БНМАУ-ЫН  ДЭЭД ШҮҮХИЙН БҮГД ХУРЛЫН ТОГТООЛ

1988 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдөр

Дугаар 11

Улаанбаатаp хот

   1.Гэмт хэргийг түргэн шуурхай илрүүлэн, гэмт этгээдийг олж тогтоох хэрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах, шүүн таслах ажиллагааг хуульд заасан журмын дагуу явуулж шударга ял шийтгэл оногдуулж, таслан шийдвэрлэх тогтоолыг зохих ёсоор биелүүлэх нь хэрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах, шүүн таслах байгууллагын үндсэн үүрэг мөн болохыг заасугай.

   2.Эрүүгийн хуулийн 44 дүгээр зүйлд заасан үндэслэлээр эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөхдөө тухайн гэмт хэргийн талаарх шалгалтыг бүрэн хийж хэн гэгч этгээд Эрүүгийн хуулийн аль зүйл, хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн болохыг хөдөлбөргүй нотлон тогтоосны эцэст шийдвэрлэж байвал зохино.

   3.Эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хугацааг гэмт хэрэг үйлдсэн өдрөөс, таслан шийдвэрлэх шийтгэх тогтоол биелүүлж болохгүй хугацааг уг тогтоол хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс тус тус эхлэн тоолно.

   Харин гэмт хэрэг үйлдэхээр бэлтгэсэн буюу завдсан этгээдийг эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хугацааг гэмт хэрэг таслан зогсоогдсон өдрөөс эхэлж тооцно.

   4. Эрүүгийн хариуцлагад татах хугацаанд гэмт хэрэг үйлдсэн өдрөөс эхлэн шүүхээс гаргасан таслан шийдвэрлэх шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болох хүртэлх хугацаа хамаарах бөгөөд тухайн этгээдийг эрүүгийн хариуцлагад татаж болох хугацаа нэгэнт өнгөрсөн бол уг нөхцөл шалтгаан илэрч тогтоогдсон шатанд нь хэргийг ЭБШ хуулийн 6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан журмаар шийдвэрлэнэ (Энэ заалтад Улсын Дээд Шүүхийн 1997 оны 6 дугаар сарын 18-ны өдрийн 248 дугаар тогтоолоор өөрчлөлт оруулсан).

   5.Эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хугацааг Эрүүгийн хуулийн тухайн зүйл, хэсэгт зааснаар оногдуулж болох хүнд ялын дээд хэмжээгээр, таслан шийдвэрлэх шийтгэх тогтоолыг биелүүлж болохгүй хугацааг уг тогтоолоор оногдуулсан ялын хэмжээгээр тооцно.

   Эрүүгийн хэд хэдэн гэмт хэрэг үйлдсэн байвал эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хугацааг хамгийн хүнд ялтай зүйлийн ялын дээд хэмжээгээр нь тооцохыг тайлбарласугай.

   Эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хуагцаа өнгөрөөгүй байхад шинээр үйлдсэн гэмт хэрэгт нь Эрүүгийн хуулийн тухайн зүйл, хэсэгт зааснаар хоёр жил хүртэл хугацаагаар хорих буюу хорихоос өөр төрлийн ял оногдуулахаар байвал эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй хугацаа тасрахгүй, харин эдгээр хоёр хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа зэрэгцэн үргэлжлэн тооцогдоно.

   Хуульд зааснаар цаазаар авах онцгой ял оногдуулж болох гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд хөөн хэлэлцэх хугацаа хэрэглэх эсэхийг шүүх шийдвэрлэх учир мөрдөн байцаах ажиллагааг ердийн журмаар явуулж хэргийг шүүхэд шилжүүлнэ.

6.Хэрэв гэмт хэрэг үйлдсэн этгээд мөрдөн байцаах байгууллага, шүүхээс оргон зайлсныг нотлох баримтаар үндэслэлтэй тогтоовол уг хэргийн байцаан шийтгэх ажиллагаа/хөөн хэлэлцэх хугацааг зогсоох/-г мөрдөн байцаагчийн тогтоол буюу шүүхийн тогтоол, шүүгчийн захирамжаар түдгэлзүүлнэ (Энэ заалтад Улсын Дээд Шүүхийн 1997 оны 6 дугаар сарын 18-ны өдрийн 248 дугаар тогтоолоор өөрчлөлт оруулсан).

7.Таслан шийдвэрлэх шийтгэх тогтоол биелэгдээгүй байгаа хугацаанд уг этгээд шинээр гэмт хэрэг үйлдэж нэг жил хүртэл хугацаагаар хорих түүнчлэн өөр хөнгөн ял шийтгүүлсэн тохиолдолд түрүүчийн таслан шийдвэрлэх шийтгэх тогтоолыг биелүүлэх хөөн хэлэлцэх хугацаа тасрахгүй.

   Сүүлчийн хэргийг шүүхээр таслан шийдвэрлэх үед өмнөх таслан шийдвэрлэх тогтоол биелэгдээгүй бөгөөд хөөн хэлэлцэх хугацаа дуусаагүй байсан нь илэрвэл ялыг Эрүүгийн хуулийн 38 дугаар зүйлд заасан журмыг баримтлан нэгтгэнэ.

   8.Эрүүгийн хуулийн 45 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан "ял эдлэхээс зайлсхийсэн" гэдэгт таслан шийдвэрлэх тогтоолыг биелүүлэхэд саад болсон шүүгдэгчийн идэвхтэй үйл ажиллагааны илрэлийг ойлгоно. Харин шүүгдэгч болон түүний шууд асрамжинд байдаг хүн хүндээр өвчилсөн, байгалийн гамшиг, аюул тохиолдсоноос таслан шийдвэрлэх тогтоолыг биелүүлээгүй бол ял эдлэхээс зайлсхийсэн гэж үзэхгүй.

   9.Давж заалдах шатны шүүхэд түүнчлэн эрүүгийн хэргийн байцаан шийтгэх ажиллагаатай холбогдсон /хэргийг мөрдөн байцаалтанд буцаасан буюу хэрэгсэхгүй болгосон захиран тушаах хурлын болон шүүх хурлын тогтоол, магадлал зэрэг/ шүүхийн тогтоол, магадлалд эрх бүхий албан тушаалтны бичсэн эсэргүүцлээр хяналтын шатны шүүхэд хэрэг хэлэлцэх үед Эрүүгийн хуулийн 44, 45 дугаар зүйлд заасан хөөн хэлэлцэх хугацаа өнгөрсөн нь илэрч тогтоогдвол хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэнэ.

   10.БНМАУ-ын Эрүүгийн хуулийг дагаж мөрдөхөөс өмнө /1987 оны 7 дугаар сарын 1-нээс өмнө/ үйлдсэн гэмт хэргийн эрүүгийн хариуцлагад татаж болохгүй буюу таслан шийдвэрлэх тогтоолыг биелүүлж болохгүй хөөн хэлэлцэх хугацааг 1961 оны эрүүгийн хууль буюу одоо дагаж мөрдөж байгаа Эрүүгийн хуулийн аль хариуцлагыг хөнгөрүүлсэн заалтыг баримтлан тоолно.

БНМАУ-ЫН ДЭЭД ШҮҮХИЙН ДАРГА Л.РЕНЧИН
БҮГД ХУРЛЫН НАРИЙН БИЧГИЙН ДАРГА Б.ПҮРЭВДОРЖ