ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ТОГТООЛ (ЗАХИРАМЖ)

ХУУЛИЙН БИЕЛЭЛТИЙГ ЗОХИОН БАЙГУУЛЖ ХАНГУУЛАХ ТАЛААР АВАХ ЗАРИМ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ

2000 оны 1 дүгээр сарын 21-ний өдөр

Улаанбаатар хот

Дугаар 10

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн биелэлтэд 1999 оны эцсээр улс орон даяар явуулсан Ерөнхий сайдын үзлэг, шалгалтад нийт аймаг, нийслэл, бүх сүм, дүүрэг, 6451 аж ахуйн нэгж, байгууллага, 211,0 мянган ажилчин, албан хаагч (ажилтан) хамрагдсан байна. Түүнчлэн үзлэг, шалгалтын явцыг 9 яам, 28 агентлаг, нийслэл, 4 аймаг, 9 дүүрэг тэдгээрийн харьяа 32 байгууллагад Засгийн газраас давхар шалгасан байна.

Энэхүү ажлын хүрээнд төрийн бус судалгааны байгууллагаас "Ажилтанд хөдөлмөрийн хууль хэрхэн үйлчилж байна вэ?" сэдвээр 34 асуулт бүхий анкетын судалгааг нийслэл, 4 аймгийн 5000 гаруй ажилтныг хамруулан авч, дүнг нэгтгэн дүгнэлт хийжээ.

Үзлэг, шалгалт болон судалгааны дүнгээс үзэхэд нийт аймгийн Засаг дарга, түүний Тамгын газар орон нутгийнхаа хэмжээнд Хөдөлмөрийн тухай хуулийг мэдээлж, таниулах, семинар, ярилцлага зохиох, аж ахуйн нэгж, байгууллагад хөдөлмөрийн дотоод журам, гэрээг шинэчлэх, хамтын гэрээг байгуулах зэргээр уг хуулийг хэрэгжүүлэх талаар зарим ажил зохиож аятай эхлэл тавьсан байна.

Булган, Өвөрхангай, Сүхбаатар, Дархан-уул, Орхон аймгийн Засаг дарга, тэдгээрийн Тамгын газар, Багануур, Баянгол, Баянзүрх дүүрэг, Батлан хамгаалах яам үзлэг, шалгалтыг үр дүнтэй зохион байгуулсны дээр Ерөнхий сайдын үзлэг, шалгалтыг угтаж хууль сурталчлах, сургалт зохион байгуулах ажил идэвхжсэн байна.

Гэвч Хөдөлмөрийн тухай хуулийг аж ахуйн нэгж, байгууллага, ажилтан нэг бүрийн хөдөлмөрийн харилцаа, өдөр тутмын үйл ажиллагааны үндсэн журам болгон хэрэгжүүлэх талаар ажил олгогчдын санаачилга, чармайлт жигд бус, нэлээд газарт уг ажилд хойрго хандаж байгаа нь үзлэг, шалгалтаар илэрсэн байна. Аж ахуйн нэгж, байгууллагын 62,7 хувь нь хамтын гэрээг, 27,8 хувь нь хөдөлмөрийн гэрээг, 51 хувь нь хөдөлмөрийн дотоод журмаа хуульд нийцүүлэн шинэчлээгүй хуулийн заалтыг зөрчиж байна.

Түүнчлэн ажилтныг илүү цагаар ажиллуулж хөлсийг нь өгөхгүй байх, ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгсэл олгохгүй байх зэргээр хөдөлмөрийн гэрээний нөхцөлийг зөрчих, дан ганц ажил олгогчийн болзлыг гэрээний нөхцөл болгож, ажилтны хүсэлтийг үл харгалзан ашиг сонирхлыг нь хохироох явдал гарсаар байхад хуулийн биелэлтийг зохион байгуулж хангуулах, хяналт тавих эрх бүхий байгууллагуудаас түүнтэй хийх тэмцэл сул байна.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн биелэлтэд хийсэн үзлэг, шалгалт нь удирдамжийн дагуу явагдаж ажил хэргийн бодит байдлыг үндэслэлтэй тодорхойлж, хууль биелүүлэх ажилд бүх нийтийн анхаарлыг төвлөрүүлэхэд чухал нөлөөтэй боллоо гэж үзээд Монгол Улсын Засгийн газраас ТОГТООХ нь:

1.Хөдөлмөрийн тухай хууль түүнчлэн Төрийн албаны тухай болон Компанийн тухай хуулийн холбогдох заалтын биелэлтэд хийсэн үзлэг, шалгалтын дүнг үндэслэн хуулийн биелэлтийг хангуулах зорилгоор Хууль зүйн сайд Д.Ганболд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Н.Батбаяр нарт даалгах нь:

а/Монгол Улсын хууль, Засгийн газрын шийдвэрийг албан ёсоор хүлээн авах, байгууллага, албан тушаалтан болон хүн амд мэдээлэх, хүргэх, биелэлтийг нь зохион байгуулах, дүгнэх ажлын аргачлал, журмыг нарийвчлан боловсруулж, Засгийн газрын хуралдаанд энэ оны I улиралд багтаан оруулсугай;

б/Эрх зүйн шинэтгэлийн хөтөлбөрт заасныг үндэслэн хуулийн биелэлтийг зохион байгуулах, эрх зүйн туслалцаа үзүүлэх үүрэг бүхий хуулийн албыг яамд, аймаг, нийслэл, дүүргийн Засаг даргын Тамгын газарт бэхжүүлэх асуудлыг боловсруулан Засгийн газарт танилцуулахын хамт хууль зүйн судалгаа, сурталчилгаа, албан бус сургалтыг мэргэшсэн төрийн бус байгууллагаар гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгүүлэх ажлыг жил бүрийн төсөв, төлөвлөгөөндөө тусган хэрэгжүүлж байсугай;

в/Хууль зүйн яамны хууль, тогтоомжийн цахим санг баяжуулж, бүх яам, агентлаг, аймаг, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газартай нэгдсэн сүлжээнд оруулах асуудлыг судалж шийдвэрлэсүгэй;

г/Төрийн албаны тухай хуульд заасан төрийн албан хаагчийн ажиллах нөхцөл, баталгааг хангахтай холбогдсон хөтөлбөр боловсруулж, энэ оны эхний хагас жилд багтаан төрийн байгууллагуудад хэрэгжүүлж эхлүүлэх зохион байгуулалтын арга хэмжээг авсугай;

д/Хууль зүйн яамнаас эрхлэн гаргаж байсан "Хууль зүйн мэдээлэл" сэтгүүлийг "Төрийн мэдээлэл" эмхтгэлийн хавсралт болгон тогтмол гаргах асуудлыг судалж шийдвэрлэсүгэй.

2.Хуулийн биелэлтийг зохион байгуулж хангуулахтай холбогдсон сургалт, сурталчилгаа, хяналт шалгалтыг зохион байгуулах зардлыг санхүүжүүлэх асуудлыг цаг тухайд нь шийдвэрлэж байхыг Сангийн сайд Я.Очирсүхэд даалгасугай.

3.Хөдөлмөрийн тухай хуулийн биелэлтийг эрчимжүүлж, хөдөлмөрийн харилцаанд хуулийн заалтыг бүрэн хэвшүүлэх зорилгоор Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын сайд С.Сонинд даалгах нь:

а/Хөдөлмөрийн тухай хуулийн биелэлтэд тавих төрийн захиргааны хяналтыг сайжруулах арга хэмжээ авсугай;

б/Хөдөлмөрийн тухай хуулийн зарим асуудлаар мэдээлэл, шинжилгээ, судалгаа, үнэлгээ хийх ажлыг төрийн бус байгууллагуудаар гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгүүлэх асуудлыг боловсруулан, энэ оны эхний хагас жилд туршилтын журмаар хэрэгжүүлсүгэй;

в/Хөдөлмөрийн нөхцөлийг шинжлэх лабораторийг шинэчлэн тоноглох буюу нэмж байгуулах, мэргэшсэн боловсон хүчнээр хангах, энэ ажилд орон тооны бус шинжилгээний экспертийг оролцуулах асуудлыг Сангийн яамтай хамтарч энэ оны эхний хагас жилд шийдвэрлэсүгэй;

г/хөдөлмөрийн дотоод журам болон хөдөлмөрийн гэрээний нөхцөлийг хуулийн дагуу тодорхойлох, түүнд ажилтны санаа бодол зохих ёсоор тусгагдаж байх нөхцөлийг бүрдүүлсэн аргачлал, загвар боловсруулж, практикт нэвтрүүлэх арга хэмжээ авсугай.

4.Сайд, агентлагийн болон бүх шатны Засаг дарга нарт даалгах нь:

а/Хөдөлмөрийн тухай хуулийн үзлэг, шалгалтын мөрөөр тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэхийн хамт аливаа хуулийн биелэлтийг байнгын ажил болгон Засгийн газрын нэрийн өмнөөс зохион байгуулж байсугай;

б/өмчийн бүх хэлбэрийн аж ахуйн нэгж, албан байгууллагууд Хөдөлмөрийн тухай хуулийг хэрхэн биелүүлж байгаад хяналт тавих, хамтын гэрээ, хэлэлцээрийг байгуулах, бүртгэх асуудлыг тодорхой ажилтанд албан ёсоор хариуцуулан гүйцэтгүүлсүгэй.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Р.АМАРЖАРГАЛ

Хууль зүйн сайд Д.ГАНБОЛД

Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын сайд С.СОНИН