing its activities.
/This Article was added according to the law of 27 December 2001 and invalidated according to the law of 9 July 2015./
Article 132. Military Intelligence Organization
/This Article was added according to the law of 15 April 2022./
132.1. Military Intelligence Organization is a military organization with main objective to provide the high authorities of the Mongolian Armed Forces with military-political and military-strategic intelligence.
/This paragraph was added according to the law of 15 April 2022./
132.2. The Government, based on the consent of the Commander-in-Chief of the Armed Forces, shall establish, alter, and liquidate Military Intelligence Organization.
/This paragraph was added according to the law of 15 April 2022./
132.3. The head of the Military Intelligence Organization shall be appointed by the Chief of the General Staff of the Armed Forces introducing with the head of the General Intelligence Agency.
/This paragraph was added according to the law of 15 April 2022./
132.4. The procedures of the Military Intelligence Organization shall be approved by the joint resolutions of the Chief of the General Staff of the Armed Forces and the Head of the General Intelligence Agency.
/This paragraph was added according to the law of 15 April 2022./
132.5. Military Intelligence Organization shall follow the respective articles in this law when performing its activities.
/This paragraph was added according to the law of 15 April 2022./
CHAPTER THREE
MANAGEMENT OF THE GENERAL INTELLIGENCE AGENCY AND ITS POWERS
Article 14. Management of the General Intelligence Agency
14.1. The Prime Minister of Mongolia shall appoint a Mongolian citizen, who has continuously worked for the last five years in civil service and has total fifteen years' experience of working in civil service, as the Head of the General Intelligence Agency for the period of six years, with consultation of Mongolian President, and shall dismiss him or her accordingly.
/This paragraph was modified according to the laws of 03 August 2000 and 10 June 2011/
14.2. The Head of General Intelligence Agency shall command it by principles of unified leadership and a council with advisory capacity shall work under the Head of the General Intelligence Agency.
14.3. The Head and the Deputy Head of the General Intelligence Agency shall be dismissed in the following circumstances:
14.3.1. If personal request has been submitted;
14.3.2. If the individual has become no longer able to carry out the duties due to health conditions;
14.3.3. Upon termination of terms of powers.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
14.4. If the Head and Deputy Head of the General Intelligence have been found guilty of criminal offences by the court, he or she shall be suspended from the position henceforth the day.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011./
14.5. Abstaining or suspending the Head and Deputy Head of the General Intelligence Agency from duty for the reasons not specified in the law shall be forbidden.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011./
14.6. If the Head and Deputy Head of the General Intelligence Agency have been replaced, the appointed shall serve for the period specified in the Articles 14.1. and 15.2. of this law starting from the appointment date.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
14.7. If the Head and Deputy Head of the General Intelligence Agency have been found guilty of crime, or have been arrested on the basis described in the Article 24.4 of this law and the General Prosecutor has submitted request of suspension to the Government, a decision shall be made within 14 days upon discussion.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
Article 15. Powers of the Head of the General Intelligence Agency
15.1. In addition to the powers specified in the Law on Intelligence Operations, the Head of the General Intelligence Agency shall exercise the following powers:
15.1.1. To provide the central organization, its subdivisions and units with immediate and unified operational management.
15.1.2. To determine organizational structure, staffing, salary fund and salary system and amount of the officers and to appropriate money within the approved budget.
15.1.3. To issue instruction of the intelligence operations in conformity with the law and organize activities to supervise the implementation.
15.1.4. To authorize the use of covert means according to the Law on Intelligence Operations.
15.1.5. To make decisions to acquire, possess, operate and utilize technical devices of intelligence operation.
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
15.1.6. To provide the President of Mongolia, the Chairman of the State Great Khural, and the Prime Minister with information relating the matters of ensuring the national security and to consult, inform, and express positions of the central intelligence organization by taking part in the National Security and Government meetings with advisory powers.
/This subparagraph was amended according to the laws of 10 June 2011 and 9 July 2015./
15.1.7. To supervise the activities of General Intelligence Agency and Intelligence officers, and to organize activities to ensure their safety.
15.1.8. To represent General Intelligence Agency on relations with domestic and foreign organizations.
15.1.9. To appoint and dismiss Intelligence officers and bestow military ranks upon them.
15.1.10. To make decision to establish and dissolve covert organization and to direct and supervise its activities.
15.1.11. To submit proposal to the Government regarding the number of undercover personnel in the government organizations.
15.1.12. To issue resolution and instruction on internal affairs of General Intelligence Agency.
15.1.13. To adopt regulations regarding intelligence operation technical devices by keeping unified record of the devices upon consultation with the General Prosecutor.
/This subparagraph was added according to the law of 10 June 2011./
/This subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
15.1.14. To employ citizen of Mongolia, through contract, in positions of the intelligence organization that require special profession, knowledge, ability or experience.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015./
15.1.15. To design and implement training program to improve knowledge and abilities of the officers of the intelligence organization.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015./
15.1.16. To plan and arrange supply of the human resources needs of intelligence organization.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015./
15.1.17. To appoint the Head of the Military Intelligence Department in consent with the Commander of the Joint Staff of the Armed Forces.
/This subparagraph was invalidated according to the law of 15 April 2022/
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015/
15.1.18. To appoint the Head of the Border Intelligence Department in consent with the Head of the border protection organization.
/This subparagraph was added according to the law of 9 July 2015/
15.1.19. Other powers specified in the law.
/Numbering of this subparagraph was amended according to the law of 10 June 2011/
/Numbering of this subparagraph was amended according to the law of 9 July 2015./
15.2. In the absence of the Head of the General Intelligence Agency, all powers shall be vested in a Deputy Head. As proposed by the Head of the General Intelligence Agency, the Government shall appoint and dismiss Mongolian citizen as the Deputy Head of the General Intelligence Agency for the period of 6 years, and shall dismiss him or her. Such citizen must have worked for the last five years and have total work experience not less than ten years in civil service and have extensive knowledge and experience of intelligence operations.
/This subparagraph was amended according to the law of 20 January 2000./
/The paragraph was amended according to the laws of 10 June 2011 and 09 July 2015./
Article 16. Monitoring on Activities of the Intelligence Organization
16.1. Through its appropriate sub-committee, the State Great Khural shall monitor the implementation of legislation on activities of Intelligence Organization and receive report and information from the Head of the Intelligence Organization.
16.2. If deemed necessary, the President of Mongolia and the head of National Security Council shall receive report and information from the Head of the Intelligence Organization and be informed of its activities, and assign duties related to the matters of ensuring national security based on the decisions of National Security Council.
16.3. The Prime Minister of Mongolia shall receive information from the Head of the General Intelligence Agency to determine the course of actions for ensuring national security during the given fiscal year and assign duties to gather information and evidence significant for formulating and implementing government policy and fight against the crimes prescribed by the law.
16.4. The internal supervision and security unit of the General Intelligence Agency is responsible for preventing officers of the intelligence organization from committing crimes and offences, violating ethical, disciplinary, self-interest principles, eradicating the offence's precondition and supervising the efforts of preserving and protecting the state and organization secrets.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015./
CHAPTER FOUR
LEGAL STATUS OF THE INTELLIGENCE ORGANIZATION OFFICER
Article 17. Intelligence Organization Officer
17.1. Government intelligence official who has taken an oath provided by this law and is carrying out intelligence operation or job equivalent to the foregoing is called intelligence officer.
17.2. A citizen, who has passed the selection procedure specified in the Law on the Selection from Lawyers and has received a certificate, shall be appointed as a registrar and investigator of an Intelligence Organization.
/This paragraph was added according to the law of 30 May 2003 and its was invalidated according to the law of 2 August 2007./
17.2. The Prime Minister of Mongolia, as recommended by the Head of the General Intelligence Agency, shall adopt the procedure of examine, select, and trying a citizen for position of an intelligence officer.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015./
17.3. The Head of the Intelligence Organization shall determine ethical requirements and criteria to be imposed for an intelligence officer.
(On 29 July 1999, the President of Mongolia put a veto on this subparagraph and it has been deemed invalidated according to the law of 20 January 2000)
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003/
17.4. Intelligence officer shall use military rank and uniform.
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003./
17.5. High military rank may be bestowed upon presiding officers of the Intelligence Organization.
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003./
17.6. The term of performing intelligence and identical duty shall be equated to service in the military. The Government shall approve the condition and regulation for such service.
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003/
17.7. With the recommendation of the Head the General Intelligence Agency, the Government shall determine the list of operations and positions equal to intelligence service.
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003/
17.8. Legal status of the administration and service personnel of the Intelligence Organization shall be regulated by the law on Government Organizations, Law on Labor and other legislative acts.
/Numbering of this paragraph was modified according to the law of 30 May 2003/
Article 171. Power and Duties of Intelligence Officer
171.1. Intelligence officer has the following duties:
171.1.1. To carry out lawful orders and commands given by the immediate commanding officer and to reject to carry out unlawful orders and commands;
171..1.2. To carry out intelligence operations and activities within the norms of law, regulation and rules;
171..1.3. To carry out activities to ensure security of its agent and contracted assistant, including their family in case of necessity;
171..1.4. Not to use the information and evidence, that are acquired or exposed in the process of carrying out one's duty for personal or political purposes;
171..1.5. Not to provoke others into committing crime during carrying out intelligence operations and activities;
171..1.6. to safeguard the governmental, organizational and private sensitive secrets that are acquired through conduct of official duty;
/This paragraph was amended according to the law of 17 December 2021/
171..1.7. other duties specified in the law.
171..2. Intelligence officer has the following rights:
171..2.1. to freely enter business and private premises and grounds, border crossings and restricted areas, customs and other special protected areas while performing official duties according to the basis and regulation stated in the law;
171..2.2. to enter organizational, business and residential premises, question public officials and citizens, verify identification, conduct physical, property and vehicle search according to the he basis and regulation stated in the law and temporarily withhold all evidences and properties linked to the violation of the crimes prescribed by the law to the General Intelligence Agency until the violation is settled;
171..2.3. to acquire boarding tickets of air and rail transportation without queue in case of official necessities and to arrange transportation in that vehicle through competent authority if no tickets are available;
171..2.4. to utilize cover documents and other means in order to conceal the activities of oneself, agent and contracted assistant;
171..2.5. to report of immediate or possible danger against oneself or family members to the direct commanding authority and receive protection;
171..2.6. to use firearms, special devices and physical force under the conditions specified in the law while performing official duties;
171..2.7. and other rights specified in the law.
/This Article was added according to the law of 9 July 2015./
Article 18. The Oath of Intelligence Officer
18.1. Citizens of Mongolia shall swear the following oath when enlisted into intelligence service:
"I, the citizen of Mongolia, am swearing to endeavor myself selflessly, will respect the State rule of law, ensure state and official secret and fairly honor obligations and ethical norms of intelligence officer. If I forswear on this oath, I shall be held accountable under the law."
18.2. The President of Mongolia shall approve the procedures of taking oath of the intelligence officer.
Article 19. Ethical Requirements on Intelligence Officer
19.1. Other intelligence officers are obliged to fulfil the decisions made by the authorities of the Intelligence Organization. The decisions of the authorities of the Intelligence Organization shall be in conformity with legislative acts and Provision 19.2. of this law.
19.2. In addition to the provisions specified in the Laws on Government Organization and Anti-Corruption, the following are prohibited to intelligence officer:
19.2.1. To Infringe and limit human right and freedom.
19.2.2. To intend to subdue and frighten using the name of the Intelligence Organization and his/her position.
19.2.3. To use his/her position and subordinates for private purpose.
19.2.4. To transmit, publicize and inform information to others regarding his/her occupation without the special permission from the authority.
19.2.5. To carry out additional duty concurrently for salary except in cases provided in the law.
19.2.6. To strike and to plan and organize measures directed at disturbing the normal activities of the Intelligence Organization as well as to participate in such events.
19.2.7. To travel abroad without permission of the authorized officials of the Intelligence Organization within 2 years following the discharge and dismissal from the service or while performing his/her duty.
19.2.8. Other prohibitions provided in the law for government officials.
Article 20. Responsibility of Intelligence Officer
20.1. If the Intelligence officer violates legal and ethical requirements, he/she shall be subject to the sanctions specified in this and other laws.
Article 21. Disciplinary Punishment for Intelligence Officer
21.1. The following disciplinary punishments shall be imposed upon Intelligence Officer:
21.1.1. Warning;
21.1.2. Reduction in base salary by up to 20 percent for up to 3 months;
21.1.3. Demotion of military rank;
21.1.4. Demotion of employee position;
21.1.5. Discharge from Intelligence Service;
21.2. The Government shall approve the regulation concerning disciplinary code.
Article 22. Salary for Intelligence Officer
22.1. The salary of the Intelligence officer shall comprise base salary and bonus specified under the Provision 28.2.3 of the Law on Government Service.
22.2. The Government shall determine the special condition allowance and bonuses for the length of government service in addition to the base salary of the Intelligence officer.
22.3. With the proposal of Head of the General Intelligence Agency, the Government shall determine the intelligence organization's employment classification, ranking and wage standard.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
Article 23. Vacation for Intelligence Officer
23.1. Intelligence Officer shall receive 15 working days of vacation every year.
23.2. Additional 2 working days shall be added to vacation for every 5 years of government service.
Article 24. Guarantees for Intelligence Officer Conducting its Duties
24.1. Intelligence officer shall not be assigned duties not prescribed by the law.
24.2. Citizens and officials shall abide by legal and ethical requirements within the scope of rights of Intelligence officer without regarding jurisdiction.
24.3. Arresting and detaining the Head, Deputy head of the General Intelligence Agency, without permission of the Prime Minister of Mongolia and intelligence officer, without permission of the Head of the General Intelligence Agency and conducting physical, property, office, and vehicle searches are prohibited.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015./
24.4. If the Head or Deputy head of the General Intelligence Agency has been arrested while committing a crime, or at the crime scene with credible evidence of the crime, the Prime Minister of Mongolia, if an intelligence officer has been arrested in such manner, the Head of the Intelligence Agency shall be notified within 24 hours.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015./
24.5. If intelligence officer is required to give testimony at court as a witness or victim pertaining classified information that is related to official duties, permission of the Head of the General Intelligence Agency is required.
/This paragraph was added according to the law of 9 July 2015/
24.6. Government shall be responsible for the damages caused by the wrongdoing of intelligence officer during process of implementing his/her duty in approved manner, organizing measures of intelligence operation, filing a crime and conducting investigation.
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015./
24.7. Authorized officer who assigned duty shall be responsible for the damages occurred due to the implementation of the duty in an approved manner by the intelligence officer.
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015./
24.8. Unauthorized organizations and officials are prohibited from interfering with the activities of intelligence officer.
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015./
24.9. Intelligence officer shall be provided with other guarantees specified in the law.
/This paragraph was added according to the law of 09 July 2015/
24.10. Intelligence officer shall be relieved from forced mobilization efforts.
/This paragraph was added by the law of 09 July 2015. /
24.11. In case life and health of an Intelligence officer or his/her family member was put at real threat in connection with fulfilment of his/her duties, the Intelligence Organization shall take measures to ensure safety of Intelligence officer.
/This paragraph was added by the law of 09 July 2015. /
24.12. The Intelligence Organization shall ensure its own safety and the work premises of branch and unit located at headquarters and local area are protected by the state.
/This paragraph was added by the law of 9 July 2015. /
24.13. The Intelligence officer shall be involved in advanced training each three years.
/This paragraph was added by the law of 09 July 2015. /
24.14. The Intelligence officer shall be provided by other securities specified according to the law.
/This paragraph was amended by the law of 09 July 2015./
Article 25. Discount and Compensation for Intelligence Officer
25.1. Same provisions stated in 36.4 and 36.6 of the Law on Border shall apply to Intelligence officer working on state border.
25.2. Intelligence officer who became unable to continue to work due to his/her exposed identity or other reasonable excuses while on duty shall be provided with assistance on acquiring different occupation and profession and Intelligence Organization shall render assistance for relocating of the officer. The government shall be responsible for other related expenses.
25.3. Intelligence Organization shall be responsible for expenses of meal during night shift and increased level of readiness and food and supplies during training and provide with chances to rest, rehabilitate and medical treatment when necessary.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015./
25.4. The Intelligence Organization shall be responsible for expenditures for public transportation used by intelligence officer while carrying his/her duty.
25.5. If the spouse of the Intelligence Officer is forced to resign from his/her current job because of Intelligence Officer being assigned to work in different location, the Intelligence Organization shall provide the spouse with the benefit equal to the average monthly salary of the Intelligence Officer.
25.6. Intelligence Organization shall provide the Intelligence officer and his/her spouse with round-trip auto and train fares based on its current market prices once in every two years.
25.7. One-year employment of special infiltration assignment at foreign special service and criminal faction, observation service and special technical unit shall be equal to service of 1 year and 4 months.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
/This paragraph was amended according to the law of 9 July 2015/
25.8. Officer of the Intelligence Organization shall receive other discounts and compensations specified in the law.
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
Article 26. Pension, Benefit and Assistance for Intelligence Officer
26.1. Relations concerning pension and benefit for Intelligence Officer shall be regulated according to the Law on Pension and Benefit for Military Personnel.
26.2. The Government shall determine the regulations concerning benefit for Intelligence Officer who is performing special duty infiltrating into foreign intelligence service and organization and criminal organizations.
26.3. Intelligence Officer is entitled to receive other assistance specified in the law.
Article 27. Use of Firearms, Special Devices and Physical Force
27.1. The Intelligence Officer of Intelligence Organization may use firearms, special devices and physical force under the conditions specified in this law.
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
27.2. Regulations concerning the use of firearms, special devices and physical force shall be approved by the Head of the General Intelligence Agency with the consent of the Minister of Justice and Internal Affairs.
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
27.3. Intelligence Officer shall prevent crimes and other legal offenses and to arrest and detain the offender and use physical force and martial arts' techniques to carry out the duties when other means are unable.
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
27.4. Intelligence Organization and Intelligence Officer shall use the following special devices to fight against the crimes prescribed by the law and to carry out the duty to protect.
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
27.4.1. Various special devices;
27.4.2. Special devices for forced stopping of vehicles;
27.4.3. Special devices for protection;
27.4.4. Special devices for area effect;
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
27.4.5. Service dog.
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
27.5. Intelligence Officer may use firearms in the following situation where other means are unable to be utilized to prevent criminal activities:
/This paragraph was amended according to the law of 10 June 2011/
27.5.1. Assault by a person, which may endanger life and cause serious damage to the health of intelligence officer, agent and contract agent;
27.5.2. Group assault or use of weapons to break into the protected objects of the Intelligence Organization;
27.5.3. Escape of the person suspected of serious crimes prescribed by the law to the General Intelligence Agency.
27.5.4. Special Counter-terrorist activities
/This paragraph was added according to the law of 10 June 2011/
27.6. The use of firearms must be preceded by a warning in all possible cases.
27.7. If a person is killed or injured as a result of using of firearms by Intelligence Officer, immediate measures shall be taken to provide urgent medical care to the victim and to report to the superior who then shall report directly to the prosecutor.
27.8. The Head of the General Intelligence Agency shall approve the list of firearms and special protective devices to be employed by Intelligence Organization.
Article 28. Intelligence Officer on Duty
28.1. In addition to the regular work hours of duty, Intelligence Officer shall be considered on duty when commuting between home and work.
CHAPTER FIVE
MISCELLANEOUS
Article 29. Liability for violators of laws and regulations of Intelligence Organization
29.1. If it is not about to charge criminal liability for an act of official who has violated the legislation of Intelligence Organization, failed to obey legal demand of Intelligence Organization and its employee, caused restraint in its operation, intentionally delivered false information or misled, the Head of General Intelligence Agency shall address the official at the respective upper level organization for resolution:
29.1.1 to reduce the salary amount of an official who has violated the items 24.3 and 24.8 of this law and failed to execute the obligations stated in items 81.2, 24.2 of the same law by 20% up to three months;
29.1.2 to demote, resign and discharge an official from civil service who has repeatedly violated the items 24.3, 24.8 and items 81.3 of this law and failed to repeatedly execute the obligation stated in items 24.2 of the same law;
29.2 in case it is stated in 29.1 of this law, the given official shall charge responsibility on corresponding official and notify the Head of General Intelligence Agency of this within 14 days.
29.3 in case an official has failed to execute or unreasonably refused to execute what is stated in item 29.2 of this law, the Head of General Intelligence Agency shall address the respective organization and the official that are authorized to appoint and relieve him/her for resolution.
29.4 an organization, official and civilian that has received requirements and decisions of General Intelligence Agency issued within scope of its own powers, are obliged to take measures and acknowledge accordingly.
29.5 judge shall sentence to fine any entity, who has violated item 29.4 of this law, with MNT amount equal one-month remuneration or with amount up to five times.
29.6. those in violation of the Law on Intelligence Organization shall be subject to criminal, administrative and disciplinary sanctions according to respective legislation.
/This paragraph was modified according to the law of 9 July 2015./
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA R.GONCHIGDORJ
