Нүүр
Эрх зүйн акт 
Эрх зүйн актын орчуулга 
Нэмэлт өөрчлөлт 
Сонсох / Сонгосон утга сонсох
Pdf
Word
Хэвлэх
МОНГОЛ УЛСЫН ХУУЛЬ
2007 оны 6 дугаар сарын 28-ны өдөр
Улаанбаатар хот
ХУВИРГАСАН АМЬД ОРГАНИЗМЫН ТУХАЙ
НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ
НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ
1 дүгээр зүйл.Хуулийн зорилт
1.1.Энэ хуулийн зорилт нь хувиргасан амьд организмыг гарган авах, ашиглах, улсын хилээр нэвтрүүлэх, тус улсын нутаг дэвсгэрт биоаюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.
2 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмын тухай хууль тогтоомж
2.1.Хувиргасан амьд организмын тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хууль, Амьтан, ургамал, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг улсын хилээр нэвтрүүлэх үеийн хорио цээрийн хяналт, шалгалтын тухай хууль, Технологи дамжуулах тухай хууль, Генетик нөөцийн тухай хууль, Зөвшөөрлийн тухай хууль, энэ хууль, түүнтэй нийцүүлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.
/Энэ хэсэгт 2021 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
2.2.Монгол Улсын нэгдэн орсон олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол тухайн олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.
3 дугаар зүйл.Хуулийн нэр томъёо
3.1.Энэ хуульд хэрэглэсэн дараахь нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно:
3.1.1."биоаюулгүй байдлыг хангах" гэж хувиргасан амьд организмаас хүний эрүүл мэнд, амьтан, ургамал болон биологийн бусад төрөл зүйлд сөрөг нөлөө үзүүлэхээс урьдчилан сэргийлэх, хор уршгийг арилгах, аюулгүй болгох цогц арга хэмжээг;
3.1.2."хувиргасан амьд организм" гэж орчин үеийн биотехнологийн аргаар гарган авсан удамшлын мэдээллийн шинэ хослол бүхий аливаа амьд организмыг;
3.1.3."биотехнологи" гэж лабораторийн нөхцөлд нэг биетийн эсэд өөр биетийн тодорхой ашигт чанарыг агуулагч ДНХ /дезоксирибонуклеинийн хүчил/ -г холбох, эсхүл ангилал зүйн хувьд ялгаатай организмын эсүүдийг шууд холбох аргаар судалгаа, үйлдвэрлэлийн зориулалттай эрлийз биет гарган авах арга технологийг;
3.1.4."хувиргасан амьд организмыг ашиглах" гэж эрдэм шинжилгээ, туршилт, үйлдвэрлэлийн аргаар гарган авсан хувиргасан амьд организмыг өмчлөх, эзэмших, ашиглахад чиглэгдсэн үйл ажиллагааг;
3.1.5."битүү системд ашиглах" гэж хувиргасан амьд организмыг байгаль орчинд тархах, эсхүл хүний эрүүл мэндэд нөлөөлөхөөс бүрэн сэргийлсэн тусгай орчин буюу зориулалтын лаборатори, хүлэмжид явуулах аливаа үйл ажиллагааг;
3.1.6."эрсдэл" гэж хувиргасан амьд организм нь хүний эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөрөг нөлөө учруулж болзошгүй үр дагавар үүсэх магадлалыг;
3.1.7."эрсдлийн үнэлгээ" гэж хувиргасан амьд организм нь хүний эрүүл мэнд, хүрээлэн буй орчинд сөрөг нөлөөгүй болохыг тодорхойлсон мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлтийг.
4 дүгээр зүйл.Биоаюулгүй байдлыг хангах үндэсний хороо
4.1.Монгол Улсад биоаюулгүй байдлыг хангах ажлыг удирдан зохион байгуулах чиг үүрэг бүхий Биоаюулгүй байдлыг хангах орон тооны бус Үндэсний хороо /цаашид "Үндэсний хороо гэх"/ байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын дэргэд ажиллана.
4.2.Үндэсний хороо нь үйл ажиллагаандаа үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах, нээлттэй байх зарчмыг удирдлага болгоно.
4.3.Үндэсний хорооны бүрэлдэхүүнд байгаль орчин, үйлдвэр, худалдаа, эрүүл мэнд, хүнс, хөдөө аж ахуйн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллага, биотехнологийн чиглэлийн эрдэм шинжилгээний байгууллага, холбогдох төрийн бус байгууллагын төлөөллийг оролцуулна.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
4.4.Байгаль орчны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн Үндэсний хорооны дүрмийг баталж, бүрэлдэхүүнийг нь томилж, чөлөөлнө.
4.5.Үндэсний хорооны үйл ажиллагааны үндсэн хэлбэр нь хуралдаан байна.
/Энэ хэсэгт 2015 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
4.6.Үндэсний хороо нь дэргэдээ хувиргасан амьд организмын эрсдлийн үнэлгээний тайланд мэргэжлийн дүгнэлт өгөх чиг үүрэг бүхий шинжлэх ухааны орон тооны бус зөвлөл байгуулан ажиллуулж болно.
4.7.Үндэсний хороо нь хуралдааныхаа дэг, энэ хуулийн 4.6-д заасан зөвлөлийн ажиллах журмыг батална.
4.8.Үндэсний хорооны зохицуулагч бөгөөд нарийн бичгийн дарга нь орон тооны байх бөгөөд Үндэсний хорооны зохицуулагч нь Картагений Протоколын нарийн бичгийн дарга нарын газартай харилцана.
5 дугаар зүйл.Үндэсний хорооны бүрэн эрх
5.1.Үндэсний хороо нь дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ:
5.1.1.биоаюулгүй байдлыг хангах төрийн бодлогыг боловсруулж, Засгийн газраар батлуулан хэрэгжүүлэх, биотехнологийг хөгжүүлэх таатай орчин бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх;
5.1.2.биоаюулгүй байдлыг хангах журам, төлөвлөгөө боловсруулж, эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтнаар батлуулах;
5.1.3.хувиргасан амьд организмыг улсын хил нэвтрүүлэх зөвшөөрөл олгоход дүгнэлт гаргах;
5.1.4.хувиргасан амьд организмыг гарган авахаар боловсруулсан төслийг хянан хэлэлцэх, гарган авсан хувиргасан амьд организмыг ашиглах эсэх талаар дүгнэлт гаргах;
5.1.5.биоаюулгүй байдлыг хангах байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан зохицуулах, хамтран ажиллах;
5.1.6.хувиргасан амьд организмыг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу устгах ажлыг зохион байгуулах;
5.1.7.энэ хуулийн 5.1.3, 5.1.4-т заасан бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай нэмэлт мэдээлэл, баримт бичгийг иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас гаргуулан авах.
5.2.Үндэсний хорооны аливаа шийдвэр нээлттэй байх бөгөөд гаргасан шийдвэрээ хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслээр мэдээлнэ.
ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ
ХУВИРГАСАН АМЬД ОРГАНИЗМЫГ УЛСЫН ХИЛЭЭР НЭВТРҮҮЛЭХ, ГАРГАН АВАХ, ЭРСДЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ ХИЙХ
6 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэх
6.1.Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 8.1 дүгээр зүйлийн 1.17-д заасан Хувиргасан амьд организмыг экспортлох, импортлох, дамжин өнгөрүүлэх зөвшөөрлийг Үндэсний хорооны дүгнэлтийг үндэслэн байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад олгох бөгөөд уг зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлэхийг хориглоно.
/Энэ хэсэгт 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
6.2.Зөвшөөрлийн загварыг байгаль орчны асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
6.3.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэх зөвшөөрөл авах хүсэлтээ байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад бичгээр, эсхүл цахим хэлбэрээр гаргана.
/Энэ хэсэгт 2024 оны 01 дүгээр сарын12ны өдрийн хуулиар нэмэлт оруулсан./
6.4.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага зөвшөөрөл авах хүсэлтдээ дараахь баримт бичгийг хавсаргана:
6.4.1.импортлогч талын мэдэгдэл буюу хувиргасан амьд организмд импортлогч болон экспортлогч орны Засгийн газраас эрх олгогдсон итгэмжлэгдсэн эрдэм шинжилгээний байгууллагаар эрсдлийн үнэлгээ хийлгэсэн тухай дүгнэлт;
6.4.2.хувиргасан амьд организмын онцлог шинжийн талаархи танилцуулга, үржиж чадахуйц нөхцөлийн тодорхойлолт;
6.4.3.хувиргасан амьд организмд байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ хийлгэсэн ажлын тайлан;
6.4.4.хувиргасан амьд организмтай харьцах үеийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм, аливаа эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний зөвлөмж, заавар;
6.4.5.иргэн бол иргэний үнэмлэхийн хуулбар, аж ахуйн нэгж, байгууллага бол улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар /баримт бичгийг хүлээн авч байгаа эрх бүхий этгээд хуулбарыг эх хувьтай нь тулгаж, хуулбар үнэн зөв болох тухай тэмдэглэгээг үнэ төлбөргүй хийнэ/, хэрэв шуудангаар ирүүлсэн бол нотариатчаар гэрчлүүлсэн хуулбар.
/Энэ заалтад 2011 оны 2 дугаар сарын 10-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
6.5.Энэ хуулийн 6.1-д заасан зөвшөөрлийг байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага Зөвшөөрлийн тухай хуулийн 5.3 дугаар зүйлд заасан журмын дагуу Үндэсний хорооны дүгнэлтийг үндэслэн 30 хоногийн дотор шийдвэр гаргана.
/Энэ хэсгийг 2023 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан./
6.6.Байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь дараахь үндэслэлээр зөвшөөрлийг хүчингүй болгоно:
6.6.1.энэ хуулийн 6.4-д заасан баримт бичгийг хуурамчаар үйлдсэн;
6.6.2.зөвшөөрлийн үндсэн дээр хилээр нэвтрүүлж буй хувиргасан амьд организм аюултай нь тогтоогдсон.
6.7.Хувиргасан амьд организмтай харьцах үеийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм, аливаа эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний зөвлөмж, зааврыг онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батална.
6.8.Байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь өөрт байгаа, эсхүл нийтийн мэдээллийн дэд бүтцийг ашиглан олж авах, солилцох боломжтой энэ хуулийн 6.4-т заасан баримт бичгийг иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас шаардахгүй.
/Энэ хэсгийг 2024 оны 01 дүгээр сарын12ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
7 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэхэд тавих нийтлэг шаардлага, улсын хилээр нэвтрүүлэх, дамжуулан өнгөрүүлэхийг хориглох, түр саатуулах, устгах
7.1.Хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэхэд тавих нийтлэг шаардлага, улсын хилээр нэвтрүүлэх, дамжуулан өнгөрүүлэхийг хориглох, түр саатуулах, устгах үйл ажиллагаанд Амьтан, ургамал, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг улсын хилээр нэвтрүүлэх үеийн хорио цээрийн хяналт, шалгалтын тухай хуулийн холбогдох заалтыг мөрдөнө.
7.2.Эрсдлийн үнэлгээгээр хор аюултай нь тогтоогдсон хувиргасан амьд организмыг устгах, хоргүйжүүлэх ажиллагааг улсын байцаагчийн хяналтын дор гүйцэтгэнэ.
8 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмыг нэвтрүүлэх боомт
8.1.Хувиргасан амьд организмыг Монгол Улсын хилээр нэвтрүүлэх боомтыг Үндэсний хорооны саналыг үндэслэн Засгийн газар тогтооно.
9 дүгээр зүйл.Хувиргасан амьд организмыг гарган авах, үйлдвэрлэх
9.1.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага хувиргасан амьд организмыг гарган авах, үйлдвэрлэх төслөө Үндэсний хороонд урьдчилан ирүүлж хэлэлцүүлнэ.
9.2.Үндэсний хороо төслийг хүлээн авч хэлэлцээд дараахь шийдвэрийн аль нэгийг гаргана:
9.2.1.төсөлд байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын болон эрсдлийн үнэлгээ хийлгүүлэх шийдвэр гаргах;
9.2.2.тухайн төслийг хэрэгжүүлэхээс татгалзах.
9.3.Энэ хуулийн 9.2.1-д заасан шийдвэр гарсан бол иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээний тухай хуулийн 4.1-д заасны дагуу байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ, энэ хуулийн 10 дугаар зүйлд заасны дагуу эрсдлийн үнэлгээ хийлгэн холбогдох тайланг Үндэсний хороонд ирүүлнэ.
9.4.Үндэсний хороо энэ хуулийн 9.3-т заасан тайланг хэлэлцэн хувиргасан амьд организмыг ашиглах, үйлдвэрлэх эсэх талаар дүгнэлт гаргана.
9.5.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага хувиргасан амьд организмыг гарган авах төслийг зөвхөн битүү систем ашиглан хэрэгжүүлнэ.
9.6.Генетик нөөц, генетик нөөцтэй холбоотой уламжлалт мэдлэгийг ашиглан хувиргасан амьд организмыг гарган авах, ашиглах тохиолдолд Генетик нөөцийн тухай хуулийн 19 дүгээр зүйлд заасны дагуу төлбөр төлнө.
/Энэ хэсгийг 2021 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн хуулиар нэмсэн./
10 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмд эрсдлийн үнэлгээ хийх
10.1.Хувиргасан амьд организмд эрсдлийн үнэлгээг зөвхөн итгэмжлэгдсэн эрдэм шинжилгээний байгууллага хийнэ.
10.2.Итгэмжлэгдсэн эрдэм шинжилгээний байгууллагад эрсдлийн үнэлгээ хийх эрхийг Үндэсний хорооны саналыг үндэслэн Засгийн газар олгоно.
10.3.Эрсдлийн үнэлгээг Картагений Протоколын 3 дугаар хавсралтын дагуу хийж гүйцэтгэнэ.
11 дүгээр зүйл. Технологийн нууцлал хадгалах
11.1.Үндэсний хорооны гишүүн, байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын холбогдох ажилтан, энэ хуулийн 4.6-д заасан зөвлөлийн гишүүн нь чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ олж мэдсэн хувиргасан амьд организмын технологийн нууцлалыг хадгалах үүрэгтэй.
11.2.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь хувиргасан амьд организмын технологийг нууцлах талаархи үндэслэлээ Үндэсний хорооны ажлын албанд ирүүлнэ.
11.3.Ажлын алба нь технологийн нууцлалын үндэслэл, мэдэгдлийг судалж, нууцлах эсэх талаархи холбогдох баримт бичгийг төрийн нууцын асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллагад хүргүүлж шийдвэрлүүлнэ.
11.4.Үндэсний хорооны ажлын албанд технологийн нууцлал хариуцсан ажилтанг тусгайлан томилно.
/Энэ хэсгийн 2015 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн хуулиар хүчингүй болсонд тооцсон/
11.5.Технологийн нууцлалыг хангахдаа Төрийн болон албаны нууцын тухай6хуулийг баримтална.
/2016 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан/
ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ
БИОАЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ
12 дугаар зүйл.Биоаюулгүй байдлыг хангах
12.1.Хувиргасан амьд организмын тухай хуулийг хэрэгжүүлэх нийтлэг журмыг Засгийн газар батална.
12.2.Энэ хуулийн 12.1-д заасан журамд биоаюулгүй байдлыг хангах талаар онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага болон иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага, төрийн бус байгууллагын хэрэгжүүлэх арга хэмжээг тусгана.
13 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмыг ашиглах
13.1.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага зохих журмын дагуу дүгнэлт гаргуулж зөвшөөрөл авсан нөхцөлд хувиргасан амьд организмыг гарган авах, туршилт явуулах, ашиглах, үйлдвэрлэх эрх эдэлнэ.
13.2.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага хувиргасан амьд организмыг ашиглахдаа хувиргасан амьд организмын аюулгүй байдлыг хангах журмыг дагаж мөрдөнө.
13.3.Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага гарган авсан, үйлдвэрлэсэн болон ашиглаж буй хувиргасан амьд организм, түүнээс гарган авсан бүтээгдэхүүндээ гарал үүслийн тодорхойлолт, гарал үүслийг тодорхойлсон шошго тэмдэг бүхий тусгай сав, баглаа, боодол хэрэглэнэ.
13.4.Ашиглаж байгаа болон шинээр гарган авсан хувиргасан амьд организмаар үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн тус бүрт ашиглах, харьцах заавар заавал дагалдаж байна.
14 дүгээр зүйл.Биоаюулгүй байдлыг хангах талаар иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын эрх, үүрэг
14.1.Биоаюулгүй байдлыг хангах талаар иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага дараахь эрх эдэлнэ:
14.1.1.хүний эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй хувиргасан амьд организмыг өөрийн үзэмжээр сонгож хэрэглэх;
14.1.2.хүний эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй хувиргасан амьд организмыг тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр улсын хилээр нэвтрүүлэх, гарган авах;
14.1.3.биоаюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон мэдээллийг холбогдох байгууллагаас гаргуулж авах;
14.1.4.биоаюулгүй байдлыг хангах талаар Үндэсний хороонд санал, хүсэлт гаргах;
14.1.5.хувиргасан амьд организмыг гарган авах, ашиглах, улсын хилээр нэвтрүүлэх асуудлаар холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд гомдол гаргах.
14.2.Биоаюулгүй байдлыг хангах талаар иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага дараахь үүрэг хүлээнэ:
14.2.1.биоаюулгүй байдлыг хангах талаархи хууль тогтоомж, эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтны хууль ёсны шийдвэрийг биелүүлэх;
14.2.2.хувиргасан амьд организмд итгэмжлэгдсэн эрдэм шинжилгээний байгууллагаар эрсдлийн үнэлгээ хийлгэх;
14.2.3.энэ хуулийн 7 дугаар зүйл болон хувиргасан амьд организмыг гарган авах, ашиглах болон түүнээс үүдэлтэй хор уршгаас урьдчилан сэргийлэх, хор уршгийг арилгахтай холбогдсон заавар, зөвлөмжийг үйл ажиллагаандаа мөрдөж ажиллах;
14.2.4.хувиргасан амьд организмыг гарган авах, ашиглах явцдаа бусдад хохирол учруулсан бол хохирлыг нөхөн төлөх.
15 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмаас үүдэлтэй хор уршгаас урьдчилан сэргийлэх, арилгах талаархи иргэн, төрийн бус байгууллагын оролцоо
15.1.Иргэн, төрийн бус байгууллага хуулиар олгосон эрх хэмжээнийхээ хүрээнд биоаюулгүй байдлыг хангахтай холбогдсон дүрэм, журам, зааврын хэрэгжилтэд хөндлөнгийн хяналт тавьж, зөрчил гаргасан бол эрх бүхий байгууллагад тавьж шийдвэрлүүлж болно.
15.2.Иргэн, төрийн бус байгууллага хувиргасан амьд организмаас үүдэлтэй хор уршгаас урьдчилан сэргийлэх, хор уршгийг арилгах талаар төрийн болон төрийн бус бусад байгууллагатай хамтран үйл ажиллагаа явуулж болно.
15.3.Энэ хуулийн 15.2-д заасан үйл ажиллагаа явуулахад холбогдох хуулийн дагуу улсын төсвөөс дэмжлэг үзүүлж болно.
ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ
БУСАД ЗҮЙЛ
16 дугаар зүйл.Биоаюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааны санхүүжилт
16.1.Биоаюулгүй байдлыг хангахтай холбоотой үйл ажиллагааг улсын төсвөөс санхүүжүүлнэ.
16.2.Хувиргасан амьд организмаас үүдэлтэй хор уршгийг яаралтай арилгах зайлшгүй нөхцөлд гарах зардлыг улсын төсвөөс санхүүжүүлж, гэм буруутай этгээдээр нөхөн төлүүлнэ.
16.3.Хэрэгжүүлэх гэж буй төслийн үр ашиг, ач холбогдлыг харгалзан улсын төсвөөс санхүүжүүлсэн нөхцөлд уг зардлыг тухайн төсөл хэрэгжүүлэгч этгээдээр гэрээний үндсэн дээр нөхөн төлүүлнэ.
17 дугаар зүйл. Хувиргасан амьд организмыг ашиглах, улсын хилээр нэвтрүүлэхэд тавих хяналт
/Энэ зүйлийг гарчигт 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
17.1.Хувиргасан амьд организмыг ашиглах, улсын хилээр нэвтрүүлэхэд байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагаас олгосон зөвшөөрлийг үндэслэн байгаль орчны болон хүнсний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага, гаалийн байгууллага хяналт тавина.
/Энэ хэсэгт 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
/Энэ хэсэгт 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
17.2.Улсын байцаагч нь Төрийн хяналт, шалгалтын тухай хуулиар тогтоосон эрх эдэлж, үүрэг хүлээнэ.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
18 дугаар зүйл.Хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэхтэй холбогдсон маргааныг шийдвэрлэх
18.1.Хувиргасан амьд организмыг улсын хилээр нэвтрүүлэхтэй холбогдон иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага улсын байцаагчийн хооронд үүссэн маргааныг гаалийн байгууллага хянан шийдвэрлэх бөгөөд тухайн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага шүүхэд гомдол гаргаж болно.
/Энэ хэсэгт 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн хуулиар өөрчлөлт оруулсан./
19 дүгээр зүйл. Хувиргасан амьд организмын бүртгэл
19.1.Хувиргасан амьд организм гарган авах туршилт явуулах, үйлдвэрлэх эрхтэй байгууллага нь улсын бүртгэлд хамрагдаж, гарган авсан, ашиглаж буй хувиргасан амьд организмыг бүртгүүлж байна.
19.2.Энэ хуулийн 19.1-т заасан бүртгэлийг Үндэсний хорооны ажлын алба эрхлэн хөтлөнө.
20 дугаар зүйл.Хууль зөрчигчид хүлээлгэх хариуцлага
20.1.Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
/Энэ зүйлийг 2015 оны 12 дугаар сарын 04-ний өдрийн хуулиар өөрчлөн найруулсан/
МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА Д.ЛҮНДЭЭЖАНЦАН
Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн албан бус англи орчуулгыг зөвхөн судалгаа шинжилгээ болон мэдээллийн зорилгоор ашиглах боломжтой. Үүнээс үүдэх хууль зүйн аливаа үр дагаврыг ХЗДХЯ, ХЗҮХ хариуцахгүй болно.
(2023.08.30-ны өдрийн орчуулга) Unofficial translation
LAW OF MONGOLIA
June 28, 2007 Ulaanbaatar city
ON LIVING GENETICALLY MODIFIED ORGANISM
Chapter one
GENERAL PROVISION
Article 1.Purpose of the law
1.1.The purpose of this Law is to regulate relations connected with producing, using living modified organisms, and crossing them across the state border, and maintaining biosafety in the territory of the country.
Article 2.Legislation on Living modified organisms
2.1.Legislation on Living modified organisms shall consist of the Constitution of Mongolia, the Law on National security, the Law on Quarantine control and inspection of trans-boundary movement of animals, plants or commodities and raw materials originated thereof, the Law on Technology transfer, the Law on Genetic resources, Law on Permits, and other legislative acts adopted in conformity with them.
/This paragraph was amended according to the law as of December 30, 2021/
/This paragraph was amended according to the law as of January 6, 2023/
2.2.If an international treaty, to which Mongolia is party, provides otherwise than this Law, the provision of the international treaty shall prevail.
Article 3.Definitions of terms in the Law
3.1.The following terms used in this Law shall be understood as follows:
3.1.1."maintaining biosafety" means a set of comprehensive measures to be taken to prevent, from adverse effects resulted from the living modified organisms that may have on human health, animals, plants and/or other biological species, and to eliminate and secure the caused harms;
3.1.2."living modified organism" means any living organism with a new combination of hereditary information derived by modern biotechnological methods;
3.1.3."biotechnology" means a hybrid physical extractive technology intended for research and production by linking DNA /deoxyribonucleic acid/ containing specific profitability of another body to the cells of one body, or directly linking cells of taxonomically distinct organisms, in laboratory conditions;
3.1.4."use of living modified organisms" means the course of actions to own, possess and use of living modified organisms produced through scientific, experimental conduct and manufacturing methods;
3.1.5."contained use" means any activity carried out in special environments or designated laboratories or greenhouses that completely prevent the spread of living modified organisms into the environment or affects human health;
3.1.6."risk" means the likelihood that living modified organisms will have consequences that could cause adverse effects on human health or the environment;
3.1.7."risk assessment" means an opinion of a professional body determining that living modified organisms have no adverse effect on human health or the environment.
Article 4.National committee for maintaining biosafety
4.1.In Mongolia, the non-staff National Committee for Maintaining Biosafety, which has the functions of managing the maintenance of biosafety, (hereinafter referred to as the "National Committee") shall operate under the state central administrative body in charge of environmental matters.
4.2.The National Committee shall adhere to the principles of national security, protection of consumers' rights and transparency in its operation.
4.3.The National Committee shall consist of representatives of such state central administrative bodies in charge of environment, industry, trade, health, food and agricultural matters, research institutions in areas of biotechnology, and relevant non-governmental organizations.
/This paragraph was modified according to the law as of November 11, 2022/
4.4.A Cabinet member charge of environmental matters shall adopt the charter of the National Committee, and appoint and dismiss its composition.
4.5.The main form of action of the National Committee shall be a session.
/This paragraph was modified according to the law as of November 10, 2015/
4.6.The National Committee may establish apart-time scientific council with the function of providing professional opinion on living modified organism risk assessment reports in its presence.
4.7.The National Committee shall adopt a routine of its sessions and the working procedures of the council provided for in paragraph 4.6 of this Law.
4.8.The coordinator and the secretary of the National Committee shall work full-time. The Coordinator of the National Committee shall communicate with the secretariat of the Cartagena Protocol.
Article 5.Powers of National committee
5.1.The National Committee shall exercise the following powers:
5.1.1.to develop the state policy to ensure biosafety, get it approved by the Government, implement it, and support for the creation of a favorable environment for the development of biotechnology;
5.1.2.to develop procedures and plans for ensuring biosafety and have them approved by authorized organizations and officials;
5.1.3.to make an opinion on the permit with regards to the trans-boundary movement of living modified organisms;
5.1.4.to review and consider any project to produce living modified organisms or to carry out assessments on the use of the produced living modified organisms;
5.1.5.to coordinate operations and activities of relevant biosafety maintaining organizations and cooperation with them;
5.1.6.to organize the destruction of living modified organisms according to the relevant legislation;
5.1.7.to demand the related individuals, legal entities and organizations to produce new additional information and data to perform the duties specified in subparagraphs 5.1.3 and 5.1.4 of this Law.
5.2.Any decision of the National Committee shall be transparent, and the issued decisions shall be made available to the public knowledge through mass media.
Chapter two
TRANS-BOUNDARY MOVEMENT, PRODUCTION, AND RISK ASSESSMENT OF LIVING MODIFIED ORGANISMS
Article 6.Crossing living modified organisms across the state border
6.1.Permits for export, import or transit of living modified organisms provided for in paragraph 1.17 of Article 8.1 of the Law on Permits shall be issued to individuals, business entities or organizations by the state central administrative body in charge of environmental matters on the basis of the opinion of the National Committee, and transfer of the permit to others shall be prohibited.
/This paragraph was amended according to the law as of January 6, 2023/
6.2.A sample of permit shall be approved by the Cabinet member in charge of environmental matters.
6.3.An individual, business entity or organization shall submit their request for a permit to cross living modified organisms across the state border in writing to the state central administrative body in charge of environmental matters.
6.4.Individuals, business entities, and organizations shall attach the following documents to their request for permits:
6.4.1.declaration of the importing party or conclusion that living modified organisms have been assessed by an accredited academic institution authorized by the government of the importing or exporting country;
6.4.2.introduction to the characteristics of living modified organisms and description of the conditions under which they can reproduce;
6.4.3.report on the environmental impact assessment of living modified organisms;
6.4.4.safety rules when dealing with living modified organisms, recommendations and instructions for any risk prevention measures;
6.4.5.if a citizen, a copy of an identity card of the citizen, if a business entity or organization, a copy of the state registration certificate of the business entity or organization /a competent person receiving the document will compare the copy with the original and mark the accuracy of the copy free of charge/, if submitted via postal service, it must be a notarized copy.
/This sub-paragraph was modified according to the law as of February 10, 2011/
6.5.As for the permit specified in the paragraph 6.1 of this Law, the state central administrative body in charge of environmental matters shall make a decision based on the conclusion of the National Committee within 30 days in accordance with the procedure specified in Article 5.3 of the Law on Permits.
/This paragraph was modified according to the law as of January 6, 2023/
6.6.The state central administrative organization in charge of environmental matters shall revoke the permit on the following grounds:
6.6.1.if it is proven that the documents produced under paragraph 6.4 of this Law are failed to be true;
6.6.2.if the living modified organisms, imported on the basis of the permit, have been found to be dangerous.
6.7.Safety rules when dealing with living modified organisms, recommendations and instructions for measures to prevent any risk shall be approved by the Cabinet member in charge of emergency matters.
Article 7.General requirements on trans-boundary movement of living modified organism, its prohibition, suspension and destroying
7.1.The relevant provisions of the Law on Quarantine control and inspection of animals, plants, or commodities and raw materials originated thereof shall apply on general requirements for trans-boundary movement of living modified organisms, its prohibition, suspension and destroying.
7.2.Destruction and detoxification of living modified organisms determined to be dangerous by risk assessment shall be carried out under the supervision of the state inspector.
Article 8.Border check point for living modified organisms trans-boundary movement
8.1.The Government shall determine the border check point for the living modified organisms' trans-boundary movement based on the National Committee recommendation.
Article 9.Producing and manufacturing of living modified organisms
9.1.Individuals, business entities and organizations shall submit, in advance, their projects on producing or manufacturing of living modified organisms to the National Committee for consideration and review.
9.2.The National Committee, having considered the project, shall make one of the following decisions:
9.2.1.to make a decision that the project shall undergo a test on environmental impact assessment and risk assessment;
9.2.2.to make a decision to reject the implementation of the submitted project.
9.3.If a decision is made in accordance with sub-paragraph 9.2.1 of this Law, the individual, business entity or the organization shall submit the project for a test on environmental impact assessment in accordance with paragraph 4.1 of the Law on Environmental impact assessment, and risk assessment in accordance with Article 10 of this Law, and resubmit the reports back to the National Committee.
9.4.The National Committee shall make conclusions on whether or not to produce or manufacture the living modified organisms having reviewed the reports referred to in paragraph 9.3 of this Law.
9.5.The individuals, business entities and organizations shall carry out any project on conduct of experiments of living modified organisms in a manner of contained use only.
9.6.In case of producing and using of living modified organisms using genetic resources or traditional knowledge relating to genetic resources, a fee shall be paid in accordance with Article 19 of the Law on Genetic Resources.
/This paragraph was added according to the law as of December 30, 2021/
Article 10.Conducting risk assessments on living modified organisms
10.1.Risk assessment of living modified organisms shall be carried out by an accredited scientific research institution only.
10.2.The right to carry out risk assessments of living modified organisms shall be guaranteed by the Government to an accredited scientific research institution based on recommendations submitted by the National Committee.
10.3.Risk assessment of living modified organisms shall be carried out in strict compliance with the provisions of Annex III of the Cartagena Protocol.
Article 11.Keeping technology confidentiality
11.1.The Members of the National Committee, relevant personnel of the state central administrative body in charge of environmental matters, and Members of the Council referred to in paragraph 4.6. of this Law, shall be obliged to keep the technology confidentiality of living modified organisms, obtained in the course of their duties and assignments.
11.2.Any individual or business entity and organization shall provide the National Committee Office with sufficient proof for the keeping the technology confidentiality of living modified organisms.
11.3.The Office, having considered the proofs and notifications on the technology confidentiality, shall submit the relevant data and documents requesting the confidentiality to the state administrative body in charge of state secret matters for a decision.
11.4.The National Committee Office shall have a personnel specifically designated for the purposes of keeping the technology confidentiality.
/This paragraph was invalidated according to the law as of November 10, 2015/
11.5.When ensuring the confidentiality of technology, the Law on State and Official Secrets shall be governed.
/This paragraph was amended according to the law as of December 1, 2016/
CHAPTER THREE
MAINTAINING BIOSAFETY
Article 12.Maintaining biosafety
12.1.The Government shall adopt a basic procedure on implementation of the Law on living modified organisms.
12.2.The basic procedure referred to in paragraph 12.1 of this Law shall reflect the measures to be taken by state administrative authority in charge of emergency matters and individual, business entity, organization, and non-governmental organization with respect to maintaining biosafety.
Article 13.Use of living modified organisms
13.1.Any individual, business entity or organization shall be entitled to produce, conduct experiments, use and manufacture the living modified organism provided that they have been guaranteed permission subsequent to due assessments.
13.2.Any individual, business entity or organization shall abide by the basic procedures on maintaining biosafety when using the living modified organism.
13.3.Any individual, business entity or organization shall use special container, packaging or wrapping with description mark and logo for identifying the origin of living modified organisms or any products originated thereof, produced, manufactured or in use.
13.4.All products in use or recently produced products originated from the living modified organisms shall be accompanied with appropriate instructions for safe use and handling.
Article 14.Rights and obligations of individuals, business entities or organizations in regard of maintaining biosafety
14.1.Individuals, legal entities or organizations shall have the following rights in regard of biosafety;
14.1.1.to use the living modified organisms at their own choice and provided that the organisms have no adverse effects on human health and environment;
14.1.2.to import or export living modified organisms through the state border or produce them provided that the organisms have no adverse effects on human health and environment on the basis of special permits;
14.1.3.to be obtained from the relevant authorities any information on maintaining biosafety;
14.1.4.to submit requests and proposals to the National Committee in regard to maintaining biosafety;
14.1.5.to make complaints at various relevant organizations and officials in regard of producing, use, import and export of living modified organisms.
14.2.Individuals, business entities or organizations shall have the following obligations in regard of maintaining biosafety:
14.2.1.to abide by the relevant legislation and follow the legitimate decisions made by the competent authorities in regard of maintaining biosafety;
14.2.2.to carry out risk assessments of the living modified organisms by the accredited scientific research institutions;
14.2.3.to abide by the instructions and recommendations in connection with Article 7 of this Law, and on use and producing of the living modified organisms, as well as the prevention and abolishment of harmful effects arising from them;
14.2.4.to compensate any damage caused to the third party when using and producing living modified organisms.
Article 15.Involvement of individuals and non-governmental organizations in preventing from and abolition of damages caused by living modified organisms
15.1.Individuals and non-governmental organizations, within their legitimate framework, may be involved in external monitoring of the implementation processes of related rules, procedures, and instructions on maintaining biosafety, and if it is believed to have any breach may apply to the competent authorities for an appropriate decision.
15.2.Individuals and non-governmental organizations may collaborate and work in partnership with any governmental or non-governmental organizations or any other interested organizations in preventing from and abolition of damages caused by living modified organisms.
15.3.State budget may render support and assistance in implementing the actions referred to in paragraph 15.2 of this Law, within the framework of relevant laws.
Chapter four
MISCELLANEOUS
Article 16.Financing the activities on maintaining biosafety
16.1.Biosafety maintaining related actions and operations shall be financed from the state budget.
16.2.The expenses to be issued in an emergency situation where it is required to immediately abolish the damages caused by living modified organisms shall be financed from the state budget, and then it shall be compensated by the faulty party.
16.3.In case of any project financed by the state budget as a result of its importance and efficiency, the financed expenses shall be compensated by the project implementing party based on contract.
Article 17.Inspection on use of living modified organism and its trans-boundary movement
/The title of this Article was amended according to the law as of November 12, 2021/
17.1.The state central administrative body in charge of environmental and food matters and the customs organization shall carry out inspections on the use and trans-boundary movement of living modified organisms on the ground of permits granted by the state central administrative body in charge of environmental matters.
/This paragraph was amended according to the law as of November 12, 2021/
/This paragraph was amended according to the law as of November 11, 2022/
17.2.State inspectors shall be entitled to rights and obligations specified in the Law on State inspection.
/This paragraph was amended according to the law as of November 11, 2022/
Article 18.Trans-boundary movement related dispute settlement of living modified organisms
18.1.Any dispute that arises between individuals, business entities and organizations with state inspector in connection with trans-boundary movement of living modified organisms shall be settled by the customs organization, and if the concerned individuals, business entities and organizations do not agree with the respective decision, they may claim the case to the Court.
/This paragraph was amended according to the law as of November 11, 2022/
Article 19.Registration of living modified organisms
19.1.Any organizations with the rights to conduct experiment or producing and manufacturing the living modified organisms shall be registered at the state registry and are obliged to submit the living modified organisms in use or processed for registration.
19.2.The registration processes shall be carried out by the National Committee Office.
Article 20.Liabilities to be imposed on the violators of the Law
20.1.Any person or legal entity who violates this Law shall be held liable under the Criminal Code or the Law on Violations.
/This Article was modified according to the law as of December 4, 2015/
THE CHAIRMAN OF THE STATE GREAT KHURAL OF MONGOLIA LUNDEEJANTSAN.D
