Нүүр
Эрх зүйн акт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Нэмэлт өөрчлөлт 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2008 оны 5 дугаар сарын 29-ний өдөр
Улаанбаатар хот
ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН ТУХАЙ
/Шинэчилсэн найруулга/
НЭГДYГЭЭР БYЛЭГ
Нийтлэг үндэслэл
1 дүгээр зүйл. Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь Монгол улсын хот байгуулалтын бодлогын хүрээнд хүн амын нутагшилт, суурьшил болон харьцангуй бие даан хөгжих бүс нутгийн хөгжлийн зохистой бүтэц бүрдүүлэх, хот, тосгоныг хот төлөвлөлтийн дагуу барьж байгуулахад төр, аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний хооронд үүсэх харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын тухай хууль тогтоомж
2.1.Хот байгуулалтын тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Yндсэн хууль, энэ хууль болон эдгээртэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
2.2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл. Хуулийн нэр томъёоны тодорхойлолт
3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно:
3.1.1."хот байгуулалт" гэж түүх, соёл иргэншлийн уламжлал, бүсчилсэн хөгжлийн бодлого, хүрээлэн буй орчныг хамгаалах шаардлагад нийцүүлэн хүн амын эрүүл, аюулгүй амьдрах тааламжтай орон зайн орчныг бүрдүүлэхийн тулд бүс нутаг, хот, тосгоны хөгжлийн төлөвлөлтийн зураг төсөл боловсруулах, барьж байгуулах, иж бүрэн тохижуулах цогцолбор үйл ажиллагааг;
/Энэ заалтад 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
3.1.2."хот төлөвлөлт" гэж тухайн хот, тосгоны ирээдүйн хөгжил, эдийн засаг, нийгэм, дэд бүтцийн зөв зохистой үйлчилгээг бий болгохын тулд газар ашиглалт, хотын барилгажилт болон хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн үе шат бүхий төлөвлөлтийн мэргэжлийн үйл ажиллагааг;
3.1.3."хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө" гэж хот, тосгоны хүн амын эрүүл, аюулгүй амьдрах, ажиллах таатай орчинг бүрдүүлэхэд чиглэгдсэн хот байгуулалтын үндсэн баримт бичгийг;
3.1.4."хот байгуулалтын баримт бичиг" гэж нутаг дэвсгэр, хот, тосгоны хөгжлийн төлөвлөлтийн баримт бичиг, түүний суурь судалгааг;
3.1.5."бүсчлэл" гэж хот, тосгоныг хөгжүүлэх төлөвлөлтийн үе шатанд нутаг дэвсгэрийг ашиглалтын үүрэг, зориулалтаар бүсчлэн хувааж, ашиглалтын төрлийн хязгаарлалт тогтоохыг;
3.1.6."хот байгуулалтын норм ба дүрэм, журам" гэж хот байгуулалт, хот төлөвлөлтөд мөрдөх нийтлэг шаардлагын хэм хэмжээг тусгасан техникийн норматив баримт бичгийг;
3.1.7."хот байгуулалтын кадастр" гэж нутаг дэвсгэрийн ашиглалт, хүрээлэн буй орчны төлөв байдал, инженерийн шугам сүлжээний хангамжийн түвшин, барилга байгууламж, хүн амын амьдрах орчны чанарын тухай байр зүйн зураглал, мэдээллийн нэгдмэл санг;
3.1.8."хот байгуулалтын техникийн нөхцөл" гэж хот, тосгоны ерөнхий төлөвлөгөөг боловсруулах, барьж байгуулахад шаардагдах дэд бүтцийн эх үүсвэр, технологийн шийдлийн талаар эрх бүхий хуулийн этггээдээс авах зөвшөөрлийг;
3.1.9."инженерийн бэлтгэл ажил" гэж хот, тосгоны барилга байгууламж барьж байгуулахад зориулж тухайн газрын гадаргууд тэгшилгээ хийх, үер, хөрсний нуралт, элсний нүүлт, цасны хунгарлалтаас хамгаалах бэхэлгээ, далан, суваг, гүүр, гарц, зам, талбай барьж байгуулах урьдчилсан арга хэмжээг;
3.1.10."инженерийн дэд бүтэц" гэж эрчим хүч, цэвэр, бохир усны болон зам, замын байгууламж, тээвэр, харилцаа холбооны шугам сүлжээ, барилга байгууламжийг;
3.1.11."нийгмийн дэд бүтэц" гэж соёл, боловсрол, худалдаа, ахуйн үйлчилгээний барилга байгууламжийн цогцолборыг;
3.1.12."хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө" гэж хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу тухайн дүүрэг, орон сууцны болон гэр хорооллын газар зохион байгуулалт, барилгажилт, тохижилтын төлөвлөлт, инженерийн шугам сүлжээний хангамжийг нарийвчлан тодотгож төлөвлөсөн хот байгуулалтын үйл ажиллагааны баримт бичгийг;
3.1.13."хот төлөвлөлтийг хэрэгжүүлэгч" гэж энэ хууль болон бусад хуульд заасны дагуу төрийн захиргааны төв болон нутгийн захиргааны байгууллага, тэдгээрээс эрх авсан мэргэжлийн байгууллага, хуулийн этгээдийг;
3.1.14."шинэ хороолол, бичил хороолол" гэж эрх бүхий байгууллагын баталсан хот байгуулалтын баримт бичигт төлөвлөгдсөн, зориулалтын бүсчлэлийн дагуу хотын нутаг дэвсгэрт шинээр бий болох суурьшлыг;
3.1.15."гэр хорооллын төлөвлөлт" гэж бие даасан болон төвлөрсөн инженерийн дэд бүтцээр хангагдсан суурьшлын төлөвлөлтийг;
3.1.16."хот төлөвлөлтийн суурь судалгаа" гэж хот төлөвлөлтийг хэрэгжүүлэгч этгээд хот төлөвлөлтийг хэрэгжүүлэхийн тулд газар нутаг, хүн ам, эдийн засаг, нийгэм, соёл, зам тээвэр, байгаль орчин, газар ашиглалт болон бусад зүйлийн талаар хийсэн судалгааг;
3.1.17."онцгой зохицуулалттай объект" гэж батлан хамгаалахын болон бусад стратегийн зориулалттай обьектыг.
3.1.18."хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх төсөл" гэж Хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх тухай хуулийн 4.1.11-д заасныг;
/Энэ заалтыг 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
4 дүгээр зүйл. Хот байгуулалт, төлөвлөлтийн үндсэн зарчим
4.1.Хот байгуулалт, төлөвлөлтөд дараахь үндсэн зарчим баримтална:
4.1.1.Монгол Улсыг хөгжүүлэх Yндэсний хөгжлийн стратегийг хангах;
4.1.2.хүний аюулгүй байдал, байгаль экологи, эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн тэнцвэрт байдлыг хангах;
4.1.3.хот байгуулалтын үйл ажиллагаанд оролцогч этгээдийн эрх ашгийг тэгш хангах.
ХОЁРДУГААР БYЛЭГ
Хот байгуулалтын үйл ажиллагааны талаархи төрийн байгууллагын бүрэн эрх
5 дугаар зүйл. Улсын Их Хурлын бүрэн эрх
5.1.Улсын Их Хурал хот байгуулалтын талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
5.1.1.хот байгуулалтын талаархи төрийн бодлогыг тодорхойлох;
5.1.2.хотыг шинээр байгуулах болон татан буулгах, нүүлгэн шилжүүлэх тухай шийдвэр гаргах;
5.1.3.Монгол Улсын хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл, түүнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах;
/Энэ заалтад 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
5.1.4.чөлөөт бүсийн хилийн цэсийг батлах, түүнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах.
/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
5.1.5.нийслэл хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг батлах.
6 дугаар зүйл. Засгийн газрын бүрэн эрх
6.1.Засгийн газар хот байгуулалтын талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
6.1.1.бүсийн хөгжлийн төсөл батлах;
6.1.2.Улсын Их Хурлаас тодорхойлсон хот байгуулалт, төлөвлөлтийн төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
6.1.3.хот байгуулалтын төрийн бодлогын хүрээнд улс, бүс нутаг, хот, тосгоны тогтвортой хөгжлийг хангах, салбар хоорондын үйл ажиллагааг зохицуулах;
6.1.4.бүсийн хөгжлийн тулгуур төв хот, түүнчлэн томоохон уул уурхайн орд газар, үйлдвэр, нисэх онгоцны буудлыг даган бий болсон хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг батлах;
6.1.5.нийслэл болон бүсийн хөгжлийн тулгуур төв хотыг хөгжүүлэх арга хэмжээний дөрвөн жилийн төлөвлөгөөг батлах;
6.1.6.аялал, жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжлийн төсөл, онцгой зохицуулалттай объектын ерөнхий төлөвлөгөөг батлах.
6.1.7.чөлөөт бүсийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг батлах, түүнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах.
/Энэ заалтыг 2015 оны 2 дугаар сарын 12-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
7 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын бүрэн эрх
7.1.Хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хот байгуулалтын талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
7.1.1.хот байгуулалтын төрийн бодлогыг хэрэгжүүлж, хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл, бүсийн хөгжлийн төсөл, чөлөөт бүс, хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний харилцан уялдааг зохицуулж, хэрэгжилтэд хяналт тавих;
7.1.2.аймаг, нийслэлийн Хот байгуулалт, барилга захиалагчийн албаны үлгэрчилсэн дүрмийг баталж, мөрдүүлэх;
7.1.3.хот байгуулалтын норм ба дүрэм, журам батлах;
7.1.4.аж ахуйн нэгж, байгууллагад хот байгуулалтын баримт бичиг боловсруулах эрх олгох;
7.1.5.хот байгуулалтын баримт бичигт улсын экспертизийн дүгнэлт гаргах;
7.1.6.хот байгуулалтын баримт бичиг боловсруулах ажлын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулахтай холбогдсон журам баталж, мөрдүүлэх;
7.1.7.хот байгуулалтын салбарын хууль тогтоомж, бодлогын баримт бичиг боловсруулах;
7.1.8.нийслэл болон бүсийн хөгжлийн тулгуур төв хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, хүн амын нутагшилт, суурьшлын ерөнхий төсөл боловсруулах ажлыг мэргэжлийн удирдлагаар хангаж, зохицуулах;
7.1.9.орон нутгийн зэрэглэлтэй хотын хот байгуулалтын баримт бичгийг боловсруулж батлахад мэргэжлийн удирдлагаар хангаж, хэрэгжилтэнд хяналт тавих;
7.1.10.онцгой зохицуулалттай объект болон түүний нутаг дэвсгэрт хот байгуулалтын үйл ажиллагааны зохицуулалтын журам тогтоох;
7.1.11.барилгажилт, нутаг дэвсгэрийн бүсчлэлийн ашиглалтын хязгаарлалтыг тогтоох;
7.1.12.шинэ хороолол, бичил хорооллын зураг төсөл, техникийн баримт бичиг болон гадаадын хөрөнгө оруулалттай байгууллагын боловсруулсан хот байгуулалтын баримт бичгийг батлах.
7.1.13.хот байгуулалтын талаарх хууль тогтоомж, баримт бичиг, норм, дүрэм, хот, суурин газруудын инженерийн байгууламжийн ашиглалтад Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуульд заасан хяналт шалгалтыг хэрэгжүүлэх.
/Энэ заалтыг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар нэмсэн./
8 дугаар зүйл. Аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын бүрэн эрх
8.1.Аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал нь хот байгуулалтын талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
8.1.1.хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг үндэслэн хот, тосгоны хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөг боловсруулж батлах;
8.1.2.хот байгуулалтын баримт бичигт тусгагдсан төсөл, төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай хөрөнгийн эх үүсвэрийг орон нутгийн төсөвт тусган шийдвэрлүүлэх;
8.1.3.хот байгуулалтын баримт бичигт тусгагдсан төсөл, төлөвлөгөөний хэрэгжилтэд хяналт тавих, шаардлагатай гэж үзвэл энэ талаархи Засаг даргын тайланг хэлэлцэх;
8.1.4.хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний хэрэгжилт, барилга байгууламжийн газар олголт, техникийн нөхцлийн үндэслэл, бүрдэл, гүйцэтгэлд хяналт тавих;
8.1.5.бүс нутгийн хөгжлийн төслийн үндсэн шийдэлтэй уялдуулан орон нутгийн зэрэглэлтэй хот болон тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг батлах;
8.1.6.нийслэл, хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний үе шатны төсөл, хөтөлбөр, төлөвлөгөөг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын саналыг үндэслэн батлах;
8.1.7.шинэ хороолол, хотхон, гэр хороолол, хотын хуучин хэсгийг шинэчлэн барилгажуулах шийдвэр гаргах.
9 дүгээр зүйл. Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын бүрэн эрх
9.1.Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нь хот байгуулалтын талаар дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
9.1.1.хот, тосгоны батлагдсан хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө болон барилгажилтын төслийг үндэслэн газар олгох, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
9.1.2.аймаг, нийслэлийн ерөнхий архитекторыг 4 жилийн хугацаагаар нээлттэй сонгон шалгаруулалт, нээлттэй сонсголын үндсэн дээр томилох;
/Энэ заалтад 2021 оны 7 дугаар сарын 7-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
9.1.3.ерөнхий архитектороор удирдуулсан Хот байгуулалт, барилга захиалагчийн албыг байгуулах;
9.1.4.аймаг, нийслэлийн хөгжлийн төсөл, хот, тосгоны ерөнхий төлөвлөгөөг боловсруулах, тодотгол, шинэчлэл хийх асуудлыг санаачлан зохион байгуулах;
9.1.5.хот байгуулалтын үйл ажиллагаа болон газар ашиглалт, хамгаалалтад хяналт тавих;
9.1.6.хот байгуулалтын чиглэлээр хийгдсэн ажлын талаархи тайланг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад жилд нэг удаа ирүүлэх.
9.1.7.эрх бүхий байгууллагын зөвшөөрөлгүй барьсан, барилга байгууламжийн норм, нормативын баримт бичгийн шаардлагыг зөрчсөн барилга байгууламж, инженерийн дэд бүтцийг шилжүүлэх, албадан буулгах зэргээр орц, гарцыг гаргах арга хэмжээг авах.
/Энэ заалтыг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9.2.Энэ хуулийн 9.1.7-д заасан барилга байгууламж, инженерийн дэд бүтцийг шилжүүлэх, албадан буулгахтай холбоотой зардлыг буруутай этгээдээр гаргуулна.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9.3.Энэ хуулийн 9.1.2-т заасан аймаг, нийслэлийн ерөнхий архитекторын сонгон шалгаруулалтад Барилгын тухай хуулийн 44.3-т заасан мэргэшлийн зэрэгтэй архитектор, хот төлөвлөлтийн мэргэжилтэн, эсхүл мэргэжлийн байгууллага, хуулийн этгээд оролцож болно.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9.4.Аймаг, нийслэлийн ерөнхий архитекторын эрх, үүргийг мэргэжлийн байгууллага, хуулийн этгээд хэрэгжүүлэх бол аймаг, нийслэлийн Засаг даргатай гэрээ байгуулна.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
9.5.Энэ хуулийн 9.4-т заасан мэргэжлийн байгууллага, хуулийн этгээд нь энэ хууль болон гэрээнд заасан эрх, үүргийг хэрэгжүүлж, хариуцлага хүлээнэ.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
10 дугаар зүйл. Аймаг, нийслэл, хотын ерөнхий архитекторын эрх, үүрэг
10.1.Аймаг, нийслэл, хотын ерөнхий архитектор нь хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан дүрмийн дагуу дараахь эрх, үүргийг хэрэгжүүлнэ:
10.1.1.хот байгуулалтын салбарын норматив, эрх зүйн бусад актын төсөл болон тэдгээрийг боловсруулах, өөрчлөх тухай санал оруулах;
10.1.2.орон нутаг дахь хот байгуулалтын бодлого боловсруулахад ерөнхий төлөвлөгөө, тохижилт, барилга байгууламжийн архитектур төлөвлөлтөд үндэсний хэв маяг, дүр төрхийг илэрхийлсэн шийдэл тусгах санал гаргах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах;
/Энэ заалтад 2024 оны 05 дугаар сарын 16-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
10.1.3.зураг төсөл, хайгуул, шинжилгээний ажлыг орон нутагт хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах, зохицуулах;
10.1.4.хот суурины нутаг дэвсгэрт хот байгуулалтын кадастр хөтлөх, хот байгуулалтын архивын санг бүрдүүлэх;
10.1.5.орон нутгийн хот байгуулалтын үйл ажиллагааг зохицуулж, Хот байгуулалт, барилга захиалагчийн албыг өдөр тутмын мэргэжил арга зүйн удирдлагаар хангах;
10.1.6.барилга байгууламжийг барьж байгуулахаас өмнө тухайн газрын хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу гудамжны нэр, барилгын дугаарыг тогтоож, газрын кадастрын бүртгэлд оруулах ажлыг зохион байгуулах;
10.1.7.хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө болон хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөтэй уялдуулан жил бүрийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад гаргаж өгөх;
10.1.8.инженерийн бэлтгэл ажилд хяналт тавих.
ГУРАВДУГААР БYЛЭГ
Хот байгуулалтын баримт бичиг, түүнд тавигдах үндсэн шаардлага
11 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын баримт бичиг
11.1.Хот байгуулалтын баримт бичиг нь дараахь зүйлээс бүрдэнэ:
11.1.1.хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл;
11.1.2. бүсийн хөгжлийн төсөл;
/Энэ заалтад 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
11.1.3.чөлөөт бүс, аялал, жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжлийн төсөл, ерөнхий төлөвлөгөө;
11.1.4.хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө;
11.1.5.хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө;
11.1.6.хот, тосгоныг хөгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөө;
11.1.7.барилга байгууламжийн зураг төсөл;
11.1.8.хот төлөвлөлтийн суурь судалгаа.
11.1.9.хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх төсөл;
/Энэ заалтыг 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
11.2.Хот байгуулалтын баримт бичгийг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас тусгай зөвшөөрөл авсан, сонгон шалгаруулалтаар шалгарсан аж ахуйн нэгж, байгууллага боловсруулна.
11.3.Хот байгуулалтын баримт бичгийг Иргэний хууль-д заасан ажил гүйцэтгэх гэрээний үндсэн дээр боловсруулна.
11.4.Хот байгуулалтын баримт бичгийг боловсруулахад хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас баталсан норм ба дүрэм, журмыг мөрдөж, барилга байгууламжид тавигдах шаардлага, тэдгээрийн дэд бүтцийн хангамж, ногоон байгууламж, эрүүл ахуй, экологи, галын аюулгүй байдлыг тусгана.
11.5.Дор дурдсан этгээд хот байгуулалтын баримт бичгийн захиалагч байна:
11.5.1.хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл, бүс нутгийн хөгжлийн төсөл, чөлөөт бүс, аялал, жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжлийн төсөл, ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулах ажлын захиалагч нь хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага;
11.5.2.аймаг, нийслэл, хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг боловсруулах ажлын захиалагч нь тухайн шатны Засаг дарга, хот, тосгоны захирагч.
11.6.Хот байгуулалтын баримт бичгийн захиалагч нь хот байгуулалтын баримт бичигт холбогдох хууль тогтоомж, норм ба дүрэм, журамд заасны дагуу улсын экспертизийн дүгнэлт гаргуулна.
12 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын баримт бичигт тавигдах шаардлага
12.1.Монгол Улсын хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл нь Монгол Улсын нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд байгалийн нөхцөл, нөөц, экологийн тэнцвэрт байдал, хот байгуулалтын сөрөг үр дагаварт иж бүрэн үнэлгээ өгсний үндсэн дээр хүн амын нийгмийн хөгжлийг хангах зорилгод нийцүүлэн нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийг дэмжих дэд бүтцийн үндсэн сүлжээний үйлчлэлийн зохистой хүрээнд тулгуурласан бүс нутгийн оновчтой бүтэц, хот, тосгоны тогтолцоог бүрдүүлэх шаардлагыг хангасан байна.
12.2. бүсийн хөгжлийн төсөл нь тухайн нутаг дэвсгэрт хот байгуулалтын тодотгосон үнэлгээ хийсний үндсэн дээр бүсийн хөгжлийн тэргүүлэх чиглэл, бүсийн хөгжлийн тулгуур төв болон нийгэм, соёл ахуйн үйлчилгээний зохистой хүрээгээр бүлэг суурингийн төвийг тогтоон бусад бүс нутагтай харилцан уялдаатай харьцангуй бие дааж хөгжих шаардлагыг хангасан байна.
/Энэ хэсэгт 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
12.3.Чөлөөт бүс, аялал, жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжлийн төсөл, ерөнхий төлөвлөгөө нь хот байгуулалтад тавигдах үндсэн шаардлагыг бүрэн хангасан худалдаа, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ, аялал жуулчлал эрхлэх, дэд бүтцийн хангамж нөхцлийг тооцож төлөвлөсөн байна.
12.4.Хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө нь дараахь шаардлагыг хангасан байна:
12.4.1.хүн амын амьдрах, ажиллах таатай орчинг бүрдүүлэхэд чиглэгдсэн, хот, тосгоны хөгжлийн чиглэлийг тодорхойлсон, хот, тосгоны хил хязгаар, газар нутгийн үүргийн бүсчлэл, инженер, зам тээвэр болон нийгмийн дэд бүтцийн хөгжил, түүх, соёлын дурсгалт байгууламж, архитектур-хот байгуулалтын шаардлага, экологийн болон эрүүл ахуйн таатай нөхцөлийг бүрдүүлэхээр төлөвлөсөн байх;
12.4.2.тухайн нутаг дэвсгэрийн инженер- геологи болон байгаль экологийн онцлогт тулгуурлан боловсруулсан суурь судалгаанд үндэслэсэн байх.
12.5.Хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө нь тухайн хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд үндэслэсэн дүүрэг, хороолол, бичил хороолол, талбайн өндөржилт, зай хэмжээ, инженерийн шугам сүлжээний шийдэл, ногоон байгууламж, орчны тохижилтын төлөвлөлтийн норм ба дүрмийн шаардлагыг хангасан, иргэдийн оролцоотой төлөвлөгдсөн байна.
12.6.Хот, тосгоныг хөгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөө нь тухайн хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу боловсруулсан зураг төслийг хэрэгжүүлэх техник, эдийн засгийн үндэслэлийг тооцож, хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэрийг тодорхойлсон байх бөгөөд холбогдох норм ба дүрэм, журамд заасны дагуу дараахь асуудлыг тооцон төлөвлөнө:
12.6.1.гудамж, замын сүлжээг тээврийн хэрэгсэл, дугуйтай ба явган зорчигчийн хөдөлгөөн, нутаг дэвсгэрийн зохион байгуулалт, орон зайн зохиомж, орчны барилга байгууламжийн байршил, уран барилгатай нь уялдуулан, тасралтгүй өсөн хөгжих хөдөлгөөнтэй нэгдсэн систем байх;
12.6.2.орон сууц, олон нийтийн барилга болон үйлдвэр, үйлдвэрийн туслах барилга байгууламжийн хоорондын гал тусгаарлах зайг тооцох;
12.6.3.төлөвлөгөөнд хамааруулсан нийт газар нутгийн болон барилга барих зориулалтаар олгосон газрын нийт талбайн 20-иос доошгүй хувь нь цэцэрлэг, ногоон байгууламж, 20-иос доошгүй хувь нь авто зогсоол байна. Хог хаягдлыг цуглуулах, ангилан ялгах, тээвэрлэх зориулалт бүхий талбайтай байна.
/Энэ заалтыг 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
12.7.Орон нутгийн зэрэглэлтэй хотын захирагч нь хотын тогтвортой хөгжлийн бодлогын чиглэл, батлагдсан төлөвлөгөөний дагуу хот, тосгоныг хөгжлүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг 4 жил тутамд боловсруулж аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаар батлуулна.
12.8.Барилга байгууламжийн зураг төсөл нь хот, тосгоны батлагдсан ерөнхий төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөний шийдлүүд, олгогдсон газрын хэмжээ, зориулалттай уялдсан байх бөгөөд барилгажих талбай нь тухайн газрын 60 хувиас илүүгүй буюу төлөвлөгөөнд хамааруулсан нийт газар нутгийн болон барилга барих зориулалтаар олгосон газрын нийт талбайн 20-иос доошгүй хувь нь цэцэрлэг, ногоон байгууламж, 20-иос доошгүй хувь нь авто зогсоол байна.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн хуулиар "70 хувиас илүүгүй" гэснийг "60 хувиас илүүгүй буюу төлөвлөгөөнд хамааруулсан нийт газар нутгийн болон барилга барих зориулалтаар олгосон газрын нийт талбайн 20-иос доошгүй хувь нь цэцэрлэг, ногоон байгууламж, 20-иос доошгүй хувь нь авто зогсоол" гэж өөрчлөлт оруулсан./
12.9.Хот төлөвлөлтийн суурь судалгаа нь байгаль орчин, эдийн засаг, нийгэм, хот байгуулалтын асуудлыг иж бүрэн хамруулан тусгасан судалгааны ажил байна.
12.10.Хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх төсөл нь Хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх тухай хуулийн 20.1-д заасан шаардлагыг хангасан байна.
/Энэ хэсгийг 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
13 дугаар зүйл. Хот, тосгоны нутаг дэвсгэрийн бүсчлэл
13.1.Хот, тосгоны нутаг дэвсгэрт дараахь бүсчлэлийг хот байгуулалтын норм ба дүрэм, журмын дагуу төлөвлөж тогтооно:
13.1.1.орон сууц, олон нийтийн бүс;
13.1.2.үйлдвэрлэлийн бүс;
13.1.3.инженерийн шугам сүлжээ болон зам тээврийн бүс;
13.1.4.ногоон байгууламж, амралт, аялал жуулчлалын бүс;
13.1.5.хөдөө аж ахуйн бүс;
13.1.6.зуслангийн бүс;
13.1.7.тусгай зориулалтын бүс.
14 дүгээр зүйл. Нутаг дэвсгэрийн бүсчлэлд тавигдах шаардлага
14.1.Орон сууц, олон нийтийн бүсэд эрүүл, аюулгүй амьдрах орчныг бүрдүүлэх үндсэн шаардлагыг хангаж, байгалийн гэрэлтүүлгийн холбогдох норм ба дүрэм, журамд заасны дагуу төлөвлөгдсөн орон сууц, сургалт, соёл, үзвэр, шинжлэх ухаан, эмнэлэг, амралт, сувилал, спорт, худалдаа, нийтийн хоол, ахуйн үйлчилгээ, тээвэр, холбооны чиглэлийн үйл ажиллагаа явуулах зориулалттай барилга байгууламж төлөвлөх бөгөөд амьдрах, аюулгүй байдлыг хангахад сөрөг нөлөө үзүүлж болохуйц бусад барилга байгууламж төлөвлөхийг хориглоно.
14.2.Yйлдвэрлэлийн бүсэд үйлдвэр, нийтийн аж ахуй, агуулахын зориулалттай барилга байгууламж, тэдгээрийн үйл ажиллагааг хангах инженерийн болон зам тээврийн дэд бүтцийн барилга байгууламжийг төлөвлөнө.
14.3.Инженерийн шугам сүлжээний болон зам тээврийн бүсэд төмөр зам, усан болон авто тээвэр, агаарын тээвэр, инженерийн /цэвэр, бохир усны, дулаан, холбоо, цахилгааны гэх мэт/ шугам сүлжээний барилга байгууламжийг төлөвлөнө.
14.4.Ногоон байгууламж, амралт, аялал жуулчлалын бүсэд хот орчмын ой, ойн хамгаалах зурвас, амралт, сувилал, усан сан, цэцэрлэгт хүрээлэн, спортын цогцолбор, наран шарлагын газар зэрэг олон нийтийг хамрах амралт зугаалгын үйл ажиллагааг зохион байгуулахад зориулагдсан орон зайн задгай орчин, түүнчлэн байгалийн дархан цаазат болон онцгой хамгаалалттай газар нутгийг төлөвлөнө.
14.5.Хөдөө аж ахуйн бүсэд газар тариалан, эрчимжсэн мал аж ахуй эрхлэх газар, хөдөө аж ахуйн чиглэлийн барилга байгууламж байрлах, хадлангийн зориулалтаар ашиглах нутаг дэвсгэрийг төлөвлөнө.
14.6.Зуслангийн бүсэд иргэд зуны улиралд түр хугацаагаар суурин амьдарч болох хотын төвөөс зайдуу орших төвлөрсөн дэд бүтэцгүй суурьшлын газар нутгийг төлөвлөнө.
14.7.Тусгай зориулалтын бүсэд улсын нөөц газраас гадна иргэний хамгаалалт, батлан хамгаалахын зориулалттай, түүнчлэн хатуу хог хаягдлын цэг, шарилын газар, цогцос чандарлах үйл ажиллагаа явуулах барилга байгууламжийг төлөвлөнө.
15 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын баримт бичиг боловсруулах ажлын санхүүжилт
15.1.Хот байгуулалтын баримт бичиг боловсруулах ажлыг дараахь эх үүсвэрээс санхүүжүүлнэ:
15.1.1.хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл, бүсийн хөгжлийн төсөл, чөлөөт бүс, аялал, жуулчлал, дэд бүтцийн хөгжлийн төсөл, ерөнхий төлөвлөгөө, нийслэл болон бүсийн хөгжлийн тулгуур төвийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, шинэ хороолол, бичил хорооллын төлөвлөгөө, тэдгээрийн суурь судалгааг улсын төсвөөс;
/Энэ заалтад 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
15.1.2.аймаг, орон нутгийг хөгжүүлэх төсөл, аймгийн төв, нийслэл хот орчмын бүсийн дагуул хот, орон нутгийн зэрэглэлтэй хот болон тосгоны ерөнхий төлөвлөгөө, тэдгээрийн суурь судалгааг орон нутгийн төсвөөс.
15.2.Энэ хуульд заасан бусад баримт бичиг боловсруулах ажлыг гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагч байгууллага, иргэдээс санхүүжүүлж болно.
ДӨРӨВДYГЭЭР БYЛЭГ
Хот төлөвлөлтийн үйл ажиллагааны зохицуулалт
16 дугаар зүйл. Шинэ хороолол, бичил хорооллын төлөвлөлт, байгуулалт
16.1.Шинэ хороолол, бичил хорооллыг төлөвлөх болон байгуулах асуудлыг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай зөвшилцсөний үндсэн дээр аймаг, нийслэлийн Засаг дарга санаачилна.
16.2.Шинэ хороолол, бичил хороолол байгуулах тухай шийдвэр гарсан даруйд олон нийтэд мэдээлнэ.
16.3.Батлагдсан ерөнхий төлөвлөгөөний дагуу хот, тосгоныг хөгжүүлэхэд аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэн хамтран оролцох үүрэгтэй.
17 дугаар зүйл. Олон нийтийн санал авах
17.1.Хот төлөвлөлтийн үйл ажиллагаанд иргэдийн оролцоотой төлөвлөлтийн зарчмыг тусгаж ажиллана.
17.2.Хот, тосгоны захирагч нь хот төлөвлөлтийг хэрэгжүүлэхдээ иргэд болон холбогдох мэргэжлийн хүмүүсийн оновчтой саналыг авч хот төлөвлөлтөд тусгана.
17.3.Хот, тосгоны захирагч үндэсний агуулгыг илэрхийлсэн хэлбэр, дүр төрх, орчныг төлөвлөж хэрэгжүүлнэ.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 05 дугаар сарын 16-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
18 дугаар зүйл. Олон нийтэд мэдээлэх
18.1.Хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, Засаг дарга, хотын захирагчийн ажлын алба нь энэ хуулийн хүрээнд гаргасан аливаа шийдвэрийн талаар тухай бүр олон нийтэд мэдээлнэ.
19 дүгээр зүйл.Хот, тосгоны эдэлбэр газрын ашиглалт, зохицуулалт
19.1.Хот, тосгоны орон зайн болон газрын нөөцөд хот, тосгоны тогтоогдсон хилийн цэс доторхи нутаг дэвсгэр, газрын доор болон дээр байрлах инженерийн шугам сүлжээ, барилга байгууламж багтана.
19.2.Хот, тосгоны эдэлбэр газрыг хот байгуулалтын баримт бичиг болон хот байгуулалтын норм ба дүрэм, журамд тусгагдсаны дагуу барилгажуулж ашиглана.
19.3.Хот, тосгоны эдэлбэр газарт барилга байгууламж барих, ашиглах газар доорхи болон дээрхи орон зайг ашиглах эрх зүйн горим дэглэмийг хот байгуулалтын норм ба дүрэм, журмаар тодорхойлно.
19.4.Хот, тосгоны хил хязгаарт багтаж байгаа газар доорхи болон дээрхи орон зай нь тухайн нутгийн захиргааны байгууллагын мэдэлд хамаарагдах бөгөөд дараахь орон зайн хэсэг үүнд хамаарахгүй:
19.4.1.Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу газар доорхи нөөц баялгийн геологийн судалгаа хийх, олборлох зэрэг үйл ажиллагаа явуулах зориулалтаар байгууллага, иргэдэд олгосон газар доорхи бусад орон зайн хэсэг;
19.4.2.агаарын тээврийн зориулалтаар ашиглагдаж байгаа агаар мандлын орон зайн хэсэг.
20 дугаар зүйл. Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан дэд бүтэц бий болгох
20.1.Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний нийгмийн дэд бүтцийн байгууламжид саадгүй хүрэх нөхцөлийг хангах төлөвлөлтийг гүйцэтгэхдээ төрийн захиргааны төв байгууллагаас гаргасан норм ба дүрэм, журамд заасныг баримтална.
20.2.Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний саадгүй хүрч үйлчлүүлэх нөхцөлийг хангаагүй хот төлөвлөлт болон барилгажилтын шийдэл, зураг төсөл, инженерийн болон нийгмийн дэд бүтцийг барьж байгуулах аливаа төсөлд зөвшөөрөл олгохыг хориглоно.
ТАВДУГААР БYЛЭГ
Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх, зохицуулах
21 дүгээр зүйл. Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх
21.1.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг дараахь үе шаттайгаар хэрэгжүүлнэ:
21.1.1.хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төсөл, бүс нутгийн хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлэхдээ эхний ээлжинд зам тээвэр, эрчим хүч, холбоожуулалтын үндсэн сүлжээг барьж байгуулах ажлыг хэрэгжүүлж зохицуулах;
21.1.2.хот, тосгоны хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхдээ инженерийн бэлтгэл ажлыг хангасны үндсэн дээр ус, цахилгаан, дулаан хангамжийн найдвартай эх үүсвэр, шугам сүлжээ, цэвэрлэх байгууламж, гол зам, холбоожуулалтын сүлжээнээс эхлэн барьж байгуулах ажлыг хэрэгжүүлж зохицуулах;
21.1.3.орон сууцны хороолол, үйлдвэр, үйлчилгээний цогцолборыг зам, талбай, бүх төрлийн инженерийн шугам сүлжээ, тохижилтын хамт иж бүрэн гүйцэтгэх ажлыг хэрэгжүүлж зохицуулах.
21.1.4.хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх төслийг Хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх тухай хуулийн дагуу хэрэгжүүлнэ.
/Энэ заалтыг 2015 оны 6 дугаар сарын 26-ны өдрийн хуулиар нэмсэн/
22 дугаар зүйл.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний эрх, үүрэг
22.1.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэн дараахь эрх, үүрэгтэй:
22.1.1.хот байгуулалтын тухай хууль тогтоомж, норм ба дүрэм, журам, стандартыг дагаж мөрдөх;
22.1.2.эдэлбэр газар эзэмших, барилга байгууламж барих, инженерийн шугам сүлжээ, тохижилтын ажлыг нутгийн захиргааны байгууллага, болон эрх бүхий мэргэжлийн байгууллагаас олгосон зөвшөөрлийн үндсэн дээр зураг төслийн дагуу гүйцэтгэх;
22.1.3.хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд орчны бохирдлоос сэргийлэх, эрүүл ахуй, аюулгүй байдлын шаардлагыг хангах, дэвшилтэт техник, технологи нэвтрүүлэх;
22.1.4.улсын экспертизийн дүгнэлт, улсын байцаагчийн шаардлагыг биелүүлэх;
22.1.5.хот байгуулалтын үйл ажиллагааны сөрөг үр дагаврыг мэдээлэх, эрх бүхий байгууллагад тавьж шийдвэрлүүлэх.
23 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хязгаарлах
23.1.Дараахь бүсэд хэрэгжүүлэх хот байгуулалтын үйл ажиллагаанд хязгаарлалт тогтооно:
23.1.1.түүх, соёлын дурсгалт барилга байгууламж бүхий газар нутаг болон тусгай хамгаалалттай газар нутгийн бүсэд;
23.1.2.усны эх үүсвэр, усан сан бүхий газрын эрүүл ахуйн болон хамгаалалтын бүсэд;
23.1.3. ашигт малтмалын орд бүхий бүсэд;
23.1.4.байгалийн болон гэнэтийн осолд өртөх өндөр магадлалтай бүсэд;
23.1.5.экологийн онцгой болон сүйрлийн бүсэд;
23.1.6.газар дээрх болон доорхи дэд бүтэц бүхий бүсэд.
24 дүгээр зүйл. Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд хориглох зүйл
24.1.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд дараахь зүйлийг хориглоно:
24.1.1.хот, тосгоны ерөнхий төлөвлөгөөний үндсэн шаардлага, үе шатны зорилт, эдэлбэр газрын зориулалт, инженерийн шугам сүлжээний даац, технологийн горим зөрчиж газар олгох;
24.1.2.техникийн нөхцөлийн зөвшөөрөл, бүрдэлгүй газар олгох;
24.1.3.олгосон газарт зориулалтын бус барилга байгууламж барих, хүн амын амьдрах орчны чанарт сөрөг нөлөө бүхий үйл ажиллагаа явуулах;
24.1.4.инженер-геологийн судалгаа, зураг төсөлгүй барилга байгууламж, инженерийн шугам сүлжээ барих, өргөтгөх, шинэчлэх;
24.1.5.холбогдох байгууллагаар хянагдаж баталгаажсан төв, суурин газрын хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө болон барилга байгууламжийн ерөнхий төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх явцад тэдгээрийг зөрчих, зөвшөөрөлгүй дур мэдэн өөрчлөх;
24.1.6.инженерийн шугам сүлжээний хамгаалалтын зурваст барилга байгууламж төлөвлөх, барих.
24.2.Аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын шийдвэрээр хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулах шийдвэрт хамрагдсан тухайн газар нутагт газар эзэмших, ашиглах эрх олгох болон хот байгуулалтын бусад үйл ажиллагаа явуулахыг тодорхой хугацаагаар түр зогсооно.
ЗУРГАДУГААР БYЛЭГ
Хот байгуулалтын кадастр болон хот байгуулалтын үйл ажиллагаанд тавих хяналт, шинжилгээ
25 дугаар зүйл.Хот байгуулалтын кадастр болон хот байгуулалтын үйл ажиллагаанд тавих хяналт шинжилгээний зориулалт
25.1.Хот байгуулалтын кадастр нь хот байгуулалтын үйл ажиллагаа эрхлэх болон үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэл хийхэд зайлшгүй шаардлагатай мэдээлэл бүхий улсын сан мөн.
25.2.Хот байгуулалтын кадастрыг хот, суурин газарт эрхэлнэ.
25.3.Газрын кадастр нь улсын хот байгуулалтын кадастрын суурь болох бөгөөд өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой бусад салбарын кадастрын мэдээллийг агуулна.
25.4.Улсын хот байгуулалтын кадастр улсын хэмжээнд нэгдсэн системтэй байна.
25.5.Хот байгуулалтын кадастр нь газар нутгийн хөгжлийн болон хот, суурин газрын хот байгуулалтын төлөвлөлт, барилгажилтын баримт бичиг болох бөгөөд түүнд дараахь мэдээлэл хамаарна:
25.5.1.геодези, байр зүй, зурагзүйн материал;
25.5.2.газар нутгийн экологи, инженер-геологи, газар чичирхийлэл;
25.5.3.гидрогеологийн тухай мэдээлэл;
25.5.4.хот байгуулалтын хөгжлийн болон газар, барилгажилтын тухай мэдээлэл;
25.5.5.инженерийн, зам тээврийн болон нийгмийн дэд бүтэц ба газар нутгийн тохижилтын тухай мэдээлэл.
25.6.Хот байгуулалтын кадастрын тухай мэдээлэл нь хот байгуулалт, зураг төслийн баримт бичиг боловсруулах, тэдгээрийг хэрэгжүүлэх үндэс болно.
25.7.Хот байгуулалтын кадастрын мэдээлэл нээлттэй байна.
25.8.Энэ хуулийн 25.7-д заасан асуудалтай холбогдсон мэдээлэл буруу ташаа тарааснаас үүсэх хохирлыг уг мэдээллийг олгосон этгээд бүрэн хариуцна.
25.9.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааны хяналт шинжилгээ нь хот байгуулалтын объектын төлөв байдал, тэдгээрийн өөрчлөлтөд ажиглалтыг идэвхтэй орчинд нэгдсэн аргачиллаар явуулах үйл ажиллагаа болно.
25.10.Хот байгуулалтын үйл ажиллагааны объектын хяналт шинжилгээ, үнэлгээний үр дүнг улсын хот байгуулалтын кадастрт оруулна.
26 дугаар зүйл. Хот байгуулалтын кадастр эрхлэх
26.1.Улсын хот байгуулалтын кадастрыг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага хариуцан явуулна.
26.2.Хот байгуулалтын кадастр эрхлэх дурмийг хот байгуулалтын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага батална.
ДОЛДУГААР БYЛЭГ
Бусад зүйл
27 дугаар зүйл. Хохирлыг нөхөн төлөх
27.1.Барилга байгууламж, инженерийн шугам сүлжээ, тохижилтын ажил гүйцэтгэх явцад учруулсан хохирлыг тухайн үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэн этгээд холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу нөхөн төлнө.
27.2.Газарт орсон барилгыг нурааж зайлуулах, зам талбай, инженерийн шугам сүлжээ, мод зүлэг, тохижилтыг нөхөн сэргээх зардлыг захиалагч этгээд бүрэн хариуцна.
27.3.Хот байгуулалтын батлагдсан төлөвлөлтийн дагуу иргэнийг албадан нүүлгэх тохиолдолд түүний газар, бусад үл хөдлөх эд хөрөнгө болон энэ хугацаанд тухайн газарт эрхэлж байсан аж ахуйн үйл ажиллагаанаас олох байсан орлогыг нь үнэлэх асуудлыг тусгайлан хуулиар зохицуулна.
27.4.Энэ хуулийн 27.3-т заасны дагуу албадан нүүлгэх, түүнчлэн иргэний эзэмшлийн газрыг тохиролцсоны үндсэн дээр төр худалдан авах тохиолдолд нүүлгэн шилжүүлэхэд гарах тээврийн болон холбогдох бусад зардлыг иргэнд нөхөн олгоно.
28 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
28.1.Энэ хуулийг зөрчсөн албан тушаалтны үйлдэл нь гэмт хэргийн шинжгүй бол Төрийн албаны тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
28.2.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Д.ЛҮНДЭЭЖАНЦАН
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2022.12.15-ны өдрийн хуулийн хяналт) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
May 29, 2008 Ulaanbaatar city
ON URBAN DEVELOPMENT
/Revised edition/
CHAPTER ONE
GENERAL PROVISION
Article 1.Purpose of this law
1.1.The purpose of this law is to create an appropriate structure for the regional development of the population, settlement, and relatively independent development within the framework of the urban development policy of Mongolia and to regulate the relations between the state, business entity, organizations, and citizens in the construction of cities and villages according to urban planning.
Article 2.Legislation on Urban Development
2.1.Legislation on Urban Development shall consist of the Constitution of Mongolian, this law and other legislation acts enacted in compliance with this laws.
2.2.In case that any international treaty to which Mongolia is party, provides otherwise than this Law, the provision of the international treaty shall prevail.
Article 3.Definitions of terms of the law
3.1.The following terms used in this law shall have the following meanings:
3.1.1."urban development" shall mean comprehensive activities such as preparation of development and construction planning design of regional, urban and village; in order to create pleasant environment for healthy and safety living conditions of populations in compliance with requirements for protection of history, culture and civilizations' tradition, regional development policies, and environment;
/This paragraph was amended by the law as of November 26, 2015/
3.1.2."urban planning" shall mean multi-staged professional planning activities directed to the implementation of land utilization, urban construction and urban development activities in order to create proper services for the future development, economy, social and infrastructure of the city and village;
3.1.3."general development plan of urban and village" shall mean urban development documents directed to create safety, healthy and pleasant living and working conditions for the urban and village populations;
3.1.4."urban development document" shall mean the development planning document for territory, urban, and village and its foundation study;
3.1.5."zoning" shall mean to divide locations in terms of utilization and purposes in zoning for development planning stage of urban or village and to identify utilization limits;
3.1.6."norm, rule and regulation of urban development" shall mean technical normative documents that specify common requirements for urban development and urban planning;
3.1.7."urban development cadastre" shall mean location mapping and unified database that includes territorial utilization, environmental characteristics, engineering network supply status, building and facility quality, and population living conditions;
3.1.8."technical conditions for urban development" shall mean permission from component legal entities regarding infrastructure sources and technical solutions required for the development of the general plan of urban and village and the construction of town;
3.1.9."preparation work of engineering" shall mean precautionary measures such as trimming certain areas, building embankments to protect against flood, soil erosion, sand movement, and snowdrift, and building drainage, channels, bridges, exits, roads, and squares required for the construction of buildings and facilities in urban and villages;
3.1.10."Engineering infrastructure" shall mean networks and facilities of energy, water and wastewater, roads, road facilities, transportation, and communication;
3.1.11."Social infrastructure" shall mean the building and facilities of culture, education, trade and public services;
3.1.12."General Partial Plan" shall mean an operational urban development planned document that details the land organization of specific districts, apartments, and ger areas; construction; updating planning and supply of the engineering network in accordance with the urban and village's general development plan;
3.1.13."Implementer of urban planning" shall mean state central administrative and local administrative bodies, and professional body and legal entities authorized by them in accordance with this law and other laws;
3.1.14."New khoroolol and Micro khoroolol" shall mean a new settlement area that is included in urban development documents approved by component authority and a settlement that is newly constructed in urban territory in accordance with specified zoning;
3.1.15."Ger Area Planning" shall mean settlement planning provided with independent and centralized engineering infrastructure;
3.1.16."Fundamental study of urban planning" shall mean the study of territory, population, economy, society, culture, road and transportation, environment, land utilization and other subjects carried out by an urban planning implementer in order to implement urban planning;
3.1.17."Facilities with special purposes" shall mean facilities related to defense protection and other strategic purposes.
3.1.18."City and settlement redevelopment project" shall mean specified in Article 4.1.11 of the Law on Redevelopment of Cities and Settlements;
/This paragraph was added by the law as of June 26, 2015/
Article 4.Basic Principles of Urban Development and Planning
4.1.The following basic principles shall be followed for urban development and planning:
4.1.1.provide a national development strategy for the development of Mongolia;
4.1.2.provide human safety and a balance of environment, ecology, economy, and social development;
4.1.3.provide that all entities involved in urban development activities have equal interests.
CHAPTER two
POWER OF THESTATE BODY CONCERNING URBAN DEVELOPMENT OPERATION
Article 5.Powers of the State Great Khural
5.1.The State Great Khural shall exercise the following powers concerning urban development:
5.1.1.to identify the state policy on urban development;
5.1.2.to issue a resolution for the establishment, invalidation and relocation of a new city;
5.1.3.to approve the general development plan for Mongolian population settlement and regional development, to amend and make changes;
/This sub-paragraph was amended by the law as of November 26, 2015/
5.1.4.approve the free zone development plan and frontier borders to amend and change;
/This part was added by the law dated February 12, 2015/
5.1.5.to approve the general urban development plan.
Article 6.Powers of the Government
6.1.The Government shall exercise the following powers concerning urban development:
6.1.1.to approve the regional development plan;
6.1.2.to arrange the implementation of the state policy on urban development and urban planning, identified by the State Great Khural;
6.1.3.to provide sustainable development of the country, region, city, and village within the framework of the state policy on urban development, coordinating inter-sectoral operations;
6.1.4.to approve the general development plan of urban, which is newly established to accompany central town as a foundation of regional development, a mining deposits, industry and an airport station;
6.1.5.to approve 4-year plan for the development of the capital city and central city as a regional development foundation;
6.1.6.to approve the tourism and infrastructure development plan, and the general plan of facilities with special purposes;
6.1.7.to approving the general development plan of the free zone and making amendments to it.
/This part was added by the law dated February 12, 2015/
Article 7.Powers of the State Central Administrative Body in charge of Urban Development
7.1.The State Central Administrative body in charge of Urban Development shall exercise the following powers concerning urban development:
7.1.1.to implement state policy on urban development to arrange mutual liaison between the general development plan of population settlement, regional development plan, and general development plan of a free zone, city and village, and to monitor the implementation;
7.1.2.to approve and enforce the model rules of the aimag and city of the Office of Urban Development and Construction Client;
7.1.3.to approve norms, rules, and regulations for urban development;
7.1.4.to authorize rights to urban development documents to business entity and organization;
7.1.5.to issue state expert opinion on urban development documents;
7.1.6.to approve and follow up on procurement principles for the selection of contractors for the preparation of urban development documents;
7.1.7.to develop sectoral legislation, and policy documents for urban development;
7.1.8.to provide professional administrative support for the preparation of the development general plan of city as the development foundation of the city and region, the general plan of population settlement, and settlement, and to arrange it;
7.1.9.to provide professional administrative support for the approval and preparation of urban development documents for local cities and to monitor the implementation;
7.1.10.to establish the principles of urban development operation in facilities with special purposes and their surrounding territory.
7.1.11.to determine utilization limits in construction and territorial zoning;
7.1.12.to approve design drawings and technical documents for new khoroolol and micro khoroolol and urban development documents prepared by organizations with foreign investments.
7.1.13.to implement the inspection specified in the Law on State inspection in the use of laws, documents, norms, rules and engineering facilities of cities and towns.
/This sub-paragraph was added by the law as of November 11, 2022/
Article 8.Powers of Khural of Citizens' Representatives of Aimag and Capital city
8.1.The Khural of Citizens' Representatives of Aimag and capital city shall exercise the following powers concerning urban development:
8.1.1.to approve a general partial plan for city and village based on comments and recommendations from State central administrative body in charge of Urban Development issue;
8.1.2.to determine financial sources required for implementation of plans and programs stated in urban development documents, within the local budget;
8.1.3.to monitor the implementation of plans and programs set forth in urban development documents, and if required, discuss the report of the Governor on this matter;
8.1.4.to monitor the implementation of the general development plan of cities and villages, the basis, composition, and execution of land allocation, and the technical conditions for buildings;
8.1.5.to approve the general development plan of the local cities and village in compliance with the regional development plan and solutions;
8.1.6.to approve periodic projects, programs, and plans of general development for cities and towns based on recommendations from the state central administrative body in charge of urban development issues;
8.1.7.to issue a resolution for the renovation and construction of a new khoroolol, city, ger area, and old part of city.
Article 9.Powers of Governors of Aimag and Capital city
9.1.Governors of provinces and capitals shall exercise the following powers concerning urban development:
9.1.1.to arrange land allocation and implementation based on the approved partial master plan and construction project of the city and village;
9.1.2.to appoint the chief architect of the aimag and capital city for a period of 4 years on the basis of open selection and public hearing;
/This sub-paragraph was amended by the law as of July 7, 2021/
9.1.3.to establish the Department of Urban Development and Construction Client headed by the General Architect;
9.1.4.to arrange the activities for preparation, amendment, and renovation of the development plans of Aimag and the city, and the general plans of city and village;
9.1.5.to monitor urban development activities, land utilization, and protection;
9.1.6.to submit a work report of urban development activities to the State central administrative body in charge of the Urban Development Issue once a year.
Article 10.Rights and obligations of the chief architect of the aimag, capital, and city
10.1.General Architect of the aimag, capital and city has the following rights and obligations, in accordance with principles approved by the State central administrative body in charge of Urban Development Issues:
10.1.1.to recommend a comment for the preparation and amendment of norms, legislative documents in the field of urban development;
10.1.2.proposal for the preparation of urban development policy at the local level and to organize the implementation;
10.1.3.to arrange and coordinate the implementation of drawing designs, surveys, and investigation works in the local area;
10.1.4.register the urban development cadastre in the territory of a city and village and create an urban development archive fund;
10.1.5.to arrange urban development activities in the local area and manage the daily professional activity of the urban development and construction commission department;
10.1.6.to set up street name and building number according to general partial plan of specified area prior to the construction of a facilities and to input into land cadastre registration;
10.1.7.to submit the annual general land utilization plan to the State central administrative body in charge of urban development plan in accordance with the general plan and partial general plan for the development of cities and villages;
10.1.8.to monitor engineering preparations.
CHAPTER THREE
BASIC REQUIREMENT FOR URBAN DEVELOPMENT DOCUMENTS
Article 11.Urban development documents
11.1.Urban Development Documents consist of the following:
11.1.1.general development plan of population settlement and resettlement;
11.1.2.regional development projects;
/This sub-paragraph was amended by the law as of November 26, 2015/
11.1.3.development plan and general plan of free zone, tourism, and infrastructure;
11.1.4.general development plan of cities and villages;
11.1.5.general partial plan;
11.1.6.city and village development action plan;
11.1.7.design drawings of facilities;
11.1.8.fundamental study of urban planning;
11.1.9.city and town redevelopment project.
/This sub-paragraph was added by the law as of June 26, 2015/
11.2.Urban Development Documents shall be prepared by organizations or business entities that was selected by a procurement method, and received special permission from State central administrative body in charge of Urban Development Issues.
/This part was added by the law dated June 26, 2015./
11.3.Urban Development Documents shall be prepared on the basis of the work execution agreement set forth in Civil Code.
11.4.Preparation of Urban Development Documents shall follow norms, standards, and regulations approved by the State central administrative body in charge of urban development issues and specify the requirements for facilities, their infrastructure supply, green facilities, hygiene, ecology, and fire safety.
11.5.Client of urban development documents will include the following entities:
11.5.1.the client for the preparation of a general development plan for population settlement and resettlement; a regional development plan; a development plan and general plan for free zones, tourism, and infrastructure shall be the state central administrative body in charge of urban development issues;
11.5.2.the client for the preparation of the general development plan of Aimag, capital, city, and village shall be the governor of a certain level and the governor of city and village.
11.6.The client of urban development documents must have state expertise and reach opinion in accordance with applicable laws, norms, rules and regulations.
Article 12.Requirements for urban development documents
12.1.The general development plan of Mongolian population settlement and resettlement shall meet the requirements for creation of regionally appropriate structures, and structures of city and village, based on a complete evaluation of environmental conditions, resources, ecological balance, and negative impacts on urban development in Mongolian territory, and infrastructure network scope for supporting social and economical development, complying with the objectives of population social development.
12.2.Regional development plans shall meet the requirements of a relatively independent development process, while mutually cooperating with other regional areas, and regional development guidelines, a regional development foundation, and social and cultural service centers shall be identified based on a specified evaluation of the urban development process in a certain territory.
/This paragraph was amended by the law as of November 26, 2015/
12.3.The development plan and general plan of the free zone, tourism, and infrastructure shall fully meet the requirements of urban development and shall include the planning of conditions of trade, production, services, tourism and infrastructure supply.
12.4.The general development plan of city and village shall meet the following requirements:
12.4.1.aimed at creating a favorable environment for the population to live and work, defining the direction of development of cities and villages, zoning of the boundaries of cities and villages, functional zoning of land, development of engineering, road transport, and social infrastructure, historical and cultural monuments, architectural-urban planning requirements, be planned to create favorable ecological and hygienic conditions;
12.4.2.shall be based on fundamental study of engineering, geological, environmental and ecological characteristics of certain territory.
12.5.A general partial plan shall be based on the general development plan of certain cities and villages, meet the requirements of norms, and regulations of the district, khoroolol, micro-khoroolol, square elevation, space dimension, engineering network solution, green facilities, and updated planning of the surrounding area, and be developed with the participation of the community.
12.6.The action plan for the development of a city or village shall calculate the technical and economic basis for the implementation of the design developed in accordance with the general development plan or partial general plan of the city or village, determine the investment sources, and, in accordance with the relevant norms, rules, and regulations, plan for the following issues:
12.6.1.the street and road network shall be planned to accommodate automobile, bicycle, and pedestrian movement; territorial organization, space design, location of nearby facilities, and monuments shall be coordinated and shall be an integral system so as to continuously develop in the future;
12.6.2.the fire isolation space between a residential, public building, industry, and sub facilities of a factory shall be calculated;
12.6.3.not less than 30% of the total planned territory shall be gardens, green facilities, and car parking lots.
12.7.The governor of local cities shall prepare a development action plan for city and village every 4 years according to policy, guidelines, and an approved plan for urban sustainable development and shall approve it by Khural of Citizens Representative of aimags.
12.8.Design drawings of construction and facilities shall be in compliance with the general approved plan of city and village, the solution of the general partial plan, the size of issued land acquisition, and its purpose, and the construction area shall not be more than 70% of certain territory.
12.9.The fundamental study of urban development shall be research work, which includes all issues of environment, economy, society, and urban development.
12.10.The redevelopment plan of cities and towns shall meet the requirements specified in Article 20.1 of the Law on Redevelopment of Cities and Settlement.
/This paragraph was added by the law as of June 26, 2015/
Article 13.Territorial zoning of city and village
13.1.Zoning in the territory of a city and village shall be identified according to the norms, rules and regulations of urban development:
13.1.1.residentail, public zone;
13.1.2.industrial zone;
13.1.3.zone of engineering networks, road and transportation;
13.1.4.zone of green facilities, resorts and tourism;
13.1.5.agricultural zone;
13.1.6.summer camp zone;
13.1.7.zone of special purposes.
Article 14.Requirements for territorial zoning
14.1.The residential and public zone shall meet the basic requirements of healthy and safety living conditions, shall plan the facilities with purposes of housing, training, culture, entertainment, science, hospital, resort, sanatorium, sports, trade, canteen, services, transport, and communication, and shall prohibit any facilities that may cause negative impacts on safety living conditions.
14.2.Industrial zoning shall plan the facilities for purposes of industry, public services and warehouses; and shall plan the facilities of engineering and road infrastructure for maintaining the above facilities' operations.
14.3.Zone of engineering networks; road and transportation shall plan the facilities of railway, ship, or auto transportation; airport transportation; and engineering networks (water, wastewater, heating, telecommunication, and electricity, etc.).
14.4.The zone of green facilities, resorts, and tourism shall plan open space for the organization of public entertainment activities such as town-nearby forests, resorts, sanatoriums, swimming pools, gardens, sports complexes, and beach resorts, and shall plan natural reserve areas, sacred areas, and places with special protection.
14.5.The agricultural zone shall plan the territory for agriculture, animal livestock, the location of agricultural facilities, and hayfield areas.
14.6.Summer camp zone shall be the settlement area where people stay during the summer and is remote from the core city area where central infrastructure does not exit.
14.7.The zone of special purposes shall be the territory of the state reserve area and the special purposes area of civil defense and protection, and it shall plan the facilities for the solid waste dump point, the cemetery, and crematorium activities.
Article 15.Funding for preparation of urban development documents
15.1.The preparation of urban development documents has the following financial sources:
15.1.1.general development plan of population settlement and resettlement; regional development plan; development plan and general plan of free zone, tourism, and infrastructure; general development plan of cities and regional fundamental centers plan of new khoroolol, micro khoroolol and their fundamental study shall be financed from the state budget;
/This sub-paragraph was amended by the law as of November 26, 2015/
15.1.2.Development projects of provinces and localities, general plans of provincial capitals and regional administrations around capital cities, regional cities and villages, and basic research of resources from the local budget.
15.2.The preparation of other documents set forth in this law shall be funded by foreign and domestic investment organizations or citizens.
CHAPTER FOUR
ARRANGEMENT OF URBAN PLANNING OPERATION
Article 16.Planning and construction of new khoroolol and micro khoroolol
16.1.The governors of aimag and city shall initiate the planning and construction of new khoroolol and micro khoroolol in consultation with the State central administrative body in charge of Urban Development Issues.
16.2.Once the resolution for the construction of new khoroolol and micro khoroolol is issued, this resolution shall be disclosed to the public.
16.3.Business entities, organization and citizens are obliged to participate in the development operations of city and village according to the approved general plan.
Article 17.Receiving suggestions from the public community
17.1.Urban planning operation shall involve the participation of the public community.
17.2.The governor of city and village shall receive appropriate suggestions from citizens and professional personnel on the implementation of urban planning and set them forth in urban planning.
Article 18.Inform to public
18.1.State central administrative body in charge of Urban Development Issues and Khural of Citizens' Representative of aimag and city, Governor, Governor's office shall inform to public time to time regarding any resolutions, issued within this law.
Article 19.Land-ownership utilization and regulation of city and village
19.1.The spatial and ground resources of town and village include territory within the frontier border identified by city and village, engineering networks, and facilities above and below ground.
19.2.Land-ownership of city and village shall be utilized as construction according to urban development documents and norm, rules and regulations of urban development.
19.3.Legislative regulations for construction and utilization of facilities on the territory of land ownership in towns and villages and the utilization of the territorial space of land above and below shall be identified by the norms, rules, and regulations of urban development.
19.4.The territorial space above and below town and village land within its frontier border belongs to administrative organizations of a specific area, but the following spatial territory shall not be included:
19.4.1.territorial space beneath the land granted to organizations or citizens for the purpose of conducting geological surveys of natural resources beneath the land and mining them in accordance with Mongolian law and regulations;
19.4.2.atmosphere space used for air transport purposes.
Article 20.Creation of infrastructure for disabled people
20.1.Follow up norms, rules, and regulations issued from the State central administrative body for implementation of the provision of easy access to social infrastructure facilities for disabled people.
20.2.It shall be prohibited to issue permissions for urban planning, construction solutions, design, and construction of engineering and social infrastructure if disabled people's easy access to services is not provided.
CHAPTER FIVE
IMPLEMENTATION AND ARRANGEMENT OF URBAN DEVELOPMENT OPERATIONS
Article 21.Implementation of urban development activities
21.1.Urban development operations shall be implemented in the following stages:
21.1.1.in the first stage, implementation and arrangements for the construction of networks of roads, energy, and communication shall be carried out for the implementation of the general development plan for population settlement and resettlement and the regional development plan;
21.1.2.the implementation and arrangement of the construction of reliable sources of water supply, electricity, and heating supply; networks, treatment plants, main roads, and a telecommunication network shall be carried out based on the preparation works of engineering for the implementation of the general development plan of town and village;
21.1.3.to implement and coordinate the comprehensive implementation of roads, fields, all kinds of engineering networks, and the landscaping of residential areas, factories, and service complexes.
21.1.4.the redevelopment plan of cities and towns project shall be implemented in accordance with the Law on Redevelopment of Cities and Settlement.
/This sub-paragraph was added by the law as of June 26, 2015/
Article 22.Rights and obligations of organizations, business entities and citizens for implementation of urban development operations
22.1.Organizations, business entities and citizens who implement of urban development operations have the following rights and obligations:
22.1.1.follow the law, regulations, norms and rules, procedure and standards related to urban development;
22.1.2.execute the possession of land-ownership, construction of facilities, engineering networks and updating works within permission issued from local administrative bodies or component professional bodies and in accordance with design requirements;
22.1.3.protect from environmental pollution, meet the requirements of healthy and safe operation, introduce new advanced technology for the implementation of urban development operations;
22.1.4.implement and follow the state expertise opinion and state investigators' requirements;
22.1.5.inform adverse impacts on urban development operations, address the issue to component authority.
Article 23.Limitation of Urban Development operations
23.1.Implementation of urban development operation is limited in the following zones:
23.1.1.in zones of historical and cultural heritage facilities and areas with special protection purposes;
23.1.2.in zones of sanitary and protection around water sources and reservoirs;
23.1.3.in zones of mineral resource areas;
23.1.4.in zones, which have a great possibility of being affected weather or sudden accidents;
23.1.5.in zones of ecological special characteristics and disaster areas;
23.1.6.in the substructure area above and below ground.
Article 24.Prohibition for implementation of urban development operations
24.1.The followings are prohibited for the implementation of urban development operations:
24.1.1.allocating land in violation of the basic requirements of the city and village master plans, phase objectives, land designation, engineering network capacity, and technological procedures;
24.1.2.granting permission for technical conditions and land without construction;
24.1.3.Construct the facilities, which do not comply with their original purposes, on issued land; carry out activities that cause adverse impacts on the living conditions of people;
24.1.4.construct, extend, and renew the facilities and engineering networks without engineer-geological study and design drawings;
24.1.5.violate the general partial plan of the central and settlement area, which was reviewed and approved by related organizations, and the general plan of construction and facilities, and to make changes without any proper permission during implementation of urban development activities;
24.1.6.plan and construct facilities in the protection area of engineering networks.
24.2.The resolution of Khural of Citizens' Representative of aimag and city shall suspend the land acquisition permission on certain area; permission for land utilization; and other urban development operations, which were specified in resolution of preparation of general development plan of city, with certain duration.
CHAPTER SIX
MONITORING AND INVESTIGATION FOR URBAN DEVELOPMENT CADASTER AND URBAN DEVELOPMENT OPERATIONS
Article 25.Purposes of monitoring and investigation for urban development cadaster and urban development operations
25.1.The urban development cadaster is a state fund required for carrying out urban development operations and the registration of immovable property.
25.2.The cadastre of urban development shall be maintained in cities and towns.
25.3.The land cadaster shall be the state's urban development cadaster fund and shall include other cadastral information related to its own operation.
25.4.The state's urban development cadaster shall have integral system at the state level.
25.5.Urban development cadaster shall be urban development planning of regional development, city and settlement area; and documents of construction and shall cover following information:
25.5.1.geodesy, location, mapping;
25.5.2.territorial ecology, engineer-geology, and land vibration;
25.5.3.information about hydrogeology;
25.5.4.information about urban development, land and construction;
25.5.5.information about engineering, road transportation, social infrastructure, and the updating of land area.
25.6.Information on urban development cadastre shall be the foundation for the preparation of urban development and design documents and its implementation.
25.7.Information from the urban development cadastre shall be open.
25.8.If information related to the issues specified in Article 25.7 of this law is distributed incorrectly or falsely, the person who disclosed it is liable for the resulting damages.
25.9.Monitoring and investigation of urban development operations is integrated active methodologies of operation to observe the status of urban development facilities and their changes.
25.10.Monitoring, investigation and evaluation results for urban development operations shall be input to the state urban development cadastre.
Article 26.Operation of urban development cadastre
26.1.The state administrative body in charge of urban development issues operates the State Urban Development Cadastre.
26.2.The operational principles and regulations of the urban development cadastre shall be approved by the state central administrative body in charge of urban development issues.
CHAPTER SEVEN
MISCELLANIES
Article 27.Remuneration of Loss, Damages
27.1.Any damages caused during the execution of facilities, engineering networks, and updating works shall be paid for by the Contractor, who executed such damages according to relevant law and regulations.
27.2.The Client shall fully bear the expenses related to the dismantling and disposal of facilities located on the construction site, the recovery of roads and squares, engineering networks, trees and bushes, and updating works.
27.3.If citizens are compulsory resettled in accordance with approved urban development planning, the assessment of the value of land, other immovable property, and the income from operations from entrepreneurs' businesses in that area during a certain period shall be coordinated with special laws and regulations.
27.4.According to Article 27.3 of this Law, in case of a forced eviction, as well as in the case of a government purchase of citizen-owned land on the basis of an agreement, the citizen shall be compensated for the transportation and other related expenses incurred during the eviction.
Article 28.Liability for the violators of the law
28.1.In case that the action by civil servant who violates this law have not criminal nature, he/she shall be subject to liabilities specified in the Law on Civil Service.
28.2.Any person or legal entity who violates this law shall be subject to liabilities specified in the Law on Criminal or the Law on Violations.
/This paragraph was modified by the law as of December 4, 2015/
CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA L.LUNDEEJANTSAN
